Waken voor schijnveiligheid; ervaringen van een toezichthouder
Seminar Asset Management Control 03-11-2011
Inhoud
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.
het werkveld de omgeving missie/visie/doelstellingen risico’s aanpak begin jaren 90 naar procesveiligheid strategie SodM uitdagingen voor de toekomst
Het werkveld
Omvang
Delfstofwinning – – – – – –
20 mijnondernemingen (waarvan 3 zout); 500-800 contractors; ± 10.000 full time posities op de lokaties/installaties; 150 offshore productieplatforms; ± 7 offshore booreilanden / 6 boorinstallaties op land; 600 landlocaties.
Netbedrijven in de Gassector
- 2 Netbeheerders P > 16 bar (totale lengte 11.683 km)
- 8 Netbeheerders P < 16 bar (totale lengte 135.000 km)
Offshore windmolenparken - 2 Operators
SodM
Missie/Visie
“ het
zekerstellen dat de delfstofwinning en het transport van gas door buisleidingen op een maatschappelijk verantwoorde wijze worden uitgevoerd”. “de
Nederlandse bodemschatten moeten optimaal worden benut, onder de volgende randvoorwaarden: − tussen put en pit zo min mogelijk ongelukken, incidenten, milieuvervuiling en overlast; − optimaal gebruik van de huidige infrastructuur bij de exploitatie van delfstoffen en aardwarmte; − optimaal gebruik van de mogelijkheden van de diepe ondergrond; − inzet van ondernemingen die zich verantwoordelijk voelen om het bovenstaande in praktijk te brengen.”
Eisen aan het toezicht • • • •
•
Opdrachtgevers
het voorkomen van rampen en zware ongevallen en het terugdringen van het aantal ernstige en fatale arbeidsongevallen; werknemers moeten gezond hun pensioen kunnen halen en ook na hun werkzaam leven gezond kunnen blijven; het minimaliseren van milieubelasting door het stimuleren van gebruik van best beschikbare technieken (BBT) en minst milieu schadelijke stoffen; het doelmatig winnen van delfstoffen/aardwarmte en doelmatig gebruik van de ondergrond voor opslag van stoffen conform vigererende beleidskaders (kleine velden beleid, gasrotonde enz.); begrenzing van (schade door) bodembeweging als gevolg van de winning van delfstoffen en aardwarmte of de opslag van stoffen, door het zover mogelijk vooraf stellen van duidelijke grenzen en in samenhang met adequate monitoring.
Post Piper Alpha
-
-
-
opvolging
Cullen rapport (november 1990): * 106 aanbevelingen waarvan 90 relevant voor Nederland; * samengevat de belangrijkste aanbevelingen: de industrie: > implementeer een systeem voor de beheersing van veiligheid en gezondheid; > vóór elke activiteit identificeer alle risico’s, evalueer deze, bepaal maatregelen om risico’s te reduceren en te elimineren; de wetgever: maak de regelgeving doelstellend en introduceer V&G zorgsystemen en V&G documenten (safetycases); de toezichthouder: houdt toezicht op de werking van het zorgsysteem en verifieer dat op basis van steekproeven in het veld.
Post Piper Alpha
opvolging
EG 92/91 - Arbobesluit -
-
sinds 1995 moeten mijnondernemingen een veiligheidzorgsysteem hebben geïmplementeerd dat is gebaseerd op erkende standaard (normen) voor kwaliteitbeheer; alle bedrijfsprocessen (seismiek, boren, nieuwbouw, productie, onderhoud) moeten elke 3 jaar worden doorgelicht. Deze doorlichting moet voldoen aan de normen uit ISO 19000.
Recordable Injury Frequency
BP
1.5 1 0.5 0 1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
Drie pijlers
Integriteit van installaties Kennis, ervaring, competentie, verantwoordelijkheden, integriteit, beoordelingsvermogen
Managementsysteem (incl. HSE & A1) onderdeel daarvan zijn onderhoudssysteem, data management, training, management van verandering enz.
Design Integrity Mens
Asset Integrity
Equipment: ontwerp, standaarden, conditie, prestaties, geschiedenis
Integriteit van installatie Operation al Integrity
Systemen
Technical Integrity
Technologie
Ontwikkelingen
-
-
managementsystemen
sinds 2000 worden de specifieke elementen voor de bescherming van het milieu (uit ISO 14000) geïntegreerd in de algemene management systemen van de oliemaatschappijen; sommige maatschappijen hebben hetzelfde gedaan met de specifieke elementen uit de OHSAS 18001; op dit moment zijn er twee ondernemingen bezig met het integreren van de specifieke elementen voor asset integrity uit de PAS 55 in hun algemene managementsysteem.
Leeftijd offshore installaties
aantallen per leeftijdscategorie
Leeftijd offshore installatie
aspecten bij levensduurverlenging
Levensduurverlenging van oudere installaties en pijpleidingen -
-
de diverse onderdelen / componenten van een installatie hebben diverse levensduren; daarom is het door gaan met opereren met oude apparatuur een risicovolle aangelegenheid; en kan alleen op basis van een grondige evaluatie van alle mogelijke scenario’s; daarbij moet ook worden gekeken naar verbeteringen in het ontwerp; tenslotte moet ook de inspectie- en onderhoudstrategie worden aangepast.
