Voorste kruisbandreconstructie
Uw orthopedisch chirurg heeft u geadviseerd om de voorste kruisband van uw knie te vervangen en daarmee de stabiliteit van de knie te verbeteren. In deze folder vindt u informatie over de functie van de voorste kruisband en de mogelijkheden van behandeling bij beschadiging ervan. Verder leest u informatie over de voorbereiding op de operatie, de operatie zelf en de nabehandeling.
Voorste kruisbandreconstructie Het kniegewricht bestaat uit twee botdelen: het onderbeen en het bovenbeen. De uiteinden daarvan zijn bedekt met een laagje kraakbeen, zodat de knie soepel beweegt. Deze kraakbeenlaag is elastisch en kan schokken en stoten opvangen. Aan de binnen- en buitenkant van de knie zit een meniscus. De voorste kruisband ligt midden in het kniegewricht en voorkomt dat het onderbeen tijdens lopen en draaibewegingen naar voren schiet. De band kan scheuren bij sporten of een ongeluk. Dit wordt vaak ervaren als een knappend gevoel, waarbij men door de knie kan gaan. De arts stelt de diagnose aan de hand van de aard van de klachten, het lichamelijk onderzoek, röntgenfoto's en eventueel een MRI-scan of een kijkoperatie van de knie. De klachten van een gescheurde kruisband - door de knie zakken of een instabiel gevoel - worden meestal behandeld met fysiotherapie. Wanneer dit onvoldoende resultaat heeft, kan de arts voorstellen een nieuwe kruisband te plaatsen. Een voorste kruisbandreconstructie kan ook plaatsvinden in combinatie met een meniscushechting. Dit gebeurt als de eigen voorste kruisband niet meer goed werkt. Om de meniscus goed te laten genezen en om nieuwe meniscusscheuren te voorkomen, plaatst de arts dan een nieuwe kruisband. Het ondergaan van een voorste kruisbandreconstructie is geen kleinigheid. Het is een operatie die in de eerste maanden veel van u vraagt. U krijgt fysiotherapie en u loopt met krukken. Voor een goed resultaat is het nauwkeurig volgen van het revalidatieprogramma belangrijk. Goede samenwerking tussen patiënt, orthopedisch chirurg en fysiotherapeut is hiervoor noodzakelijk.
2
Voordelen van de operatie Na de operatie en de revalidatie zal de knie steviger aanvoelen en is het doorzakken met draaibewegingen bij circa negentig procent van de patiënten geheel verdwenen. De nieuwe kruisband is echter altijd zwakker dan de oorspronkelijke. Een nieuw letsel is dus wel degelijk mogelijk en u moet zelf uiteindelijk beslissen of u het risico van een nieuwe beschadiging neemt. De kans op een nieuw letsel is over het algemeen groter bij contactsporten, zoals voetbal en hockey.
Welke verdoving? Een goede verdoving bij een operatie is belangrijk. Een voorste kruisbandreconstructie vindt plaats onder plaatselijke verdoving door middel van een ruggenprik. Plaatselijke verdoving kan worden gecombineerd met een slaapmiddel, waardoor u weinig of niets van de operatie merkt. Over de wijze van verdoving kunt u meer lezen in de folder ‘Anesthesiologie’ van het Maasziekenhuis Pantein. Tijdens het peroperatief spreekuur ter voorbereiding op de operatie kunt u uw keuze met de anesthesioloog bespreken.
Opname en verblijf in het ziekenhuis Voorbereiding U mag minstens zes uur vóór de opname niet meer eten of drinken. Een slokje water is tot twee uur voor de ingreep toegestaan. Wij raden u ook aan gedurende 24 uur vóór uw opname geen alcohol te gebruiken en niet te roken, ook niet gedurende de dag van de operatie. Voor de operatie moet uw huid schoon zijn. Wij verzoeken u voor u naar het ziekenhuis komt te douchen of te baden, eventuele nagellak te verwijderen en geen crème of make-up te gebruiken. Tijdens de ingreep mag u geen lenzen, piercings of sieraden dragen. U kunt wel een bril meenemen, die u tijdens de operatie kunt dragen. Hebt u de dag voor de ingreep griep, koorts of een infectie? Neemt u dan contact op met uw behandelend arts via de poli Orthopedie. Deze bekijkt of het nodig is om een nieuwe afspraak te maken.
