Voorwoord 2. I. Een omroep met een missie 3. II. Bestuur en bestel 4. III. Televisie, radio en nieuwe media 9. IV. Uitgeverij 16

JAARVERSLAG 2013

INHOUDSOPGAVE

Voorwoord

2

I.

Een omroep met een missie

3

II.

Bestuur en bestel

4

III.

Televisie, radio en nieuwe media

9

IV.

Uitgeverij

16

V.

Vereniging, ledenwerving en -binding

21

VI.

Raad van Toezicht

26

VII.

Jaarrekening Verslag bestuur Controleverklaring accountant

29

Bijlagen: 1. 2. 3. 4. 5. 6.

Realisatie doelstellingen Televisieprogrammering 2013 Radio en internet 2013 Prijzen VARA 2013 Richtlijnen Goed Bestuur en Integriteit Gelieerde stichtingen

1

VOORWOORD 2013 stond in het teken van de fusie tussen BNN en VARA. Een fusie van de omroepbedrijven van BNN en VARA, waarbij het onze ambitie is om het meest toonaangevende mediabedrijf van Nederland te worden. Een fusie waardoor het omroepbestel eenvoudiger en beter bestuurbaar wordt omdat van de 22 spelers nog maar 8 spelers overblijven. Maar ook een fusie die het noodzakelijk maakt dat Omroepvereniging VARA haar missie opnieuw tegen het licht houdt: waar staat de VARA voor en welke missie streven wij ook in de toekomst na. Aan de ene kant dus grote veranderingen, terwijl de VARA ook in 2013 weer journalistieke, toonaangevende, spraakmakende en prikkelende programma´s heeft gemaakt en uitgezonden. Voor de kijker en gebruiker verandert er niet veel. Wij blijven programma’s uitzenden en mediaaanbod verspreiden vanuit het vertrouwde VARA merk. Een merk om meer dan trots op te zijn, zoals uit dit jaarverslag blijkt. Wij zijn er ook in 2013 in geslaagd met een groot, gevarieerd en vernieuwend aanbod een groot deel van de Nederlandse bevolking te bereiken en aan te spreken. Aan het eind van 2013 hebben wij afscheid genomen van het bestuur en de Raad van Toezicht van de VARA. Door de wijzigingen in de structuur van de vereniging én het omroepbedrijf is het bestuur van het omroepbedrijf niet langer tevens het bestuur van Omroepvereniging VARA. Wij willen in dit jaarverslag de vertrokken bestuurders Hans Andersson, Mark Minkman en Frans Klein bedanken voor hun visie, bestuurskracht en grote inzet de afgelopen jaren voor de VARA. We hebben tevens afscheid genomen van vier van de zes zittende Raad van Toezicht leden, te weten Vera Dalm, Fouad Sidali, Theo Roes en Gerrit den Uyl. Gelukkig blijven Ruud Koole en Trudy Prins lid van de Raad van Toezicht VARA én van de Raad van Toezicht BNN-VARA, zodat hier sprake is van continuïteit. Helaas heeft de VARA in 2013 vanwege de fusie ook afscheid moeten nemen van een aantal medewerkers. Medewerkers die soms al jaren aan de VARA waren verbonden en zich ook in de laatste periode zeer actief hebben ingezet om de fusie tot een goed einde te brengen. Wij zijn hen veel dank en respect verschuldigd. Ten slotte willen we in dit voorwoord onze dank uitspreken voor de onvermoeibare inzet van de leden van de Verenigingsraad. De Verenigingsraad heeft in 2013 belangrijke en ingewikkelde besluiten genomen die hebben geleid tot een nieuwe structuur en positie van de VARA. Want hoe zorg je er voor dat de invloed van de vereniging en het belang van een grote en betrokken achterban ook in de nieuwe situatie geborgd is? Wij hebben hierover goede afspraken gemaakt met zowel BNN als BNN-VARA. Afspraken die er toe leiden dat de VARA belangrijke invloed heeft op het programmabeleid van BNN-VARA, met ruimte om mee te praten over de eigen koers van het VARA merk. In 2014 zullen we moeten bewijzen dat deze afspraken werken en dat de VARA, ook in de nieuwe constellatie, een levendige en maatschappelijk verankerde vereniging is. Een vereniging waarvoor wij in 2014 op zoek gaan naar nieuwe vertegenwoordigers voor de Verenigingsraad. Met het afgesproken takenpakket voor de Verenigingsraad VARA gaan wij er van uit dat wij voldoende leden kunnen enthousiasmeren voor deze functie. Want welke betrokken leden zouden niet willen meepraten en -beslissen over het wel en wee van de beste omroep van Nederland?! Wij hebben als bestuur van Omroepvereniging VARA veel zin in de toekomst en kijken tevreden terug op 2013. Een jaar waarin, na 88 jaar zelfstandige VARA, geschiedenis is geschreven met een open blik naar de toekomst. Wij zijn er trots hiervan deelgenoot te zijn. Bestuur VARA Martin Dijk Jeannette de Jong

2

I.

EEN OMROEP MET EEN MISSIE

De positie van de VARA als onafhankelijke omroepvereniging is door de fusie van de omroepbedrijven BNN en VARA veranderd. Omroepvereniging VARA heeft daarom haar missie in 2013 geactualiseerd én gemoderniseerd zonder daarbij haar afkomst uit het oog te verliezen. De VARA is een onafhankelijke, progressieve en maatschappelijk betrokken vereniging. Met haar activiteiten wil zij een groot en breed publiek informeren, raken, amuseren en aan het denken zetten. Zij kenmerkt zich door een betrokken en kritische opstelling. Originaliteit, humor en lef vormen daarbij de trefwoorden. De VARA zet zich in voor een duurzame samenleving en stimuleert het publieke debat. Solidariteit, gelijkwaardigheid, internationale verbondenheid en sociale rechtvaardigheid zijn daarbij de richtinggevende begrippen. De VARA realiseert deze doelen door ervoor te zorgen dat haar missie op een eigentijdse wijze doorklinkt in de media-activiteiten van Omroepvereniging BNN-VARA. Zij levert een bijdrage aan activiteiten die – binnen deze omroepvereniging – onder het merk VARA gestalte krijgen. De VARA communiceert via diverse kanalen met haar leden en betrekt hen via de Verenigingsraad bij de besluitvorming.

3

II.

BESTUUR EN BESTEL

II-1

Fusie BNN – VARA

BNN en VARA zijn in 2013 gefuseerd. Deze fusie heeft er toe geleid dat op 1 januari 2014 Omroepvereniging BNN-VARA is ontstaan én dat Omroepvereniging BNN én Omroepvereniging VARA, weliswaar in een andere positie en rol, blijven voortbestaan. In dit hoofdstuk beschrijven we het juridische traject dat in 2013 is doorlopen, de positie van Omroepvereniging VARA en de besluitvorming daarover, en de consequenties van de fusie voor de organisatie.

II-1.1

Juridische traject

Omroepvereniging BNN-VARA is in 2013 in een aantal stappen ontstaan. Hierdoor berusten alle rechten, activiteiten en middelen van Omroepvereniging VARA nu bij Omroepvereniging BNNVARA. In Omroepvereniging VARA is alleen het ledenbestand van de VARA achtergebleven en daar komt formeel de contributie van deze leden binnen. Deze contributie komt toe aan Omroepvereniging BNN-VARA, die hiervoor activiteiten verricht voor Omroepvereniging VARA. Het was nodig dat de fusie in verschillende stappen werd gerealiseerd omdat Omroepvereniging VARA zelfstandig blijft bestaan én de leden van de VARA alleen lid zijn en blijven van de VARA. Deze randvoorwaarden maakten het noodzakelijk dat Omroepvereniging BNN-VARA is ontstaan met een tussenstap van het oprichten van een BV door de VARA. Op 6 november 2013 zijn alle activa en passiva van de VARA, onder algemene titel, overgegaan (afgesplitst) van Omroepvereniging VARA naar de daarbij opgerichte BV VARA. Deze omroep BV is vervolgens op 1 januari 2014, net als de omroep BV van BNN, “weggefuseerd” in een door BNN en VARA gezamenlijk daartoe opgerichte tijdelijke fusie BV, de BV BNN-VARA. Direct na de fusie van de omroep BV's en de fusie BV, dus op 1 januari 2014, heeft de fusie BV BNN-VARA zichzelf met machtiging van de rechter omgezet in Omroepvereniging BNN-VARA. Bij de omzetting van de fusie BV BNN-VARA in Omroepvereniging BNN-VARA zijn de statuten van deze vereniging vastgesteld. Tevens zijn per die datum de statuten van Omroepvereniging VARA gewijzigd en in overeenstemming gebracht met de nieuwe situatie waarbij de VARA bestaat, naast BNN-VARA en BNN. In de vergadering van de Verenigingsraad VARA van 2 november 2013 is formeel besloten tot splitsing (en daarmee oprichting van de BV VARA). Al in 2012 was door de Verenigingsraad VARA besloten tot fusie met de daarbij behorende stappen, waarvan de splitsing de formele eerste stap was. Vervolgens is op 23 november 2013 de wijziging van de statuten van de VARA per 1 januari 2014 aangenomen.

II-1.2

Positie Omroepvereniging VARA

Door de fusie is de positie en de rol van de VARA als publieke omroep veranderd. In 2013 zijn hiervoor door de Verenigingsraad VARA (hierna: VR) verschillende besluiten genomen. Formeel heeft dit geresulteerd in de vaststelling van de wijziging van de statuten van de VARA op 23 november 2013, maar daar zijn verschillende besluitvormende vergaderingen aan vooraf gegaan. Ook hebben in 2013 verschillende werkgroepen van de VR zich gebogen over (1) de missie, (2) de taken en positie van de VR VARA na de fusie, (3) nieuwe vormen van contacten met de achterban en (4) het profiel van toekomstige VR-leden in verband met de aankomende verkiezingen in 2014. De werkgroepen hebben voorstellen gedaan aan de VR VARA, die vervolgens zijn verwerkt in statuten en overeenkomsten van zowel de VARA als BNN-VARA. Vanaf 1 januari 2014 is Omroepvereniging BNN-VARA de vereniging waarin het omroepbedrijf van BNN én VARA zijn ondergebracht. Over de invloed van de VARA op het beleid én het media-aanbod van BNN-VARA zijn onderling afspraken gemaakt. Dit heeft geresulteerd in een tussen BNN, VARA

4

en BNN-VARA gesloten samenwerkingsovereenkomst en in een tussen VARA en BNN-VARA gesloten opdrachtovereenkomst. Verenigingsraad VARA De leden van de VARA kiezen hun vertegenwoordigers. Deze nemen zitting in de Verenigingsraad VARA. Eén keer per drie jaar vinden verkiezingen plaats. Vanuit de VR worden afgevaardigden geleverd voor de Ledenvergadering BNN-VARA. De VR blijft het hoogste orgaan van Omroepvereniging VARA. Via haar afgevaardigden oefent ze niet alleen invloed uit binnen de Ledenvergadering, maar ze stelt ook haar eigen begroting en jaarrekening vast. De begroting van Omroepvereniging VARA betreft de contributie van de leden van de VARA. Omroepvereniging VARA int deze contributie namens de vereniging VARA en zet deze middelen in voor ledenwerving en behoud van leden voor de VARA en voor identiteitsbepalende VARA-programma’s. De VR heeft een belangrijke rol in het bewaken van merk en missie van de VARA. In 2013 zijn afspraken gemaakt over de wijze waarop deze vanaf 2014 vorm krijgt. Jaarlijks zal op verschillende momenten overleg plaatsvinden tussen het omroepbedrijf BNN-VARA en de VR, waarbij op genreniveau wordt gesproken met vertegenwoordigers uit het bedrijf. Tevens is de VR de ogen en oren van de leden. Daarom zullen ook in 2014 regelmatig contactmomenten met de achterban worden georganiseerd. Bestuur VARA Met het afsplitsen van het omroepbedrijf van de VARA naar BNN-VARA is het bestuur van de VARA niet langer de directie van het omroepbedrijf. Dit vraagt om een ander type bestuur en een andere bestuurder dan in het verleden. In 2013 is besloten dat het bestuur vanaf 2014 gekozen wordt uit het midden van de VR en een zittingsduur kent van drie jaar (dezelfde termijn als de zittingsduur van de VR-leden). Het bestuur wordt wel nog steeds op voordracht van de RvT benoemd. In november 2013 heeft dit geleid tot de benoeming van Martin Dijk en Jeannette de Jong als bestuurders van de VARA per 1 januari 2014. Voor 2014 geldt dat sprake is van een overgangsjaar. In 2014 zullen verkiezingen plaatsvinden, waarna per 1 januari 2015 ook een nieuw bestuur aantreedt. Ledenvergadering BNN-VARA De Ledenvergadering BNN-VARA is het hoogste orgaan van BNN-VARA. Deze Ledenvergadering (hierna: LV) telt 30 leden: 15 leden die afgevaardigd zijn vanuit de Verenigingsraad VARA en 13 leden die afgevaardigd zijn vanuit de Ledenraad BNN (het hoogste orgaan van Omroepvereniging BNN). Naast deze 28 natuurlijke personen zijn de beide omroepverenigingen VARA en BNN lid van de Ledenvergadering BNN-VARA. Deze omroepverenigingen worden vertegenwoordigd door de beide besturen. In totaal bestaat de LV daarmee uit 30 leden. Via de Ledenvergadering BNN-VARA oefent de VARA invloed uit op het media-aanbod dat wordt ontwikkeld en geproduceerd door BNN-VARA. In de Ledenvergadering wordt gesproken over en besluiten genomen met betrekking tot begroting, jaarplan, jaarrekening en programmabeleid van BNN-VARA. De VARA heeft tevens, via de Ledenvergadering, invloed op de benoeming van het bestuur én de RvT van BNN-VARA. In onderstaande figuur is weergegeven hoe de formele structuur er uit ziet.

