WAARDERINGSKAMER RAPPORT. Betreft: Datum: 1 februari Onderzoek invloed "no-cure-no-pay-bezwaren" op uitvoering Wet WOZ

WAARDERINGSKAMER RAPPORT Betreft:

Onderzoek invloed "no-cure-no-pay-bezwaren" op uitvoering Wet WOZ

Datum:

1 februari 2012

1

ONDERZOEK INVLOED "NO-CURE-NO-PAY- BEZWAREN" OP UITVOERING WET WOZ

1.

1 FEBRUARI 2012

Inleiding De Waarderingskamer heeft in opdracht van de staatssecretaris van Financiën onderzoek verricht naar de invloed van bedrijven die op basis van "no cure no pay" bezwaar voor belanghebbenden aantekenen tegen de WOZ-beschikking.

2.

Aanpak Het onderzoek is verdeeld in vier fasen. De eerste fase heeft bestaan uit een onderzoek bij vijf gemeenten/ samenwerkingsverbanden (hierna: gemeenten) uit de groep grote gemeenten. Deze gemeenten zijn bezocht en met hen is gesproken over het fenomeen "no-cure-no-paybezwaren" in het algemeen. In het gesprek is ook onderzocht of gemeenten antwoorden konden geven op een vooraf opgestelde vragenlijst met vooral kwantitatieve vragen. Met de gemeenten is verkend of de gevraagde kengetallen door de gemeente uit de administratie af te leiden zijn. Doel van deze eerste fase was: - het krijgen van de eerste inhoudelijke antwoorden op de kwantitatieve vragen over de invloed van de "no-cure-no-pay-bezwaren" op het WOZ-proces; - het krijgen van inzicht of de vragen in de opgestelde vragenlijst door gemeenten te beantwoorden waren op basis van tellingen uit de administratie dan wel door het geven van schattingen; - het krijgen van inzicht in de manier waarop de "no-cure-no-pay-bezwaren" door gemeenten worden ervaren en of er sprake was van aanpassing van de werkprocessen. In de eerste fase is gesproken met de gemeenten Amstelveen, Amsterdam, Arnhem en Zaanstad en met het samenwerkingsverband Drechtsteden. De gesprekken vonden plaats aan het eind van de zomer van 2011. De eerste fase heeft ook geleid tot een bijstelling van de vragenlijst voor fase 2. In fase 2 is aan 30 gemeenten en samenwerkingsverbanden gevraagd een vragenlijst in te vullen. Deze vragenlijst is voorgelegd aan de grootste gemeenten en samenwerkingsverbanden. In totaal ligt ruim 30% van het aantal WOZ-objecten binnen het gebied van deze 30 organisaties. Van 19 organisaties is deze vragenlijst ingevuld terugontvangen en verwerkt in deze rapportage. Het invullen van deze vragenlijsten is gedaan in de periode september/oktober 2011. De vragenlijst is in de vorm van een excelsheet ter beschikking gesteld, zodat deze eenvoudig kon worden ingevuld en ook de ingevulde vragenlijst eenvoudig kon worden verwerkt. Niet alle organisaties konden op alle vragen voldoende betrouwbare kengetallen geven, zodat de analyses in hoofdzaak gebaseerd zijn op een geringer aantal gemeenten. Fase 3 was primair gericht op de vraag of het beeld uit de eerste en tweede fase voldoende representatief was voor het hele land. Daarom zijn in de voortgangsinventarisatie van oktober 2011 (die door alle gemeenten is ingevuld) drie vragen gesteld over de invloed van "no-cure-no-pay-bezwaren".

2


1 FEBRUARI 2012

Tenslotte zijn als vierde fase twee gesprekken gevoerd met de twee grootste bedrijven die op basis van "no cure no pay" bezwaren indienen tegen de WOZ-beschikkingen. Deze gesprekken vonden plaats in oktober en november 2011.

3.

Kwantitatieve bevindingen De kwantitatieve bevindingen komen voort uit fase 2 en fase 3 van het onderzoek. In fase 2 zijn gedetailleerde gegevens opgevraagd bij een beperkt aantal gemeenten. In fase 3 is aan alle gemeenten een beperkt aantal vragen gesteld. 3.1.

Resultaten fase 2

Van de 30 gemeenten die aangeschreven zijn, hebben in totaal 19 gemeenten de vragenlijst ingevuld. Omdat niet alle gemeenten alle gevraagde kengetallen konden verstrekken, zijn in onderstaande analyse niet bij alle onderdelen alle 19 gemeenten betrokken. Waardepeildatum 1 januari 2010 (WOZ-beschikkingen verzonden 2011) Met betrekking tot de waardepeildatum 1 januari 2010 (de WOZ-beschikkingen die in 2011 bekend zijn gemaakt en waarover in 2011 eventueel bezwaarprocedures zijn gestart) geven de volgende kengetallen inzicht in de invloed van de "no-cure-no-paybezwaren" bij deze gemeenten: woningen Totaal aantal woningen "onder bezwaar"

26643 Idem, als gevolg van een WOZbezwaarschrift ingediend door een bureau dat op basis van "no cure no pay" bezwaarprocedures voert?

