Voorstelling project

Milieuverantwoorde overheidsaankopen Papier en drukwerk

Voorstelling project • Minimaal 20 infosessies • Verspreid over Vlaanderen • 15 verschillende onderwerp • Handleiding • Ondersteuning steunpunt

Bond Beter Leefmilieu, Koepel van Vlaamse milieuverenigingen

1

Sprekers 9u00

Ontvangst

9u30 Voorstelling van steunpunt duurzame lokale overheidsopdrachten. Melinde De Groote, Bond Beter Leefmilieu 9u45 Hoe hou ik rekening met milieu in mijn bestek? Melinde De Groote, Bond Beter Leefmilieu 10u30 Praktijkervaring van een papierleverancier. Arjo Wiggins en Igepa 11u00

Pauze

11u15 Praktijkervaring van een drukkerij: hoe kan ik milieuverantwoord ontwerpen, wat houdt milieuverantwoord drukken in? Hoe vraag ik dit het beste op in een bestek? Marijke Nauwelaerts, Druk in de weer 12u00 Praktijkervaring van een gemeente: Sint-Niklaas. Veerle Stuer, duurzaamheidsambtenaar Sint-Niklaas 12u30 Gevolgd door een rondetafel met alle deelnemers.(tot 13u) Bond Beter Leefmilieu, Koepel van Vlaamse milieuverenigingen

Steunpunt Duurzame Lokale Overheidsopdrachten Alex Verhoeven

2

Steunpunt Duurzame Lokale Overheidsopdrachten • Wat? • duurzaam aankopen stimuleren en ondersteunen • duurzaam = drie pijlers = ecologisch verantwoord, sociaal bekommerd, kostenefficiënt • BBL is partner. Infosessies BBL mee input voor Steunpunt

• Voor wie? • Lokale besturen: gemeenten, OCMW’s, politiezones, AGB’s, … • Brede groep van mandatarissen en medewerkers

5 - VVSG -

Steunpunt Duurzame Lokale Overheidsopdrachten • Hoe? • • • • • • •

Helpdesk E-zine Aanbesteed Website, Artikels in Lokaal Deelname aan project BBL: integratie van kennis en ervaringen Netwerking Beleidsgerichte aanbevelingen Individuele begeleiding

6 - VVSG -

3

Steunpunt Duurzame Lokale Overheidsopdrachten • Contactpersonen:

Alex Verhoeven 02 211 56 08 [email protected]

7 - VVSG -

Hoe hou ik rekening met milieu in mijn bestek? Melinde De Groote

4

Papier Milieuimpact: • Consumptie grond- en hulpstoffen: vezels, water,additieven • Energiegebruik • Lucht- en wateremissies: SOx, NOx, AOX, organische bestanddelen • Afvalstromen: ontinking, slibproductie


Papier 1. Vermijden van onnodige producten • Efficiënter gebruiken recto-versoprinten, lettertype, lay-out, verkleinen, kladpapier,…

• Volume verlagen minder g/m², kleinere oplage, geen reserve,…

• Digitaal e-mail, digitaal opslaan/archiveren, abonnementen internet, etendering, …

Papierverbruik registreren Kopieerapparaten centraliseren Duidelijke instructies Bond Beter Leefmilieu, Koepel van Vlaamse milieuverenigingen

5

Papier 2. Bleking • TCF of PCF, • ECF met strenge AOX waarde

3. Beperking chemische zuurstofvraag 4. Oorsprong vezels • Gerecycleerd • Zelf selectief inzamelen • Duurzaam beheerd bossen: bv. FSC Bond Beter Leefmilieu, Koepel van Vlaamse milieuverenigingen

Drukwerk Milieuimpact: afhankelijk van druktechniek • • • •

Papiergebruik Energieverbruik Inkt (plantaardig, mineraal, zware metalen, …) Vluchtige organische stoffen (vochtwater en reinigingsmiddelen)


6

Drukwerk Milieuimpact: afhankelijk van druktechniek •

Vermijd onnodige producten geen onnodig hoge oplagen, digitaliseren (e-zines), digitale drukproeven, geen ongevraagde mailings

•

Ontwerpkeuze standaardmaten, weinig kleurendrukken Materiaalkeuze

•

milieuverantwoord papier, laag papiergewicht, standaardmaten, milieuverantwoorde drukinkt, geen veredeling

•

Vermijd afval en transport geen of weinig secundaire/tertiaire verpakking,voorkom transport


Infobronnen papier en drukwerk • Gids voor duurzame aankopen: www.gidsvoorduurzameaankopen.be • Ovam: producttest: www.ovam.be/producttest • Milieukoopwijzer: www.milieukoopwijzer.be

