Vooruitzichten economie en financiële markten Bob Homan, ING Investment Office Grip op je Vermogen Den Haag, 9 oktober 2015
Vraag 1 Hoeveel % is de wereldindex (in Euro’s) van hoogtepunt (15/4) tot dieptepunt (24/8) gedaald?
2
A
15%
B
19%
C
23%
Correctie op wereldwijde aandelenmarkten… Chinese beurs startte correctie in juni
China -43%
Bron: Thomson Reuters Datastream, ING Investment Office
Wereld -14%
Zorgen leiden tot hogere volatiliteit ‘Angstgraadmeters’ lopen sterk op in augustus
• Verandering van de volatiliteit is groter dan na het omvallen van Lehman in 2008 en de eurocrisis in 2011
4
Grote verschillen in economische groei Groeiverwachting VS verlaagd, eurozone verhoogd
Bron: ING Investment Office, IMF juli 2015
Regio
Groei 2015
Groei 2016
Wereld
3,3%
3,8%
Ontwikkelde landen
2,1%
2,4%
Opkomende landen
4,2%
4,7%
VS
2,5%
3,0%
Eurozone
1,5%
1,7%
Japan
0,8%
1,2%
China
6,8%
6,3%
VS: fundamenten zien er nog steeds goed uit Belangrijke pijlers voor Amerikaanse economie
Bron: Thomson Reuters Datastream, ING Investment Office
Eurozone: economisch momentum trekt aan Inkoopmanagersindex duidt op groei van ongeveer 1,5%
• Kredietvraag neemt toe • Consumentenvertrouwen stijgt • Bestedingen nemen toe • Werkloosheid neemt voorzichtig af • Huizenmarkt trekt aan
Bron: Thomson Reuters Datastream, ING Investment Office
Vraag 2 Wat was de prijs van een vat olie (Brent) exact een jaar geleden?
8
A
93 USD
B
103 USD
C
113 USD
Zwakkere euro en goedkopere olie positief voor Europa Goed voor export en koopkracht
Bron: Thomas Reuters Datastream
Vraag 3 Wat is momenteel de grootste niet fossiele bron van energie?
10
A
windenergie
B
Kernenergie
C
Zonne-energie
Brandstofontwikkeling Van fossiele brandstof naar schone brandstof
Bron: International Energy Agency
Devaluatie yuan past in langetermijngroeistrategie
Bron: Thomas Reuters Datastream, ING Investment Office
Vraag 4 In de top 10 van verkoop van SUV’s in China staan:
13
A
2 auto’s van een chinees merk
B
4 auto’s van een chinees merk
C
6 auto’s van een chinees merk
Autoverkopen (SUV’s) China
Bron:CEIC, ChinaAutoWeb
Zorg over China leidde tot besmettingsgevaar Daling van ander EM valuta nog sterker. Aandelen verloren USD 8.000 mrd
-/-USD 8.000 mrd.
15
Mondiale handelsbalans goederen
Bron:CPB
Veranderende economie •
3 economische activiteiten: post, consumentengoederen, media
•
2 groepen consumenten: normale huishoudens, postbodes
Oude economie
20
Gezamenlijke inkomsten en uitgaven = 110
Tv, media, advertentie s 20
80 Huishoudens
90
10
Consumenten - producten
Post
Postbodes 10
10
Nieuwe economie Gezamenlijke inkomsten en uitgaven = 105
20
Google, Facebook 20
80 Huishoudens
95
5
Consumenten - producten
Über
5
5
Über, voormalige Postbodes
Creatieve destructie leidt tot nieuwe marktleiders
•
Grootste boekverkoper :
Amazon
•
Grootste videotheek:
Netflix
•
Grootste marketingplatform:
Google
•
Grootste muziekleverancier:
Apple’s itunes, Spotify
Jaarrendementen groei en waarde aandelen
Vraag 5 Hoeveel rente krijgt u op een Duitse 10-jarige staatslening?
22
A
Een ruime half procent
B
Ongeveer een procent
C
Bijna anderhalf procent
Rentes per obligatiecategorie
Aandelen: absoluut gezien niet goedkoop, relatief wel K/W rond historisch gemiddelde, prima winstgroeiverwachtingen
Bron: Thomas Reuters Datastream, ING Investment Office
Winstgroei
I/B/E/S 2015
I/B/E/S 2016
Wereld
1,5%
10,9%
VS (S&P500)
1,4%
10,5%
Eurozone
13,8%
11,8%
Japan
5,9%
19,1%
Opkomende markten
0,7%
12,6%
Relatieve waardering nog steeds aantrekkelijk Zolang de rente laag blijft en winsten op peil blijven Winstgroei
I/B/E/S 2015
I/B/E/S 2016
Wereld
1,5%
10,9%
VS (S&P500)
1,4%
10,5%
Eurozone
13,8%
11,8%
Japan
5,9%
19,1%
Opkomende markten
0,7%
12,6%
• Winstgroeiverwachtingen voor 2016 zijn te hoog en zullen nog wel aangepast worden
Vraag 6 Welk land heeft de hoogste aandelenwaardering?
26
A
Verenigde Staten
B
Mexico
C
India
Waarderingen zijn aantrekkelijker geworden
Opkomende markten goedkoop
Beleggerssentiment
Tactische assetallocatie ─ Aug ustus Sep temb er ─
Sect or a l l oca t i e a a n d el en
+
Energ ie Basismaterialen
As s et a l l oca t i e Aand elen
Ind ustrieg oed eren
Vastg oed
Dag elijkse consumenteng oed eren
Grond stoffen
Gezond heid szorg
Alternatieve b eleg g ing en
Financiële waard en
Ob lig aties
Informatietechnolog ie
Duurzame consumenteng oed eren
Telecommunicatie
Reg i oa l l oca t i e Noord -Amerika Europ a
Nutsb ed rijven Al l oca t i e ob l i g a t i es Staatsob lig aties
Jap an
Bed rijfsob lig aties
Op komend e markten
Hoog rentend e b ed rijfsob lig aties
Pacific (exclusief Jap an)
Op komend e markten
+
Disclaimer
•
Deze presentatie van ING Bank N.V. is uitsluitend bedoeld om u informatie te geven over de visie van het ING Investment Office op de financiële markten. Deze presentatie is geen beleggingsaanbeveling, geen beleggingsadvies noch een aanbieding of uitnodiging tot koop of verkoop van enig financieel instrument. ING Bank N.V. betrekt haar informatie van betrouwbaar geachte bronnen en heeft alle mogelijke zorg betracht om er voor te zorgen dat ten tijde van deze presentatie de informatie waarop zij haar visie in deze presentatie heeft gebaseerd niet onjuist of misleidend is. ING Bank N.V. geeft geen garantie dat de door haar gebruikte informatie accuraat of compleet is. De informatie in deze presentatie kan gewijzigd worden zonder enige vorm van aankondiging. Auteursrecht en rechten ter bescherming van gegevensbestanden zijn van toepassing op deze presentatie.
•
Beleggen brengt risico's met zich mee, u kunt uw inleg verliezen. De waarde van uw beleggingen is mede afhankelijk van de ontwikkelingen op de financiële markten. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Loop geen onnodige financiële risico's. Lees de beschikbaar gestelde informatie over het aangeboden beleggingsproduct.
•
ING Bank N.V. is statutair gevestigd te Amsterdam, handelsregister nr. 33031431 Amsterdam en staat onder toezicht van De Nederlandsche Bank (DNB) en de Autoriteit Financiële Markten (AFM). ING Bank N.V. is onderdeel van ING Groep N.V.