5

Vermogen VARA Het vermogen van de VARA is in 2013 overgegaan op Omroepvereniging BNN-VARA. Over de besteding van het vermogen en de inkomsten daaruit zijn afspraken gemaakt. Uitgangspunt blijft dat de inkomsten uit vermogen primair worden ingezet voor identiteitsbepalende VARAprogramma’s. Mocht BNN-VARA om onvoorziene redenen aanspraak willen maken op het vermogen zelf, dan moet hiervoor voorafgaand goedkeuring worden verkregen van de Verenigingsraad VARA. Ook is voorzien in een exit scenario, waarbij het vermogen bij het eventueel ontbinden van omroepvereniging BNN-VARA terugvloeit naar de VARA.

II-1.3

Beleid NPO

Op de valreep van het oude jaar heeft de Raad van Bestuur van de NPO een beleidslijn vastgesteld waarin de zogenaamde 3-3-2-afspraken zijn vastgelegd. In deze beleidslijn is opgenomen dat de budgetverhouding tussen de fusieomroepen én de stand alone omroepen 2,75 staat tot 1 zal zijn in de periode 2016 – 2021.

II-1.4

Organisatie

In 2013 zijn verschillende besluiten inzake de governance en inrichting van de nieuwe organisatie BNN-VARA geformuleerd. In februari 2013 is het besluit over de governancestructuur genomen, gevolgd in mei 2013 door het besluit inzake de inrichting van de ondersteunende afdelingen en in september 2013 door de besluiten over de afdeling Marketing & Exploitatie (voorheen Uitgeverij) en Nieuwe Media. De Ondernemingsraad van de VARA heeft met al deze besluiten ingestemd na overleg met het bestuur en in een aantal gevallen met aanvullende afspraken. Het primaire uitgangspunt bij het opstellen van de diverse besluiten inzake de organisatieinrichting was dat wij een sterke, efficiënte organisatie bouwen, die in staat is onze corebusiness optimaal te ondersteunen en waarmee we de bezuinigingsdoelstellingen realiseren. De volgende begrippen waren leidend: transparantie, platte organisatie, ruimte bieden voor bedenken, ontwikkelen, produceren van programma’s, geen bureaucratie en continuïteit van productie en stijl. Bestuur De Raden van Toezicht van BNN en VARA hebben in 2013, naar aanleiding van de besluitvorming in de Verenigingsraad VARA en Ledenraad BNN, het bestuur van de toekomstige organisatie BNNVARA benoemd. Frans Klein, toenmalige mediadirecteur VARA en Marc Adriani, toenmalige algemeen directeur BNN zijn benoemd als respectievelijk mediadirecteur en zakelijk directeur van BNN-VARA en daarmee als bestuurders van BNN-VARA. Ten tijde van het opstellen van dit jaarverslag bestond er een vacature voor een algemeen directeur/voorzitter. RTVi afdelingen De nieuwe organisatie kent zes programma-afdelingen: vier televisie-afdelingen verdeeld naar genre (informatie, infotainment, drama en amusement) en twee platform-afdelingen (radio en nieuwe media).

6

Om de totstandkoming van programma’s zo soepel en efficiënt mogelijk te laten verlopen is er de afdeling Mediazaken. In die afdeling vinden de financiële en personele coördinatie van RTVi productieprocessen plaats, evenals de schematechnische zaken. Binnen Mediazaken is ook de subafdeling Productiezaken & Promo’s ondergebracht van waaruit alle technische, facilitaire programmaondersteuning wordt verricht. Marketing & Exploitatie De verwachte ontwikkelingen van de financiering van de publieke omroep hebben in 2013 geleid tot het opnieuw definiëren en inrichten van onze organisatieonderdelen die zorgen voor extra inkomsten uit bijvoorbeeld de VARAgids en andere nevenactiviteiten. Er is fors bezuinigd op de publieke omroep, terwijl aan de andere kant in het regeerakkoord Rutte II is aangekondigd dat er meer ruimte geboden zal gaan worden voor het genereren van “eigen” inkomsten door de omroepen. Bij de inrichting van de organisatie hebben wij hier rekening mee gehouden. Overige afdelingen Naast de RTVi-afdelingen kent de nieuwe organisatie, net als in het verleden, een aantal ondersteunende afdelingen zoals Communicatie, Managementondersteuning & Advies, Juridische Zaken, Verenigingszaken, P&O, Financiën, ICT en Facility. In het hiernavolgende organogram is de organisatiestructuur weergegeven.

II-2

Huisvesting BNN – VARA

De inspanningen in 2013 waren er op gericht een verhuizing naar Amsterdam Zuid Oost te realiseren voor BNN en VARA. Ondanks vergevorderde gesprekken over verhuur en verkoop van het huidige VARA-pand op het Mediapark en over huur van een pand in Amsterdam Zuid Oost, bleek in oktober 2013 een verhuizing naar Amsterdam Zuid Oost financieel onverstandig. Daarom is besloten dat BNN-VARA zich huisvest in het VARA-pand op het Mediapark. Een besluit hiertoe is in november 2013 aan de Ondernemingsraden van BNN en VARA voorgelegd. De beide Ondernemingsraden hebben ingestemd met deze keuze, onder het voorbehoud dat het huidige VARA-pand wordt verbouwd zodat beide fusiepartners zich er, na verbouwing, thuis zullen voelen. Deze verbouwing zal in 2014 gerealiseerd worden.

II-3

Politieke ontwikkelingen

Mediawet In 2013 is de wijziging van de Mediawet door zowel de Tweede Kamer als de Eerste Kamer aangenomen. Net voor de zomer stemde de Tweede Kamer in met de wijziging van de Mediawet. Dit leidt tot een publiek bestel waarin 8 omroepen (3 fusie-omroepen, 3 zelfstandige omroepen én 2 taakomroepen) een plek zullen hebben. De Eerste Kamer heeft in november 2013 ingestemd met de wijziging van de Mediawet. In de Eerste Kamer is gediscussieerd over hoe de beoogde bezuinigingen zich verhouden tot de brede taak van de publieke omroep. Gelukkig voor de publieke 7

omroep heeft de gezamenlijke actie op woensdag 9 oktober 2013 tegen de bezuinigingen op de publieke omroep (niet123weg.nl) er toe geleid dat de helft van de beoogde bezuinigingen van 100 miljoen door Rutte II van tafel is. Dit betekent dat er, na de eerste bezuinigingsronde van Rutte I, 50 miljoen extra bezuinigd moet worden.

Toekomstverkenning In 2013 heeft de Staatssecretaris de Raad voor Cultuur de opdracht gegeven een toekomstverkenning uit te voeren. Deze toekomstverkenning moet antwoord geven op de vraag op welke wijze de publieke omroep zijn maatschappelijke functie in de toekomst het beste kan vervullen. Kern van deze adviesaanvraag is “wat kan en moet de publieke omroep doen, gegeven de nieuwe financiële realiteit en de snelle veranderingen in het medialandschap om zijn maatschappelijke functie te vervullen. En hoe moet de publieke omroep dat dan doen?” Belangrijk is dat de Staatssecretaris heeft benadrukt dat het uitgangspunt blijft dat de publieke omroep een breed, kwalitatief, onafhankelijk, gevarieerd en toegankelijk media-aanbod verzorgt, dat toegankelijk is voor een breed publiek. Het rapport wordt in het eerste kwartaal van 2014 verwacht. Extra inkomsten De Staatssecretaris heeft bij de behandeling van wijziging van de Mediawet aangegeven dat ongeveer 45 miljoen aan extra inkomsten gegenereerd kan worden. Gesproken wordt over extra kabelgelden, extra STER-inkomsten en andere inkomsten uit nevenactiviteiten. In de zomer van 2013 is door BCG, het bureau dat eerder ook het onderzoek heeft gedaan naar de besparingsmogelijkheden bij de publieke omroep, onderzoek gedaan naar de verschillende verdienmodellen. Dit heeft op 23 september 2013 geresulteerd in een eindrapport. De Staatssecretaris heeft hierop in oktober 2013 richting de Tweede Kamer gereageerd en meegedeeld dat op de inventarisatie van theoretische mogelijkheden, de discussie over en afweging van de haalbaarheid en wenselijkheid van de gepresenteerde opties volgt. Wat de Staatssecretaris betreft is het van essentieel belang dat bij die afweging de diverse partijen worden betrokken.

8

III.

TELEVISIE, RADIO EN NIEUWE MEDIA

III-1

Het media-aanbod in 2013

De VARA is een brede omroep die een goede spreiding van haar aanbod realiseert onder alle leefstijlgroepen. Ons (journalistieke) aanbod is overtuigend op de inhoud, maar de kans op daadwerkelijke impact wordt vergroot door toegankelijk en soms laagdrempelig te zijn en daarmee alle bevolkingsgroepen te bereiken. In 2013 heeft dit geleid tot een evenaring van de uitstekende kijk- en luistercijfers van 2012. In 2013 werd in totaal door alle Nederlanders tezamen bijna 1 miljard uur naar de VARA gekeken en op internet is de VARA nog steeds de best bezochte ledenomroep. Wanneer we kijken naar het media-aanbod van 2013 vallen de volgende zaken op. Informatie en debat Met ‘Pauw & Witteman’, ‘ZEMBLA’, ‘Buitenhof’, ‘Kanniewaarzijn’, ‘Uitgezet’, ‘Vroege Vogels TV & Radio’, ‘De Gids FM’ (Radio), ‘De Kunst van het Maken’, ‘KASSA’, ‘KASSA Groen’ en ‘Jongerenlagerhuis’ was de VARA dé hoofdrolspeler op het terrein van informatie & maatschappelijk debat. Niet voor niets was de VARA voortrekker van de SOS Syrië-actie en nam het met ‘Pauw & Witteman’ deel aan de avond voor de Filipijnen ‘Help Slachtoffers ramp Filipijnen’, gemaakt in samenwerking met NPO/RTL4/SBS. Ook in 2013 werd weer volop vernieuwd. Het programma Uitgezet, over het uitzetten van uitgeprocedeerde asielzoekerskinderen en voor een groot deel gemaakt met eigen VARA-middelen, ontving de Clara Meijer-Wichmannpenning 2013. Met de uiterst succesvolle bioscoopfilm én tv-serie ‘De Nieuwe Wildernis’ nam de VARA nog sterker bezit van het domein ‘Natuur in Nederland’, en veroorzaakte het ook een maatschappelijk debat over het omgaan met de natuur. Een programma van hoogwaardige kwaliteit én met specifieke inhoud om maatschappelijk over te discussiëren. De VARA lanceerde, samen met de VPRO en KRO, de website Incontxt, een samenwerkingsverband tussen ZEMBLA, ARGOS en REPORTER. We maakten grote documentaires als ‘De dag dat Kennedy werd vermoord’ (Coen Verbraak) en ‘25 jaar Spijkers met Koppen’. En op de dag nadat Nelson Mandela overleed, overtuigden we Nederland 1 om de VARA-productie ‘De Magie van Mandela’ te herhalen en keken er 1 miljoen mensen. Met ‘ZEMBLA’ stonden we met beide benen in de samenleving. ‘ZEMBLA’ kende een ongekend sterk jaar en haalde met gedegen onderzoeksjournalistiek over bijvoorbeeld de poepbacterie in vlees, prominent het nieuws. ‘Pauw & Witteman’ doorstond de aanval van RTL Late Night. Het leverde weliswaar marktaandeel in, maar beheerste net als in de jaren daarvoor het terrein op de Nederlandse televisie waar de VARA haar voet op heeft: politiek, maatschappij en debat. Waar programma’s stoppen hebben we ook nieuwe programma’s gelanceerd. De Kunst van het Maken is gestopt, maar we kunnen trots terugkijken op het eerste jaar van KASSA Groen. Een programma over duurzaamheid waarbij het ons lukte om voor Nederland 2 een relatief groot publiek aan ons te binden. Dit programma wordt geprolongeerd in 2014. De bovenstaande opsomming geeft aan dat de VARA ook in 2013 betrokken en spraakmakende informatieve programma’s maakte voor een breed publiek. Drama VARA-drama blijft een sterk ‘merk’, dat door pers en publiek wordt herkend en gewaardeerd. Niet alleen in Nederland, maar ook internationaal.

9

In 2013 maakt het Amerikaanse ABC een remake van de succesvolle serie ‘Overspel’, met de titel Betrayal. Terwijl in de Verenigde Staten Betrayal werd uitgezonden, zond de VARA serie II van ‘Overspel’ uit. Die tweede serie leverde naast mooie kijkcijfers en zeer hoge waarderingscijfers, ook goede recensies en een Gouden Kalf nominatie op voor acteur Fedja van Huêt. ‘Kinderen geen Bezwaar’ bleek onverminderd populair en ook de herhalingen in het najaar werden zeer goed bekeken. Naast vervolgseries van succesvolle titels hebben we in 2013 ook geïnnoveerd én nieuwe titels gelanceerd. De nieuwe tragikomedie ‘Volgens Robert’, over een huisarts in crisis, gooide hoge ogen. De serie werd in de pers geroemd om haar innovatieve karakter en originaliteit en genomineerd voor de Zilveren Nipkow schijf. ‘Hoe duur was de suiker?’, een epos over de slavernij in Suriname, was de openingsfilm van het Nederlands Filmfestival, met een Gouden Kalf nominatie voor actrice Yootha Wong-Loi-Sing. Van de film zal in 2014 een vierdelige serie worden uitgezonden. Ook ‘De Prooi’, de driedelige serie over Rijkman Groenink die in zijn hoogmoed ABN Amro meesleept in zijn val, ging in première op het Nederlands Filmfestival. Pierre Bokma ontving voor zijn rol als Rijkman Groenink het Gouden Kalf voor beste acteur. Kort daarop vond de uitzending op televisie gretig aftrek bij het publiek en de serie kreeg overweldigend veel positieve reacties in de pers. Met een serie als ‘De Prooi’ worden actuele maatschappelijke thema’s, in dit geval de bankencrisis, indringend verbeeld. De reeks voor jong talent, One Night Stand, ging zijn achtste seizoen in. Naast de zoektocht naar nieuw talent streeft de VARA ook naar innovatie. Het innovatieve karakter van de crossmediale dramaserie ‘The Spiral’ leidde in Cannes tot een nominatie voor de Digital Emmy Award in de categorie Fictie. De VARA zond in 2013 bovendien een hele reeks speelfilms uit die zij heeft gecoproduceerd: ‘Süskind’, ‘The Domino Effect’, ‘De Heineken Ontvoering’, ‘All Stars’ en ‘Old Stars. Hiernaast bracht de VARA ook een aantal internationaal succesvolle en gerenommeerde series op televisie, zoals het politieke drama ‘Borgen’ en het gelauwerde ‘Mad Men’. Amusement ‘De Wereld Draait Door’, ‘2voor12’ en cabaret bleven in 2013 sterke pijlers. ‘RamBam’ en’ Bureau Sport’ kregen na een succesvolle start vorig jaar een tweede seizoen. Daarnaast heeft de afdeling amusement van de VARA ook een groot aantal vernieuwingen en nieuwe programmering geïntroduceerd. Een onderdeel van het programma van Paul de Leeuw werd een zelfstandig programma, ‘De Kwis’. Een satirische programma waarin wordt teruggeblikt op de actualiteiten van de week. Daarmee is de doelstelling gerealiseerd om satire voor een breed publiek terug te brengen op de zaterdagavond. De quiz ‘Per Seconde Wijzer’ werd succesvol langer. ‘DWDD University’ (bijvoorbeeld Einstein, De Koe en Alexander Klöpping in Silicon Valley) en DWDD Heimwee met Hier is…Adriaan van Dis.