3
Volgt u verder de instructies en voorbereidingen op, zoals afgesproken met uw behandelend arts en de anesthesioloog (zie ook de folder ‘Anesthesiologie’). In de folder ‘Wegwijzer bij opname’ kunt u meer lezen over de opname en de voorbereiding hierop. Medicatie De anesthesioloog vertelt u tijdens het peroperatief spreekuur welke medicijnen u mag doorgebruiken en met welke u tijdelijk dient te stoppen. Bloedverdunners zoals clopidogrel (Plavix®), dipyridamol (Persantin®), acenocoumarol (Sintrommitis®) of fenprocoumon (Marcoumar®) moeten enkele dagen voor de operatie worden gestopt. Acetylsalicylzuur (Ascal®, Acetosal®) mag u gewoon blijven gebruiken. De dag van opname In het ziekenhuis meldt u zich op het afgesproken tijdstip bij de balie van de verpleegafdeling. Een verpleegkundige wijst u uw kamer en bed. Zij stelt u een aantal vragen en beantwoordt mogelijke vragen van u. Tussen de aankomst op de afdeling en de operatie moet u enige tijd wachten. Wij proberen deze tijd zo kort mogelijk te houden. U zou wat kunnen lezen of televisie kijken. Wij vragen u om de afdeling niet meer te verlaten.
De operatie De verpleegkundige komt ongeveer een half uur voordat de ingreep plaatsvindt bij u met een operatiejasje. Voordat u zich omkleedt, raden wij u aan nog even naar het toilet te gaan. Als u het operatiejasje aantrekt, kleedt u zich eerst helemaal uit. U mag uw onderbroek aanhouden. U trekt het jasje aan en neemt plaats in bed. Als u nog sieraden of contactlenzen draagt, doet u die nu uit. U krijgt nu de premedicatie (dit is voorgeschreven door de anesthesioloog). Meestal is dit een combinatie van een pijnstiller en een slaaptablet. De verpleegkundige brengt u in bed naar de voorbereidingsruimte van de operatiekamer. Hier krijgt u een muts op om uw haren te bedekken. Van hieruit gaat u naar de operatiekamer waar u vanaf uw bed plaats neemt op een operatiebed. U krijgt een molton deken over u heen gelegd.
4
Voor het vervangen van de voorste kruisband gebruikt de arts een deel van de hamstringpezen aan de binnenkant van de knie, of het middelste deel van de knieschijfpees (met een stukje bot aan beide zijden). De operatie wordt arthroscopisch, dat wil zeggen in de vorm van een kijkoperatie, uitgevoerd. Doordat de knie niet hoeft te worden geopend, verloopt het herstel vaak sneller. De arts zet de nieuwe kruisband op de oorspronkelijke plaats van de voorste kruisband vast. De operatie duurt gemiddeld anderhalf tot twee uur. Na de operatie is er een litteken aan de voorzijde van de knie.
Na de operatie Via de uitslaapkamer (verkoeverkamer) gaat u weer terug naar de verpleegafdeling. Een verpleegkundige voert de wondcontrole uit en u krijgt wat te eten en te drinken. Bij pijn kunt u gerust om een pijnstillend middel vragen. Direct na de operatie wordt met fysiotherapie geprobeerd de knie weer tot ongeveer negentig graden te buigen en voldoende te kunnen strekken. Tegen pijn en zwelling kunt u medicijnen krijgen, maar een kruisbandoperatie is over het algemeen niet erg pijnlijk. Als de buiging, de pijn en de zwelling onder controle zijn, leert u lopen met twee krukken. Daarna kunt u het ziekenhuis verlaten. De opnameduur varieert van twee tot vijf dagen.
