VOORWOORD... 5 SAMENVATTING, REKENING IN ÉÉN OOGOPSLAG... 7

Jaarstukken 2013

Inhoudsopgave

1

VOORWOORD ..................................................................................................................................................... 5 SAMENVATTING, REKENING IN ÉÉN OOGOPSLAG ............................................................................................... 7 PROGRAMMAVERANTWOORDING ................................................................................................................... 15 DIENSTVERLENING ............................................................................................................................................. 17 ZORG EN WELZIJN .............................................................................................................................................. 23 REGIONALE SAMENWERKING................................................................................................................................ 31 RUIMTE EN WONEN ........................................................................................................................................... 37 JEUGD EN ONDERWIJS......................................................................................................................................... 47 ECONOMIE EN TOERISME .................................................................................................................................... 55 CULTUUR EN SPORT............................................................................................................................................ 63 LEEFBAARHEID .................................................................................................................................................. 71 VEILIGHEID ....................................................................................................................................................... 81 BESTUUR EN BEDRIJFSVOERING............................................................................................................................. 89 ALGEMENE DEKKINGSMIDDELEN EN ONVOORZIEN .......................................................................................... 97 PARAGRAFEN .................................................................................................................................................. 100 BEZUINIGINGEN............................................................................................................................................... 101 LOKALE HEFFINGEN .......................................................................................................................................... 105 WEERSTANDSVERMOGEN EN RISICOBEHEERSING .................................................................................................... 111 ONDERHOUD KAPITAALGOEDEREN ...................................................................................................................... 118 FINANCIERING................................................................................................................................................. 127 BEDRIJFSVOERING ............................................................................................................................................ 132 VERBONDEN PARTIJEN ...................................................................................................................................... 142 GRONDBELEID................................................................................................................................................. 152 ACCOMMODATIEBELEID .................................................................................................................................... 160 JAARREKENING ............................................................................................................................................... 162 SISAVERKLARING............................................................................................................................................. 191 CONTROLEVERKLARING .................................................................................................................................. 195 BESLUIT ........................................................................................................................................................... 198

........................................................................................................................................................................ 198 BIJLAGEN ......................................................................................................................................................... 200

4

Voorwoord

5

Voor u liggen de jaarstukken over het jaar 2013. Dit is het moment om op dat jaar terug te blikken. Deze jaarstukken vormen het verantwoordingsdocument over het laatste volledige jaar van de raadsperiode 2010-2014. Op 19 maart 2014 hebben gemeenteraadsverkiezingen plaatsgevonden. Dat betekent dat een nieuwe raadsperiode is aangebroken en een nieuwe bestuursovereenkomst leidend is voor het beleid in de komende meerjarenbegrotingen en de verantwoording daarover. Wij wensen de nieuwe raad veel wijsheid toe in de beleid- en besluitvorming voor de komende jaren. Jaarstukken vormen echter een verantwoordingsdocument, zij zien terug op het afgelopen jaar. Ook in 2013 is weer veel werk verzet. Er is verder geïnvesteerd in goede dienstverlening en communicatie. Het opgestelde beleidsplan wegen zorgt voor een evenwichtig beheer en onderhoud van het wegennet. Na jaren van voorbereiding zijn grote projecten als het nieuwe sportcomplex aan de Sportlaan en Floralis nu in de realisatiefase. Daarnaast zijn wezenlijke stappen gezet om te komen tot een Flower Science Center. Een belangrijke ontwikkeling waarbij overheid, onderzoek, ondernemerschap en onderwijs bij elkaar komen. Daarnaast kenmerkte 2013 zich door de voorbereiding op de 3 Decentralisaties, het vraagstuk van de bestuurlijke samenwerking in de Bollenstreek en de bezuinigingsopgave. Deze drie zullen, naast vele andere zaken, ook in 2014 volop de aandacht vragen. Een gedegen voorbereiding op de 3 Decentralisaties; een bloeiende gemeente in een krachtige regio; een financieel gezonde gemeente. Dat is waar we voor staan. Dat is waar we voor gaan. Raad en college staan daarmee voor grote, maar ook mooie uitdagingen. Uitdagingen die we graag aangaan. Daarom: samen voor Lisse!

Namens het college, Evert Jan Nieuwenhuis, portefeuillehouder financiën

6

Samenvatting, rekening in één oogopslag 7

7 In maart 2010 hebben wij het nieuwe coalitieprogramma “En nu doorpakken” samengesteld. De programmabegroting 2013 bevatte talrijke prioriteiten die u in 2013 uitgevoerd of opgepakt wilde zien worden. De jaarstukken die nu voorliggen, gaan aan de hand van de door u geformuleerde beleidsprioriteiten na wat de stand van zaken is met betrekking tot de uitvoering daarvan. Dit gebeurt op de gebruikelijke manier door antwoord te geven op de 3H-vragen: hebben we bereikt wat we wilden bereiken, hebben we gedaan wat we wilden gaan doen en heeft het gekost wat het mocht kosten. Programma Dienstverlening De doelstelling binnen het programma Dienstverlening is een slagvaardige, vraaggerichte en bovenal klantvriendelijke dienstverlening. In 2013 hebben we meegedaan aan de Benchmark Publiekszaken. Het cijfer voor de klanttevredenheid balie en telefonie was respectievelijk een 7,8 en een 7,5. Dit leverde ons een 8e plaats op in de totale ranking. Hiermee zijn we de best scorende kleine gemeente. Naast deze bevestiging dat we op de goede weg zijn met onze dienstverlening hebben we het afgelopen jaar geïnvesteerd in innovatieve projecten, zoals de aanschaf van: een nieuwe website, een nieuw digitaal loket (e-loket) en een klachten en meldingen-systeem (openbare ruimte). Deze nieuwe systemen zullen in 2014 operationeel zijn. Om onze klant nog beter te kunnen bedienen, hebben we onze openingstijden van het gemeentehuis uitgebreid, de telefonische bereikbaarheid vergroot en zijn we volledig op afspraak gaan werken. Daarnaast hebben we geïnvesteerd in scholing. Programma Zorg en welzijn Op het terrein van Wmo is eind 2013 helder gemaakt welke onderwerpen in Holland Rijnland verband verder worden aangepakt en welke

onderwerpen in de subregio’s en/of lokaal worden aangepakt. Er is een tussenevaluatie opgesteld over de aanpak van de kanteling en de uitvoering van het keukentafelgesprek. In 2014 volgt een definitieve evaluatie. Het proces van de kanteling heeft tijd nodig omdat er vooral wordt uitgegaan van een andere aanpak die niet van het ene op het andere moment is gerealiseerd. Voor werk is duidelijk geworden dat er een landelijke verdeling van arbeidsmarktregio’s is gemaakt. Onze arbeidsmarktregio is Holland Rijnland. Dat betekent dat de samenwerking met UWV en werkgeversorganisaties en gemeenten voor een deel in die regio wordt aangepakt. De subregionale aanpak moet daarbij gaan aansluiten. Halverwege 2013 is de pilot werkgeversdienstverlening van start gegaan. Hierin werken medewerkers van de Maregroep, gemeenten Katwijk en Oegstgeest, de ISD en UWV samen. Gezamenlijk worden werkgevers benaderd om mensen die re-integreren of tot de wsw doelgroep horen, aan het werk te helpen. Eind 2013 is een eerste tussenevaluatie gemaakt en is besloten de pilot te verlengen totdat meer bekend is over de toekomstige aanpak. Begin 2013 heeft de raad de visie op de jeugdzorg vast gesteld. Vervolgens is een regionaal beleidsplan jeugdhulp Holland Rijnland op gesteld. Dit plan is in november 2013 voor inspraak vrij gegeven, in het voorjaar van 2014 zal het plan voorgelegd worden aan u voor vaststelling. De huidige jeugdzorg is bureaucratisch, versnipperd en kent wachtlijsten. Gemeenten staan voor de opgave deze manco’s te repareren en tegelijkertijd te bezuinigen. Per 2015 zullen gemeenten verantwoordelijk zijn voor: de toegang tot jeugdzorg, uitvoering van gespecialiseerde jeugdzorg, jeugdbescherming en –reclassering en Algemeen meldpunt kindermishandeling.

Samenvatting, rekening in één oogopslag

8 Programma Regionale samenwerking Op initiatief van de gemeente Noordwijk is in 2012 gestart met een onderzoek om in de Duin- en Bollenstreek tot samenwerking te komen, en op langere termijn mogelijk tot een fusie. In de tweede helft van 2012 hebben de gemeenteraden aan de hand van de uitkomsten (rapportage Berenschot) bepaald dat in beeld moest worden gebracht welke strategische opgaven er liggen voor de Duin- en Bollenstreek en welke structuur het beste bij deze opgave past. Dit heeft geleid tot de conclusie, dat de strategische samenwerking op vijf beleidsterreinen Sociaal Domein, Ruimte, Economie, Infrastructuur en Openbare Orde en Veiligheid verder moet worden geïntensiveerd. Op 4 april 2013 hebben de betrokken gemeenteraden besloten om een vervolgonderzoek te doen naar de samenwerkingsvormen op grond van de strategische opgaven op de vijf beleidsterreinen. Op 10 juli is het rapport door de stuurgroep aangeboden aan de Klankbordgroep. Op 27 augustus en 5 september zijn voor raadsleden kennisbijeenkomsten gehouden, met als doel de raadsleden te faciliteren zodat zij goed geïnformeerd de discussie kunnen voeren over het rapport en de samenwerkingsvorm. In de raadsvergaderingen van 30 september 2013 hebben 4 raden van de gemeenten in de Bollenstreek, waaronder de gemeente Lisse, besloten om de gewenste samenwerking op de (36) strategische opgaven op te pakken door het aangaan van een (zware)Gemeenschappelijke Regeling (GR). De voorbereidingen voor het aangaan van de GR dienden te worden gestart. De stuurgroep heeft een driesporenbeleid vastgesteld voor de verdere uitwerking. Na het vaststellen van een nieuwe bestuursopdracht door de stuurgroep is bureau Price Waterhouse Coopers (PWC) geselecteerd voor de begeleiding van het vervolg van het traject en het opstellen van een contourennota voor de gemeenschappelijke regeling. PWC heeft de contourennota opgesteld, die half februari aan de raadsleden is aangeboden. Op 26 februari 2014 heeft besluitvorming plaatsgevonden in de vier gemeenteraden.

Programma Ruimte en wonen Binnen dit programma waren in 2013 het beleidsplan wegen en de realisatie van sfeerbeelden de prioriteiten. Voor wat betreft het beleidsplan wegen is in 2013 het volgende uitgevoerd. Op basis van het beleidsplan wordt jaarlijks een planning wegbeheer opgesteld. Deze planning geeft een overzicht van de uit te voeren beheermaatregelen op korte en middellange termijn. De planning wegbeheer wordt gebaseerd op de jaarlijkse weginspectie. Uit inspectie en metingen blijkt dat de kwaliteit van de asfaltwegen vergelijkbaar is met een goed en evenwichtig onderhouden areaal. De kwaliteit van de elementenverhardingen is echter slechter dan van een evenwichtig onderhouden wegennet. Bij elementenverhardingen wordt de kwaliteit mede beïnvloed door de zetting van de gehele weg door een slechte ondergrond. Dit probleem speelt in Lisse in enkele wijken. Bij het plannen van de noodzakelijke onderhoudswerkzaamheden wordt zoveel mogelijk een combinatie gezocht met geplande werkzaamheden uit andere beheergebieden. ’t Vierkant vormt een van de sfeergebieden van het centrum die een herinrichting dient te ondervinden. Om de samenhang tussen de beide projecten te waarborgen is het uitgangspunt geweest om beide projecten te koppelen. Een beeldkwaliteitsplan voor het centrum is vastgesteld. Een plan van aanpak is opgesteld in samenspraak met diverse partijen. Door middel van een uitgebreid participatieproces is een definitief ontwerp vastgesteld. Daarbij heeft een schetsgroep met belanghebbenden een prominente rol gespeeld. Vervolgens is gestart met de bestekvorming. Voor afstemming en overleg over de uitvoering is een klankbordgroep gevormd met ondernemers/bewoners van het plein. Gedurende het traject is deze groep betrokken bij voorbereiding en uitvoering. Er is overleg gevoerd met kabel- en leiding beheerders over de nutsvoorzieningen. De uitvoering van het vervangen van kabels en leidingen start voor het terrassenseizoen 2014.


9 Programma Jeugd en onderwijs De nota Jeugdbeleid geeft invulling aan positief jeugdbeleid. We willen uitgaan van kansen van jongeren en niet van problemen. De doelgroep van de nota is 0 tot 18 jaar, met een focus op de groep van 12 tot 18 jaar. De nieuwe nota geeft kaders en plannen voor het jongerenwerk, jeugdparticipatie en vrije tijd. Het jongerenwerk is ondergebracht bij St. Welzijnswerk Lisse-Hillegom (SWL/H). In samenwerking met de gemeente Hillegom is er in het eerste kwartaal van 2013 met SWH een proces doorlopen om te komen tot heldere prestatieafspraken. In het prestatieplan zijn de kernfuncties, producten, resultaatindicatoren en uren / kosten helder uitgewerkt. Op basis van de nota Jeugdbeleid "Lisse, best wel chill" zijn hierin onder meer de volgende punten meegenomen: de inzet in ambulante werkzaamheden, de rol van het jongerenwerk in relatie tot het CJG, de outreachende rol van het jongerenwerk, het werken aan talentontwikkeling en de agogische ondersteuning van vrijwilligersorganisaties. In maart 2013 heeft in samenwerking met het Fioretti het project de 'Jongerengemeenteraad' plaatsgevonden in het gemeentehuis. Tevens hebben leerlingen van het Fioretti in regie van de buurtregisseur een maatschappelijke stage in opdracht van de gemeente Lisse gelopen. In de subsidieafspraken m.b.t. het jongerenwerk is het belang van participatie opgenomen. Ook de samenwerking met het CJG is opgenomen in de subsidieafspraken. Als de gemeente een nieuwe voorziening voor jeugd wil realiseren, wordt de jeugd betrokken in het proces. In 2013 is een nieuwe uitvoeringsplanning speelruimte vastgesteld. De jeugd is betrokken in het proces van ontwerpen van de speelplekken die voor 2013 in de planning stonden om opgeknapt of omgevormd te worden. Het jongerenwerk organiseert in opdracht van de gemeente Lisse een open inloop. Dit is in de

prestatieafspraken met SWL/H vastgelegd. Minimaal 1 keer per jaar initieert de gemeente een netwerkbijeenkomst voor organisaties die met en voor jeugd werken. Inherent aan alle ontwikkelingen is deze in tijd verschoven naar 4 februari 2014. Klachten van bewoners over jeugd op ontmoetingsplekken worden adequaat opgepakt. Er vindt een overleg plaats tussen gemeente, politie en jongerenwerk, de rol en verantwoordelijkheid van iedere partij zijn nader omschreven en vastgelegd in het overlastprotocol. Er is een subsidieregeling voor jongeren. Subsidie is mogelijk voor activiteiten die met, voor en door de Lissese jeugd worden georganiseerd. De activiteit moet plaatsvinden in Lisse en is primair bedoeld voor de doelgroep 12-18 jaar. Programma Economie en toerisme In 2013 is voor het Flower Science Center een klankbordgroep met innovatieve ondernemers opgericht. Deze groep denkt met de interne projectgroep mee over de vervolgstappen. Een beleidsmakelaar/netwerker is aangetrokken om uitvoering te gaan geven aan de samenwerking tussen de 4 O’s (Overheid, Ondernemers, Onderzoek en Onderwijs). De beleidsmakelaar zal daarnaast ook werken aan een businessplan/ uitvoeringsagenda. Een concept plan van aanpak is opgesteld voor het realiseren van een etalage voor het Flower Science Center. De etalage geeft zicht op wat er allemaal al gaande en in ontwikkeling is in de streek. De voorbereiding voor een mini conferentie is gestart. Het doel van deze bijeenkomst is begin 2014 zichtbaarheid te geven aan het concept en daarnaast te beginnen met het leggen van verbindingen en het mogelijk initiëren van passende projecten.


10 Voor de camperparkeerplaatsen heeft een variantenstudie plaatsgevonden, waarbij aspecten als haalbaarheid, locatiekeuze, inrichting en voorzieningenniveau, weten regelgeving en beheer en onderhoud zijn meegenomen. Een concrete locatie binnen Lisse heeft dit niet opgeleverd. Omdat de doelstelling nog niet is behaald wordt het dossier verder ingebracht in de regionale samenwerking recreatie en toerisme van de Duin en Bollenstreek en worden mogelijkheden voor particulier initiatief nader bezien. In 2012 is het koersdocument Greenport Economische Agenda vastgesteld door de zes gemeenteraden van de Duin- en Bollenstreek. In 2013 is door de zes gemeenten een regionale programmamanager aangesteld voor de uitvoering van de economische agenda en bestuurlijk aanspreekpunt. Eind 2013 is daarnaast een programmamedewerker aangesteld voor ondersteuning. De programmamanager heeft een concept plan van aanpak uitvoeringsagenda opgesteld voor de uitvoering van het koersdocument. Hierin is een verbinding gemaakt tussen het programmabureau en de regio coördinator toerisme. Daarnaast is de basis voor een governance structuur beschreven in het concept. Deze is nog niet definitief vastgesteld en wordt op een later stadium aangeboden aan de gemeenteraad. De governance geeft invulling aan de publieke en private samenwerking. Verder heeft een groep van ondernemers gewerkt aan een stichting die de private kant vertegenwoordigt. In november 2013 heeft een conferentie plaatsgevonden met de 4 O’s (Overheid, Ondernemers, Onderzoek en Onderwijs). De aanwezigen zijn hierbij geïnformeerd over

lopende en nieuwe initiatieven en gestimuleerd met elkaar in contact te treden.

Programma Cultuur en sport Voor wat betreft het accommodatiebeleid hebben wij in 2013 kennisgenomen van de evaluatie stichting BESCAL periode 2009-2012. Ook hebben wij ingestemd met het continueren van de uitvoering van het beheer en de exploitatie van de vier sociaal-culturele accommodaties in Lisse met terugwerkende kracht vanaf 1 januari 2013 en hebben we ingestemd met het uitwerken van de actiepunten voor de professionalisering van het beheer en exploitatie van de sociaal culturele accommodaties. We hebben besloten om de stichting BESCAL de opdracht inzake het beheer en de exploitatie uit te laten voeren van Floralis, voor dat deel dat niet door de commerciële exploitant wordt uitgevoerd. Op basis van de besluitvorming op het onderzoek accommodatiebeleid, de bezuinigingsronde en/of de te kiezen aanpak om het beheer en de exploitatie van de sociaal culturele accommodaties te professionaliseren in relatie tot de kwetsbaarheid van BESCAL, zal besluitvorming (najaar 2014) plaatsvinden over de toekomst van BESCAL op de langere termijn. In de nota Bezuinigingen 2015 is een concreet voorstel geformuleerd betreffende het accommodatiebeleid door herbeoordeling van het gemeentelijk accommodatiebeleid, clusteren van activiteiten en uit te gaan van multifunctioneel gebruik van accommodaties. Verder is een concreet voorstel in de nota bezuiniging opgenomen inzake het niet realiseren van een passantenhaven. In oktober 2013 is de tennisoverkapping op Sportpark ter Specke gerealiseerd en opgeleverd. Het beheer en de exploitatie van deze Aaccommodaties wordt uitgevoerd door Sportfondsen Lisse


11 De bouw van het nieuwe sportcomplex is gestart. De oplevering staat gepland voor het vierde kwartaal 2014/ eerste kwartaal 2015. De bouw van Floralis Huis van Cultuur is gestart. De oplevering staat gepland voor september/oktober 2014. Accommodatie knelpunten zijn opgepakt middels het toekennen van subsidies; o.a. carnavalsvereniging de Gaapstokken en scoutingvereniging de Shawano’s.

businessplan is in juni 2013 vastgesteld door ons college. Uitgangspunt is het creëren van een duurzaamheidscentrum op Landgoed Keukenhof, waarbij het NME-centrum een onderdeel vormt. Inmiddels zijn hierover gesprekken gaande met het bestuur van Landgoed Kasteel Keukenhof. Het streven is om medio 2014 in de bestaande bebouwing van de hofboerderij een eerste start te maken met het NME-centrum en een kinderboerderij.

Programma Leefbaarheid Het uitvoeringsprogramma groen draagt bij om het openbare groen op lange termijn mooi en betaalbaar te houden. Om dit te bereiken is vanaf 2013 gestart met het wegwerken van het achterstallig groen waarbij we gaan innoveren door op geschikte plaatsen heesters om te vormen naar gras met bollen en/of vaste planten. De uitvoering zal wijkgericht of projectgericht worden opgepakt. Eind 2013 is wijkgericht begonnen met het wegwerken van de achterstanden in het winkelgebied door het snoeien, dunnen, herstellen en omvormen in dit gebied. In diezelfde periode is wijkgericht een begin gemaakt met het werkwerken van de achterstanden in de wijken Berkhout, Centrum, Componistenwijk en Vrouwenpolder. Hierbij zal het snoeiwerk als eerste prioriteit worden opgepakt. In het kader van het project Landschapselementen langs doorgaande wegen Bollenstreek zijn op dit moment in voorbereiding de volgende projecten: Westerdreef, Keukenhofdreef, Nassaustraat/ Nassaupark en Anna Blamandreef en omstreken. Het meeliften met andere projecten gebeurt bij aanpassing infra Keukenhof, nieuwbouw Oud Raadwijk en CNB ontwikkeling. In november 2012 is de startnotitie Natuur en milieueducatie (NME) in Lisse opgesteld. Naar aanleiding van de startnotitie heeft SME-advies de opdracht gekregen tot het schrijven van een zo concreet mogelijk businessplan. Dit

Programma Veiligheid In 2013 is een tweejaarlijks programma vastgesteld ter uitvoering van het integraal veiligheid -en handhavingsbeleid. Dit programma geeft op praktische wijze inzage in de activiteiten voor de komende jaren. Vanwege de bezuinigingen is een formatieplaats bij het team Handhaving Wonen vervallen. Dit is verwerkt in het programma. Met het veiligheids- en handhavingsprogramma zijn in 2013 de volgende speerpunten uitgewerkt: veilige evenementen, waaronder het regionaal evenementenkader en het lokaal evenementenbeleid, de aanpak van woninginbraken, de (horeca)uitgaansoverlast en het keurmerk veilig ondernemen. De vaststelling van het Bibobbeleid is in 2013 voorbereid. Vaststelling vindt plaats in de tweede helft van 2014 of begin 2015. De vaststelling van deze beleidslijn vereenvoudigt de toepassing van de Wet Bibob in Lisse. Met deze wet en beleidslijn kan de gemeente voorkomen dat ze criminele activiteiten faciliteert door bijvoorbeeld het verlenen van een vergunning of door grondtransacties. De gemeente onderzoekt bij een Bibob toets onder andere de financiering en de achtergrond van de onderneming. Er is een Bibobcoördinator aangewezen en die zal in 2014 de verdere implementatie van deze beleidslijn op zich nemen. Het jaar 2013 stond ook in het teken van het oefenen en opleiden voor de crisisbeheersing. De laatste jaren vindt dit steeds meer intergemeentelijk plaats.


12 Het beleidsteam en team communicatie hebben, samen met Hillegom en Noordwijkerhout, geoefend en een workshop gevolgd. Andere processen hebben op gemeentelijk niveau geoefend. Voor de uitvoering van de Aanpak gevonden voorwerpen is een applicatie van Perfectview aangeschaft. Met dit systeem is uitwisseling van informatie mogelijk waardoor het voor de burger eenvoudiger en makkelijker wordt om verloren voorwerpen terug te vinden, of gevonden voorwerpen te melden. Het melden van gevonden voorwerpen vindt bij de gemeente plaats via de balie, de telefoon of digitaal. De achterstand in het onderhoud aan brandkranen is in 2012 weggewerkt. Het onderhoud aan de brandkranen is uitbesteed aan Dunea. Door een doelmatig beheer en onderhoud kan het goed functioneren van de brandkranen worden gegarandeerd. Hierdoor kan bij calamiteiten snel beschikt worden over voldoende bluswater. Programma Bestuur en bedrijfsvoering De deadline voor het ICT beveiligingsassessment is gewijzigd van eind 2012 naar eind 2013. Een nieuw informatiebeveiligingsbeleid en informatiebeveiligingsplan is begin 2013 door het college vastgesteld. Hieruit blijkt dat de techniek goed op orde is maar dat organisatorisch nog het een en ander te verbeteren is. Tegelijkertijd is een informatiebeveiligingsfunctionaris (IBF) aangewezen die moet zorgen voor de verdere kwaliteitsverhoging van de informatiebeveiliging. De IBF is ondertussen begonnen met de voorbereidingen voor het ICT beveiligingsassessment. Aangezien dit een nieuw fenomeen is, is hiervoor de hulp van een extern deskundige ingeroepen. Deze deskundige zal het hele traject tot en met het assessment begeleiden.

Financieel beeld Het jaar 2013 sluiten we af met een positief resultaat van € 67.805,24 (in 2012 € 792.546,74 waarvan ongeveer € 700.000 uit het sociaal domein). Bij de 2e Tussentijdse Rapportage werd nog een voordeel geraamd van afgerond € 371.000. De gevolgen van de actualisatie van de grondexploitatie – vooral Greveling – heeft het geraamde resultaat beïnvloed. Nadat de raad de programmabegroting heeft vastgesteld, begint een uitvoeringsproces die vele interne (college, ambtelijk apparaat) en externe (raad, gewijzigde wetgeving, burgers, bedrijfsleven) invloeden kent. Voor een toelichting verwijzen wij naar de programma’s en de paragrafen. Van de ontwikkelingen bent u gedurende het jaar via de tussentijdse rapportages (2 in 2013) op de hoogte gehouden. Halverwege 2012 is het coalitieprogramma via de notitie “En nu doorpakken, halverwege” geëvalueerd. Een evaluatie heeft ook plaatsgevonden van de verschillende bezuinigingsrondes. In de paragraaf Bezuinigingen geven wij de stand van zaken daarvan weer. Voor wat betreft de lokale lasten kunnen we melden dat de Coelo-atlas 2013 is uitgebracht. Lisse neemt daarin positie 154 in, hetgeen een verslechtering betekent ten opzichte van 2012. In 2012 stond Lisse namelijk nog op de 130e plaats. De weerstandsratio komt uit op 1,4 en is dus voldoende. Daaruit blijkt dat de gemeente nog steeds in staat blijkt om tegenvallers op te vangen.


13

Het volgende overzicht toont het resultaat en de totalen van de baten en lasten per programma. Programma Baten 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10

Dienstverlening Zorg en welzijn Regionale samenwerking Ruimte en wonen Jeugd en onderwijs Economie en toerisme Cultuur en sport Leefbaarheid Veiligheid Bestuur en bedrijfsvoering Financiering en algemene dekkingsmiddelen

Saldo programma

Lasten 1.078 4.573 634 251 588 468 4.517 129 1

-2.631 -9.638 -84 -5.754 -4.388 -1.329 -3.339 -7.574 -2.259 -5.014

25.306 mutaties reserves Resultaat 2013

37.545 11.382

-1.553 -5.065 -84 -5.120 -4.137 -741 -2.871 -3.057 -2.130 -5.013 25.306

-42.010 -6.848

-4.465 4.534 -1 68 67.805,24


14

Plaats van de Jaarstukken 2013 In de hieronder opgenomen basiscyclus zijn we nu aanbeland bij de controlefase. In de hieraan voorafgaande fases heeft u

reeds de Programmabegroting 2013 – 2016 en de 2 Tussentijdse Rapportages vastgesteld.

De basiscyclus

Bezinning

Beleid

• Coalitieprogramma • Lange Termijn Visie • Beleidsvisies

Prioriteren

Planningsfase

Controlefase

• (Middel)lange Termijn

•Tussentijdse rapportages •Jaarrekening • Tussentijdse

Planning (MiljoenenNota)

• Kadernota

rapportages

•

Begrotingsfase

Uitvoering

• Programma-begroting • Productenraming • Afdelingsplannen

Selecteren

15

Programmaverantwoording

16

Centraal in ons denken en handelen staat een goede dienstverlening aan alle inwoners, bedrijven en instellingen. Slagvaardig, vraaggericht en bovenal klantvriendelijk. Onze producten en diensten zijn van goede kwaliteit, verzoeken worden snel en adequaat afgehandeld. We streven naar een continue verbetering van onze digitale dienstverlening, waarbij naast bovengenoemde kwaliteitscriteria zoveel mogelijk producten en diensten 24 uur per dag, 7 dagen per week beschikbaar zijn.

Dienstverlening

1 17

Portefeuillehouder Programmaverantwoordelijke

Algemene doelstelling:

Lizzy/ GWI@2015 (2013.01.01)

: :

C.J. Ruigrok J. W. Schellevis

Slagvaardige, vraaggerichte, klantvriendelijke dienstverlening en bereikbaarheid

Slagvaardige, vraaggerichte en bovenal klantvriendelijke dienstverlening. Een moderne, pro-actieve uitstraling naar de klant

Extra scholing

Organiseren van jaarlijkse bijeenkomsten klantgerichtheid

Implementeren van consulentschap KCC/accountmanagement Vergunningen Oppakken en uitvoeren van innovatieve projecten

Dienstverlening

1 2013.01.01 Lizzy/ GWI@2015 18 Hebben we bereikt wat we wilden bereiken? Doelstelling: een slagvaardige, vraaggerichte en bovenal klantvriendelijke dienstverlening; De gemeente Lisse wil een moderne, proactieve uitstraling hebben naar de klant. Indicatoren 2012:  Het cijfer voor de klanttevredenheid balie en telefonie was in 2011 een 7 respectievelijk en 6,7, deze cijfers wil Lisse behouden;  Lisse behaalde in de Benchmarking Publiekszaken een tegenvallende ranking: Lisse eindigde op plaats 53 van de 81 deelnemende gemeenten. Het doel is om in 2013 bij de eerste 25 deelnemende gemeenten te behoren;  Website blijft in de Top 50.

Hebben we gedaan wat we moesten doen? Uitvoeringsplan 2013 – 2016, jaarschijf 2013: a. Met behulp van extra scholing, het organiseren van jaarlijkse bijeenkomsten klantgerichtheid, het implementeren van consulentschap KCC/accountmanagement Vergunningen en het oppakken en uitvoeren van innovatieve projecten wordt de doelstelling de komende jaren gerealiseerd. Om de moderne en pro-actieve ambitie blijvend te behalen, is het, naast het realiseren van de technische zaken belangrijk om de organisatie, i.c. de Gemeentewinkel, mee te nemen in deze ontwikkelingen. Onder het continu verbeteren van de producten en diensten valt het oppakken en uitvoeren van innovatieve projecten, zoals bijvoorbeeld: een Sms-service, het opzetten van een digitaal trouwloket, het ontwikkelen van een App, etc. Via het verbeteren van managementinformatie worden resultaten van de uitvoering van projecten beter inzichtelijk gemaakt. Met behulp van digitaal gegenereerde rapportages

over klantcontacten wordt de dienstverlening gemeten en verbeterd. Alle processen in de Gemeentewinkel zijn in 2007 beschreven. Deze processen worden tegen het licht gehouden en ‘lean’ gemaakt. We ontwikkelen de website door en we zorgen ervoor dat de informatie meer toegankelijk en begrijpelijk wordt. De informatie wordt aangeboden vanuit het klantperspectief. De borging van het van het applicatiebeheer van kritische applicaties, zoals de Gemeentelijke basisadministratie, Squit XO (Omgevingsvergunning) en het Klantcontactsysteem, vraagt om structurele, specifieke expertise en ondersteuning. Uitgevoerd in 2013: a. In 2013 hebben we meegedaan aan de Benchmark Publiekszaken. Het cijfer voor de klanttevredenheid balie en telefonie was respectievelijk een 7,8 en een 7,5. Dit leverde ons een 8e plaats op in de totale ranking. Hiermee zijn we de best scorende kleine gemeente. Naast deze bevestiging dat we op de goede weg zijn met onze dienstverlening hebben we het afgelopen jaar geïnvesteerd in innovatieve projecten, zoals de aanschaf van: een nieuwe website, een nieuw digitaal loket (e-loket) en een klachten en meldingen-systeem (openbare ruimte). Deze nieuwe systemen zullen in 2014 operationeel zijn. Om onze klant nog beter te kunnen bedienen, hebben we onze openingstijden van het gemeentehuis uitgebreid, de telefonische bereikbaarheid vergroot en zijn we volledig op afspraak gaan werken. Daarnaast hebben we geïnvesteerd in scholing, o.a. heeft een groep medewerkers met succes een opleiding afgerond aan de Klanten Contact Academie (KCA). Kosten: De kosten voor de uitvoering van het uitvoeringsplan bedragen in 2013 € 10.477.

Dienstverlening

1 19 Heeft het gekost wat het mocht kosten? In de volgende tabel zijn de baten en lasten en de prioriteiten opgenomen die aan het programma verbonden zijn. Baten en lasten programma Dienstverlening (x € 1.000) (bedragen * € 1.000) raming na realisatie

raming

wijziging

realisatie

2012

2013

2013

2013

Programmabegroting 2014

2015

2016

2017

Burgerzaken

L B S

-644 374 -270

-634 368 -266

-634 372 -262

-617 338 -279

-605 354 -251

-620 359 -261

-605 354 -251

-605 354 -251

Omgevingsvergunning

L B S

-539 653 114

-564 606 42

-728 698 -30

-679 678 -1

-629 698 69

-629 698 69

-629 698 69

-629 698 69

Vergunningen

L B S

-57 46 -11

-57 35 -22

-57 42 -15

-57 40 -17

-103 42 -61

-103 42 -61

-103 42 -61

-103 42 -61

Verkeer en vervoer

L B S

-1 3 2

-6 3 -3

-1 4 3

-1 3 2

-6 4 -2

-6 4 -2

-6 4 -2

-6 4 -2

Communicatie

L B S

-260

-270

-270

-257

-270

-270

-270

-270

-260

-270

-270

-257

-270

-270

-270

-270

L B S

-521

-437

-419

-419

-419

-437

-481 19 -462

-419

-521

-465 18 -447

-419

-419

-419

-419

L

-1.176

-1.119 -25

-541 -25

-529 -10

-761 -25

-694 -25

-694 -25

-592 -25

B S

-1.176

-1.144

-566

-539

-786

-719

-719

-617

L B S

-3.198 1.076 -2.122

-3.112 1.012 -2.100

-2.721 1.134 -1.587

-2.631 1.078 -1.553

-2.793 1.098 -1.720

-2.741 1.103 -1.663

-2.726 1.098 -1.653

-2.624 1.098 -1.551

Heffing- en invordering gemeentelijke belastingen

Overige Gemeentewinkel 2013.01.01 Lizzy GWI @2015

Programma Dienstverlening

Dienstverlening

1 20

Mutaties reserves

raming na

Programmabegroting

realisatie

raming

wijziging

realisatie

2012

2013

2013

2013

Toevoegen aan - Reserve Bouwleges

-74

Onttrekken uit - Reserve Bouwleges

117

Toelichting De voor 2013 belangrijke baten en/of lasten lichten wij hier kort toe en verwijzen wij naar de toelichtingen op de jaarrekening (bladzijden 169/170). Voor aanpassingen tussen de raming 2013 en de raming na wijziging 2013 verwijzen wij u naar de 2 tussentijdse rapportages in 2013. Overige Gemeentewinkel Voor een toelichting verwijzen wij u naar het programmaonderdeel 2013.01.01 Lizzy GWI@2015. Burgerzaken, Vergunningen en Verkeer en vervoer In uw vergadering van 13 december 2007 heeft u kennis genomen van de notitie “Leges 2008”. De notitie vormt de basis voor de berekening van de leges vanaf 2008. Daarnaast geeft de notitie ook aan de wijze van administreren. De baten en lasten van de Vergunningen, Burgerzaken, Vergunningen en Verkeer en vervoer zijn ingericht in overeenstemming met de notitie. In de paragraaf Lokale Heffingen komen wij terug op de verhouding tussen de baten en lasten met betrekking tot de leges 2013.

74

2014

2015

2016

74

Mutaties reserves Onttrekken uit Reserve Bouwleges Voor specialistische controle op constructieberekeningen is een plantoetser ingehuurd. De kosten zijn gedekt door een onttrekking uit de reserve (1e TR 2013 € 74.000).

2017

21

22

In het bestuursakkoord van het kabinet zijn afspraken gemaakt over aanpassing en decentralisatie van een aantal taken naar de gemeente. Op dit moment staat nog niet vast of voorgenomen wetswijzigingen als invoering van de Participatiewet en overheveling AWBZ begeleiding naar WMO, doorgaan. De decentralisatie van de Jeugdzorg naar gemeenten gaat in per 1 januari 2015.

Zorg en welzijn

2 23 Portefeuillehouder Programmaverantwoordelijke

: A.D. de Roon : J. W. Schellevis


Wij willen voorzieningen die bereikbaar, toegankelijk en bruikbaar zijn voor kwetsbare burgers, waarbij eigen verantwoordelijkheid het uitgangspunt is

Programmaonderdeel

Beoogde resultaten

Activiteiten

Participatie, Jeugdzorg en AWBZ (2013.02.01)

Kwetsbare inwoners nemen deel aan het maatschappelijk verkeer

Lokale keuzes maken decentralisatietaken Onderzoeken effectieve werkgeversdienstverlening Uitvoeren WMO beleidsnota 2013-2016 Plannen maken voor de organisatie van de decentralisatie jeugd

Zorg en welzijn

2 2013.02.01 Participatie, Jeugdzorg en AWBZ

24 Hebben we bereikt wat we wilden bereiken? Doelstelling: We willen mensen die zich zelf niet kunnen redden ondersteuning bieden met als doel participatie aan de samenleving. Eigen verantwoordelijkheid en zelfredzaamheid zijn hierbij het uitgangspunt. Subdoelstellingen: - Kwetsbare inwoners nemen naar vermogen deel aan het maatschappelijk verkeer en leveren daar naar vermogen een bijdrage aan; - Kinderen krijgen voldoende kansen op te groeien tot zelfredzame volwassenen die naar vermogen deelnemen aan de maatschappij.

Hebben we gedaan wat we moesten doen? Uitvoeringsplan 2013 - 2016, jaarschijf 2013: a. Lokale keuzes maken decentralisatietaken. In Holland Rijnland verband worden voorstellen gemaakt in de voorbereiding op de verwachte wijzigingen. Hierbij zullen op lokaal niveau keuzes gemaakt kunnen worden. b. Onderzoeken effectieve werkgeversdienstverlening. Om zoveel mogelijk doelgroepen (mensen met een uitkering en wsw’ers) aan het werk te krijgen bij reguliere werkgevers wordt onderzocht hoe een effectieve werkgeversdienstverlening er uit moet zien en hoe die georganiseerd kan worden. Hierin zal afstemming en/of samenwerking met diverse partijen aan de orde zijn, conform de Wet SUWI (Structuur Uitvoeringsorganisatie Werk en Inkomen). Het betreft het UWV, sociale diensten en WSW bedrijf in Holland Rijnland verband en subregio’s. Op dit moment is er nog onderscheid tussen doelgroepen en zijn de schotten tussen de diverse regelingen nog in stand.

c. Uitvoeren WMO beleidsnota 2013-2016. De nota, bestaande uit een regionaal en een lokaal deel, wordt uitgevoerd. Centraal punt is de kanteling, waarbij er op een andere wijze naar de vraag van een burger wordt gekeken. Met diverse partners worden de in de nota genoemde onderwerpen uitgewerkt in nadere voorstellen. d. Plannen maken voor de organisatie van de decentralisatie jeugd. In samenwerking met gemeenten van Holland Rijnland wordt de komst van de nieuwe taken voorbereid. In 2012 is een visie opgesteld voor de zorg voor jeugd. In 2013 starten we met het plannen maken voor de organisatie. De huidige jeugdzorg is bureaucratisch, versnipperd en kent wachtlijsten. Gemeenten staan voor de opgave deze manco’s te repareren en tegelijkertijd te bezuinigen. Per 2015 zullen gemeenten verantwoordelijk zijn voor: de toegang tot jeugdzorg, uitvoering van gespecialiseerde jeugdzorg, jeugdbescherming en –reclassering en Algemeen meldpunt kindermishandeling. Op moment van schrijven is niet bekend hoe het rijksbeleid er uit ziet en of voorgenomen wetswijzigingen als invoering van de Wet Werken naar Vermogen en overheveling AWBZ begeleiding naar WMO, doorgaan. We rekenen er in elk geval op dat de decentralisatie van de jeugdzorg naar gemeenten doorgaat. Uitgevoerd in 2013: a. Er zijn diverse handreikingen gemaakt waar gemeenten mee kunnen werken. Op het terrein van Wmo is eind 2013 helder gemaakt welke onderwerpen in Holland Rijnland verband verder worden aangepakt en welke onderwerpen in de subregio’s en/of lokaal worden aangepakt.

Zorg en welzijn

2 2013.02.01 Participatie, Jeugdzorg en AWBZ

25 Voor werk is duidelijk geworden dat er een landelijke verdeling van arbeidsmarktregio’s is gemaakt. Onze arbeidsmarktregio is Holland Rijnland. Dat betekent dat de samenwerking met UWV en werkgeversorganisaties en gemeenten voor een deel in die regio wordt aangepakt. De subregionale aanpak moet daarbij gaan aansluiten. b. Halverwege 2013 is de pilot werkgeversdienstverlening van start gegaan. Hierin werken de medewerkers van de Maregroep, gemeenten Katwijk en Oegstgeest en de ISD en UWV samen. Gezamenlijk worden werkgevers benaderd om mensen die re-integreren of tot de wsw doelgroep horen, aan het werk te helpen. Eind 2013 is een eerste tussenevaluatie gemaakt en is besloten de pilot te verlengen totdat mee bekend is over de toekomstige aanpak. c. Er is een tussenevaluatie opgesteld over de aanpak van de kanteling en de uitvoering van het keukentafelgesprek. In 2014 volgt een definitieve evaluatie. Het proces van de kanteling heeft tijd nodig omdat er vooral wordt uitgegaan van een andere aanpak die niet van het ene op het andere moment is gerealiseerd. d. In samenwerking met gemeenten van Holland Rijnland wordt de komst van de nieuwe taken voorbereid. Begin 2013 heeft de raad de visie op de jeugdzorg vast gesteld. Vervolgens is een regionaal beleidsplan jeugdhulp Holland Rijnland op gesteld. Dit plan in november 2013 voor inspraak vrij gegeven, in het voorjaar van

2014 zal het plan voorgelegd worden aan de raad voor vaststelling. De huidige jeugdzorg is bureaucratisch, versnipperd en kent wachtlijsten. Gemeenten staan voor de opgave deze manco’s te repareren en tegelijkertijd te bezuinigen. Per 2015 zullen gemeenten verantwoordelijk zijn voor: de toegang tot jeugdzorg, uitvoering van gespecialiseerde jeugdzorg, jeugdbescherming en –reclassering en Algemeen meldpunt kindermishandeling. Begin 2014 is de tekst van de nieuwe Wet maatschappelijke ondersteuning bekend. De wet moet nog behandeld worden door de Eerste Kamer. Ook de financiële gevolgen voor de gemeente is nog niet duidelijk. Daarnaast zijn gegevens over huidige cliënten thans slechts op hoofdlijnen bekend. Voor de Participatiewet geldt dat er een sociaal akkoord is gesloten met diverse landelijke partijen. De Participatiewet moet nog behandeld worden door de Eerste Kamer. Ook hier zijn de concrete financiële gevolgen voor de gemeente nog niet bekend. Eind 2013 is besloten om de voorbereiding van de 3 decentralisaties gezamenlijk te doen met de gemeenten Hillegom, Noordwijk, Noordwijkerhout, Katwijk en Teylingen. Hiervoor is een projectorganisatie gevormd. Kosten: Uitgangspunt is dat we de taken uitvoeren binnen de budgetten die we van het rijk ontvangen.