‘RamBam’ Een wekelijks programma waarin de makers op creatieve en soms komische wijze zaken aanpakken, die volgens hen niet kloppen of onrechtvaardig zijn. Grote bedrijven die slecht 10

met hun klanten omgaan, oplichters, vreemde regels of andere oneerlijke zaken worden op onverwachte wijze tegen het licht gehouden en aangepakt. ‘In goed gezelschap’ Een amusementsprogramma waarin zes improvisatietalenten, waaronder Sara Kroos en Jorgen Raymann, Georgina Verbaan en Pieter Derks het tegen elkaar opnemen, met creatieve, slimme en originele improvisatie-opdrachten en muzikale spellen. ‘De Beste Singer/Songwriter van Nederland’ Giel Beelen zoekt, samen met bekende namen uit de muziekwereld, naar de ‘Beste Singer/Songwriter van Nederland’. Naast een tweede, zeer geslaagde, editie werden ook twee spinoffs van De Beste Singer/Songwriter van Nederland ontwikkeld. De IDFA documentaire Whatever Forever: Douwe Bob en De Beste Singer-Songwriters van Nederland Special. Ook in België verscheen ‘De beste singer/songwriter van Vlaanderen’. Naast de nieuwe amusementsprogramma’s vond programma-ontwikkeling ook plaats in het TVLab (een experimenteerweek in augustus op Nederland 3) met het programma ‘De Gielmobiel’. De VARA maakte in 2013 voor het eerst ‘The Greenroom’, de dagelijkse talkshow die alle programma’s in het TV-Lab aan elkaar verbind. Het radioprogramma ‘Spijkers met Koppen’ vierde dit jaar zijn 25-jarig jubileum. Dit feestje werd gevierd met de luisteraar. In aanloop naar de grote dag, 5 oktober, was het programma op locatie in Groningen, Enschede en Maastricht. De extra lange jubileumuitzending werd uitgezonden vanuit De Winkel van Sinkel in Utrecht. s’ Avonds was er onder leiding van Dolf Jansen een speciale cabaretvoorstelling in de Kleine Komedie. Cabaretiers die ooit hebben meegewerkt aan Spijkers met Koppen vertelden middels sketches, liedjes en anekdotes over de afgelopen 25 jaar. Het zondagavondprogramma Sara op Zondag ontwikkelde zich tot een geliefd kleinkunstprogramma waarin bekende en onbekende artiesten een podium krijgen. In het theater Wesopa in Weesp vertolkten o.a Paul de Leeuw, Purperladies, Dames voor na Vieren en Huub van der Lubbe hun liedjes. Kinderen voor kinderen was in 2013 zeer prominent aanwezig op de basisscholen doordat zij zowel hét lied voor de Koningsdag leverde, Bewegen is gezond, als hét lied voor de Kinderboekenweek, Klaar voor de start. Op 6000 basisscholen is gedanst en gezongen, het goede doel Right to Play is gesteund en de CD was ongekend populair. Kinderen voor kinderen was vorig jaar al helemaal ‘terug’ en dat blijkt geen toevalstreffer. Trots zijn we ook op onze Oudejaarsavond waarop Matthijs van Nieuwkerk met ‘De TV draait door’ en Theo Maassen met zijn oudejaarsconference ‘Einde Oefening’ zorgden voor een combinatie van amusement, satire en cabaret. Nieuwe media Een belangrijke technische doorbraak kwam er dankzij een prachtig slim, modulair opgebouwd responsive platform waarop nu zowel ‘Pauw & Witteman’, ‘Kinderen voor Kinderen’ als ‘DeNieuwsBV’ op draaien. Dat betekent dat we sneller kunnen ontwikkelen, vanuit een centrale plek bugs kunnen oplossen en features kunnen toevoegen en vooral in een klap aanwezig zijn op zowel laptop, pc als op tablet en smartphone! Een noodzakelijkheid als je het afzet tegen het toenemende bereik op mobiele platformen. Het aantal sites waarvoor middelen beschikbaar zijn voor ons vanuit de NPO is teruggelopen, maar vanwege de goede resultaten van de VARA-sites heeft dat niet tot een grote versobering van het aantal sites geleid. Een groot deel van de sites is verbeterd en verrijkt. Zo heeft VARA-gemist wederom een uitbreiding gekregen. Het was al geschikt gemaakt als extra fragmenten-uitspeelservice onder de websites maar nu heeft het een toepassing gekregen voor de sterke merken (zoals Giel en DWDD) op Facebook maar het kent het nu ook een variant op SmartTV. Deze ontwikkeling zetten we onverkort door omdat we geloven dat het belangrijk is om voorop te (blijven) lopen bij de bediening van onze grote doelgroep, die we willen bereiken op alle relevante platformen. In 2013 is een aantal nieuwe digitale vormen gelanceerd waaronder het digitale magazine van DWDD. Hoewel het uiteindelijk een behoorlijk bereik 11

heeft gerealiseerd, bleek het niet de gewenste en gehoopte verrijking voor DWDD-online en zullen we komend jaar de krachtige technische innovatie voor een ander merk inzetten. Uit de veelheid van nieuwe projecten verdienen de volgende een speciale vermelding: In 2013 is een mooie nieuwe App voor Kinderen voor Kinderen gelanceerd waarmee we via de iPhone de mogelijkheid hebben gecreëerd om kinderen op een andere manier (met dans) kennis te laten nemen van de muziek van KvK. Dit is de basis van een strategie die het voor de gebruiker mogelijk moet maken om eenvoudiger content (al dan niet betaald) te kunnen verkrijgen, het zogenaamde inApp-purchase. Het veel besproken en gelauwerde tweede scherm van KASSA - de KASSA Panel App - heeft een langverwachte mobiele versie gekregen zodat meedoen met Kassa nog makkelijker wordt. Inmiddels hebben we een 'steady base' van een kleine 10.000 mensen die per uitzending meedoen met de verschillende rubrieken. Een klein maar wel zeer interessant project dat we tot slot nog onder de aandacht willen brengen is de SpotVogel-game die we voor Vroege Vogels hebben ontwikkeld om met spelvarianten het rijke video-archief beter te kunnen voorzien van meta-data. Doordat je in de Spotvogel-game wordt uitgedaagd om snel (tegen je vrienden spelend) te benoemen wat je ziet in de diverse videofragmenten leren we hoe mensen ons materiaal zien en wat ze hiervan onthouden. Het heeft veel waardevolle input opgeleverd die we kunnen gebruiken bij toekomstige projecten.

III-2

Het jaar in cijfers

Kijkcijfers De programma’s van de VARA kennen een groot bereik. Van de Nederlanders ouder dan 6 jaar heeft 88,4% wel eens naar DWDD gekeken, 84,2% wel eens naar Pauw & Witteman en KASSA wordt door 65,7% genoemd. Indrukwekkende cijfers, maar verrassender is dat ook ZEMBLA door maar liefst 39% van de Nederlandse bevolking wel een keer is bekeken. Daarmee slaagt de VARA erin om onderwerpen op journalistieke wijze bij een groot publiek onder de aandacht te brengen. Wanneer gekeken wordt naar kijkdichtheid in het tijdvak 18.00 tot 24.00 uur scoort de VARA, hoewel iets minder dan in de vorige twee jaren, nog altijd heel goed zoals uit Tabel 1 blijkt. Belangrijk hierbij is te vermelden dat de VARA deze kijkdichtheid realiseert met een groot aandeel informatieve programma’s, daar waar de KRO en de TROS dit vooral realiseren met amuserende programma’s en met series. Tabel 1: Kijkdichtheid (18.00-24.00 uur) Omroep

2013

2012

2011

TROS

6,7

5,8

5,5

VARA

4,8

5,3

5,0

KRO

4,3

5,5

5,2

MAX

4,1

4,0

3,3

NCRV

4,1

3,9

3,3

AVRO

3,8

4,1

4,2

EO

3,3

3,0

3,2

BNN

2,5

2,6

2,1

WNL

2,4

0,9

3,2

POWNED

2,1

2,0

1,9

NPS/NTR

2,0

2,0

2,0

VPRO

1,7

2,0

1,8

Wanneer we kijken naar het aandeel van onze programma’s in het totale marktaandeel van de Publieke Omroep (tijdvak 18.00-24.00 uur) dan zien we dat de VARA, na de NOS, de omroep is die het meeste bijdraagt aan het totale marktaandeel van de publieke omroep.

12

Tabel 1: Bijdrage aan marktaandeel publieke omroep Omroep

2013

2012

NOS

31,0

24,5

VARA

12,7

14,9

TROS

10,4

11,3

KRO

9,2

10,3

NCRV

5,8

7,2

AVRO

6,9

6,6

EO

4,7

4,6

NOS/NTR

4,5

4,5

NTR

2,9

3,6

BNN

2,7

3,6

MAX

3,5

3,1

VPRO

3,0

3,1

Anders

2,2

2,3

POWNED

0,4

0,4

Totaal

100

100

DWDD was ook in 2013 het meest bekeken programma van Nederland 3 (exclusief voetbal en overige sport). Opvallend is dat het programma een jonger publiek aan zich weet te binden. Een prestatie in een tijd waarin de gemiddelde leeftijd van de kijker alleen maar stijgt. Het kijktijdaandeel is sinds de start van het programma tot en met 2012 ieder jaar gegroeid en blijft stabiel in 2013 zoals uit de grafiek in Figuur 1 blijkt. Figuur 1: Kijktijdaandeel DWDD

DWDD; aantal kijkers *1000 1.200 1.000 800 600 400 200 0 2006 2007 2008 2009 2010

aantal*1000

2006 583

2007 790

2008 970

2009 1.023

2011 2010 1.036

2012 2011 1.076

2013 2012 1.144

2013 1.135

Ook voor ‘Pauw & Witteman’ geldt dat er in 2013 weer veel mensen hebben gekeken. In 2012 realiseerde het programma het hoogste kijktijdaandeel van de afgelopen jaren en vorig jaar liep dat wat terug, zoals blijkt uit Figuur 2.

13

Figuur 2: Kijktijdaandeel Pauw & Witteman:

Pauw en Witteman; aantal kijkers *1000 1.200

Astitel

1.000 800 600 400 200 0 2007 2008 2009

aantal*1000

2007 886

2008 1.019

2010

2009 1.114

2011

2010 1.127

2012 2011 1.053

2013 2012 1.158

2013 1.028

Luistercijfers Het ochtendprogramma ‘De Heer Ontwaakt’ houdt de luisteraar vast. Waar veel programma’s op Radio 2 een daling van het aantal luisteraars noteren, realiseert ‘De Heer Ontwaakt’ een stijging in de doelgroep 35-54 jaar. Met een speciale uitzending over en in ’De nacht van de Vluchteling’ toont De Heer Ontwaakt ook zijn maatschappelijke betrokkenheid. Het luistertijdaandeel van 3FM komt over 2013 uit op 10,3% (toename 0,3% t.o.v. 2012). Voor Giel is dat 10,9 (toename 0,6% t.o.v 2012). Een goede score voor een langlopend programma binnen een zeer concurrerend veld. Overige 3FM-programma’s zijn gelijk gebleven qua luistercijfers. Dit geldt ook voor Radio 4 en Radio 6. Bereikcijfers internet De VARA is net als voorgaande jaren op internet qua bereik de grootste ledengebonden omroep. Nummer twee, de TROS, laten we daarbij ruim achter ons. Ook zijn we er in geslaagd ten opzichte van vorig jaar gemiddeld maandelijks meer bezoekers naar ons toe te trekken. Figuur 3: Aantal unieke browsers per maand (x 1000)

Browsers binnen het VARA-domein per maand (x1000) Unieke browsers (x1000)

6.000 5.000 4.000 3.000 2.000 1.000 0

jan

feb

mar

apr

mei

jun

jul

aug

sep

okt

nov

dec

2012 4.542 4.154 4.038 3.853 3.779 2.511 2.301 2.481 3.285 4.329 3.895 3.288 2013 3.409 3.308 3.912 3.836 4.526 2.752 2.545 2.406 3.669 5.294 4.801 4.317

14

IV.

