Vormingplus heet u welkom
Geen testament? de wet regelt alles … Wel een testament? u kiest zelf wat er met uw bezit gebeurt • • •
soms beperkt familie en vrienden goed doel
komen eerst aan bod: •
kinderen en kleinkinderen
andere erfgenamen: • ouders, zussen en broers • tantes, ooms, neven, nichten • de staat de langstlevende echtgenoot: het erfdeel van de langstlevende echtgeno(o)te hangt af van de samenstelling van het patrimonium en met wie hij/zij tot de nalatenschap komt
wel een testament? bepaal ik alles wat ik wil? neen -> deel reservataire erfgenamen ja -> beschikbaar deel van uw bezit • bvb bij 1 kind: beschikbaar deel = 50% van uw bezit
• afwijken wettelijke regeling voor beschikbaar deel -> testament nodig
opmaak van een testament: de voorbereidingen • Overzicht bezittingen (activa tak 21, 23, levensverzekeringen.. en schulden) • Aan wie wil ik gedeelte nalaten? • Wat wil ik nalaten? • Wil ik een testamentuitvoerder benoemen? • Wil ik mijn begrafenis regelen? • Wat moet er gebeuren met mijn huisdier? • Enz.
soorten testamenten • eigenhandig testament • • • •
met de hand geschreven gedateerd getekend + opnemen in C.R.T.
• authentiek of notarieel testament • internationaal testament
wat is een legaat? • legaat = een wilsbeschikking die pas van kracht wordt na uw overlijden • legaat tvv goed doel is fiscaal aantrekkelijk: slechts 8,5% erfbelasting • als u een legaat wil opmaken tvv een goed doel moet u rekening houden met uw beschikbaar deel
soorten legaten? 1. Algemeen Legaat • vermogen aan één persoon of goed doel • betekent niet dat Algemeen Legataris ook effectief alles ontvangt -> bijzondere legatarissen 2. Legaat onder algemene titel • Een legaat onder algemene titel is dat waarbij de erflater een gedeelte vermaakt van de goederen waarover hij volgens de wet mag beschikken, zoals de helft, een derde, of al zijn onroerende goederen, of al zijn roerende goederen, of een bepaald gedeelte van al zijn onroerende goederen of van al zijn roerende goederen (art. 1010, lid 1 B.W.).
• 3. Bijzonder Legaat. • Elk legaat dat noch een algemeen legaat, noch een legaat ten algemene titel is, is een bijzonder legaat (art. 1010, lid 2 B.W.) (restcategorie).
3. Duo-legaat • interessant voor erflaters zonder kinderen • ook voor nalatenschappen > 250000 euro met reservataire erfgenamen • u geeft meer aan diegenen die u dierbaar zijn en tezelfdertijd geeft u ook aan een goed doel • het goede doel betaalt de volledige erfbelasting • De Staat ontvangt minder erfbelasting • goede formulering is zeer belangrijk
voorbeeld algemeen legaat 250.000 euro (tvv neef)
voorbeeld duo legaat 130.000 euro (tvv neef) en 120.000 euro (tvv goed doel) Berekening erfbelasting Erfbelasting neef voor nalatenschap van € 130.000 Schijf 1
€ 75.000
45%
€ 33.750
Schijf 2
€ 50.000
55%
€ 27.500
Schijf 3
€ 5.000
65%
€ 3.250
Totaal neef
€ 64.500
Erfbelasting GD voor nalatenschap € 120.000 Totaal GD
€ 120.000
8,5%
TOTAAL ERFBELASTING Bruto Neef
€ 130.000
StK
€ 120.000
Erfbelasting neef
€ 10.200 € 74.700
Erfbelasting GD
Netto € 130.000
€ 64.500
€ 10.200
€ 45.300
vergelijking zonder en met duolegaat
duolegaat: opgelet! netto saldo goede doel moet voldoende groot zijn • indien niet = eventueel weigering nalatenschap • gevolgen: het deel GD wordt toegewezen aan: –Of algemeen legataris –Of wettige erfgenamen (ook deze niet vernoemd !!!) –Of staat. • + volle pot erfbelasting voor andere erfgenamen -> belangrijk om vooraf simulatie te
laten maken
erfbelasting = belasting op erfenissen wie betaalt de erfbelasting? aan welk tarief?