Totaal aantal woningen "onder bezwaar"

26643 Van hoeveel van deze woningen "onder bezwaar" zijn de WOZbezwaarschriften afgehandeld?

Hoeveel woningen zijn "onder bezwaar" als gevolg van een WOZ-bezwaarschrift ingediend door een bureau dat op basis van "no cure no pay" bezwaarprocedures voert? Van hoeveel woningen "onder bezwaar" zijn de WOZbezwaarschriften afgehandeld? Hoeveel van de afgehandelde WOZ-bezwaren betreffen bezwaren in gediend door "nocure-no-pay-bedrijven"?

woningen

percentage

965

3,6%

18961

71,2%

512

53,1%

18961 Voor hoeveel van deze woningen zijn de WOZ-bezwaren geheel of gedeeltelijk gehonoreerd?

9405

49,6%

512 Hoeveel van de geheel of gedeeltelijke gehonoreerde WOZbezwaren betreffen bezwaren ingediend door "no-cure-no-paybedrijven"?

224

43,8%

965 Hoeveel van de afgehandelde WOZbezwaren betreffen bezwaren ingediend door "no-cure-no-paybedrijven"?

3

ONDERZOEK INVLOED "NO-CURE-NO-PAY- BEZWAREN" OP UITVOERING WET WOZ nietwoningen Totaal aantal niet-woningen "onder bezwaar"


Totaal aantal niet-woningen "onder bezwaar"


Hoeveel niet-woningen zijn "onder bezwaar" als gevolg van een WOZ-bezwaarschrift ingediend door een bureau dat op basis van "no cure no pay" bezwaarprocedures voert? Van hoeveel niet-woningen "onder bezwaar" zijn de WOZbezwaarschriften afgehandeld? Hoeveel van de afgehandelde WOZ-bezwaren betreffen bezwaren in gediend door "nocure-no-pay-bedrijven"?


3633 Voor hoeveel van deze nietwoningen zijn de WOZ-bezwaren geheel of gedeeltelijk gehonoreerd?

1 FEBRUARI 2012 nietwoningen 220

4,8%

3633

78,7%

146

66,4%

1638

45,1%

33

22,6%

146 Hoeveel van de geheel of gedeeltelijke gehonoreerde WOZbezwaren betreffen bezwaren ingediend door "no-cure-no-paybedrijven"? kosten

percentage

kosten

percentage

Welk bedrag aan bezwaarkosten is door de gemeente (of samenwerkingsverband) als gevolg van de geheel of gedeeltelijk gehonoreerde WOZbezwaarschriften uitgekeerd?

€123.000 Welk bedrag aan bezwaarkosten is door de gemeente (of samenwerkingsverband) als gevolg van de geheel of gedeeltelijk gehonoreerde WOZbezwaarschriften uitgekeerd aan "no-cure-no-pay-bedrijven"?

€ 55.000

44,5%

Welk bedrag aan bezwaarkosten zal naar verwachting door uw gemeente nog worden uitgekeerd in verband met WOZ-bezwaren tegen WOZ-waarden naar waardepeildatum 1 januari 2010?

€ 60.000 Welk bedrag aan bezwaarkosten zal naar verwachting door uw gemeente nog worden uitgekeerd aan "nocure-no-pay-bedrijven" in verband met WOZ-bezwaren tegen WOZwaarden naar waardepeildatum 1 januari 2010?

€ 40.000

66,8%

Enkele belangrijke bevindingen hieruit zijn: • In de praktijk blijkt dat van de objecten onder bezwaar, slechts een beperkt gedeelte onder bezwaar is als gevolg van een bezwaarschrift dat is ingediend op basis van "no cure no pay" (3,6 % bij de woningen en 4,8 % bij de niet-woningen); • 71,2 % van de bezwaren woningen in deze gemeenten was rond 1 oktober 2011 afgehandeld. Van de bezwaren ingediend door "no-cure-no-pay-bedrijven" is dit percentage 53,1%. Dit wijst er op dat belanghebbenden die gebruik maken van een "no-cure-no-pay-bedrijf" langer moeten wachten op duidelijkheid. Bij niet-woningen is dit effect ook zichtbaar, maar minder groot);

4


1 FEBRUARI 2012

• 49,6% van de bezwaren woningen is geheel of gedeeltelijk gehonoreerd. Van de bezwaren ingediend door "no-cure-no-pay-bedrijven" is volgens de opgaven van gemeenten slechts 43,8% succesvol. Het inschakelen van een adviseur op basis van "no cure no pay", lijkt de kans op een succesvol bezwaar dus niet te vergroten. Dit effect lijkt bij de niet-woningen nog groter, maar hier zijn de aantallen te klein om een betrouwbare uitspraak te doen; • In totaal hebben deze gemeenten € 123.000 vergoeding voor kosten in de bezwaarfase uitgekeerd en dit zal naar verwachting nog oplopen naar € 183.000. Van dit bedrag is € 55.000 aan bezwaarkosten uitgekeerd aan "no-cure-no-pay-bedrijven" en dit zal naar verwachting nog oplopen tot € 95.000; • Als de inschatting over de nog te betalen vergoedingen kloppen, wordt in totaal circa 52 % van de totale vergoedingen voor kosten in de bezwaarfase uitbetaald aan "nocure-no-pay-bedrijven". Bij woningen is dit zelfs circa 68%; • Uit de opgaven van gemeenten die alle relevante gegevens hebben ingevuld, kwam naar voren dat per gehonoreerd bezwaarschrift dat was ingediend op basis van "no cure no pay" gemeenten een vergoeding hebben betaald van € 250 voor woningen en € 271 voor niet-woningen. Wanneer we de door deze bedrijven ontvangen vergoeding afzetten tegen het totaal aantal door hen ingediende en inmiddels afgehandelde bezwaren, dan bedraagt de ontvangen vergoeding € 111 (woningen).