UITGEVERIJ

IV-1

Inleiding

De prioriteiten van de Uitgeverij lagen in 2013 op drie deelgebieden: het zoveel mogelijk vasthouden van het resultaat van de VARAgids, ondanks de structureel dalende markt; het werken vanuit één VARA-brede klantcontactstrategie, zodat de werf- en behoudprogramma’s voor ondersteunende leden en leden/abonnees maximaal op elkaar worden afgestemd en er synergievoordelen worden behaald; en innovatie en productontwikkeling van nieuwe bladen en apps en bij sales, om zo extra inkomstenbronnen aan te boren, waarmee tegelijkertijd nieuwe leden geworven/behouden kunnen worden.

IV-2

VARAgids

VARAgids had in 2013 te maken met lastige marktomstandigheden. De oplage van zowel abonnementen als losse verkoop daalde, hoewel conform de markt. Voor de losse verkoop geldt overigens dat we ten opzichte van onze eigen afzet in de voorgaande jaren minder hard dalen dan overige RTV-bladen. Figuur 3: Afzetontwikkeling Losse Verkoop RTV per titel t/m 2013

In het schema is de totale ontwikkeling van RTV (de wat dikkere lijn) te zien. De afzet RTV totaal (excl. MAX) is in 2012 en 2013 met ruim 20% (index 80) gedaald. De VARAgids heeft als enige een index van boven de 101. Dit wil voor de losse verkoop zeggen dat de VARAgids ten opzichte van haar eigen afzet in de voorgaande jaren absoluut niet zo hard daalt als de algehele markt.

15

In 2013 heeft geen lezersonderzoek plaatsgevonden; uit de meest recente onderzoeken blijkt een hoge waardering voor het blad. Abonnees waarderen de gids met 7,7 (versus een 7,6 voor de omroep VARA); losse kopers geven de gids een 7,3 (versus een 7,4 voor de omroep). In 2013 is er veel reuring rond de VARAgids geweest, onder meer door uitgebreide wekelijkse PR-activiteiten, waarin de journalistieke waarden van het blad onder de aandacht kwamen. VARAgids adopteerde het Amsterdam Series Weekend, waar de VARAgids aanwezig was met workshops en een speciale series-special uit bracht. De infrastructuur die in 2012 was uitgerold voor de iPad-editie, werd ingezet voor ‘e-single’ varianten; voorafgaand aan de 100ste Tour de France bundelde de gids alle Tour-verhalen die Mart Smeets voor de gids schreef – aangeboden in de iPad-app, gratis voor abonnees. De uitreiking van de Sonja Barend Award, de VARAgids-prijs voor het beste interview, werd uitgereikt in ‘De Wereld Draait Door’ – een miljoen kijkers waren live getuige van de uitreiking aan Mariëlle Tweebeeke. Online had de VARAgids succes met een documentaire-actie, waarbij lezers een idee konden aandragen voor een documentaire. Eén idee werd uitverkozen, de winnaars zitten nu in het productieproces. Op Twitter blijft de VARAgids de belangrijkste en grootste tv-gids met meer dan 7000 volgers.

IV-3

Marktontwikkelingen omroepbladen

In het derde kwartaal van 2013 zijn in het abonnementenkanaal gemiddeld per editie 9% minder programmabladen verkocht in vergelijking met dezelfde periode in het jaar daarvoor. Dit toont aan dat we te maken hebben met een sterk dalende markt. VARAgids scoorde 13% onder het marktgemiddelde (index 87). Desalniettemin laat ook marktleider Veronica Magazine een sterke daling onder het marktgemiddelde zien doordat hij 15% van de abonnementenoplage kwijtraakte. Een paar titels hebben het beter gedaan dan de markt: Totaal TV, VPRO-gids, KRO Magazine en de NCRV Gids. Echter laat het marktgemiddelde voor de hele branche een oplagedaling zien en betekent het dus ook voor deze titels dat zij minder programmabladen hebben verkocht dan het jaar ervoor. Tabel 2: Ontwikkeling abonnementenoplage programmabladen 3e kwartaal 2012-2013 Titel

2012

2013

AVRObode

170.466

154.073

90

KRO Magazine

113.002

108.926

96

Mikro Gids

281.092

266.252

95

NCRV-gids

201.559

194.328

96

TeleVizier

102.988

93.709

91

35.241

33.538

95

Troskompas

295.350

259.664

88

TV Krant

117.669

100.989

86

56.519

55.665

98

240.225

210.024

87

Veronica Magazine

643.396

547.445

85

Visie

117.221

109.543

93

VPRO Gids

188.305

181.803

97

2.563.033

2.315.959

90

27.312

nb

2.563.033

2.343.271

91

TotaalTV

TVFilm VARAgids

som gelijke titels Max Magazine TotaalTV

-

16

Wanneer we kijken naar de losse verkoop is de conclusie dat het hiermee slechter gaat dan bij de abonnementsoplage. Echter liet de markt in 2012 een algehele marktdaling zien van 12% (index 88) voor de RTV-bladen totaal. Voor 2013 geldt dat deze voor de markt totaal minder hard is gedaald, namelijk 7% (index 93). In het derde kwartaal 2013 zijn er in het losse verkoopkanaal gemiddeld per editie 7% minder programmabladen verkocht in vergelijking met dezelfde periode in het jaar daarvoor. VARAgids scoorde 5% onder het marktgemiddelde, terwijl marktleider Veronica Magazine de verkochte oplage in dit kanaal met 7% zag afnemen. TVKrant, Totaal TV en de AVRObode zagen het aantal verkochte programmabladen nog harder dalen. Tabel 3: Ontwikkeling losse verkoop programmabladen 3e kwartaal 2012 - 2013 Titel

2012

2013

17.977

15.105

84

-

-

-

Mikro Gids

49.030

46.008

94

NCRV-gids

-

-

-

TeleVizier

20.298

17.702

87

TotaalTV

21.139

17.046

81

Troskompas

49.515

43.872

89

TV Krant

26.100

20.920

80

TVFilm

68.482

61.382

90

14.234

12.460

88

36.365

30.824

85

-

-

-

5.222

4.936

95

308.362

270.255

88

AVRObode KRO Magazine

VARAgids Veronica Magazine Visie VPRO Gids som gelijke titels Max Magazine TotaalTV

IV-4

-

16.246

-

308.362

286.501

93

Doelstellingen

VARAgids Abonnees van de VARAgids zijn dat ‘van huis uit’, maar ook om de kwaliteit. Vanuit die gedachte is het coverbeleid aangescherpt door elke week een origineel concept te bedenken: één met de (bijna) volledige commentaartekst van Theo Reitsma van de EK-88-finale, in het patroon van het EK-88-shirt; één uitklapcover met de volledige Toneelgroep Amsterdam; één cover met een taart, met het VARAgids-logo in marsepein en chocola (want: The great British Bake Off verschijnt op de Nederlandse televisie). Deze betere presentatie van de gids heeft z’n weerslag in de winkelverkoop: het eerste half jaar haalde de losse verkoop van de VARAgids een index van 101 ten opzichte van 2012 – een stijging, en dat in het huidige tijdsgewricht. Ook heeft alle free publicity rond de stukken in de gids de losse verkoop aangejaagd. Doordat, zoals gezegd in IV-1, de afzet van de VARAgids een beter afzetgemiddelde laat zien dan de algehele markt is er voor de VARAgids potentie om nog meer aandeel te winnen op dit terrein. De VARAgids schrijft reconstructies en beschrijft op deze manier hoe de televisie zich in Nederland ontwikkelde. Voorbeelden zijn de totstandkoming van De Lama’s, het bezoek van acteurs uit The 17

A-Team aan Nederland, de wordingsgeschiedenis van de Verhoeven-film De Vierde Man en Andre Hazes’ korte tv-carrière bij de VARA. De klassieke tijdschriftrubriek Buis & Haard, waarin BN’ers vanuit hun huiskamer vertellen over hun mediagebruik, wordt door bladenmakers steevast genoemd als een van de beste tijdschriftrubrieken. De VARAgids is een volwaardig tijdschrift dat al het moois dat de populaire cultuur te bieden heeft op enthousiaste en kwalitatief hoogwaardige manier duidt. Doelstellingen We lichten er een aantal zaken uit: • Marktconforme oplage De doelstellingen met betrekking tot de oplage zijn allemaal gerealiseerd. De abonneeoplage ontwikkelde zich conform de markt en in de losse verkoop doet VARAgids het minder slecht dan de markt. • Uitbouw van het merk VARAgids Aan het eind van 2013 is besloten te stoppen met de app. Hij kostte teveel tijd en geld, zowel redactioneel als op technisch gebied en deze investering leverde naar verhouding te weinig op. Deze ontwikkeling zien we overigens in de gehele markt: tijdschriften lezen op iPad blijkt niet te manier om dalende oplages tegen te gaan. • De redactionele kwaliteit van de gids minimaal vasthouden en beter uitdragen in de markt Dit is meer dan gelukt. Ook het afgelopen jaar heeft VARAgids in verschillende landelijke dagbladen een positieve pers gehaald. Bladendokter Rob van Vuure maakte zijn ongenoegen bekend over de uitslag van de Mercurs-nominatie: VARAgids had Tijdschrift van het Jaar moeten worden eind 2012. De boodschap in de pers luidt altijd: VARAgids levert redactionele toegevoegde waarde naast het generieke spoorboekje. In het voorjaar van 2013 is op basis van een onderzoek uitgevoerd door 3Rivers een reorganisatie gestart van de Uitgeverij. Dit heeft consequenties gehad voor de doelstellingen van 2013, met name op het gebied van marketing. In plaats van te focussen op werven van nieuwe abonnees is de aandacht verlegd naar behoud van bestaande abonnees; dit is terug te zien in de oplagecijfers. De advertentieverkoop is vanaf het vierde kwartaal uitbesteed aan een externe partij. Mede door dit proces bleven de advertentie-inkomsten van 2013 achter. Ook is onderzoek gedaan naar het uitbesteden van het maken van het ‘spoorboek’ , naar het terug te gaan in het aantal pagina’s en naar het uitbesteden van meer schrijfwerk aan freelancers. Dit alles zónder de redactionele inhoud van de gids onder druk te zetten. Productontwikkeling Kassa Magazine in haar huidige vorm zal verdwijnen. In 2013 zijn voorzichtige stappen gezet in de ontwikkeling van een nieuwe vorm, gemaakt in nauwere samenwerking met de redactie van Kassa TV. De testdummy van een premium VARA Cultuur & Mediagids is onderzocht. De resultaten waren gematigd positief. Gezien de ontwikkelingen in de markt en het mislukken van nieuwe lanceringen (bijvoorbeeld PARK), werd het als te riskant gezien de nieuwe titel in de markt te zetten. Marketing/CRM In 2013 is een start gemaakt met een integrale klantcontactstrategie. Dit met het doel vanuit een totaalplan zoveel mogelijk leden en abonnees voor de VARA te werven en te behouden. Voor verschillende klantgroep-segmenten wordt een programma op maat ontwikkeld, toegesneden op het profiel van de betreffende klantgroep. De afdeling Marketing werkt intensief samen met de afdeling Nieuwe Media en met de afdeling Publieksservice. De uitrol van dit CRM beleid staat nog in de kinderschoenen. In 2014 ontstaat, door samenwerking met BNN, meer slagkracht ten aanzien van backoffice en CRM-programma’s. Verwachting is dat eind 2014 flinke stappen gezet zijn.

18

De extra inspanningen voor ledenwerving zullen medio april worden afgerond. Belangrijke uitdaging is om op de peildatum 1 april 2014 400.000 VARA-leden te hebben. Een krachtige klantcontactstrategie vormt het gereedschap om dit te realiseren. Ook in 2013 lag de focus op zowel abonnee- als ledenwerving. Dat gebeurde onder andere door acties voor de VARAgids door te vertalen naar acties voor ondersteunende leden, zoals de herwerfactie en de online werfcampagnes, zijn veel extra ondersteunende leden geworven. Deze inspanningen hebben ertoe geleid dat eind 2013 de VARA-vereniging ruim 400.000 leden telt. De VARA is een actieve vereniging. Gedurende het jaar worden er tal van activiteiten speciaal voor VARA-leden georganiseerd. Deze acties en activiteiten vormen een belangrijke basis voor ledeninspraak en ook voor ledenbehoud. In het ledenkatern mijnvara, dat wederom tien keer in de VARAgids is verschenen, is er ruim aandacht voor deze activiteiten. Marketing Services De afdeling Marketing Services is de verbindende schakel binnen de Uitgeverij. Zij droeg ook in 2013 succesvol zorg voor het beheer en de bewerking van de abonnementen- en ledenadministratie van VARA.

IV-5

Sales

2013 was een turbulent jaar als gevolg van de reorganisatie en de fusie met BNN. Ondanks dit alles heeft de afdeling mooie resultaten geboekt met betrekking tot het realiseren van nieuwe line extensions rondom de programma's van de VARA. Er liggen grote kansen in de markt maar er zijn ook grote uitdagingen. CD Het doorvoeren van de nieuw ingeslagen weg op het gebied van marketing, promotie en distributie bleek een gouden zet. ‘Hallo Wereld’ was in 2012 al de op 5 na best verkochte CD in Nederland en daarmee het best verkopende kinder audio product van Nederland. Met "klaar voor de start" overtroffen wij in 2013 dit resultaat; de cd was in 2013 de op VIER na best verkopende plaat in Nederland! De resultaten van de DWDD Recordings II CD waren teleurstellend vergeleken met deel 1. De geleverde inspanningen en werkzaamheden het project te realiseren staan niet in verhouding met de gerealiseerde omzet. Dergelijke projecten zullen we moeten heroverwegen in de toekomst. Door het digitaal beschikbaar stellen van de muziek direct na de uitzendingen en de hoge kwaliteit van de deelnemers (Maaike Ouboter en Michael Prins) kreeg het programma Beste Singer Songwriter een enorme impact in de media en in entertainmentland. Op enig moment stonden er meer dan 10 artiesten uit het programma in de iTunes top 100. Zo stond Maaike nummer 1 in de mega top 100 en bezette Michael nummer 3. Deze aanpak blijkt zowel financieel als qua profilering synergetisch. Boeken Het niet tot stand komen van het Charles Aznavour boek is de belangrijkste oorzaak voor het niet realiseren van het begrote bedrag. Programmaverkoop Fragmenten en formats hebben minder opgeleverd dan begroting.