Zorg en welzijn

2 26 Heeft het gekost wat het mocht kosten? In de volgende tabel zijn de baten en lasten en de prioriteiten opgenomen die aan het programma zijn verbonden. Baten en lasten programma Zorg en welzijn (x € 1.000) (bedragen * € 1.000) raming na realisatie

raming

wijziging

realisatie

2012

2013

2013

2013


2015

2016

2017

Bijstandverlening

L B S

-3.095 2.731 -364

-2.879 2.051 -828

-3.214 2.310 -904

-2.983 2.345 -638

-3.298 2.104 -1.194

-3.298 2.104 -1.194

-3.298 2.104 -1.194

-3.298 2.104 -1.194

Minimabeleid

L B S

-335

-373

-384

-395

-278

-278

-278

-278

-335

-373

-384

-395

-278

-278

-278

-278

L B S

-775 3 -772

-783

-851

-764

-746

-750

-749

-783

-851

-736 10 -726

-764

-746

-750

-749

Participatiebudget

L B S

-516 422 -94

-336 299 -37

-347 309 -38

-369 311 -58

-292 248 -44

-292 256 -36

-292 256 -36

-292 256 -36

Vreemdelingen

L B S

-65 0 -65

-55

-55

-49

-54

-54

-54

-54

-55

-55

-49

-54

-54

-54

-54

Werkgelegenheid

L B S

-2.137 1.894 -243

-1.948 1.800 -148

-2.024 1.866 -158

-2.085 1.907 -178

-1.772 1.640 -132

-1.634 1.502 -132

-1.634 1.502 -132

-1.634 1.502 -132

Gezondheidszorg

L B S

-348

-465

-495

-481

-501

-490

-490

-490

-348

-465

-495

-481

-501

-490

-490

-490

L B S

-2.726

-3.308

-2.997

-2.540

-3.095

-3.095

-3.095

-3.095

-2.726

-3.308

-2.997

-2.540

-3.095

-3.095

-3.095

-3.095

L B S

-9.997 5.050 -4.947

-10.147 4.150 -5.997

-10.367 4.485 -5.882

-9.638 4.573 -5.065

-10.054 3.992 -6.062

-9.887 3.862 -6.025

-9.891 3.862 -6.029

-9.890 3.862 -6.028

Maatschappelijke begeleiding en advies

Uitvoering Wmo

Programma Zorg en welzijn

Zorg en welzijn

2 27 Mutaties reserves

Programmabegroting realisatie

raming

2012

2013

raming na realisatie 2013

Toevoegen aan -594 - Reserve Uitvoering Wet inburgering - Reserve Uitvoering Wet maatschappelijke ondersteuning Onttrekken uit - Algemene Reserve - Reserve Uitvoering Sociale Wetgeving - Reserve Overheveling budgetten

2013

2013

2014

2015

2016

-3 -564

65

Toelichting De voor 2013 belangrijke baten en/of lasten lichten wij hier kort toe en verwijzen wij naar de toelichtingen op de jaarrekening (bladzijden 169/170). Voor aanpassingen tussen de raming 2013 en de raming na wijziging 2013 verwijzen wij u naar de 2 tussentijdse rapportages in 2013. Wet maatschappelijk ondersteuning De onderschrijding van afgerond € 564.000 wordt aan de reserve Uitvoering Wet maatschappelijke ondersteuning toegevoegd (zie toelichting mutaties reserves). Mutaties reserves Toevoegen aan Reserve Uitvoering Wet inburgering De reserve is gelijk aan de verplichte reservering zoals vermeld in de Jaarstukken van de ISD. Reserve Uitvoering Wet maatschappelijke ondersteuning De kosten van de uitvoering van de Wmo verlopen overeenkomstig het bestaande beleid budgettair neutraal. Voor over- of onderschrijdingen is de reserve Uitvoering Wet maatschappelijke ondersteuning ingesteld. In 2013 wordt een bedrag van afgerond € 564.000 aan de reserve toegevoegd.

36 11 151

36 10 151

Onttrekken uit Algemene Reserve Voor het uitvoeren van geplande activiteiten in het kader van de Toegankelijkheid van gebouwen is in 2012 een bedrag in de reserve gestort en wordt dit bedrag van € 36.000 in 2013 weer aan de reserve onttrokken (1e TR 2013). Reserve Uitvoering sociale wetgeving Voor het realiseren van een werkgeversservicepunt is € 11.000 beschikbaar gesteld. Dekking vind plaats door over de reserve te beschikken (2e TR 2013). Reserve Overhevelen budgetten Voor het uitvoeren van geplande activiteiten 2012 in 2013 is in 2012 een bedrag € 151.000 in de reserve gestort en wordt dit bedrag in 2013 weer aan de reserve onttrokken. Het betreft de volgende activiteiten:  Regionale cie gezondheidszorg € 25.000  Wonen, zorg en welzijn € 37.000  Ouderenwerk activiteiten € 53.000  Nota Ouderenbeleid € 36.000 € 151.000

Zorg en welzijn

2 28

Uitvoeren Wet maatschappelijk ondersteuning De Integratie-uitkering als onderdeel van de Algemene Uitkering en de lasten met betrekking tot de uitvoering Wet maatschappelijke ondersteuning zijn in 2013 als volgt.

Integratie-uitkering Wwo

Lasten uitvoering Wmo Hulp bij het huishouden Hulp bij het huishouden Uitvoeringskosten ISD Voormalige AWBZ-subsidieregelingen Diensten bij wonen met zorg Coördinatie vrijwillige thuiszorg Vorming, training en advies Collectieve CGZ-preventie Ondersteuning mantelzorgers en vrijwilligers Subsidie mantelzorg Duin- en Bollenstreek Servicepunt Vrijwilligers Lisse Lokale ondersteuning mantelzorg Overige Lokaal loket Lisse Kosten Wmo-adviesraad Kinderopvang Ondersteuning Ontregelde gezinnen Stelpost Storting in de reserve Uitvoeren Wmo

raming

aangepast

werkelijk

2013

2013

2013

1.960.000

1.942.000

2.032.587

1.960.000

1.942.000

2.032.587

1.467.000 300.000

1.195.000 300.000

906.000 363.529

27.000 21.000 2.000 30.000

27.000

2.032

2.000 30.000

32.145

80.000 37.000

80.000 22.523

6.000 60.000 30.000

Kosten Wmo Storting in de reserve Uitvoeren Wmo Lasten t.o.v. de integratie-uitkering Lasten buiten de integratie uitkering Wmo-rolstoelen Wmo-vervoersvoorzieningen Wmo-woonvoorzieningen Wmo-onderzoekskosten Uitvoeringskosten ISD (sub)totaal Algemene kosten Kosten Wmo (wvg en ak)

72.000 3.000 6.000 14.000 -78.000

72.000 3.000

62.316 2.627

14.000 182.000

-3.067

1.960.000

1.942.000

564.482 2.032.587

1.960.000

1.942.000

2.032.587

174.000 503.000 221.000 8.000 204.000 1.110.000 237.000 1.347.000

90.000 418.000 98.000 7.000 204.000 817.000 237.000 1.054.000

3.307.000 afgerond

2.996.000

-12.000 336.000 258.000 4.000 247.201 833.201 237.000 1.070.201 -564.482 2.538.306 2.540.000

presentatiecorrectie Totale lasten Wmo

De ramingen en de realisatie zijn in overeenstemming met het bestaande beleid om de lasten gelijk aan de integratie-

uitkering te laten verlopen. Voor over- of onderschrijdingen is de reserve Uitvoering maatschappelijke ondersteuning ingesteld.

Zorg en welzijn

2 29

30

Intergemeentelijke samenwerking is een middel om de effectiviteit, efficiency en externe belangenbehartiging van de gemeente te verbeteren. Daar waar het toegevoegde waarde oplevert, wil Lisse enthousiast samenwerken met één of meer buurgemeenten (Hillegom, Noordwijk, Noordwijkerhout en Teylingen).

Regionale samenwerking

3 31 Portefeuillehouder : A.D. de Roon Programmaverantwoordelijke : J.W. Schellevis Algemene doelstelling:

Daar waar het toegevoegde waarde oplevert, wil Lisse enthousiast samenwerken

Programmaonderdeel

Beoogde resultaten

Activiteiten


Samenwerking daar waar gewenst en efficiënt en/of effectief

Voortzetting bestaand beleid

(2013.03.01)


3 2013.03.01 Regionale samenwerking

32 Hebben we bereikt wat we wilden bereiken? Doelstelling: Intergemeentelijke samenwerking is een middel om de effectiviteit, efficiency en externe belangenbehartiging van de gemeente te verbeteren. Daar waar het toegevoegde waarde oplevert, wil Lisse enthousiast samenwerken met één of meer buurgemeenten (Hillegom, Noordwijk, Noordwijkerhout, Teylingen en Katwijk). Subdoelstellingen:  Samenwerking met Hillegom, Noordwijk, Noordwijkerhout en Teylingen ingeval de effectiviteit, efficiency en externe belangenbehartiging daarmee verbeteren. De samenwerking behoeft niet altijd te bestaan uit deelname van alle 5 de Bollengemeenten maar kan ook bestaan uit kleinere combinaties van de genoemde gemeenten.  De samenwerking en zichtbaarheid van Lisse binnen de regio Holland Rijnland wordt voortgezet waarbij het doel primair is afstemming tussen de betrokken gemeenten ten aanzien van interne en externe belangen en ontwikkelingen.

Hebben we gedaan wat we moesten doen? Uitvoeringsplan 2013 - 2016, jaarschijf 2013: a. Voortzetting bestaand beleid. Uitgevoerd in 2013: Op initiatief van de gemeente Noordwijk is in 2012 gestart met een onderzoek om in de Duinen Bollenstreek tot samenwerking te komen, en op langere termijn mogelijk tot een fusie. Tweede helft 2012 hebben de gemeenteraden aan de hand van de uitkomsten (rapportage Berenschot) bepaald dat in beeld moest worden gebracht welke strategische opgaven er liggen voor de Duin-en Bollenstreek en welke structuur het beste bij deze opgave past. Dit heeft geleid tot de conclusie, dat de strategische samenwerking op vijf beleidsterreinen Sociaal Domein, Ruimte, Economie, Infrastructuur en

Openbare Orde en Veiligheid verder moet worden geïntensiveerd. Beleidsmedewerkers van de vijf gemeenten (en Katwijk) hebben hierover gesproken en bureau Blaauwberg heeft aan de hand van de uitkomsten van die gesprekken een rapport opgemaakt. Op 4 april 2013 hebben de betrokken gemeenteraden besloten om een vervolgonderzoek te doen naar de samenwerkingsvormen op grond van de strategische opgaven op de vijf beleidsterreinen. Op 10 juli is het rapport door de stuurgroep aangeboden aan de Klankbordgroep. Op 27 augustus en 5 september zijn voor raadsleden kennisbijeenkomsten gehouden, met als doel de raadsleden te faciliteren zodat zij goed geïnformeerd de discussie kunnen voeren over het rapport en de samenwerkingsvorm. In de raadsvergaderingen van 30 sept. 2013 hebben 4, waaronder de gemeente Lisse, raden van de gemeenten in de Bollenstreek besloten om de gewenste samenwerking op de (36) strategische opgaven op te pakken door het tzt aangaan van een (zware)Gemeenschappelijke Regeling (GR). de voorbereidingen voor het aangaan van de GR diende te worden gestart. De gemeente Noordwijk heeft het raadsvoorstel aangehouden. De voorbereidingen lopen thans. De stuurgroep heeft een driesporenbeleid vastgesteld voor de verdere uitwerking tot in eerste instantie 1 januari 2014. Na het vaststellen van een nieuwe bestuursopdracht door de stuurgroep is bureau Price Waterhouse Coopers (PWC) geselecteerd voor de begeleiding van het vervolg van het traject en het opstellen van een contourennota voor de gemeenschappelijke regeling. PWC heeft de contourennota opgesteld, die half februari aan de raadsleden is aangeboden. Op 26 februari 2014 heeft besluitvorming plaatsgevonden in de vier gemeenteraden.


3 2013.03.01 Regionale samenwerking

33

Kosten: De eventuele kosten of besparingen zullen per onderwerp in beeld worden gebracht.


3 34

Heeft het gekost wat het mocht kosten? In de volgende tabel zijn de baten en lasten en de prioriteiten opgenomen die aan het programma zijn verbonden. Baten en lasten programma Regionale samenwerking (x € 1.000) (bedragen * € 1.000) raming na


realisatie

raming

wijziging

realisatie

2012

2013

2013

2013


2015

2016

2017

L B S

-71

-90

-151

-84

-132

-89

-82

-82

-71

-90

-151

-84

-132

-89

-82

-82

Programma Regionale samenwerkingL B S

-71

-90

-151

-84

-132

-89

-82

-82

-71

-90

-151

-84

-132

-89

-82

-82

Toelichting De voor 2013 belangrijke baten en/of lasten lichten wij hier kort toe en verwijzen wij naar de toelichtingen op de jaarrekening (bladzijden 169/170). Voor

aanpassingen tussen de raming 2013 en de raming na wijziging 2013 verwijzen wij u naar de 2 tussentijdse rapportages in 2013.

35

36

Lisse staat een goede differentiatie in deelgebieden voor met elk hun eigen karakter en daaraan gekoppelde inrichting en ontwikkelingsmogelijkheden. Aandacht gaat daarbij uit naar kwaliteit van woningen en voorzieningen en een verbetering van de leefbaarheid. Het woningaanbod in Lisse dient afgestemd te zijn op de behoefte. In de openbare ruimte moeten de inwoners de gemeente Lisse meer “tegenkomen”. De gemeente doet veel voor haar inwoners en dat moet zij laten zien. In 2013 zijn het de onderwerpen beleidsplan wegen en de realisatie van sfeerbeelden die bijzondere aandacht krijgen.

Ruimte en wonen

4

37

37 Portefeuillehouders Programmaverantwoordelijke


Programmaonderdeel

: C.J. Ruigrok/E.J. Nieuwenhuis : J.W. Schellevis

Bereikbaarheid van Lisse, kwalitatief goede, schone en veilige openbare ruimte en voorzieningen, een op behoefte afgestemd woningaanbod

Beoogde resultaten

Activiteiten

Beleidsplan wegen (2013.04.01)

Leggen van bestuurlijke, beheersmatige en financiële basis voor het wegbeheer in de komende vijf jaar

Aanpakken zetten van verhardingen

Realisatie sfeerbeelden (2013.04.02)

Herkenbaarheid en de interne verscheidenheid van Lisse centrum vergroten

Het plein ’t Vierkant herinrichten als horecaen evenementenplein

Ruimte en wonen

4 2013.04.01 Beleidsplan wegen 38

Hebben we bereikt wat we wilden bereiken? Doelstelling: Het doel van het beleidsplan wegen is het leggen van een bestuurlijke, beheersmatige en financiële basis voor het wegbeheer in de komende vijf jaar met een doorkijk naar de daaropvolgende jaren. In het beleidsplan worden de beleidskaders omschreven en uitgewerkt tot beleidsdoelstellingen en strategieën. Subdoelstellingen: 

Verbeteren toegankelijkheid woningen;



Verhogen aantrekkelijkheid winkelgebied

Hebben we gedaan wat we moesten doen? Uitvoeringsplan 2013-2016, jaarschijf 2013:  Aanpak zettingen van verhardingen In een aantal delen van Lisse komen flinke zettingen voor. Bij grote zettingen kan de toegankelijkheid van woningen in gevaar komen. Deze wegen zullen dan moeten worden opgehoogd. De ophoogwerkzaamheden worden in Lisse gespreid over de komende vijftien jaar. In de aankomende vijf jaar wordt hierbij vooral de Zeeheldenwijk aangepakt. De uitvoering van de ophoogwerkzaamheden wordt hierdoor wel meer gespreid dan de richtlijnen van het CROW (Nationaal kennisplatform voor infrastructuur, verkeer, vervoer en openbare ruimte). Binnen deze systematiek wordt een spreiding aanbevolen van vijf jaar. Voor de situatie in Lisse is het uitsmeren over een langere periode echter toelaatbaar aangezien de zettingen zich hier ook langzaam ontwikkelen. In het beleidsplan wegen is daarom een aantal scenario’s opgenomen waarbij de relatie wordt aangegeven tussen een gewenst kwaliteitsniveau voor de verschillende wegtypes en de bijbehorende kosten voor onderhoud.

Bij het kwaliteitsniveau ‘basis’ wordt voldaan aan de richtlijnen van de CROW. Deze richtlijnen komen overeen met een minimaal niveau van verantwoord wegbeheer. Bij het kwaliteitsniveau ‘basis+’ wordt voor het onderhoudsniveau in de winkelgebieden (Centrumgebied en Poelmarkt) opgehoogd waardoor de kwaliteit van de verhardingen hier ook hoger blijft. Bij dit kwaliteitsniveau wordt een strengere richtlijn gehanteerd dan die van het CROW. Door het hogere onderhoudsniveau blijft de kwaliteit van de verhardingen op een hoger niveau. Vooral voor de aspecten comfort en aanzien is dit in deze gebieden van belang. Uitgangspunt is wel dat de verhardingen daar waar nodig eerst moeten worden gerevitaliseerd voordat deze verhardingen door beheer en onderhoud op een hoger niveau kunnen worden gehandhaafd. Uitgevoerd in 2013: In de zetting-gevoelige gebieden van Lisse worden alleen de ernstige zettingen aangepakt. Op basis van het beleidsplan wordt jaarlijks een planning wegbeheer opgesteld. Deze planning geeft een overzicht van de uit te voeren beheermaatregelen op korte en middellange termijn. De planning wegbeheer wordt gebaseerd op de jaarlijkse weginspectie. Uit inspectie en metingen blijkt dat de kwaliteit van de asfaltwegen vergelijkbaar is met een goed en evenwichtig onderhouden areaal. De kwaliteit van de elementenverhardingen is echter slechter dan van een evenwichtig onderhouden wegennet. Bij elementenverhardingen wordt de kwaliteit mede beïnvloed door de zetting van de gehele weg door een slechte ondergrond. Dit probleem speelt in Lisse in enkele wijken. Bij het inplannen van de noodzakelijke onderhoudswerkzaamheden wordt zoveel mogelijk een combinatie gezocht met geplande werkzaamheden uit andere beheergebieden. Kosten: Voor de uitvoering van het Beleidsplan wegen is € 33.000 beschikbaar gesteld.

Ruimte en wonen

4 2013.04.02 Realisatie sfeerbeelden 39

Hebben we bereikt wat we wilden bereiken?

Hebben we gedaan wat we moesten doen?

Doelstelling: Komende jaren willen we de herkenbaarheid en de interne verscheidenheid van Lisse centrum vergroten.

Uitvoeringsplan 2013 – 2016, jaarschijf 2013:  Het plein ’t Vierkant herinrichten als horecaen evenementenplein

De toelichting in de programmabegroting 2013-2016 is vrij algemeen gesteld. In deze jaarstukken concretiseren wij die op dit programmaonderdeel. Vandaar dat die afwijkt ten opzichte van de begroting.

Concreet: Een stappenplan is opgesteld om te komen tot uitvoering van thematische aspecten op korte termijn. Hierin is onder andere opgenomen een bijeenkomst met diverse partijen om verder in gezamenlijkheid uitvoering te geven aan het stappenplan. a. Het definitief ontwerp uitwerken tot een civieltechnisch ontwerp b. Het bestek klaar maken van het definitief ontwerp c. Het houden van een aanbesteding voor de uitvoering d. Na het terrassenseizoen (oktober 2014) starten van de uitvoering.

Doelstelling: Eén kader voor sturing sfeerbepalende aspecten van de omgeving vaststellen zodat richting gegeven kan worden aan initiatieven omtrent sfeer, uitstraling en beeldkwaliteit bij nieuwbouw of herinrichting in het centrum. Het verbeteren van de herkenbaarheid van ´t Vierkant als horecaen evenementenplein zodat toeristen en bewoners gestimuleerd worden om naar Lisse te komen en er te verblijven. Subdoelstellingen: Een kader vaststellen voor het gehele centrum waar per verblijfsgebied sfeerbepalende aspecten worden bepaald. Een verblijfsgebied creëren waar het prettig is om te verblijven en een aantrekkingskracht uitstraalt.  De herinrichting van ’t Vierkant uitvoeren als onderdeel van de nota sfeergebieden met een eigen karakter en inrichting.  ’t Vierkant herinrichten als terrassen- en evenementenplein  Het onderhoudsniveau van de openbare ruimte weer op niveau brengen.

’t Vierkant vormt een van de sfeergebieden van het centrum die een herinrichting dient te ondervinden. Om de samenhang tussen de beide projecten te waarborgen is het uitgangspunt geweest om beide projecten te koppelen. Uitgevoerd in 2013: a. Een beeldkwaliteitsplan voor het centrum is vastgesteld. Een plan van aanpak is opgesteld in samenspraak met diverse partijen. Door middel van een uitgebreid participatieproces is een definitief ontwerp vastgesteld. Daarbij heeft een schetsgroep met belanghebbenden een prominente rol gespeeld. b. Vervolgens is gestart met de bestekvorming. Voor afstemming en overleg over de uitvoering is een klankbordgroep gevormd met ondernemers/bewoners van het plein. Gedurende het traject wordt deze groep betrokken bij voorbereiding en uitvoering.

Ruimte en wonen

4 2013.04.02 Realisatie sfeerbeelden 40 c. Er is overleg gevoerd met kabel- en leiding beheerders over de nutsvoorzieningen. d. De uitvoering van het vervangen van kabels en leidingen start voor het terrassenseizoen 2014.

Kosten: In 2013 zijn geen kosten gemaakt voor de sfeerbeelden. De raming voor 2013 is ook komen te vervallen. De raming voor 2014 (€ 100.000) bestaat nog wel.

40

40

Ruimte en wonen

4 41 Heeft het gekost wat het mocht kosten? In de volgende tabel zijn baten, lasten en prioriteiten opgenomen die aan het programma zijn verbonden. Baten en lasten programma Ruimte en wonen (x € 1.000) (bedragen * € 1.000) raming na

Infrastructuur L 2013.04.01 Beleidsplan wegen 2013.04.02 Realisering sfeerbeelden B S Ruimtelijke ordening

realisatie

raming

wijziging

realisatie

2012

2013

2013

2013

-4.079

389 -3.690

-2.969 -33 -100 122 -2.980

-4.028 -33

-3.737 -33

132 -3.929

118 -3.652


2015

2016

2017

-3.801 -33 -100 132 -3.802

-3.898 -33

-3.976 -33

-4.028 -33

142 -3.789

142 -3.867

142 -3.919

-647 4 -643

-617

-642

-642

-642

-617

-642

-642

-642

L B S

-667 -1 -668

-670 -670

-650 65 -585

Woningbouw/ -beleid

L B S

-138 89 -49

-146 91 -55

-254 253 -1

-237 251 14

-152 78 -74

-153 78 -75

-152 77 -75

-152 76 -76

Dorpsvernieuwing

L B S

-2.788 58 -2.730

-785 47 -738

-24

-24

-23

-23

0

-504 108 -396

-24

-24

-23

-23

Volkshuisvesting

L B S

-195 134 -61

-222 65 -157

-238 1 -237

-231 9 -222

-227 66 -161

-227 66 -161

-227 66 -161

-227 66 -161

Grondexploitatie

L B S

-81 76 -5

-64 128 64

-89 188 99

-84 205 121

-45 175 130

-45 175 130

-45 175 130

-45 175 130

L B S

-7.948 745 -7.203

-4.204 406 -3.798

-5.796 747 -5.049

-5.754 634 -5.120

-4.999 451 -4.548

-5.022 461 -4.561

-5.098 460 -4.638

-5.150 459 -4.691

Programma Ruimte en wonen

Ruimte en wonen

4 42 Mutaties reserves

Toevoegen aan - Reserve Wegen - Reserve Grondverkopen - Reserve Regionaal Investeringsfonds HR - Overheveling budgetten Onttrekken uit - Algemene Reserve - Reserve Wegen - Reserve Grondverkopen - Overheveling budgetten

raming na

Programmabegroting

realisatie

raming

wijziging

realisatie

2012

2013

2013

2013

2014

2015

2016

-4.288 -1.120 -100 -172 -516

-1.120 -95 -172 -516

394 1.398 100 1.495

394 1.499 100 1.495

8.325

Toelichting De voor 2013 belangrijke baten en/of lasten lichten wij hier kort toe en verwijzen wij naar de toelichtingen op de jaarrekening (bladzijden 169/170). Voor aanpassingen tussen de raming 2013 en de raming na wijziging 2013 verwijzen wij u naar de 2 tussentijdse rapportages in 2013. Mutaties reserves Toevoegen aan Reserve Wegen Het betreft de jaarlijkse storting. Reserve Grondverkopen De grondverkoop (reststukken) heeft in 2013 € 95.000 opgeleverd en wordt overeenkomstig de nota Bezuinigingen 2012 in de reserve gestort. Reserve Regionaal Investeringsfonds HR De opbrengst van de verkoop van een woning wordt in de reserve gestort (2e TR 2013).

Reserve Overheveling budgetten Op 28 november 2013 heeft u besloten de volgende ramingen via de reserve Overheveling budgetten over te hevelen naar 2014 (2e TR 2013):      

Baggeren Verkoop stukjes grond Wegbeheer Bruggen Bestemmingsplannen Trompenburg

€ € € € € € €

17.000 17.000 326.000 75.000 43.000 38.000 516.000

2017

Ruimte en wonen

4 43 een bedrag € 1.495.000 in de reserve gestort en wordt dit bedrag in 2013 weer aan de reserve onttrokken. Het betreft de volgende activiteiten:  Communicatie openbare ruimten € 40.000  Fiets- en looproutes € 40.000  Openbare verlichting € 353.000  Verkoop reststrookjes grond € 20.000  Bruggen € 45.000  Onderhoudsplan woningen € 11.000  Beleidsvisie wonen € 10.000  Beeldkwaliteitsplan € 25.000  Structuurvisie € 10.000  Bestemmingsplannen € 40.000  Wegbeheer € 509.000  Vaarten e.d. baggerwerken € 15.000  Baggerplan € 333.000  Waterplan € 4.000  Trompenburg € 40.000 € 1.495.000

Onttrekking uit Algemene Reserve Diverse grondcomplexen wederom afgeboekt. Dekking heeft plaatsgevonden door een onttrekking uit de Algemene Reserve (2e TR 2013 € 394.000). Reserve Wegen Uitvoering overeenkomstig het Wegbeheerplan en het Brugbeheerplan verloopt vanaf 2013 via de exploitatie. Dekking vindt plaats door te beschikken over de reserve (1e en 2e TR 2013). Reserve Grondverkopen Overeenkomstig de nota Bezuinigingen 2012 wordt in 2013 € 100.000 uit de reserve onttrokken. Reserve Overhevelen budgetten Voor het uitvoeren van geplande activiteiten 2012 in 2013 is in 2012

Hebben we geïnvesteerd wat we wilden investeren? Investeringen programma Ruimte en wonen (lasten) (onderdeel van het investeringsplan 2013 – 2016; x € 1.000)

productenraming investering Vervangingsinvesteringen Wegbeheer Bruggen Verlichtingsplan Maatschappelijk nut Reconstructie Ruishornlaan/Uitermeer Infrastructuur Keukenhof Herinrichtingen ophogingen Maatregelen Duurzaam veilig Investeringsplan 2013 - 2015

bedrag

2013

2014

2015

2016

1.030 114 255

400 610 100 100

8 12 2 2 131

185

243

Ruimte en wonen

4 44 Voor de investeringen in het wegbeheer, bruggen en verlichtingsplan verwijzen wij naar de paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen. Reconstructie Ruishornlaan/Uitermeer Voor dit project is het definitief ontwerp vastgesteld. Op dit moment vindt de bestekvoorbereiding plaats. Tevens loopt er een procedure in het kader de Wet geluidhinder. De uitvoering start in maart 2014 en duurt ca. 3 maanden. Infrastructuur Keukenhof In januari 2013 is gestart met de uitvoering van het project. Inmiddels is het werk grotendeels afgerond. Er worden nog enkele afrondende werkzaamheden uitgevoerd aan de kabels en leidingen en de nieuwe inrichting. Ook wordt er nieuwe beplanting aangebracht.

Herinrichtingen ophogingen Het plan van aanpak ophogingen Zeelheldenwijk is vastgesteld en met de uitvoering van het plan van aanpak wordt gestart. Maatregelen Duurzaam Veilig De werkzaamheden voor de verkeersmaatregelen aan de Mendeldreef/ Keukenhofdreef, Ruishornlaan/Zwaluwstraat, Ruishornlaan/Gerard Doustraat, Jan Steenstraat/ Ruysdaelplein/ Randmeerstraat zijn uitgevoerd. Voor de Rooversbroekdijk is een voorlopig ontwerp vastgesteld. Verwacht wordt dat het ingenieursbureau een aanbieding doet voor haar ingenieursdiensten. Vervolgens kunnen we starten met de voorbereiding voor de tekeningen en het bestek.

45

46

Jongeren moeten optimale kansen krijgen om zich te ontwikkelen tot volwaardige en zelfstandige burgers. In het coalitie programma 2010 - 2014 is opgenomen dat de nieuwe jeugdnota gericht is op de samenhang tussen de verschillende beleidsvelden, alsmede op de afstemming van de verschillende instellingen op het gebied van jeugdzorg, kortom een meer integraal beleid. Daarnaast zullen er meer initiatieven worden ondersteund voor meer activiteiten voor de jeugd.

Jeugd en onderwijs


: :

A.D de Roon J.W. Schellevis


Goede (onderwijs)faciliteiten voor de jeugd

Programmaonderdeel

Beoogde resultaten

Activiteiten

Uitvoeren nota Jeugdbeleid (2013.05.01)

Creëren van ontwikkelingskansen voor elke jeugdige

Jongerenwerk krijgt aandachtspunten: - ambulant werken, - outreachend werken, - talent ontwikkeling, - verbinding met het Centrum voor Jeugd en Gezin.

Uitvoeren participatieproject en aanbieden van maatschappelijke stages binnen de gemeentelijke organisatie

Vormgeven jeugdparticipatie door jongerenorganisaties Organisatie open inloop door jongerenwerk

Subsidieregeling organisatie activiteiten voor en door jongeren

Jeugd en onderwijs

5 2013.05.01 Uitvoeren nota Jeugdbeleid 48

Hebben we bereikt wat we wilden bereiken? Doelstelling: Preventief jeugdbeleid voeren waarmee de gemeente bijdraagt aan het creëren van ontwikkelingskansen voor elke jeugdige zodat die zich kan ontwikkelen tot een zelfstandige volwassene en actief kan deelnemen aan het maatschappelijke, sociale en economische leven. Jeugd is bij uitstek integraal beleid, het strekt zich uit over de diverse beleidsterreinen. In het coalitie programma 2010 - 2014 is opgenomen dat de nieuwe jeugdnota gericht is op de samenhang tussen de verschillende beleidsvelden, alsmede op de afstemming van de verschillende instellingen op het gebied van jeugdzorg, kortom een meer integraal beleid. Daarnaast zullen er meer initiatieven worden ondersteund voor meer activiteiten voor de jeugd. In de nieuwe nota Jeugd is een tabel opgenomen met de activiteiten en acties en de daarbij behorende regie rol van de gemeente.

Hebben we gedaan wat we moesten doen? Uitvoeringsplan 2013 – 2016, jaarschijf 2013: a. Voor het jongerenwerk worden de aandachtspunten voor de komende jaren: - ambulant werken, - outreachend werken, - talentontwikkeling, - verbinding met het Centrum voor Jeugd en Gezin. b. Uitvoeren participatieproject en aanbieden van maatschappelijke stages binnen de gemeentelijke organisatie; c. Vormgeven jeugdparticipatie door jongerenorganisaties; d. Organisatie open inloop door jongerenwerk

e. Subsidieregeling organisatie activiteiten voor en door jongeren. De nota Jeugdbeleid geeft invulling aan positief jeugdbeleid. We willen uitgaan van kansen van jongeren en niet van problemen. De doelgroep van de nota is 0 tot 18 jaar, met een focus op de groep van 12 tot 18 jaar. De nieuwe nota geeft kaders en plannen voor het jongerenwerk, jeugdparticipatie en vrije tijd. Jeugdparticipatie gaat invulling krijgen door jaarlijks een participatieproject uit te voeren en door het aanbieden van maatschappelijke stages binnen de gemeentelijke organisatie. Verder vragen we organisaties die met jongeren werken jeugdparticipatie vorm te geven. Tot slot het thema vrije tijd. Een speerpunt dat ook genoemd wordt in het coalitieprogramma. Jongeren hebben aangegeven dat zij laagdrempelige ontmoetingsplekken missen in Lisse. Daarom zal het jongerenwerk gevraagd worden een open inloop te organiseren. Verder komt er een subsidieregeling voor de organisatie van activiteiten voor en door jongeren. Uitgevoerd in 2013: a. Het jongerenwerk is ondergebracht bij St. Welzijnswerk Lisse-Hillegom (SWL/H). In samenwerking met de gemeente Hillegom is er in het eerste kwartaal van 2013 met SWH een proces doorlopen om te komen tot heldere prestatieafspraken. In het prestatieplan zijn de kernfuncties (wat willen we?), producten (wat gaan we doen?), resultaatindicatoren en uren / kosten helder uitgewerkt. Op basis van de nota Jeugdbeleid "Lisse, best wel chill" zijn hierin onder meer de volgende punten meegenomen: de inzet in ambulante werkzaamheden, de rol van het jongerenwerk in relatie tot het CJG, de outreachende rol van het jongerenwerk,

Jeugd en onderwijs

5 2013.05.01 Uitvoeren nota Jeugdbeleid 49 het werken aan talentontwikkeling en de agogische ondersteuning van vrijwilligersorganisaties. b. Participatieproject: in maart 2013 heeft in samenwerking met het Fioretti het project de 'Jongerengemeenteraad' plaatsgevonden in het gemeentehuis. Tevens hebben leerlingen van het Fioretti in regie van de buurtregisseur een maatschappelijke stage in opdracht van de gemeente Lisse gelopen. c. In de subsidieafspraken m.b.t. het jongerenwerk is het belang van participatie opgenomen. Ook de samenwerking met het CJG is opgenomen in de subsidieafspraken. Als de gemeente een nieuwe voorziening voor jeugd wil realiseren, wordt de jeugd betrokken in het proces. In 2013 is een nieuwe uitvoeringsplanning speelruimte vastgesteld. De jeugd is betrokken in het proces van ontwerpen van de speelplekken die voor 2013 in de planning stonden om opgeknapt of omgevormd te worden. d. Open inloop: het jongerenwerk organiseert in opdracht van de gemeente Lisse een open inloop. Dit is in de prestatieafspraken met SWL/H vastgelegd. Minimaal 1 keer per jaar initieert de gemeente een netwerkbijeenkomst voor organisaties die met en voor jeugd werken. Inherent aan alle ontwikkelingen is deze in tijd verschoven naar 4 februari 2014.

Klachten van bewoners over jeugd op ontmoetingsplekken worden adequaat opgepakt. Er vindt een overleg plaats tussen gemeente, politie en jongerenwerk, de rol en verantwoordelijkheid van iedere partij zijn nader omschreven en vastgelegd in het overlastprotocol. e. Er is een subsidieregeling voor jongeren. Subsidie is mogelijk voor activiteiten die met, voor en door de Lissese jeugd worden georganiseerd. De activiteit moet plaatsvinden in Lisse en is primair bedoeld voor de doelgroep 12-18 jaar. Kosten: De kosten voor de uitbreiding van de formatie om invulling te geven aan het integrale jeugdbeleid bedragen € 45.000 structureel (0,5 fte).

Jeugd en onderwijs

5 50

Heeft het gekost wat het mocht kosten? In de volgende tabel zijn de baten en de lasten en de prioriteiten opgenomen die aan het programma zijn verbonden. Baten en lasten programma Jeugd en onderwijs (x € 1.000) (bedragen * € 1.000) raming na

Onderwijs

raming

wijziging

realisatie

2012

2013

2013

2013


2015

2016

2017

-2.525 1 -2.524

-2.837 33 -2.804

-3.562 3 -3.559

-3.253 1 -3.252

-3.972 3 -3.969

-4.074 3 -4.071

-4.302 3 -4.299

-4.243 3 -4.240

Jeugdwerk L 2013.05.01 Uitvoering nota Jeugdbeleid B S

-368

-336 -45

-341 -45

-313 -45

-342 -45

-342 -45

-342 -45

-342 -45

-368

-381

-386

-358

-387

-387

-387

-387

Kinderopvang

L B S

-318 198 -120

-443 244 -199

-360 261 -99

-237 250 13

-366 237 -129

-364 235 -129

-362 233 -129

-360 233 -127

Jeugdgezondheidszorg

L B S

-522 0 -522

-630 0 -630

-633

-540

-638

-638

-638

-638

-633

-540

-638

-638

-638

-638

L B S

-3.733 199 -3.534

-4.291 277 -4.014

-4.941 264 -4.677

-4.388 251 -4.137

-5.363 240 -5.123

-5.463 238 -5.225

-5.689 236 -5.453

-5.628 236 -5.392

Programma Jeugd en onderwijs

L B S

realisatie

Mutaties reserves

raming na

Programmabegroting

realisatie

raming

wijziging

realisatie

2012

2013

2013

2013

Toevoegen aan - Reserve Onderwijshuisvesting - Reserve Gebouwen - Reserve Overheveling budgetten

-548

Onttrekken uit - Reserve Accommodatiebeleid - Reserve Onderwijshuisvesting - Reserve Gebouwen - Reserve Overheveling budgetten

1.153

-56 -130

-56 -130

33 947 8 80

33 420 1 80

2014

1.223

2015

1.254

2016

1.403

2017

1.256

Jeugd en onderwijs

5 51 Toelichting De voor 2013 belangrijke baten en/of lasten lichten wij hier kort toe en verwijzen wij naar de toelichtingen op de jaarrekening (bladzijden 169/170). Voor aanpassingen tussen de raming 2013 en de raming na wijziging 2013 verwijzen wij u naar de 2 tussentijdse rapportages in 2013. Mutaties reserves Toevoegen aan Reserve Gebouwen Het betreft de jaarlijkse storting in de reserve. Reserve Overheveling budgetten Op 28 november 2013 heeft u besloten de volgende ramingen via de reserve Overheveling budgetten over te hevelen naar 2014:  Combinatiefunctie (2012 en 2013) € 130.000 € 130.000

Reserve Accommodatiebeleid Onttrekking kapitaallasten (2e TR 2013).

Reserve Onderwijshuisvesting De lasten en baten met betrekking tot de onderwijshuisvesting is een gesloten systeem met de reserve Onderwijshuisvesting. In 2013 is een lagere onttrekking noodzakelijk dan waarmee rekening was gehouden. Reserve Gebouwen De kosten onderhoud voormalige CNS school wordt gedekt door een bijdrage uit de reserve (€ 1.000). Reserve Overheveling budgetten Voor het uitvoeren van geplande activiteiten 2012 in 2013 is in 2012 een bedrag € 80.000 in de reserve gestort en wordt dit bedrag in 2013 weer aan de reserve onttrokken. Het betreft de volgende activiteiten:  Heereweg onderhoud €  Regionale educatieve agenda €  Ruishornlaan €  Wmo combinatiefunctie € €

2.000 10.000 3.000 65.000 80.000

Jeugd en onderwijs

5 52

Hebben we geïnvesteerd wat we wilden investeren? Investeringen programma Jeugd en onderwijs (onderdeel van het investeringsplan 2013 – 2016; x € 1.000)

productenraming investering Vervangingsinvesteringen M.O.P. Broekweg 112

bedrag

2013

2014

2015

2016

8

Investeringsplan 2014-2016 0

Vervangingsinvesteringen Het Meerjarenonderhoudsplan (M.O.P.) ziet op het groot onderhoud aan gebouwen die vallen onder kapitaalgoederen. De paragraaf onderhoud kapitaalgoederen gaat daarop in.

70

228

70

228

Jeugd en onderwijs

5 53

54

Lisse streeft naar een versterking van de toeristische aantrekkelijkheid. Daarbij staat centraal de rol van Lisse als centrum van de bloembollenstreek. In 2013 vormt de uitwerking van de nota economie en toerisme speerpunt van beleid, met speciale aandacht voor de realisatie van de gebiedsvisie Keukenhof en de passantenhaven. In het kader van de werkgelegenheid moet Lisse een aantrekkelijke vestigingsplaats zijn en blijven voor bedrijven. Verder wil Lisse de lokale kenniseconomie bevorderen.

Economie en toerisme

6 55 Portefeuillehouder : C.J. Ruigrok Programmaverantwoordelijke : J.W. Schellevis


Programmaonderdeel

Lisse streeft naar een vitaal bollencomplex, een koopcentrum met concurrentiekracht, een sterk vestigingsklimaat, een toegevoegde waarde van bollen- en kusttoerisme, een versterking van toeristische aantrekkelijkheid en imago

Beoogde resultaten

Activiteiten

Flower Science Park (2013.06.01)

Het faciliteren/ stimuleren van kennisuitwisseling en producten procesinnovaties in de Greenportsector.

Uitwerken van het uiteindelijke scenario tot een handzaam en toekomstgericht businessplan

Realisatie camperparkeerplaatsen (2013.06.02)

Realiseren van een (permanente) camperstandplaats

Opstellen plan van aanpak met tijdsplanning

Indien mogelijk maken van een voorlopig ontwerp en start procedures uitvoering

Kadernota Greenport economische agenda (2013.06.03)

Een economische agenda met een heldere visie, ambitie, strategie, organisatiestructuur en sterk uitvoeringsgericht.

Uitvoeren van deskresearch, interviews en een conferentie met ondernemers

Terugkoppeling van de bevindingen richting conferentiedeelnemers en belanghebbenden


6 2013.06.01 Flower Science Park 56

Hebben we bereikt wat we wilden bereiken? Doelstelling: Het faciliteren dan wel stimuleren van kennisuitwisseling en producten procesinnovaties in de Greenportsector. Binnen de bloembollensector vindt er relatief weinig innovatie plaats in productie, handel en consumptie van bloembollen. Daarnaast bestaat er een gebrek aan inhoudelijke uitdaging voor jonge studenten, onderzoekers en ondernemers om een carrière te ontwikkelen in de bloembollensector. Het huidige wetenschappelijke onderzoek binnen de sector richt zich met name op fytosanitaire vraagstukken, en minder op markt gedreven innovaties. Deze vaststelling hebben er toe geleid dat de Gemeente Lisse een onderzoek laat uitvoeren over de wijze waarop de stimulatie van Hoger onderwijs, onderzoek en ondernemerschap nieuwe perspectieven kan bieden voor een meer duurzame economische ontwikkeling binnen de Bollenstreek. In 2012 is gestart met de opstart van project 6 uit de Nota Economie & Toerisme. Het faciliteren dan wel stimuleren van kennisuitwisseling en producten procesinnovaties in de Greenportsector. De mogelijke uitkomst is een Flower Science Park: de vorm hiervan wordt onderzocht middels een scenario studie. Het eindresultaat hiervan wordt in de zomer van 2012 verwacht.

Hebben we gedaan wat we moesten doen? Uitvoeringsplan 2013 – 2016, jaarschijf 2013: a. Uitwerken van het uiteindelijke scenario tot een handzaam en toekomstgericht businessplan

Om te komen tot een daadwerkelijk realisatie van een Flower Science Park, is het noodzakelijk om het uiteindelijke scenario uit te werken tot een handzaam en toekomstgericht businessplan. Een plan dat handvaten en richting geeft aan de realisatie. Om een daadwerkelijke realisatie te bewerkstelligen van het gewenste scenario, is het noodzakelijk budget te reserveren in 2013 voor het opstellen van een businessplan. Dit plan vormt een onmiskenbaar onderdeel in het gehele proces. Uitgevoerd in 2013:  In 2013 is een klankbordgroep met innovatieve ondernemers opgericht. Deze groep denkt met de interne projectgroep mee over de vervolgstappen. Een beleidsmakelaar/netwerker is aangetrokken om uitvoering te gaan geven aan de samenwerking tussen de 4 O’s (Overheid, Ondernemers, Onderzoek en Onderwijs). De beleidsmakelaar zal daarnaast ook werken aan een businessplan/ uitvoeringsagenda. Een concept plan van aanpak is opgesteld voor het realiseren van een etalage voor het Flower Science Center. De etalage geeft zicht op wat er allemaal al gaande en in ontwikkeling is in de streek. De voorbereiding voor een mini conferentie is gestart. Het doel van deze bijeenkomst is begin 2014 zichtbaarheid te geven aan het concept en daarnaast te beginnen met het leggen van verbindingen en het mogelijk initiëren van passende projecten. Kosten: In 2013 zijn er kosten gemaakt ten behoeve van de klankbordgroep. De resterende kosten à € 47.000 zijn overgeheveld naar 2014 om te worden besteed aan de planvorming.


6 2013.06.02 Realisatie camperparkeerplaatsen

57 Hebben we bereikt wat we wilden bereiken? Doelstelling: Realiseren van een (permanente) camperstandplaats Subdoelstelling:  Opheffen gedoogsituatie In het Keukenhofseizoen staan er langs de Leidsevaart in Lisse veel campers geparkeerd, voornamelijk afkomstig uit het buitenland. Dit wordt bij een gebrek aan een alternatieve voorziening gedoogd. De jaarlijkse komst van zoveel campers biedt kansen, omdat het een impuls geeft aan het toerisme en camperaars tijdens hun verblijf aanzienlijke bedragen uitgeven wat ten goede komt aan de lokale en regionale economie. De gemeente Lisse wil dus op de kaart worden gezet als camperstandplaats, waardoor tegelijkertijd een einde kan worden gemaakt aan de jarenlange gedoogsituatie. Deze camperstandplaats zou jaarrond open kunnen zijn. Lisse heeft een aantrekkelijke ligging in de veelzijdige Bollenstreek en is gelegen op steenworp afstand van het strand. In Lisse ligt ook het landgoed Keukenhof wat gedurende het gehele jaar zeker een bezoekje waard is.

Hebben we gedaan wat we moesten doen? Uitvoeringsplan 2013 – 2016, jaarschijf 2013: a. Een plan van aanpak wordt opgesteld met tijdsplanning, zodat inzichtelijk kan worden gemaakt welke stappen moeten worden ondernomen en waarmee rekening moet worden gehouden om te komen tot daadwerkelijke uitvoering.

Vervolgens dienen aspecten zoals haalbaarheid, locatiekeuze, inrichting en voorzieningenniveau, weten regelgeving en beheer en onderhoud verder te worden uitgewerkt, zodat indien mogelijk een voorlopig ontwerp kan worden gemaakt. Tenslotte zouden dan de procedures kunnen worden gestart voor de daadwerkelijke uitvoering van het project. Uitgevoerd in 2013: a. Een variantenstudie heeft plaatsgevonden, waarbij aspecten als haalbaarheid, locatiekeuze, inrichting en voorzieningenniveau, weten regelgeving en beheer en onderhoud zijn meegenomen. Een concrete locatie binnen Lisse heeft dit niet opgeleverd. Omdat de doelstelling nog niet is behaald, wordt; - het dossier verder ingebracht in de regionale samenwerking recreatie en toerisme van de Duin en Bollenstreek. - worden mogelijkheden voor particulier initiatief nader bezien. Kosten: Om de realisatie van een camperparkeerplaats uit te werken, is een voorbereidingskrediet nodig van € 50.000. Dekking vindt plaats ten laste van de Algemene reserve. De verwachting is dat met het bedrag van € 50.000 een groot deel van de uitvoeringsplannen kan plaatsvinden en dat er een reële mogelijkheid ontstaat dat dit geld wordt aangevuld met geld vanuit Holland Rijnland en de provincie. Het voorbereidingskrediet is nog niet aangesproken.


