Kruisbandreconstructie

info voor de patiënt

bewegingsstelsel

Kruisbandreconstructie

UZ Gent, Dienst Orthopedie en Traumatologie

Deze brochure is eigendom van

Algemene informatie

Naam:

Wie zijn wij

Adres:

Welkom op de afdeling Orthopedie & Traumatologie van het UZ Gent. Deze brochure wil een aantal vragen over kruisbandreconstructie beantwoorden en is een praktische gids tijdens uw verblijf op onze afdeling en tijdens uw revalidatie. Voor meer informatie kunt u steeds terecht bij de medische, verpleegkundige en paramedische staf. U kan ook bellen naar onze informatielijn op het nummer 09 332 20 86.

Woonplaats: Telefoon: Als u deze brochure heeft gevonden, wordt u vriendelijk verzocht ze terug te sturen naar bovenstaand adres.

Namens het team van de afdeling Orthopedie & Traumatologie UZ Gent

Het knieteam Prof. dr. Jan Victor Dr. Nele Arnout

Datum en uur van opname: Operatiedatum:

Hoofdverpleegkundige

Voorziene ontslagdatum:

Gert Geeraerts

Kamerkeuze: 1 / 2

Sportkinesitherapeuten

Naam arts: Ingreep: Nomenclatuurnummer:

2 Kruisbandreconstructie

LINKS / RECHTS

Bert Sticker Kristien Depluverez Jan Van der Jeugt Annelies Maenhout Fabienne Van De Steene Mike Cattoor

Kruisbandreconstructie 3

Voorwoord

Gegevens Universitair Ziekenhuis Gent Belangrijke adressen en telefoonnummers

Deze brochure begeleidt u stap voor stap door het hele traject voor uw kruisbandreconstructie. Hoe meer u over de operatie weet voor u in het ziekenhuis aankomt, hoe gemakkelijker en sneller u zult revalideren. Gebruik deze brochure a.u.b. als naslagwerk en vergeet niet dat de zorg die hierin beschreven staat kan variëren naargelang uw persoonlijke situatie. Uw begrip, deelname en inzet zijn van vitaal belang voor het succes van deze procedure. Daarom verzoeken wij u om al het materiaal dat u krijgt, te lezen en eventueel in te vullen en de informatie te bewaren.

Bezoekadres: De Pintelaan 185 - 9000 Gent Website: www.uzgent.be Algemeen telefoonnummer UZ Gent: 09 332 21 11 Opnameadministratie Voor uw administratieve inschrijving op de dag van opname moet u zich aanmelden aan het onthaal van gebouw K12, gelijkvloers.

De documenten die u krijgt, bevatten waardevolle informatie die is bedoeld om uw begrip over de operatieve procedure en het revalidatieproces te vergroten, om belangrijke punten nader te verklaren, en om u te leren hoe u het beste met uw nieuwe kruisband om kunt gaan.

Polikliniek Orthopedie (12K12E): 09 332 22 51 Voor het maken van afspraken op de polikliniek Orthopedie kunt u tijdens de kantooruren terecht op bovenstaand nummer.

Breng uw brochure mee naar elke afspraak, en vergeet ze vooral niet mee te brengen naar het ziekenhuis op de dag van uw opname.

Planning Orthopedie: 09 332 26 73 Maandag t.e.m. vrijdag van 8.00 uur tot 10.00 uur. Op dit nummer kan u terecht met vragen over de geplande operatiedatum.

Belangrijk bij de voorbereiding op uw operatie is dat u actief betrokken blijft bij uw zorg. Stel vragen en neem verantwoordelijkheid voor uw vooruitgang. Wij vinden het erg belangrijk dat u de beste resultaten behaalt en dat uw operatie een succes wordt. Daarom is uw deelname aan dit proces van essentieel belang.

Verpleegafdeling Short Stay (4K12B): 09 332 20 74 Voor vragen over uw verblijf op deze afdeling en over eventuele postoperatieve problemen kunt u ons bellen. Wij doen ons uiterste best om aan uw kamerwens te voldoen. Sociale dienst patiënten: 09 332 39 51 Maandag tem. vrijdag Fax 09 332 56 52 E-mail: [email protected] Sportkinesitherapie: 09 332 21 50 Raadpleging: op afspraak Gebouw K12E - 14de verdieping Bezoekuren De bezoekuren van de afdeling zijn dagelijks van 14.00 uur tot 20.00 uur.