19

DVD Het gerealiseerde bedrag is fors lager dan het gebudgetteerde bedrag. Dit wordt veroorzaakt doordat een aantal projecten niet zijn doorgegaan, waaronder de Kinderen geen Bezwaar totaalbox. Overspel 2 is later uitgekomen dan gepland waardoor de inkomsten uit de verkoop van deze DVD doorschuiven naar 2014. Daarnaast zijn voorraden afgewaardeerd.

20

V.

Vereniging, ledenwerving en ledenbinding

V.I

De Vereniging

De VARA ontleent haar profiel aan de combinatie van progressiviteit en programmatische kwaliteit. Om dat profiel te behouden is nauw contact met de samenleving van essentieel belang. De vereniging speelt daarbij een belangrijke rol. Via de vereniging blijft de VARA immers op de hoogte van wat er leeft onder haar leden en in de steeds in beweging zijnde maatschappij. In 2013 waren de leden van de Verenigingsraad door middel van werkgroepen nauw betrokken bij het fusieproces met BNN. Daarnaast heeft de vereniging met een aantal nieuwe elementen wederom op een actieve manier invulling gegeven aan haar contact met de achterban. Programmamakers en directie hebben zich in de ledengroepen laten inspireren door met de leden in gesprek te gaan over vorm en inhoud van diverse VARA-programma’s.

V.I.1

Doelen 2013

Voor 2013 heeft de vereniging de volgende doelen geformuleerd: het versterken van de verbondenheid van de leden en toekomstige leden met de VARA en haar doelstellingen het voortdurend vergroten en verdiepen van de interactie tussen vereniging en bedrijf het betrekken van de vereniging en haar leden bij (de voorbereiding van) de campagne voor ledenwerving en ledenbehoud het bewaken en versterken van het imago en de reputatie van het merk VARA

V.1.2

Verenigingsraad

De verenigingsraad (VR) is het hoogste orgaan van de VARA. De VR kent in ieder geval twee vaste vergadermomenten waarop o.a. de volgende onderwerpen op de agenda staan: het op hoofdlijnen vaststellen van het toekomstige beleid, het goedkeuren van de begroting en het oordelen over het gevoerde beleid van het jaar daarvoor. In het kader van de fusie zijn er drie extra vergaderingen geweest waarbij de missie van BNNVARA, de nieuwe VARA-missie en de statuten -, structuur - en taken van de nieuwe verenigingen onderwerp van gesprek waren (zie hoofdstuk 2). Communicatie Het project VR-leden bellen VARA-leden, een activiteit in het kader van loyaliteit en binding, heeft in 2013 in het voorjaar plaatsgevonden. Deze VARA-leden werden uitgenodigd VARA-programma’s te komen bezoeken. Tevens was er interesse bij de gebelde VARA-leden voor de activiteiten van de vereniging zoals het ledenpanel en de ledengroepen. Dit jaar zijn er rondom het programma “Spijkers met Koppen” op locatie Meet&Greets georganiseerd waar leden van de verenigingsraad VARA-leden op locatie polsten of men belangstelling had zich te melden als actief lid. Het leverde in totaal ongeveer 150 positieve gesprekken op!

V.1.3 Ledengroepen en ledenpanel Ledengroepen Het animo voor de ledengroepen nam in 2013 af waardoor uiteindelijk 5 van de geplande 11 ledengroepen hebben plaats gevonden: “De Kunst van het maken”, De VARA en het lidmaatschap” op locatie in Assen, “DWDD Magazine”, “Kassa 2e scherm” en “KASSA Groen”. De deelnemers waren enthousiast, kritisch en hebben de makers nieuwe inzichten verschaft waardoor formats zijn bijgesteld. De VR onderschrijft echter het voorstel om te stoppen met de huidige opzet van ledengroepen omdat de opbrengst (deelnemers en output) niet langer opweegt tegen de inspanning en bijbehorende kosten. Ondanks het feit dat als proef onder meer bij de ledengroep “Kassa Groen” ook niet-leden mochten deelnemen en extra activiteiten 21

rondom de ledengroepen zijn georganiseerd, blijft het aantal deelnemers ver achter bij het gewenste aantal. Ledenpanel In 2013 is er geen gebruik gemaakt van de deelnemers van het ledenpanel. Mijnvara De papieren uitgave van mijnvara in de VARAGids verschijnt 10x per jaar. In 2013 is er namens de verenigingsraad verslag gedaan in mijnvara van de diverse ledengroepen en Meet&Greets. Ook de oproepen voor deze activiteiten werden gepubliceerd.

V.II

Ledenwerving en ledenbehoud

De doelstelling om qua ledental weer bij de eerste drie omroepverenigingen te gaan horen, is leidend geweest bij de voortzetting van de campagne van het afgelopen jaar. Vanaf 2012 beoogt de VARA (tot de peildatum in 2014) ongeveer 150.000 nieuwe leden te werven. In 2012 zijn ruim 80.000 leden geworven en in 2013 bijna 110.000. Die aantallen geven mogelijk het idee dat we onze doelstelling ruimschoots hebben gehaald, maar we hebben aan de andere kant ook te maken met verloop onder onze leden; we verloren er in 2013 ruim 57.000. In totaal zijn we eind 2013 op een stand uitgekomen van 403.824 leden, waarmee we de ook psychologisch belangrijke 400.000grens zijn gepasseerd. We kijken met enige trots terug op deze prestatie. Hieronder volgen in vogelvlucht de kernpunten van de gevoerde campagne in 2013. Rationalisatie van de campagne In 2012 had de campagneorganisatie vooral veel ervaring opgedaan met verschillende type acties. Op basis hiervan was het mogelijk acties te selecteren met het beste resultaat tegen de minste kosten. Onze activiteiten ‘op straat’ kwamen als winnaar uit de bus, zowel waar het ging om het werven van ‘deur tot deur’ als bij de wervingsacties in winkelcentra. We hebben in 2013 dan ook primair ingezet op straatwerving. Deze keuze is van invloed geweest op de organisatie. Deze is in 2013 wat menskracht betreft teruggebracht. Aanwezigheid in het land Het blijft belangrijk om, via onze programmatitels, het publiek te wijzen op de mogelijkheden lid te worden van onze omroep. Op die manier werden aantrekkelijke arrangementen samengesteld, waar alle leden gebruik van konden maken (dus ook mensen die speciaal voor dat doel lid van de omroep waren geworden). Een voorbeeld was het bijwonen van de jubileumuitzending van Vroege Vogels in het Naardermeer. Voorafgaand aan deze feestelijke uitzending op ‘De Muggenbult’ in het natuurgebied was er een ontbijt, en na afloop een rondvaart per fluisterboot over het schitterende meer. Meer dan tachtig leden – zowel bestaande leden als mensen die we als nieuw lid mochten verwelkomen – hebben van dit mooie aanbod gebruik gemaakt. Bij het jubileum van ‘Spijkers met Koppen’ in het land combineerden we het beste van beide werelden: onze wervers waren op locatie aanwezig om mensen van het publiek die nog geen VARA lid waren ter plekke een goed aanbod te doen. Succesvolle werfconcepten Het jaar 2012 hadden we gebruikt om nieuwe concepten te ontwikkelen en zoveel als mogelijk uit te testen. Aan het eind van 2012 zijn gerichte keuzes gemaakt over welke evenementen we wel en niet in 2013 zouden uitvoeren. Dialogue Marketing was in 2013 hét middel om nieuwe leden te werven. Daarnaast was ook de actie waarbij partners van lid-abonnees van de VARAGids gevraagd werd lid te worden, net als in 2012, een groot succes. Ook in 2013 heeft de VARA een aantal evenementen georganiseerd. Per evenement is kritisch bekeken of, en zo ja in welke modaliteit, een werfinspanning bij het event zou horen. Zo is voor de grote show van ‘Kinderen voor Kinderen’, dit jaar in Utrecht, de werfinspanning losgelaten op basis van onze ervaringen in 2012.

22

Het prachtige weer was de kroon op ‘De Wereld Draait Buiten’; een ‘spin off’ van De Wereld Draait Door. Een hele dag lang was het Westergasfabriek-terrein in Amsterdam omgetoverd tot een bruisende live-versie van het televisieprogramma, met vele bekende gezichten, een uitgekiende muzikale programmering, cabaret en natuurlijk Matthijs! In de aanloop naar het event zijn kaarten in combinatie met een lidmaatschap verkocht, wat het tot de meest succesvolle werfactiviteit van 2013 maakte (ruim 2.000 nieuwe leden). We hebben onze vleugels ook uitgeslagen om samenwerkingen te onderzoeken met inhoudelijk verwante organisaties in het maatschappelijk veld. Zo is een proef gedaan, om te zien of wij leden van Milieudefensie kon interesseren voor een VARA-lidmaatschap en vice versa. Een actie die op natuurlijke wijze aansloot op de herhaling van de Vroege Vogels documentaire ‘Hallo wereld? Hier olieramp!’ over de aanwezigheid van Shell in Nigeria en de nadelige gevolgen voor het milieu die daarmee gepaard gaat. Hoewel we inhoudelijk hartverwarmende reacties hebben gekregen op deze werfactie krijgt de proef geen groter vervolg. Net als in voorgaande jaren hebben we ook de bezoekers van onze programma’s gevraagd lid te worden van de VARA. Vanzelfsprekend houden we bij onze populaire programma’s een vast aantal stoelen vrij voor bestaande leden, zodat zij kunnen profiteren van het lidmaatschap en de programma’s van hun keuze kunnen bezoeken. Ten slotte is de VARA niet voor niets een sterke speler in het online-domein en hebben we ook hier gekeken op welke wijze we onze trouwe bezoekers die nog geen VARA-lid zijn, kunnen overtuigen wel lid te worden. Organisatie van de ‘backoffice’ In 2013 is een vernieuwingsslag gemaakt in de managementrapportages, met als doel sneller inzicht te krijgen in het succes van specifieke werfacties. Zowel de inspanningen om ondersteunende leden te werven, als om VARAGids-lid-abonnees te werven, werden hierdoor wekelijks sneller inzichtelijk. Ook werden het verloop van de leden, de bewegingen van de in- en uitstroom, beter voorspelbaar. Ledenbehoud Op 14 februari 2013 – Valentijnsdag – verstuurde de VARA een e-mail naar al haar leden met daarin een filmpje dat de essentie van Valentijn op muziek van ‘My Funny Valentine’ op heel eigen wijze liet zien. Wij houden als VARA ten slotte van onze leden, en op welke dag kun je dat beter laten blijken dan op Valentijnsdag? Wij waren aangenaam verrast door de grote aantallen mensen die de mail openden (65% van alle ontvangers) en vervolgens het filmpje aanklikten. Aangemoedigd door het grote succes van deze actie, is in de loop van 2013 een aantal soortgelijke filmpjes naar onze leden verstuurd, onder meer aan het begin van de zomer met een feestelijke compilatie van De Wereld Draait Buiten, bij de start van ons nieuwe televisieseizoen, en vlak voor Kerstmis met een sfeerimpressie van de jaarlijkse VARA-kerstmarkt. Wij hopen op deze manier onze leden op belangrijke momenten in het jaar te laten ervaren dat ze bij ons horen, en dat wij het feit dat ze lid zijn sterk waarderen.

V.III

Communicatie

We kijken terug op een publicitair geslaagd jaar, waarin we onze programma’s met een sterk VARA-profiel goed voor het voetlicht hebben weten te brengen. Samen met een aantal betaalde campagnes zorgde dat ervoor dat de VARA en haar programma’s continu onder de aandacht kwamen. Ook in 2013 was een belangrijke doelstelling het leveren van een substantiële bijdrage aan het behalen van de doelen per programma. In overleg met afdelingshoofden en eindredacteuren werden in een vroeg stadium communicatieplannen opgesteld en vervolgens uitgevoerd en geëvalueerd. De communicatie-activiteiten liggen dus grotendeels in het verlengde van de radioen televisieprogramma’s en de internetprojecten van de VARA. Ze hebben echter óók betrekking op