6 2013.06.03 Kadernota Greenport economische agenda 58

Hebben we bereikt wat we wilden bereiken? Doelstelling: Het eindresultaat van het proces bevat een economische agenda met een heldere visie, ambitie, strategie, organisatiestructuur en is sterk uitvoeringsgericht. Daarnaast bevat het eindresultaat: - een overzicht van realistische plantkundige, toeristisch-economische en bedrijfskundige innovaties die op grond van preconcurrentiële samenwerking de Greenport Bollenstreek kunnen doen aantakken op het landelijke topsectorenbeleid. In de economische agenda wordt een relatie gelegd met crossovers zoals toerisme en biobased economy. - een voorstel voor een governance-structuur, inclusief het overheidsaandeel (een portefeuillehouderoverleg of iets anders), inclusief een communicatie-structuur voor het bedrijfsleven en tussen het bedrijfsleven en de andere o’s (marktplein), inclusief een verbinding met het toeristisch-recreatief complex. - een uitvoeringsparagraaf met een concrete agenda plus rolverdeling voor de komende twee jaar en een doorkijk naar de agenda en rolverdeling voor de langere termijn.

Hebben we gedaan wat we moesten doen? Uitvoeringsplan 2013 – 2016, jaarschijf 2013: a. uitvoeren van deskresearch, interviews en een conferentie met ondernemers en terugkoppeling van de bevindingen richting conferentiedeelnemers en belanghebbenden Er is een stuurgroep samengesteld, bestaande uit wethouder L. van der Zon (Teylingen, bestuurlijk trekker), dhr. J.G. Kreuger (Katwijk, ambtelijk trekker), dhr. R. van der Poel ( Katwijk), dhr. F.Wulp (Teylingen) en dhr. A. van Bochove (bureau Blauwberg) als adviseur van de stuurgroep. De portefeuillehouders van de Bollen-zes zijn apart betrokken bij de voortgang.

De vervolgstappen bestaan het uitvoeren van deskresearch, interviews en een conferentie met ondernemers. Daaropvolgend terugkoppeling van de bevindingen richting conferentiedeelnemers en belanghebbenden. Uitgevoerd in 2013: a. In 2012 is het koersdocument Greenport Economische Agenda vastgesteld door de zes gemeenteraden van de Duin- en Bollenstreek. In 2013 is door de zes gemeenten een regionale programmamanager aangesteld voor de uitvoering van de economische agenda en bestuurlijk aanspreekpunt. Eind 2013 is daarnaast een programmamedewerker aangesteld voor ondersteuning. De programmamanager heeft een concept plan van aanpak uitvoeringsagenda opgesteld voor de uitvoering van het koersdocument. Hierin is een verbinding gemaakt tussen het programmabureau en de regio coördinator toerisme. Daarnaast is de basis voor een governance structuur beschreven in het concept. Deze is nog niet definitief vastgesteld en wordt op een later stadium aangeboden aan de gemeenteraad. De governance geeft invulling aan de publieke en private samenwerking. Verder heeft een groep van ondernemers gewerkt aan een stichting die de private kant vertegenwoordigt. In november 2013 heeft een conferentie plaatsgevonden met de 4 O’s (Overheid, Ondernemers, Onderzoek en Onderwijs). De aanwezigen zijn hierbij geïnformeerd over lopende en nieuwe initiatieven en gestimuleerd met elkaar in contact te treden. Kosten: In 2013 is een budget van € 46.000 beschikbaar gesteld voor de financiering van het programmabureau en uitvoering van het koersdocument. Deze kosten zijn in 2013 hieraan besteed.


6 59 Heeft het gekost wat het mocht kosten? In de volgende tabel zijn de baten en lasten en de prioriteiten opgenomen die aan het programma zijn verbonden. Baten en lasten programma Economie en toerisme (x € 1.000) (bedragen * € 1.000) raming na realisatie

raming

wijziging

realisatie

2012

2013

2013

2013

Handel en ambacht L 2013.06.01 Flower Science Park 2013.06.02 Realisatie camperparkeerplaatsen 2013.06.03 Greenport economische agenda B S

-897

-870 -3

-948 -1

18 -879

-538 -50 -50 -46 19 -665

-46 85 -834


2015

2016

2017

-1.052

-1.010

-1.008

-967

-46 79 -916

19 -1.033

19 -991

19 -989

19 -948

Nutsbedrijven

L B S

-569 1.182 613

-6 447 441

-334 458 124

-334 458 124

-38 447 409

-38 447 409

-38 447 409

-38 447 409

Toerisme

L B S

-92

-79

-102

-102

-102

-79

-46 51 5

-103

-92

-122 40 -82

-103

-102

-102

-102

L B S

-1.558 1.200 -358

-769 466 -303

-1.375 583 -792

-1.329 588 -741

-1.193 466 -727

-1.150 466 -684

-1.148 466 -682

-1.107 466 -641

Programma Economie en toerisme

Mutaties reserves

raming na

Programmabegroting

realisatie

raming

wijziging

realisatie

2012

2013

2013

2013

Toevoegen aan - Regionaal Investeringsfonds HR - Reserve Overheveling budgetten

-62

Onttrekken uit - Algemene Reserve - Regionaal Investeringsfonds HR - Reserve Overheveling budgetten

83

Toelichting De voor 2013 belangrijke baten en/of lasten lichten wij hier kort toe en verwijzen wij naar de toelichtingen op de jaarrekening (bladzijden 169/170). Voor aanpassingen tussen de raming 2013 en de raming na wijziging 2013 verwijzen wij u naar de 2 tussentijdse rapportages in 2013.

100

-66 -111

-66 -111

131 410 62

131 410 62

2013

410

2014

410

Mutaties reserves Toevoegen aan Reserve Regionaal Investeringsfonds HR De bijdrage aan het startkapitaal van het GOM was in 2008 uit de reserve onttrokken. Overeenkomstig het Besluit begroting en verantwoording wordt de bijdrage verantwoord op

2015

410

2016

410


6 60 de staat Financiële Activa. De onttrekking in 2008 wordt nu teruggedraaid (2e TR 2013). Reserve Overheveling budgetten Overheveling budgetten over te hevelen naar 2014: Nota Toerisme € 22.000 Economisch beleidsplan € 21.000 Beleidsnotitie economie, toerisme € 21.000 Advies Flower Science Park € 47.000 € Onttrekken Uit Algemene Reserve Het betreft geraamde onttrekkingen ten behoeve het uitvoeren Flower Science park, Camperparkeerplaats en de nota Toerisme (Programmabegroting 2013 en de 1e TR 2013).

111.000

Reserve Regionaal Investeringsfonds HR Het betref de dekking van de jaarlijkse bijdrage aan het Regionaal Investeringsfonds (€ 410.000). Reserve Overheveling budgetten Voor het uitvoeren van geplande activiteiten 2012 in 2013 is in 2012 een bedrag € 62.000 in de reserve gestort en wordt dit bedrag in 2013 weer aan de reserve onttrokken. Het betreft de volgende activiteiten:  Economisch beleidsplan €  Nota Toerisme € €

22.000 40.000 62.000

61

62

De nota “Een prettig verblijf” beschrijft het accommodatiebeleid. We onderscheiden 3 categorieën (A, B en C). Voor Aaccommodaties geldt dat de gemeente die onmisbaar vindt en dat die door meerdere gebruikers te gebruiken moet zijn. De gemeente neemt die accommodaties over in eigendom en neemt de verantwoordelijkheid over voor het beheer en onderhoud. De Stichting Bescal beheert als professioneel beheerder de accommodaties op het gebied van cultuur, voor de sport is dat (in principe) Sportfondsen. De komende jaren worden de plannen voor de herinrichting van het sportpark Ter Specke en De Beukenhof uitgevoerd.

Cultuur en sport

7

63

63 Portefeuillehouders : C.J. Ruigrok/A.D. de Roon Programmaverantwoordelijke : J.W. Schellevis


Het bieden van adequate, laagdrempelige voorzieningen, waarbij tenminste de huidige kwaliteit van de portefeuille blijft gehandhaafd

Programmaonderdeel

Beoogde resultaten

Activiteiten

Accommodatiebeleid (2013.07.01)

Uitvoering accommodatiebeleid, goede zorg voor de basisvoorzieningen

Voortzetting bestaand beleid

Cultuur en sport

7 2013.07.01 Accommodatiebeleid

64 Hebben we bereikt wat we wilden bereiken? Doelstelling: Uitvoering van het accommodatiebeleid, een goede zorg voor de basisvoorzieningen (A-accommodaties).

-

In het accommodatiebeleid is de ambitie vastgelegd ten aanzien van het voorzieningenniveau in de gemeente. Er is voor gekozen om tenminste in elke buurt één ontmoetingsplek te hebben om zo een gewenste spreiding en aanwezigheid van bepaalde typen voorzieningen in onze gemeente te realiseren. Multifunctionele voorzieningen hebben daarbij de voorkeur.

-

Een nadere toelichting treft u aan in de paragraaf Accommodatiebeleid.

-

Hebben we gedaan wat we moesten doen? Uitvoeringsplan 2013 – 2016, jaarschijf 2013: a. Voortzetting bestaand beleid Uitgangspunt is dat de gemeente eigenaar wordt van A-accommodaties en stichting BESCAL respectievelijk Sportfondsen Lisse b.v. in opdracht van de gemeente het beheer en de exploitatie voor haar rekening neemt. Uitgevoerd in 2013: a. De voortzetting van het bestaande beleid bestond uit het volgende: - Kennis genomen van de evaluatie stichting BESCAL periode 2009-2012. - Ingestemd met het continueren van de uitvoering van het beheer en de exploitatie van de vier sociaal-culturele accommodaties in Lisse met terugwerkende kracht vanaf 1 januari 2013. - Ingestemd met het uitwerken van de actiepunten voor de professionalisering beheer en exploitatie van de sociaal culturele accommodaties. - Het voornemen uitgesproken stichting

-

-

BESCAL de opdracht inzake het beheer en de exploitatie uit te laten voeren van Floralis, voor dat deel dat niet door de commerciële exploitant wordt uitgevoerd. Stichting BESCAL onder voorwaarden opdracht te geven het beheer en de exploitatie van Floralis uit te laten voeren Op basis van de besluitvorming op het onderzoek accommodatiebeleid, de bezuinigingsronde en/of de te kiezen aanpak om het beheer en de exploitatie van de sociaal culturele accommodaties te professionaliseren in relatie tot de kwetsbaarheid van BESCAL, zal besluitvorming (streefjaar 2014) plaatsvinden over de toekomst van BESCAL op de langere termijn. Een concreet voorstel in de nota bezuinigingen 2015 betreffende het accommodatiebeleid; bezuiniging bewerkstelligen vanaf 2015 (reserve accommodatiebeleid afbouwen periode 2015-2020) door herbeoordelen van het gemeentelijk accommodatiebeleid, clusteren van activiteiten en uit te gaan van multifunctioneel gebruik van accommodaties. Een concreet voorstel in de nota bezuiniging; niet realiseren passantenhaven, wel realiseren accommodaties watersport. Multifunctioneel gebruik van de Greef realiseren door de Greef te verbouwen ten behoeve van onder andere huisvesting van de roeivereniging. De kanovereniging herhuisvesten op het terrein van de watersportvereniging met instemming van de watersportvereniging. Bovenstaande wordt in 2014 verder uitgewerkt en ter besluitvorming aan de raad voorgelegd. In oktober 2013 is de tennisoverkapping op Sportpark ter Specke gerealiseerd en opgeleverd. Het beheer en de exploitatie van deze A- accommodaties wordt uitgevoerd door Sportfondsen Lisse.

Cultuur en sport

7 2013.07.01 Accommodatiebeleid

65 - De bouw van het nieuwe sportcomplex is gestart. De oplevering staat gepland voor het vierde kwartaal 2014/ eerste kwartaal 2015. - De bouw van Floralis Huis van Cultuur is gestart. De oplevering staat gepland voor september/oktober 2014. - Accommodatie knelpunten zijn opgepakt middels het toekennen van subsidies; o.a. carnavalsvereniging de Gaapstokken en scoutingvereniging de Shawano’s.

Kosten: Uitgangspunt is dat een en ander binnen de daarvoor beschikbare budgetten wordt gerealiseerd.

Cultuur en sport

7 66

Heeft het gekost wat het mocht kosten? In de volgende tabel zijn de baten en lasten en de prioriteiten opgenomen die aan het programma zijn verbonden. Baten en lasten programma Cultuur en sport(x € 1.000) (bedragen * € 1.000) raming na realisatie

raming

wijziging

realisatie

2012

2013

2013

213


2014

2015

2016

Openbaar bibliotheekwerk

L B S

-697 190 -507

-702 206 -496

-707 177 -530

-653 177 -476

-696 180 -516

-734 182 -552

-697 184 -513

-715 186 -529

Sport

L B S

-1.827 241 -1.586

-1.416 182 -1.234

-1.420 220 -1.200

-1.442 251 -1.191

-1.708 278 -1.430

-1.706 278 -1.428

-1.706 278 -1.428

-1.700 278 -1.422

Kunst en cultuur

L B S

-251

-115

-107

-107

-107

-115

-172 40 -132

-107

-251

-159 40 -119

-107

-107

-107

-107

L B S

-182

-147

-170

-158

-169

-169

-169

-169

-182

-147

-170

-158

-169

-169

-169

-169

L B S

-459 0 -459

-1.420

-884

-914

-1.144

-2.079

-2.055

-2.030

-1.420

-884

-914

-1.144

-2.079

-2.055

-2.030

L B S

-3.416 431 -2.985

-3.800 388 -3.412

-3.340 437 -2.903

-3.339 468 -2.871

-3.824 458 -3.366

-4.795 460 -4.335

-4.734 462 -4.272

-4.721 464 -4.257

Monumentenbeleid

Accommodatiebeleid

Programma Cultuur en sport

Mutaties reserves

Toevoegen aan - Reserve Kunst - Reserve Accommodatiebeleid - Reserve Buitenaccommodaties - Reserve Gebouwen - Reserve Overheveling budgetten Onttrekken uit - Algemene Reserve - Reserve Gebouwen - Reserve Buitensportaccomodaties - Reserve Accommodatiebeleid - Reserve Onderwijshuisvesting - Reserve Overheveling budgetten

raming na

Programmabegroting

realisatie

raming

wijziging

raming

2012

2013

2013

2013

2014

2015

2016

2017

-551 -40 -516 -174 -16 -443

-40 -667 -174 -16 -443

26 17 174 563 27 435

26 3 174 686

-235

287

435

7

45

8

26

695

667

637

Cultuur en sport

7 67 Toelichting De voor 2013 belangrijke baten en/of lasten lichten wij hier kort toe en verwijzen wij naar de toelichtingen op de jaarrekening (bladzijden 169/170). Voor aanpassingen tussen de raming 2013 en de raming na wijziging 2013 verwijzen wij u naar de 2 tussentijdse rapportages in 2013. Mutaties reserves Toevoegen aan Reserve Kunst Het betreft de jaarlijkse storting (2e TR 2013). Reserve Accommodatiebeleid Het betreft de jaarlijkse storting. Reserve Beheer buitensportaccommodaties Het betreft een storting in 2013 ten behoeve van onderhoud buitensport accommodaties (1e TR 2013). Reserve Gebouwen Het betreft de jaarlijkse storting. Reserve Overheveling budgetten Op 28 november 2013 heeft u besloten de volgende ramingen via de reserve Overheveling budgetten over te hevelen naar 2014 (2e TR 2013):  Onderhoud sportpark € 250.000  Watersportrecreatie € 6.000  Stelpost kapitaallasten Floralis € 90.000  Jachthaven sanitair € 4.000  Nota Sportbeleid € 20.000  Beleidsnota cultuur € 10.000  Cultuur- en kunstprojecten € 55.000  Aandacht voor erfgoed € 8.000 € 443.000

Onttrekken uit Algemene Reserve Het betreft de afwikkeling restauratie 3 torens Stichting Keukenhof. De kosten worden gedekt door een bijdrage uit de reserve (2e TR 2013) Reserve Gebouwen De kosten onderhoud gebouwen school wordt gedekt door een bijdrage uit de reserve (€ 3.000). Reserve Beheer buitensportaccommodaties De kosten onderhoud buitensportaccommodaties worden gedekt door een bijdrage uit de reserve (1e TR 2013). Reserve Accommodatiebeleid De kosten van de uitvoering van de accommodatiebeleid verlopen overeenkomstig het bestaande beleid budgettair neutraal. Voor over- of onderschrijdingen is de reserve Accommodatiebeleid gevormd. Reserve Overheveling budgetten Voor het uitvoeren van geplande activiteiten 2012 in 2013 is in 2012 een bedrag €435.000 in de reserve gestort en wordt dit bedrag in 2012 weer aan de reserve onttrokken. Het betreft de volgende activiteiten:  Onderhoud loods sportpark € 4.000  Onderhoud bibliotheek € 11.000  Beheer buitensportaccommodaties € 287.000  Kunstwerken € 80.000  Zemelpoldermolen onderbouw € 2.000  Waterssportrecreatie € 6.000  Jachthaven sanitair € 4.000  Nota Sportbeleid (uitvoering) € 18.000  Nota Sportbeleid € 14.000  Monumenten € 9.000 € 435.000

Cultuur en sport

7 68

Hebben we geïnvesteerd wat we wilden investeren? Investeringen programma Cultuur en sport (lasten) (onderdeel van het investeringsplan 2013 – 2016; x € 1.000)

productenraming investering Vervangingsinvesteringen M.O.P. bibliotheek

bedrag

2.013

2014

2015

2016

17 0

M.O.P. bibliotheek Het Meerjarenonderhoudsplan (M.O.P.) ziet op het groot onderhoud aan gebouwen die vallen onder kapitaalgoederen. De paragraaf onderhoud kapitaalgoederen gaat daarop in.

0

0

0

69

70

Lisse streeft naar een goed onderhouden openbare ruimte. De kwaliteit moet voldoen aan de beleidsdoelstellingen vanuit de Beleidsvisie Openbare ruimte Lisse (BOL), waarin het beheerscenario Functioneel wordt nagestreefd. Vanaf 2013 wordt er uitvoering gegeven aan het Groenbeheerplan, waarbij achterstanden in het groen worden weggewerkt. Hiermee wordt invulling gegeven aan de kwaliteitsdoelstelling van de BOL.

Leefbaarheid

8 71 Portefeuillehouders Programmaverantwoordelijke

: C.J. Ruigrok/A.D. de Roon/E.J. Nieuwenhuis : J.W. Schellevis


Het bevorderen en in stand houden van de leefbaarheid in de gemeente in al haar facetten

Programmaonderdeel

Beoogde resultaten

Activiteiten

Groenbeheerplan (2013.08.01)

Verbeteren technische kwaliteit groenstructuur

Meerjarenplannen (1x per 3 jaar) en werkplannen (jaarlijks)

NME/bezoekerscentrum (2013.08.02)

Verbeteren voorzieningen Natuur- en Milieueducatie (NME) voor een brede doelgroep

Opstellen plan van aanpak incl. stappenplan en haalbaarheidsonderzoek i.s.m. belanghebbenden

Bezien vervolgstappen om initiateven op het gebied van NME, duurzaamheid en mogelijk de kinderboerderij samen te brengen

Leefbaarheid

8 2013.08.01 Groenbeheerplan

72 Hebben we bereikt wat we wilden bereiken? Doelstelling:

Uitgevoerd in 2013: a. Dit jaar is het uitvoeringsprogramma groen 2013 – 2015 opgesteld.

Verbeteren van de technische kwaliteit van de groenstructuur. Als uitwerking van het Groenbeheerplan moet de technische kwaliteit van het groen worden verbeterd door het wegwerken van achterstanden. Om deze achterstanden weg te werken gaan we beplantingen eenmalig renoveren of vervangen. Bij de aanpak van de maatregelen worden eerst de volgende onderdelen aangepakt. Winkelgebieden; hier is het verschil tussen het ambitie- en werkelijk niveau het grootst, daarnaast worden deze gebieden intensief gebruikt. Goedkope maatregelen met groot effect; zoals bijvoorbeeld het dunnen van bosplantsoen of omvormingen naar gazon. Groenelementen met het laagste onderhoudsniveau. Groenelementen die kunnen meeliften met infrastructurele projecten.

Hebben we gedaan wat we moesten doen? Uitvoeringsplan 2013 – 2016, jaarschijf 2013: a. Meerjarenplannen (1x per 3 jaar) en werkplannen (jaarlijks) Per cyclus van drie jaar worden er een meerjaren uitvoeringsprogramma opgesteld, waarin de exacte aard en locatie van de maatregelen wordt omschreven. Naast een toelichting op de maatregelen vanuit het groenbeheerplan wordt er hierin ook een relatie gelegd met het reguliere groenonderhoud en met andere groen- en/of infrastructurele projecten die van belang zijn voor de kwaliteit van het groen. In 2013 wordt het eerste meerjaren uitvoeringsprogramma opgesteld, namelijk voor de periode 2013 t/m 2015.

Het uitvoeringsprogramma groen draagt bij om het openbare groen op lange termijn mooi en betaalbaar te houden. Om dit te bereiken is vanaf 2013 gestart met het wegwerken van het achterstallig groen waarbij we gaan innoveren door op geschikte plaatsen heesters om te vormen naar gras met bollen en/of vaste planten. Uitvoering zal wijkgericht of projectgericht worden opgepakt. - Eind 2013 is wijkgericht begonnen met het wegwerken van de achterstanden in het winkelgebied door het snoeien, dunnen, herstellen en omvormen in dit gebied. - Eind 2013 is wijkgericht een begin gemaakt met het werkwerken van de achterstanden in de wijken Berkhout, Centrum, Componistenwijk en Vrouwenpolder. Hierbij zal het snoeiwerk als eerste prioriteit worden opgepakt. - Deze werkzaamheden worden meegenomen met de wijkgerichte aanpak zie a en b. - In het kader van het project Landschapselementen langs doorgaande wegen bollenstreek zijn op dit moment in voorbereiding de volgende projecten: Westerdeef, Keukenhofdreef, Nassaustraat/ Nassuapark en Anna Blamandreef e.o. - Het meeliften met andere projecten gebeurt bij aanpassing infra Keukenhof, nieuwbouw Oud Raadwijk en CNB ontwikkeling.

Leefbaarheid

8 2013.08.01 Groenbeheerplan

73 Kosten: De raad heeft besloten om in de periode 2013 – 2021 in totaal € 1.530.000 in te zetten voor het wegwerken van het achterstallig onderhoud. Gemiddeld zal er jaarlijks een bedrag van € 170.000 beschikbaar komen. Het structureel tekort op het groenbudget van € 308.883 zal de komende 9 jaar worden teruggebracht naar een tekort van circa € 168.883. Dit wordt bereikt door het omvormen van heesters naar gras, wat - naar huidig inzicht - een kostenbesparing van € 140.000 oplevert. Na 2021 is naar verwachting het budget voor achterstallig onderhoud volledig gebruikt en dient zich het probleem van een structureel

tekort aan budget ten volle aan. Tekorten voor de komende jaren proberen we zoveel mogelijk uit lopende producten mee te laten financieren. In de verschillende kadernota’s die tot en met 2021 aan de raad worden voorgelegd, zullen we bekijken of en hoe het structureel tekort op het groenbudget voor vervanging kan worden opgelost. Door het monitoren van de technisch kwaliteit kan op tijd worden aangegeven of de te verwachten ontwikkelingen haalbaar zijn.

Leefbaarheid

8 2013.08.02 NME/ Bezoekerscentrum

74 Hebben we bereikt wat we wilden bereiken?

Hebben we gedaan wat we moesten doen?

Doelstelling: Verbeteren voorzieningen Natuur- en Milieueducatie (NME) voor een brede doelgroep.

Uitvoeringsplan 2013 – 2016, jaarschijf 2013: 

 Subdoelstellingen: - Vergroten betrokkenheid bij leefomgeving; - Draagvlak voor beleid op het gebied van natuur, milieu, klimaat en duurzaamheid Het aanbieden van voorzieningen op het gebied van NME is belangrijk, omdat het de betrokkenheid van zowel kinderen als volwassenen versterkt bij hun leefomgeving. Daarnaast creëert het draagvlak voor natuur-, milieu-, klimaat- en duurzaamheidsbeleid. NME is dus niet alleen van belang voor de jeugd op school, maar voor alle inwoners in Lisse. Het huidige aanbod op het gebied van NME in Lisse is echter beperkt en versnipperd. Er is geen fysieke plek waar een volledig aanbod en expertise samenkomt en bijvoorbeeld scholen jaarrond terecht kunnen voor praktische (buiten) lessen. Het ontbreken van een adequate voorziening is aanleiding om de mogelijkheden op het gebied van NME uit te breiden en te verbeteren. Het doel is het samenbrengen van initiatieven op het gebied van NME en duurzaamheid. Idealiter gebeurt dat door de realisatie van een multifunctioneel centrum binnen de gemeente Lisse. Bezien moet daarbij worden of ook een kinderboerderij als recreatieve voorziening meegenomen kan worden in het concept van een multifunctioneel NME-centrum. Deze voorziening ontbreekt momenteel in Lisse.

Opstellen plan van aanpak incl. stappenplan en haalbaarheidsonderzoek i.s.m. belanghebbenden; Bezien vervolgstappen om initiateven op het gebied van NME, duurzaamheid en mogelijk de kinderboerderij samen te brengen

Om te komen tot de gewenste multifunctionele NME-voorziening zal allereerst een plan van aanpak worden opgesteld inclusief stappenplan en haalbaarheidsonderzoek in samenspraak met belanghebbenden. Na het opstellen van het plan van aanpak zal worden bezien welke vervolgstappen moeten worden genomen om initiateven op het gebied van NME, duurzaamheid en mogelijk de kinderboerderij samen te brengen. Indien nodig zal de gemeente (mede-) investeren in de realisatie van de multifunctionele voorziening en bijdragen in de exploitatie. Uitgevoerd in 2013:  In november 2012 is de startnotitie NME in Lisse opgesteld. N.a.v. de startnotitie heeft SME-advies de opdracht gekregen tot het schrijven van een zo concreet mogelijk businessplan. Dit businessplan is in juni 2013 vastgesteld door ons college. Uitgangspunt is het creëren van een duurzaamheidscentrum op Landgoed Keukenhof, waarbij het NMEcentrum een onderdeel vormt. Inmiddels zijn hierover gesprekken gaande met het bestuur van Landgoed Kasteel Keukenhof. Het streven is om medio 2014 in de bestaande bebouwing van de hofboerderij een eerste start te maken met het NMEcentrum en een kinderboerderij. Kosten: Het NME/ bezoekerscentrum kost naar verwachting € 50.000 structureel.

Leefbaarheid

8 75 Heeft het gekost wat het mocht kosten? In de volgende tabel zijn de baten en lasten en de prioriteiten opgenomen die aan het programma zijn verbonden. Baten en lasten programma Leefbaarheid (x € 1.000) (bedragen * € 1.000) raming na

Natuurbescherming

realisatie

raming

wijziging

realisatie

2012

2013

2013

2013


2015

2016

2017

L B S

-23

-12

-25

-28

-25

-25

-25

-25

-23

-12

-25

-28

-25

-25

-25

-25

Openbaar groen en openluchtrecreatieL 2013.06.01 groenbeheerplan B S

-1.370 155 -1.215

-1.449 -100 333 -1.216

-1.364 -50 155 -1.259

-1.300 -42 155 -1.187

-1.488 -200 155 -1.533

-1.305 -195 155 -1.345

-1.475 -195 155 -1.515

-1.486 -195 155 -1.526

Speeltuinen en -weiden

L B S

-495 31 -464

-401 35 -366

-539 40 -499

-585 18 -567

-535 35 -500

-552 35 -517

-537 35 -502

-544 35 -509

Afvalverwijdering en -verwerking

L B S

-2.161 2.622 461

-2.599 3.054 455

-2.474 2.617 143

-2.513 2.629 116

-2.425 2.699 274

-2.440 2.755 315

-2.460 2.755 295

-2.467 2.755 288

Riolering en waterzuivering

L B S

-1.931 1.612 -319

-2.541 2.876 335

-2.060 1.822 -238

-2.175 1.700 -475

-2.648 2.006 -642

-2.585 2.224 -361

-2.555 2.224 -331

-2.507 2.224 -283

Milieu L 2013.08.02 NME / Bezoekerscentrum B S

-918

-590 -50

-630 -7

-578 -45

-587 -45

-568 -45

-566 -45

156 -762

-640

-637

-741 -8 15 -734

-623

-632

-613

-611

L B S

-27

-18

-26

-44

-92

-92

-92

-93

-27

-18

-26

-44

-92

-92

-92

-93

L B S

-123

-105

-135

-138

-124

-109

-109

-109

-123

-105

-135

-138

-124

-109

-109

-109

L B S

-7.048 4.576 -2.472

-7.865 6.298 -1.567

-7.310 4.634 -2.676

-7.574 4.517 -3.057

-8.160 4.895 -3.265

-7.935 5.169 -2.766

-8.061 5.169 -2.892

-8.037 5.169 -2.868

Volkshuisvesting

Buurtgericht werken

Programma Leefbaarheid

Leefbaarheid

8 76 realisatie

raming

wijziging

realisatie

2012

2013

2013

2013

Toevoegen aan - Reserve Reiniging - Reserve Riolering - Reserve Kunst - Reserve Overheveling budgetten

-417

Onttrekken uit - Algemene Reserve - Reserve Reiniging - Reserve Riolering - Reserve Keukenhof - Reserve Gebouwen - Reserve Accommodatiebeleid - Reserve Overheveling budgetten

2.393

2014

-576 -19 -5 -483

-576 -19 -5 -483

27 510 1.244 178 193 9 417

27 625 905 178 184 9 417

2015

2016

10 410 1.063 157 2

568 701 157 2

   

Mutaties reserves Toevoegen aan Reserve Riolering Het betreft de in de Programmabegroting geraamde bedragen.

Onttrekken uit Algemene Reserve Een tweetal restant budgetten was in 2012 niet overgeheveld. Het betrof het restant budget voor de kinderboerderij (€ 20.000) en het restant budget voor het natuurmilieueducatief centrum (€ 7.000). Bij de 1e TR 2013 is dat hersteld. De bedragen werden gedekt door te beschikken over de Algemene Reserve.

Reserve Kunst Het betreft de jaarlijkse storting (2e TR 2013). Reserve Overheveling budgetten Op 28 november 2013 heeft u besloten de volgende ramingen via de reserve Overheveling budgetten over te hevelen naar 2014 (2e TR 2013):  Snoeien bomen € 75.000

 

Bomeninspectie Bomenbeleidsplan Groenbeheersplan en RAW Natuur- en milieueducatief centrum Accommodatiebeleid Speeltuinen

499 731 157 18

Toelichting De voor 2013 belangrijke baten en/of lasten lichten wij hier kort toe en verwijzen wij naar de toelichtingen op de jaarrekening (bladzijden 169/170). Voor aanpassingen tussen de raming 2013 en de raming na wijziging 2013 verwijzen wij u naar de 2 tussentijdse rapportages in 2013.

Reserve Reiniging Het betreft de in de Programmabegroting geraamde bedragen.

2017

€ € €

40.000 8.000 50.000

€ € € €

65.000 37.000 208.000 483.000

Reserve Reiniging Het saldo van de lasten en baten van de reiniging ad € 625.000 is aan deze reserve onttrokken. Reserve Riolering De onttrekking wegens het saldo van lasten en baten van de riolering bedraagt afgerond € 905.000.

559 683 157 8

Leefbaarheid

8 77 Reserve Keukenhof Het betreft de jaarlijks bijdrage aan de exploitatie in verband met de afkoop van een deel van de vermakelijkhedenretributie (€ 178.000). Reserve Gebouwen Voor onderhoud en sloopwerkzaamheden aan dansschool Welkom is een bedrag van afgerond € 184.000 aan deze reserve onttrokken. Reserve Accommodatiebeleid De kapitaallasten van ’t Poelhuys en van Welkom worden gedekt door een beschikking over deze reserve.

Reserve Overheveling budgetten Voor het uitvoeren van geplande activiteiten 2012 in 2013 is in 2012 een bedrag € 417.000 in de reserve gestort en wordt dit bedrag in 2013 weer aan de reserve onttrokken. Het betreft de volgende activiteiten:  Milieudienst  Buurtgericht werken  Speelruimte  Overgang milieudienst  Uitvoeren speelruimtebeleid  Nota accommodatiebeleid

€ € € € € € €

10.000 30.000 228.000 60.000 38.000 51.000 417.000

Leefbaarheid

8 78

Hebben we geïnvesteerd wat we wilden investeren? Investeringen programma Leefbaarheid (lasten) (onderdeel van het investeringsplan 2013 – 2016; x € 1.000) productenraming investering Maatschappelijk nut Speelruimtebeleid Vervangingsinvesteringen GRP; bouwkundige investeringen GRP: overigen

bedrag

2013

2014

2015

2016

95

687 359

14 7

Investeringsplan 2014 - 2016 21

Speelruimtebeleid Op 25 oktober 2012 heeft de raad de Nota Reserves en voorzieningen vastgesteld. Dit hield onder andere in dat het budget van € 95.000 voor 2013 vervalt. Het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) bepaalt dat voor groot onderhoud een voorziening kan worden gevormd, maar voor vervanging niet. Vervangingsinvesteringen zullen na de vaststelling van het beheerplan

99

168

198

99

168

198

voortaan opgenomen worden in het investeringsplan, geactiveerd en afgeschreven in 10 jaar. Investeringen GRP bouwkundige en overigen Voor de uitvoering van het GRP verwijzen wij naar de paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen.

Leefbaarheid

8 79

80

Lisse werkt in regie samen met haar ketenpartners aan een veilige gemeente. Het huidige veiligheidsbeleid is herzien en uitwerkt in een uitvoeringsprogramma. Vanaf 1 juli 2012 ligt de taak tot het beheer van gevonden voorwerpen bij de gemeenten. Deze wettelijke taak werd voorheen door de politie uitgevoerd. De gemeente heeft de wettelijke taak brand te voorkomen, te beperken en te bestrijden. Hiertoe dient de gemeente te kunnen beschikken over voldoende bluswater. Het goed functioneren van de brandkranen is belangrijk bij calamiteiten. Door een doelmatig beheer kan het goed functioneren van de brandkranen in de toekomst worden gegarandeerd.

Veiligheid


: A.W.M. Spruit : J.W. Schellevis


Een veilig Lisse en een hoog veiligheidsgevoel bij de burgers

Programmaonderdeel

Beoogde resultaten

Activiteiten

Aanpak gevonden voorwerpen (2013.09.01)

Lisse voert deze wettelijke taak doelmatig uit

Aanschaf applicatie

Notitie brandkranen (2013.09.02)

Goed functioneren van de brandkranen

Wegwerken achterstand onderhoud brandkranen en inzetten op structureel onderhoud

Herzien veiligheidsbeleidsplan (2013.09.03)

Verbeteren van de veiligheid en leefbaarheid van de woon- en leefomgeving in Lisse.

Tot uitvoering brengen van het veiligheidsplan

Veiligheid

9 2013.09.01 Aanpak gevonden voorwerpen

82 Hebben we bereikt wat we wilden bereiken? Doelstelling: Lisse voert deze wettelijke taak doelmatig uit. Per 1 juli 2012 ligt de taak tot het beheer van gevonden voorwerpen bij de gemeenten. De minister heeft gemeenten per brief hiervan op de hoogte gesteld. Deze wettelijke taak werd voorheen door de politie uitgevoerd. Voor Lisse is berekend dat er jaarlijks zo’n 500 acties in het kader van deze taak worden uitgevoerd. In het verleden was het in veel politieregio’s waaronder Hollands Midden gebruikelijk dat burgers gevonden en verloren voorwerpen bij de politie meldden. De politie hield veelal ook een registratie bij en nam kleine goederen in beheer. Volgens het Burgerlijk Wetboek, artikel 5, is dit eigenlijk een wettelijke taak voor de gemeente en ligt de verantwoordelijkheid voor het registreren en bewaren van gevonden en verloren voorwerpen ook bij de gemeente. Het opvangen en onderbrengen van gevonden dieren valt ook onder de taak, alsmede het ophalen en beheren van gevonden fietsen en fietswrakken.

Hebben we gedaan wat we moesten doen? Uitvoeringsplan 2013 – 2016, jaarschijf 2013: a. Aanschaf applicatie Voor het uitvoeren van deze nieuwe taak en het beheer is de aanschaf en het onderhoud van een applicatie noodzakelijk. De intergemeentelijke aanpak leidt ertoe dat er straks een regionaal dekkend netwerk ontstaat waarin burgers hun verloren voorwerpen kunnen laten registeren en of terug kunnen vinden. Op grond van artikel 5:5 t/m 5:12 van het Burgerlijk Wetboek is de gemeente

verantwoordelijk voor het registreren en bewaren van gevonden en verloren voorwerpen. Op dit moment wordt deze taak nog uitgevoerd door de politie. De Minister van Veiligheid en Justitie heeft per brief, datum 29 december 2011, besloten om met ingang van 1 juli 2012 de politie met de taak van registratie en bewaring van gevonden en verloren voorwerpen te laten stoppen. Het Dagelijks Bestuur van het Regionaal College Politie heeft op 26 januari 2012 ingestemd met de overdracht van deze taak door de politie naar de gemeente voor 1 juli 2012. Omdat de gemeente verantwoordelijk is voor het registreren en bewaren van gevonden en verloren voorwerpen zal de gemeente Lisse deze taak dienen over te nemen van de politie, team Lisse. Voor de uitvoering van deze taak wordt voorgesteld om een systeem van Perfectview aan te schaffen. Dit systeem wordt door meer gemeenten in de omgeving inmiddels gebruikt. Door dit systeem te gaan gebruiken is uitwisseling van informatie mogelijk hetgeen het voor de burger eenvoudiger en beter wordt om diens verloren voorwerpen terug te vinden.

Uitgevoerd in 2013: a. Om deze taak uit te voeren is een systeem van Perfectview aangeschaft. Dit systeem wordt door meer gemeenten in de omgeving gebruikt. Door dit systeem te gebruiken is uitwisseling van informatie mogelijk waardoor het voor de burger eenvoudiger en beter is om verloren voorwerpen terug te vinden. Het melden van gevonden voorwerpen vindt bij de gemeente plaats via de balie, de telefoon of digitaal.

Kosten: De kosten voor de aanpak van gevonden voorwerpen zijn € 37.000, waarvan € 12.000 structureel..

Veiligheid

9 2013.09.02 Notitie brandkranen 83

Hebben we bereikt wat we wilden bereiken? Doelstelling: Het goed functioneren van de brandkranen door middel van een doelmatig beheer waarbij de financiële consequenties van dit beheer inzichtelijk zijn en worden gedekt. In de Lisse zijn ongeveer 1.000 brandkranen aanwezig. Deze brandkranen zijn in eigendom van de gemeente Lisse en zijn aangesloten op het drinkwaterleidingnet van Dunea. De gemeente Lisse is verantwoordelijk voor het beheer van de brandkranen. Momenteel is er een achterstand aanwezig in het onderhoud van de brandkranen. Om de achterstand in beeld te brengen zijn alle brandkranen gecontroleerd. In 2010 heeft deze inspectie plaatsgevonden. Hierbij is een groot aantal gebreken aan de brandkranen geconstateerd. In 2011 is gestart met het uitvoeren van de reparaties met de hoogste prioriteiten en ook in 2012 is hiermee doorgegaan. De beschikbare middelen waren echter niet toereikend om alle gebreken te verhelpen en de brandkranen in de toekomst op een goede wijze te beheren.

Hebben we gedaan wat we moesten doen? Uitvoeringsplan 2013 – 2016, jaarschijf 2013: a. Wegwerken achterstand onderhoud brandkranen en inzetten op structureel onderhoud. Een aanpak voorziet in het wegwerken van de nu aanwezige achterstand bij het onderhoud van de brandkranen en het vervolgens inzetten op structureel onderhoud van de brandkranen in de toekomst. Bij het voorgestelde beheer is de brandweer

uitstekend op de hoogte van alle locaties van de brandkranen. De gemeente heeft de wettelijke taak brand te voorkomen, te beperken en te bestrijden. Hiertoe dient de gemeente te kunnen beschikken over voldoende bluswater. Het goed functioneren van de brandkranen is belangrijk bij calamiteiten. Door een doelmatig beheer kan het goed functioneren van de brandkranen in de toekomst worden gegarandeerd. Hierdoor kan bij calamiteiten snel beschikt worden over voldoende bluswater. In Lisse wordt het drinkwater en het bluswater geleverd vanuit één leidingnet. Het drinkwaterbedrijf Dunea beheert dit leidingnet. Dunea is echter is niet verantwoordelijk voor de brandkranen. Volgens de Drinkwaterwet vallen de aanleg, het onderhoud en het beheer van brandkranen niet binnen de taak van de drinkwaterbedrijven. Dunea biedt echter wel een “Brandkranen Onderhoudscontract” aan. Binnen dit contact wordt het volledige onderhoud van alle brandkranen verzorgd. Elk jaar wordt de helft van de brandkranen onderhouden en indien nodig gerepareerd. Daarnaast vindt er jaarlijks een aantal vervangingen van brandkranen plaats. Uitgevoerd in 2013: a. Het achterstallig onderhoud aan brandkranen is in 2012 weggewerkt. Het onderhoud aan de brandkranen is uitbesteed aan Dunea. Door een doelmatig beheer en onderhoud kan het goed functioneren van de brandkranen worden gegarandeerd. Hierdoor kan bij calamiteiten snel beschikt worden over voldoende bluswater. Kosten: Het beheer van de brandkranen kost structureel € 38.000.

Veiligheid

9 2013.09.03 Herzien veiligheidsbeleidsplan 84

Hebben we bereikt wat we wilden bereiken? Doelstelling: Verbeteren van de veiligheid en leefbaarheid van de woon- en leefomgeving in Lisse. Het is wettelijk verplicht om het veiligheidsbeleid eens in de vier jaar te herzien. Subdoelstellingen:  Het terugdringen van het aantal woninginbraken;  Uitgaansgerelateerde overlast en geweld;  Evenementen;  Jeugd en Veelplegers;  Arbeidsmigranten uit Midden- Oost Europa;  Bekendheid van de wijkagenten en GOA’s Lisse werkt in regie samen met haar ketenpartners aan een veilige gemeente. Het huidige veiligheidsbeleid wordt inmiddels ruim vier jaar gevolgd en is aan herziening toe. Daarbij komt dat vanuit wetgeving een vierjaarlijkse actualisatie van dit beleid binnenkort verplicht wordt gesteld. Bij de focus op veiligheid willen wij inzetten op een integrale benadering. Dat wil zeggen dat wij inzetten op een gezamenlijk veiligheids- en handhavingsbeleid dat wij in regie en met ketenpartners tot uitvoering brengen. Regionaal worden prioriteiten gesteld in de aanpak van de verschillende veiligheidsthema’s. Daaraan kunnen lokale prioriteiten worden toegevoegd.

Hebben we gedaan wat we moesten doen? Uitvoeringsplan 2013 – 2016, jaarschijf 2013: a. tot uitvoering brengen van in een nog op te stellen integraal veiligheidsplan opgenomen, regionale en lokale onderwerpen op het gebied van de openbare orde en veiligheid

De startnotitie integraal veiligheids- en handhavingsbeleid is vastgesteld. Veiligheidsbeleid vraagt om keuzes, niet ieder veiligheids- en handhavingsthema kan met dezelfde aandacht worden opgepakt. Daarom zijn de uitkomsten van de veiligheids- en risicoanalyse gedeeld met de raad. De conclusies worden verwerkt in een beleidsplan, dat ter besluitvorming wordt voorgelegd aan de raad. De prioriteiten wat betreft het onderdeel handhaving van dit beleid worden door het college vastgesteld. Uitgevoerd in 2013: In 2013 is een tweejaarlijks programma vastgesteld ter uitvoering van het integraal veiligheid -en handhavingsbeleid. Dit programma geeft op praktisch wijze inzage in de activiteiten voor de komende jaren. Vanwege de bezuinigingen is een formatieplaats bij het team Handhaving Wonen vervallen. Dit is verwerkt in het programma. Met het veiligheids- en handhavingsprogramma zijn in 2013 de volgende speerpunten uitgewerkt: veilige evenementen, waaronder het regionaal evenementenkader en het lokaal evenementenbeleid, de aanpak van woninginbraken, de (horeca)uitgaansoverlast en het keurmerk veilig ondernemen. De vaststelling van het Bibobbeleid is in 2013 voorbereid. Vaststelling vindt plaats in de tweede helft van 2014 of begin 2015. De vaststelling van deze beleidslijn vereenvoudigt de toepassing van de Wet Bibob in Lisse. Met deze wet en beleidslijn kan de gemeente voorkomen dat ze criminele activiteiten faciliteert door bijvoorbeeld het verlenen van een vergunning of door grondtransacties. De gemeente onderzoekt bij een Bibob toets onder andere de financiering en de achtergrond van de onderneming. Er is een Bibob-coördinator aangewezen en die zal in 2014 de verdere implementatie van deze beleidslijn op zich nemen.

Veiligheid

9 2013.09.03 Herzien veiligheidsbeleidsplan 85 Het jaar 2013 stond ook in het teken van het oefenen en opleiden voor de crisisbeheersing. De laatste jaren vindt dit steeds meer intergemeentelijk plaats. Het beleidsteam en team communicatie hebben, samen met Hillegom en Noordwijkerhout, geoefend en een workshop

gevolgd. Andere processen hebben op gemeentelijk niveau geoefend. Kosten: De kosten bedroegen in 2013 afgerond € 11.000.