Grondplan UZ Gent

Algemene gegevens De informatie die u hier invult, zal ons helpen om u met de beste zorg te omringen. Vul a.u.b. de bijgevoegde formulieren helemaal in, indien nodig met hulp, en bewaar ze. De verpleegkundigen zullen bij uw opname om deze formulieren vragen.

Uw gegevens Voor- en familienaam: Parkeergebouw

Geslacht: M / V Adres:

Telefoon/GSM: E-mail: Geboortedatum: Woonsituatie: alleenwonend / samenwonend met Naam partner:

Hoofdinrit

Telefoon/GSM:


Inrit De Pintelaan


Kinesitherapeut

Contactpersoon 1

Naam:

tijdens het verblijf in het ziekenhuis:

Adres:

Naam: Relatie:

Plaats:

Adres:

Telefoonnummer: Plaats: Huisarts

Telefoonnummers:

Naam: Adres:

Contactpersoon 2 tijdens het verblijf in het ziekenhuis:

Plaats: Telefoonnummer: E-mail:

Thuisverpleegkundige Naam:

Naam: Relatie: Adres:

Plaats: Telefoonnummers:

Adres:

Plaats: Telefoonnummer: E-mail: 8 Kruisbandreconstructie


Voorlichtingsmateriaal en informatie Het programma

De ingreep

Bij knieoperaties worden meerdere patiënten op één dag geopereerd. Tijdens de opname ligt de nadruk op actieve revalidatie. Dit betekent dat u niet als zieke wordt benaderd. Door een optimale begeleiding en intensieve oefeningen kunt u op een verantwoorde wijze vaak na 2 dagen weer naar huis.

Met een artroscopie of kijkoperatie zullen we een nieuwe kruisband plaatsen. Artroscopisch zicht op de knie

Het kniegewricht en de gewrichtsbanden Het kniegewricht is het grootste en meest complexe gewricht van het menselijk lichaam. Behalve buigen en strekken zijn er in het gewricht ook andere bewegingen mogelijk, zoals draaien en glijden. De natuurlijke knie bestaat uit drie botstukken: het dijbeen (femur), het scheenbeen (tibia) en de knieschijf (patella). De knie wordt verstevigd met banden, opgebouwd uit collagene vezels en ingebed in bindweefsel, die ligamenten worden genoemd. Aan de zijkanten van de knie wordt het gewricht verstevigd door de mediale en laterale collaterale band. Daarnaast zijn er nog ligamenten die in het centrum van de knie liggen en vanwege hun gekruist verloop kruisbanden worden genoemd.

Een dun buisje, de artroscoop, wordt via een kleine insnijding aan de voorkant van de knie ingebracht. Dit buisje wordt aangesloten op een lichtkabel, waardoor de binnenkant van uw knie goed verlicht is. De artroscoop wordt ook aangesloten op een videocamera, die verbonden is met een beeldscherm. Langs bijkomende insnijdingen kunnen we andere instrumenten inbrengen om de ingreep uit te voeren. Tijdens de operatie wordt het kniegewricht voortdurend gespoeld met een zoutoplossing via een afzonderlijke aan- en afvoerleiding. We vervangen uw gescheurde kruisband door een nieuwe kruisband. Hiervoor kan een donorpees of een andere pees uit uw knie gebruikt worden. Dit zal op voorhand besproken worden met uw orthopedisch chirurg.

Nemen van eigen pees

De oude resten van de beschadigde kruisband worden verwijderd en er worden twee tunnels in het bot geboord: een in het bovenbeen en een in het onderbeen, beiden eindigend in de knie. 10 Kruisbandreconstructie


Boren van de tunnels

De uiteinden van de boortunnels in de knie staan op de plaats van de aanhechting van de oorspronkelijke kruisband aan het boven- en onderbeen. Het peesmateriaal wordt via de boortunnels in de knie gebracht op de plaats van de oorspronkelijke kruisband.