Waardepeildatum 1 januari 2009 (WOZ-beschikkingen verzonden 2010) Vergelijking met waardepeildatum 1 januari 2009 (de WOZ-beschikkingen die in 2010 bekend zijn gemaakt en waarover mogelijk in 2010 een bezwaarprocedure is gevoerd) laat zien dat: woningen Totaal aantal woningen "onder bezwaar"


Totaal aantal woningen "onder bezwaar"


Hoeveel woningen zijn "onder bezwaar" als gevolg van een WOZ-bezwaarschrift ingediend door een bureau dat op basis van "no cure no pay" bezwaarprocedures voert? Van hoeveel woningen "onder bezwaar" zijn de WOZbezwaarschriften afgehandeld? Hoeveel van de afgehandelde WOZ-bezwaren betreffen bezwaren in gediend door "nocure-no-pay-bedrijven"?

woningen

percentage

494

2,0%

24628

99,3%

485

98,2%

24628 Voor hoeveel van deze woningen zijn de WOZ-bezwaren geheel of gedeeltelijk gehonoreerd?

9210

37,4%

485 Hoeveel van de geheel of gedeeltelijke gehonoreerde WOZbezwaren betreffen bezwaren ingediend door "no-cure-no-paybedrijven"?

218

44,9%


5

ONDERZOEK INVLOED "NO-CURE-NO-PAY- BEZWAREN" OP UITVOERING WET WOZ nietwoningen Totaal aantal niet-woningen "onder bezwaar"


Totaal aantal niet-woningen "onder bezwaar"

5767 Van hoeveel van deze nietwoningen "onder bezwaar" zijn de WOZ-bezwaarschriften afgehandeld?

Hoeveel niet-woningen zijn "onder bezwaar" als gevolg van een WOZ-bezwaarschrift ingediend door een bureau dat op basis van "no cure no pay" bezwaarprocedures voert? Van hoeveel niet-woningen "onder bezwaar" zijn de WOZbezwaarschriften afgehandeld? Hoeveel van de afgehandelde WOZ-bezwaren betreffen bezwaren in gediend door "nocure-no-pay-bedrijven"?

Welk bedrag aan bezwaarkosten zal naar verwachting door uw gemeente nog worden uitgekeerd in verband met WOZ-bezwaren tegen WOZ-waarden naar waardepeildatum 1 januari 2010?

nietwoningen

5679 Voor hoeveel van deze nietwoningen zijn de WOZ-bezwaren geheel of gedeeltelijk gehonoreerd?

0,4%

5679

98,5%

18

90,0%

2110

37,2%

6

33,3%

18 Hoeveel van de geheel of gedeeltelijke gehonoreerde WOZbezwaren betreffen bezwaren ingediend door "no-cure-no-paybedrijven"? €307.000 Welk bedrag aan bezwaarkosten is door de gemeente (of samenwerkingsverband) als gevolg van de geheel of gedeeltelijk gehonoreerde WOZbezwaarschriften uitgekeerd aan "no-cure-no-pay-bedrijven"? € 4.000 Welk bedrag aan bezwaarkosten zal naar verwachting door uw gemeente nog worden uitgekeerd aan "nocure-no-pay-bedrijven" in verband met WOZ-bezwaren tegen WOZwaarden naar waardepeildatum 1 januari 2010?

percentage 20


kosten Welk bedrag aan bezwaarkosten is door de gemeente (of samenwerkingsverband) als gevolg van de geheel of gedeeltelijk gehonoreerde WOZbezwaarschriften uitgekeerd?

1 FEBRUARI 2012

kosten

percentage

€ 156.000

50,7%

€ 2.000

51,59%

Enkele belangrijke bevindingen hieruit zijn: • In 2010 was van het aantal objecten onder bezwaar een gering gedeelte onder bezwaar als gevolg van een bezwaarschrift dat is ingediend op basis van "no cure no pay" (bij de woningen 2,0 % in vergelijking met 3,6 % in 2011 en bij de niet-woningen 0,4 % in vergelijking met 4,8 % in 2011). Het "marktaandeel" van de "no-cure-no-paybedrijven" stijgt dus snel; • De bezwaren die in 2010 zijn ingediend, zijn nagenoeg volledig afgehandeld; • 37,4% van de bezwaren woningen is geheel of gedeeltelijk gehonoreerd. Van de bezwaren ingediend door "no-cure-no-pay-bedrijven" is volgens de opgaven van gemeenten 44,9% succesvol. Gemiddeld zijn in 2011 daarmee dus meer bezwaarschriften gehonoreerd, terwijl "de kans op succes" bij het inschakelen van een adviseur op basis van "no cure no pay" nagenoeg gelijk is gebleven; 6