Veiligheid

9 86

Heeft het gekost wat het mocht kosten? In de volgende tabel zijn de baten en lasten en de prioriteiten opgenomen die aan het programma zijn verbonden. Baten en lasten programma Veiligheid (x € 1.000) (bedragen * € 1.000) raming na

Brandweer en rampenbestrijding 2013.09.02 Notitie brandkranen

realisatie

raming

wijziging

realisatie

2012

2013

2013

2013

L

-1.625

B S

66 -1.559


2015

2016

2017

-1.715 -13 131 -1.597

-1.705 -13 126 -1.592

-1.613 -22 126 -1.509

-1.644 -13 106 -1.551

-1.574 -13 108 -1.479

-1.581 -13 110 -1.484

-1.578 -13 112 -1.479

-403 -12 -14 2 -427

-358 -12 -11 3 -378

-497 -12

-482 -12

-483 -12

-483 -12

2 -507

2 -492

2 -493

2 -493

Openbare orde en veiligheid L 2013.09.01 Aanpak gevonden voorwerpen 2013.09.03 Herzien veiligheidsplan B S

-365

5 -360

-389 -37 -30 2 -454

Handhaving

L B S

-243

-243

-243

-243

-172

-172

-172

-172

-243

-243

-243

-243

-172

-172

-172

-172

L B S

-2.233 71 -2.162

-2.427 133 -2.294

-2.390 128 -2.262

-2.259 129 -2.130

-2.338 108 -2.230

-2.253 110 -2.143

-2.261 112 -2.149

-2.258 114 -2.144

Programma Veiligheid

Mutaties reserves

Toevoegen aan - Reserve Gebouwen Onttrekken uit - Reserve Gebouwen - Reserve Overhevelen budgetten

raming na

Programmabegroting

realisatie

raming

wijziging

realisatie

212

2013

2013

2013

2014

2015

2016

2017

-140 -15

-15

6 140

140

225 13

4

11

8

Veiligheid

9 87 Toelichting De voor 2013 belangrijke baten en/of lasten lichten wij hier kort toe en verwijzen wij naar de toelichtingen op de jaarrekening (bladzijden 169/170). Voor aanpassingen tussen de raming 2013 en de raming na wijziging 2013 verwijzen wij u naar de 2 tussentijdse rapportages in 2013. Mutaties reserves Toevoegen aan Reserve Gebouwen Het betreft de jaarlijkse storting.

Onttrekken uit Reserve Gebouwen Gepland onderhoud heeft niet plaatsgevonden. Reserve Overheveling budgetten Voor het uitvoeren van geplande activiteiten 2012 in 2013 is in 2012 een bedrag € 140.000 in de reserve gestort en wordt dit bedrag in 2013 weer aan de reserve onttrokken. Het betreft de volgende activiteiten:  Uitvoering coalitieprogramma Aanspreek- en bereikbaarheid GOA’s € 8.000  Uitvoering veiligheidsbeleid € 6.000  Brandweerkazerne € 9.000  Brandkranen € 102.000  Aanpak woninginbraken/ uitvoering plan PKVW € 15.000 € 140.000

Hebben we geïnvesteerd wat we wilden investeren? Investeringen programma Veiligheid (lasten) (onderdeel van het investeringsplan 2013 – 2016; x € 1.000) productenraming investering Vervangingsinvesteringen M.O.P. Brandweerkazerne

bedrag

2013

6

M.O.P. Brandweerkazerne Het Meerjarenonderhoudsplan (M.O.P.) ziet op het groot onderhoud aan gebouwen die vallen onder kapitaalgoederen. De paragraaf onderhoud kapitaalgoederen gaat daarop in.

2014

2015

2016

88

Lisse blijft de organisatie doorontwikkelen naar een efficiëntere en klantgerichte organisatie. De nota Strategisch personeelsbeleid en het Koersdocument geven hiervoor de richting aan. Het imago van de gemeente moet beter door een snellere en betere dienstverlening. Ook zal een ontwikkeling op gang worden gebracht om tot een meer proactieve en initiatiefnemende rol vanuit de gemeente te komen. De Onderzoeksraad voor Veiligheid heeft naar aanleiding van de Diginotar-crisis een onderzoek uitgevoerd. Uit het verslag hiervan blijkt dat gemeenten hun informatiebeveiliging beter moeten regelen. Daarnaast heeft de minister van BZK gemeld dat iedere gemeente jaarlijks een ICT-beveiligingsassessment moet uitvoeren.

Bestuur en bedrijfsvoering

10 89 Portefeuillehouders Programmaverantwoordelijke


Programmaonderdeel

Informatiebeveiliging (2013.10.01)

: A.W.M. Spruit/C.J. Ruigrok/E.J. Nieuwenhuis/A.D.de Roon : J.W. Schellevis

De doorontwikkeling naar een efficiënte en klantgerichte organisatie met als gevolg een snellere, betere en transparante dienstverlening en het daardoor verbeteren van het imago van de gemeentelijke organisatie bij burgers en bedrijven.

Beoogde resultaten

Informatiebeveiliging voldoet aan de eisen

Activiteiten

Uitvoeren beveiligingsassessment


10 2013.10.01

Informatiebeveiliging

90 Hebben we bereikt wat we wilden bereiken? Doelstelling: Bescherming van informatie om bedrijfscontinuïteit te waarborgen en vertrouwelijkheid en betrouwbaarheid van informatie te kunnen garanderen. Sub doelstellingen: - Voldoen aan weten regelgeving De Diginotar-crisis en de computer-hacks hebben in 2011 de kwetsbaarheid van ICT systemen en daarmee de informatiehuishouding nadrukkelijk getoond. De Onderzoeksraad voor Veiligheid heeft naar aanleiding van de Diginotar-crisis een onderzoek uitgevoerd. Uit het verslag hiervan blijkt dat gemeenten hun informatiebeveiliging beter moeten regelen. Daarnaast heeft de minister van BZK gemeld dat iedere gemeente jaarlijks een ICTbeveiligingsassessment moet uitvoeren op basis van de door Logius vastgestelde norm. Eind 2012 moeten alle gemeenten aan deze norm voldoen. In de gemeente Lisse is het huidige informatiebeveiligingsbeleid deels verouderd en deels versnipperd. Ook is de aandacht voor informatiebeveiliging niet gemeente breed aanwezig. In de tweede helft van 2012 zullen de volgende activiteiten plaatsvinden: - Risicoanalyse - Opstellen en vaststellen informatiebeveiligingsbeleid - Opstellen en vaststellen informatiebeveiligingsplan - Uitvoeren maatregelen komende uit informatiebeveiligingsplan - Assessment - Opvolgen aanbevelingen komende uit assessment

Hierna is het van belang de informatiebeveiliging up-to-date te houden. Hiervoor komt een jaarlijkse cyclus van risicoanalyse, herzien informatiebeveiligingsplan, assessment. Indicatoren:  Voldoen aan de norm ICTbeveiligingsassesments  Integraal informatiebeveiligingsbeleid  Integraal informatiebeveiligingsplan  Awareness management en medewerkers.

Hebben we gedaan wat we moesten doen? Uitvoeringsplan 2013 – 2016, jaarschijf 2013:  Informatiebeveiliging door: Risicoanalyse Herzien informatiebeveiligingsplan Uitvoeren maatregelen komende uit informatiebeveiligingsplan Jaarlijkse ICT-beveiligingsassessment Uitgevoerd in 2013:  De deadline voor het ICT beveiligingsassessment is gewijzigd van eind 2012 naar eind 2013. Een nieuw informatiebeveiligingsbeleid en informatiebeveiligingsplan is begin 2013 door het college vastgesteld. Hieruit blijkt dat de techniek goed op orde is maar dat organisatorisch nog het een en ander te verbeteren is. Tegelijkertijd is een informatiebeveiligingsfunctionaris (IBF) aangewezen die moet zorgen voor de verdere kwaliteitsverhoging van de informatiebeveiliging. De IBF is ondertussen begonnen met de voorbereidingen voor het ICT beveiligingsassessment, aangezien dit een nieuw fenomeen is, is hiervoor de hulp van een extern deskundige ingeroepen. Deze deskundige zal het hele traject tot en met het assessment begeleiden.


10 2013.10.01

Informatiebeveiliging

91 Kosten: De kosten voor een jaarlijkse ICT-beveiligingsassesment worden geschat

op € 15.000. In 2013 is afgerond € 2.000 uitgegeven.


10 92 Heeft het gekost wat het mocht kosten? In de volgende tabel zijn de baten en lasten en de prioriteiten opgenomen die aan het programma zijn verbonden. Baten en lasten programma Bestuur en bedrijfsvoering (x € 1.000) (bedragen * € 1.000) raming na

Bestuursorganen

Onvoorzien en stelposten

Overigen

Saldo kostenplaatsen 2013.10.01 Informatiebeveliging

L B S

realisatie

raming

wijziging

realisatie

2012

2013

2013

2013

-2.426 0 -2.426

L B S

-2.354 138 -2.216

-2.730 -2.730


-2.619 1 -2.618

743

2015

2016

2017

-2.327

-2.297

-2.297

-2.297

-2.327

-2.297

-2.297

-2.297

-44

-281

-406

-433

0

743

0

0

-44

-281

-406

-433

L B S

-71

-71

-57

-65

-54

-54

-54

-54

-71

-71

-57

-65

-54

-54

-54

-54

L

-1.262

-364 -15

-1.987 -15

-2.328 -2

284 -60

15 -60

-253 -60

-407 -60

B S

-1.262

-379

-2.002

-2.330

224

-45

-313

-467

-3.759 0 -3.759

-2.061 138 -1.923

-4.789 0 -4.789

-5.014 1 -5.013

-2.141 0 -2.141

-2.677 0 -2.677

-3.070 0 -3.070

-3.251 0 -3.251

Programma Bestuur en bedrijfsvoering L B S

Mutaties reserves

raming na

Programmabegroting

realisatie

raming

wijziging

realisatie

2011

2013

2013

2013

Toevoegen aan - Reserve Gebouwen - Reserve Arbeidsgerelateerde kosten - Reserve Overheveling budgetten

-1.618

Onttrekken uit - Algemene Reserve - Reserve Arbeidsgerelateerde kosten - Reserve Gebouwen - Reserve Wachtgelden - Reserve Overheveling budgetten

528

-107 -762

-107 -77 -762

396 268 94 100 1.187

415 268 56 79 1.187

2013

2014

2015

2016

-191

-191

-191

-191

76 30

152

72

87


10 93 Toelichting De voor 2013 belangrijke baten en/of lasten lichten wij hier kort toe en verwijzen wij naar de toelichtingen op de jaarrekening (bladzijden 169/170). Voor aanpassingen tussen de raming 2013 en de raming na wijziging 2013 verwijzen wij u naar de 2 tussentijdse rapportages in 2013. Mutaties reserves Toevoegen aan Reserve Gebouwen Het betreft de jaarlijkse storting in de reserve (€ 107.000). Reserve Arbeidsgerelateerde kosten De onderschrijding op de raming inhuur personeel wordt in de reserve gestort. Daarnaast is rekening is gehouden met een afkoopsom van een verplichting jegens een oud-werknemer. Per saldo is een bedrag van € 77.000 gestort in de reserve. Reserve Overheveling budgetten Op 28 november 2013 heeft u besloten de volgende raming via de reserve Overheveling budgetten over te hevelen naar 2014 (2e TR 2013):  Invoering mBGA € 61.000  Intranet/medewerkersportaal € 30.000  Rekenkamercommissie € 9.000  I-NUP basisregistratie € 220.000  Dienstverlening € 150.000  Procesgericht werken € 100.000  Digitalisering € 100.000  Vervanging website € 79.000  Imagobeleid € 13.000 € 762.000

93 Onttrekken uit Algemene Reserve De beschikkingen over de Algemene reserve betroffen:  Digitalisering € 104.000   Dienstverlening e-overheid € 109.000  Inhuur personeel € 183.000 € 396.000 Reserve Arbeidsgerelateerde kosten De in 2012 gereserveerde onderschrijding is in 2013 ingezet voor de inhuur van personeel (1e TR 2013 € 268.000). Reserve Gebouwen De kosten voor het groot onderhoud aan het gemeentehuis en aan het gebouw aan de Vennestraat worden uit de reserve onttrokken (€ 56.000). Reserve Wachtgelden De wachtgelden worden gedekt door middel van een bijdrage uit de reserve (€ 79.000). Reserve Overheveling budgetten Voor het uitvoeren van geplande activiteiten 2012 in 2013 is in 2012 een bedrag € 1.187.000 in de reserve gestort en wordt dit bedrag in 2013 weer aan de reserve onttrokken. Het betreft de volgende activiteiten:  Inhuur personeel € 150.000  Bestuurkrachtmeting € 35.000  Vervanging website € 100.000  Rekenkamer € 7.000  Gemeentehuis onderhoud € 58.000  Ondersteuning applicatiebeheer GWI € 11.000  Lizzy € 244.000  Basisregistraties en i-NUP € 300.000  Digitalisering € 117.000  Procesgericht werken € 165.000 € 1.187.000


10 94

Hebben we geïnvesteerd wat we wilden investeren? Investeringen programma Bestuur en bedrijfsvoering (lasten) (onderdeel van het investeringsplan 2013 – 2016; x € 1.000) productenraming investering

bedrag

2013

2014

2015

2016

Vervangingsinvesteringen Digitalisering Vervanging Software Vervanging Hardware M.O.P. Gemeentehuis/Vennestraat Vervanging bureaustoelen Vervanging koffieautomaten

104 137 197 371 131 7

2 2 4 2 3

7 33 73 8 18 2

7 32 71 8 17 1

7 31 68 8 17 1

Economisch nut Dienstverlening en e-overheid

109

2

20

19

19

16

196

476

177

351

627

Investeringsplan 2014 - 2016 15

Economisch nut Dienstverlening en e-overheid De investering Dienstverlening en e-overheid is opgenomen in de Lizzy projecten van 2013. Belangrijkste projecten zijn de Basisregistratie Grootschalige Topografie (BGT), modernisering GBA (mGBA), Registratie Niet-Ingezetenen (RNI) en DigiKoppeling. Voor de Basisregistratie Grootschalige Topografie (BGT) is het project gestart. De modernisering van de GBA (mGBA) is door het Rijk uitgesteld. De afspraak is om in 2014 in samenwerking met buurgemeenten aan te

besteden. De voorbereidende werkzaamheden voor de koppeling naar de RNI zijn in 2013 uitgevoerd volgens de landelijke planning. Het definitieve aansluiting op het RNI kan eenvoudig zodra het Rijk dit aangeeft. De implementatie van DigiKoppeling is in 2013 afgerond voor het koppelen van het OLO (omgevingsloket online) aan de omgevingsvergunningenapplicatie (Squit XO). Onze implementatie van DigiKoppeling kan later hergebruikt worden voor andere koppelingen van gemeentelijke naar landelijke informatiesystemen.


10 95 Vervangingsinvesteringen Digitalisering De paragraaf Bedrijfsvoering gaat uitgebreid in op wat er in 2013 aan digitalisering is gedaan.

M.O.P. gemeentehuis/ Vennestraat Het Meerjarenonderhoudsplan (M.O.P.) ziet op het groot onderhoud aan gebouwen die vallen onder kapitaalgoederen. De paragraaf onderhoud kapitaalgoederen gaat daarop in.

Vervanging hard- en software

Vervanging bureaustoelen De bureaustoelen zijn vervangen zodat weer aan ARBO-eisen wordt voldaan en er zo min mogelijk ziekteverzuim is.

De investeringen voor de vervanging van hardware en software zijn in 2013 uitgevoerd ter ondersteuning van het de organisatiedoelen uit het Koersdocument en de beleidsrichtlijnen uit het beleidsplan voor digitale dienstverlening “U bent verbonden met Lizzy” (2009-2012). Dit laatste beleidsplan is overigens in 2012 geactualiseerd naar Lizzy@2015. Vervanging van software en hardware zijn 2 afzonderlijke investeringen, maar kunnen niet zonder elkaar. Hardware functioneert niet zonder software en software heeft hardware nodig om gewenste functionaliteiten en diensten te leveren. De investeringen in hardware en software 2013 bedroegen respectievelijk € 197.000 en € 137.000 en zijn globaal onder te verdelen in:  Alle ICT-werkplekken zijn vervangen zodat flexibel gewerkt kan worden ten behoeve van Het Nieuwe Werken en uitgangspunten uit het Koersdocument.  Vervanging Switches (continuïteit dienstverlening)  Vervanging systeem software en hardware licenties (Dell, Windows7, Whiptail enz.)  Uitbreiding licenties Documentair Management Systeem (Digitaal werken voor beter digitale dienstverlening)  Uitbreiding licenties Notubox (digitalisering c.q. papierloos werken)

Vervanging koffieautomaten Vanwege de technische staat van de koffieautomaten is deze investering uitgesteld naar 2014.

96

Het hoofdstuk Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien staat, naast de gebruikelijke zaken, (ook) dit jaar in het teken van de bezuinigingen. Uitgangspunt binnen dat traject blijft dat de lokale lasten laag blijven en dat daar waar mogelijk de gemeente de lokale economie stimuleert. In 2013 is een nieuwe nota bezuinigingen samengesteld voor de komende jaren als gevolg van ontwikkelingen die de financiële positie van de gemeente ondermijnen. De stand van zaken rond de bezuinigingen staat vermeld in een afzonderlijke paragraaf.

Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien

97

Het overzicht algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien volgt uit artikel 8 van het Besluit begroting en verantwoording (BBV). Dit onderdeel geeft inzicht in de samenstelling van de baten:  lokale heffingen;  algemene uitkering uit het Gemeentefonds;  dividenden;  rente;  saldo van de financieringsfunctie;  overige algemene dekkingsmiddelen;  onvoorzien.

Wat hebben we gedaan?  De jaarstukken 2012 zijn op 27 juni 2013 vastgesteld;  De Kadernota 2014 is op 4 juli 2013 vastgesteld;  De tussentijdse rapportages 2013 zijn op 27 juni 2013 en 28 november 2013;  De Programmabegroting 2014 – 2017 is op 31 oktober 2013 vastgesteld.

Overzicht algemene dekkingsmiddelen Voordat op de onderdelen wordt ingegaan, volgt hieronder eerst een overzicht van de algemene dekkingsmiddelen 2012 – 2017. Algemene dekkingsmiddelen - Lokale heffingen - Algemene uitkering - Dividenden - Rente Totaal dekkingsmiddelen

realisatie 2012 4.681 18.576 511 2.724 26.492

raming aangepast realisatie 2013 2013 2013 4.724 4.909 4.904 18.146 17.485 17.645 56 68 68 2.672 2.733 2.689 25.598 25.195 25.306

In deze tabel zou het saldo van de financieringsfunctie moeten worden vermeld. Enkele onderdelen van de financieringsfunctie vinden echter binnen de programma’s plaats, zoals de ontvangen rente over geldleningen aan sportverenigingen, de VVV enzovoorts. Andere onderdelen verlopen via de kostenplaatsen kapitaallasten en overhead en

2014 5.228 18.633 56 2.837 26.754

productenraming 2015 2016 4.746 4.742 18.126 18.147 56 56 2.837 2.837 25.765 25.782

2017 4.744 18.165 56 2.837 25.802

zijn opgenomen binnen het saldo van die kostenplaatsen. Het saldo van de financieringsfunctie vermelden wij verderop in deze jaarstukken. Lokale heffingen Voor een toelichting verwijzen wij naar de paragraaf Lokale heffingen.


98 Algemene uitkering uit het Gemeentefonds De ramingen en de verantwoordingen zijn tot en met de decembercirculaire 2013. De verantwoording van de algemene uitkeringen 2012 – 2013 is als volgt:

Jaar:

werkelijk 2012 begroting 2013 aangepast 2013 werkelijk 2013

Algemene uitkeringen 18.576.000 18.146.000 17.485.000 17.644.545

In het overzicht opgenomen bedragen zijn berekend met de nu bekende gegevens. Bij het bepalen van de opbrengsten uit de algemene uitkering is rekening gehouden met de informatie over de algemene uitkering die is bekend gemaakt via de december-circulaire 2013. Dividenden Dividend Bank Nederlandse Gemeenten (BNG) Lisse ontvangt jaarlijks dividenduitkeringen uit hoofde van haar aandelenbezit in de BNG. In

totaal komt het dividend BNG dat verantwoord is in 2013 uit op € 27.195. Dividend De Meerlanden Per 1 juli 2009 is de inrichting en het beheer van de openbare ruimte uitbesteed aan De Meerlanden en heeft Lisse aandelen in deze overheidsgedomineerde vennootschap. In 2013 is € 41.169 aan dividend verantwoord. Rente In de jaarstukken 2013 zijn de volgende drie renteposten opgenomen: a. de rentetoerekening aan de bouwgronden stadsvernieuwingscomplexen (de zgn. strategische aankopen); b. de rente kort geld; c. de correctie op de bespaarde rente. Ad a. Rentetoerekening aan de bouwgronden stadsvernieuwingscomplexen Bij de vaststelling van de nota reserves en voorzieningen d.d. 28 april 2004 hebt u o.a. besloten dat met ingang van 2004 rente wordt toegerekend aan de strategische aankopen. Voor de jaarstukken 2013 betreft dat een bedrag van € 625.188.


99 Ad b. Rente kort geld In 2013 is een bedrag van € 115.000 aan betaalde rente kort geld verantwoord. Voor het overige verwijzen wij hier naar de paragraaf financiering. Ad c. Bespaarde rente De correctie op de bespaarde rente valt volgens het BBV onder overige algemene dekkingsmiddelen en bedroeg in 2013 € 2.179.000. Saldo financieringsfunctie Het overzicht algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien dient aandacht te besteden aan het saldo van de financieringsfunctie. Volgens de commissie BBV moet hieronder worden verstaan het saldo van:  de betaalde rente over de aangegane leningen) € 1.372.784  de aangetrokken middelen in rekening-courant € 63.319 rente hypotheken € - 205.480 rente verstrekte leningen € - 71.914 rente bouwgrond € - 625.188  de ontvangen rente over de uitzettingen € 0 --------------€ 533.521

Het saldo van de financieringsfunctie van Lisse berekenen wij op € 533.521 nadelig. Bij de berekening zijn wij er van uitgegaan dat de rente die Lisse ontvangt uit de exploitatie van gronden wordt beschouwd als ontvangen rente in rekening-courant met de grondexploitatie. Daarnaast hanteert Lisse het uitgangspunt dat de grondexploitaties in beginsel budgettair neutraal moeten verlopen. De rente moeten wij dus eens werkelijk ontvangen. Bij de aangetrokken middelen in rekening courant betrekken wij ook de correctie die geboekt is op basis van het begrotingsbedrag kort geld. Voor het overige brengen wij de rente over de hypotheken personeel, de rente over verstrekte leningen aan verenigingen en de rente over de uitgezette gelden in Holland Rijnland onder bij de rente over aangetrokken middelen in rekening courant. Onvoorzien Lisse nam in 2013 geen raming voor onvoorzien op. Het begrotingsresultaat van € 200.000 wordt gezien als algemene buffer voor onverwachte lasten.

100

Paragrafen

Bezuinigingen

101 Inleiding Het traject bezuinigingen leidde uiteindelijk tot een scala aan bezuinigingsvoorstellen die samengevat zijn in de nota Bezuinigingen 2012, de nota Bezuinigingen 2013 en de nota Bezuinigingen 2015. De stand van zaken van alle bezuinigingen is in maart gepresenteerd. Op basis van een raadsmotie vindt eens per kwartaal hierover een rapportage plaats. Doel van de bezuinigingen was om een balans te zoeken tussen het behouden van een gezonde financiële positie enerzijds en het voorkomen van een uitholling van taken anderzijds. De voorstellen zijn na een enkele kleine wijziging overgenomen. De bezuiniging op de

kosten voor de rekenkamercommissie is op basis van een amendement niet of anders ingevuld. De nota’s bevatten bijlagen die een nadere toelichting geven op de voorstellen. De nota bezuinigingen 2015 is in oktober 2013 vastgesteld. Een toelichting op de stand van zaken zou voor deze paragraaf te uitvoerig uitvallen. Wij verwijzen u daarom hier naar die nota. De volgende tabellen geven de stand van zaken rond de eerdere bezuinigingsronden weer.

Tabel 1: Stand van zaken Bezuinigingen 2013 De volgende tabel geeft aan de te realiseren bezuinigingen (zwarte kleur) en de gerealiseerde bezuinigingen (groene kleur) over de periode 2013 tot en met 2022 ingedeeld naar de 4

bezuinigingscategorieën. In de toelichting op het overzicht wordt aangegeven welke bezuinigingen vanaf 2013 nog geheel of gedeeltelijk moeten worden gerealiseerd.

Tabel: Stand van zaken Bezuiniging 2013

Categorie

2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 (x € 1.000)

1. Heroverwegen bestaand beleid a. Gerealiseerd Nog te realiseren bezuinigingen

542

665

736

847

923

1.152

1.152

1.152

1.152

1.152

-542

-688

-696

-732

-735

-735

-735

-735

-735

-735

0

-23

40

115

188

417

417

417

417

417

10

20

20

20

20

20

20

20

20

-10

-20

-20

-20

-20

-20

-20

-20

-20

2. Verhogen van de baten a. Gerealiseerd Nog te realiseren bezuinigingen 3. (financiële) Beleidswijzigingen a. Gerealiseerd Nog te realiseren bezuinigingen Totaal nog te realiseren bezuinigingen

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

132

71

71

71

71

71

71

71

71

71

-132

-71

-71

-71

-71

-71

-71

-71

-71

-71

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

-23

40

115

188

417

417

417

417

417

Bezuinigingen

102 Vanaf 2015 moet nog voor een bedrag van € 40.000 oplopend tot € 417.000 vanaf 2018 aan voorgestelde bezuinigingen worden gerealiseerd.

€ 23.000 meer opgeleverd dan geraamd. In onderstaand overzicht wordt de voortgang weergegeven. In het 1e halfjaar 2014 zal blijken aan de hand van de af gegeven beschikkingen of de geraamde bezuiniging gerealiseerd gaan worden.

1. Heroverwegen bestaand beleid 1.02 en 1.03 Verbonden Partijen € 40.000 in 2015 oplopend tot € 188.000. De bezuinigingen hebben voor 2014 zelfs

Tabel 1a: Stand van zaken Heroverwegen bestaand beleid

Categorie

2013 2014 2015 2015 2017 2018 2019 2020 2021 2022 (x € 1.000)

1. Heroverwegen bestaand beleid

75

150

225

300

300

300

300

300

300

Gerealiseerd: - Veiligheidsregio 2014 - 2017

-76

-77

-77

-77

-77

-77

-77

-77

-77

- Milieudienst ODWH

-17

-28

-28

-30

-30

-30

-30

-30

-30

- Stichting Bibliotheek

-5

-5

-5

-5

-5

-5

-5

-5

-5

-23

40

115

188

188

188

188

188

188

Totaal nog te realiseren bezuinigingen

1.30 Personeel € 229.000 vanaf 2018, de voorgestelde bezuiniging moet nog worden uitgewerkt.

0

0

Conclusie: In het 1e halfjaar 2014 zal blijken of de geraamde bezuiniging van € 40.000 in 2015 oplopend tot € 417.000 vanaf 2018 gerealiseerd gaan worden.

Bezuinigingen

103 Tabel 2: Stand van zaken Bezuiniging 2012 De volgende tabel geeft aan de te realiseren bezuinigingen (zwarte kleur) en de gerealiseerde bezuinigingen (groene kleur) over de periode 2012 tot en met 2021 ingedeeld naar de 4 bezuinigingscategorieën. In de toelichting

op het overzicht wordt aangegeven welke bezuinigingen niet zijn gerealiseerd. Daarnaast wordt aangegeven welke bezuinigingen vanaf 2013 nog geheel of gedeeltelijk moeten worden gerealiseerd.

Tabel 2: Stand van zaken Bezuinigingen 2012

Categorie

2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 (x € 1.000)

1. Heroverwegen bestaand beleid a. Gerealiseerd Niet door de raad overgenomen Niet gerealiseerd 2012

368

508

543

568

568

568

568

568

568

568

-346

-441

-476

-501

-501

-501

-501

-501

-501

-501

-2

-67

-67

-67

-67

-67

-67

-67

-67

-67

-20

Niet gerealiseerd 2013 Nog te realiseren 2. Verhogen van de baten b. Gerealiseerd Niet gerealiseerd 2012

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

428

444

460

477

494

511

529

547

565

584

-361

-438

-360

-377

-394

-411

-429

-447

-465

-484

100

-67

Niet gerealiseerd 2013 Nog te realiseren 3. (financiële) beleidswijzigingen c. gerealiseerd Nog te realiseren

-6 0

0

100

100

100

100

100

100

100

382

487

553

553

553

553

553

553

553

553

-382

-487

-553

-553

-553

-553

-553

-553

-553

-553

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

4. Herbestemmen opbrengst verkoop NUON aandelen d. gerealiseerd. Nog te realiseren bezuinigingen Totaal niet gerealiseerd *) Totaal nog te realiseren

369

364

493

496

845

848

848

848

848

848

-369

-364

-493

-496

-845

-848

-848

-848

-848

-848

0

0

0

0

0

0

0

0

100

100

100

100

100

100

100

100

0

0

-87

-6

0

0

*) verwerkt in de jaarrekeningen 2012 en 2013

NIET GEREALISEERD Het jaar 2012 1. Heroverwegen bestaand beleid In 2012 is voor een bedrag van netto € 22.000 aan voorgestelde bezuinigingen niet gerealiseerd. Dit heeft betrekking op:  1.04 Sociale projecten € 2.000: van de voorgestelde bezuiniging is genoemd bedrag





ingezet voor de kosten van de vertrouwenspersoon. 1.20 Onderwijsbegeleidingsdienst € 30.000: de raad heeft de voorgestelde bezuiniging van € 30.000 in 2012 niet overgenomen. De structurele bezuiniging VSO/ZMOK is gedeeltelijk al in 2012 gerealiseerd. Een bedrag van € 10.000 is in 2012 in het geding.

Bezuinigingen

104 2. Verhogen van de baten In 2012 is voor een bedrag van € 67.000 aan voorgestelde bezuinigingen niet gerealiseerd. Dit heeft betrekking op:  2.01 Grondexploitaties € 67.000: in 2012 hebben grondverkopen (zogenoemde reststroken) plaatsgevonden voor een bedrag van “slechts” € 33.000. De niet gerealiseerde bezuinigingen zijn in de Jaarstukken 2012 verwerkt.

Het jaar 2013 en verder 1. Heroverwegen bestaand beleid Vanaf 2013 is voor een bedrag van € 65.000 aan voorgestelde bezuinigingen niet gerealiseerd. Dit heeft betrekking op:  1.20 Onderwijsbegeleidingsdienst € 65.000: de raad heeft de voorgestelde bezuiniging van € 65.000 niet overgenomen.

Het jaar 2013

NOG TE REALISEREN

2. Verhogen van de baten In 2013 is voor een bedrag van € 6.000 aan voorgestelde bezuinigingen niet gerealiseerd. Dit heeft betrekking op:  2.01 Grondexploitaties € 6.000: in 2013 hebben grondverkopen (zogenoemde reststroken) plaatsgevonden voor een bedrag van “slecht” € 94.000.

Vanaf 2014

De niet gerealiseerde bezuiniging wordt in de Jaarstukken 2013 verwerkt.

2. Verhogen van de baten Vanaf 2014 moet nog voor een bedrag van € 100.000 aan voorgestelde bezuinigingen worden gerealiseerd. Dit heeft betrekking op:  2.01 Grondexploitaties € 100.000: De grondverkopen (reststukken) moeten de komende jaren nog ruim € 900.000 opleveren. Inmiddels is de verkoop van een tweetal (grote) percelen gestart.

Lokale heffingen

105 Inleiding De uitgangspunten voor het beleid op de heffing van de gemeentelijke belastingen en tarieven zijn vastgelegd in de nota Lokale heffingen 2006, het Coalitieprogramma 2010 - 2014 en nader uitgewerkt in de notitie “Leges 2012”. De nota Lokale heffingen is in uw raad van 24 november 2005 vastgesteld. De nota geeft inzicht in de stand van zaken en de ontwikkelingen op het gebied van de gemeentelijke belastingen en leges. De nota gaat tevens in op de ontwikkelingen op het terrein van de (belasting)wetgeving. Lokale heffingen Bij gemeentelijke heffingen wordt een onderscheid gemaakt tussen belastingen en rechten. Belastingen Tegenover een belasting staat geen rechtstreekse individuele tegenprestatie van de overheid. Onze gemeente kent een vijftal belastingen: onroerende-zaakbelastingen, roerende-zaakbelasting, toeristenbelasting, hondenbelasting en precariobelasting.

Bestemmingsheffingen Afvalstoffenheffing en rioolheffing zijn zogenaamde bestemmingsheffingen, gebaseerd op het profijtbeginsel. Tegenover de betaling staat geen individuele tegenprestatie van de gemeente, maar in zijn algemeenheid wordt van de diensten van de gemeente gebruik gemaakt. Zo wordt het huisvuil ingezameld en wordt de riolering onderhouden. De tarieven mogen maximaal kostendekkend zijn. Rechten Rechten worden geheven voor door de gemeente verstrekte diensten of voor het gebruik van gemeentebezittingen. De rechten die de gemeente Lisse heft zijn leges, marktgelden en rioolaansluitrecht. Ook hier is maximaal 100% kostendekking toegestaan. Opbrengsten In het volgende overzicht worden de geraamde en werkelijke opbrengsten belastingen en rechten over de periode 2012 – 2013 weergegeven. Opgemerkt wordt dat de bedragen niet alleen worden beïnvloed door de tarieven, maar ook door wijzigingen in de volumes, bijvoorbeeld het aantal woningen, bouwaanvragen en afvalcontainers. De ramingen 2013 zijn tot en met de 2e Tussentijdse Rapportage.

Lokale heffingen

106 Overzicht baten 2012 - 2013 Baten

werkelijk

aangepaste raming

werkelijk

2012

2013

2013

Baten

werkelijk

aangepaste raming

werkelijk

2012

2013

2013

leges - burgerlijke stand - bevolkingsregister - rijbewijzen - reisdocumenten - vergunningen - parkeerkaarten bouwleges brandweerrechten marktgelden

39

33

43 75 217 45 13 654

26 117 196 42 4 698

41 onroerende zaakbelastingen 30 78 190 40 3 677

3.702

3.928

3.900

roerende zaakbelastingen toeristenbelasting baatbelasting hondenbelasting precario

3 68 5 75 828

3 60 7 81 830

3 71 7 88 835

4.681

4.909

4.904

10.013

10.464

10.291

13

afvalstoffenheffing

2.622

2.617

2.629

rioolafvoerrecht Totaal baten leges/rechten

1.611 5.332

1.822 5.555

1.699 5.387 Totaal baten belastingen

Totaal

Leges en rechten Voor wat betreft de legestarieven voor 2013 werd uitgegaan van het bestaande beleid ten aanzien van deze tarieven. Dat hield in dat de tariefaanpassing slechts plaatsvond voor zover daarmee de kostendekkendheid van de tarieven niet werd overschreden.

Bij de behandeling van de diverse belastingverordeningen in de raadsvergadering van 20 december 2012 heeft u ook kennis genomen van de notitie “Leges 2013” .

Lokale heffingen

107 Hieronder geven wij inzicht in de kostendekkendheid van de leges in 2013.

Omschrijving burgerzaken Burgerlijke stand Bevolkingsregister Rijbewijzen Reisdocumenten

vergunningen bouwen Totaal

Lasten

begroting Baten

58.000 289.000 61.000 236.000

28.000 26.000 117.000 196.000

644.000 58.000 541.000

367.000 35.000 606.000

1.243.000

1.008.000

%

Omschrijving burgerzaken Burgerlijke stand Bevolkingsregister Rijbewijzen Reisdocumenten Algemeen 57% 60% vergunningen 112% bouwen 81%

Markttarieven Voor het innemen van een standplaats op de markt worden rechten geheven. Om de markt voor zowel de huidige als potentiële marktkooplieden aantrekkelijk te houden, werden de markttarieven ook in 2013 niet verhoogd. Afvalstoffenheffing Op grond van de wet Milieubeheer heeft de gemeente een inzamelingsverplichting bij elk perceel waar huishoudelijke afvalstoffen kunnen ontstaan. De aan de burgers in rekening te brengen tarieven mogen niet uitstijgen boven de werkelijk gemaakte kosten. Bij de hoogte van de aanslag wordt rekening gehouden met een gedifferentieerd tarief van één- en meer persoonhuishoudens. Eens in de vier jaar vindt normaliter een herberekening plaats van de differentiatie van de tarieven voor de afvalstoffenheffing.

Lasten

Totaal

werkelijk Baten

%

51.421 290.257 73.633 203.979

40.594 29.514 78.799 190.163

619.290 57.000 678.452

339.070 41.186 677.623

55% 72% 100%

1.354.742

1.057.879

78%

De tarieven voor de afvalstoffenheffing zijn gelimiteerd. Het geheel van de kosten die de grondslag vormen voor de afvalstoffenheffing vormt met de reserve Reiniging een gesloten systeem, waarbij dus een dekkingspercentage van 100% wordt bereikt. De tarieven afvalstoffenheffing voor één- en meerpersoonshuishoudens 2012 – 2013 zijn als volgt:

Jaar:

1 pers. meer

€

pers. €

grof vuil m3 €

2012

211,20

285,60

15,95

2013

215,52

291,48

16,25

De bedrijven in Lisse waren reinigingsrechten verschuldigd voor het in gebruik hebben van afvalcontainers van de gemeente.

Lokale heffingen

108 Rioolheffing De rioolheffing wordt geheven voor het in stand houden van het rioolstelsel. Uit deze heffing worden de exploitatielasten van het rioolstelsel bekostigd, inclusief de kosten van het vervangen van het bestaande stelsel. Het is echter niet toegestaan om hieruit de aanleg van nieuwe rioleringstrengen te bekostigen. De verfijningsuitkering die de gemeente via de algemene uitkering uit het Gemeentefonds ontvangt, wordt vóór de tariefbepaling in mindering gebracht op de lasten. Vanaf 2010 is de brede rioolheffing in de plaats van het rioolafvoerrecht ingevoerd. Het nieuwe Gemeentelijke Rioleringsplan (GRP) houdt ook rekening met de gemeentelijke watertaken op het gebied van het grondwater en de afvoer van hemelwater. De tarieven voor de jaren 2010 en later zijn daarop aangepast. De volgende tabel vermeldt de tarieven voor de periode 2012 – 2013. Er is sprake van een kleine afwijking ten opzichte van de tarieven die het nieuwe GRP vermeldt. Dat heeft te maken met het feit dat de tarieven deelbaar moeten zijn door 12 in verband met een terugbetaling of nieuwe aanslag in de loop van het belastingjaar = tijdvakheffing.

Jaar:

tarief: €

2012

156,72

2013

165,00

Het geheel van de kosten die de grondslag vormen voor het rioolheffing en de reserve Riolering vormen een gesloten systeem.

Onroerende- en roerende-zaakbelastingen Op 20 december 2012 zijn de belastingverordeningen 2013 vastgesteld. De tarieven zijn verhoogd op basis van de berekening van een percentage gelijk aan het door het CPB verwachte inflatiepercentage voor het komende jaar. Voor 2013 kwam dat neer op een verhoging van 2%. Herwaardering objecten De hertaxatie van de objecten is van invloed op de tarieven OZB. De hertaxatie vindt jaarlijks plaats. Afhankelijk van de waardeontwikkeling worden de tarieven naar boven of beneden bijgesteld. Overigens compenseert het Rijk de opbrengsten die gemeenten krijgen in grote lijnen via een korting op de algemene uitkering uit het Gemeentefonds. De uitvoering van de herwaarderingen is geheel in eigen beheer uitgevoerd. Roerende zaakbelastingen Roerende zaakbelastingen worden geheven over roerende zaken. De groep roerende zaken in de gemeente Lisse is erg beperkt. Op dit moment worden alleen woonboten in de heffing betrokken. Het beleid inzake de tarieven is gelijk aan die van de Onroerende zaakbelasting. Baatbelasting Op grond van het bepaalde in artikel 222 van de Gemeentewet kan de gemeente een baatbelasting heffen. Momenteel zijn er drie verordeningen baatbelasting vastgesteld, te weten:  Blokhuis  Vennestraat e.o  Achterweg-Zuid

Lokale heffingen

109 Hondenbelasting Voor het hebben van een hond wordt een belasting geheven. In 2013 was sprake van een stijging met 2%. Het tarief voor een hond bedraagt € 75,36 (2012: € 73,92) en voor elke volgende hond € 117,36 (2012: € 115,08). Voor het hebben van een kennel bedraagt het tarief € 307,56 (2012 € 301,56). Toeristenbelasting Toeristenbelasting kan worden geheven van personen die verblijf houden binnen de gemeente die niet als ingezetene staan ingeschreven in de GBA. Degene die gelegenheid biedt tot het houden van verblijf (hotelhouder of campinghouder) wordt meestal als belastingplichtige aangewezen. Het tarief voor een overnachting per persoon werd in 2013 verhoogd met 2% tot € 2,07. Precariobelasting Er is een nieuw wetsvoorstel om de belasting voor nutsbedrijven af te schaffen. Of dit wetsvoorstel inwerking treedt en zo ja wanneer is nog niet bekend. Invordering In beginsel ontvangt elk huishouden eenmaal per jaar een belastingaanslag. In februari worden de aanslagen met de gemeentelijke belastingen verzonden voor de OZB, RZB, hondenbelasting, afvalstoffenheffing, en rioolheffing. De baatbelasting volgt later. De toeristenbelasting wordt maandelijks opgelegd. Periodiek worden in de loop van het belastingjaar ook aanslagen gemeentelijke belastingen afvalstoffen-, rioolheffing en hondenbelasting verzonden naar aanleiding van nieuwe omstandigheden, o.a. verhuizingen, wegvallen belastingplicht. In de betreffende verordening zijn de betalingstermijnen opgenomen. De aanslagen moeten zijn betaald uiterlijk op de laatste dag van de tweede maand volgend op de maand die in de dagtekening van het aanslagbiljet is vermeld. Met ingang van 2012 is de

mogelijkheid aan de belastingplichtige geboden om de gemeentelijke belasting in 7 termijnen te voldoen door middel van automatische incasso. Kwijtschelding Indien een belastingplichtige niet in staat is anders dan met buitengewoon bezwaar de aanslag te betalen, kan kwijtschelding van de belastingen worden verleend. Van buitengewoon bezwaar is in het algemeen sprake als de financiële middelen om een aanslag te betalen ontbreken en ook niet binnen afzienbare tijd kunnen worden verwacht. Daarnaast kunnen zich ook andere omstandigheden voordoen die meebrengen dat de betaling van een aanslag niet kan worden gevorderd. De gemeente Lisse verleent kwijtschelding van de afvalstoffenheffing en de rioolheffing. Kwijtschelding wordt niet verleend voor de overige belastingen en rechten. Dit wordt per belastingverordening geregeld. Het beleid met betrekking tot kwijtschelding is landelijk ontwikkeld en vastgelegd in de Uitvoeringsregeling Invorderingswet 1990 en verder uitgewerkt in de Leidraad. Bij het bepalen van de belastingcapaciteit is één van de criteria de kosten van het bestaan. Een gemeente mag zelf bepalen hoe hoog deze kosten zijn. De kosten bedragen echter minimaal 80% van de bijstandsuitkeringen en maximaal 100% van de bijstandsuitkeringen. De gemeente Lisse hanteert de 100% norm. De volgende bedragen zijn in de begroting opgenomen in het kader van het armoedebeleid: Kwijtschelding

werkelijk

raming

wijziging

werkelijk

2012

2013

2013

2013

afval

62

40

64

riool

39

19

43

61 40

101

59

107

101

Lokale heffingen

110 Regio In het rapport, opgesteld door het Centrum voor Onderzoek van de Economie van de Lagere Overheid (COELO), is voor het jaaroverzicht 2013 de belastingdruk van alle (deel)gemeenten weergegeven. De gemeente Lisse komt in dit overzicht op de 154e plaats (in 2009, 2010, 2011, 2012 en 2013 respectievelijk 72e, 65e, 127e, 130e en 154e plaats) in de rangschikking van gemeenten met de laagste belastingdruk, met een bedrag voor één- en meerpersoonshuishoudens van respectievelijk € 550 en € 680. Ter vergelijking gemeenten uit deze regio, belastingjaar 2013: Gemeente

Rang-

één

meer

orde

pers.

pers.

Katwijk

113

557

657

Lisse

154

604

680

Teylingen

181

625

694

Hillegom

282

706

742

Noordwijkerhout

341

653

783

Noordwijk

397

724

845

Lastendruk lokale

eenpersoon-

heffing

huishoudens

meerpersoonhuishoudens

2012

2013

2012

2013

OZB

186,15

164,60

186,15

164,60

Afval

211,20

215,52

285,60

291,48

Riool

141,48

165,00

141,48

165,00 621,08

538,83

545,12

613,23

Hond

73,92

75,36

73,92

75,36

Totaal

612,75

620,48

687,15

696,44

Bovengenoemde bedragen zijn niet één op één naast de cijfers van het Coelo-rapport, zie onder Regio, te leggen. Het Coelo treft de nodige maatregelen om de gemeenten te kunnen vergelijken.