Fixatiesysteem

Doortrekken van de kruisband

Het geheel wordt vastgemaakt met een speciaal fixatiesysteem. Dat systeem is zeer belangrijk, want het moet voor stevigheid zorgen tot de greffe volledig is vastgegroeid. In normale omstandigheden is dat twee tot drie maanden na de ingreep. De rest van de knie wordt ook bekeken en eventuele beschadigingen van kraakbeen en meniscus bijgewerkt. Sommige meniscusscheuren kunnen zelfs gehecht worden.



Voorbereiding op de operatie Risico’s en mogelijke complicaties Wondcomplicatie Wondnecrose (de wondranden zijn donker verkleurd) of een situatie waarbij de operatiewonde steeds weer open gaat, kunnen voorkomen. Om problemen op lange termijn te voorkomen, dienen deze complicaties vroegtijdig te worden gesignaleerd en behandeld, door de wonde opnieuw te hechten. Trombose van diepgelegen ader Het ontstaan van bloedstolsels in de aderen van de benen is een bekende complicatie. We doen al het mogelijke om dit te voorkomen. Een voorzorgsmaatregel is bijvoorbeeld het toedienen van medicijnen (in tabletvorm of via een injectie) die het bloed verdunnen en de kans op stolsels verminderen. Andere preventieve maatregelen zijn vroege mobilisatie (zo snel mogelijk uit bed), maar ook het dragen van elastische steunkousen. Longembolie Bloedstolsels die in de beenader ontstaan, kunnen soms losraken, meegevoerd worden in de bloedbaan en in de longen terechtkomen. Dit heet een longembolie. Dit is een ernstige situatie die zelfs een dodelijke afloop kan hebben. We doen al het mogelijke om deze complicatie te voorkomen. Algemene medische problemen Na een ingrijpende operatie kunnen een aantal algemene medische complicaties ontstaan. Gelukkig komen deze zelden voor. Mensen met een grotere kans op deze complicaties, zullen van tevoren medisch onderzocht worden. Deze complicaties zijn: hartaandoeningen, beroertes, longontsteking, ingeklapte long, blaasinfecties, nieraandoening, enz.


Voeding Voeding is een belangrijk element in tijden van stress, zoals voor een operatie. Zorg dat u zoveel mogelijk voedingsmiddelen eet die rijk zijn aan ijzer, bv. rood vlees, lever, bonen, noten en gedroogde vruchten.

Preventie overgewicht Omdat overgewicht extra belasting betekent van de toch al beschadigde knie, is afvallen een van de beste manieren om de toestand van uw knie te verbeteren en de resultaten van de operatie te optimaliseren. Win advies in bij uw huisarts voordat u begint met uw dieet.

Rookstop Als u nog niet was gestopt met roken, is het misschien een goed moment om dat nu te doen. Dit vermindert namelijk de kans op complicaties tijdens en na uw operatie. Heeft u behoefte aan advies en ondersteuning, dan kunt u terecht bij uw huisarts.

Gebruik van geneesmiddelen Mocht u vragen hebben over het voortzetten van het gebruik van bepaalde geneesmiddelen, bel dan uw huisarts of informeer bij het ziekenhuispersoneel.

Bestaande medische aandoeningen Om te voorkomen dat uw operatie wordt uitgesteld, is het belangrijk dat bestaande aandoeningen, zoals diabetes, strikt opgevolgd worden, en dat eventuele problemen zo snel mogelijk worden behandeld. Een van de meest voorkomende problemen die om een behandeling vragen voor de operatie is een hoge bloeddruk (hypertensie). Als u weet dat u last heeft van een hoge bloeddruk, kan het nuttig zijn om uw bloeddruk in de periode voor uw operatie regelmatig te laten controleren door uw huisarts.


In het ziekenhuis Wat brengt u mee naar het ziekenhuis

Opname

• Gemakkelijk zittende dagen nachtkledij.