Mogelijke labels • • • • • • •

Blauwe Engel Europees Ecolabel Nordic Swan (ook drukwerk) NF Environnement Österreichisches Umweltzeichen (ook drukwerk) FSC (ook drukwerk) PEFC (ook drukwerk)


7

Infobronnen algemeen overheidsaankopen • • • •

www.bestuurszaken.be/overheidsopdrachtendo.vlaanderen.be www.gidsvoorduurzameaankopen.be Steunpunt voor duurzame overheidsaankopen: via vvsg website GPP-toolkit: ec.europa.eu/environment/gpp/index_en.htm

• www.publicprocurement.be (raadplegen van bestekken) • http://www.16procurement.be/nl (juridische info) • www.publicmarkets.eu : forum en informatiecentrum voor overheidsopdrachten

• www.iclei-europe.org/topics/sustainable-procurement : netwerk steden en gemeente die werken rond duurzaamheid

• www.procuraplus.org : project rond duurzame overheidsaankopen opgestart door iclei o.a. case studies uit andere landen

• www.pinanoo.nl : Nederland (vroeger senter novem) Bond Beter Leefmilieu, Koepel van Vlaamse milieuverenigingen

Andere infobronnen • • • • • • •

www.label.info.be www.topten.be www.bewustverbruiken.org/ www.duurzameontwikkeling.be www.frdo.be www.vibe.be (bouwmateriaal) ...


8

Het aankoopproces Gestructureerd aanpakken “In de gemeente Sint-Katelijne-Waver maken we bij het vastleggen van het budget voor het volgende jaar ook een planning op voor wanneer welke aankoop in het volgende jaar zal gebeuren. Deze planning wordt aan alle betrokken diensten gecommuniceerd zodat iedereen weet wat er wanneer aankomt.”


Het aankoopproces Gestructureerd aanpakken • • • •

Beleid Overzicht: timing en omzet Dienstoverschrijdend (gebruikers, milieudienst, duurzaamheidsambtenaar betrekken) Interne expertise opbouwen


9

Het aankoopproces Verschillende fasen: 1. 2. 3. 4. 5.

Behoefte en marktonderzoek Aankoopprocedure Opstellen bestek Gunning Uitvoering opdracht en contractbeheer


Behoefteanalyse Wat: •Wat heb je echt nodig? •Opvolging stock/verbruik •Verbeterpunten

Wie: •collega’s rechtstreeks contact met de firma/producten •milieu-/duurzaamheids-/Noord-Zuid-ambtenaar •Juridische dienst


10

Behoefteanalyse Drukwerk: • • • • • •

ontwerp (formaat, kleuren,…), oplage, druktechniek, materiaal (papier, textiel,…), drukformaat (standaard= minder verlies) …


Marktonderzoek • Wat is er op de markt: – vraag eens na over een groen gamma bij verschillende leveranciers – Nieuwe innovaties/technieken – Gebruik van labels – Kan men aan de behoefte voldoen – Vraag naar mogelijke alternatieven – Ramingprijzen – …

• Potentiële aanbieders mogen geen informatie ontvangen die hen voordeel biedt


11

Marktonderzoek Informatiebronnen: •Leveranciers •Collega’s (andere gemeente) •Gids voor duurzame aankopen: gevalideerde fiche •www.milieukoopwijzer.be •Aankoopgids prov. Antwerpen


Voordelen behoefteanalyse en marktonderzoek Behoefteanalyse • Mogelijkheden om behoefte aan te passen • Draagvlak & Sensibilisering • Voorkomt overbodige aankopen Marktonderzoek • Weten wat de markt te bieden heeft. • (Pre)selectie van mogelijke aanbieders. Algemeen • Actuele informatie • Mogelijkheden vinden tot aanscherping/verfijning van de vraag. • Opstellen van een beter bestek. • Inschatting voordelen raamcontract/ indelen in percelen Bond Beter Leefmilieu, Koepel van Vlaamse milieuverenigingen

12

Marktonderzoek • Wat is er op de markt: – vraag eens na over een groen gamma bij verschillende leveranciers – Nieuwe innovaties/technieken – Gebruik van labels – Kan men aan de behoefte voldoen – Vraag naar mogelijke alternatieven

• Raamcontract met andere gemeenten? • Bestek opdelen in percelen?


Mogelijkheden Goed zicht op behoefte en markt: • Goede onderhandelingspositie • Correcte criteria • Beste prijs/kwaliteit • Raamcontract met andere gemeenten? • Bestek opdelen in percelen?