1 FEBRUARI 2012

• In totaal hebben deze gemeenten € 311.000 vergoeding voor kosten in de bezwaarfase uitgekeerd. Van dit bedrag is € 158.000 aan bezwaarkosten uitgekeerd aan "no-cureno-pay-bedrijven". Wanneer we deze bedragen vergelijken met de in 2011 uitgekeerde bedragen dan lijkt ondanks de sterke toename van het aantal bezwaarprocedures door "no-cure-no-pay-bedrijven" de totaal aan hen betaalde vergoeding eerder gedaald te zijn dan gestegen. Ook bij gemeenten die zowel cijfers over 2010 als over 2011 konden geven, is gemiddeld sprake van een lichte daling, maar de onderlinge verschillen tussen gemeenten zijn groot. Ook wanneer we rekening houden met deze lichte daling van de betaalde vergoedingen, lijkt de inschatting van het totale bedrag dat deze gemeenten vergoeden voor kosten in de bezwaarfase voor waardepeildatum 1 januari 2010 te laag te zijn; • In totaal is circa 51 % van de totale vergoedingen voor kosten in de bezwaarfase uitbetaald aan "no-cure-no-pay-bedrijven". Bij woningen is dit circa 60%. Het aandeel dat is uitbetaald aan "no-cure-no-pay-bedrijven" is dus in 2011 verder toegenomen (bij woningen bijvoorbeeld van 60 % naar 68 %); • Uit de opgaven van gemeenten die alle relevante gegevens hebben ingevuld, kwam naar voren dat per gehonoreerd bezwaarschrift dat was ingediend op basis van "no cure no pay" gemeenten in 2010 een vergoeding hebben betaald van € 456 voor woningen en € 1774 voor niet-woningen. Wanneer we de door deze bedrijven ontvangen vergoeding afzetten tegen het totaal aantal door hen ingediende en inmiddels afgehandelde bezwaren, dan bedraagt de ontvangen vergoeding € 188 (woningen). De ontvangen vergoeding per (gehonoreerd) bezwaar is in 2011 dus sterk gedaald ten opzichte van 2010 (voor woningen van € 456 naar € 250 per gehonoreerd bezwaar en van € 188 naar € 111 per ingediend bezwaar).

Beroepsprocedures waardepeildatum 1 januari 2009 Met betrekking tot waardepeildatum 1 januari 2009 hebben we ook gevraagd naar de ervaringen omtrent beroepsprocedures. Enkele belangrijke kengetallen worden hieronder gegeven.

woningen

woningen

percentage

Totaal aantal woningen waarvoor een bezwaar is afgehandeld.

24628 Voor hoeveel van deze woningen is een beroepsprocedure gestart?

784

3,2%

Bij hoeveel van de woningen waarvoor het bezwaar is afgehandeld, was het bezwaar ingediend door "no-cure-no-paybedrijf"?

485 Hoeveel van deze beroepsprocedures zijn gestart door een bedrijf dat werkt op basis van "no cure no pay"?

201

Voor hoeveel woningen is een beroepsprocedure gestart?


201

25,6%

Hoeveel van deze beroepsprocedures zijn gestart door een bedrijf dat werkt op basis van "no cure no pay"?

201 Hoeveel van deze beroepsprocedures betroffen uitsluitend de vergoeding voor de bezwaarkosten?

122

60,7%

Voor hoeveel woningen is een

784 Voor hoeveel woningen is inmiddels

525

67,0 %

7

ONDERZOEK INVLOED "NO-CURE-NO-PAY- BEZWAREN" OP UITVOERING WET WOZ beroepsprocedure gestart?

1 FEBRUARI 2012

uitspraak gedaan op het beroep?

Voor hoeveel woningen is inmiddels uitspraak gedaan op het beroep?

525 Voor hoeveel woningen is het beroep geheel of gedeeltelijk gehonoreerd?

215

41,0%

Voor hoeveel woningen is inmiddels uitspraak gedaan op het beroep dat is gestart door een "no-cure-no-pay-bedrijf"?

183 Voor hoeveel woningen is het beroep, ingediend door een "nocure-no-pay-bedrijf", geheel of gedeeltelijk gehonoreerd?

116

63,4%

nietwoningen Totaal aantal niet-woningen waarvoor een bezwaar is afgehandeld. Bij hoeveel van de niet-woningen waarvoor het bezwaar is afgehandeld, was het bezwaar ingediend door "no-cure-no-paybedrijf"? Voor hoeveel niet-woningen is een beroepsprocedure gestart?

5679 Voor hoeveel van deze nietwoningen is een beroepsprocedure gestart?

nietwoningen

percentage

120

2,1%


4


4

3,3%

2

50,0%

Hoeveel van deze beroepsprocedures zijn gestart door een bedrijf dat werkt op basis van "no cure no pay"?

4 Hoeveel van deze beroepsprocedures betroffen uitsluitend de vergoeding voor de bezwaarkosten?

Voor hoeveel niet-woningen is een beroepsprocedure gestart?