Tarief langstlevende echtgenoot wettelijk samenwonende partner of tijdelijk onder voorwaarden erfgenamen in rechte lijn Vlaanderen 3% Schijf € 0 - € 50.000 9% Schijf van € 50.000 – € 250.000 27% Schijf boven € 250.000
• splitsing voor roerende en onroerende goederen • erfgenaam rechte lijn • langstlevende echtgenoot • samenwonende • sinds 1 jan 2007 in Vlaanderen vrijstelling erfbelasting op nettowaarde gezinswoning • langstlevende echtgeno(o)te (automatisch erfgenaam) • wettelijk samenwonenden (automatisch erfgenaam) • feitelijk samenwonenden: geldt pas voor diegenen die al minstens drie jaar samenwonen en een gemeenschappelijke huishouding voeren (niet automatisch erfgenaam)
Tarief broers/zussen Vlaanderen 30%
Schijf € 0 - € 75.000
55%
Schijf van € 75.000 – € 125.000
65%
Schijf boven € 125.000
• toegepast op netto-erfdeel • geen opsplitsing tussen roerende en onroerende goederen • erfbelasting berekend per hoofd
voorbeeld 1 algemeen legaat • Jan overlijdt, geen kinderen, geen echtgenote, ouders overleden • Carine enige zus • woning waarde 200.000 euro wordt verkocht
Berekening erfbelasting
Erfbelasting Carine Schijf 1 € 75.000 Schijf 2 € 50.000 Schijf 3 € 75.000 Totaal Carine
Carine
30% 55%
€ 22.500 € 27.500
65%
€ 48.750 € 98.750
Bruto
Erfbelasting Carine
Netto
€ 200.000
€ 98.750
€ 101.250
voorbeeld 2 omgekeerd duolegaat • Jan overlijdt, geen kinderen, geen echtgenote, ouders overleden • Carine enige zus in leven, woning € 200.000 verkocht • Carine = Algemeen legataris • goede doel= Bijzonder legataris – 80.000 euro, mits betaling erfbelasting
Berekening erfbelasting Erfbelasting Carine voor nalatenschap van € 120.000
Schijf 1
€ 75.000
30%
€ 22.500
Schijf 2
€ 45.000
55%
€ 24.750
Totaal Carine
€ 47.250
Erfbelasting GD voor nalatenschap € 80.000 Totaal GD
€ 80.000
8,5%
€ 6.800
TOTAAL ERFBELASTING
Bruto
€ 54.050
Erfbelasting Carine
Erfbelasting GD
Carine € 120.000 StK
€ 80.000
Netto € 120.000
€ 47.250
€ 6.800
€ 25.950
Vergelijking met en zonder duolegaat
Zonder duolegaat Met duolegaat Verschil
Carine Goed Doel € 101.250 € 0
Staat € 98.750
€ 120.000 € 25.950
€ 54.050
+ € 18.750 + € 25.950
- € 44.700
Tarief neven, nichten, tantes, enz Vlaanderen 45% Schijf € 0 - € 75.000 55% Schijf van € 75.000 – € 125.000 65% Schijf boven € 125.000
• Geen opsplitsing tussen roerend en onroerend • Rechten berekend op ‘totaal’ van wat alle erfopvolgers krijgen, en daarna verdeeld door het aantal personen…
Wijzig. Vlaand. Vanaf 1/1/15 • Vanaf 1/1/15 schatting onr.g. dr. Vlaamse Admin. Bindend. • Plaatsbezoek alleen noodzaak >Vl Adm • Enkel Onr.Goed • Kleine nalatensch. > schulden mogen forf geraamd worden -1500 vr rekeningen • 6000 begraf kosten • Jaarlijks geïndex. Werkelijke kosten mogen worden aangetoond. • Geen voorafgaande ruling
uw huwelijkscontract bepaalt wat u bezit! 3 soorten huwelijkscontracten WORDEN GEREGISTREERD IN HET CRT
: • wettelijke stelsel • stelsel van scheiding van goederen
• stelsel van algemene gemeenschap van goederen
• Wettelijk stelsel: 3 soorten vermogens 1. eigen vermogen (*) man 2. eigen vermogen (*) vrouw 3. gemeenschappelijk vermogen (*) goederen van voor huwelijk, erfenis, schenking • Stelsel van scheiding van goederen: in principe slechts 2 vermogens: man/vrouw • Stelsel van Algemene Gemeenschap van goederen: in principe is alles van iedereen, ook erfenissen, schenkingen,….