13

Welke aankoopprocedure? • Openbare aanbesteding (enkel de prijs) • Offertevraag (EMVI) • Onderhandelingsprocedure (openbaar of niet openbaar) • Bestelbonnen


Opstellen van bestek • Onderwerp van bestek • Kwalitatieve selectiecriteria • Technische specificaties • Gunningscriteria • Uitvoeringsvoorwaarden


14

Onderwerp van het bestek • • • • •

Belangrijk om hier al de nadruk te leggen Trekt de aandacht van juiste leveranciers Geen labels of merknamen vernoemen Beschrijft behoefte Eventueel standaardparagraaf met engagementsverklaring om vanaf 20?? 100% duurzame overheidsopdrachten te plaatsen


Kwalitatieve selectiecriteria • Geschiktheid van het bedrijf om een opdracht uit te voeren • Uitsluitingscriteria: bv. uitsluiting op basis van veroordeling voor milieudelict of ernstige beroepsfout

• Geschiktheidscriteria: – Een milieuzorgsysteem of gelijkwaardig bewijsmateriaal. bv. EMAS, ISO 14001. – Milieubeleid, procedures en technische bekwaamheid voor milieuvriendelijke uitvoering van de dienst. moeilijkheid: mededinging, controle.


15

Technische specificaties Gedetailleerde omschrijving van de opdracht en min.eisen Milieugerelateerde technische specificaties = meeste effectieve manier voor een groen bestek: – Voldoende streng op de meest relevante criteria (strenger dan de wetgeving) anders geen meerwaarde voldoende intekenaars – Niet te streng

Zeer effectief om milieucriteria op te nemen en te verkrijgen Marktkennis nodig Zeker belangrijk als prijs het enige gunningscriteria is


Technische specificaties • Wel: – – – –

Duidelijk geformuleerd en controleerbaar Betrekking op voorwerp van de opdracht Marktkennis noodzakelijk : relevante controleerbare eisen Ecolabel enkel als bewijsmiddel

• Niet: – – – –

Criteria die je zelf niet begrijpt Technische specificaties die al wettelijk bepaald zijn Zaken overnemen uit catalogus van potentiële kandidaat Merken of milieulabels gebruiken


16

Gunningscriteria • Openbare aanbesteding laagste prijs is enige gunningscriterium • Offertevraag en onderhandelingsprocedure meerdere gunningscriteria


Gunningscriteria • Criteria om de offertes te vergelijken • Handig instrument indien zelf weinig marktkennis • Waardering en punten zeer belangrijk • Moeten: – direct in verband staan met het voorwerp van de opdracht – controleerbaar zijn – concreet geformuleerd worden

• Tip: werk met een tabel of vragenlijst Bond Beter Leefmilieu, Koepel van Vlaamse milieuverenigingen

17

Techn./gunningscriteria Combineer technische - en gunningscriteria • In technische criteria min. percentage gerecycleerde vezels en in gunningscriteria: extra punten voor hogere percentages. • in technische criteria : ECF gebleekt papier en in gunningscriteria: TCF

Voordeel: • enkel milieuverantwoorde aanbiedingen door technische criteria • bedrijven met de beste milieuvoorwaarden onderscheiden zich door de gunningscriteria • veiligheidsmarge bij mindere marktkennis Bond Beter Leefmilieu, Koepel van Vlaamse milieuverenigingen

Techn./gunningscriteria • Mogelijke bewijsmateriaal papier: – – – – –

Technische fiches (paperprofile) Labels MSDS-fiche Etiketten van de gebruikte stoffen Stalen


18

Uitvoeringsvoorwaarden • • • • •

Aan te voldoen bij de uitvoering van de opdracht. Geen mogelijkheid voor afwijzing Wel ok om straffen/evaluatiemomenten op te nemen Bij diensten en werken belangrijker dan bij levering Bij leveringen van producten vooral betrekking op manier van leveren. • Voorbeelden: – Verpakking: levering moet gebeuren in verpakking die terug meegenomen wordt – levering moet gebeuren om X uur. – Scholing personeel – … Bond Beter Leefmilieu, Koepel van Vlaamse milieuverenigingen

Gunning • Betrek de mensen die met het materiaal zullen werken • Vraag stalen om te laten testen • Gunningsverslag


19

Uitvoering opdracht en contractbeheer • Controleer of de opdracht goed uitgevoerd wordt • Ga na of je bereikt hebt wat je voorop gesteld hebt • Evalueer en leer voor volgende aankoop


20

Voorstelling project

Recommend Documents