120 Voor hoeveel niet-woningen is inmiddels uitspraak gedaan op het beroep?

58

48,3%

Voor hoeveel niet-woningen is inmiddels uitspraak gedaan op het beroep?

58 Voor hoeveel niet-woningen is het beroep geheel of gedeeltelijk gehonoreerd?

4

6,9%

1 Voor hoeveel niet- woningen is het beroep, ingediend door een "nocure-no-pay-bedrijf", geheel of gedeeltelijk gehonoreerd?

0

Voor hoeveel niet-woningen is inmiddels uitspraak gedaan op het beroep dat is gestart door een "no-cure-no-pay-bedrijf"? kosten Welk bedrag aan proceskosten is door de gemeente (of samenwerkingsverband) als gevolg van de uitspraak van de rechter uitgekeerd?

€ 35.000 Welk bedrag aan proceskosten is door de gemeente (of samenwerkingsverband) als gevolg van de uitspraak van de rechter uitgekeerd aan "no-cure-no-paybedrijven"?

kosten € 29.000

percentage 82,9%

• Circa 3 procent van de uitspraken op bezwaar leiden tot een beroepsprocedure. Of dit bij bezwaren ingediend door "no-cure-no-pay-bedrijven" hoger ligt, kan niet met zekerheid worden vastgesteld. De 219 beroepsprocedures gestart door een "no-cureno-pay-bedrijf" kunnen immers ook gericht zijn tegen de uitspraak op een door de belanghebbende zelf ingediend bezwaarschrift; • Van de 904 beroepsprocedures in deze gemeenten zijn er 205 gestart door "no-cureno-pay-bedrijven" (22,7 %). Bij de woningen werd met betrekking tot waardepeildatum 1 januari 2009 meer dan 25% van de beroepsprocedures gevoerd op 8


1 FEBRUARI 2012

basis van "no cure no pay". Het "marktaandeel" van de "no-cure-no-pay-bedrijven" is bij de beroepsprocedures daarmee veel groter dan bij de bezwaarprocedures; • In 124 gevallen ging de procedure uitsluitend over de proceskosten. Verwacht mag worden dat door de inmiddels beschikbare jurisprudentie op dit terrein het aantal procedures uitsluitend over de kosten zal afnemen; • Aan de "no-cure-no-pay-bedrijven" is € 29.000 uitgekeerd aan proceskosten voor deze beroepsprocedures. Dat is bijna 83% van de in totaal uitbetaalde proceskosten voor beroepsprocedures. De vergoeding betaald aan deze bedrijven had volledig betrekking op procedures over woningen. De aan anderen betaalde proceskosten (circa € 5000) had voor ruim 30% betrekking op niet-woningen. • Uit de opgaven van gemeenten die alle relevante gegevens hebben ingevuld, kwam naar voren dat per beroepsprocedure die was gestart door een bedrijf dat werkt op basis van "no cure no pay", en waar de belanghebbende geheel of gedeeltelijk gelijk heeft gekregen, gemeenten een vergoeding hebben betaald van € 250. Dit betreft uitsluitend woningen. Wanneer we de door deze bedrijven ontvangen vergoeding afzetten tegen het totaal aantal door hen gestarte en inmiddels afgeronde beroepsprocedures, dan bedraagt de ontvangen vergoeding € 159.

3.2.

Resultaten fase 3

Vergelijking met de antwoorden van 418 gemeenten in de voortgangsinventarisatie van oktober 2011 laat zien dat de cijfers uit de 19 onderzochte gemeenten in redelijke mate representatief zijn voor de andere gemeenten. Hierbij moet aangetekend worden dat 164 gemeenten niet alle vragen met betrekking de "no-cure-no-pay-bedrijven" konden beantwoorden. Deze gemeenten zijn daarom niet meegenomen in de analyse. Uit nadere analyse van de antwoorden van deze 418 gemeenten bleek dat de vragen niet altijd consistent en logisch waren ingevuld. Hierbij is het een lastig aspect dat de gevraagde gegevens niet altijd makkelijk uit de administraties van gemeenten is te halen. Dit kan komen doordat gemeenten de bezwaarschriften inboeken op naam van de belanghebbende en niet op de indiener van het bezwaarschrift. Dit beeld komt ook naar voren tijdens de interviews met de gemeenten en een samenwerkingsverband. Daarom hebben wij besloten van deze 418 gemeenten ‘slechts’ de antwoorden van die gemeenten te betrekken die op 1 oktober 2011 de bezwaarschriften voor minimaal 70% hadden afgehandeld en die tenminste een kennelijk betrouwbare opgave hebben gedaan van de gegevens met betrekking tot de "no-cure-no-pay-vragen" in de voortgangsinventarisatie.

9


1 FEBRUARI 2012

In totaal hebben wij 254 gemeenten betrokken in de nadere analyse en komen tot de onderstaande tabel: Percentage Totaal aantal woningen waarvoor tot en met 1 oktober een bezwaarschrift is ingediend

100072 Totaal aantal woningen waarvoor een bezwaarschrift is ingediend door een bureau die op basis van "no cure no pay" bezwaarprocedures voert?