Weerstandsvermogen en risicobeheersing

111 Inleiding De doelstellingen van het risicomanagementbeleid staan beschreven in de Nota Risicomanagementbeleid. De hoofddoelen die de gemeente Lisse nastreeft zijn:  het voldoen aan de wettelijke verplichting (BBV);  het inzicht krijgen in de risico’s die de gemeente loopt en daarmee het risicobewustzijn stimuleren;  beoordeling en optimalisatie van het weerstandsvermogen;  voorkomen/beperken dat het optreden van risico’s effect heeft op de uitvoering van bestaand beleid en voorzieningen. Lisse gebruikt een webbased database NARIS om inzicht te krijgen in de risico’s. Hiermee is een simulatie te maken in welke mate risico’s zich kunnen voordoen en wat de financiële gevolgen daarvan kunnen zijn. Bij de samenstelling van elk document uit de budgetcyclus geldt de opdracht aan het management om de risico’s te actualiseren. Algemeen Lisse heeft het risicomanagement op de volgende wijze geïmplementeerd: 1. het nemen van beheersmaatregelen voor risico’s tot en met een risicoscore van 9 is overgelaten aan afdelingshoofden en primaathouders van projecten, risico’s met een hogere score worden afzonderlijk aan het college gerapporteerd; 2. het weerstandsvermogen van de gemeente dient minimaal als voldoende te worden beoordeeld (waardering C); 3. er is gekozen voor een zekerheidspercentage van 90%; 4. de afdelingshoofden hebben de opdracht gekregen periodiek hun risicoprofiel te actualiseren;

5.

geactualiseerde risicoprofielen inclusief genomen beheersmaatregelen worden opgenomen in de paragraaf weerstandsvermogen van de begroting, de tussentijdse rapportages en het jaarverslag.

Risico’s die vallen onder een risicoscore van 9 en lager betreffen de normale bedrijfsvoering en zijn niet van materiële betekenis voor de realisatie van de programmadoelstellingen. Het treffen van beheersmaatregelen voor de risico’s die binnen die score vallen, kan daarom worden overgelaten aan de afdelingshoofden en de primaathouders van de projecten. Een weerstandsvermogen met de waardering C houdt in dat de beschikbare weerstandscapaciteit gelijk is aan of iets hoger is dan de benodigde weerstandscapaciteit. Een weerstandsvermogen beneden dit niveau brengt de financiële positie te ernstig in gevaar. Uitgangspunt sinds de vaststelling van de Miljoenennota 2007 – 2016 is dat de stand van de Algemene reserve bij elke actualisering van het risicomanagement gelijk moet zijn aan de benodigde weerstandscapaciteit. Dit uitgangspunt hanteren wij sindsdien als beleidslijn. Aanleiding daartoe was dat het als probleem werd ervaren dat elke aanwending van een (bestemmings)reserve direct gevolgen heeft voor het weerstandsvermogen. De organisatie besteedt aandacht aan te nemen maatregelen, waardoor de benodigde weerstandscapaciteit afneemt.

Weerstandsvermogen

112 Relatie met andere paragrafen De paragraaf financiering gaat in op het risicobeheer rondom garanties, uitzettingen en verstrekte leningen, renterisico’s, koersrisico’s en kredietrisico’s. Het risicoprofiel bevat tal van risico’s die betrekking hebben op de kapitaalgoederen. Een voorbeeld daarvan is dat voor de sportvoorzieningen het onderhoud nog niet in beheerplannen was uitgewerkt (dit beheerplan is er nu wel). Zoveel mogelijk werkt Lisse met beheerplannen, waarvan de financiële vertaling is opgenomen in de begroting. Voor vrijwel alle kapitaalgoederen zijn bestemmingsreserves gevormd. Ook op het gebied van de bedrijfsvoering loopt de gemeente risico’s. Te denken valt hierbij aan de bedrijfscontinuïteit in relatie tot de afhankelijkheid van geautomatiseerde systemen. Organisatieveranderingen kunnen leiden tot uitval van productie, hoger ziekteverzuim en daarmee samenhangende

hogere kosten voor vervanging. Het niet voldoen aanrichtlijnen in het kader van de administratieve organisatie en interne controle kan leiden tot fouten, claims en fraude. Het aangesloten zijn bij gemeenschappelijke regelingen kan leiden tot hogere bijdragen. Een goed voorbeeld hiervan is de regionale investeringenstrategie binnen Holland Rijnland. De bedrijfsresultaten van overige partijen waarmee de gemeente banden heeft kan nadelige gevolgen hebben op bijvoorbeeld het dividend (BNG, energienetwerkbedrijf). Risico’s op het gebied van het grondbeleid zijn binnen het risicoprofiel de grootste qua volume. De risico’s uit het risicoprofiel zullen niet allemaal tegelijk en in hun maximale omvang plaatsvinden. Figuur 1 en de bijhorende tabel tonen de resultaten van de risicosimulatie.

Weerstandsvermogen

113 Figuur 1 - Resultaten van de risicosimulatie, kans op voldoende weerstandscapaciteit:

Tabel 1: percentages en bedragen (bedragen in € 1.000) 5% 533

15% 203

25% 76

35% 431

45% 865

55% 1.188

65% 1.484

75% 1.842

85% 2.430

90% 2.832

95% 3.342

Uit de grafiek en bijbehorende tabel volgt dat 90% zeker is dat alle risico’s kunnen worden afgedekt met € 2,8 miljoen.

Het risicoprofiel is zeer recent geheel geactualiseerd. De grootste wijzigingen ten opzichte van de begroting zijn de

geprognosticeerde resultaten in de grondexploitatie.

Weerstandsvermogen

114 De belangrijkste risico’s Van de bestaande risico’s is een top vijf van risico’s af te leiden. De top vijf wordt bepaald door de zogenaamde risicoscore die bestaat uit de kans dat zich een risico voordoet en de gevolgen die deze gebeurtenis dan met zich meebrengt. Om de risico's in kaart te brengen is een

risicoprofiel opgesteld. Uit de inventarisatie zijn in totaal 80 risico's in beeld gebracht. In het onderstaande overzicht wordt echter alleen het aantal risico's gepresenteerd met de hoogste bijdrage aan de berekening van de benodigde weerstandscapaciteit met een maximum van 10.

Risiconu Risico mmer R468

Geestwater. Negatief risico meenemen i.v.m. verwachte ontwikkeling.

R482

Sportlaan. Risico terugbetaling voorfinanciering parkeergarage

R483

Sportlaan. Risico dat gemeente het openbaar gebied rondom sportaccommodatie zelf moet betalen als ABC/Vorm afziet van de ontwikkeling woningbouw

R470

Sportlaan Mogelijk lagere ontvangst bij gemeente door lagere indexering

R480

Gemeentelijk aandeel GOM

R26

Lagere algemene uitkering uit gemeentefonds door wijziging in herverdelingsmaatstaven en/of bezuinigingen

R476

Aanbestedingen worden niet juist uitgevoerd

R469

Greveling Voor 3 percelen staat nog exploitatiebijdrage gepland. Er is vooral nog sprake van onzekerheid over tijdstip ontvangst en hoogte bijdrage

R466

Centrum Raadhuisplein Centrum: Heemskerk (Woonhof-Noord) In ontwikkeling. Voorlopige verkoopovereenkomst getekend. Exploitatieopzet in Raad december 2013 vastgesteld.

R463

Dever Zuid Wijziging bestemming naar woningbouw vorig jaar door Raad goedgekeurd. In verband met recessie is inmiddels rekening gehouden met een lagere grondprijs. Ondanks deze verlaging is er nog risico van latere uitgifte. Voor risico rekening houden met 1 jaar.

Weerstandsvermogen

115 Beschikbare weerstandscapaciteit De beschikbare weerstandscapaciteit bestaat, op basis van de definiëring in het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) uit een viertal elementen. Dit zijn de algemene reserve, bestemmingsreserves, bezuinigingsmogelijkheden en onbenutte belastingcapaciteit. Daarnaast spelen stille reserves nog een rol. In de nota risicomanagementbeleid is gekozen voor een meer voorzichtige benadering van de weerstandscapaciteit. Onderstaand is aangegeven welke componenten zijn meegenomen in de door ons aangehouden weerstandscapaciteit en de mate waarin dit afwijkt van de BBV voorschriften. Algemene reserve € 2,3 miljoen De stand van de Algemene reserve is per 31 december 2013 ongeveer € 2,3 miljoen. Dit bedrag is “vrij besteedbaar” om risico’s af te dekken. Na de Nota reserves en voorzieningen en de 3e tussentijdse rapportage bleek dat het saldo van de reserve moest worden aangevuld. Dat kon met het bedrag van € 4 miljoen dat bestemd was voor het parkeren. Dekking van de kosten om de parkeerproblematiek in het centrum op te lossen moet dus elders worden gevonden (bv. deels via kapitaallasten). Voor meer informatie verwijzen wij naar genoemde documenten. Bestemmingsreserves € 0,4 miljoen Van de reserve Nader te bestemmen middelen moet € 22,5 miljoen beschikbaar blijven voor het opvangen van het weggevallen dividend. De reserves die eerst voorzieningen waren, zijn beklemd om de kosten van bv. de uitvoering van de beheerplannen te dekken. Van de bestemmingsreserves beschouwen wij de reserves Stimuleringsmaatregelen

Volkshuisvesting en Wegen als “vrij” aanwendbaar. Dat geldt ook voor het meerdere van de reserve Nader te bepalen middelen boven het minimum van € 22,5 miljoen. Bezuinigingsmogelijkheden, ruimte binnen de begroting € 0,1 Lisse heeft net enkele bezuinigingsronden achter de rug. De bezuinigingsmogelijkheden zijn verwerkt in de meerjarenbegroting. De begrotingsresultaten zijn in principe vrij aanwendbaar. Uitgangspunt is een structureel begrotingsresultaat van € 200.000. Bij de laatste bezuinigingsronde is dit verlaagd tot € 100.000. Onbenutte belastingcapaciteit € 0 De ruimte die de onbenutte belastingcapaciteit biedt binnen de begroting is moeilijk aan te geven, omdat sprake zou zijn van het instellen van een macronorm en van een correctiemogelijkheid via het Gemeentefonds. Op basis daarvan ramen wij de onbenutte belastingcapaciteit voor de weerstandscapaciteit op nihil. De raad hanteert daarnaast als algemeen uitgangspunt dat een meer dan trendmatige aanpassing slechts als uiterste redmiddel toegestaan is om de begroting sluitend te krijgen. Heffingen waar een aanwijsbare dienst tegenover staat, zijn kostendekkend en/of het verschil tussen de baten en lasten wordt geëgaliseerd via een bestemmingsreserve. Ook hier kunnen we stellen dat geen sprake is van een bijdrage aan de weerstandscapaciteit. Zie overigens de paragraaf lokale heffingen.

Weerstandsvermogen

116 Stille reserves € 1 miljoen Een ontwikkeling met gevolgen voor de weerstandscapaciteit is de ontwikkeling in de stille reserves. Stille reserves zijn de meerwaarden van activa die te laag of tegen nul zijn gewaardeerd doch die direct verkoopbaar zijn indien men dat zou willen. Een stille reserve kan alleen maar deel uitmaken van de beschikbare weerstandscapaciteit als de reserve snel te verkopen is, of als het besluit daartoe (expliciet) al is genomen. Er dient dan echter ook rekening gehouden te worden met het feit dat bij verkoop het functioneren van de gemeente niet aangetast wordt. De volgende stille reserves komen mogelijk in aanmerking: Strategische aankopen Voor de gronden/ panden die in het verleden strategisch zijn aangekocht, geldt dat ze zich in een gebied bevinden dat wordt herontwikkeld met als uitgangspunt budgettaire neutraliteit. Gemeentelijk woningbezit In de Miljoenennota is besloten om opbrengsten uit verkopen van de woningen te storten in de voorziening Regionaal investeringsfonds Holland Rijnland. Voor de verplichtingen gedurende de begrotingsperiode is de voorziening meer dan toereikend. Er bestaat echter een risico dat de vulling van de voorziening niet in de pas loopt met de verwachtingen. Die komen erop neer dat de woningen binnen een tijdsbestek van 15 jaar zijn verkocht (uiterlijk in 2022) en bij voorkeur regelmatig (3 in de 4 jaar). Gronden en terreinen De gemeente Lisse beschikt over enige gronden en landerijen. Het gaat hier echter met name om wegen en/of plantsoenen of

reststrookjes grond. Ernst & Young heeft de aanwendbare stille reserve hiervoor bepaald op € 1 miljoen. Echter, het zijn slechts reststrookjes grond en als zodanig niet eenvoudig te verkopen. Bovendien zijn de laatste jaren al diverse strookjes grond verkocht en is bij de bezuinigingsronde besloten om vanuit de verkoop van deze gronden de exploitatie jaarlijks te voeden met € 100.000. De Raad heeft besloten om van de opbrengst gronden Don Bosco € 1,025 miljoen te storten in de reserve Nader te bestemmen middelen. De opbrengst is echter nog niet gerealiseerd. Eigen gebouwen Een van de voorwaarden voor een stille reserve om als beschikbare weerstandscapaciteit meegerekend te kunnen worden, is dat deze het functioneren van de gemeente niet aantast. Daar het hier gaat om eigen gebouwen die voor het normaal functioneren van de gemeente nodig zijn, kunnen deze niet meegerekend worden als beschikbare weerstandscapaciteit. Dit is tevens de opvatting van de commissie BBV. Deelnemingen en effecten De aandelen van het productie- en leveringsbedrijf NUON zijn in 2009 verkocht. Aandelen van het netwerkbedrijf zijn in principe niet verhandelbaar en in de begroting is een post voor dividend over de aandelen opgenomen. Een eventuele verkoopopbrengst zou dan beschikbaar moeten blijven. Ook voor de aandelen van De Meerlanden geldt dat zij bij verkoop het bedrag aan dividend zouden moeten goedmaken. De aandelen van het GOM (Greenport ontwikkelingsmaatschappij) hebben een waarde van € 65.000, maar zijn ook niet of nauwelijks verhandelbaar.

Weerstandsvermogen

117 Incidentele en structurele weerstandscapaciteit Het BBV maakt onderscheid tussen de incidentele en de structurele weerstandscapaciteit. Met het eerste wordt bedoeld het vermogen om calamiteiten en andere eenmalige tegenvallers op te kunnen vangen zonder dat dit invloed heeft op de voortzetting van taken op het geldende niveau. Met de structurele weerstandscapaciteit worden de middelen bedoeld die permanent ingezet kunnen worden om tegenvallers in de lopende exploitatie op te vangen zonder dat dit ten koste gaat van de uitvoering van de bestaande taken.

De beschikbare weerstandscapaciteit voor de gemeente Lisse is € 3,8 miljoen (€ 2,3 + € 0,4 + € 1 + € 0,1). De ratio voor het weerstandsvermogen is de verhouding tussen de beschikbare en de benodigde weerstandscapaciteit. Voor Lisse komt de ratio uit op 1,4 (3,8/ 2,8). Bij de begroting was die ratio ook 1,4. Beoordeling weerstandsvermogen Om de ratio voor het weerstandsvermogen te kunnen beoordelen, maken wij gebruik van onderstaande waarderingstabel.

Tabel 2: incidentele en structurele weerstandscapaciteit Omschrijving

2013 in € 1.000 % begroting

Incidentele weerstandscapaciteit: Vrij aanwendbaar deel reserves

2.700

7,3%

Stille reserves

1.025

2,8%

Onbenutte belastingcapaciteit

-

0,0%

Ruimte op de begroting

100

Structurele weerstandscapaciteit

De weerstandscapaciteit

Waarderingscijfer A

Ratio Weerstandsvermogen >2

Betekenis

B C D E F

1,4 < 1,0 < 0,8 < 0,6 < < 0,6

Ruim voldoende Voldoende Matig Onvoldoende Ruim onvoldoende

x x x x

< < < <

2,0 1,4 1,0 0,8

Uitstekend

Voor Lisse met een ratio van 1,4 betekent dit dat het weerstandsvermogen voldoende is en voldoet aan de eis van minimaal niveau C.

0,3% 10,4%

Relatie benodigde en beschikbare weerstandscapaciteit Het risicoprofiel is bekend, dus kan een relatie worden gelegd tussen de financieel gekwantificeerde risico’s en de daarbij gewenste weerstandscapaciteit en de beschikbare weerstandscapaciteit. De benodigde weerstandscapaciteit die uit de risicosimulatie voortvloeit, kan worden afgezet tegen de beschikbare weerstandscapaciteit. De uitkomst van die berekening vormt het weerstandsvermogen.

De verhouding tussen de stand van de Algemene reserve en de benodigde weerstandscapaciteit is 82% (€ 2,3/ € 2,8 miljoen). Hiermee voldoet Lisse niet aan het bij de Miljoenennota gehanteerde uitgangspunt van 100%. Een overboeking van een deel van een ander bestanddeel (bijvoorbeeld Reserve Nader te bestemmen middelen als de gronden Don Bosco zijn verkocht) naar de Algemene reserve lijkt dus nodig.

Onderhoud kapitaalgoederen

118 Inleiding De oppervlakte van Lisse bedraagt ca. 1.607 hectare. Hiervan heeft de gemeente een groot deel aan openbare ruimte in beheer. In die openbare ruimte vindt een groot aantal activiteiten plaats, zoals wonen, werken en recreëren. Voor al die activiteiten bestaat de openbare ruimte uit een aantal kapitaalgoederen:  infrastructuur (wegen, water, riolering, kunstwerken);  voorzieningen (groen, sportfaciliteiten);  gebouwen. Kapitaalgoederen verdienen de aandacht van de raad, omdat: 1. zij een belangrijke rol spelen bij het realiseren van programmadoelen (bv.: straatlantaarns en openbaar groen leveren een belangrijke bijdrage aan de sociale veiligheid); 2. zij blijvend een groot beslag leggen op de gemeentelijke beschikbare middelen; 3. zij het “gezicht” vormen van de gemeente (bv.: gaten in het wegdek, onkruid tussen de tegels).

Extra aandacht is gevraagd voor het invoeren van instrumenten om het bestuur en management meer bij het beheerproces te betrekken. Dergelijke instrumenten zijn het Beleidsplan openbare ruimte (BOR) en de Methodiek van de genormeerde beheerkosten. In 2010 is de Beleidsvisie Openbare Ruimte Lisse (BOL) vastgesteld. De aanwezige onderhoudsprogramma’s bevatten een planmatige aanpak om de uitvoering van het onderhoud te beheersen.


119 Systematiek beleids- en beheerplannnen Volgens de Wet dualisering gemeentebestuur heeft de raad enkele zwaarwegende ‘kernfuncties’ namelijk: de versterking van de volksvertegenwoordigende functie, de kaderstellende functie en de controlerende functie. Beleidsplannen zijn de kaderstellende beleidsstukken die door de raad worden

vastgesteld. Het opstellen van een uitvoeringsplan is een zuivere (bestuurs)taak van het college van burgemeester en wethouders. We hebben de systematiek ingevuld met onderstaand schema van de beleids- en beheercyclus.


120 Toelichting schema Beleids- en beheerplannen In de afgelopen periode zijn de volgende beleidsplannen voor het onderhoud van kapitaalgoederen door uw raad vastgesteld. Het gaat hierbij om investeringen voor groot onderhoud, renovaties, vervangingsonderhoud of voor achterstallig onderhoud (groen):  Beleidsplan Wegen 2012 tot 2017  Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) 2011 tot 2015  Groenbeheerplan 2011 tot 2016  Beleidsplan Openbare Verlichting 2013 tot 2017  Actieplan Duurzaam Veilig 2010 tot 2014  Beleidsplan Bruggen 2009 tot 2027  Beleidsplan Speelruimte 2009 tot 2013  Beleidsplan Water 2010 tot 2015  Beleidsplan Baggeren 2013 tot 2022 (planning behandeling in raad najaar 2013) Er zijn nog geen beleidsplannen opgesteld voor gemeentelijke gebouwen, beschoeiingen, straatmeubilair, afvalinzameling en integraal beheer. Deze staan in de planning voor de komende jaren. Voor 2014 gaat het om afvalinzameling, gemeentelijke gebouwen en beschoeiingen. Financiële consequenties van het onderhoud Voor het uitvoeren van de diverse programma’s bezit de gemeente een groot aantal kapitaalgoederen. Al deze kapitaalgoederen dienen onderhouden te worden. Gelet op de duurzaamheid van de kapitaalgoederen is dat een taak die continu budgettaire middelen vergt. Risico’s De risico’s die betrekking hebben op de kapitaalgoederen zijn opgenomen in het risicoprofiel van de gemeente. Zij betreffen met name kansen op schadeclaims als gevolg van slecht onderhoud. De paragraaf

weerstandsvermogen gaat nader in op de risico’s. Stand van zaken, wijzigingen en afwijkingen In diverse (beheer)plannen zijn ambities opgenomen die als basis dienen voor de kwalitatieve doelstellingen. Beleid (aangeven algemene kaders) op het gebied van de kapitaalgoederen moet echter, behalve op het gebied van wegen, nog nader vorm krijgen. Om u mogelijkheden te geven om te sturen, is een doorrekening van het kwaliteitsniveau onontbeerlijk. Een middel dat die doorrekening mogelijk maakt, is de normeringmethodiek die het CROW hanteert. Deelkwaliteiten worden daarin afgezet tegen kwaliteitsniveaus. Deelkwaliteiten zijn de:  technische waarde (technische staat, onderhoudbaarheid en technische veiligheid);  gebruikswaarde (functionaliteit, flexibiliteit, handhaafbaarheid en verkeersveiligheid);  belevingswaarde (beeldkwaliteit, betrokkenheid, sociale veiligheid en netheid);  milieuwaarde (gebruik grondstoffen, ecologische waarde en emissies). De niveaus kunnen worden onderscheiden “sober”, “basis”, “extra” en “exclusief”. De openbare ruimte kan daarbij worden onderverdeeld naar deelgebieden, zoals bv. centrum, woonwijken en industrieterreinen. Per deelgebied kunt u dan het kwaliteitsniveau bepalen en de kosten die daarbij horen laten doorrekenen (bron: Kwaliteitsstructuurplan Lelystad). Voor de visie op het beheer zijn drie scenario’s (functioneel, harmonieus en ambitieus) opgesteld met verschillende kwaliteitsniveaus per beheerdiscipline (verharding, groen, meubilair en verzorging) voor de verschillende gebieden.


121 Voor de visie op de inrichting en materiaalgebruik wordt een onderscheid gemaakt in drie ambitieniveaus (allure, regulier en ingetogen). Voor de inrichting is gekozen voor het niveau allure voor het winkelcentrum en de Poelmarkt en voor alle overige gebieden regulier, voor het beheer is gekozen voor het niveau harmonieus. Het contract met De Meerlanden is verlengd tot 1 juli 2019. Na de vaststelling van de beleidsvisie is in 2010 vervolgens gewerkt aan het ‘Handboek Inrichting Openbare Ruimte’ (HIOR) en het uitwerken van de Beheerparagraaf. Dit zijn instrumenten die de beleidsvisie ondersteunen om het beoogde doel te bereiken. Na de vaststelling van de beleidsvisie is het zaak om de ambities en instrumenten te implementeren. In de beleidsvisie zijn de stappen omschreven die de gemeente na vaststelling van de beleidsvisie gaat volgen om de kwaliteit van de openbare ruimte zichtbaar te verbeteren. De essentie hiervan is om door meting het verschil tussen ambitie en de huidige kwaliteit zichtbaar te maken op

het niveau van wijk, buurt en / of straat. De longlist die hieruit voortkomt is de actielijst voor het stellen van prioriteiten op basis van een aantal vastgestelde criteria. De uit te voeren acties zullen bestuurlijk worden vastgesteld, inclusief planning en benodigde budgetten. Om de ambities van de beleidsvisie te realiseren en te waarborgen zijn er drie instrumenten nodig:  Allereerst het HIOR, dat tijdens het planproces de technische- en ontwerprichtlijnen voor onder andere de thema’s groen, riolering, verharding en meubilair weergeeft. Het HIOR is in 2013 vastgesteld.  Daarnaast de Meetlat kwaliteit openbare buitenruimte Lisse. Deze meetlat is al geruime tijd gereed en kan worden gebruikt als instrument bij het bepalen of de gewenste kwaliteit voor het beheer gerealiseerd is. Deze Meetlat vormt de basis voor de eerste kwaliteitsmeting in 2013, gevolgd door jaarlijks te verrichten vervolgmetingen. De kwaliteitsmeting is genoemd in de evaluatie Businesscase Openbare Werken die ter informatie is gebracht van de gemeenteraad van 25 oktober 2012.  Tot slot de Beheerparagraaf. Hierin wordt aangegeven hoe en wanneer beheer betrokken moet worden tijdens het planproces.


122 Beleidsplan wegen 2012 - 2016 Het beleidsplan wegen omvat het gemeentelijk wegbeleid. Het doel van het beleidsplan wegen is het leggen van een bestuurlijke, beheersmatige en financiële basis voor het wegbeheer van 2012 tot en met 2016 met een doorkijk naar de daaropvolgende jaren. In het beleidsplan worden de beleidskaders omschreven en uitgewerkt tot beleidsdoelstellingen en strategieën. Op basis van het beleidsplan worden vervolgens beheerplannen gemaakt die de basis vormen voor de uitvoering van het onderhoud. In het beleidsplan wegen worden de te hanteren kwaliteitsniveaus voor de wegen aangegeven. In het plan is vastgesteld om voor alle wegtypes te kiezen voor het kwaliteitsniveau basis. Bij dit kwaliteitsniveau wordt voldaan aan de richtlijnen van de CROW. Deze richtlijnen komen overeen met een minimaal niveau van verantwoord wegbeheer. De kosten van het beheer en onderhoud worden op deze wijze geminimaliseerd. Alleen het noodzakelijke beheer en onderhoud om te voldoen aan het minimaal niveau van verantwoord wegbeheer worden precies op tijd uitgevoerd. De kosten bedragen € 1.023.000 per jaar. Voor de winkelstraten is gekozen voor een strengere richtlijn dan die van de CROW. Door hier het kwaliteitsniveau basis+ te hanteren wordt het onderhoudsniveau in deze straten opgehoogd waardoor de kwaliteit hier hoger blijft. De meerkosten hiervan zijn beperkt en bedragen € 44.000 per jaar. In de zettinggevoelige gebieden van Lisse worden alleen de ernstige zettingen aangepakt. De hierboven genoemde kosten betreffen het groot onderhoud. Naast deze kosten is er voor het klein onderhoud een bedrag van € 122.000 opgenomen. Op basis van het beleidsplan wordt jaarlijks een planning wegbeheer opgesteld. Deze planning geeft een overzicht van de uit te

voeren beheermaatregelen op korte en middellange termijn. De planning wegbeheer wordt gebaseerd op de jaarlijkse weginspectie. Uit inspectie en metingen blijkt dat de kwaliteit van de asfaltwegen vergelijkbaar is met een goed en evenwichtig onderhouden areaal. De kwaliteit van de elementenverhardingen is echter slechter dan van een evenwichtig onderhouden wegennet. Bij elementenverhardingen wordt de kwaliteit echter mede beïnvloed door de zetting van de gehele weg door een slechte ondergrond. Dit probleem speelt in Lisse in enkele wijken. Bij het inplannen van de noodzakelijke onderhoudswerkzaamheden wordt zoveel mogelijk een combinatie gezocht met geplande werkzaamheden uit andere beheergebieden. Riolering Het Verbreed gemeentelijk rioleringsplan is een ‘verbreed’ rioleringsplan waarin naast riolering ook expliciet aandacht wordt geschonken aan afvloeiend hemelwater en grondwater. Hiermee wordt invulling gegeven aan de ‘Wet gemeentelijke watertaken’. Ook in het verleden is er reeds aandacht geweest voor hemelwater en grondwater, maar nu wordt een meer planmatige aanpak en verankering van deze zorgplichten in nieuw gemeentelijk beleid nagestreefd. In het rioleringsplan ligt daarom in eerste instantie de nadruk op aanvullend onderzoek en vervolgens wordt op basis hiervan de nieuwe zorgplichten nader uitgewerkt. De voorzieningen voor stedelijk afvalwater, hemelwater en grondwater zijn nodig vanuit het oogpunt van de bescherming van de volksgezondheid, het tegengaan van wateroverlast en de bescherming van het milieu. Het is voor de gemeente van belang een goede integrale beleidsafweging te maken op het gebied van de rioleringszorg, de bodem- en waterkwaliteit en de gemeentelijke infrastructuur. Het gemeentelijk rioleringsplan is hiervoor een belangrijk hulpmiddel.


123 Daarnaast heeft de gemeente de zorgplicht voor de inzameling en transport van stedelijk afvalwater, de doelmatige inzameling en verwerking van afvloeiend hemelwater en het treffen van maatregelen om nadelige gevolgen van de grondwaterstand te voorkomen of te beperken. In het volgens de Wet milieubeheer wettelijk verplichte rioleringsplan wordt aangegeven hoe de gemeente aan de zorg invulling wil geven. Het rioleringsplan omvat het gemeentelijk beleid ten aanzien van stedelijk afvalwater, hemelwater en grondwater van 2010 tot en met 2014. In het rioleringsplan geeft de gemeente in het licht van de lange termijn haar beleid voor de komende planperiode weer. In het plan wordt de strategie beschreven die in hoofdlijnen de aanpak weergeeft waarmee aan de zorg voor het stedelijk water, hemelwater en grondwater invulling wordt gegeven en die leidt tot het bereiken van de gestelde doelen. De strategie bevat, uitgaande van de doelen, een samenhang tussen onderzoek, benodigde middelen en tijd. Op basis van de financiële consequenties van het plan wordt de hoogte van de rioolheffing vastgesteld. Het rioleringsplan is dusdanig vertaald dat de lasten voor de burger jaarlijks gelijkmatig toenemen. Schommelingen in de verschillen tussen de inkomsten en de uitgaven worden opgevangen door een voorziening voor de riolering. Een ‘verbreed’ basisrioleringsplan met een toetsing van het gehele rioolstelsel wordt

opgesteld. Met deze toetsing kan bepaald worden welke structurele rioleringsmaatregelen nog noodzakelijk zijn. Voor het uitwerken van maatregelen tegen grondwateroverlast wordt momenteel nog nader onderzoek uitgevoerd. Brugbeheer De gemeente heeft 18 betonnen bruggen en 34 houten bruggen in beheer/onderhoud. Het afgelopen jaar is daarbij een aanlegsteiger aan de Leidsevaart nieuw in beheer gekomen. Om de bruggen doelmatig te onderhouden is in 2012 een meerjarenonderhoudsplan (MOP) opgesteld. In het MOP staat welk onderhoud de komende tien jaar nodig is en wat dat gaat kosten. Hiermee wordt inzicht verkregen in de onderhoudskosten op de korte en langere termijn. Dit plan wordt om de 3 jaar geactualiseerd. Op basis hiervan wordt jaarlijks een onderhoudsbudget beschikbaar gesteld waarmee het klein- en grootonderhoud aan de bruggen wordt uitgevoerd. Het onderhoud aan de bruggen is het afgelopen jaar conform het MOP uitgevoerd. Het afgelopen jaar zijn 4 voetgangers/fietsbruggen in de Blinkerd vervangen. Ook zal in afwachting van het nieuwbouwplan op het terrein van de Uitermeer Mavo de daar gelegen brug worden vervangen. Daarnaast is divers klein onderhoud uitgevoerd, zoals het vervangen van brugdekken, aanbrengen van slijtlagen en reinigings- en schilderwerkzaamheden.


124 Water Het waterplan Lisse is opgesteld om het waterbeleid binnen de gemeente en tussen de waterpartners, de gemeente Lisse en het hoogheemraadschap van Rijnland, op elkaar af te stemmen. Het waterplan bevat de gezamenlijke visie van de waterpartners op het gewenst waterbeheer. Het waterplan is een integraal plan gezien het samenhangend beleid op het gebied van oppervlaktewater, grondwater en riolering en de afstemming op de andere bij het water betrokken functies zoals (natte) natuur, ruimtelijke ordening, recreatie en leefomgeving. Met het waterplan willen we een verbetering van het watersysteem in de stedelijke omgeving van Lisse in de komende waterplanperiode 20092015 tot stand brengen. Hierdoor wordt invulling gegeven aan de door Lisse en Rijnland geformuleerde visie voor water op lange termijn (2025). De drie hoofddoelen die met het waterplan worden nagestreefd zijn: - de waterstructuur is op orde: de aan- en afvoer en berging is geregeld zodat we droge voeten hebben en houden; - het water is zichtbaar, past binnen de omgeving en wordt beleefd; - het water is schoon en biedt ecologische ontwikkelingsmogelijkheden. Het waterplan beschrijft de belangrijkste waterthema’s en geeft aan welke mogelijkheden Lisse en Rijnland zien tot verbetering van het watersysteem. Op basis van een kansen en knelpuntenanalyse hebben Lisse en Rijnland een visie opgesteld voor water in Lisse op lange termijn. Deze visie geeft het kader aan voor de te nemen maatregelen in de planperiode van het waterplan. De visie is uitgewerkt in de thema’s veiligheid, waterkwantiteit, waterkwaliteit en ecologie, water in de ruimtelijke ordening, recreatie en beleving en communicatie. Om invulling te geven aan de visie zijn de benodigde maatregelen opgenomen in een uitvoeringsprogramma.

Hierin zijn de afzonderlijke maatregelen per thema benoemd en is voor de uitvoering van de werkzaamheden een globale planning en een indicatieve budgetraming gegeven. Met het waterplan worden diverse belangrijke verbeteringen van het watersysteem in gang gezet. Realisatie van een nieuwe waterstructuur in de Meer en Duinpolder (Bloemenwijk en Centrum) en inrichting van een waterloket zodat er één aanspreekpunt is voor alle facetten van water. Baggeren Het baggerbeleids- en beheerplan beschrijft het baggeren van de watergangen waarvoor de gemeente Lisse onderhoudsplichtig is. Daarnaast is de wettelijke ontvangstplicht opgenomen van baggerwerkzaamheden van derden. Het plan geeft inzicht in de te verwachten kosten voor het baggeren en de ontvangstplicht in beeld. Met het plan kunnen de baggerwerkzaamheden op planmatige wijze plaatsvinden waardoor onvoorziene uitgaven zoveel mogelijk worden voorkomen. Baggeren draagt bij aan een goede waterhuishouding. Het zorgt voor voldoende berging en doorstroming in de watergangen. Wateroverlast bij hevige neerslag wordt zo voorkomen. Baggeren is daarnaast belangrijk voor een goede waterkwaliteit waardoor de leefomstandigheden van plan en dier verbeteren. Dit alles draagt bij aan een goede woonomgeving waarin water kan worden beleefd. Water en bijbehorende oevers vormen een aantrekkelijk beeld en kunnen tevens gebruikt worden voor ontspanning zoals varen, vissen, wandelen en fietsen. De kosten voor het baggeren en de ontvangstplicht bedragen de komende tien jaar € 1.300.000. Deze kosten kennen een door de jaren heen grillig verloop. Door voor baggeren een voorziening te vormen met een jaarlijkse storting van € 147.000 kunnen de baggerkosten gelijkmatig worden gedekt.


125 Onderhoudsplan gemeentelijke gebouwen Gebouwen zijn constant onderhevig aan slijtage door gebruik, weersinvloeden en veroudering. Om ervoor te zorgen dat de gebouwen in goede conditie blijven en hun waarden behouden, is onderhoud aan de gebouwen noodzakelijk. Het is belangrijk onderhoud op tijd uit te voeren. Uitstel van onderhoud kost extra geld. Met een meerjarenonderhoudsplan (MOP) wordt het onderhoud aan de gebouwen gepland. In het MOP staat welk onderhoud de komende tien jaar nodig is en wat dat gaat kosten. Hiermee wordt inzicht verkregen in de onderhoudskosten op de korte en langere termijn. Met het MOP wordt een onderhoudsscenario verkregen voor een doelmatig beheer van de gemeentelijke gebouwen waarbij een redelijk tot goede onderhoudstoestand wordt nagestreefd. Het MOP wordt om de 2 jaar geactualiseerd. Het MOP is opgesteld voor de volgende gebouwen:  Gemeentehuis (bestuur en bedrijfsvoering)  Gebouw Meerlanden (bestuur en bedrijfsvoering)  Bibliotheek (cultuur en sport)  Brandweerkazerne (veiligheid)  Broekweg 112 (Jeugd en onderwijs)  Dansschool (leefbaarheid) Het onderhoud aan deze gebouwen is conform het MOP uitgevoerd. Op 1 januari 2013 is het schoolgebouw van MVO Lucia in beheer van de gemeente gekomen. Vier woningen staan leeg en worden verkocht. De voormalige schoolgebouwen aan de Ruishornlaan en Heereweg, waar SKOL in zat, zullen in 2014 worden gesloopt t.b.v. nieuwbouw.

De jaarlijks onderhoudsbudgetten worden gebruikt voor de uitvoering van klein en groot onderhoud aan de gebouwen. Voor gebouwen die in de toekomst worden gesloopt is geen MOP opgesteld. Tot die tijd wordt het in principe alleen klachtenonderhoud uitgevoerd. Het afgelopen jaar zijn onder meer de volgende werkzaamheden uitgevoerd:  Groot onderhoud en modernisering gebouw Bondstraat 13 (Dansschool);  Vervangen deel elektrische installatie gemeentehuis;  Vervangen besturingsinstallatie verwarming/luchtbehandelingsinstallati e gemeentehuis; Daarnaast zijn diverse kleinere onderhoudswerkzaamheden aan de gemeentelijke gebouwen uitgevoerd. De gemeente bezit 56 gebouwen. Deze zijn als volgt verdeeld: Gebruik

Beheer

eigen gebruik verhuurd aan derden huurwoningen

gemeente gemeente

2 13

gemeente

10

tijdelijke bewoning Cultuur

gemeente/Camelot

4

Bescal

3

Sport Onderwijs

Sportfondsen scholen/gemeente

5 14

Leegstaand

gemeente

5

TOTAAL

aantal

56


126 Gemeentelijk woningbezit Het beleid van de gemeente is er op gericht om woningen te verkopen. Het afgelopen jaar is er een woning aan de Irissenstraat verkocht. De gemeente heeft nog 10 woningen in haar bezit. Hiervoor is geen planmatig onderhoudsplan opgesteld, gelet op de plannen tot verkoop. Tot die tijd wordt het onderhoud dat noodzakelijk is voor het behoud van de woningen en klachtenonderhoud uitgevoerd. In de meerjarenbegroting is daarvoor een bedrag opgenomen van € 20.000. Gemeentelijke schoolgebouwen Het meerjarenonderhoudsplan (MOP) is opgesteld. Momenteel wordt hier uitvoering aan gegeven. Beheerplan buitensportaccommodaties Vanaf 1 juli 2009 wordt het beheer van de buitensportaccommodaties door De Meerlanden uitgevoerd. Er is gebleken dat er onduidelijkheid is over kwaliteitsverwachtingen, beheerverantwoordelijkheden, taken, eigendommen en benodigde en beschikbare financiële middelen. In het beheerplan voor de buitensportaccommodaties op sportpark Ter Specke zijn gegevens verzameld die betrekking hebben op het beheer van deze accommodaties. Verder zijn alle bij de gemeente Lisse in onderhoud zijnde beheergroepen in beeld gebracht en beoordeeld. Op basis van de CROW-systematiek is de huidige kwaliteit beoordeeld. Daarna is gekeken welke kwaliteit er gewenst is en welke maatregelen en middelen er nodig zijn om dit te behalen. Dit beheerplan beschrijft de beheergroepen, bepaalt de strategie vanaf het jaar 2015 en geeft een overzicht van de uit te voeren beheermaatregelen in de periode 2010 t/m 2014.

Het doel van het beheerplan is het leggen van een bestuurlijke, beheersmatige en financiële basis voor het beheer in de komende vijf jaar. Dit beheerplan vormt de basis voor de uitvoering van het reguliere en planmatige beheer met de daarbij behorende financiële consequenties. Speelruimtebeleid De Notitie 'Stand van zaken Speelruimtebeleid, (tussentijdse) evaluatie Recht op vieze knieën, november 2012' is door de raad op 20december 2012 vastgesteld. De nota geeft invulling aan beleid dat langer dan 2012 kan meegaan. De jaarlijkse veiligheidsinspectie is uitgevoerd in februari 2013. Uitkomsten hiervan hebben prioriteit in de uitvoering. Daarnaast is dit jaar tevens een budgetbepaling van de speeltoestellen gedaan. In augustus 2013 is het geactualiseerde uitvoeringsplan Speelruimte vastgesteld. In de nieuwe uitvoeringsplanning 2013-2018 is aangegeven welke speelplekken we de komende 5 jaar gaan (her)inrichten. Ook worden er speelplekken opgeheven. Dit plan is onder meer gebaseerd op de uitkomsten van een onderzoek, waarin gekeken is naar de kwantiteit en kwaliteit van de speelplekken in Lisse, maar ook naar o.a. kinderaantallen, spreiding, ligging en plaatsingsjaar en onderhoudsstaat van huidige speeltoestellen. Voor de speelplekken 2013 is het inwoners participatieproces gestart. Onder meer op basis van input van bewoners maakt bureau Speelplan voorlopige ontwerpen. Conform planning worden de voorlopige ontwerpen in november gepresenteerd. Vervolgens wordt een inkoop aanbestedingstraject gestart.

Financiering

127 Inleiding De financieringsparagraaf is een belangrijk instrument voor het inzichtelijk maken van de geldstromen en voor het sturen, beheersen en controleren van de financieringsfunctie en de verantwoording die daarover moet worden afgelegd.

Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW). Leningen aan personeel worden vanaf 1 januari 2009 niet meer verstrekt gelet op de gewijzigde wet Fido. Eventuele overtollige middelen worden conform de regels van het treasurystatuut (ofwel in termen van de Wet Fido “prudent”) uitgezet.

Rentevisie Wij zijn er in onze rentevisie vanuit gegaan dat de rente nagenoeg gelijk zou blijven. Die verwachting baseerden wij in afwachting van

Renterisicobeheer Renterisico korte schuld De kasgeldlimiet is vastgesteld op € 3.312.000 dat is afgerond de uitkomst van 8,5% van het begrotingstotaal 2013. Het eerstvolgende overzicht geeft een weergave van de kwartaalrapportages aan het Centraal Bureau voor de Statistiek in het kader van de IV3 (informatieverstrekking aan derden).

ontwikkelingen inzake de schuldencrisis en de werkloosheid, in feite dus de aanhoudende Europese onzekerheid. De rente is in 2013 licht gedaald. Economische ontwikkelingen in Europa zorgden voor een neerwaartse druk. Financieringsbeleid Binnen de grenzen van de kasgeldlimiet wordt zoveel mogelijk intern gefinancierd, omdat de geldmarktrente in het algemeen lager ligt dan de kapitaalmarktrente. Wij hanteren het uitgangspunt dat de aankoop van nieuwe gronden en objecten wordt gefinancierd uit de opbrengst van de verkoop van eigendommen. De gemeente werkt (nog) niet met derivaten. Derivaten zijn financiële instrumenten die hun bestaan ontlenen aan een bepaalde onderliggende waarde (bv. obligaties) en die onder andere worden gebruikt om renterisico’s te sturen en financieringskosten te minimaliseren. Risicobeheer Leningen en garanties uit hoofde van de publieke taak worden slechts verstrekt aan door u goedgekeurde derde partijen. Bij de kerntakendiscussie hebt u uitgesproken in principe geen garanties af te geven of leningen te verstrekken. Waar mogelijk worden garanties ondergebracht bij het

Kasgeldlimiet 2013 (x € 1.000,--) Kasgeldlimiet 1e kw. 2e kw. 3e kw. 4e kw. Gemiddeld saldo (3) 592 4.6856.0891.798Kasgeldlimiet (4) Ruimte (3+4) Overschrijding nieuwe lening

3.312 3.903 -

Begrotingsbedrag Percentage 8,5%

38.900 3.312

3.312 1.374-

3.312 2.777-

3.312 1.514 -

Het overzicht geeft aan dat in 2013 in 2 kwartalen sprake is geweest van een overschrijding van de kasgeldlimiet. In december is een vaste geldlening aangetrokken van € 20 miljoen. In de begroting waren wij ervan uitgegaan dat de gemeente een nieuwe lening zou aantrekken van € 5 miljoen. In 2012 was de verwachting om een lening aan te trekken van € 20 miljoen. Deze is dus in 2013 aangetrokken, omdat de bouw van onder andere scholen pas in 2013 plaatsvond, waardoor de kosten in 2013 werden verantwoord en niet zoals verwacht in 2012.

Financiering

128 Renterisico lange schuld volgens wet Fido De vastgestelde renterisiconorm voor 2013 is € 7.780.000. De renterisiconorm wordt net als de kasgeldlimiet berekend over het begrotingstotaal. Er heeft in 2013 geen overschrijding van de renterisiconorm plaatsgevonden. Renterisiconorm en renterisico's vaste schuld in € 1.000 2013 nieuwe vaste schuld 20.000 verstrekte leningen nieuwe vaste schuld 20.000 betaalde aflossingen 1.204 herfinancieringen 1.204 Renterisico 1.204 renterisiconorm begrotingstotaal 38.900 percentage 20% renterisiconorm 7780 toets norm renterisiconorm 7.780 renterisico 1.204 ruimte (+)/ overschrijding (-) 6.576

In december heeft de gemeente een lening aangetrokken van € 20 miljoen voor 30 jaar vast en tegen een rentepercentage van 3,195%. Kredietrisicobeheer Kredietrisicobeheer is het beheersen van de risico’s die voortvloeien uit de mogelijkheid op waardedaling van de vorderingspositie ten gevolge van het niet (tijdig) na kunnen komen van verplichtingen door de tegenpartij als gevolg van onmacht of tekorten. Het volgende overzicht geeft de leningen en garanties, de uitgangspunten die wij daarbij hanteren en de verkregen waarborgen schematisch weer:

Categorie Uitgangspunten Leningen/ In beginsel garanties geen nieuwe uit hoofde verstrekkingen van de publieke taak

Verkregen waarborgen Aanvullende zekerheden, waar mogelijk hypotheek. Toezicht jaarstukken

Garanties en nieuwe leningen

In beginsel geen nieuwe verstrekkingen

Leningen aan personeel

Vanaf 2009 geen verstrekkingen

Waarborgfonds Soc. Woningbouw (WSW). Recht van 1e en 2e hypotheek

Uit hoofde van de publieke taak zijn in het verleden geldleningen aan derden verstrekt, onder andere aan personeel op grond van de financieringsregelingen huisvesting gemeentepersoneel 2000 en 2006. Verder beschikt de gemeente over een aandelenportefeuille (netwerkbedrijf NUON, BNG, DML, DZH). Vanuit de publieke taak volkshuisvesting moet het jonge starters mogelijk worden gemaakt een eigen huis te kunnen kopen. Een van de instrumenten daarvoor is de starterslening via Svn. In 2013 heeft de gemeente geen garanties verstrekt.