SCHENKINGEN • Andere mogelijkheid • Schenkingen aan GD altijd tegen 5,5%, ook vr onroerende goederen in Vl • Schenking roerende goederen • • • • •
- Via Handgift – termijn van drie jaar - Via notariële akte tussen fysische personen 3% in rechte lijn 5,5% GD Vlaanderen 7% voor alle anderen
Schenking Onroerende Goederen • • • • • • • • • • • • •
Altijd via Notariële Akte – wijzigingen sinds april 2015 vr Gronden en Gebouwen: Rechte lijn en partners: 3% op 1e schijf tot 150.000 9% op 2e schijf ts 150 EN 250.000 6% met energierenovatie 18% op 3e schijf ts 250 en 450.000 12% id 27% op 4e schijf meer dan 450.000 18% id Anderen: 10% op 1e schijf tot 150.000 9% met energierenovatie 20% op 2e schijf ts 150 en 250.000 17% id 30% op 3e schijf ts 250 en 450.000 24% id 40% op 4e schijf meer dan 450.000 31% id Tarieven = woonplaats schenker Energierenovatie = attest en verhuur 9 jaar
Giften (roerend, geld, kunstwerken, verzameling….) • Handgift: vrij v. belast voor drie jaar overlijden, document schenker en ontvanger -niet nodig mr interessant –aangetekend = datum • Ned notaris – geen schenkingsrechten, mr overlijden 3 jaar = successierechten – schenkingsrechten kunnen nog vr overlijden officieel betaald worden… • Enkel licham en onlicham roerende goederen • Nooit onroerende goed als handgift, idem waardepapieren op naam als handgift • Koppelen v voorw mogelijk – beding v terugkeer vb. geld gediend om huis te kopen moet terugkeren indien zoon (zonder kinderen) voor mij overlijdt • Bankgift: som overschrijven van uw rekening naar andere rekening – NOOIT vermelding v gift,etc.> NIETS Vermelden (fiscus schenkingsrechten…) – schenking bevestigen aangetekende brief • Ook koppelen voorwaarden mogelijk • Voor allebei termijn v drie jaar – anders successierechten dr ontvanger bet • Schenking op sterfbed is notaris!
WEETJES • Crt kost 25 euro,maar… • Inboedel is allen noodzakelijk gerief, geen Ming noch Van Gogh • Notaris is verplicht testament te laten registreren –steeds not akte vooraf goed lezen • Geen eigenhandig testament als.. • Huwelijkscontract – keuzebeding – langst leeft al…
En nog… • Woning vrij van erfbelasting. Ook voor beroepsgedeelte? (waarde en omvang ondergeschikt en behorend tot één geheel)
• Vrijstelling erfbel. enkel voor partner niet voor kinderen (blote eigendom) (en niet voor erfgenamen in rechte lijn) (wel voor anderen bvb broers en zussen)
• Gehuwde paren kunnen ouders onterven – testament naar elkaar maken – ook vr wett. samenwonende • De goederen v Algem.Legataris niet opsommen indien mogelijk • Levensverzekeringen – wettelijke erfgenamen…
En nog…. • Generatiesprong – alles of niets! • Geen erfenis meer na wangedrag - ook gezinsgeweld (na veroordeling) • Geschillen of disputen – naar Familierechtbanken (2014) • Feitelijk samenwonende niet automatisch erfgenaam – testament ! • 4 maand of 5 overleden in buitenl. Laattijdig indienen aangifte =verhoging 5 tot 20%, ook bij uitstel aangevraagd (verminderd) • Onjuist – onvolledig – vergeten = 20% verhoging • Fraude = 100%
En nog –formule vr GD • ……..met uitzondering van alle intresten en boeten welke het gevolg zijn van nalatigheid of laattijdigheid vanwege de algemeen legataris en/ of diegene die verantwoordelijk is voor de indiening van de aangifte van nalatenschap •
• •
•
Wat moet in aangifte nalatenschap? – ook levensverzekeringen, die van overleden als die huwelijkspartner; ook alle onroerende goed verkocht voor drie jaar overlijden; ook alle roerende en onroerende schenkingen voor drie jaar overlijden Scheiding – vergeet uw testament niet te wijzigen. Scheiding bezig? Onterf de partner: verplicht drie voorwaarden: - duidelijk in nieuw testament onterven partner, ook vruchtgebruik + reeds 6 maanden feit.gescheiden leven + aanvraag bij familierechter om 2 gescheiden verblijfplaatsen vast te leggen. Erfrecht is bloedrecht: alle kinderen zelfde persoon zijn reserv.erfgenamen.(1 moeder mr 2 vaders bvb) alle kind. moeder reserv.erfg.
En verder… •
•
Nieuw samengestelde gezinnen: beding van aanwas(tontine) samenwoners – aankoop onr goed. = in aankoopakte deel eerst overledene komt toe aan partner – later geen erfbelasting meer (= overeenkomst onder bezwarende titel) –wel registratierechten 10% Vl