23

de totale organisatie en haar missie, bijvoorbeeld in de vorm van corporate woordvoering en interne communicatie rond de fusie met BNN. Fusiecommunicatie 2013 stond ook wat communicatie betreft grotendeels in het teken van de fusie met BNN. De eerste maanden werd duidelijk wat de fusie betekende voor de indeling van de organisatie, met name bij de ondersteunende afdelingen. Via intranet, speciale mails, nieuwsbrieven en personeelsbijeenkomsten zijn het management en alle afdelingen geïnformeerd over de reorganisatie, de bezuinigingen en andere consequenties van de fusie. Het tweede deel van het jaar werkten wij toe naar het voorbereiden en informeren van de omroepmedewerkers over de nieuwe situatie in 2014. Met behulp van externe partijen is een uitgebreide interne fusiecampagne opgezet. Denk daarbij aan: Een nieuwe huisstijl voor BNN-VARA, uitgewerkt in een reeks uitingen. Het bouwen van een nieuw intranet. Het maken van onder meer posters, multimediaschermen en een reeks van presentjes om bewustwording rond de nieuwe naam en het nieuwe bedrijf te vergroten (‘BNN-VARA houdt je scherp’). Het organiseren van het grootse openingsfeest ‘De Grote Aftrap’ voor personeel van BNN en VARA. Imagocampagne- en spots Ook in haar laatste jaar heeft de VARA van de NPO ruimte gekregen om gedurende enkele weken in het jaar nieuwe imagospots uit te zenden. Met de nieuwe spots (ook deels uit te zenden in 2014) hebben we de pay off ‘VARA, dat wil je niet missen’ een andere lading gegeven. Aan de spots werkten alle presentatoren mee. Zij lieten aan de hand van een gewone dag zien hoe de VARA-programma’s van de ochtend (‘GIEL’) tot ’s avonds laat (‘Pauw & Witteman’) onderdeel uitmaken van je leven. Demonstraties bezuinigingen De VARA heeft volop meegewerkt aan de demonstratie tegen de bezuinigingen op de omroepen in oktober 2013. Via logistiek, uitingen en advertenties heeft de VARA de door Jan Slagter van Omroep MAX ingezette actie van harte ondersteund. Persbijeenkomsten Naast een drukbezochte perspresentatie van het seizoen 2013-2014 in de DWDD-studio op het Amsterdamse Westergasfabriek-terrein, de continue stroom van perscontacten rond de reguliere VARA-programmering en de planning en begeleiding van honderden interviews met presentatoren en programmamakers, werden in 2013 voor een groot aantal VARA-producties extra promotieactiviteiten ondernomen. Voor de dramaseries ‘De Prooi’, ‘Overspel 2’ en ‘Jeuk’ werd veel publiciteit gegenereerd. Er werden diverse setbezoeken met journalisten en persviewings georganiseerd, de acteurs gaven interviews voor gidsen, kranten, websites en rtv-programma’s en er zijn social media-acties en advertentieen postercampagnes ontwikkeld. Persbijeenkomsten werden ook georganiseerd rond de documentairereeks ‘Bandidos’ van Wensly Francisco en Kees Schaap en het sportprogramma ‘Bureau Sport’ met Erik Dijkstra en Frank Evenblij. Er was veel publicitaire aandacht voor de Nederlandse natuurfilm ‘De Nieuwe Wildernis’ en de daarvan afgeleide driedelige VARAtelevisieserie over de natuur in de Oostvaardersplassen. De film ging in première in een uitverkocht Concertgebouw in Amsterdam en bereikte al snel de status van Platina Film. Voor de tv-serie werd een persviewing georganiseerd en de makers gaven interviews aan gidsen, kranten en rtvprogramma’s. DWDD naar 1 en Oudejaarsconference van Theo Maassen Met ingang van januari 2014 verhuist ‘De Wereld Draait Door’ naar een nieuwe zender én een nieuw tijdstip: niet langer om 19.30 uur op Nederland 3, maar al om 19.00 uur op Nederland 1. 24

Om deze verandering bij het brede publiek onder de aandacht te brengen, heeft de VARA eind 2013 in samenwerking met de marketingafdeling van de NPO een grote campagne ingezet. Op 31 december verzorgde cabaretier Theo Maassen voor de eerste keer de VARA Oudejaarsconference op Nederland 1. Ook hiervoor werd veel publiciteit gegenereerd. Er werden vooraf try outs in aanwezigheid van journalisten georganiseerd, Theo Maassen gaf een aantal interviews en er zijn opvallende tv-promo’s ontwikkeld. Samen met anderen Voor het gezamenlijke hulpprogramma ‘S.O.S. Syrië’ in juni 2013 werkte de VARA samen met de EO. Wij verzorgden samen de publiciteitsfoto’s van presentatoren Jeroen Pauw en Tijs van den Brink, advertenties in de VARAgids en EO Visie én de radio- en tv-promo’s voor het gezamenlijke programma. In 2013 was de VARA wederom mediapartner van het Movies that Matter Filmfestival van Amnesty International. Gedurende de festivalweek in maart bracht de VARA een aantal films en documentaires op televisie, waaronder de winnaar van de VARA Publieksprijs 2012. Ondersteuning van de activiteiten van Amnesty International past bij de identiteit van de VARA en is een van de manieren waarop onze maatschappelijke betrokkenheid tot uiting wordt gebracht. In het seizoen 2012 – 2013 organiseerde de VARA voor de vijftiende keer de scholierendebatcompetitie ‘Op weg naar Het Lagerhuis’. Dit jaar namen ruim 200 middelbare scholen en 2.000 scholieren van 12 t/m 18 jaar deel aan het evenement. ‘Op weg naar Het Lagerhuis’ laat scholieren debatteren en nadenken over uiteenlopende, actuele onderwerpen. De VARA werkt voor dit project samen met de Nederlandse provincies, het Nederlands Debat Instituut, Hope XXL en het vfonds. Voor het tiende opeenvolgende jaar organiseerde de VARA samen met het Nederlands Blazers Ensemble (NBE) de compositiewedstrijd ‘Op weg naar het Nieuwjaarsconcert’. Jongeren tot en met 18 jaar bedachten in het kader van deze wedstrijd hun eigen muziek, op basis van het thema ‘De waan van de dag’. Uit vier landelijke regio’s gingen jongeren door naar de landelijke finale eind december, waar vier winnaars werden gekozen die met het NBE op het podium stonden tijdens het befaamde Nieuwjaarsconcert op Radio 4 en Nederland 2

25

VI.

RAAD VAN TOEZICHT

Dit hoofdstuk van het jaarverslag valt onder verantwoordelijkheid van de RvT Fusie BNN-VARA De fusie tussen BNN en VARA heeft in 2013 de agenda van de RvT gedomineerd. In elke vergadering heeft de Raad van Toezicht op basis van beleidsvoorstellen van het bestuur gediscussieerd over de fusie tussen BNN en VARA, de inrichting van het omroepbedrijf, de positie van de verenigingen BNN en VARA en de governancestructuur. De RvT ziet voor zichzelf een drieledige taak waar het gaat om de fusie tussen BNN en VARA, namelijk klankbord zijn voor en adviseren/controleren van het bestuur, adviseren van Verenigingsraad (VR) en overleg met RvT van BNN. In 2013 kwam hier – in samenwerking met de RvT van BNN - de benoeming van de bestuurders van BNN-VARA per 1 januari 2014 bij. Uitgangspunt voor fusie BNN/VARA De RvT hanteerde bij de beoordeling van de fusieplannen het uitgangspunt, dat de nieuwe omroep de achtergrond en oorsprong van beide omroepen dient te weerspiegelen. Dit betekent onder meer dat de nieuwe omroep niet alleen professioneel kwalitatief hoogstaand media-aanbod zal brengen, maar ook maatschappelijk betrokken en vooruitstrevend wil zijn. Deze tweeslag dient herkenbaar te zijn in de missie en doelstellingen van de omroep, de programmering, de governancestructuur, in de organisatie en ook in de keuze van gezichtsbepalende programmamakers en presentatoren. De RvT heeft de documenten over de fusie steeds aan de hand van deze uitgangspunten beoordeeld, zijn adviezen gegeven en ingestemd met de verschillende voorstellen. De raad heeft het fusieproces evenals voorgaande jaren zorgvuldig bewaakt en waar nodig het initiatief genomen. Zo hebben de gezamenlijke Raden van Toezicht medio 2013 op verzoek van de besturen van BNN en VARA, de Verenigingsraad én Ledenraad BNN een voorstel gedaan voor de gezamenlijke missie van BNN-VARA. Met deze missie is vervolgens in juni 2013 door de Verenigingsraad VARA ingestemd. Ook hebben de raden een zorgvuldig traject uitgezet om de toekomstige bestuursfuncties in te vullen. Een delegatie van de beide raden heeft in het voorjaar 2013 gesprekken gevoerd met de huidige bestuurders van BNN en VARA om tot invulling van de vacatures mediadirecteur en zakelijk directeur te komen. Dit heeft geresulteerd in de benoeming van Frans Klein als mediadirecteur en Marc Adriani als zakelijk directeur per 1 januari 2014 van Omroepvereniging BNN-VARA. Tevens is gestart met de werving van een algemeen directeur. Hiervoor hebben in het najaar 2013 gesprekken plaatsgevonden met verschillende kandidaten. Dit heeft in 2013 echter nog niet geresulteerd in een benoeming van een algemeen directeur. Deze procedure wordt voortgezet in 2014. De raden hebben zich ook gebogen over de samenstelling van de nieuwe Raad van Toezicht BNNVARA. In 2012 was besloten te starten met een raad van 7 personen, bestaande uit leden afkomstig uit de huidige Raden van Toezicht van BNN en VARA, aangevuld met een voorzitter van buiten. Deze raad zou in een periode van 4 jaar worden teruggebracht naar 5 personen. De voorzitters van de beide raden van toezicht hebben op basis van een door de raad vastgesteld profiel gesprekken gevoerd met alle zittende leden van de Raden van Toezicht. Dit heeft in het najaar geresulteerd in een voorstel van de beide voorzitters om per 1 januari 2014 direct te starten met een raad bestaande uit 5 personen. Dit voorstel is door beide Raden van Toezicht aangenomen en heeft daarmee geresulteerd in de hiernavolgende samenstelling: de heer R. Koole en mevrouw G.J.J. Prins (vanuit de Raad van Toezicht VARA) en mevrouw S. Harmsen en de heer F. Houterman (vanuit de Raad van Toezicht BNN). Vervolgens is gestart met de werving van een voorzitter, wat begin 2014 heeft geresulteerd in de benoeming van mevrouw W. van Kerkvoorden als voorzitter Raad van Toezicht BNN-VARA.

26

Advisering VR In de advisering aan de VR heeft de raad een actieve rol gespeeld bij de invulling van de structuur en taken van de Verenigingsraad VARA in relatie tot de Ledenvergadering BNN-VARA. Naast de formele positie is ook met name gesproken over de rol van de Verenigingsraad bij het programmabeleid van BNN-VARA. De raad heeft de VR gewezen op het risico dat de Vereniging VARA een lege huls wordt nu alle activiteiten worden overgeheveld naar Omroepvereniging BNNVARA. De raad heeft actief deelgenomen aan de werkgroep taken en profiel van de Verenigingsraad, wat heeft geresulteerd in het voorstel van deze werkgroep aan de VR. Dit voorstel is vervolgens verwerkt in de statuten van de VARA. Per saldo heeft de raad positief geadviseerd over de wijziging van de statuten VARA, de statuten van BNN-VARA, de bij de statuten behorende samenwerkingsovereenkomsten en opdrachtovereenkomst. De adviezen van de raad zijn overgenomen in de definitieve statuten en overeenkomsten, welke op 23 november 2013 zijn goedgekeurd en vastgesteld door de VR. Huisvesting De raad heeft meerdere keren dit jaar van gedachte gewisseld over de huisvesting van het nieuwe omroepbedrijf. In oktober 2013 bleek echter dat de beoogde verhuizing naar Amsterdam Zuid Oost, door het afhaken van een potentiële huurder en koper van het VARA-pand, financieel onhaalbaar was. De raad is hierover door het bestuur geïnformeerd, waarbij is meegedeeld dat het nieuwe omroepbedrijf zich zal vestigen in het VARA pand aan het Wim T. Schippersplein te Hilversum. Met de raad is afgesproken dat een investeringsbesluit inzake de verbouwing van het VARA-pand te zijner tijd aan de nieuwe Raad van Toezicht BNN-VARA zal worden voorgelegd. Ledenwerfcampagne De RvT is, net als in 2012, door het bestuur regelmatig geïnformeerd over de gevoerde ledenwerfcampagne. In 2012 heeft de raad ingestemd met de plannen en de financiering er van. In 2013 heeft de raad het verloop gemonitord. De raad is van mening dat de leden, ondanks het feit dat het ledental niet langer van invloed is op de hoogte van het door de NPO toe te kennen budget, van groot belang zijn voor een brede maatschappelijke verankering. Een dergelijke verankering is noodzakelijk om invulling te geven aan de externe pluriformiteit van het Nederlandse publieke omroepbestel en om het voortbestaan van de VARA te waarborgen. De raad is verheugd dat de campagne geresulteerd heeft in een ledental eind 2013 van maar liefst 403.824 leden. Programma’s Het jaar 2013 stond, net als voorgaand jaar, op bestuurlijk niveau sterk in het teken van de fusie. De uitwerking van de voornemens slokte veel tijd en energie op van bestuur en medewerkers. Tegen deze achtergrond heeft de RvT extra veel waardering voor het feit, dat het VARA-bedrijf in 2013 weer goede programma’s heeft geproduceerd voor televisie, radio en nieuwe media en deze ook in het uitzendschema geplaatst heeft weten te krijgen. In hoofdstuk III is hiervan verslag gedaan. Het media-aanbod is een mix van informatieve programma’s, drama en amusement. De VARA heeft in 2013 weer een groot bereik gehad, zoals de kijk- en luistercijfers laten zien. Deze goede scores worden natuurlijk behaald met de vertrouwde dagelijkse en wekelijkse programma’s. Maar dat lukt alleen als dergelijke programma’s stukjes bij beetjes worden vernieuwd en op deze manier aantrekkelijk blijven voor het publiek. 2013 heeft ook een groot aantal nieuwe programma’s opgeleverd. Programmaontwikkeling en –vernieuwing vormen de levenslijn van de VARA als omroep. De RvT wil dit graag onderstrepen. Financiën De RvT en in het bijzonder de auditcommissie hebben tot taak het bestuur en de VR te adviseren over de begroting en de begrotingsuitvoering. De raad realiseert zich dat een toenemende mate van flexibiliteit van de organisatie en haar medewerkers wordt gevraagd om te kunnen ‘meebewegen’ met het budget dat via intekening beschikbaar komt. Dit geldt in versterkte mate voor dit jaar, waarin de fusie van VARA en BNN zijn beslag heeft gekregen en de VARA

27

tegelijkertijd ervoor heeft gekozen om de programmering in zijn volle breedte te laten plaatsvinden. In 2013 heeft op verzoek van de Raden van Toezicht BNN en VARA een due dilligence onderzoek plaatsgevonden. De accountants van BNN en VARA hebben over en weer in elkaars boeken gekeken en hierover een rapport uitgebracht aan de Raden van Toezicht. De raad heeft met tevredenheid geconstateerd dat beide huizen de financiën op orde hebben. Aanbevelingen aan beide kanten zullen door het bestuur van BNN-VARA worden opgepakt. Samenstelling en werkwijze RvT Zoals aan het begin van dit hoofdstuk reeds vermeld vervult de raad een adviesrol in de richting van de VR. In de afgelopen periode waarin zoveel fundamentele zaken aan de orde kwamen, hebben VR en raad afgesproken dat de leden in verschillende settingen – plenair, in commissieverband en via deelname aan werkgroepen- zullen deelnemen aan de discussies binnen de VR. De leden hebben op gepaste wijze invulling gegeven aan deze oproep. Tegelijkertijd heeft de VR soms behoefte om juist buiten aanwezigheid van bestuur en RvT te beraadslagen. De leden van de RvT die geen zitting nemen in de Raad van Toezicht BNN-VARA hebben eind 2013 afscheid genomen van de VARA. Alle leden van de raad hebben de Verenigingsraad in november 2013 verzocht hen ontslag te verlenen als lid van de Raad van Toezicht per 1 januari 2014. Dit ontslag is verleend, waarna in dezelfde vergadering de heer Koole en mevrouw Prins zijn benoemd als lid van de Raad van Toezicht VARA per 1 januari 2014 voor de duur van 4 jaar. Er is gekozen voor de figuur van een personele unie, waarbij de leden van de Raad van Toezicht VARA tevens lid zijn van de Raad van Toezicht BNN-VARA. De raad kon zich vinden in deze constructie omdat de toezichthoudende taken grotendeels overlappen, maar waakt wel voor eventuele tegenstrijdige belangen. Van de overige leden van de raad is – onder dankzegging voor hun inzet - in december 2013 op gepaste wijze afscheid genomen. In 2013 was de RvT als volgt samengesteld: Dhr. R. Koole (voorzitter), Oegstgeest Mevr. V. Dalm, Amsterdam Dhr. F. Sidali, Hoofddorp Mevr. G.J.J. Prins, Utrecht Dhr. Th.H. Roes, Leiden G. Th. den Uyl, Odijk

28

Bijlage 1: Realisatie doelstellingen Onderwerp Bestuur en bestel

Onderdeel Bestel

Hoofddoelstelling Ttoekomst VARA en publieke bestel als geheel.

