Voorstelling ‘Regionale stadslandbouwstructuur ZWVL’ -Project Sociale Innovatie-
(de boerderij van) De toekomst?
1. Analyse Uitdagingen voor steden en regio’s • Klimaatveranderging • Verstedelijking • Duurdere energie grondstoffen
Streekpact regio Zuid-West-Vlaanderen • Transitie: ‘Samen grenzen verleggen’ • Geïntegreerd beleid rond open ruimte: ‘Groen blauw netwerk’ • Kansen voor (stads) landbouw
1. Analyse Landbouw in verstedelijkt (Zuid-West) Vlaanderen • • • •
Vlaanderen groot stedelijk gebied ¼ van landbouwgebied in Vlaanderen is gelegen in stadsgewest Landbouw grootste gebruiker van open ruimte Bedreigingen voor landbouw in verstedelijkt gebied o Areaalverlies en verdwijnen van bedrijven (28 boerderijen en 44 boeren per week verdwijnen) o Versnippering o Stijgende grondprijzen en druk op inkomen
1. Analyse Landbouw in verstedelijkt Vlaanderen • Kansen voor landbouw in verstedelijkt gebied o Instandhouding en beheer van landschap o Identiteit en leefbaarheid van de streek o Systeem en productinnovatie o Korte keten afzet (overbruggen afstand stad en platteland), voedsel voorzien voor de stad o Multifunctionele landbouw o Economy of Scope
1. Analyse Zuid-West-Vlaanderen (regio Kortrijk) 1. Weinig bio producenten (er is nog ruimte) 2. Enkele nieuwe opstartende bio initiatieven (cf.de grenshoeve) 3. Weinig korte keten afzet van verse producten, nog groot onbenut potentieel 4. Versnippering van afzet (efficiëntieverlies) 5. Een sterke opkomende coöperatieve beweging (de dingen, de magneet, budafabriek,…)
1. Analyse Landbouw in verstedelijkt (Zuid-West) Vlaanderen • Om overlevingskansen te benutten in stedelijk gebied moet aan volgende voorwaarden worden voldaan: o Voldoende ruimte gereserveerd + moet multifunctioneler benut kunnen worden; o Transitie van landbouw gericht op Stedeling (korte keten) Verbreding (hoevetoerisme, zorg,…) Verdieping (bio) en herfundering (nieuwe organisatievormen) o Politieke wil is nodig • Concreet actievoorstel voor gebiedsgerichte benadering in Streekpactontwerp RESOC 2013-2018 voor Zuid-West-Vlaanderen
2. Filmpje Eemlandhoeve
3. Project Sociale Innovatie Vanuit en samen met de bestaande initiatieven, structuren en organisaties willen we een regionale en coöperatief georganiseerde stadslandbouwstructuur oprichten vanuit de regio Zuid-WestVlaanderen.
Voorbeeld van structuren uit Nederland
Samen Duurzaam en Dichtbij
4.1 Samen = coöperatief
•
Het coöperatieve idee
De coöperatie ‘Stadsboerderij Kortrijk’ verbindt boer en burger, stad en platteland en creëert een faire afzetmarkt voor regionale biologische landbouwproductie
Samen Duurzaam en Dichtbij
1 aandeel = 250 euro Waarom aandeelhouder worden? o Mede- eigenaar + economische betrokkenheid; o Democratische besluitvorming; o Mee bouwen aan duurzaam landbouwproject in je eigen buurt; o Reële en rendabele economie o Een ecologisch en duurzaam alternatief; o Financieel dividend: o Max 6% indien mogelijk; o Restorno of korting bij aankoop
•
Hoe ziet het er uit?
(Voedsel)Transitiehuis in Kortrijk: Hoeve Langwater
•
Hoe ziet het er uit?
(Voedsel)Transitiehuis op het ‘web’ Online community met o.a. een website die informeert/sensibiliseert (partnerschap met Ecofun.be) en een uitgekiende webshop
Economische activiteit CVBA
Regionale Landbouwer
Webshop
Andere leveranciers
Afhaalpunt Thuislevering Straatlevering
Burger = Burger = klant Burger = klant klant
Winkel
4.2 Duurzaam = nadruk op gezonde voeding en een sterk educatief luik
VZW Faciliteren en ondersteunen van stadslandbouwinitiatieven in Zuid-West-Vlaanderen via Creëren van ‘community‘ rond de projecten Educatie en sensibilisatie Gronden en panden (vraag en aanbod, kaart) Innoverend netwerk oprichten tussen ondernemers en beleid: samenwerking en afstemming • Projectcel, adviesverlening en Coaching van startende ondernemers, investeerders, overheden en middenveld • Meewerken aan regionale voedselstrategie en het verder uitbouwen van de stedelijke afzetmarkt • • • •
Stadslandbouwcafés : belevingsgericht sensibiliseren
4.3 Dichtbij = ingebed in de buurt en afzet in korte keten
Soepbar + vergaderen
Educatie Ervaringsgerichte Kinderopvang
Zorg
Landbouw Boerderijwinkel Buurtontmoeting
Mogelijke inrichting site
1. Woonhuis 2. Kinderopvang/ educatie 1. Bureauruimte 2. Opslagruimte 3. Winkel 4. Soepbar
7. Polyvalente (vergader) ruimte 8. Stallingen landbouwhuisdieren 9. Polyvalente open ruimte 10. Opslag landbouw
Verweving met andere functies en organisaties De stadsboerderij kiest voor een multifunctioneel karakter met sociaal-maatschappelijke doelstellingen in het DNA. Ambitie: Stadsboerderij Kortrijk wil GEEN nieuw SE initiaitief worden WEL willen we structureel samenwerken met bestaande initiatieven om onze sociaal- maatschappelijke doelstellingen te realiseren en op die manier de transitie die wij voorstaan ook zelf te belichamen.
Verweving met andere functies en organisaties Voorbeelden van mogelijke samenwerking met SE: Projectmatig: Renovatie Hoeve ism Constructief Structureel: (Groen)onderhoud site en gebouwen ism Constructief Samenstellen pakketten: arbeidszorg ism Achtkanter Verwerken producten (voor confituur bvb) ism Achtkanter Verzorgen hoevedieren: arbeidszorg ism Achtkanter Uitbating winkel en verbruikerslokaal ism Achtkanter Catering voor vergaderingen, feesten, …. Kinderopvang ism BND
Verweving met andere functies en organisaties Andere belangrijke functie: Educatie: Stadsboerderij Kortrijk wil een plek zijn waar educatie centraal staat: • door zelf vormingen aan te bieden (boerderijschool, stadslandbouwklassen, workshops voor volwassenen, …) • door maximaal leerkansen aan te bieden en experimenteerruimte te creëren, bvb: • Kansen voor stages ism (hoger) onderwijs • Kansen voor projectwerk ism (hoger) onderwijs • Kansen voor leerwerknemers ism OCMW Kortrijk • Kansen voor (buitenlandse) vrijwilligers Dubbele win: leerkansen voor (jonge) mensen en een permanente kritische blik op de eigen organisatie
5. Partners Vastgelegd in gebruikerscommissie. Tijdens het project zullen er nog extra partners betrokken worden.
6. Contact
www.facebook.com/stadsboerderijkortrijk
www.stadsboerderijkortrijk.be
[email protected]