Financiering

129 Kredietrisico's verstrekte gelden (x € 1.000) Uitzettingen 2013 Publieke taak: Saldo 31/12 Leningen verenigingen 681 Leningen woningbouw 899 Deelnemingen 1.047 NUON uitgestelde betaling 8.200 Geldleningen personeel 6.582 Starters-/ funderingsleningen 1.268 Fiets-privé actie ambtenaren 4 Prudent beheer: Financiële instellingen

Gemeentefinanciering % 4% 5% 6% 44% 35% 7% 0%

18.681

100%

Intern liquiditeitsrisicobeheer Uitgangspunt is dat Lisse haar interne liquiditeitsrisico’s beperkt door haar treasuryactiviteiten te baseren op een korte termijn liquiditeitsplanning (looptijd tot één jaar), alsmede een meerjarige liquiditeit-planning met een looptijd van minimaal 4 jaar. Een genomen maatregel om de liquiditeitsplanning te verbeteren, is het beter in beeld krijgen van de geldstromen in verband met investeringen en de opgestelde liquiditeitsplanning specifiek voor de koop en verkoop van gronden.

Financiering Financieringspositie Lopende uitgaven worden gefinancierd met lopende inkomsten. Omdat in de begroting van baten en lasten, lasten zijn opgenomen die geen geldstroom met zich meebrengen, zijn de lopende inkomsten hoger dan de lopende uitgaven. Het verschil hiertussen wordt ingezet bij de financiering van de investeringsuitgaven. Tot de kasgeldlimiet financiert de gemeente met kort geld. Is dit niet toereikend dan wordt een lening aangetrokken. Leningenportefeuille Voor een inzicht in de leningenportefeuille verwijzen wij u naar de staat van geldleningen. De mogelijkheid tot het financieel verantwoord vervroegd aflossen van lopende leningen wordt voortdurend bezien. Voor het aantrekken van leningen geldt de overeenkomst die Lisse heeft afgesloten met de BNG. In 2011 is die overigens opnieuw afgesloten, omdat er toch zeker ook voordelen aan zitten. Een nadeel hiervan is echter dat sommige leningenverstrekkers niet meer geneigd zijn om te offreren. In de overeenkomst zijn marges aangegeven, die erop neerkomen dat slechts offertes tegen tarieven buiten die marges om meedingen. In 2013 is zoals gezegd een lening aangetrokken van € 20 miljoen.

Financiering

130 Mutaties in leningenportefeuille

bedrag

gem.

invloed

in

rente

op gem.

€ 1.000

rente

stand 1/1

34.269

4,36%

nieuwe leningen

20.000

3,195%

-0,30%

1.204

4,36%

-0,03%

reguliere aflossingen vervroegde aflossingen rente-aanpassing rente-aanpassing stand 31/12

53.065

-0,33%

In 2038 vervalt de lening die is aangetrokken en verstrekt aan de woningbouwvereniging. Langlopende uitzettingen In de regel zetten wij overtollige middelen uit in deposito of in een deelname aan het euroobligatiefonds van de BNG. In 2013 hebben geen uitzettingen plaatsgevonden. Relatiebeheer De gemeente beoogt het realiseren van gunstige c.q. marktconforme condities voor af te nemen financiële diensten. Hiervoor gelden de uitgangspunten volgens het treasurystatuut. Kasbeheer De overeenkomst financiële dienstverlening die is aangegaan met de Bank Nederlandse Gemeenten (BNG) voorziet in het automatische beheer van het daggeld door afroming van het saldo in rekening-courant. De voordelen zijn gelegen in een optimaler renteresultaat en een flinke besparing in tijd.

Administratieve organisatie en informatievoorziening De vastgestelde financiële verordening en de controleverordening bevatten bepalingen voor de administratieve organisatie in het algemeen en voor het treasurybeleid en het beheer van de vermogenswaarden in het bijzonder. In oktober 2010 zijn de nieuwe verordeningen (inclusief het treasurystatuut) vastgesteld. Zo is het treasurystatuut aangepast op de gewijzigde wetten Fido en Ruddo. Regelmatig vindt overleg plaats met de portefeuillehouder financiën. De raad wordt over de uitvoering van treasuryactiviteiten via al de documenten in de budgetcyclus geïnformeerd. In 2011 heeft de Rekenkamercommissie rapport uitgebracht over treasuryactiviteiten over 2010. Een stagiair heeft in 2012 een notitie uitgebracht “Grip op de kasstromen”. Hierin brengt hij de geldstromen in kaart, prognosticeert hij de toekomstige geldstromen en gaat hij in op de informatievoorziening voor wat betreft de treasuryfunctie. Bij drie gerenommeerde banken wordt eens in het kwartaal de rentevisie gecheckt.

Financiering

131 EMU-saldo Bij de invoering van de euro is afgesproken dat het begrotingstekort per deelnemend land beperkt moet blijven tot maximaal 3%. Het EMU-saldo is samengesteld uit het begrotingstekort op rijksniveau, provinciaal en lokaal niveau.

Het EMU-saldo maakt geen onderdeel uit van de Jaarstukken. Het BBV bevat wel bepalingen voor de toelichting op de programmabegroting voor het EMU-saldo, maar niet voor de jaarstukken.

Bedrijfsvoering

132 Inleiding De positie van de gemeente verandert van aanbod- naar vraaggericht. De gemeente baseert haar structuur, cultuur en besturing zo veel mogelijk op de eisen die burgers en organisaties aan de gemeente stellen. Zij ontwikkelt een proactief, interactief en integraal beleid dat daarop afgestemd is. Door uitvoering van diverse maatregelen en projecten stimuleert zij een betrouwbare partner te zijn in het maatschappelijke verkeer en streeft zij na de transparantie van de bedrijfsvoering te verhogen. Burgers stellen steeds hogere kwaliteitseisen aan de dienstverlening door de gemeente. De gemeente zoekt steeds meer de samenwerking met andere gemeenten en private partners. Dit zijn ontwikkelingen die Lisse heeft doen besluiten haar dienstverlening te verbeteren. Zij heeft de visie, missie en strategie daartoe vastgelegd in het “Visiedocument 2006-2010”. Algemeen De bedrijfsvoering is weliswaar primair een taak van het college, maar de raad heeft als taak en verantwoordelijkheid om ten aanzien van de bedrijfsvoering zowel de kaders te stellen als de uitvoering van het beleid te controleren. Bedrijfsvoering betreft de bedrijfsprocessen binnen een gemeente om de beleidsdoelstellingen te kunnen realiseren alsmede de sturing en beheersing daarvan. De beleidsdoelstellingen zijn vooral opgenomen in de programma’s. De paragraaf bedrijfsvoering vormt hierdoor feitelijk een dwarsdoorsnede van de programma’s en is erop gericht om de realisatie van de beleidsdoelstellingen, te sturen, beheersen en ondersteunen. Het omvat onder meer zaken als personeelsbeleid, informatie(voorziening), financieel beheer en dienstverlening. Het beleid van een gemeente wordt met name vormgegeven binnen programma’s. Het

aangeven van de kaders van het beleid is een van de belangrijkste taken van de raad. De bedrijfsvoeringprocessen zorgen ervoor dat de programma’s worden uitgevoerd. Deze processen dienen efficiënt, effectief èn conform de geldende wetgeving te worden ingericht. Het doel hiervan is om maximale capaciteit (tijd, geld, enz.) over te houden voor de uitvoering van de programma’s. Dit vertaalt zich in de volgende doelstellingen voor de bedrijfsvoering: • Doelmatig (efficiënt): De mate waarin de gewenste prestaties en beoogde maatschappelijke effecten worden gerealiseerd met een zo beperkt mogelijke inzet van middelen; • Doeltreffend (effectief): De inspanningen en uitgaven dragen op een effectieve wijze bij aan de realisatie van de beoogde doelen; • Rechtmatig: De doelen worden bereikt in overeenstemming met de wettelijke kaders. De bedrijfsvoering bestaat uit beleidsmatige (primaire) processen, ondersteunende (secundaire) processen en uit de sturing en beheersing van deze processen. De primaire processen zijn enerzijds gericht op het formuleren en uitvoeren van het beleid en de begroting en anderzijds op het afleggen van verantwoording over het gevoerde beleid. Naast primaire processen maken ook secundaire processen deel uit van de bedrijfsvoering. Personeel Strategisch Personeelsbeleid In het jaar 2013 is verder gewerkt aan het ontwikkelen van een strategisch personeelsbeleid waarbij onder andere het uitgangspunt is dat het investeren in de ontwikkeling van de medewerker centraal staat met als doelstelling de juiste mens op de juiste plaats te krijgen en te houden.

Bedrijfsvoering

133 Het strategisch personeelsbeleid is een afgeleide van het organisatiebreed ontwikkelde Koersdocument dat richting geeft aan de koers van de organisatie. In het jaar 2013 is een 2-tal thema’s verder uitgewerkt te weten Functies/Competenties/Resultaten en Het Nieuwe Werken. Functies, Competenties en Resultaten Voor wat betreft de thema Functies, Competenties en Resultaten geeft het integraal HRM-systeem HR21 invulling aan dit thema door gebruik te maken van: - generieke beschrijvingen waarin de essentie van de functie in termen van niveaubepalende taken en de daarmee samenhangende verantwoordelijkheden en bevoegdheden weergegeven wordt - het competentieprofiel dat het gedrag, de houding en de vaardigheden die voor de functie nodig zijn, beschrijft - de resultaatbeschrijving die een weergave is van concrete resultaatafspraken en van criteria op basis waarvan een beoordeling plaatsvindt Deze drie-eenheid van generieke beschrijvingen, competentieprofielen en resultaatbeschrijvingen verbindt en ondersteunt de HR-cyclus. Het systeem van generieke functiebeschrijvingen is overigens ook goed toepasbaar op de overige thema’s zoals de proactieve ambtenaar, het nieuwe werken, doelgroep bewust personeelsbeleid en deregulering. De generieke beschrijvingen en de competentieprofielen zijn respectievelijk in het jaar 2012 en het jaar 2013 ingevoerd. De resultaatbeschrijvingen zullen voor het eerst in het jaar 2014 worden toegepast. Het Nieuwe Werken Het thema Het Nieuwe Werken zal de komende jaren een belangrijke factor zijn

binnen de ambtelijke organisatie van Lisse. Het Nieuwe Werken combineert een 3-tal aspecten die allen van invloed zijn op de manier van werken binnen de organisatie te weten: 1. De werkomgeving/ de werkinrichting; 2. De ICT-voorzieningen; 3. De stijl van leidinggeven, resultaatgerichte afspraken en een professioneel medewerkerschap zoals verantwoordelijkheid en taakvolwassenheid. Kernwoorden voor het Nieuwe Werken zijn in dit kader integraal management, resultaten, omstandigheden, faciliteiten, organiseren, ontwikkelen, telewerken en gedrag. Aan deze kernwoorden is in het jaar 2013 P&Oinstrumenten gekoppeld hetzij bestaande, hetzij nieuwe, hetzij herijkte instrumenten. In het jaar 2013 is tevens aandacht besteed aan het invoeren van telewerken en het creëren van een meer flexibele kantooromgeving/-inrichting. Hierop zijn inmiddels de noodzakelijke ICT-voorzieningen en het bevorderen van professioneel medewerkerschap afgestemd. Het Nieuwe Werken vraagt in het kader van Management Development ook een andere stijl van leidinggeven. Dit heeft in het jaar 2013 de nodige aandacht gehad maar zal ook de komende jaren een continue aandacht blijven krijgen. Samenwerkingstraject P&O Samen In het jaar 2013 is veel aandacht besteed aan het Samenwerkingstraject P&O Samen. Het betreft hier een samenwerkingstraject op het terrein van Personeel en Organisatie tussen de gemeenten Lisse, Noordwijk en Noordwijkerhout. Vanaf 1 juli 2013 verleent de afdeling Financiën en Personeel van de gemeente Lisse de dienstverlening op het terrein van Personeel en Organisatie voor genoemde gemeenten. Met de samenwerking kan de kwetsbaarheid worden verminderd,

Bedrijfsvoering

134 kunnen kwaliteiten beter worden aangewend en verspreid en kan door efficiënte inzet van beschikbare formatie een formatie- en daarmee kostenreductie worden bereikt. In dit

kader zal tussen 1 juli 2013 en 1 juli 2015 een harmonisering van zowel het personeels- en organisatiebeleid als de arbeidsvoorwaarden plaatsvinden.

Personeels- en bestuurskosten en inhuur derden Het overzicht personeelslasten verantwoord op de exploitatie geeft het volgende beeld: Definiteve kosten

Realisatie

Raming

2012 I. bestuur

2013

709

138 121

2013

761

681

749

121

Realisatie

2013

749 709

II. griffie

raming

761 148

681 118

138

148

118

III. ambtelijke organisatie personeelslasten

6.852

6.818

6.503

545

405

696

5

632

6.803

inhuur 2011 overige personeelslasten compensatie projecten

704 A

A

130

inhuur derden

350

overheveling

-100

354 B

7.777

7.228

7.831

7.861

8.607

8.115

8.740

8.660

8.115

8.740

8.660

-71 totaal

8.536

Toelichting Ad A. Overige personeelslasten Vanaf 1 juli 2013 maakt het aandeel van Lisse in P&O Samen onderdeel uit van de overige Personeelskosten. Ad B. Inhuur derden Gelijk aan voorgaande jaren worden de budgetten (onderschrijding) waarvoor de activiteiten in 2014 plaatsvinden via de reserve Arbeidsgerelateerde kosten overgeheveld naar 2014 (zie programma 10, onderdeel Heeft het gekost wat het mocht kosten?). Openbaarmaking in het kader van de Wet Normering bezoldiging Topfunctionarissen (WNT) De Wet Normering bezoldiging Topfunctionarissen (WNT) is sinds 15 november 2012 van kracht. Deze wet schrijft voor dat

publicatie plaatsvindt van de bezoldiging die (voormalige) topfunctionarissen van de gemeente hebben ontvangen. Onder topfunctionarissen worden verstaan de (oud-) gemeentesecretaris en de (oud-)griffier. Daarnaast dient publicatie plaats te vinden van de bezoldiging van topfunctionarissen die op andere grond dan een arbeidsovereenkomst of aanstelling werkzaam waren (externe inhuur) ongeacht de duur van de werkzaamheden. Ten aanzien van de reguliere functionarissen, dus niet zijnde topfunctionarissen, is bij de overschrijding van de bezoldigingsnorm ad € 228.599, ook sprake van een publicatieverplichting. Dit geldt ook voor reguliere functionarissen die zijn ingehuurd. Dit voor zover deze meer dan zes maanden actief waren, in een periode van achttien maanden. In dit kader publiceren wij de volgende gegevens:

Bedrijfsvoering

135 Gemeentesecretaris Naam: J.W. Schellevis. Beloning: € 95.787. Vaste en variabele onkostenvergoedingen: € 436. Voorzieningen ten behoeve van beloningen betaalbaar op termijn: € 16.595 Duur en omvang van dienstverband: fulltime, vanaf 1-1-2013 t/m 31-12-2013. Oud gemeentesecretaris Naam: B.M.C. van Poelgeest. Beloning: € 12.808. Voorzieningen ten behoeve van beloningen betaalbaar op termijn: € 186.660 (stamrechtovereenkomst) Griffiers Naam: B. Blonk. Beloning: € 6.157. Duur en omvang van dienstverband: fulltime, 01-01-2013/31-01-2013. Naam: A.J. Jaspers (vervanging) Beloning: € 36.303. Duur en omvang van dienstverband: 20 uur per week, 01-02-2013/31-07-2013. Naam: M. Verhoev Beloning: € 22.318. Vaste en variabele onkostenvergoedingen: € 61. Duur en omvang van dienstverband: 32 uur per week, 19-08-2013/31-12-2013

Informatie(voorziening) en Facilitair Informatievoorziening Binnen het onderdeel informatievoorziening vallen activiteiten zoals Gegevensbeheer, de Website, Digitalisering en DIV: Gegevensbeheer De speerpunten voor 2013 (vanuit het informatiebeleidsplan) waren het actief monitoren en verbeteren van de gegevenskwaliteit, het verbeteren van informatievoorziening voor de eindgebruikers (collega’s, burgers en bedrijven) en

doorontwikkelen van gegevensbeheer naar informatiemanagement. Voor het speerpunt ‘kwaliteit’ zijn de volgende acties uitgevoerd:  De MakelaarSuite (MKS) van Pink Roccade biedt nauwelijks mogelijkheden voor het actief monitoren van kwaliteit. Daarom is in 2013 is een onderzoek (met Proof of Concept) gestart om MKS te gaan vervangen door het Vicrea gegevensmagazijn. In 2014 zal dit onderzoek worden afgerond en een besluit genomen worden over het vervolg.  Voor de BAG is een kwaliteitshandboek opgesteld, om de kwaliteit van de BAG gegevens te optimaliseren. Maandelijks wordt de kwaliteit gemeten volgens het handboek. Voor het speerpunt ‘informatievoorziening’ zijn de beleidspunten ‘Eindgebruikers gebruiken (verplicht) de gegevens uit de basisregistraties’ en ‘Alle informatie wordt, indien mogelijk, voorzien van een geo component’ van belang, hiervoor zijn de onderstaande acties uitgevoerd:  Voor verplicht gebruik van basisregistraties, is het van essentieel belang dat deze informatie op een handige manier te verkrijgen zijn. Gesprekken in 2013 hebben geleid tot het gebruikersvriendelijker inrichten van de Nedbrowser. Achter de schermen zijn hiervoor de 1e voorbereidingen gestart, in 2014 zal dit (grotendeels) afgerond worden.  Informatievoorziening naar burgers en bedrijven is gestart met het opzetten van geo.lisse.nl. Wegens tekort aan capaciteit, is besloten dit in 2014 weer op te pakken. Voor het doorontwikkelen van gegevensbeheer naar informatiemanagement zijn onderstaande acties uitgevoerd:  De groep informatiemanagement (bestaande uit medewerkers IBOR en gegevensbeheer) is opgericht en zit 1 dag per week bij elkaar. Er wordt die dag o.a. veel aandacht besteed aan het integreren van administratieve en geografische data.

Bedrijfsvoering

136 

De informatie-architectuur (op basis van KING architectuur) wordt gedocumenteerd en het beleid hierop wordt gevolgd met name bij aanschaf van nieuwe applicaties.

i-NUP Mgba Het vervangen van de huidige GBA-applicatie van Burgerzaken is afhankelijk van de ontwikkelingen van de modernisering GBA (mGBA). Indien dit (weer) wordt uitgesteld zal in 2014 een upgrade plaatsvinden van het platform waarop de GBA nu draait. Hierbij wordt afgestemd op de gewenste informatie- en applicatiearchitectuur. Inmiddels is hiervoor een projectgroep voor geformeerd. Basisregistratie Grootschalige Topografie Voor 2013 stonden er een aantal acties op het programma.  Het bepalen van de regiosamenwerking  de aanschaf van een BGTsoftwarepakket  het uitvoeren van een pilot over enkele delen van het grondgebied in de gemeente Lisse  de bepaling welke bronhouder verantwoordelijk is voor welke gegevens binnen de gemeente Lisse  procesbeschrijvingen. In 2013 zijn er al een aantal oriënterende gesprekken geweest om de mogelijkheden van samenwerking te bespreken. Gedurende het jaar zijn er structurele overleggen geweest tussen de regiogemeenten. Begin 2014 staan de eerste gesprekken op het programma om de samenwerking te concretiseren. In plaats van overgaan tot aanschaf van een BGT-softwarepakket, is er gekozen voor een huuroplossing. Reden hiervoor was de behoefte om eerst ervaringen op te doen zonder een hoge investering te hoeven doen. DG Dialog

BGT van de Grontmij is gekozen als applicatie voor tijdens de pilot. De uitvoering van de pilot is succesvol afgerond. Er zijn 3 pilotgebieden aangewezen. We hebben voor deze weg gekozen om zo in aanraking te komen met alle bronhouders die opereren binnen de gemeente Lisse. Door het doorlopen van de pilot hebben we de ervaringen kunnen reflecteren naar de gehele gemeente om zo inzicht te krijgen wat de BGT voor Lisse betekend. De bepaling van de verantwoordelijkheid per bronhouder is in de pilot meegenomen. De afstemming tussen de diverse partijen is in 2013 beperkt op gang gekomen. Er zal in 2014 nog veel overleg plaatsvinden. Een eerste actie in 2014 is een voortransitieoverleg met bronhouder Waterschappen. Er is gekozen om de procesbeschrijvingen naar 2014/2015 te schuiven. Omdat er in 2013 nog veel onduidelijkheid bestond over de vorm van samenwerking is het inefficiënt om de processen te beschrijven. Om het risico te voorkomen dat processen opnieuw moeten worden beschreven zal dit dus later in dit project gebeuren. Digikoppeling Via DigiKoppeling (één van de i-NUP componenten) is er een koppeling tussen het landelijke omgevingsloket (OLO) en onze applicatie voor omgevingsvergunningen, Squit XO, gerealiseerd. Website In 2013 is het project gestart om de huidige website te vervagen om te kunnen blijven voldoen aan de nieuwe vormen van communiceren en social media. Medio 2014 zal de nieuwe website live gaan.

Bedrijfsvoering

137 DIV Onder DIV verstaan we het vastleggen, beheren en toegankelijk maken en houden van (documentaire) informatie. Belangrijk daarin is dat de organisatie goed ondersteund wordt door de consulenten bij het gebruik van de applicaties zoals Decos. In 2013 is DIV doorontwikkeld met het vervangingsbesluit. Het vervangingsbesluit zorgt er voor dat ook de te bewaren fysieke archiefstukken vervangen mogen worden door digitale exemplaren. De digitale stukken worden dan het originele document en de fysieke stukken mogen na drie maanden vernietigd worden. Dit helpt de organisatie weer verder in het digitaal zaakgericht werken. Ondersteuning in dit traject wordt gegeven door het bureau Doxis. In 2014 wordt de invoer van de elektronische handtekening weer opgepakt. In tegenstelling tot een eerder besluit wordt nu meer gekeken naar een elektronische handtekening die net zo veilig is als de gekwalificeerde handtekening; net zo gebruiksvriendelijk maar waarbij we minder afhankelijk zijn van derden en waarvoor er minder kosten gemaakt worden. Verder komt de nadruk van DIV in 2014 nog meer te liggen op controle taken van registraties en het toegankelijk houden van informatie. Het streven van DIV is om in 2014 een volgende stap te maken in het volledig digitaal werken. Hiervoor wordt Zaaktype.nl van Decos ingezet, waarbij processen al voor gedefinieerd zijn. Het DSP zal hiervoor aangevuld worden met nog meer meta gegevens. Digitalisering Bouwarchief Medio 2013 is de digitalisering van het bouwarchief afgerond. Alle dossiers zijn digitaal opgeslagen in Decos en daar te benaderen. Voorlopig alleen nog voor intern gebruik. De volgende fase is het beschikbaar stellen van de vergunning via de website. Bij het beschikbaar stellen van de bouwvergunningen moet rekening gehouden worden vanuit de Wet bescherming persoonsgegevens. Dit kan betekenen dat

digitale bouwdossiers mogelijk alleen beschikbaar komen voor de eigenaar van het pand. In 2014 wordt dit verder uitgewerkt. Fotoarchief In 2012 is een start gemaakt met het digitaliseren van het foto archief. In 2013 is een systeem aangeschaft voor het publiceren van het fotoarchief. De foto’s worden gedigitaliseerd en, als er geen auteursrechten meer op rusten, worden de foto’s gepubliceerd en beschikbaar gesteld voor het publiek. Voor de voorbereiding voor het digitaliseren van het fotoarchief is een vrijwilliger aangetrokken die twee dagen in de week de fysieke collectie voorbereid. Ook de Vereniging Oud Lisse neemt deel aan de beeldbank, zij heeft een aparte omgeving waar haar foto’s geplaatst worden. Het digitale fotoarchief is medio 2014 te benaderen via de nieuwe website van de gemeente Lisse. Om de continuïteit van het digitaliseren en beschrijven in het systeem te waarborgen wordt deze taak ondergebracht bij een medewerker van I&F met ondersteuning van de vrijwilliger. Procesmanagement Onder procesmanagement wordt verstaan een integrale visie op de werking van processen in de organisatie. Taken die onder procesmanagement vallen zijn: het beschrijven van processen en het beheren van de procesbeschrijvingen. In de organisatie zijn beperkt uren beschikbaar om procesmanagement volledig in te voeren. In 2013 is wel het proces Bestuurlijke Besluitvorming ingevoerd en wordt beheerd door I&F. Automatisering In 2013 zijn investeringen gedaan voor het professionaliseren van de gehele ICT-omgeving. Hierbij is aangesloten op het ambitieniveau van de dienstverlening en Het Nieuwe Werken. Uitgangspunt daarbij is een hoge mate van beschikbaarheid, betrouwbaarheid en flexibiliteit.

Bedrijfsvoering

138 In 2013 heeft Lisse een verdere stap gezet in de digitalisering en het werken met tablets (iPads). Facilitair Binnen het onderdeel Facilitair vallen activiteiten zoals de centrale inkoop, beveiliging van het gemeentehuis en de telefonie: Inkoopfunctie Op 1 januari 2013 heeft de gemeente Lisse voor wat betreft inkoopfunctie zich aangesloten bij Stichting RIJK. De eerste resultaten in 2013, zoals weergegeven in het inkoopjaarverslag Lisse van stichting RIJK, zijn positief en geven aan dat de aansluiting het gewenst effect heeft. Op basis van inkoop halfjaarverslag van het eerste half jaar 2014 zal er beoordeelt worden of een reële evaluatie in 2014 nog mogelijk is.

achtergrond beschikbaar geweest in verband met agressief gedrag van een bezoeker. Telefonie Voor de upgrade van het Avaya telecommunicatiesysteem is in 2013 een definitieve keuze gemaakt. De vaste telefoons worden na de volledige ingebruikname van de upgrade verwijderd. De bereikbaarheid van de organisatie en de individuele medewerker zal dan worden verbeterd door middel van een combinatie van vaste- en mobiele telefonie. Post De postbezorging is, mede in het kader van maatschappelijk verantwoord ondernemen, in 2013 bij de Maregoep ondergebracht. Naast de Maregroep wordt er ook gebruik gemaakt van de activiteiten van meerdere verspreidingsdiensten. Communicatie

Beveiliging De genomen fysieke beveiligingsmaatregelen hebben er toe geleid dat er in 2013 geen beveiligingsincidenten in en rond het gemeentehuis hebben voorgedaan. Door de toegepaste complexe techniek hebben er wel een aantal storingen voorgedaan die in het kader van toegangscontrole extra aandacht vragen. BHV In het kader van de BedrijfsHulpVerlening hebben er zich geen ernstige incidenten voorgedaan. Het team van BHV-ers heeft de jaarlijkse cursus ondergaan. Brandbestrijding en ontruiming hebben hierbij extra aandacht gekregen. Ook voor het toepassen van de AED bij reanimatie en toepassing van de Evac chair is een instructie gegeven. Bij één gemeld incident zijn BHV-ers op de

Het twitteruur van het college dat in 2012 was gestart is in 2013 geëindigd. Ondanks de goede start was het vervolg beneden verwachting. Gebleken is dat de burger van Lisse geen behoefte heeft aan een speciaal twitteruur van het college. Twitter wordt juist gebruikt op het moment dat burgers iets kwijt willen en zij dit niet willen bewaren tot er een speciaal twitteruur . In dit zin lijkt het twittergebruik zich moeilijk te sturen. Ondanks het afschaffen van dit uur voor het college stonden de twitterkanalen in 2013 regelmatig vol met berichten. Duidelijk merkbaar is dat burgers de weg naar de gemeente via sociale media wel weten te gebruiken.

Bedrijfsvoering

139 Begin 2013 is de rapportage over de evaluatie van het communicatiebeleidsplan verschenen. Algemene conclusie was dat de ambities op het gebied van communicatie bijgesteld moeten worden. Nieuwe ontwikkelingen zoals de bezuinigingsronde die in april startte, het vervolg op het koersdocument, het nieuwe werken als zeker ook de ontwikkelingen van de bestuurlijke toekomst heeft tot deze bijstelling geleid. Er is ook in 2013 geen imagobeleid herzien. Wel is gestart met de ontwikkeling van een nieuwe website en intranet. Met de Nota Koers op participatie heeft de gemeente haar ambities omtrent inspraak en samenspraak geformuleerd.

voorkomen dat omissies optreden in de te leveren informatie voordat gegevens de vakafdeling verlaten. Met het uitvoeren van de interne controle en de daarmee gepaard gaande acties wordt uiteindelijk beoogd de verklaringen van de accountant omtrent de getrouwheid en de rechtmatigheid van de jaarrekening te verkrijgen. Door gedurende het gehele jaar in de bedrijfsvoering aandacht te schenken aan de juistheid en volledigheid van de informatie kunnen onvolkomenheden tijdig worden gesignaleerd en zo mogelijk nog voorafgaande aan de vaststelling van de jaarrekening worden opgelost.

Financiën (Planning & control)

Ten aanzien van de administratieve organisatie worden procesbeschrijvingen in de organisatie geproduceerd. Deze procesbeschrijvingen zijn dienstbaar aan de werkwijze van de organisatie. Met de procesbeschrijvingen wordt naast de functie als interne handleiding voor de te doorlopen stappen binnen de processen, aan de geïnteresseerde burger de mogelijkheid geboden inzicht te krijgen in de opeenvolgende stappen en te verwachten doorlooptijd die verbonden zijn aan ingediende verzoeken tot het verkrijgen van producten van de gemeente zoals paspoorten, vergunningen, vragen over belastingheffing etc.

Administratieve organisatie (AO) en interne controle (IC) Voor het uitvoeren van de IC is een handboek samengesteld waarin handreikingen worden gedaan voor het uitvoeren van de interne controle. Tevens zijn checklists aanwezig voor de uitvoerders van de processen. Deze checklists vervullen vervolgens een rol bij de beoordeling die door de interne controle functionaris wordt uitgevoerd. Voor de uitvoering van de verbijzonderde controle zijn op basis van het toetsingskader uitgewerkte checklists aanwezig. In het kader van de interne controle wordt een schema opgesteld van de periodiek te onderzoeken activiteiten. Bij de tussentijdse rapportages zal over de bevindingen verslag worden gedaan en daar waar noodzakelijk kunnen acties in gang gezet worden om de geconstateerde omissies alsnog binnen het lopende jaar te herstellen. Naast het oplossen van geconstateerde omissies heeft de interne controle een preventieve functie. Immers aan de hand van richtlijnen wordt aangegeven welke informatie geleverd moet worden en wanneer. Tevens vormen de interne controlerichtlijnen voor de vakafdelingen zelf een handreiking om te

Doelmatigheidsonderzoeken Doelmatigheidsonderzoeken vormen een van de instrumenten om inzicht te krijgen in de realisatie van het voorgestane beleid. Tevens wordt beoogd na te gaan of de wijze waarop het voorgestane beleid is gerealiseerd op de meest efficiënte wijze heeft plaatsgevonden. Voor 2013 zijn geen onderzoeken uitgevoerd op basis van artikel 213a van de Gemeentewet. Voor eventuele kosten voor het uitvoeren van doelmatigheidsonderzoeken was voor het jaar 2013 ook geen budget beschikbaar.

Bedrijfsvoering

140 Weerstandsvermogen en Risicobeheersing De uitvoering van het risicomanagement is neergelegd bij de diverse afdelingen. De afdelingen zijn verantwoordelijk voor het actueel houden van de informatie. Om te kunnen bepalen welk weerstandsvermogen aangehouden moet worden om de gesignaleerde risico’s af te kunnen dekken, is het noodzakelijk dat deze informatie regelmatig aan de actualiteit wordt getoetst. Als zodanig vormt het risicomanagement een instrument om de bedrijfsvoering te ondersteunen door zorg te dragen voor een toereikende afdekking van risico’s die gelopen worden in de bedrijfsvoering. Voor het overige verwijzen wij naar de paragraaf Weerstandsvermogen en Risicobeheersing. Kostentoerekening Lisse rekent indirecte kosten toe aan de producten via het zogenaamde AK-systeem (AK staat voor algemene kosten). Op de kostenplaats overhead worden aan de lastenkant de kosten voor personeel, automatisering, huisvesting etc. verantwoord. Aan de batenkant staat de doorberekening aan de producten. Per product onderscheidt Lisse kosten voor derden en kosten in verband met de inzet van de eigen dienst (interne uren). Aan kosten voor derden rekent Lisse een opslag van 8%, aan de apparaatskosten 30%. Als blijkt dat in enig jaar de lasten en de baten niet in de pas lopen - hetgeen moet blijken uit het saldo van de kostenplaats – kan er een aanpassing plaatsvinden van de percentages. De uitkomsten over 2012 geven geen aanleiding om van de bestaande systematiek af te wijken. Rechtmatigheid De juridische organisatie is in 2013 doorgelicht via een legal audit. Belangrijke verbeterpunten

worden in 2014 opgepakt. De juridische control is vast onderdeel in de voorbereiding op college- en raadsvoorstellen. Belangrijke stapt in 2013 was het aangaan van de samenwerking met een huisadvocaat via een raamcontract. Dit contract is intergemeentelijk via stichting Rijk gerealiseerd. Op deze wijze is het eenvoudiger en goedkoper om juridische diensten in te kopen. In 2013 hebben met name de verschillende grote (bouw)ontwikkelprojecten in Lisse om juridische inzet gevraagd. Vanuit juridische zaken is gewerkt aan en of geadviseerd over zo’n 25 overeenkomsten van uiteenlopende aard en omvang en waarbij de gemeente Lisse contractspartij is. Er is ingespeeld op het toenemend aantal informatieverzoeken en om de organisatie beter uit te rusten voor de afhandeling hiervan is in het najaar voor de organisatie een workshop over de Wet openbaarheid van bestuur gehouden. De Aanbestedingswet is in 2013 gewijzigd hetgeen organisatiebreed is uitgewerkt. In 2013 is de gemeenschappelijke regeling en dienstverleningsovereenkomst personeelszaken opgesteld en is het mandatenregister aangepast op de samenwerking met Noordwijk en Noordwijkerhout. Wat de verbonden partijen aangaat is in 2013 eigen juridische expertise ingezet op de herstructurering van de Meerlanden NV. Uit 2012 volgden 3 beroepszaken die in 2013 tot een uitspraak hebben geleid. In 2013 zijn 10 beroepzaken gestart die deels in 2013 al zijn behandeld. Een viertal zaken lopen door in 2014.

Bedrijfsvoering

141 De evaluatie van de commissie

besluiten vanaf 1 januari 2014 mogelijk te

bezwaarschriften en klachten is gelijktijdig met

maken. In het kader van de digitalisering van

de uitkomst van de legal audit in het najaar

de stukkenstroom in de organisatie heeft

gehouden. Uit de evaluatie blijkt dat het

juridische zaken geadviseerd. Voor de actieve

college, de commissie en de organisatie

en passieve openbaarmaking van informatie

tevreden is over het functioneren van deze

heeft juridische zaken in 2013 een start

commissie.

gemaakt met een protocol. Dit zal in 2014 verder worden uitgewerkt.

In 2013 is juridische zaken verder gedigitaliseerd. Voorbereidingen zijn getroffen om de elektronische bekendmaking van

Verbonden partijen

142 Inleiding Op grond van de begrotingsvoorschriften dient de paragraaf verbonden partijen in te gaan op: o Uiteenzetting van de visie op de verbonden partijen in relatie tot de uitvoering van de doelstellingen die zijn opgenomen in de begroting; o beleidsvoornemens omtrent de verbonden partijen. Deze paragraaf bevat een overzicht in welke gemeenschappelijke regelingen, stichtingen, verenigingen en vennootschappen de gemeente Lisse financieel en/of bestuurlijk participeert. De gemeenschappelijke regelingen voeren beleid en beheer op diverse terreinen uit voor de gemeente. In het algemeen geldt dat voor een gemeenschappelijke regeling wordt gekozen indien de gemeente dit beleid niet alleen dan wel niet doeltreffend kan uitvoeren. Bij sommige gemeenschappelijke regelingen is deelname verplicht, in de nog op te stellen nota verbonden partijen zal worden aangegeven welke gemeenschappelijke regelingen dit betreft. Het is niet de bedoeling om over alle partijen te rapporteren waarmee de gemeente op enigerlei wijze verbonden is. Het criterium is gelegd bij die partijen waarin de gemeente zowel een bestuurlijk als een financieel belang heeft. Bestuurlijk belang: een zetel in het bestuur van een participatie of het hebben van stemrecht Financieel belang: de gemeente heeft middelen ter beschikking gesteld die zij kwijt is in geval van faillissement van de desbetreffende verbonden partij en/of als financiële problemen bij de verbonden partij verhaald kunnen worden op de gemeente Lisse.

Lijst van verbonden partijen Op basis van artikel 212 Gemeentewet dient elke gemeente te beschikken over een financiële verordening. In genoemde verordening stond voorheen dat eens in de vier jaar een Nota Verbonden partijen wordt aangeboden. Nadat de financiële verordening is aangepast, is deze verplichting komen te vervallen. Ondanks het vervallen van deze verplichting is in de raadsvergadering van 14 december 2006 de Nota Verbonden partijen vastgesteld. In de nota is een lijst van de verbonden partijen opgenomen met vermelding van: o naam en vestigingsplaats; o het openbaar belang dat op deze wijze behartigd wordt; o de reden waarom de gemeente participeert; o een overzicht van de activiteiten en prestaties; o veranderingen die zich hebben voorgedaan in het belang; o het eigen en vreemd vermogen van de verbonden partij; o het resultaat van de verbonden partij. Uitgangspunten Uitgangspunt van de Nota Verbonden partijen is dat tot oprichting van en deelneming in stichtingen, verenigingen enz. wordt besloten indien dat in het bijzonder aangewezen moet worden geacht voor de behartiging van het daarmee te dienen openbaar belang en voor zover de doelmatigheid daarmee bevorderd wordt. Sinds de invoering van het duale stelsel behoren besluiten hiertoe tot de bevoegdheden van het college. De raad stelt de kaders. Participatie in de vorm van aandeelhouderschap is slechts toegestaan wanneer een publiek belang wordt gediend. Het gemeentelijk beleid is om in beginsel geen gelden te reserveren bij derden. Afstemming van beleid via intergemeentelijke samenwerking, bijvoorbeeld op het terrein van de ruimtelijke ordening, volkshuisvesting

Verbonden partijen

143 en verkeer en vervoer, blijft noodzakelijk. Belangen van de eigen gemeente zullen daar soms voor moeten wijken. De verbonden partijen voeren beleid uit voor de gemeente. De gemeente blijft echter beleidsmatige en financiële verantwoordelijkheden houden. Ontwikkelingen Bestuurlijke toekomst Op initiatief van de gemeente Noordwijk is in 2012 gestart met een onderzoek om in de Duin- en Bollenstreek tot samenwerking te komen, en op langere termijn mogelijk een fusie. Tweede helft 2012 hebben de gemeenteraden aan de hand van de uitkomsten (rapportage Berenschot) bepaald dat in beeld moest worden gebracht welke strategische opgaven er liggen voor de Duinen Bollenstreek en welke structuur het beste bij deze opgave past. Dit heeft geleid tot de conclusie, dat de strategische samenwerking op vijf beleidsterreinen Sociaal Domein, Ruimte, Economie, Infrastructuur en Openbare Orde en Veiligheid verder moet worden geïntensiveerd. Beleidsmedewerkers van de vijf gemeenten (en Katwijk) hebben hierover gesproken en bureau Blaauwberg heeft aan de hand van de uitkomsten van die gesprekken een rapport opgemaakt. Op 4 april 2013 hebben de betrokken gemeenteraden besloten om een vervolgonderzoek te doen naar de samenwerkingsvormen op grond van de strategische opgaven op de vijf beleidsterreinen. Op 10 juli is het rapport door de stuurgroep aangeboden aan de Klankbordgroep. Op 27 augustus en 5 september zijn voor raadsleden kennisbijeenkomsten gehouden, met als doel de raadsleden te faciliteren zodat zij goed geïnformeerd de discussie

kunnen voeren over het rapport en de samenwerkingsvorm. In de raadsvergaderingen van 30 september 2013 hebben 4 raden van de gemeenten in de Bollenstreek, waaronder de gemeente Lisse, besloten om de gewenste samenwerking op de (36) strategische opgaven op te pakken door het aangaan van een (zware)Gemeenschappelijke Regeling (GR). De voorbereidingen voor het aangaan van de GR diende te worden gestart. De gemeente Noordwijk heeft het raadsvoorstel aangehouden. De voorbereidingen lopen thans. De stuurgroep heeft een driesporenbeleid vastgesteld voor de verdere uitwerking tot in eerste instantie 1 januari 2014. Na het vaststellen van een nieuwe bestuursopdracht door de stuurgroep is bureau Price Waterhouse Coopers (PWC) geselecteerd voor de begeleiding van het vervolg van het traject en het opstellen van een contourennota voor de gemeenschappelijke regeling. PWC heeft de contourennota opgesteld, die half februari aan de raadsleden is aangeboden. Op 26 februari 2014 heeft besluitvorming plaatsgevonden in de vier gemeenteraden. Informatievoorziening De financiële jaarstukken van de gemeenschappelijke regelingen worden behandeld in de raad en op de gebruikelijke wijze ter inzage gelegd. Via het agendapunt “ingekomen stukken en mededelingen” wordt u hiervan en van andere van belang zijnde informatie over dit onderwerp op de hoogte gehouden. Indien sprake is van tekortschietende informatie en de gemeente wordt vertegenwoordigd door een portefeuillehouder, dan stelt de bewuste bestuurder dit zoveel mogelijk aan de orde.

Verbonden partijen

144 Holland Rijnland In 2013 heeft een ronde tafeldiscussie plaatsgevonden waarin de levensvatbaarheid van deze samenwerking onderwerp van gesprek was. Holland Rijnland staat open voor samenwerkingsverbanden met andere gemeenten / regio’s ten behoeve van de efficiency en slagkracht ten opzicht van de omliggende metropoolregio’s. Centrale inkoop In 2013 is besloten tot intergemeentelijke centrale inkoop via Stichting Rijk. Een eerste resultaat is al geboekt door een intergemeentelijke inkoop van juridische diensten. De komende jaren zal blijken welk

effect van deze centrale inkoop kan worden gemeten. Onderzoek uitbesteden van taken aan Vergunningverlening en Handhaving Wabo In 2013 is een onderzoek gestart naar de mogelijkheden om de taken vergunningverlening en handhaving op het terrein van de Wabo efficiënter te kunnen uitvoeren. Hiervoor is een bestuursopdracht opgesteld. De mogelijkheden van samenwerking binnen de gemeenten uit de Bollenstreek worden nu onderzocht.

Verbonden partijen

145 In het vervolg van deze paragraaf geven wij aan welke de verbonden partijen zijn, wat de relatie is met de programmadoelstellingen, wat de statutaire taken zijn, door wie de gemeente vertegenwoordigd wordt in het bestuur van de verbonden partij en hoe de ambtelijke verantwoordelijkheid is geregeld.

Programma Naam

Wonen, Zorg en Welzijn, Verkeer en Vervoer, Cultuur, Sport en Toerisme Holland Rijnland

Rechtsvorm

Gemeenschappelijke regeling

Doelstelling

Belangenbehartiging en taken en bevoegdheden op de beleidsterreinen: 1.Economische zaken, toerisme en recreatie 2.Milieu 3.Natuur en Landschap 4.Ruimtelijke ordening 5.Verkeer en Vervoer 6.Wonen 7.Zorg, onderwijs, sociaal beleid en welzijn

Deelnemende partijen

Alphen a/d Rijn, Hillegom, Kaag en Braassem, Katwijk, Leiden, Leiderdorp, Lisse, Nieuwkoop, Noordwijk, Noordwijkerhout, Oegstgeest, Rijnwoude, Teylingen, Voorschoten, Zoeterwoude

Doel deelneming gemeente Lisse

Intergemeentelijke belangenbehartiging

Bestuurlijke vertegenwoordiging

Algemeen bestuur, burgemeester en wethouders Kroon en De Roon B&P/IBOR

Ambtelijke verantwoordelijkheid Belang

Gezamenlijke beleidsoriëntatie en beleidsontwikkeling, samenwerking

Programma

Veiligheid

Naam

Veiligheidsregio Hollands-Midden

Rechtsvorm


Doelstelling

Doelmatige en gecoördineerd uitvoering van de Wet op de Veiligheidsregio’s.