U komt de ochtend van de operatie naar het ziekenhuis. U mag zich aanmelden aan het onthaal in gebouw K12 (zie grondplan op blz. 6). Onze medewerkers zullen u helpen bij de administratieve regelingen en u nuttige informatie verstrekken. Na de administratieve inschrijving gaat u naar het chirurgisch dagcentrum of de short stay afdeling. Daar zal een verpleegkundige u begeleiden naar uw kamer. De verpleegkundige zal u enkele vragen stellen die genoteerd worden in het dossier. Indien nodig zullen nog bijkomende onderzoeken worden uitgevoerd. De verpleegkundige onthaart uw knie en zal er een pijltje op tekenen. De maat wordt genomen voor steunkousen die als bescherming dienen tegen flebitis en/of trombose. Verwijder nagellak, lippenstift, make-up, juwelen en piercings voor uw opname.

• Goed ingelopen en goed sluitende, platte schoenen met antislipzool en veters of klittenband. • Sokken en ondergoed. • Het loopmiddel dat u mogelijk nu gebruikt. • Krukken! • Toiletartikelen. • Alle geneesmiddelen die u normaal inneemt. • Deze brochure. • Boeken of tijdschriften. • Bril (indien van toepassing).

Hou er rekening mee dat u vanaf middernacht nuchter moet zijn

• Telefoonnummers van familie, vrienden of verzorgers die u ophalen uit het ziekenhuis en naar huis brengen.

Dat wil zeggen dat u niets meer mag eten of drinken. Ook mag u niet meer roken. Niet nuchter zijn bij opname kan leiden tot uitstel van uw operatie.

Breng a.u.b. geen waardevolle spullen of grote bedragen geld mee naar het ziekenhuis.

Anesthesie

• Gehoorapparaat en extra batterijen (indien van toepassing).

Laat al uw sieraden a.u.b. thuis of geef ze in bewaring bij familieleden.

De ochtend van de operatie heeft u nog een gesprek met de anesthesist. Deze zal met u de manier van verdoven bespreken en praktische instructies geven. Het is belangrijk dat u zegt of u allergisch bent aan bepaalde producten.

De operatie De ochtend van de operatie kunt u zich wassen of een douche nemen. U krijgt een operatiehemd aan en mag uw ondergoed aanhouden. U wordt ten gepaste tijde naar het operatiekwartier gebracht. Vooraf vragen we u om nog eens naar het toilet te gaan. U wordt de voorbereidingskamer ingereden, zodat er een infuuslijn kan worden ingebracht in uw arm om tijdens de operatie de gekozen narcose, medicijnen of vloeistoffen toe te dienen. Als u bent voorbereid op de operatie, wordt u de operatiekamer binnengereden. Controleapparatuur zoals bloeddrukmeter en ECG zullen bij u worden aangebracht. De operatie duurt meestal 1-2 uur. 16 Kruisbandreconstructie


Dag na de operatie Na uw operatie

Wondzorg

Na de operatie wordt u naar de ontwaakzaal gebracht, ook wel recovery of PACU genoemd. Daar staat u enkele uren onder toezicht van een anesthesist en een verpleegkundige. Uw bloeddruk, pols, temperatuur en pijn worden systematisch gevolgd.

Na het verwijderen van het drukverband wordt een kleiner verband op uw wonde aangebracht. Dit dient enkel vervangen te worden als het vuil is (ten gevolge van een lekkende wonde) of als het losgekomen is. De hechtingen mogen 2 weken na de ingreep verwijderd worden door de huisarts of de thuisverpleegkundige.

De bloedcirculatie en de beweeglijkheid van uw been worden gecontroleerd. Het is dan ook belangrijk om een gevoel van doofheid en/of pijn in been of voet aan de verpleegkundige te melden. Wanneer uw bloeddruk en hartslag stabiel zijn, gaat u terug naar de verpleegafdeling. Vaak zal het na de operatie minstens 4 tot 5 uur duren tot u terug naar de verpleegafdeling wordt gebracht. U kan uw eventueel bezoek best verwittigen dat u pas in de late namiddag of in de vooravond terug op uw kamer zal zijn.

Symptomen van mogelijke complicaties Bel uw huisarts als u meent dat er een probleem is of als u last heeft van een van de volgende symptomen: • koorts van 38,5° C of hoger • abnormale roodheid, warmte of vochtafscheiding van de wonde

Na de operatie wordt een groot druk- en absorberend verband aangebracht.