Te verwachten resultaten De eerste weken staan in het teken van pijn- en zwellingvermindering. De fysiotherapeut behandelt u hiervoor. Het is de bedoeling dat u na zes weken weer kunt lopen zonder krukken en kunt fietsen en autorijden. Na de operatie duurt het ongeveer zes weken voordat de pees is vastgegroeid in het bot. Daarnaast zet de getransplanteerde pees zich om in levend peesweefsel dat uiteindelijk een blijvende stevigheid geeft. Dit proces 5
duurt ongeveer zes tot acht maanden. Een vast revalidatieschema is nodig om te voorkomen dat de pees te vroeg wordt overbelast. Bij licht lichamelijk werk kunt u waarschijnlijk na zes weken weer gaan werken. Bij zwaarder werk kan dit tien tot twaalf weken duren. Het duurt zes tot acht maanden voordat u de kruisband weer volledig kunt belasten en contactsporten weer verantwoord zijn. Deze beslissing zult u samen met de orthopedisch chirurg en de fysiotherapeut nemen. Voor elke patiënt is de situatie verschillend. Als uw knie goed reageert, niet gezwollen of pijnlijk is, kunt u in het algemeen na acht weken starten met hardlopen op vlak terrein. Na twaalf weken kan de fysiotherapeut beginnen met stabiliserende oefeningen zoals draaibewegingen.
Complicaties Sommige patiënten hebben last van een doof gevoel naast het litteken. Dit kan nog langere tijd opspelen. Daarnaast kan het litteken bij knielen gevoelig zijn. Soms ontstaat tijdens de revalidatiefase pijn in de knieschijfpees door relatieve overbelasting. Dit is met fysiotherapie en belastingsvermindering over het algemeen goed te verhelpen. Af en toe wordt de knie stijf en kunt u deze niet goed buigen of strekken. Soms moet de arts met een kijkoperatie littekenweefsel verwijderen. Een kruisbandreconstructie is een operatie waarbij ook algemene complicaties kunnen ontstaan, zoals wondinfectie en trombose, maar de ervaring leert dat de kans hierop erg klein is.
Wanneer neemt u contact op met het ziekenhuis? In de volgende gevallen dient u met de behandelend arts contact op te nemen: bij koorts als de wond gaat lekken als de hele knie dik of rood wordt als de knie meer pijn gaat doen
6
Wanneer zich thuis bovenstaande problemen voordoen, neem dan contact op met de poli Orthopedie, via (0485) 845 350. Buiten kantooruren kunt u contact opnemen met Spoedeisende Hulp op telefoonnummer (0485) 845 331.
Poliklinische controle De poliklinische controle vindt na 2 en na 6 weken na de ingreep plaats. Daarna komt u na enkele maanden nog een keer op controle, totdat u volledig hersteld bent.
Relevante websites www.maartenskliniek.nl www.zorgvoorbeweging.nl
Sint Maartenskliniek De Sint Maartenskliniek is als enige ziekenhuis in Nederland volledig gespecialiseerd in houding en beweging. U kunt op verschillende locaties in het land bij ons terecht voor behandeling van eenvoudige tot zeer complexe aandoeningen op het gebied van orthopedie, reumatologie en revalidatie na ziekte, een ongeval of hersenletsel. Doordat we ons volledig richten op aandoeningen aan het houding- en bewegingssysteem is onze ervaring en kennis groot. We staan dan ook bekend als een vooraanstaand ziekenhuis dat in de behandeling gebruikmaakt van de laatste inzichten. Op onze onderzoeksafdeling ontwikkelen we nieuwe behandelmethoden en doen we onderzoek naar het effect ervan. De Sint Maartenskliniek beschikt verder onder meer over een gespecialiseerde apotheek, een sportmedisch centrum en een pijnbehandelcentrum. Bij de Sint Maartenskliniek staat de patiënt centraal. U wordt persoonlijk benaderd, deskundig begeleid en u kunt rekenen op onze uitgebreide voorzieningen. Wij staan klaar om u gastvrij te ontvangen. Voor meer informatie over onze behandelingen en een overzicht van al onze behandellocaties, kunt u terecht op onze website www.maartenskliniek.nl.
7
Meer informatie of vragen
Mocht u na het lezen van deze folder nog vragen hebben, stelt u deze dan aan uw behandelend arts of neemt u contact op met de poli Orthopedie op telefoonnummer (0485) 845 350.
Colofon
Uitgave van de afdeling Communicatie, i.s.m. Orthopedie. November 2015
Bestelcode
001604682
Bezoekadres Postadres Telefoon Telefax Internet
Dokter Kopstraat 1, 5835 DV Beugen Postbus 55, 5830 AB Boxmeer (0485) 845 000 (0485) 845 300 www.maartenskliniek.nl