Subdoelstellingen Moderniseren missie VARA in verband met de fusie met BNN

Realisatie Gerealiseerd.

Oprichten omroepvereniging BNN-VARA

Gerealiseerd op 1-1-2014, via tussenstap van BV´s

Herinrichten organisatie in verband met de fusie met BNN

Gerealiseerd. Besluitvorming heeft plaatgevonden in 2013 en realisatie per 1-1-2014

Vastleggen afspraken 3-3-2 model

Gerealiseerd eind 2013. Resultaat is een verhouding 1 – 2,75 voor de eerstvolgende erkenningsperiode. Gerealiseerd. Wijziging mediawet in verband met modernisering publieke bestel in EK aangenomen in november 2013. Bijvoorbeeld gerealiseerd met: - KASSA - KASSA Groen - EZ - Spin offs DWDD

Bewaken wetgevingsproces

Televisie, Radio en Nieuwe Media

Algemeen

Inhoud

De bestaande basisprogrammering zo sterk mogelijk onderhouden (met nieuwe impulsen) en nieuwe programmering is onderscheidend en voegt extra waarde toe aan de totale (NPO) programmering toevoegen Hoogwaardige kwaliteit, gecombineerd met toegankelijkheid en relevante inhoud.

De VARA wil in belangrijke mate haar eigen content blijven maken.

Breed publiek/bereik: goede spreiding van haar aanbod onder alle leefstijlgroepen en andere, demografische, groepsindelingen

Zoveel als mogelijk zorgen voor een evenwichtige spreiding van zendtijd en geld over de hoofdnetten en –zenders.

Op internet qua bereik de grootste ledengebonden omroep.

Gerealiseerd met bijvoorbeeld: - Uitgezet - De Prooi - De Kwis Gerealiseerd, naast de lopende programmering die grotendeels zelf worden gemaakt zijn programma’s als EZ, Uitgezet en Overspel II ook zelf geproduceerd. totaal

geld

N1

46%

43%

N2

18%

22%

N3

36%

35%

De VARA is, met een ruime voorsprong op de TROS, de ledengebonden omroep met het grootste bereik.

54

Onderwerp

Onderdeel

Hoofddoelstelling

Subdoelstellingen Op internet: omzetten bezoekers/gebruikers naar leden.

Op internet: nog beter ontsluiten database

Innovatie: programmaontwikkeling en –vernieuwing

Vrijmaken extra middelen voor extra inspanningen. Minimaal drie nieuwe formaties van DWDD University

Realisatie Met de inzet van Blue Conic hebben we veel gerichtere acties uit kunnen zetten waardoor het conversiepercentage met een 0,5% gestegen is. In de traditionele 'funnel' aanpak realiseerden we nog 130 nieuwe leden via online campagnes. Met de gesegmenteerde aanpak met Blue Conic steeg dit naar 480 nieuwe leden. Door slimme online aanpak hebben we onze fragmenten uit de media database vele malen beter uitgespeeld dan in 2012. Daar waar we in 2012 nog ruim 13 miljoen bezoeken hadden steeg dat in 2013 naar 27 miljoen! Met name door de doorontwikkeling van VARA Gemist op bijvoorbeeld Facebook en als vaste onderligger van de grote merkensites is deze groei tot stand gekomen. Voor een mooi voorbeeld zie https://www.facebook.com/Giel3FM/app_1903225443 33196. Gerealiseerd door bijvoorbeeld: - De Kwis - Kassa Groen - Uitgezet - DWDD Heimwee Dit is….Adriaan van Dis. - DWDD University De Koe - De Wereld Draait Buiten

In het online-domein zijn de trends: games, social, mobile en communities. Met betrekking tot al deze onderwerpen ontwikkelen we in het verlengde van onze merken uitbreidingen: games, mobiel, communities.

Gerealiseerd: - de Giel-App met soundboard - een mobiele toepassing voor de DWDD-site en een smartphone-App voor HumorTV - nieuwe toepassingen voor de grote communities van Kassa en Vroege Vogels - DWDD digital magazine (ism Born05)

Speerpunt Consumenteninformatie

Verdieping speerpunt door activiteiten op netten en platforms meer in samenhang te brengen en aanvullend te laten zijn

KASSA. - Ombouwen van het blad Kassa naar een ledenmagazine - Bestaande kijkers nog beter aan ons binden en uitbreiden met nieuwe kijkers.

Omzetten blad Kassa gerealiseerd. Inzet van tweede scherm leidde tot een verhoging van de betrokkenheid van de kijkers.

Speerpunt Natuur & Milieu

Versterken positie VARA op terrein van natuur en milieu

Bewustwording van de eigen verantwoordelijkheid als het gaat om het beschermen van onze leefomgeving.

Gerealiseerd: - Film én serie De Nieuwe Wildernis - Jubileummuitzending met ontbijt voor bestaande én nieuwe leden

Een groter publiek betrekken bij de natuur in Nederland, VROEGE VOGELS als hét merk voor natuur en milieu versterken.

55

Onderwerp

Onderdeel Speerpunt Informatie en Debat

Speerpunt Cabaret, Satire en Amusement

Hoofddoelstelling Voortzetten rijke traditie van journalistieke, toegankelijke en informatieve programma’s met aandacht voor onderwerpen die er toe doen.

De VARA als dé cabaret omroep

Subdoelstellingen Voortzetten sterke informatieve titels P&W en Zembla De VARA midden in de maatschappij

Realisatie Gerealiseerd Gerealiseerd: - documentaires - nieuwe programma EZ - journalistiek portal (Incontext) samen met KRO en VPRO

Betrekken van jongeren bij het maatschappelijk debat en voortzetting goede VARA debattraditie.

Gerealiseerd; - Debatwedstrijd Op weg naar het Lagerhuis

Vasthouden portfolio.

Niet gerealiseerd. Ook dit jaar moesten we constateren dat we financieel niet kunnen bieden wat RTL kan. Dat leidde tot het vertrek van Najib Amhali en Brigitte Kaandorp - en eerder al Hans Teeuwen. Gerealiseerd. Enkele namen: Pieter Derks, Martijn Koning, Stefan Pop, Patrick Laurij, Maartje en Kine De partizanen, Thijs van Domburg en Emilio Guzman.

HumorTV als kweekvijver van jong talent

Groot amusement voor de zaterdagavond

Bereiken jongere doelgroep

Speerpunt Drama

Uitgeverij

VARAgids

De VARA wil een belangrijke rol blijven spelen in de ontwikkeling en realisering van oorspronkelijk Nederlandstalig televisiedrama

Oplage

Niet gerealiseerd. Past niet langer bij de ambitie van de NPO. Met De Kwis wel een satirisch familie programma voor de zaterdagavond gerealiseerd. Gerealiseerd met Beste Singer Songwriter en DWDD

Uitbouwen merk Kinderen voor Kinderen

Gerealiseerd doordat KvK het lied voor de Koningsspelen op basisscholen bracht én het lied voor de Kinderboekenweek.

Realiseren verschillend dramaseries; laagdrempelig én series die iets meer van je vragen

Gerealiseerd met bijvoorbeeld: - Hoe duur was de suiker - De Prooi

De VARA is coproducent in verschillende bioscoopfilms.

Dit hebben we gerealiseerd met de release van de bioscoopfilms: - Hoe duur was de suiker - Valentino

de VARA wil haar positie als ‘hofleverancier’ van kwaliteitsdrama ook op aankoopgebied versterken

Gerealiseerd met bijvoorbeeld: - Borgen - Mad Men

Oplagedaling marktconform

Gerealiseerd. Abonnementenoplage marktconform.

56

Onderwerp

Onderdeel

Advertentie

Hoofddoelstelling

Subdoelstellingen Uitbouw merk VARAgids

Realisatie Gestopt met de VARAgids app: investering in tijd en techniek leverde naar verhouding financieel te weinig op.

Redactie

Vasthouden van het huidige redactionele kwaliteitsniveau van de gids en dit beter in de markt uitdragen.

Redactionele formule aangescherpt in coverbeleid. Interviews zijn vaak spraakmakend en worden overal geciteerd. Positieve aandacht in de pers, als enige volwaardige tijdschrift onder de omroepbladen.

Verder opfrissen van de vormgeving

Eerste aanzet tot nieuwe vormgeving is gemaakt

Productontwikkeling

Onderzoek naar nieuwe mogelijkheden en extensies van VARA gids

Onderzoek uitgevoerd, maar heeft (nog) niet geresulteerd in concrete plannen.

Advertentiemarkt

Niveau netto advertentie-inkomsten handhaven op niveau 2012

Netto advertentie-inkomsten bleven achter; mede door reorganisatie binnen de Uitgeverij en overstap naar uitbesteding van sales. Het segment programmabladen blijft dalen, dus ook de VARAgids.

Instroom verhogen en uitstroom stabiel Sales

Exploitatie rechten

Optimale exploitatie van rechten

Voortzetten huidige activiteiten Nieuwe activiteiten en afzetmarkten.

Gerealiseerd. Gerealiseerd.

Vereniging

Ledengroepen

Het betrekken van leden bij de vereniging

6-8 ledengroepen rondom thema’s:

Ledenpanel

Het betrekken van leden bij de vereniging Invulling geven aan de democratische vereniging

Continueren 6-8 x per jaar toesturen vragenlijst

5 ledengroepen gerealiseerd - Kunst van het maken - De VARA en het lidmaatschap - DWDD Magazine - KASSA 2e scherm - KASSA Groen Niet gerealiseerd in verband met fusie en ontwikkelen nieuwe vormen van betrekken leden bij de vereniging. Gerealiseerd.

Verenigingsraad

Communicatie en Marketing

Communicatie

Bewaken en verstevigen positionering merk VARA

Vergroten en verdiepen band tussen vereniging en bedrijf Vergroten zichtbaarheid van de VR

Activiteitenledengroep ledenwerving Leveren van een substantiële publicitaire bijdrage aan het behalen van de doelen per programma.

Belactie VR-leden bellen VARA-leden Meet en Greet in het land (Spijkers met Koppen) Niet gerealiseerd vanwege te weinig aanmeldingen Organiseren van de drukbezochte VARAperspresentatie in augustus 2013. Organiseren van persviewings Opstellen, uitvoeren en evalueren van communicatieplannen rond alle radio- en tvprogramma’s en internetprojecten.

57

Onderwerp

Onderdeel

Hoofddoelstelling

Subdoelstellingen Bewaking van de communicatie over de totale VARAorganisatie en haar missie.

Realisatie Verzorgen van de corporate woordvoering over de VARA. In- en externe communicatie rond de naderende fusie met BNN.

Ledenwerving

Ledenbehoud

Werven van leden ter ondersteuning VARA

Behouden van VARA leden

Opbouwen campagne organisatie Organisatie back-office

Gerealiseerd: onder invloed van de resultaten van de testen van concepten is de campagne organisatie in de loop van 2013 in aantal fte teruggebracht.

Ontwikkelen en testen van concepten

Resultaat van alle inspanningen is een ledenbestand op 31-12-2013 van 403.824 leden

Regelmatig contact met de achterban

Gerealiseerd: - Email met filmpje - Email met filmpje - Email met filmpje - Email met filmpje

met Valentijnsdag aan begin van de Zomer bij start nieuwe televisieseizoen bij kerst

58

Bijlage 2: Televisieprogrammering 2013 Nederland 1

Aantal afleveringen

Pauw & Witteman

180

Kassa

37

Kassa compilaties

1

Kanniewaarzijn

17

Evenblij met….