Strategie SodM • • •
• • •
• • •
algemeen
focus op beheersing van gevaren met grote potentiële gevolgen (selectief/risicogericht); focus op de aanwezigheid en effectiviteit van de essentiële barrières; systeemtoezicht1: beoordeling van systemen die door bedrijven worden gehanteerd voor de beheersing van risico’s én continue verbetering (professioneel/vertrouwen/reductie toezichtlasten) aangevuld met; verificaties op de installaties zelf; hoe functioneren systemen en barrières in de praktijk: bij afwijkingen strikt hanteren van handhavingarrangementen (slagvaardig); integraal, waar mogelijk veiligheid, milieu en mijnbouwonderwerpen combineren (reductie toezichtlasten/samenwerken); feedback aan individuele bedrijven (direct), brancheorganisaties, vakbonden en opdrachtgevers (SZW, EL&I, I&M) elk kwartaal (transparant); effectmeting (effectgericht); hoge eisen aan oordeelsvorming (onafhankelijk); in nauwe samenwerking met andere Noordzee landen (samenwerkend).
1 bij het proces boren (complexe boringen) systeemtoezicht én vrij intensief direct toezicht.
Strategie SodM
H O T
bowtie model
H O T
Strategie SodM
barrières
ongewenste gebeurtenis: vrijkomen van brandbaar en/of explosief medium menselijke factor barrière clusters: waarden & overtuigingen competentie
organisatorische barrière clusters: management systemen onderhoud procedures, manuals & operationele programma's veiligheidscultuur toezicht en controle plannen competentie borging reviews verificatie door derden
technische barrière clusters: structurele integriteit put controle process containment ontstekingscontrole detectie systemen protectie systemen controle & shutdown systemen emergency response live saving
barriëres
gatenkaas !
voorbereiding
samenwerken
Implementatie
specifiek beschrijven van werkzaamheden, onderkennen van gevaren en nemen van maatregelen controle maatregelen
communicatie
isoleren systemen
training, audits en controle WV, veranderingen in omstandigheden
houding en gedrag, bespreken werkzaamheden, communicatie naar uitvoerende, aannames, methodiek veiligstellen
naleven
Toezicht, check competentie, controle WV, maatregelen en leiderschap toezicht
Strategie SodM
ander toezicht EXTERNAL/VERTICAL
Politicians
Privatised Public Supervision
EU & other
SOCIETAL
HORIZONTAL • • • • • • •
Quality systems Benchmarking Auditing Governance codes Certification (ISO) Peer reviews Trade associations
Int. bodies
Governmental Supervisors (agencies)
Individual Company
• • • • •
Customer panels Critical followers Civilians NGO’s Insurance companies
INTERNAL • Board of Directors • Supervisory Board • Works council
Media
Selectief
vertrouwen
statement: “ vertrouwen is een wisselwerking. Wie durft te vertrouwen verwerft gezag. Wie gezag heeft krijgt vertrouwen. De wereld is gecompliceerd,maar dit soort zaken blijven vrij simpel !” (Geert Mak)
Toezicht door overheid Unieke kennis Unieke informatie
1. Informatie verzamelen
2. Beoordelen
inspecties/audit onderzoeken monitoring toepassingen verplicht papierwerk (safety cases, SMS’s, KCD’s etc.) rapportages
draagt het bij aan de verbetering van HS & E (in het geval van doelstellende regelgeving); naleving van de wetgeving (in het geval van middel voorschrijvende regelgeving
Unieke mogelijkheden
3. Interventie
formele conventionele stappen (the enforcement piramid of Ayres and Braithwaite); informele stappen gericht op het oplossen van het probleem (compliance assistance, gezamenlijke werkgroepen, conferenties, enz.)
Gedragsbeïnvloeding
andere interventies
“Regulators/authorities should serve as catalysts for learning by distributing information, hosting workshops, participating in research and identifying gaps in standards and best practices Sustaining outstanding performance is critical to the reputation of industry and government” International Regulators Forum Conference summary (Vancouver 2010)
Andere interventies Steigerbouw:
voorbeeld
Operations Integrity
Resilience Equipment Condition
AIM Management
HSE Management
Quality Management
100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0
Equipment Performance
Equipment History
Equipment Life Cycle
Stress Test General Management
HR Management
Structure and Responsibility
Predictability
Training
Bron: Moduspec (subsidiary of Lloyd’s Register
Competence
Veiligheidscultuur -
-
algemene eisen
overtuigd van de noodzaak tot continue verbetering; iedereen vindt veiligheid echt belangrijk; open en transparante communicatie en kennisdeling; er is een gevoel van veiligheid (zekerheid) en vertrouwen; iedereen, op elk niveau is persoonlijk verantwoordelijk voor de veiligheid van zichzelf en voor die van de mensen om hem heen en is gerechtigd om operaties te stoppen als dat in zijn ogen nodig is; er is ook ruimte om fouten te maken; werknemers (ook van contractors) geven input bij beslissingen die de veiligheid aangaan; management by example; regelmatige evaluatie van effectiviteit van het veiligheidsbeleid.