4023

4,0%

Totaal aantal niet-woningen waarvoor tot en met 1 oktober een bezwaarschrift is ingediend

29794 Totaal aantal niet-woningen waarvoor een bezwaarschrift is ingediend door een bureau die op basis van "no cure no pay" bezwaarprocedures voert?

844

2,8%

Totaal aantal woningen waarvoor een uitspraak is gedaan

88592 Totaal aantal woningen waarvan het bezwaar is gehonoreerd

44334

50,0 %

Totaal aantal niet-woningen waarvoor een uitspraak is gedaan

22979 Totaal aantal niet-woningen waarvan het bezwaar is gehonoreerd

10549

45,9 %

Totaal aantal woningen waarvoor een bezwaarschrift is ingediend door een bureau die op basis van "no cure no pay" bezwaarprocedures voert?

4023 Totaal aantal woningen waarvoor een bezwaarschrift is ingediend door een bureau dat op basis van "no cure no pay" bezwaarprocedures voert, en dat is gehonoreerd

1295

32.2%

Totaal aantal niet-woningen waarvoor een bezwaarschrift is ingediend door een bureau die op basis van "no cure no pay" bezwaarprocedures voert?

844 Totaal aantal niet-woningen waarvoor een bezwaarschrift is ingediend door een bureau die op basis van "no cure no pay" bezwaarprocedures voert en is gehonoreerd

214

25.4%

• In de geanalyseerde 254 gemeenten bevinden zich in totaal 4.437.751 WOZ-objecten. In deze gemeenten is tot en met 1 oktober 2011 voor 129.866 WOZ-objecten een bezwaarschrift ontvangen. Dit betreft 100.072 woningen. Daarvan is voor 4023 (4,0%) woningen het WOZ-bezwaarschrift ingediend door een "no-cure-no-paybedrijf". Bij de gemeenten die in stap 2 centraal stonden, lag dit op 3,6 %; • Van de bezwaren ingediend door "no-cure-no-pay-bedrijven" zijn er tot nu toe slechts 1.509 geheel of gedeeltelijk gehonoreerd. Dit betreft 1.295 woningen en 214 nietwoningen. Het percentage gehonoreerde bezwaren (32,2 % voor de woningen) ligt hierbij dus voor de "no-cure-no-pay-bedrijven" lager dan het gemiddelde honoreringspercentage voor bezwaren ingediend door belanghebbenden zelf of andere gemachtigden. Dit effect is ook in stap 2 geconstateerd, maar lijkt bij de overige gemeenten zich nog in sterkere mate voor te doen. Overzicht aan "no-cure-no-pay-bedrijven" betaalde vergoedingen bezwaarkosten: Betaalde vergoeding bezwaarkosten woningen

circa € 442.000

Betaalde vergoeding bezwaarkosten niet-woningen circa € 81.500 Totaal betaalde vergoeding bezwaarkosten (in 254 gemeenten)

circa € 520.000

Gemiddeld betaalde vergoeding per gehonoreerd bezwaarschrift

circa € 350

Gemiddeld betaalde vergoeding per ingediend bezwaarschrift

ruim € 100

10


1 FEBRUARI 2012

• Als gevolg van de gehonoreerde bezwaarschriften voor woningen die door "no-cureno-pay-bedrijven" zijn ingediend is ongeveer € 442.000,- uitgekeerd aan vergoeding voor bezwaarkosten. Voor de niet-woningen is dit circa € 81.500. In totaal hebben deze gemeenten dus ruim € 520.000 aan vergoeding bezwaarkosten betaald. Deze schatting sluit aan op de schatting die gemaakt is over de totale vergoeding die de in stap 2 betrokken gemeenten hebben betaald en gaan betalen in verband met de bezwaren over waardepeildatum 1 januari 2010. In vergelijking met de ervaringen over waardepeildatum 1 januari 2009 lijkt deze schatting aan de lage kant; • Per gehonoreerd (door "no-cure-no-pay-bedrijf" ingediend) bezwaarschrift komt dit neer op circa € 350. Rekening houdend met het percentage gehonoreerde bezwaarschriften ontvangen volgens deze cijfers de "no-cure-no-pay-bedrijven" ruim € 105 per ingediend bezwaarschrift. Dit eerste bedrag is hoger dan in stap 2 is geconstateerd bij de kleinere groep gemeenten (€ 250 per gehonoreerd bezwaarschrift), maar het tweede bedrag komt goed overeen (€ 111 per ingediend bezwaarschrift). • Geëxtrapoleerd naar alle gemeenten is er in 2011 (tot 1 oktober) circa € 1.000.000 uitbetaald aan vergoeding voor bezwaarkosten. Op basis van de vergelijking met waardepeildatum 1 januari 2009 zal dit naar verwachting eerder een te lage dan een te hoge inschatting zijn.

4.