2

Kinderen geen bezwaar

6

Kinderen Geen bezwaar hh

56

Overspel I hh

12

Overspel II

10

De nieuwe wildernis

3

Sint & de Leeuw

1

De Kwis

8

Langs de Leeuw

12

De TV Draait Door

1

Theo Maassen Einde oefening -oudejaarsconference

1

Cabaret hh [*1]

13

Cabaret nieuw [*2]

2

Nederland 2 S.O.S. Syrië

1

Vroege Vogels + compilatie

30

Per Seconde Wijzer

16

Twee voor Twaalf

28

Kassa groen

14

Uitgezet

4

ZEMBLA

25

De kunst van het maken

19

Nieuwjaarsconcert

1

Veerboot naar Holland hh

4

Aankoop: films [*5]

1

Aankoop: Movies that Matter [*6]

3

Aankoop: Mad Men

13

Aankoop: Borgen

20

Volgens Robert

8

De prooi

3

Hallo wereld, Hier olieramp hh

1

One night stand

8

25 jaar Spijkers met Koppen

1

De dag dat Kennedy werd vermoord

1

Lieve Celine

1

Filmlab: Excuses voor het ongemak

1

Majesteit hh

1

Domino effect

1

De dialoog

1

Nederland 3 De Wereld Draait Door

172

De Wereld Draait Door compilatie

39

59

DWDD University + hh

6

DWDD recordings + hh

1

DWDD presenteert: Hier is Adriaan van Dis

1

De Wereld Draait Buiten

1

De Wereld Leert Door

47

Panache

16

Evenblij met….

1

Je papa is je vader niet hh

1

Nachtegiel

6

Kinderen voor Kinderen meester en juffen battle

5

Kinderen voor Kinderen Songfestival

1

Kinderen voor kinderen 2012

1

Op weg naar het Lagerhuis

1

3FM awards + special Racoon

2

Rambam

10

Bureau Sport

17

Aankoop film [*5]

8

In goed gezelschap

8

TV lab: Gielmobiel

5

De beste singer-songwriter + kerstspecial

11

Lieve Liza

5

Pinkpop

2

Cabaret nieuw [*3]

10

Cabaret herhaling [*4]

12

De Heineken ontvoering

1

All Stars II: Old Stars + hh

2

Shouf Shouf Habibi hh

1

Lek hh

1

Coach hh

1

De Dominee hh

1

Escort hh

1

Spion van Oranje hh

1

Schemer hh

1

Johan hh

1

All Stars de speelfilm hh

1

Ik omhels je met 1000 armen hh

1

Wit Licht hh

1

60

[*1] Herman Finkers: Na de Pauze; Brigitte Kaandorp: Lustrum; Youp van ’t Hek: Omdat de nacht en Schreeuwstorm; Jochem Meyjer: De rust zelve; Bert Visscher: Stoffe Jongens; theo Maassen: zonder pardon; Erik van Muiswinkel & Diederik van Vleuten: Mannen het allerbeste; Jan Jaap van der Wal: Live; Ronald Goedemondt: Dedication; Karin Bloemen: Overgang; Lenette van Dongen: Hoogseizoen; Claudia de Breij: Hete vrede. [*2] Javier Guzman: Oorverdovend; Karin Bloemen: Diva’s in Carré [*3] Paulien Cornelissen: Hallo aarde; Klaas van der Eerden: Breedbeeld; Emilio Guzman: Doen en laten; Droog Brood: Dat wordt oorlog; Sara Kroos: Voor de leeuwen; Murth Mossel: Gunstige ligging t.o.v. de wereld; Asthon Brothers: Charlatans a medicine show; Kasper van Kooten: Het wonderlijke leven van Jackie Fontanel; Niet uit het raam (NUHR): Het werkt wel; Roué Verveer: In zeer goede staat [*4] Roué Verveer: Mans genoeg; Daniel Arends: geen excuses; klaas van der Eerden; Schwalbe en Breedbeeld; Wim Helsen: Uur van de prutser; Micha Wertheim: voor de zoveelste keer; Lebbis: Branding; Sanne Wallis de Vries: Kaka Passa; Caribbean Combo: Ze ZIJN er weer; Mike & Thomas: Seks, drugs en Hoogbarok; Eric van Sauers: Ridder; Droog Brood: Kip met de gouden enkels [*5] Give up Tomorrow (N2); Milk hh (N3); Traffic hh (N3); Babel hh (N3); Before the devil knows you’re dead hh (N3); 3:10 to Yuma (N3); Rabbit Hole (N3); The Bank Job hh (N3); Things to do in Denver when you’re dead hh (N3) [*6]En op een dag; Incendies; The children of Diyarbakir

61

Bijlage 3: Radio en Internet 2013 Speerpunt Consumenteninformatie

Activiteiten

Platform

Kassa + website Consumenten 24 (in de loop van 2012 gestopt)

Internet Digitaal themakanaal

Vroege Vogels radio + website

Radio 1 & Internet

Pauw & Witteman website Argos Joop.nl ONJO.nl Degids.fm + website Zembla Waan van de dag / De kunst van het maken

Internet Radio 1 Internet Internet Radio 1 & Internet Internet Internet

Humor24 + website For the record KvK website Spijkers met Koppen De Heer ontwaakt! + website GIEL + website NachteGiel + website Giel Jazz Claudia d’r op De n8 klinkt anders Sara op Zondag Remco Ruimt Op! Langs de Leeuw Bureau Sport Singer Songwriter

Digitaal themakanaal Radio 2 Internet Radio 2 Radio 2 & Internet 3FM & Internet 3FM & Internet Radio 6 3FM Radio 1 Radio 2 Radio 2 Internet Internet Internet

Overspel website The Spiral (nieuw) website

Internet Internet

De Wereld Draait Door website Componist van de week Pianistenuur Afslag Thunder Road Sweet Soul Music

Internet Radio 4 Radio 4 Radio 6 Radio 6

Quizzenplatform

Internet

Natuur & milieu Informatie & debat

Cabaret, satire, amusement

Drama

Cultuur

Kennisquizzen

62

Prijzen VARA 2013 PRIJZEN DRAMA: Gouden Kalf Beste Acteur Televisiedrama: De Prooi - Pierre Bokma Gouden Kalf Beste Acteur Televisiedrama-nominatie: Overspel II - Fedja van Huet Gouden Kalf Beste Acteur Televisiedrama-nominatie: One Night Stand - Issaka Sawadogo Gouden Kalf Beste Actrice Speelfilm: Hoe duur was de Suiker - Yootha-Loi-Sing Gouden Kalf Beste Mannelijke Bijrol Speelfilm: Alles is Familie - Jacob Derwig Gouden Kalf Beste Scenario Speelfilm-nominatie: Alles is Familie - Kim van Kooten Gouden Kalf Beste Televisiedrama-nominatie: De Prooi – Theu Boermans Gouden Film: Hoe duur was de Suiker Lira-scenarioprijs: Den Uyl en de Affaire Lockheed - Ger Beukenkamp en Hans Hylkema Zilveren Nipkowschijf-nominatie: Volgens Robert Rembrandt Awards - Alles is Familie: - Beste Nederlandse Film - Beste Nederlandse actrice - Carice van Houten - Beste Nederlandse acteur - Thijs Romer - Beste filmhitsong -Racoon – Oceaan PRIJZEN AMUSEMENT: Gouden Plaat: DBSSW single ‘Dat ik je mis’ - Maaike Ouboter Platina Plaat: Kinderen voor Kinderen cd ‘Klaar voor de Start’ Gouden Award: DBSSW single ‘Close to’ - Michael Prins Zilveren Radioster Vrouw: Claudia de Breij PRIJZEN INFORMATIE: Eurekaprijs voor Wetenschapscommunicatie: Vroege Vogels Gouden Film: De Nieuwe Wildernis Cinema.nl Afficheprijs: De Nieuwe Wildernis Sonja Barendprijs-nominatie: Jeroen Pauw PRIJZEN INFOTAINMENT: Omroepman van het Jaar: Matthijs van Nieuwkerk DWDD Sonja Barendprijs-nominatie: Matthijs van Nieuwkerk DWDD Televizier Talent Award-nominatie: DWDD - Pieter Derks PRIJZEN NIEUWE MEDIA: Horizon Interactive Award: Kassa Panel App Prix Europa-nominatie: Kassa Panel App Lovie Award-nominate: Kassa Panel App

63

Bijlage 5: Richtlijnen Goed Bestuur en Integriteit Met ingang van 1 januari 2012 zijn de Richtlijnen Goed Bestuur en Integriteit Publieke Omroep gewijzigd. Belangrijke wijziging is dat in de richtlijnen is opgenomen dat de regeling, net als de vorige regeling, ziet op medewerkers (waarbij onder medewerkers wordt verstaan diegenen die krachtens arbeidsovereenkomst werkzaam zijn bij een media-instelling), alsmede bestuurders (waaronder directeuren) en toezichthouders van een media-instelling, maar dat de richtlijnen nu de facto ook zien op opdrachtnemers/freelancers. Richtlijn 1 In het jaarverslag 2012 was aangekondigd dat een aantal wijzigingen in Richtlijn 1 moet leiden tot wijziging van de statuten van de VARA. In verband met de fusie tussen BNN en VARA hebben wij er voor gekozen deze wijzigingen op te nemen in de statuten van BNN-VARA. Het betreft bepalingen over benoeming en ontslag van het bestuur en herbenoeming RvT. Overeenkomstig Richtlijn 1 wordt het bestuur van BNN-VARA benoemd door de RvT. De Ledenvergadering BNNVARA benoemt de RvT. Voor de VARA geldt dat de benoeming van het bestuur geschiedt door de Verenigingsraad VARA. Dit wijkt af van de bepalingen uit Richtlijn 1. Deze benoeming geschiedt op basis van een voordracht van de Raad van Toezicht VARA. Zeker nu vanaf 2014 in de Omroepvereniging VARA geen (bedrijfsmatige) activiteiten meer plaatsvinden, hoort de benoeming van het bestuur wat de VARA betreft bij het hoogste orgaan van de vereniging. Door de rol van de Raad van Toezicht in dezen wordt weliswaar op dit punt afgeweken van de Gedragscode, maar gelet op de positie van Omroepvereniging VARA, de taken en verantwoordelijkheden van de Verenigingsraad VARA én de rol van de Raad van Toezicht bij de benoeming van het bestuur, achten wij deze afwijking verantwoord. Richtlijn 2 Integriteit Richtlijn 2 is binnen de VARA vertaald in een eigen integriteitsregeling die deel uit maakt van de Mediagedragscode. Op grond van de gewijzigde richtlijn 2 dienen omroepen te beschikken over 5 openbare registers: a. financiële belangen; b. beleggingen; c. nevenfuncties; d. ontvangen geschenken (van geschenken boven de € 50) e. gegeven geschenken (van geschenken boven de € 50) Elke VARA-medewerker ontvangt jaarlijks de Integriteitsregeling en wordt daarbij schriftelijk geattendeerd op het belang van naleving en vereiste opgaven. Iedere medewerker bij een publieke omroepinstelling moet bovendien jaarlijks een verklaring omtrent nevenfuncties/-werkzaamheden indienen, d.w.z. ook als men ze niet heeft. Aan de verklaring over 2010 is tevens toegevoegd een opgave van ontvangen geschenken en een opgave van financiële belangen. In verband met de fusie tussen BNN en VARA is in 2013 gekeken naar de wijze waarop de naleving van deze regeling wordt ingevuld en vormgegeven door respectievelijk VARA én BNN. In 2014 zal BNN-VARA een mediagedragscode opstellen, waarin de wijze waarop invulling wordt gegeven aan Richtlijn 2, zal worden opgenomen. Regeling A Klokkenluider De regeling schrijft voor dat er bij de omroepinstelling een vertrouwenspersoon moet zijn waarbij medewerkers misstanden kunnen melden. In 2012 hebben wij een vertrouwenspersoon integriteit benoemd. Eind 2013 hebben wij de meldingsprocedure voor BNN-VARA vastgesteld, die vanaf 1 januari 2014 van kracht is. Het bestuur constateerde in 2013 geen feiten of omstandigheden die op niet goed naleven van de richtlijnen en de integriteitsregeling wijzen. 64

Bijlage 6: Gelieerde stichtingen De VARA is betrokken in drie stichtingen: Stichting Heuvellaan, Stichting Nationaal Natuur- en Milieuspektakel 1994, Stichting VARA Speciale Akties. Stichting Heuvellaan Deze stichting heeft statutair een drieledige doelstelling: Het houden en beheren van aandelen in vennootschappen en het voeren van directie over ondernemingen. Het verlenen van diensten bij totstandbrenging van VARA-producties. De verlening van materiële en financiële ondersteuning aan de VARA met name ten behoeve van producties die kenmerkend zijn voor het ideële doel van de vereniging. Het bestuur van de stichting wordt op bindende voordracht van het VARA-bestuur benoemd door de stichtingsraad, waarvan de leden op hun beurt benoemd worden door de Raad van Toezicht van de VARA. In deze stichting, opgericht in 1987, vinden al jaren geen activiteiten meer plaats noch bestaan er actuele voornemens daartoe. De stichting is in 2013 gehandhaafd als beschikbare rechtspersoon voor eventueel wenselijke, binnen de doelstelling vallende activiteiten in verband met de fusie tussen BNN en VARA. Inmiddels is duidelijk dat deze Stichting zal worden opgeheven in 2014. Stichting Nationaal Natuur- en Milieuspektakel 1994 Deze stichting is een overblijfsel van de Vroege Vogels-jubileummanifestatie in dat jaar. In het bestuur nemen, naast enkele VARA-functionarissen, vertegenwoordigers deel van een aantal in de manifestatie participerende organisaties. Alle activiteiten zijn afgewikkeld en de stichting is in feite leeg en inactief. Formele opheffing is voorzien, maar nog niet gerealiseerd. Stichting VARA Speciale Akties Eveneens inactief is de Stichting VARA Speciale Akties. In 1984 werd deze stichting de voortzetting, met een zoals de naam aangeeft wat verbrede doelstelling, van de vanaf de jaren ’50 tot de jaren ’80 roemrijke Stichting VARA Speelgoed Aktie. Sindsdien is de stichting slapend, maar wordt gehandhaafd als beschikbare rechtspersoon voor eventueel wenselijke, binnen de doelstelling vallende activiteiten. Bij geen van de drie stichtingen is personeel in dienst.

65