De 25 gemeenten van de regio Hollands-Midden

Verbonden partijen

146 Doel deelneming gemeente Lisse

Uitvoering wettelijke taken, doelmatige hulpverleningsorganisatie op het gebied van brandweer, GGD en politie, regionale samenwerking veiligheidsbeleid


Algemeen bestuur, burgemeester

Ambtelijke verantwoordelijkheid

BJZ/B&P

Belang

Effectieve en efficiënte brandweerzorg, gezondheidszorg en crisisbeheersing

Programma

Ruimte en Wonen

Naam

NV Duinwaterbedrijf Zuid-Holland (Dunea)

Rechtsvorm

Naamloze Vennootschap

Doelstelling

Drinkwatervoorziening


Den Haag , Hillegom, Katwijk, Lansingerland, Leiden, Leidschendam-Voorburg, Lisse, Noordwijk, Noordwijkerhout, Oegstgeest, Pijnacker-Nootdorp, Rijnwoude, Rijswijk, Teylingen, Voorschoten, Wassenaar, Zoetermeer, Zuidplas


Belang Drinkwatervoorziening


Lid algemene aandeelhoudersvergadering wethouder A. van Zelst


B&P

Belang

72.975 aandelen

Programma

Zorg en Welzijn

Naam

Intergemeentelijke Sociale Dienst Bollenstreek

Rechtsvorm


Doelstelling

Uitvoering wettelijke taken WMO etc..


Hillegom, Lisse, Noordwijk, Noordwijkerhout, Teylingen

Verbonden partijen

147 Doel deelneming gemeente Lisse

Doelmatige uitvoering wettelijke taken


Algemeen bestuur, burgemeester en wethouder De Roon; Dagelijks bestuur, wethouder De Roon


B&P

Belang


Programma

Bedrijfsvoering

Naam

De Maregroep NV

Rechtsvorm

Gemeenschappelijke regeling Werkvoorzieningschap Kust- Duin- en Bollenstreek

Doelstelling

Het bevorderen van arbeidsdeelname onder zo normaal mogelijke omstandigheden van mensen met lichamelijke, verstandelijke of psychische beperkingen met een Wsw- indicatie


Hillegom, Katwijk, Lisse, Noordwijk, Noordwijkerhout, Oegstgeest, Teylingen, Wassenaar


Optimale participatie Wsw-geïndiceerde inwoners


Algemeen bestuur, wethouder De Roon


B&P

Belang


Programma

Zorg en Welzijn

Naam

Regionale Dienst Openbare Gezondheidszorg Hollands Midden (RDOG) Gemeenschappelijke regeling Zuid Holland Noord

Rechtsvorm

Verbonden partijen

148

Doelstelling

Behartigen van belangen van de openbare gezondheidszorg voor zover die zijn opgedragen aan de gemeenten.


25 gemeenten Hollands Midden


Belangenbehartiging openbare gezondheidszorg voor de inwoners van Lisse


Algemeen Bestuur, wethouder De Roon


B&P

Belang


Programma

Leefbaarheid

Naam

Meerlanden NV

Rechtsvorm

Naamloze Vennootschap

Doelstelling

inzamelen diverse afvalstromen bij gemeente beheren milieustraat verwerken gft-afval, ongediertebestrijding, gladheidbestrijding, inzamelen bedrijfsafval, marktbeheer, stratenreiniging, bedrijvenparkbeheer, beheer van de openbare ruimte.


Aalsmeer, Bloemendaal, Diemen, Haarlemmerliede & Spaarnwoude, Haarlemmermeer, Heemstede, Hillegom, Lisse en Noordwijkerhout


Doelmatige bedrijfsvoering


Lid algemene aandeelhoudersvergadering wethouder Van Zelst IBOR

Ambtelijke verantwoordelijkheid Belang

Aandelen, uitvoering Dienstverleningsovereenkomst

Verbonden partijen

149 Programma

Wonen

Naam

Programmaraad Bollenstreek

Rechtsvorm



Hillegom, Katwijk, Lisse, Noordwijk, Noordwijkerhout, Oegstgeest, Teylingen, Voorschoten en Zoeterwoude

Doelstelling

advisering aan kabelexploitanten over de samenstelling van het basispakket.


Wettelijke taak


Onafhankelijk lid programmaraad dhr. Van Steijn


BJZ

Belang

Belangenbehartiging aanbod kabelbasispakket

Programma

Financiën

Naam

Belastingsamenwerking Lisse / Noordwijk

Rechtsvorm


Doelstelling

Doelmatige uitvoering heffing en invordering van gemeentelijke belastingen


Lisse en Noordwijk




Lid stuurgroep: wethouder Kroon


F&P

Belang

Doelmatige uitvoering gemeentelijke belastingen

Verbonden partijen

150 Programma

Leefbaarheid

Naam

Vuilafvoerbedrijf Duin- en Bollenstreek

Rechtsvorm


Doelstelling

- het stichten, beheren en exploiteren van een of meer gemeenschappelijke vuilafvoerinrichtingen; - het (doen) uitvoeren van werken, welke ten behoeve van de Instandhouding, de verbetering en de uitbreiding van de gemeenschappelijke vuilafvoerinrichting(en) nodig zijn; - de regeling van de aanvoer van de afvalstoffen uit de gemeenten naar de vuilafvoerinrichting(en), voor zover uit een oogpunt van efficiënte bedrijfsvoering noodzakelijk en zulks met inbegrip van de mogelijkheid om na goedkeuring van alle raden van de deelnemende gemeenten over te gaan tot instelling van een gemeenschappelijke vuilophaaldienst; - voortdurend te trachten door samenwerking met andere gemeenten, met ingevolge de Wet gemeenschappelijke regelingen tot stand gekomen rechtspersonen of met andere derden dan wel door gebruikmaking van andere vuilverwerkingsmethoden, een economischer bedrijfsvoering tot stand te brengen.


Hillegom, Katwijk, Lisse, Noordwijk, Noordwijkerhout en Teylingen


de zorg voor het op doelmatige en milieuhygiënisch verantwoorde wijze ter verwerking en vernietiging afvoeren van afvalstoffen


Algemeen en dagelijks bestuur


IBOR

Belang

Verbonden partijen

151

Programma

Bedrijfsvoering (personeel)

Naam

Gemeentelijke Personele Zaken Lisse, Noordwijk en Noordwijkerhout

Rechtsvorm


Doelstelling

Doelmatige uitvoering personeelszaken


Lisse, Noordwijk en Noordwijkerhout




Lid stuurgroep wethouder De Roon


F&P

Belang

Doelmatige uitvoering personeelszaken

Grondbeleid

152 Algemeen Het grondbeleid is vooral van invloed op het programma ruimte en wonen. Transparantie van het gemeentelijke grondbeleid is van belang in verband met het realiseren van de beoogde doelstellingen, en de hiermee gemoeide financiële belangen en risico’s. De doelstellingen zijn uitgewerkt in het hierboven genoemde programma. Het grondbeleid vormt een belangrijk middel om sturend op te kunnen treden in de planvorming en ontwikkeling. De komende jaren staan er nog diverse grote projecten op stapel. Om de (rente)lasten te beheersen is het van het grootste belang de doorlooptijd van de diverse complexen zo kort mogelijk te houden. Daarvoor is het noodzakelijk dat de gemeente over een goede planning, budgettering en voortgangsbewaking beschikt. Gezien de grote financiële belangen en de daarmee verbonden risico’s zal er vooral naar de toekomst kijkend terughoudend worden opgetreden met betrekking tot het voeren van een actief grondbeleid. Zoals in de in 2010 vastgestelde nota Grondbeleid wordt vermeld zal de gemeente Lisse in het algemeen een faciliterend grondbeleid voeren, maar een actief grondbeleid waar dat wenselijk en/of noodzakelijk is. Dit noemen we stimulerend grondbeleid. In verband met de huidige stand van de financiële positie wordt de hoogste prioriteit toegekend aan het terugbrengen van de bestaande portefeuille tot meer behapbare proporties. Hiertoe is in 2013 sprake geweest van het afboeken van verliesgevende onderdelen van de gemeentelijke grondexploitatie. Deze paragraaf gaat in op de volgende onderwerpen: het formaliseren van het grondbeleid, het beheer van gronden en positionering grondzaken, de administratieve organisatie en interne controle, de risico’s in

de grondexploitatie, de financiële positie en de uitvoering. Formaliseren van het Grondbeleid De nieuwe Wro biedt de gemeente de mogelijkheid om de ruimtelijke ontwikkeling te sturen en de Grondexploitatiewet geeft de gemeente instrumenten voor kostenverhaal bij particuliere bouwontwikkeling. In 2010 is de herziene nota Grondbeleid vastgesteld, waarbij rekening is gehouden met deze nieuwe wetgeving. Deze nota is voor 4 jaar vastgesteld en zal in 2014 worden herzien. Beheer van gemeente-eigendommen en positionering grondzaken Het beheer van gronden en overig bezit is formeel ondergebracht bij het Projectteam Ruimtelijke Projecten. Administratieve organisatie en interne controle De te hanteren procedures (administratieve organisatie en interne controle) aangaande het grondbeleid zijn conform de richtlijnen van de Provincie Zuid-Holland opgenomen in de nota Administratieve organisatie en interne controle grondbeleid en geformaliseerd. Vanaf 2011 wordt in het kader van de BBV apart aangegeven de status per exploitatiegebied. Hierbij wordt onderscheid gemaakt in: a. Niet in exploitatie genomen gronden zonder stellig voornemen tot ontwikkeling (NIEGG), waarbij de boekwaarde maximaal mag bedragen de marktwaarde in de huidige situatie. b. Niet in exploitatie genomen gronden met stellig voornemen tot ontwikkeling ((NIEGG), waarbij rekening mag worden gehouden met een marktwaarde bij toekomstige ontwikkeling

Grondbeleid

153 c. Bouwgronden in exploitatie (BIE) waarbij rekening mag worden gehouden met een marktwaarde bij ontwikkeling. Risico’s in de grondexploitatie In het risicoprofiel in het kader van het weerstandsvermogen (zie paragraaf weerstandsvermogen) is rekening gehouden met de risico’s in de grondexploitatie. Aan de risico’s wordt een waarde toegekend, berekend aan de hand van een risicosimulatie in termen van kansen, gevolgen en geld. Per project worden hierna de risico’s apart benoemd. Financiële positie De nota “Advies inzake grondexploitatie Jaarstukken 2011 en volgende gemeente Lisse” hebben wij vanaf 2011 in de Jaarstukken uitgewerkt. Het effect van die uitwerking is dat verwachte positieve en negatieve resultaten niet mogen worden gesaldeerd en dat voor verwachte tekorten direct een voorziening moet worden getroffen. In 2013 hebben wij tussentijds op basis van vastgestelde exploitatiebegrotingen een totaalbedrag van € 6,1 miljoen ten laste van de Voorziening Stadsvernieuwing gebracht. Vervolgens zal er op basis van de nu verwachte ontwikkelingen nog sprake zijn van een verwacht verlies van € 1.059.521 totaal (contante waarde). De stand van de voorziening Stadsvernieuwing is hierop aangepast. Mutaties verlopen via de exploitatie, dus via het resultaat voor bestemming. In de loop van 2013 zijn diverse plannen opnieuw bekeken. Zo is er inmiddels een nieuw plan voor het Raadhuisplein door uw Raad vastgesteld en op dit moment wordt gewerkt aan een andere invulling van het plan Geestwater en de Hobaho locatie.

De exploitatieopzetten zijn onlangs geactualiseerd. Deze actualisering levert een verwacht positief resultaat op van afgerond € 3.075.892,- (eindwaarde). Hierbij is uitgegaan van saldering van winstgevende en verliesgevende grondexploitaties. In het kader van de BBV dient een voorziening te worden getroffen voor verliesgevende grondexploitaties. Er mag hiervoor dus niet gesaldeerd worden. In 2013 zijn voor de huidige en toekomstige projecten de exploitatieberekeningen geactualiseerd waarbij per complex onder meer is aangegeven: 1. de boekwaarde aan het eind van het jaar; Onder de boekwaarde verstaan wij het saldo tussen alle gemaakte kosten en alle verkregen inkomsten op een bepaald moment. 2. de geraamde nog te maken kosten en de onderbouwing daarvan; 3. de geraamde opbrengsten en een onderbouwing daarvan; 4. het geraamde eindresultaat; 5. een uiteenzetting van de wijze waarop eventuele nadelige resultaten worden opgevangen. Tevens is er gekeken in hoeverre bepaalde exploitaties of delen daarvan in 2013 administratief kunnen worden afgesloten. Uitvoering Bij de uitvoering van de diverse complexen geldt de kaderstelling door uw raad als uitgangspunt. Als er een plan ligt dat is ingediend door een marktpartij, is dat plan in de regel ook op die kaderstelling gebaseerd. In het kader van de uitvoering van het grondbeleid zijn de volgende projecten van belang.

Grondbeleid

154 1. Dever Zuid (BIE)

mogelijkheden om toch tot een ontwikkeling te komen.

In 2011 is bestuurlijk vastgesteld dat er een uitwerking van Dever Zuid gaat plaatsvinden op basis van toekomstige ontwikkeling als woningbouwlocatie. Hiervoor is een Quick Scan gemaakt die nu als uitgangspunt wordt gebruikt voor de grondexploitatie van dit complex. Wel heeft de recessie ervoor gezorgd, dat aannames over verwachte grondopbrengsten opnieuw omlaag zijn bijgesteld. In januari 2013 heeft de Raad het ontwikkelplan met de exploitatieopzet vastgesteld. Risico’s: Er kan sprake zijn van vertraging in uitgifte. Dit leidt tot meer rentekosten. Bij de bepaling van het risicoprofiel is rekening gehouden met 1 jaar vertraging. De nadelige boekwaarde van dit exploitatiegebied bedraagt per 31-12-2012 € 2.841.027 en per 31-12-2013 € 3.135.356 Verwacht exploitatieresultaat Per 31-12-2012 voordelig Per 31-12-2013 voordelig Afname voordelig resultaat

tegen eindwaarde: € 32.378 € 1.549 € - 30.829

Analyse: Door verlaging van de uitgifteprijs en iets verlaging van de kosten neemt het geprognotiseerd eindresultaat af.

Voor de GREX gaan wij er voorlopig van uit dat er uiteindelijk toch een planontwikkeling tot stand komt. In 2013 is er geen sprake geweest van gemeentelijke kosten zodat de boekwaarde per 31-12-2013 € 0 bedraagt. Het aangeduide programma betreft de ontwikkeling, die voorheen wel als Fase II werd aangeduid: de (her)ontwikkeling van globaal het terrein van de voormalige veilingenhallen van de Hobaho. Duidelijk is dat er twee varianten zijn, waarvoor in dit stadium nog geen keus is gemaakt. In essentie blijven nu de bestaande rooilijnen gerespecteerd. Alleen in de zuidoostelijke hoek van het gebied is nog enige gemeentelijke grond benodigd. Het bedrijfsmatige cluster aan de Haven blijft – zoals ook in de eerdere plannen – (vooralsnog) gehandhaafd. Fase I (de bouw van 8 woningen op het voormalige parkeerterrein aan de Hobahostraat) is inmiddels gerealiseerd . Het geheel nieuwe plan voor fase II, zal na de gebruikelijke ambtelijke beoordeling voorgelegd worden aan de raad. 2b. Locatie Hoogvliet (NIEEG zonder) Deze locatie (voorheen genoemd “de doorbraak” bij het Havenkwartier) is van belang voor de gemeente omdat zich daar een openbaar parkeerterrein en 2 gemeentewoningen bevinden.

2. Centrum 2a. Hobaholocatie (NIEEG zonder) Zoals bij de jaarrekening 2012 reeds is vermeld, is het oorspronkelijke plan voor deze locatie (genoemd Havenkwartier) niet doorgegaan. Op dit moment wordt in eerste instantie door de ontwikkelaar en de eigenaar gekeken naar

Als gevolg van een heroriëntatie op de plannen voor herontwikkeling van het Hobaho gebied is de locatie Hoogvliet inmiddels al enige tijd als een zelfstandige locatie gezien. Op hoofdlijnen is onderzocht of (door sloop van de huidige supermarkt, de voormalige Zeemanvestiging,

Grondbeleid

155 het VVV, Reisbureau Beuk en twee gemeentelijke woningen) een geheel vernieuwde, vergrote supermarkt in combinatie met bovengronds, gebouwd parkeren in een twee laagse garage (bronpunt) gerealiseerd zou kunnen worden. Gebleken is evenwel dat dit plan financieel onhaalbaar is. Bezien moet nu worden wat met het strategisch aangekocht onroerend goed wordt gedaan. De nadelige boekwaarde van dit exploitatiegebied bedraagt per: 31-12-2012 € 31-12-2013 €

564.720 543.000

De in 2012 in rekening gebrachte rente is in 2013 gecorrigeerd. Pas als er een concreet plan ligt, worden rentekosten weer toegerekend. 2c. Binnengebied Heereweg/Grachtweg/Kanaalstraat (NIEGG met wordt BIE) Inmiddels heeft verkoop van de gemeentegrond plaatsgevonden en is nu sprake van realisering van het totale bouwplan. Tegelijk met de vaststelling van deze jaarrekening stellen wij voor om dit plangebied aan te merken als BIE (Bouwgrond in exploitatie) . Risico’s: Doordat het grondtransport in 2013 heeft plaatsgevonden is in financiële zin geen sprake meer van risico’s. Wij zullen in principe dit exploitatiegebied in 2014 administratief afwikkelen. De nadelige boekwaarde van dit exploitatiegebied bedraagt per 31-12-2012 € 31-12-2013 €

1.068.986 645.460

Verwacht exploitatieresultaat tegen eindwaarde: 31-12-2012 nadelig € 851.952 31-12-2013 nadelig € 744.015 Verschil ( voordelig)

€

107.937

Analyse: Minder rentekosten door kortere looptijd. 2c. CNB locatie (BIE) De raad heeft besloten het hoofdgebouw van de CNB te handhaven voor de realisering van Floralis. Dit wordt dan ook financieel apart ontwikkeld. Dit betekent ook dat een deel van de totale verwervingskosten is toegerekend aan deze ontwikkeling. Er is overeenstemming bereikt met Adriaan van Erk Ontwikkeling B.V. over de verkoop van de gronden voor de ontwikkeling van woningbouw op de CNB-locatie. De gemeenteraad heeft kennis genomen van deze overeenkomst en ingestemd met de gewijzigde gebiedsontwikkeling in de laatste vergadering voor de zomervakantie 2012. Het onderliggende stedenbouwkundig plan is inmiddels vastgesteld. In 2013 is op basis van de verwachte grondopbrengst en de verdere realisering van het plan een bedrag van € 4,5 miljoen als verwacht verlies ten laste van de voorziening stadsvernieuwing gebracht. Risico’s: Rekening wordt gehouden met extra rentekosten bij vertraging uitgifte, bij stagnering realisatie heroverweging planuitwerking en bij het niet doorgaan definitief plan kosten sanering gedeeltelijk.

Grondbeleid

156 De nadelige boekwaarde van dit exploitatiegebied bedraagt per 31-12-2012 € 31-12-2013 €

6.721.709 2.630.840

Verwacht resultaat tegen eindwaarde: 31-12-2012 nadelig € 4.442.503 31-12-2013 nadelig € 5.200 Verschil voordelig € 4.447.703 Analyse: Door afboeking dit jaar van € 4.500.000 is de schatting van het nadelig resultaat opgeheven.

2d. Raadhuisplein (BIE) Kort voor de start van de zomervakantie is ten behoeve van de herontwikkeling van deze centrumlocatie met alle betrokken partijen: gemeente, Horsman, Kerk en Stek een nieuwe intentieovereenkomst gesloten. Dit leidt ertoe dat de herontwikkeling van het gebied Raadhuisplein kan worden beschouwd als bouwgrond in exploitatie. Bij de kaderstelling door de gemeenteraad op 26 mei 2011 is een koppeling gelegd tussen de herontwikkeling van dit gebied en de “Digros”-locatie. Aangezien D-winkels ervoor heeft gekozen voorlopig op de bestaande locatie te blijven vormt die locatie geen onderdeel van deze intentieovereenkomst. Na een nieuwe verkenning van de stedenbouwkundige mogelijkheden, van het toevoegen van mogelijk andere functies en van de situatie op de woningmarkt, is een nieuw stedenbouwkundige opzet ontwikkeld. Deze opzet gaat uit van de bouw van 24 sociale appartementen, 4 stadswoningen, verbouw van de 3 bestaande woningen met bedrijfsruimten aan de Heereweg, 13 middeldure appartementen, 150 m2 commerciële ruimte, nieuwbouw van de Voorhof en parkeren op maaiveld.

Op 19 december 2013 is besloten om in te stemmen met de grondverkoop. Het besluit is via amendering aangevuld met een aantal aanvullende randvoorwaarden voor de uitwerkingsopgave. Ook is de grondexploitatieopzet vastgesteld. Bij de vaststelling is er rekening mee gehouden dat er rondom het exploitatiegebied nog het nodige aan de infrastructuur moet gebeuren. Het geprognotiseerde nadelig exploitatieresultaat is met datzelfde raadsbesluit (schatting € 1,6 miljoen) ten laste van de voorziening Stadsvernieuwing gebracht. Risico’s: Mogelijke daling grondopbrengst en langere looptijd plan (1 jaar rente). Bij de bepaling van het risicoprofiel is hier rekening mee gehouden. De (nadelige) boekwaarde van dit plangebied bedraagt per 31-12-2012 € 2.524.925 per 31-12-2013 € 1.073.412 Verwacht resultaat tegen eindwaarde: 31-12-2012 nadelig € 1.713.701 31-12-2013 nadelig € 10.162 Verschil € 1.703.539 Analyse: Naast afboeking van € 1,6 miljoen is er nog sprake van extra kosten als gevolg van enige vertraging in de realisatie van dit project. Daardoor meer voorbereidingskosten en rentekosten.

Grondbeleid

157 3. Geestwater (NIEGG met) De gronden in het gebied zijn eigendom van de gemeente Lisse en Trithun De benaderingswijze voor dit plan is steeds geweest, dat de gemeente vanwege haar grondpositie, actief betrokken zou zijn bij het ontwikkelingstraject. Nadat er in 2009 een principe akkoord gesloten was tussen Trithun en onze gemeente, is in vervolg hierop in 2010 een ontwikkelingsovereenkomst gesloten met Trithun. Tevens is er met Stek een aanvullende overeenkomst gesloten met betrekking tot de invulling van het sociale woningbouwprogramma. De financiële gevolgen waren verwerkt in de Grex van Geestwater. Door de huidige economische situatie is het totale plan in de vorm zoals die was gepland niet haalbaar. In 2012 hebben partijen een ruimtelijke en landschappelijke hoofdopzet voor de woningbouw op de uitleglocatie Geestwater gemaakt. Het college heeft op hoofdlijnen ingestemd met de hoofdopzet. Deze opzet gaat uit van een sterk uitgefaseerde ontwikkeling waarbij 30% sociale woningbouw uitgangspunt blijft en voor het overige voldoende ruimte blijft om in te spelen op de onzekere omstandigheden op de woningmarkt. Het overleg hierover is gaande. Voor de planontwikkeling gaan we voor de GREX vooralsnog uit van een gefaseerde uitgifte van de gronden vanaf 2015 . Risico’s: Resultaat wordt als positief risico gezien voor Naris. De nadelige boekwaarde van dit exploitatiegebied bedraagt per 31-12-2012 € 31-12-2013 €

67.468 300.379

Verwacht voordelig resultaat tegen eindwaarde: per 31-12-2012 € 1.825.226 31-12-2013 € 1.855.780 Verschil voordelig € 30.554

4. Greveling (GREX met exploitatieovereenkomsten) Valt niet onder cat. NIEGG of BIE De gemeente bezit in dit gebied, behoudens een stukje grond dat van oudsher in het bezit is van de gemeente, geen eigendommen. Van de ontwikkelaars in dit gebied wordt een financiële bijdrage gevraagd voor de exploitatie van het gebied, voor zover de gemeente daar verantwoordelijk voor is en voor een tegemoetkoming in de kosten die de gemeente maakt. Op dit moment is de exploitatieopzet geactualiseerd. Deze eindigt met een tekort. Dit tekort wordt voor een belangrijk deel veroorzaakt door de water component die nu verplicht extra in het plan is opgenomen, en waarvan de extra kosten niet meer kunnen worden verhaald op de reeds gerealiseerde exploitatie onderdelen. Tevens is er sprake van extra kosten herinrichting van de Grevelingstraat. Deze worden mede veroorzaakt door de lange tijdsduur van realisering, waardoor er meer tussentijds herstraat moet worden. Er zijn nog 2 deelgebieden die ontwikkeld moeten worden nl. perceel 2,3 RuigrokBlankenvoort en perceel 10 Bakker-Elka. Hierbij wordt er voor de exploitatie vanuit gegaan dat het perceel 7 Akerboom niet verder ontwikkeld wordt. De resterende exploitatieduur is afhankelijk van de verdere planontwikkeling. Verwacht wordt dat dit met een nadelig resultaat zal worden afgesloten.

Grondbeleid

158

Risico’s: Onzekerheid over tijdstip doorgaan van laatste percelen en hoogte bijdrage. Dit is verwerkt in het risicoprofiel van de gemeente. De nadelige boekwaarde van dit exploitatiegebied bedraagt per 31-12-2012 € 31-12-2013 €

1.132.273 1.063.442

Verwacht nadelig resultaat tegen eindwaarde: 31-12-2012 nadelig € 478.481 31-12-2013 nadelig € 362.431 Verschil voordelig € 116.050 Analyse: Deel kosten waterbeheer/riolering en deel kosten Greveling (herstraten) wordt niet meer als kosten Greveling verantwoord, maar wordt op andere wijze afgedekt.

bouw van de eerste woningen achter de brandweergarage in volle gang. De nieuwbouw van het Fioretti college is afgerond en het gebouw is officieel in gebruik genomen. De WKO zal afgerond worden nadat het nieuwe sportcomplex op de installatie is aangesloten. Binnen de totaalontwikkeling van het Sportlaan gebied wordt voor de GREX rekening gehouden met een minimaal positief resultaat van € 1.200.000. Risico’s: Mogelijk niet terug ontvangen voorfinanciering parkeergarage, lagere indexering als voorzien en risico bij geen grondafname door ABC/Vorm aanlegkosten Infra. Deze onderdelen zijn opgenomen in het risicoprofiel. De nadelige boekwaarde van dit exploitatiegebied bedraagt per 31-12-2012 € 31-12-2013 €

1.816.319 2.090.389

5. Sportlaan e.o. (BIE) De ontwikkeling is gegund aan de VOF De Waterkanten. Deze partij heeft de ontwikkeling inmiddels ter hand genomen. Zo is de bouw van het sportcomplex en de parkeergarage gestart en zijn de voorbereidingen voor de

Verwacht resultaat tegen eindwaarde: 31-12-2012 voordelig € 1.781.140 31-12-2013 voordelig € 1.596.820 Verschil nadelig € 184.320

Grondbeleid

159 Samenvatting De exploitatieopzetten zijn geactualiseerd naar de stand van zaken per 31-12-2013 en de verwachte ontwikkelingen hierin. Totaal voordelig resultaat van de GREX komt afgerond uit op € 3.075.892 tegen eindwaarde. Ten opzichte van 2012 waar het totaalresultaat nadelig werd geschat op € 3.847.893 (excl. PPO) een verschil van € 6.923.785. De hiervoor gepresenteerde analyse per exploitatiegebied geeft hier een uitleg over. Van de totale grondexploitatie bestaat een vertrouwelijk overzicht. Wij hebben dit overzicht geen onderdeel doen uitmaken van

deze jaarrekening om misbruik van de vertrouwelijke informatie te voorkomen. In 2014 zal op basis van deze jaarcijfers een herzien totaaloverzicht worden gepresenteerd van de diverse deelgebieden met een overzicht van de boekwaarden, de verwachte resultaten en de risico’s per deelgebied. Tevens zal er dan weer een beeld getoond worden van het tussentijds verwacht totaalresultaat van de grondexploitatie. De exploitatieopzetten zijn alle berekend naar eindwaarde. Dit betekent dat alle verwachte uitgaven en inkomsten in de tijd zijn uitgezet.

Accommodatiebeleid

160 Inleiding In 2008 is de Nota accommodatiebeleid “Een prettig verblijf” vastgesteld. In de nota zijn de beleidsuitgangspunten uitgewerkt. Beleid De hoofddoelstelling van het accommodatiebeleid is het bereiken van een op vraag en aanbod afgestemd accommodatieniveau voor voorzieningen op de gebieden van welzijn, onderwijs, cultuur en sport binnen de gestelde (financiële) kaders.

Ontwikkelingen Op 20 augustus 2013 heeft ons college kennisgenomen van de evaluatie stichting BESCAL periode 2009-2012. Op diezelfde datum heeft het college ingestemd met het continueren van de uitvoering van het beheer en de exploitatie van de vier sociaal-culturele accommodaties in Lisse met terugwerkende kracht vanaf 1 januari 2013. Het college heeft op 20 augustus 2013 ingestemd met het uitwerken van de

Doelstellingen die daarop volgen, zijn:  het in stand houden van het voorzieningenniveau voor de leefbaarheid in buurten, wijken en lokale gemeenschap en het inspelen op ontwikkelingen en wensen, waarbij aandacht is voor een evenwichtige spreiding van voorzieningen;  duidelijkheid over de gemeentelijke taak en rol en de eigendomssituatie;  professioneel beheer van basisvoorzieningen en gewenste voorzieningen;  transparantie en samenhang tussen accommodatie-, tarieven- en subsidiebeleid.

actiepunten t.b.v. professionalisering beheer en exploitatie van de sociaal culturele accommodaties. Het college heeft het voornemen uitgesproken stichting BESCAL de opdracht te geven om het beheer en de exploitatie van Floralis uit te voeren, voor dat deel dat niet door de commerciële exploitant wordt uitgevoerd. Op 17 december 2013 heeft het college besloten stichting BESCAL opdracht te geven het beheer en de exploitatie van Floralis uit te voeren, voorts onder de volgende voorwaarden: 

Floralis (collegebesluit 21 mei 2013) is

Effecten: 

De exploitatie, het beheer en het onderhoud van de basisvoorzieningen in Lisse

leidend; 

volgens de geldende met BESCAL gesloten

beheersorganisaties. Realisatie accommodaties die optimaal en multifunctioneel gebruikt kunnen worden. 

Realisatie van tennisoverkapping op sportpark Ter Specke.



Realisatie van nieuw multifunctioneel sportcomplex Sportlaan.



Realisatie van Floralis Huis van Cultuur in het oude CNB complex.

De opdrachtverlening vindt plaats voor een periode tot en met 31 december 2015,

uitgevoerd wordt door professionele 

De indicatieve exploitatiebegroting voor

overeenkomsten; 

De opdrachtverlening valt geheel onder de werkingssfeer van de besluitvorming op het onderzoek accommodatiebeleid, de bezuinigingsronde en/of de te kiezen aanpak om het beheer en de exploitatie van de sociaal culturele accommodaties te professionaliseren in relatie tot de kwetsbaarheid van BESCAL.

Accommodatiebeleid

161 Op basis van de besluitvorming op het

scoutingvereniging de Shawano’s.

onderzoek accommodatiebeleid, de bezuinigingsronde en/of de te kiezen aanpak om het beheer en de exploitatie van de sociaal culturele accommodaties te professionaliseren in relatie tot de kwetsbaarheid van BESCAL, zal besluitvorming (najaar 2014) plaatsvinden over de toekomst van BESCAL op de langere termijn. Een concreet voorstel in de nota bezuinigingen 2015 betreffende het accommodatiebeleid; bezuiniging bewerkstelligen vanaf 2015 (reserve accommodatiebeleid afbouwen periode 2015-2020) door her beoordelen van het gemeentelijk accommodatiebeleid, clusteren van activiteiten en uit te gaan van multifunctioneel gebruik van accommodaties. Een concreet voorstel in de nota bezuiniging; niet realiseren passantenhaven, wel realiseren accommodaties watersport. Multifunctioneel gebruik van de Greef realiseren door de Greef te verbouwen ten behoeve van o.a. huisvesting van de roeivereniging. De kanovereniging herhuisvesten op het terrein van de watersportvereniging met instemming van de watersportvereniging. Bovenstaande wordt in 2014 verder uitgewerkt en ter besluitvorming aan de raad voorgelegd. In oktober 2013 is de tennisoverkapping op Sportpark ter Specke gerealiseerd en opgeleverd. Het beheer en de exploitatie van deze A- accommodaties wordt uitgevoerd door Sportfondsen Lisse. De bouw van het nieuwe sportcomplex is gestart. De oplevering staat gepland voor het vierde kwartaal 2014/ eerste kwartaal 2015. De bouw van Floralis Huis van Cultuur is gestart. De oplevering staat gepland voor september/oktober 2014. Accommodatie knelpunten zijn opgepakt middels het toekennen van subsidies; o.a. carnavalsvereniging de Gaapstokken en

Coalitieprogramma 2010 - 2014 In het coalitieprogramma is voor wat betreft het accommodatiebeleid het volgende opgenomen. De watersportrecreatie en bijbehorende faciliteiten in Lisse verdienen meer aandacht. Initiatieven van de betrokken verenigingen, zoals een opknapbeurt voor de jachthavens, accommodatie voor de roeivereniging, accommodatie voor de kanovereniging, botenverhuur faciliteiten, en meer aanlegplaatsen voor inwoners en passanten zullen waar mogelijk gesteund worden. Wij streven naar een passantenhaven in de kop van de Greveling. Hiervoor zal worden nagegaan of de geplande brug over de Greveling geen belemmering vormt. Financiële consequenties De beheerskosten accommodatiebeleid voor stichting BESCAL waren in 2013 € 469.494 (inclusief de kosten van uitvoering van de Meerjarenonderhoudsplannen van ’t Poelhuys, de Greef, de Beukenhof en de Engelenburcht en een dotatie voor vervangingsinvesteringen). De gemeente heeft Sportfondsen Lisse in 2013 een gemeentelijke bijdrage betaald van € 520.289,42 voor de exploitatie van de binnensportaccommodaties (Sportcentrum de Lis, sporthal Meerzicht, gymzalen Heereweg, Frans Halsstraat, Ruishoornlaan en Nassaupark), 3 kunstgrasvelden en 14 kleedkamers.

162

JAARREKENING

Jaarrekening

163 Programmarekening raming na

1

2

3

4

5

6

7

8

9

Dienstverlening


Cultuur en sport

Leefbaarheid

Veiligheid

10 Bestuur en bedrijfsvoering

saldo programma's

wijziging

realisatie

2012

2013

2013

2013

verschil

Baten

1.076

1.012

1.134

1.078

-56

-3.198

-3.112

-2.721

-2.631

90

saldo programma

-2.122

-2.100

-1.587

-1.553

34

Baten

5.050

4.150

4.485

4.573

88

Lasten

-9.997

-10.147

-10.367

-9.638

729

saldo programma

-4.947

-5.997

-5.882

-5.065

817

Lasten

-71

-90

-151

-84

67

saldo programma

-71

-90

-151

-84

67 -113


Jeugd en onderwijs

raming

Lasten Zorg en welzijn

Ruimte en wonen

realisatie

Baten

Baten

745

406

747

634

Lasten

-7.948

-4.204

-5.796

-5.754

42

saldo programma

-7.203

-3.798

-5.049

-5.120

-71

Baten

199

277

264

251

-13

Lasten

-3.733

-4.291

-4.941

-4.388

553

saldo programma

540

-3.534

-4.014

-4.677

-4.137

Baten

1.200

466

583

588

5

Lasten

-1.558

-769

-1.375

-1.329

46

saldo programma

-358

-303

-792

-741

51

Baten

431

388

437

468

31

Lasten

-3.416

-3.800

-3.340

-3.339

1

saldo programma

-2.985

-3.412

-2.903

-2.871

32

Baten

4.576

6.298

4.634

4.517

-117

Lasten

-7.048

-7.865

-7.310

-7.574

-264

saldo programma

-2.472

-1.567

-2.676

-3.057

-381

Baten

71

133

128

129

1

Lasten

-2.233

-2.427

-2.390

-2.259

131

saldo programma

-2.162

-2.294

-2.262

-2.130

132

Baten

138

1

1

Lasten

-3.759

-2.061

-4.789

-5.014

-225

saldo programma

-3.759

-1.923

-4.789

-5.013

-224

-29.613

-25.498

-30.768

-29.771

997

Jaarrekening

164 Overzicht gerealiseerde dekkingsmiddelen raming na

Saldo programma's

realisatie

raming

wijziging

realisatie

2012

2013

2013

2013

-29.613

-25.498

-30.768

-29.771

Algemene dekkingsmiddelen & onvoorzien Lokale heffingen Algemene uitkering Dividenden

4.681

4.724

4.909

4.904

18.576

18.146

17.485

17.645

64

56

68

68

2.724

2.672

2.733

2.689

Dekkingsmiddelen

26.045

25.598

25.195

25.306

Resultaat voor bestemming

-3.568

100

-5.573

-4.465

Rente

Toevoeging aan een reserve Programma Dienstverlening - Reserve Bouwleges

-74

Programma Zorg en welzijn - Reserve Uitvoering Wet inburgering - Reserve Uitvoering Sociale wetgeving - Reserve Uitvoering coalitieprogramma

-3 -72 -36

- Reserve Uitvoering Wmo

-335

- Reserve Overheveling budgetten

-151

-564

Programma Ruimte en wonen - Reserve Wegen

-2.793

-1.120

-1.120

- Reserve Grondverkopen

-100

-95

- Reserve Regionaal investeringsfonds

-172

-172

-516

-516


-1.495

Programma Jeugd en onderwijs - Reserve Onderwijshuisvesting

-468

- Reserve Gebouwen - Reserve Overheveling budgetten

-56

-56

-80

-130

-130

-66

-66

-62

-111

-111

Programma Economie en toerisme - Reserve Regionaal investeringsfonds - Reserve Overheveling budgetten Programma Cultuur en sport - Reserve Kunst

-35

-40

-40

- Reserve Accommodatiebeleid

-81

-516

-667

-174

-174

- Reserve Beheer buitensportaccommodaties - Reserve Gebouwen - Reserve Overheveling budgetten

-435

-16

-16

-443

-443

Programma Leefbaarheid - Reserve Kunst - Reserve Reiniging - Reserve Riolering - Reserve Overheveling budgetten

-417

-5

-5

-19

-19

-576

-576

-483

-483

-15

-15

Programma Veiligheid - Reserve Gebouwen - Reserve Overheveling budgetten

-140

Jaarrekening

165 (vervolg) Overzicht gerealiseerde dekkingsmiddelen Programma Bestuur en Bedrijfvoering - Reserve Gebouwen

-198

- Reserve Arbeidsgerelateeerde kosten

-268


-107

-107

-762

-762

-77

-1.152

Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien - Algemene Reserve

-15.558

- Reserve Accommodatiebeleid

-10.445

- Reserve Nader te bestemmen middelen

-735

- Reserve Bezuinigingen

-316

- Reserve Uitvoering sociale wetgeving

-136

- Reserve Bouwleges

-36

- Reserve Beheer buitensportaccommodaties

-56

- Reserve Keukenhofbijdrage

-966

- Reserve Pensioenen en wachtgelden

-980

- Reserve Arberidsgerelateerde kosten

-380

- Reserve Regionaal investeringsfonds

-3.539

- Reserve Accommodatiebeleid - Reserve Speeltuinen

-11 -15

- Reserve Onderwijshuisvesting

-3.060

- Reserve Reiniging

-862

-371

-371

- Reserve Riolering

-3.096

-260

-260

-6.058

-6.848

74

74

36

36

- Reserve Gebouwen

-111 Totaal toevoegingen

-48.594

0

Onttrekking uit een reserve Programma Dienstverlening - Reserve Bouwleges

36


34

Programma Zorg en welzijn - Algemene Reserve

47

- Reserve Uitvoering sociale wetgeving - Reserve Overheveling budgetten

11

10

65

151

151

3.216

394

394 1.499

Programma Ruimte en wonen - Algemene Reserve - Reserve Regionaal Investeringsfonds HR - Reserve Wegen

410 4.616

1.398

- Reserve Grondverkopen

33

100

100


50

1.495

1.495

Jaarrekening

166 (vervolg) Overzicht gerealiseerde dekkingsmiddelen Programma Jeugd en onderwijs - Reserve Accommodatiebeleid - Reserve Onderwijshuisvesting - Reserve Gebouwen - Reserve Overheveling budgetten

574

33

33

947

420

9

8

1

75

80

80

131

131

410

410

62

62

35

26

26

5

17

3

Programma Economie en toerisme - Algemene Reserve

83

100

- Reserve Regionaal Investeringsfonds HR - Reserve Overheveling budgetten Programma Cultuur en sport - Algemene Reserve - Reserve Gebouwen - Reserve Onderwijshuisvesting - Reserve Accommodatiebeleid

27 74

- Reserve Beheer buitensportaccommodaties - Reserve Wegen

563

686

174

174

435

435

73


100

Programma Leefbaarheid - Algemene Reserve

531

27

27

- Reserve Reiniging

210

510

625

- Reserve Riolering

1.352

1.244

905

178

178

178

193

184

- Reserve Keukenhof - Reserve Gebouwen - Reserve Accommodatiebeleid

23

9

9


99

417

417

Programma Veiligheid - Algemene Reserve

202

- Reserve Gebouwen

6


23

140

140

396

396

Programma Bestuur en Bedrijfvoering - Algemene Reserve - Reserve Gebouwen

51

- Reserve Arbeidsgerelateerde kosten

94

56

268

268

- Reserve Wachtgelden

104

100

79


373

1.187

1.187

600

619

61

72

Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien - Algemene Reserve

22.835

- Reserve Accommodatiebeleid - Reserve Sportfondsen

11

- Reserve Uitvoering coalitieprogramma - Reserve Nader te bestemmen middelen

15.350

- Reserve Uitvoering coalitieprogramma

297

- Reserve Bezuinigingen

316

- Reserve Speeltuinen

15

- Reserve Uitvoering socliale wetgeving

136

- Reserve Stimuleringsmaatregelen VHV

819

afrondingen Totaal onttrekkingen

52.460

100

12.002

11.382

298

200

371

68

-1 Resultaat na bestemming

Jaarrekening

167 Toelichtingen beïnvloeding resultaat 2013 De programmabegroting 2013 – 2016 is samengesteld vanuit het bestaande beleid voorgaande jaren. Daarnaast zijn de uitwerking van de programmaonderdelen, de éénmalige lasten en de lasten van de nieuwe investeringen van invloed. Hieronder en op de volgende bladzijden wordt een en ander in de vorm van overzichten toegelicht. Voor een uitgebreide toelichting verwijzen wij u naar de programma’s.

Toelichting resultaat 2013, inclusief incidentele baten en lasten Bij het opstellen van de Jaarstukken 2013 is nadrukkelijker aandacht geschonken aan de incidentele baten en lasten. In de programma’s treft u dan ook de toelichtingen aan, die in onderstaand overzicht zijn weergegeven. Overzicht éénmalige baten en lasten Er volgt nu een overzicht van eenmalige baten en lasten op programmaniveau.