Visie gemeenten en samenwerkingsverband De gemeenten en het samenwerkingsverband waarmee gesproken is, geven aan dat zij een toename van het aantal bezwaarschriften dat door "no-cure-no-pay-bedrijven" wordt ingediend, ervaren. Deze ontwikkeling blijkt ook duidelijk uit de cijfers in de vorige paragraaf. Ook is er een toename van het aantal "no-cure-no-pay-bedrijven" die actief zijn. Verder geven de gemeenten aan dat zij de indruk hebben dat de "no-cure-no-paybedrijven" een uitgebreide analyse vooraf maken om zicht te hebben in welke gevallen (welke gemeente, welke type objecten, etc.) het indienen van bezwaarschriften kansrijk is. De gemeenten geven aan dat het krijgen van een zuiver kwantitatief beeld niet altijd even gemakkelijk is. De gemeenten geven aan dat zij hun WOZ-administratie niet zodanig hebben ingericht dat wordt vastgelegd welke bezwaren door een "gemachtigde" zijn ingediend en wie deze gemachtigde was. Daardoor kunnen zij niet uit hun systeem achterhalen of de indiener een "no-cure-no-pay-bedrijf" betreft. De gemeenten waarmee is gesproken is, zijn wel voornemens in het vervolg deze gegevens wel systematisch vast te leggen. De ervaringen met "no-cure-no-pay-bedrijven" zijn per gemeente verschillend. De meeste gemeenten geven wel aan dat uit de werkwijze van de "no-cure-no-paybedrijven" blijkt dat de vergoeding van de proceskosten door de gemeenten voorop staat. De meeste gemeenten geven aan van mening te zijn dat de "no-cure-no-paybezwaarschriften" het best voorkomen kunnen worden, door de kwaliteit van de WOZadministratie te verbeteren. Wanneer de onderbouwing van de WOZ-waarde zorgvuldig 11


1 FEBRUARI 2012

is, zullen de gemeente minder bezwaarschriften honoreren en dan ook minder worden geconfronteerd met "no-cure-no-pay-bureaus". De meeste gemeenten behandelen de "no-cure-no-pay-bezwaarschriften" ten opzichte van de andere bezwaarschriften op een andere wijze. Wat de gevolgen zijn voor de wijze waarop de "no-cure-no-pay-bezwaarschriften" worden afgehandeld is per gemeente verschillend. De meeste gemeenten zoeken nog naar de meest efficiënte manier van het afhandelen van de "no-cure-no-pay-bezwaarschriften". Ze geven bijvoorbeeld aan dat de "no-cure-no-pay-bezwaarschriften" meer tijd kosten om af te handelen, de termijnen worden scherper bewaakt zodat de afhandeling niet stagneert, hoorzittingen bij gemeenten worden opgenomen om eventuele discussies bij de rechter te voorkomen. Soms worden er compromissen met de "no-cure-no-pay-bedrijven" gesloten wanneer bij nadere analyse door de gemeente blijkt dat de kans dat de rechter bij een beroepsprocedure de WOZ-waarde zal verlagen groot is. Een afweging van de kosten speelt hier een grote rol. Er zal dan eerder een compromis worden gesloten met een "nocure-no-pay-bureau" waarin ook een afspraak over de kostenvergoeding wordt gemaakt. Een gemeente is van mening dat er in het onderzoek niet alleen moet worden gekeken naar de uitgekeerde kostenvergoedingen aan "no-cure-no-pay-bedrijven". Ook dienen de kosten voor het afhandelen van het bezwaarschrift binnen de gemeente in ogenschouw te worden genomen. De werkelijke kosten om een bezwaarschrift af te handelen door de gemeente zullen bij bezwaren op basis van "no cure no pay" ook hoger uitvallen door bijvoorbeeld wensen omtrent horen en het verstrekken van gegevens. Ook wordt aangegeven dat deze bureaus extra procedures en kosten veroorzaken door verzoeken om WOZ-beschikkingen voor medebelanghebbenden etc.

5.

Visie betrokken bedrijven De "no-cure-no-pay-bedrijven" geven aan dat zij de belanghebbenden een professionele stem willen geven in de contacten met de gemeente. Op die manier willen zij het machtsevenwicht herstellen dat is verstoord door het kennisverschil tussen gemeente en belanghebbende. De "no-cure-no-pay-bedrijven" zijn van mening dat het indienen van een bezwaarschrift voor veel mensen een hoge drempel kan zijn. Door de dienstverlening die de "no-cure-no-pay-bedrijven" aanbieden, wordt die verhouding op een meer gelijk niveau gebracht. Zij geven aan dat met een toename van de professionele ondersteuning van belanghebbenden de "WOZ" volwassen wordt. Immers ook op andere terreinen gebruiken belastingplichtigen van oudsher de professionele ondersteuning van belastingadviseurs en accountants. De "no-cure-no-pay-bedrijven" plaatsen de duidelijke kanttekening dat wanneer de gemeenten in eerste instantie een kwalitatief goede WOZ-waarde vaststellen, er helemaal geen bezwaarschriften hoeven te worden ingediend. Om tot een juistere WOZ-waarde te komen, is verhoging van de kwaliteit van de WOZ-administratie nodig. Overigens verwachten de bedrijven de komende jaren nog een duidelijke stijging van het aantal klanten.