• meer pijn in de knie die niet wordt verlicht door pijnstillers

Als u terug op uw kamer bent zullen de verpleegkundigen van de afdeling Orthopedie en Traumatologie de zorg overnemen. Reeds enkele uren na de operatie mag u water beginnen drinken. Eventueel krijgt u ’s avonds al een lichte maaltijd. Het infuus blijft nog een dagje in uw arm om vocht, antibiotica en pijnmedicatie toe te dienen.

• pijn aan of zwelling van de kuit

U wordt in de late namiddag of de vooravond bezocht door de chirurg of artsassistent. Hij zal u informeren over de resultaten van de operatie en het verdere voorziene verloop.

Pijnbestrijding De eerste dagen na de operatie kan u wel pijn verwachten. De pijn kan echter doeltreffend bestreden worden. Aarzel niet de verpleegkundige te informeren als de toegediende pijnmedicatie onvoldoende is.

• tintelingen of moeilijk kunnen bewegen van voet en tenen • verminderde eetlust of algemeen onwelzijn

Welke documenten moet u meekrijgen bij uw ontslag? • een ontslagbrief voor uw huisarts • een voorschrift voor kinesitherapie • een voorschrift voor thuismedicatie • een controleafspraak bij uw chirurg 4 weken na de ingreep • andere door u gevraagde documenten (bijvoorbeeld verzekeringspapieren)

Na de operatie Autorijden Wanneer u weer kunt autorijden is afhankelijk van de kracht en coördinatie van uw knie. U moet in staat zijn om een noodstop uit te voeren. 18 Kruisbandreconstructie


Hervatting werk

Vragen? Noteer ze hier

Dit is afhankelijk van de aard van het werk en kan variëren van 1 week tot 3 maanden.

Sporten Na vier tot zes weken mag u weer zwemmen (crawl) en fietsen. Na drie maanden mag u lopen (joggen). De meeste sporten kunnen vaak na zes maanden weer uitgeoefend worden. Sommige contactsporten, zoals voetbal, volleybal, basketbal en hockey kunnen vaak pas na negen maanden hervat worden. Bovengenoemde termijnen verschillen per patiënt. Als u weer wilt gaan werken of sporten, is het verstandig dit te bespreken met de orthopedisch chirurg en de kinesist.

Nuttige tips • Rust regelmatig. • Beweeg veelvuldig met uw voeten en tenen. • Zorg ervoor dat het geblesseerde been zoveel mogelijk hoger ligt dan de rest van het lichaam; u kunt daarvoor onder andere het voeteneinde van uw bed verhogen. • Wij raden u aan om gedurende de eerste twee weken met twee krukken te stappen. Het gewicht dat u op het been kunt plaatsen, is afhankelijk van de pijn en de zwelling. • Als de knie meer gaat zwellen tijdens de revalidatie of tijdens dagelijkse activiteiten, dan is dat een teken dat u de knie te fel belast. U doet het dan beter iets rustiger aan. U kunt het best rusten, het been hoger leggen, ijszakken op de knie leggen, en eventueel ook pijnmedicatie nemen. • Douchen mag, maar niet te lang om verweking van de wonde te voorkomen. Na het douchen de wonde droogdeppen. • Neem contact op met een thuisverpleegkundige voor de dagelijkse wondzorg en eventueel spuitjes ter preventie van trombose.







© 2010 Universitair Ziekenhuis Gent Deze voorlichtingsmap werd enkel ontwikkeld voor gebruik binnen het UZ Gent. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Verantwoordelijke voor de inhoud: prof. dr. Jan Victor

Universitair Ziekenhuis Gent De Pintelaan 185 - 9000 Gent Tel. +32 (0)9 332 21 11 - Fax +32 (0)9 332 38 00 [email protected] - www.uzgent.be

MODULO.be 118506 - april 2013 - versie 3 (108)

Polikliniek Orthopedie Gebouw K12E, 12de verdieping Tel. 09 332 22 51

v.u.: Eric Mortier, afgevaardigd bestuurder UZ Gent, De Pintelaan 185, 9000 Gent

bewegingsstelsel

Kruisbandreconstructie

Recommend Documents