Overzicht éénmalige baten en lasten (x € 1.000) Realisatie Programma 2013 Dienstverlening Zorg en welzijn Regionale samenwerking Ruimte en wonen Jeugd en onderwijs Economie en toerisme Cultuur en sport Leefbaarheid Veiligheid Bestuur en bedrijfsvoering Mutaties reserves Eénmalig baten 2013 Dienstverlening Zorg en welzijn Regionale samenwerking Ruimte en wonen Jeugd en onderwijs Ecnomie en toerisme Cultuur en sport Leefbaarheid Veiligheid Bestuur en bedrijfsvoering Mutaties reserves Eénmalig lasten 2013

-10 -405 -66 -43

-11.382 -11.906 171 15 2.474 80 175 509 602 219 1.542 6.848 12.635

Jaarrekening

168 Toelichting (x € 1.000) P ro gra m m a

O m s c hrijv ing

B e dra g

B aten P ro gramma Zo rg en welzijn

B ijdrage A sielzo ekers (vo o rgaande jaren)

-10

P ro gramma Ruimte en wo nen

Gro ndverko pen

-95

Gro ndexplo itatie

-153

P lanschades Vo lkshuisvesting Verko o p wo ning

-4 19 -172

P ro gramma Eco no mie en to erisme

Regio naal Investeringsfo nds

-66

P ro gramma Cultuur en spo rt

A anko o p kunst

-40

B ijdrage no ta Spo rt

-3

La s t e n P ro gramma Zo rg en welzijn

B ijdrage ISD (vo o rgaande jaren)

-26

B ijdrage M aregro ep

46

Overheveling budgetten van 2012 naar 2013

151

P ro gramma bestuurlijke samenwerking

B o llen4


Gro ndexplo itatie B eleidsvisie wo nen

15 964 15


1.495

P ro gramma Jeugd en o nderwijs


80


A dvies Flo wer Science P ark


46

B eleidsno titie Eco no mie, To erisme en Evenementen

66


62

Stichting B iblio theek (vo o rgaande jaren)

34

No ta Spo rtbeleid Overheveling budgetten van 2012 naar 2013 P ro gramma Leefbaarheid

B uurtgericht werken

30 13

M ilieudienst West Ho lland (vo o rgaande jaren)

95

B o meninspectie

25

Overheveling budgetten van 2012 naar 2013 Investeringen brandkranen Overheveling budgetten van 2012 naar 2013 P ro gramma B edrijfsvo ering

40 435

M ilieubeleidsplan

No ta A cco mmo datiebeleid P ro gramma Veiligheid

1

Greenpo rt eco no mische agenda

B estuurskrachtmeting Inhuur perso neel Overheveling budgetten van 2012 naar 2013

22 417 79 140 7 348 1.187

Jaarrekening

169 Overzicht structurele toevoegingen en onttrekkingen reserves

Reserve Onderwijshuisvesting Reserve Gebouwen Reserve Uitvoering Wet maatschappelijke ondersteuning Reserve Keukenhof Reserve Bouwleges Reserve Arbeidgerelateerde kosten Reserve Wachtgelden

  

Het betreft een overzicht waarvan de baten en lasten met een reserve een zogenoemde ”gesloten systeem” vormen en geen invloed hebben op het rekeningresultaat. Het gaat om de volgende reserves:  Reserve Accommodatiebeleid  Reserve Riolering  Reserve reiniging

   

Realisatie Programma 2013 Toevoegingen Dienstverlening Zorg en welzijn Regionale samenwerking Ruimte en wonen Jeugd en onderwijs Economie en toerisme Cultuur en sport Leefbaarheid Veiligheid Bestuur en bedrijfsvoering Algemene dekkingsmiddelen

Onttrekkingen Dienstverlening

-564 -172 -56 -66 -857 -595 -15 -184 -631 -3.140

74

Zorg en welzijn Regionale samenwerking Ruimte en wonen Jeugd en onderwijs Ecnomie en toerisme Cultuur en sport Leefbaarheid Veiligheid Bestuur en bedrijfsvoering Algemene dekkingsmiddelen

454 410 863 1.901 140 403 619 4.864

Jaarrekening

170

Toelichting (x € 1.000) P ro gra m m a

O m s c hrijv ing

B e dra g

T o e v o e ginge n P ro gramma Zo rg en welzijn

Reserve Uitvo ering Wet maatschappelijke o ndersteuning

-564


Reserve Regio naal Investeringsfo nds HR

-172


Reserve Gebo uwen




Reserve A cco mmo datiebeleid

-667

Reserve B eheer buitenspo rtacco mmo daties

-174

Reserve Gebo uwen P ro gramma Leefbaarheid

-56 -66

-16

Reserve Reiniging

-19

Reserve Rio lering

-576

P ro gramma Veiligheid

Reserve Gebo uwen

-15

P ro gramma B edrijfsvo ering

Reserve Gebo uwen

-107

Reserve A rbeidgerelateerde ko sten A lgemene dekkingsmiddelen en o nvo o rzien

-77

Reserve Reiniging

-371

Reserve Rio lering

-260

O nt t re k k inge n P ro gramma Dienstverlening

Reserve B o uwleges



74 33

Reserve Onderwijshuisvesting

420

Reserve Gebo uwen P ro gramma Eco no mie en to erisme



Reserve Gebo uwen Reserve A cco mmo datiebeleid

P ro gramma Leefbaarheid

1 410 3 686

Reserve B eheer buitenspo rtacco mmo daties

174

Reserve Reiniging

625

Reserve Rio lering

905

Reserve Keukenho f

178

Reserve Gebo uwen

184

Reserve A cco mmo datiebeleid P ro gramma Veiligheid

Reserve Gebo uwen

P ro gramma B edrijfsvo ering

Reserve Gebo uwen Reserve A rbeidgerelateerde ko sten Reserve Wachtgelden

A lgemene dekkingsmiddelen en o nvo o rzien


9 140 56 268 79 619

Per programma’s in het onderdeel Heeft het gekost wat het mocht kosten? worden de toevoegingen en onttrekkingen toegelicht.

Jaarrekening

171 Toelichting verschillen ramingen 2013 na wijziging en de realisatie 2013 (x € 1.000) Verschillen tussen de ramingen na de 2e Tussentijdse Rapportage 2013 en de realisatie 2013 boven de € 25.000 worden kort toegelicht. PROGRAMMA 01 Dienstverlening

BATEN LASTEN TOELICHTING 34 -20 -36 -56

02 Zorg en welzijn

817

41 35 12 88 03 Regionale samenwerking

60 Lagere kosten Bollen4. De kosten worden in 2014 verantwoord. 7 Overigen. 67

-71 -60

-61 8 -113 05 Jeugd en onderwijs

91 Lagere lasten extra taken en subsidiabele activiteiten ouderenbeleid. 564 Lagere lasten uitvoering Wmo, het bedrag wordt na resultaatbestemming in de reserve Uitvoering Wmo gestort. 26 Afrekening ISD 2012. 41 Hogere rijksbijdrage/hogere bijdrage Maregroep Wet sociale werkvoorziening. Hogere rijksbijdrage Wet Bundeling van uitkeringen inkomensvoorzieningen aan gemeenten. 7 Overigen. 729

67

0 04 Ruimte en wonen

50 Lagere ontvangen leges en kosten resulteren in een 100% dekking Wabo (zie voor een toelichting paragraaf Lokale heffingen) . 40 Overigen. 90

22 Mede door onze toerekening van rentekosten (via de renteomslag) en het lage rentepercentage over de uitstaande leningen bij of via de SVN verloopt de startersleningen/leningen funderingsproblematiek administratief niet budgettair neutraal. -281 Voor de gemeente blijvende baten en lasten. 291 Betreft lagere kosten wegen. 10 Overigen. 42

540 121 Lagere kosten jeugd. 100 Lagere kosten voorschoolse voorzieningen.

-13 -13 06 Economie en toerisme

309 Lagere kosten onderwijs hebben ook gevolgen voor de storting in de Reserve Onderwijshuisvesting. 23 Overigen. 553

51 5 5

46 Overigen. 46

Jaarrekening

172 (vervolg) Toelichting verschillen ramingen 2013 na wijziging en de realisatie 2013 (x € 1.000) 07 Cultuur en sport

32

31 31 08 Leefbaarheid

93 Niet benodigd budget eenmalige lasten Sportcomplex. 54 Afrekening 2012 Stichting Bibliotheek. Afrekeningen gas/water/licht met de gebruikers van het sportpark. -146 Overigen. 1

-381 12

-122 -7 -117 09 Veiligheid

-95 Afrekening ODMH 2012. -39 Lagere opbrengst Afvalstoffenheffing en hogere kosten afvalverwerking worden verrekend met de storting in de reserve Reiniging. -115 Lagere opbrengst Rioolheffing en hogere kosten riolen worden verrekend met de storting in de reserve Riolering. -15 Overigen. -264

132

1 1 10 Bestuur en bedrijfsvoering

47 Lagere kosten brandkranen. 49 Lagere ksosen veiligheid. 35 Overigen. 131

-224 80

-1 -1 TOTAAL

De door de Meerlanden te maken kosten met betrekking tot de Vennestraat worden nu door functioneel doorverdeeld. De kosten van Stichting RIJKde enMerlanden de bezuiniging op de inkopen (nota -160 Bezuinigingen 2012) blijven nu ten laste van de exploitaite, terwijl het voordeel op individuele investeringen plaatsvinden. Vanaf 2014 zal een verdeelsystematiek worden geïntroduceerd. -201 Niet aan investeringen toe te rekenen uren eigen dienst. -47 Saldo kostenplaatsen: Overigen -328 111 Lagere lasten raad en college. -6 Overigen. -223

997

Verdeling onvoorzien over de programma’s gedurende het jaar 2013 Lisse nam in 2013 geen raming voor onvoorzien op. Het begrotingsresultaat van € 200.000 wordt gezien als algemene buffer voor onverwachte lasten.

Jaarrekening

173 x € 1.000

BALANS ACTIVA VASTE ACTIVA

31 december 2013

31 december 2012

Materiële vaste activa a. Investeringen met een economisch nut b. Investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut Totaal materiële vaste activa

64.759

50.098

5.724

5.236

70.483

55.334

Financiële vaste activa a. Leningen aan woningbouwcorporaties

899

917

b. NUON

8.200

8.200

c. Kapitaalverstrekkingen: deelnemingen en effecten

1.047

981

d. Overige langlopende leningen u/g

1.953

1.796

e. Overige langlopende leningen personeel

Totaal vaste activa

6.582

6.960

18.681

18.854

89.164

74.188

VLOTTENDE ACTIVA Voorraden Grond- en hulpstoffen: a. Onderhanden werk, Bouwgrond in exploitatie (winstgevend)

5.226

b. Onderhanden werk, Bouwgrond in exploitatie (verliesgevend)

3.704

c. Niet in exploitatie genomen bouwgrond met besluit tot ontwikkeling (winstgevend) d. Niet in exploitatie genomen bouwgrond met besluit tot ontwikkeling (verliesgevend) e. Voorziening stadsvernieuwing

300

1.884

2.253

14.854

-1.059

-6.679

10.424

10.059

a. Vorderingen op openbare lichamen

4.193

3.745

b. Overige vorderingen

2.149

2.147

6.342

5.892

Uitzettingen met een rentetypische looptijd korter dan één jaar

Liquide middelen a. Kassaldi b. Banksaldi

6

15

2.418

4.468

2.424

4.483

946

1.580

Overlopende activa a. Overige nog te ontvangen bedragen b. Vooruitbetaalde bedragen

12

0

c. Overheidssubsidies

41

19

999

1.599

20.189

22.033

109.353

96.221

Totaal vlottende activa TOTAAL ACTIVA

Jaarrekening

174

172 BALANS PASSIVA

x € 1.000 31 december 2013

31 december 2012

VASTE PASSIVA Eigen vermogen a. Algemene reserve b. Bestemmingsreserves c. Exploitatieresultaat na bestemming

2.312

3.319

48.148

50.883

68

792

50.528

54.994

Vreemd vermogen Voorzieningen

146

Vaste schulden met een rentetypische looptijd van één jaar of langer a. Onderhandse leningen: 1. binnenlandse banken en overige financiële instellingen 2. overige binnenlandse sectoren

52.167

33.350

899

917

53.066

34.269

53.212

34.269

103.740

89.263

4.924

5.614

b. Waarborgsommen

Totaal vreemd vermogen Totaal vaste passiva

2

VLOTTENDE PASSIVA Netto vlottende schulden met een rentetypische looptijd korter dan één jaar a. Overige schulden

Overlopende passiva a. Nog te betalen

424

1.052

b. Vooruitontvangen overheidssubsidies

224

190

c. Vooruitontvangen inkomsten

Totaal vlottende passiva

TOTAAL PASSIVA

Niet uit de balans blijkende verplichtingen

41

102

689

1.344

5.613

6.958

109.353

96.221

44.808

39.134

Jaarrekening

175 Toelichting algemeen Waarderingsgrondslagen Voor zover niet anders vermeld zijn de activa en passiva gewaardeerd tegen verkrijgings- of vervaardigingsprijs. De bepalingen uit (artikel 63 van) het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) zijn daarbij in acht genomen. De voorziening Stadsvernieuwing is gebaseerd op verwachte tekorten naar contante waarde

Materiële vaste activa met een economisch nut Gronden uitgegeven in erfpacht De in erfpacht uitgegeven percelen zijn gewaardeerd tegen de eerste uitgifteprijs. Overige investeringen met een economisch nut Deze materiële vaste activa worden gewaardeerd op basis van aanschaffingswaarde of vervaardigingsprijs, verminderd met bijdragen van derden en de afschrijvingen. De afschrijvingen zijn gebaseerd op de verwachte levensduur en uitgedrukt in een bedrag gerelateerd aan de levensduur van de activa (lineaire afschrijving).

De gehanteerde afschrijvingstermijnen bedragen als volgt: Omschrijving

Afschrijvingstermijn

Gronden en terreinen

n.v.t.

Nieuw bouw w oonruimten, schoolgebouw en, kantoren en bedrijfsgebouw en 40 jaar Rioleringen

30 jaar

Renovatie, restauratie en aankoop w oonruimten en bedrijfsgebouw en

25 jaar

Technische installaties in bedrijfsgebouw en 15 jaar Veiligheidsvoorzieningen bedrijfsgebouw en, telefooninstallaties, kantoormeubilair, schoolmeubilair, aanleg tijdelijke terrein w erken, nieuw bouw tijdelijke w oonruimten en bedrijfsgebouw en 10 jaar Zw are transportmiddelen, aanhangw agens, schuiten, personenauto's, lichte motorvoertuigen 7 jaar Automatiseringsapparatuur (softw are)

5 jaar

Automatiseringsapparatuur (hardw are)

3 jaar

Investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut

wegen 15 jaar en voor wegen in woonwijken en winkelgebieden 20 jaar.

Aankoop en vervaardiging van activa met een meerjarig maatschappelijk nut worden onder aftrek van bijdragen van derden ten laste van de exploitatie gebracht. Indien hiervan bij raadsbesluit wordt afgeweken, wordt het actief lineair afgeschreven over de verwachte levensduur van het actief of een kortere door de raad aan te geven tijdsduur. Bij wegen is de verwachte levensduur voor doorgaande

Financiële vaste activa De belangen in gemeenschappelijke regelingen, deelnemingen en effecten worden gewaardeerd tegen kostprijs. De posten worden in waarde verminderd, indien deze vermindering naar verwachting duurzaam is. De leningen aan de woningcorporatie en de overige uitgegeven leningen worden gewaardeerd tegen nominale waarden.

Jaarrekening

176 Vlottende activa Voorraden De voorraden worden gewaardeerd tegen aanschaffingsprijs of vervaardigingsprijs of tegen marktwaarde indien deze prijs/waarde lager is. De boekwaarde van de gronden in exploitatie wordt gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs, directe materiaal- en arbeidskosten en financieringskosten. Hierop worden de opbrengsten in mindering gebracht. De gevormde voorziening om verliezen op de grondexploitaties te dekken is in de balans opgenomen tegen de contante waarde van het voorzienbare verlies. Vorderingen en overlopende activa De vorderingen zijn gewaardeerd tegen nominale waarde. Liquide middelen en overlopende posten Deze activa zijn opgenomen tegen nominale waarde.

Vreemd vermogen Vaste schulden Vaste schulden zijn gewaardeerd tegen de nominale waarde, verminderd met gedane aflossingen. De vaste schulden hebben een rente typische looptijd van één jaar of langer. Vlottende passiva De vlottende passiva zijn gewaardeerd tegen de nominale waarde. Resultaatbepaling Voor de resultaatbepaling wordt het stelsel van baten en lasten gehanteerd. Dit houdt in, dat de baten en lasten worden toegerekend aan de periode waarop zij betrekking hebben. Dit uitgangspunt is voor 2013 zoveel mogelijk toegepast.

Jaarrekening

177 Toelichting op de balansposten 31 december 2013 Materiële vaste activa De materiële vaste activa zijn als volgt onderverdeeld:  Gronden en terreinen: alle terreinen en gronden in gebruik gegeven of verhuurd aan anderen;  Woonruimten: alle huizen in gebruik gegeven en in gebruik gegeven als dienstwoning;  Bedrijfsgebouwen: gemeentehuis, brandweerkazerne, scholen e.d.;  Grondbouwkundige werken: drainages, keerwanden, overstorten e.d.;  Waterbouwkundige werken: sloten, bruggen, beschoeiingen, rioleringen, duikers, gemalen e.d.;  Wegbouwkundige werken: straten, pleinen, verlichting, straatmeubilair, groenvoorzieningen e.d.;  Vervoermiddelen: auto’s;  Machines, apparaten en installaties: machines, computers e.d.; Deze indeling is gebaseerd op het BBV. De kolommen worden alleen getoond als er daadwerkelijk ook bedragen in voorkomen. In de staat van materiële activa met een economisch nut worden is de specificatie als volgt: a Investeringen in de openbare ruimte met een economisch nut Materiële vaste activa (x € 1.000) Investeringen met een economisch nut Boekwaarde 1-1-2013

Gronden en terreinen

Bedrijfs gebouwen

841

33.388

Vermeerderingen

9.839

Verminderingen

VervoerOverige middelen, materiële Totaal apparatuur vaste enz. activa 12.773 441 2.655 50.098

Waterbouwkundige werken

1.844

403

-31

Afschrijvingen

-1.278

-471

-155

5.871

17.957

-1.237

-1.268

-124

-2.028

Bijdragen van derden Boekwaarde 31-12-2013

841

41.949

14.115

689

7.165

64.759

Jaarrekening

178 b Investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut In de staat van materiële activa, investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut worden deze bedragen als volgt gespecificeerd. Wegbouwkundige Werken (x € 1000) Wegbouwkundige Werken

Totaal

Boekwaarde 1 jan. 2013

5.236

Vermeerderingen

1.578

Verminderingen

-645

Afschrijvingen

-210

Bijdragen van derden Boekwaarde 31 dec. 2013

-235 5.724

De investeringen met een maatschappelijk nut in de openbare ruimte worden afgeschreven binnen een periode van 15 à 20 jaar (zie Nota reserves en voorzieningen 2004). Financiële vaste activa De specificatie van de financiële vaste activa (x € 1.000) is als volgt: 1 januari 2013 Leningen aan woningbouwcorporaties Te ontvangen NUON gelden Kapitaalverstrekkingen: Deelnemingen en effecten

Verstrekte leningen

917

Aflossingen

Overige

-18

0

8.200

899 8.200

982

65

Overige langlopende leningen u/g

1.796

223

Overige langlopende leningen personeel

6.960 18.855

31 december 2013

1.047 -57

-9

-378 288

-453

1.953 6.582

-9

18.681

Leningen aan woningbouwcorporaties Er loopt nog één lening van het rijk via de gemeente. Zie ook onder Langlopende schulden Te ontvangen NUON gelden De vordering NUON gelden (uitbetaling in 2015) is wegens levering in termijnen ook in deze staat opgenomen (per 31/12 € 8.200.000).

Jaarrekening

179 Kapitaalverstrekkingen: Deelnemingen en effecten De specificatie van de post deelnemingen en effecten (x € 1.000) is als volgt:

Omschrijving Aandelen Dunea (72.975 aandelen) Aandelen netwerkbedrijf Alliander Aandelen De Meerlanden Aandelen De Meerlanden prioriteit Aandelen B.N.G. Euro-obligatiefonds Greenport Ontwikkelingsmaatschappij

Boekwaarde Vermeerde- Verminde- Boekwaarde 01-01-2013 ringen ringen 31-12-2013 0 0 0 0 940 940 0 0 42 42 0 0 65 65 982 65 1.047

Deelnemingen en effecten Het aantal aandelen Dunea bedraagt 71.503 stuks per 31 december 2013. Op 10 december 2013 passeerde bij notaris Buren in Den Haag een akte houdende de overdracht van aandelen in het kapitaal van de N.V. Dunea, waarbij Lisse 1.472 leverde aan de gemeente Voorschoten. De aandelen Dunea zijn voor € 0,45 opgenomen op de balans. De aandelen in het netwerkbedrijf Alliander zijn voor € 0,45 opgenomen op de balans. Per 1 juli 2009 is de inrichting en het beheer van de openbare ruimte uitbesteed aan De Meerlanden en heeft Lisse 8.951 aandelen in deze overheidsgedomineerde vennootschap. De aandelen kostten € 105 per stuk, per 31 december € 939.855 in totaal.

Het aantal aandelen BNG bedraagt 18.252 (van € 2,50). De boekwaarde van deze aandelen BNG bedraagt € 41.411,98. Lisse ontvangt jaarlijks dividenduitkeringen uit hoofde van haar aandelenbezit in de BNG. Greenport Ontwikkelingsmaatschappij: in 2013 is het startkapitaal op de juiste manier verwerkt in de administratie.Dit naar aanleiding opmerking accountant bij de jaarrekening 2012. Geldleningen woningbouw Er loopt nog één lening van het rijk via de gemeente. Zie ook onder Langlopende schulden

Jaarrekening

180

Overige langlopende geldleningen u/g De specificatie van de overige langlopende geldleningen u/g (x € 1.000) is als volgt:

OMSC HRIJVING

-232

Boekwaarde 31 december 2013 -232

232

232

Boekwaarde 1-1-2013

Speelkwartier opbrengst Geldlening Da C apo Geldlening museum renteloos Geldlening Duimelijntje

Vermeer- Vermin- Aflosderingen deringen sing

3

-1

2

80

-5

75

-1

56

Fietsregeling

1

Geldlening VVV

10

-7

57

Geldlening St.Beheer C luster Meer&Duin

4

118

118

Lening St. Jenaplanscholen renteloos

19

-2

Lening St. Jenaplanschool 2012

36

-4

SVN Startersleningen

871

Leningen funderingen

186

Geldlening FC Lisse renteloos

213

Geldlening FC Lisse boeterente

-2

In januari 2012 is besloten om de openstaande vorderingen van FC Lisse om te zetten in een renteloze lening van € 360.000, waarvan in 2013 € 36.000 is afgelost.

184 -7

0

345

-36

309

73

-1

72

-57

1.953

1.796

Aan startersleningen is in 2013 geen bedrag afgelost van € 39.230. Aan nieuwe leningen is door SVN € 213.006,-- verstrekt.

223

-9

In januari 2012 is besloten om activa over te nemen van FC Lisse. Met de verkoopopbrengst heeft FC Lisse lopende leningen bij de bank afgelost. De hieruit voortvloeiende boeterente is ook omgezet in een renteloze lening. Voor beide leningen is een overeenkomst van schuld gesloten.

Overige langlopende leningen personeel De specificatie van de overige langlopende geldleningen personeel (x € 1.000) is als volgt: OMSC HRIJVING Personeel

32 1.084

7

Geldlening FC Lisse aflossing schuld 2012

17

Boekwaarde 01-01-2013

Aflossing

Boekwaarde 31-12-2013

6.960

-378

6.582

6.960

-378

6.582

Ingevolge de wet FIDO mogen geen leningen meer verstrekt worden aan het personeel.

Jaarrekening

181 Voorraden Specificatie boekwaarden (x 1.000): ONDERHANDEN WERK, BOUWGROND IN EXPLOITATIE WINSTGEVEND Sportlaan Dever- Herontw . Zuid (w oningbouw ) Boekw aarde 1/1/2013 Investeringen

NIET IN EXPLOITATIE GENOMEN GRONDEN

VERLIESGEVEND WINST VERLIESGEVEND GEVEND Raadhuis plein

CNB

Geest w ater

BinnenHoog ELKA Greveling gebied vliet

Totaal

2.841

1.816

6.722

2.524

67

1.069

0

1.132

565

16.736

295

274

409

149

233

44

4

-72

-22

1.314

Desinvesteringen/ buitengebruikstellingen

0

Afschrijvingen

0

Bijdragen van derden

-468

Afw aardering w egens duurzame w aardeverminde-ringen Boekw aarde 31/12/2013 TOTALEN

3.136

2.090

-4.500

-1.600

2.631

1.073

5.226

3.704

-468 -6.100

300

645

4

1.060

543

11.482

2.252

300

Zie de toelichting in de paragraaf Grondbeleid

Niet opgenomen zijn de waarden van de nog in bezit van de gemeente zijnde woningen. In november 2004 is besloten niet tot verkoop ineens van deze woningen over te gaan. De prijs die werd geboden, lag rond het punt dat de vervallende huuropbrengsten nog net of net niet zouden worden

gecompenseerd. Het bestaande beleid om een vrijkomende woning te verkopen door middel van plaatsing van een inschrijvingsmogelijkheid via de plaatselijke pers, blijft gehandhaafd.

VERLOOPOVERZIC HT VOORZIENING STADSVERNIEUWING 1 jan. 2013 Beginstand

Stortingen

Onttrekkingen

31 dec.2013

6.679

480

6.100

1.059

6.679

480

6.100

1.059

Dekking risico verliezen grondcpl. Onttrekking grondcpl.

De voorziening Stadsvernieuwing dient ter dekking van verwachte tekorten binnen de grondexploitatie, berekend naar contante waarde in 2013. In 2013 is een bedrag van

€ 6,1 miljoen ten laste van deze voorziening gebracht, waarvan € 4,5 miljoen ten gunste van de boekwaarde CNB en € 1,6 miljoen ten gunste van de boekwaarde Raadhuisplein.

Jaarrekening

182 Uitzettingen met rentetypische looptijd korter dan 1 jaar (x € 1000) 2013

2012

Vorderingen op openbare lichamen

4.193

3.745

Overige vorderingen

2.149

2.147

6.342

5.892

De openstaande vorderingen worden

te bereiken. In 2013 is een bedrag van

regelmatig nagelopen en periodiek worden de

€45.000 aan vorderingen als oninbaar

nodige maatregelen getroffen om invordering

verklaard.

Liquide middelen (x € 1.000) 2013

2012

Banken: BNG

1.976

3.781

183

213

Deutsche Bank

0

0

ING

0

0

Rabobank

4

9

Kas

5

14

Kas afdeling Burgerzaken

1

1

255

451

2.424

4.483

BNG belastingen

SVN startersleningen rekening-courant SVN Leningen funderingen

Eind 2013 is een vaste geldlening aangetrokken van € 20 miljoen, onder meer door forse investeringen. Treasury, en met name de liquiditeitsplanning, heeft de aandacht.

14

Sinds 2007 is er een rekening-courant bij de SVn, waaruit de startersleningen worden betaald. Deze rekening-courant werd voorheen beschouwd als niet uit de balans blijkend recht.

Jaarrekening

183 Overlopende activa De overlopende activa zijn verdeeld in: Overige nog te ontvangen bedragen Dit zijn de bedragen die betrekking hebben op 2013, maar in 2014 worden ontvangen, t.w. Vooruitbetaalde bedragen exploitatie

1

Vooruitbetaalde bedragen investeringen

11

Bijdragen Noordwijk en Noordwijkerhout afd.P&O samen

461

ISD concept-jaarrekening 2013

402 875

Tusenrekening pin Burgerzaken

1

Kruisposten

6

Tussenrekening kas, bank, derden

76 958

Nog te ontvangen overheidssubsidies Dit zijn nog te ontvangen overheidssubsidies, waarvan al kosten in 2013 zijn geboekt.

Nog te ontvangen overheidssubsidies BDU uitkering 2012 Melkw eg BDU uitkering 2012 Schoolstraat

Stand per 1-1-2013

Toevoegingen

Stand 31-12-2013

10

10

9

9

BDU uitkering Stationsw eg 19

22

22

22

41

Jaarrekening

184 PASSIVA Eigen vermogen Onder het eigen vermogen zijn opgenomen algemene reserves, bestemmingsreserves en het saldo van de rekening van baten en lasten. Dit saldo wordt aan het eigen vermogen onttrokken dan wel toegevoegd. Verloopoverzicht Reserves (x € 1000) Toevoegingen

Omschrijving

Algemene reserve

1 jan 2013

Onttrekkingen

via resultaatvia resultaatvia resultaatvia resultaatbestemming bestemming bestemming bestemming bij de bij de voorgaand voorgaand programmaprogrammajaar jaar rekening rekening

3.319

23

31 dec 2013

-1.030

2.312

-1.498

293

Overige bestemmings reserves: Erfpachtsgronden Wegen Uitvoering coalitieprogramma Stimuleringsmaatregelen volkshuisvesting Uitvoering Wet Maatschappelijke Ondersteuning Overheveling budgetten Uitvoering Sociale Wetgeving Uitvoering Wet Inburgering Nader te bestemmen middelen Verkoop gronden Gebouwen Reiniging Bouwleges Huisvesting onderwijs Beheer buitensport accommodaties Accommodatiebeleid Keukenhofbijdrage Riolering Arbeidsgerelateerde kosten Wachtgelden/Pensioenen oud wethouders Regionaal investeringsfonds Holland Rijnland Kunstwerken Totaal

17 671

17 1.120

72

-72

119

119

489

565

1.054

3.967

2.445

-3.967

2.445

130

769

-10

889

21

3

24

23.735

23.735

20

94

-100

14

244 652 74 2.954

194 390

-244 -625 -74 -410

194 417

56

174

-174

56

10.440 788 1.744

668 836

-1.339 -178 -905

9.769 610 1.675

647

275

-466

456

-78

799

-410

2.958

877 3.130

238

35 54.201

45 7.816

In 2012 is de Nota reserves en voorzieningen vastgesteld, waarin alle reserves zijn beoordeeld en aangepast aan de nieuwe voorschriften c.q. veranderde inzichten. De

23

-11.580,0

gevolgen van deze nota waren nog niet verwerkt in de begroting 2013. Dit heeft nog invloed gehad op de stortingen en onttrekkingen uit reserves

2.544

80 50.460

Jaarrekening

185 Algemene reserve De Algemene Reserve is bestemd voor de egalisatie van positieve en negatieve exploitatiesaldi en een buffer voor onvoorziene tegenvallers (weerstandscapaciteit). De bodem is afhankelijk van de benodigde weerstandscapaciteit. De stand van de Algemene reserve is “vrij besteedbaar” om risico’s af te dekken. Bestemmingsreserves  De bestemmingsreserve Erfpachtgronden is ingesteld voor de dekking van de afkoopsom opstallen 99 flatwoningen Van Speijkstraat. De erfpacht loopt in 2037 af. Het perceel grond maakt onderdeel uit van het grondexploitatiegebied Sportlaan e.o. In 2013 hebben geen mutaties plaatsgevonden. 

De bestemmingsreserve Wegen is ingesteld voor de dekking van de kosten voor de aanleg van wegen. In 2013 is een bedrag van € 1.120.000 als donatie gestort in de reserve. Onttrokken zijn de bedragen voor het onderhoud van wegen en bruggen.



De bestemmingsreserve Uitvoering coalitieprogramma is ingesteld voor de dekking van incidentele lasten uitvoering coalitieprogramma 2010 – 2014. In 2013 is het saldo onttrokken voortvloeiend uit de Bezuinigingsnota.



De bestemmingsreserve Stimuleringsmaatregelen volkshuisvesting is ingesteld voor de dekking van de kosten verband houdend met de stimuleringsmaatregelen volkshuisvesting. In 2013 zijn er geen mutaties geweest.  De bestemmingsreserve Uitvoering Wet maatschappelijke ondersteuning is ingesteld om de kosten van de uitvoering van de Wet maatschappelijke ondersteuning overeenkomstig het beleid budgettair neutraal te laten verlopen. In 2013 is een bedrag van

afgerond € 565.000 aan de reserve toegevoegd. Dit naar aanleiding van de concept-jaarrekening ISD. 

De bestemmingsreserve Overheveling budgetten is alleen van belang voor de overheveling van budgetten van het ene jaar naar het andere jaar.



De Bestemmingsreserve Uitvoering sociale wetgeving is ingesteld voor de egalisatie van de rijksbijdragen en kosten uitvoering Wet werk en bijstand. Bij de vaststelling van de jaarrekening 2012 is een bedrag van € 769.000 aan deze reserve toegevoegd. In 2013 is een bedrag van € 10.000 onttrokken aan de reserve.



De bestemmingsreserve Uitvoering Wet inburgering is ingesteld voor de egalisatie van de rijksbijdragen en de kosten van de uitvoering Wet Inburgering. In 2013 is een storting van € 3.000 gedaan en het saldo is nu gelijk aan het bedrag genoemd in de concept-rekening van de ISD opgenomen bedrag voor de zg. meeneemregeling.

 De bestemmingsreserve Nader te bestemmen middelen dient als compensatie voor het weggevallen dividend NUON en vormt een buffer voor onvoorziene tegenvallers. De bodem van de reserve is bepaald op € 22,5 miljoen. Het verschil met het huidig saldo word ingezet bij de nota Bezuiniging 2015.

 De bestemmingsreserve Verkoop gronden is ingesteld voor de uitvoering van de nota Bezuinigingen 2012 om de verwachte opbrengst restgronden ad € 1 miljoen over een tiental jaren te verspreiden. De opbrengst grondverkopen, zonder bestemming, wordt vanaf 1 juli 2011 in de reserve gestort. In 2013 is een bedrag van € 95.000 toegevoegd aan de reserve en € 100.000 onttrokken.

Jaarrekening

186 

De bestemmingsreserve Gebouwen is ingesteld voor de egalisatie van het onderhoud aan gebouwen. In 2013 bedraagt de toevoeging € 194.000 en er is een bedrag van € 244.000 onttrokken, voornamelijk i.v.m. de verbouwing van Welkom.



De bestemmingsreserve Reiniging is ingesteld voor de egalisatie van de kosten en baten betreffende de reiniging. In 2013 is er per saldo een bedrag van € 206.000 onttrokken aan deze reserve.



De bestemmingsreserve Bouwleges is geheel aangewend om extra personeel te kunnen inhuren.



De bestemmingsreserve Huisvesting onderwijs is een egalisatiereserve. In 2013 is per saldo een bedrag van € 410.000 onttrokken aan deze reserve.



De bestemmingsreserve Beheer Buitensportaccommodaties is een egalisatiereserve. In 2013 zijn per saldo een mutaties geweest.



De bestemmingsreserve Accommodatiebeleid is een egalisatiereserve en dient voor over-of onderschrijdingen, zodat de kosten van de uitvoering van het accommodatiebeleid overeenkomstig het bestaande beleid budgettair neutraal verlopen. In 2013 is per saldo een bedrag van € 597.000 onttrokken aan de reserve.



De bestemmingsreserve Keukenhofbijdrage is gevormd uit een gedeelte van de ontvangen bedragen van de Keukenhof wegens het beëindigen van de jaarlijks verkregen retributie. Jaarlijks wordt een bedrag van € 178.000 aan deze reserve onttrokken.



De bestemmingsreserve Riolering is een egalisatiereserve voor de kosten en baten betreffende de riolering. In 2013 is per saldo een bedrag van € 69.000 onttrokken aan deze reserve.



De bestemmingsreserve Arbeidgerelateerde kosten is een egalisatiereserve. Overeenkomstig het beleid wordt het verschil tussen de geraamde kosten en de werkelijke personele kosten gestort in c.q. onttrokken aan de reserve. In 2013 is per saldo een bedrag van € 179.000 onttrokken aan deze reserve.



De bestemmingsreserve Wachtgelden/Pensioenen gewezen wethouders is een egalisatiereserve voor de werkelijke kosten wegens wachtgelden en pensioenen van oud-wethouders. In 2013 is een bedrag van € 78.000 betaald en onttrokken aan deze reserve. Periodiek wordt getoetst of de reserve toereikend is.



De bestemmingsreserve Regionaal Investeringsfonds Holland Rijnland is een reserve ter dekking van de bijdragen aan het Regionaal Investeringsfonds. In 2013 is een bedrag van € 410.000 is onttrokken. Dit is de jaarlijkse bijdrage aan het Investeringsfonds. Een bedrag van € 238.000 is toegevoegd aan deze reserve. Het betreft de opbrengst wegens verkoop van een woning en de verantwoording van het startkapitaal GOM op de staat Financiële activa. Zie rapport accountant Jaarrekening 2012.



De bestemmingsreserve Kunstwerken is bedoeld voor realisering van kunstobjecten. In 2013 zijn de bijdragen uit projecten 2013 toegevoegd, zijnde een percentage van de investeringskosten.

Jaarrekening

187 Vreemd vermogen Onder het vreemde vermogen vallen: Voorzieningen In 2013 is besloten tot het instellen van de voorziening Baggeren. Een bedrag van € 146.000 is in deze voorziening gestort.

Vaste schulden met een rente typische looptijd van één jaar of langer Onder vaste schulden zijn begrepen: a. onderhandse leningen van binnenlandse banken en overige financiële instellingen b. waarborgsommen

De specificatie is als volgt (x € 1.000) 2013 schuld Woningbouwvereniging Gezinsbelang

2012 rentelast

schuld

rentelast

899

43

917

44

Onderhandse leningen: BNG 24-04-2008

7.350

359

7.650

373


6.300

298

6.533

309


9.334

379

9.666

392

Onderhandse leningen: NWB Bank 31-12-2012

9.183

294

9.500

Onderhandse leningen: NWB Bank 31-12-2013

20.000

Waarborgsommen

2 53.066

De lening aan de woningbouwvereniging en de onderhandse leningen zijn verstrekt door de BNG en de Nederlandse Waterschapsbank.

1.373

34.268

In 2013 is een onderhandse lening aangetrokken bij de Nederlandse Waterschapsbank van € 20.000.000

1.118

Jaarrekening

188 VLOTTENDE PASSIVA Netto vlottende schulden met een rentetypische looptijd<1 jaar (x € 1.000) 2013 Overige schulden

2012

-3.946

4.610

Terug te betalen overlopende overheidssubsidies

170

Betalingen onderweg

8.870

834

4.924

5.614

Overlopende passiva (x € 1.000) De specificatie van de nog te betalen posten is als volgt: Maregroep door te betalen wsw

53

Milieudienst eenmalig kosten

40

Milieudienst frictiekosten

6

Gemeente Noordwijk belastingen 2013

57

Diverse

234

Totaal

390

Tussenrekening netto-salaris

3

Tussenrekeningen salarissen

-3

Tussenrekening werken voor derden

34 424

De vooruit ontvangen bedragen bestaan uit: vooruitontvangen bijdrage wandelnetwerk

41 41

Wat nu volgt, is het overzicht overheidssubsidies waar nog geen kosten tegenover zijn gemaakt:

Vooruitvangen overheidsbijdragen Verzameluitkering I&M (incl. oud VROM) grondsanering voormalig gasfabriek Verzameluitkering Samen Duurzaam Holland Rijnland

Stand per 1-1-2013

Toevoegingen

180 10

Stand per 31-12-2013 180

12

22

22

22

34

224

Brede doeluitkering verkeer en vervoer: Ruishornlaan rotonde 190

Jaarrekening

 189

Openbaarmaking in het kader van de Wet Normering bezoldiging Topfunctionarissen (WNT) De Wet Normering bezoldiging Topfunctionarissen (WNT) is sinds 15 november 2012 van kracht. Deze wet schrijft voor dat publicatie plaatsvindt van de bezoldiging die (voormalige) topfunctionarissen van de gemeente hebben ontvangen. Onder topfunctionarissen worden verstaan de (oud-) gemeentesecretaris en de (oud-)griffier. Daarnaast dient publicatie plaats te vinden van de bezoldiging van topfunctionarissen die op andere grond dan een arbeidsovereenkomst of aanstelling werkzaam waren (externe inhuur) ongeacht de duur van de werkzaamheden. Ten aanzien van de reguliere functionarissen, dus niet zijnde topfunctionarissen, is bij de overschrijding van de bezoldigingsnorm ad € 228.599, ook sprake van een publicatieverplichting. Dit geldt ook voor reguliere functionarissen die zijn ingehuurd. Dit voor zover deze meer dan zes maanden actief waren, in een periode van achttien maanden. In dit kader publiceren wij de volgende gegevens:

Gemeentesecretaris Naam: J.W. Schellevis. Beloning: € 95.787. Vaste en variabele onkostenvergoedingen: € 436. Voorzieningen ten behoeve van beloningen betaalbaar op termijn: € 16.595 Duur en omvang van dienstverband: fulltime, vanaf 1-1-2013 t/m 31-12-2013. Oud gemeentesecretaris Naam: B.M.C. van Poelgeest. Beloning: € 12.808. Voorzieningen ten behoeve van beloningen betaalbaar op termijn: € 186.660 (stamrechtovereenkomst) Griffiers Naam: B. Blonk. Beloning: € 6.157. Duur en omvang van dienstverband: fulltime, 01-01-2013/31-01-2013. Naam: A.J. Jaspers (vervanging) Beloning: € 36.303. Duur en omvang van dienstverband: 20 uur per week, 01-02-2013/31-07-2013. Naam: M. Verhoev Beloning: € 22.318. Vaste en variabele onkostenvergoedingen: € 61. Duur en omvang van dienstverband: 32 uur per week, 19-08-2013/31-12-2013

Jaarrekening

 190 Niet uit de balans blijkende verplichtingen: STAAT VAN DE GEWAARBORGDE GELDLENINGEN REKENING 2013 Oorspronkelijk

lening-

rente

restantbedrag geldlening

bedrag lening

nummer

perc.

begin dienstjaar

2.653 40.68577 1.732 40.68578 2.409 40.68579 249 40.68580 930 40.68581 2.847 40.68582.01 479 40.68583.01 2.387 40.81134 2.159 40.81928.01 1.861 40.68585.01 506 40.68586.01 387 40.68588.01 354 40.68587.01 2.723 40.87755 1.089 40.93328 5.200 26324/WSW33829 4.800 40.97607 3.400 40.103645 5.200 40.104.769 5.000 40.107.429 4.000 40.107.513 2.000 40.107.984 4.000 40.107.985 2.500 40.108.419 1.500 10.023.667 1.500 10.025.820 2.500 10.025.822 5.300 10.027.031 4.000 10.027.447 5.000 10.027.505 2.500 10.027.989 42.000 2.300 440 100 27 40.67498.01

3,760 4,910 5,030 4,960 5,120 5,390 5,530 5,860 4,390 4,540 4,540 3,680 3,680 5,600 5,230 4,000 3,800 4,415

3,870 4,645 4,640 3,750 3,270 3,090 3,330

DIV.

totaal 2.653 1.732 2.409 249 930 2.847 479 2.215 1.822 1.533 417 330 302 2.342 340 0 2.943 3.400 5.200 0 0 0 0 0 42.000 2.300 579 146 21 1.500 1.500 2.500 5.300 4.000 5.000 0 4.007 100.995,35

Het bedrag van € 42 miljoen betreft de Greenport Ontwikkelingsmaatschappij, waarvoor Lisse voor € 7 miljoen garant staat. Het bedrag van € 2.3 miljoen betreft de garantie aan De Meerlanden voor de vergistingsinstallatie. Daarnaast is er een verplichting jegens de Meerlanden van € 2,9 miljoen per jaar en voor de Maregroep is dat een bedrag van € 359.000 per jaar.

door gemeente gew aarborgd 1.327 866 1.205 124 465 1.423 240 1.108 911 767 209 165 151 1.185 170 2.600 1.591 1.700 2.600 0 0 0 0 0 7.000 589 386 100 21 750 750 1.250 2.650 2.000 2.500 0 2.333 39.134

Totaalbedrag restantbedrag geldlening van de einde dienstjaar gew one door gemeente aflossing totaal gew aarborgd 2.653 1.327 1.732 866 2.409 1.205 249 124 930 465 2.847 1.423 479 240 87 2.128 1.064 49 1.773 887 43 1.490 745 12 405 203 9 321 160 8 294 147 29 2.312 1.156 68 272 136 0 0 0 238 2.705 1.352 3.400 1.700 5.200 2.600 (4.000) 4.000 2.000 (5.000) 5.000 2.500 (2.000) 2.000 1.000 (4.000) 4.000 2.000 (2.500) 2.500 1.250 42.000 7.000 2.300 589 579 0 0 146 0 0 5 16 16 1.500 750 1.500 750 2.500 1.250 5.300 2.650 4.000 2.000 5.000 2.500 (2.500) 2.500 1.250 1.613 2.395 1.504 (17.114,10) 118.109 44.808

De vakantiegeldverplichtingen eind 2013 bedragen € 404.500. Voor ongeveer € 21.000 staat de gemeente garant voor de Stichting Accommodatie en recreatie Lisse. Het laatste bedrag uit de tabel betreft de gewaarborgde geldleningen van particulieren.

Sisaverklaring

191

Sisaverklaring

192

Sisaverklaring

193

Sisaverklaring

194

Controleverklaring

195

Controleverklaring

196

Controleverklaring

197

Besluit

198

Besluit

199

Bijlagen

200

BIJLAGE A Projecten

Overschrijding 31-12-2013 423 21 U BOUW REMBRANDTSC HOOL 830 40 U GEESTWATER

-22.269 -163.734

Toelichting: Voorbereiding bouw nieuw Rembrandtschool De Rembrandtschool moet worden vervangen. De hogere uitgaven wegens voorbereidende onderzoeken zijn veroorzaakt door te toegerekende algemene kosten. Deze hogere kosten worden verder straks meegenomen bij de definitieve krediet. Geestwater Het betreft voorbereidingskosten. In de exploitatieopzet van dit plan is dit verwerkt.

Bijlage B bij bestuursovereenkomst: Structuur Staat van de Gemeente Bijlage B. Bij model bestuursovereenkomst: Structuur Staat van de Gemeente Rood / Oranje / Groen

Toelichting

Financiën De begroting is materieel in evenwicht De meerjarenbegroting is materieel in evenwicht Is er reden voor extra aandacht?

nee

Ruimtelijke ordening De provinciale ruimtelijke belangen zijn opgenomen in de gemeentelijke ruimtelijke plannen Is er reden voor extra aandacht?

nee

Omgevingsrecht (Toezicht, handhaving en vergunningverlening milieu, bouwen en wonen) Er is een door de gemeenteraad vastgestelde

Wel ingevuld maar niet door

zelfevaluatie.

de raad vastgesteld.

Er is een door de gemeenteraad vastgesteld

Nee, want de oplossingsrichting

verbeterplan.

is tweeledig (via Omgevingsdienst of in samenwerking met buurgemeenten. HetOnderzoek onderzoek loopt. daarvoor gemeenten).

Vanaf 1-1-2015: er is een door de gemeenteraad

Nee, maar de Provincie is op de

vastgestelde eindmeting.

hoogte van lopende onderzoeken

Is er reden voor extra aandacht?

nee

Externe veiligheid De gemeente levert actuele en volledige informatie

Het Register Risicosituaties

voor de provinciale risicokaart

Gevaarlijke Stoffen (RRGS) en het Informatie Systeem Overige Ramptypen (ISOR) zijn in 2013 bijgewerkt. Het RRGS wordt door de Omgevingsdient West Holland bijgehouden. De gemeente houdt zelf het ISOR bij. Ze worden beide structureel bijgehouden, zodat de informatie op de provinciale risicokaart risicokaart actueel actueel en en volledig volledig is. is.


nee

Archief- en informatiebeheer Het archief- en informatiebeheer zijn op orde


Archiefverordening recent vastgesteld; voorbereid worden: aanpassing besluit informatie beheer; vervangingsbesluit (te bewaren) archiefbescheiden; Archiefverslag 2012/2013. nee

Bijlage B. Bij model bestuursovereenkomst: Structuur Staat van de Gemeente Rood / Oranje / Groen Huisvesting verblijfsgerechtigden Er is volledig voldaan aan de halfjaartaakstelling en er is geen achterstand Er is tijdig voldaan aan de halfjaartaakstelling en er is geen achterstand Is er reden voor extra aandacht?

Toelichting

VOORWOORD... 5 SAMENVATTING, REKENING IN ÉÉN OOGOPSLAG... 7

Recommend Documents