12


1 FEBRUARI 2012

In de beginfase was er vaak een moeizame relatie tussen de "no-cure-no-pay-bedrijven" en de gemeenten. "No-cure-no-pay-bedrijven" hadden het gevoel dat zij anders werden behandeld en werden tegengewerkt. Zij geven aan dat de relatie met de meeste gemeenten inmiddels een stuk verbeterd is, waardoor de samenwerking ook prettiger verloopt. Ook hier is sprake van een professionelere samenwerking. De "no-cure-no-pay-bedrijven" zien de geplande verhoging van de griffierechten niet als een belemmering om beroepsprocedures te starten. De verwachting van deze bedrijven is dat bij beroepsprocedures die zij starten, het merendeel zal worden toegekend. De "no-cure-no-pay-bedrijven" staan er voor open mee te werken aan een informele afhandeling van bezwaarschriften. Maar in een informele procedure dienen er dan wel afspraken te kunnen worden gemaakt over de vergoeding van de gemaakte (proces)kosten.

6.

Conclusies In enkele jaren zijn de bezwaar- en beroepsprocedures die worden gevoerd op basis van "no cure no pay" een normaal onderdeel geworden van de WOZ-uitvoering. In totaal gaat het op dit moment om circa 4 % van de ingediende bezwaarschriften en ruim 20% van het aantal beroepsprocedures. Het "marktaandeel" van de bedrijven die werken op basis van "no cure no pay" in het totaal aantal bezwaarprocedures is echter het laatste jaar duidelijk gestegen (bij bezwaren tegen woningen van 2,0 % van de ingediende bezwaren naar 3,6 %). Een verdere stijging lijkt waarschijnlijk, gezien het feit dat deze bedrijven duidelijk in een behoefte blijken te voorzien en deze bedrijven ook steeds meer bekend worden door reclame en aandacht in de media. De vergoeding voor kosten in de bezwaarfase die aan deze bureaus wordt betaald, vormt een significant bedrag (tenminste circa € 1 miljoen), maar vormt geen onredelijk bedrag in verhouding tot de totale uitgaven van gemeenten aan bezwaar en beroep (circa 20% van de jaarlijkse WOZ-kosten van € 170 miljoen). Bij een verdere toename van het aantal bezwaren ingediend door "no-cure-no-pay-bedrijven" zal ook de totale kostenpost voor gemeenten toenemen. De door deze bedrijven ontvangen vergoeding bedraagt ruim € 100 per ingediend bezwaarschrift. Dit bedrag betreft zowel de vergoeding voor de procedurele werkzaamheden (indienen bezwaarschrift, eventueel verstrekken van nadere inlichtingen, eventueel gehoord worden) als de taxatietechnische werkzaamheden. Er is nog geen betrouwbare inschatting te maken van de totale vergoeding die gemeenten betalen voor de proceskosten in beroepsprocedures. Dit hangt samen met het feit dat er nog uitsluitend cijfers beschikbaar zijn over de beroepsprocedures naar waardepeildatum 1 januari 2009. De beroepsprocedures met betrekking tot waardepeildatum 1 januari 2010 zijn nog voor een zeer belangrijk deel "onder handen". Uitgaande van circa 10.000 beroepsprocedures per jaar over de WOZ-beschikking, waarvan 25% gevoerd op basis van "no cure no pay" is sprake van circa 2500 beroepsprocedures die gestart worden door "no-cure-no-pay-bedrijven". Wanneer inderdaad sprake is van een 13


1 FEBRUARI 2012

gemiddelde vergoeding per ingediend bezwaar van € 160 (zie resultaten uit stap 2 met betrekking tot waardepeildatum 1 januari 2009) dan betalen gemeenten tenminste circa € 400.000 per jaar aan vergoedingen voor de proceskosten in beroep aan deze bedrijven. Gemeenten en "no-cure-no-pay-bedrijven" zijn het erover eens dat er maar één effectieve manier is om het aantal procedures dat wordt gevoerd te verminderen en dat is het verhogen van de kwaliteit van zowel de WOZ-taxatiewaarden als de onderliggende gegevens. Activiteiten gericht op deze kwaliteitsverbetering verdienen daarom de voorkeur boven activiteiten gericht op het belemmeren van het functioneren van deze bedrijven (niet meewerken aan effectieve planning van hoorzittingen, beperken van kostenvergoedingen, etc.). Hierbij moet de kanttekening worden geplaatst dat er wellicht ook moet worden gekeken naar de hoogte van de kostenvergoeding bij het honoreren van een bezwaarschrift. De vraag is of de verhouding tussen de kosten die gemoeid zijn met het indienen van een bezwaarschrift en de uiteindelijke kostenvergoeding bij een honorering van een bezwaarschrift proportioneel is. De cijfers van de 254 gemeenten die betrokken zijn in de analyse laten zien dat ongeveer een derde van de bezwaarschriften die zijn ingediend door "no-cure-no-pay-bedrijven" worden gehonoreerd door gemeenten. Kennelijk is de vergoeding die wordt verkregen voor dit ene gehonoreerde bezwaarschrift voldoende voor de "no-cure-no-pay-bedrijven" om ook uit de kosten te komen voor twee andere niet-gehonoreerde bezwaren en daarbij voldoende winst te maken om het bedrijf te kunnen doorontwikkelen.

14

WAARDERINGSKAMER RAPPORT. Betreft: Datum: 1 februari Onderzoek invloed "no-cure-no-pay-bezwaren" op uitvoering Wet WOZ

Recommend Documents