Voedingsadvies bij verhoogde bloedsuikers tijdens de zwangerschap
2
Bij de Glucose Tolerantie Test was uw bloedsuiker (ook wel bloedglucose genoemd) te hoog. Daarom ontvangt u deze informatie. Wat is glucose? Glucose wordt normaal gesproken aan het lichaam geleverd door koolhydraten uit de voeding. Koolhydraten zijn: • zetmeel (brood, aardappelen, rijst, pasta en peulvruchten) • vruchtensuiker (vruchten en vruchtensappen) • melksuiker (melk en melkproducten) • suikers (suiker uit de suikerpot, honing, snoep, frisdrank, gebak en koek). Deze koolhydraten worden door het lichaam omgezet in glucose, een belangrijke energiebron voor het lichaam. De glucose wordt via het bloed vervoerd naar alle lichaamscellen die energie nodig hebben. Die energie is nodig voor bijvoorbeeld ademhalen, bewegen en het laten kloppen van het hart. De rol van het hormoon insuline De cellen kunnen alleen glucose opnemen met behulp van het hormoon insuline. Insuline werkt eigenlijk als een sleutel: het opent de deuren van de lichaamscellen zodat de glucose naar binnen kan gaan. Insuline wordt in de alvleesklier gemaakt. In een normale situatie zorgt het lichaam er automatisch voor dat er genoeg insuline is om de glucose uit het bloed in de cellen te krijgen. Tijdens de zwangerschap produceert de placenta echter een aantal hormonen die de insuline tegenwerken. Hierdoor is de behoefte aan insuline in de zwangerschap groter. Als het lichaam niet aan de stijgende insulinebehoefte kan voldoen, ontstaan verhoogde bloedsuikers. Dit gebeurt vooral in de tweede helft van de zwangerschap. Na de bevalling verdwijnt deze verhoogde insulinebehoefte vrijwel altijd.
3
Wat kunt u doen om uw bloedglucose niet onnodig hoog te laten worden Als u nagaat wat u zoal eet en drinkt, ontdekt u dat in heel veel voedingsmiddelen koolhydraten zitten. Het is niet de bedoeling dat u producten met koolhydraten weg gaat laten uit uw voeding! Voor een goede groei van uw kind is het belangrijk dat u de volgende basisvoeding minimaal binnenkrijgt: • Brood: 6-7 sneetjes (210-245 gram) • Aardappelen, rijst, pasta of peulvruchten: 4-5 stuks of 4-5 opscheplepels (200-250 gram) • Groente: 4 opscheplepels (200 gram) • Fruit: 2 stuks (200 gram) • Zuivel: 450 ml melkproducten en 30 gram (1 1/2 plak) kaas • Vlees(waren), vis, ei en vleesvervangers: 100-125 gram (gaar gewicht) • Halvarine, margarine, bak- en braadproducten: 30-35 gram (5 gram per sneetje brood) • Dranken: 1,5-2 liter (inclusief melk) Om te voorkomen dat uw bloedsuiker na de maaltijd te hoog wordt, is het belangrijk om niet teveel koolhydraten ineens te gebruiken. Daarom is het verstandig om elke dag niet alleen drie hoofdmaaltijden te gebruiken, maar ook drie tot vier keer iets tussendoor. Daardoor worden de koolhydraten beter verdeeld over de dag. Om een verhoogde bloedsuiker te voorkomen, gelden daarnaast de volgende extra adviezen: • Gebruik geen suiker in koffie of thee. U kunt suiker eventueel vervangen door zoetstof. Zoetstoffen zijn ook tijdens de zwangerschap niet schadelijk. Voor alle zoetstoffen geldt dat u er niet meer van binnen mag krijgen dan de Aanvaardbare Dagelijkse Inname (ADI). Meer informatie hierover kunt u vinden op de website van het Voedingscentrum (zie ‘Meer informatie’).
4
• Gebruik niet meer dan 2 porties fruit of 2 glazen vruchtensap of 2 glazen (light) multivitaminesap per dag. • Gebruik géén gewone frisdrank, limonadesiroop, vruchtenlimonade en dergelijke. Light frisdrank (zoals sinas-light, casis-light) is wel toegestaan. • Gebruik zo min mogelijk snoep, koek, chips, gebak etc. U kunt in plaats hiervan bijvoorbeeld wel een plak ontbijtkoek, een biscuitje, een cracker of een boterham bij de koffie/thee gebruiken. • Gebruik zo min mogelijk zoet beleg op brood. Als u toch zoet beleg wilt gebruiken doe dit dan dun en op maximaal 1 snee brood per maaltijd. • Gebruik voldoende melkproducten maar zo min mogelijk met toegevoegde suiker zoals vla, vruchtenyoghurt, vruchtenkwark en chocolademelk. Ongezoete melkproducten (gewone melk, yoghurt, kwark) en melkproducten gezoet met kunstmatige zoetstoffen zijn wel toegestaan.
Meer informatie Meer informatie over voeding bij zwangerschap in het algemeen kunt u vinden op: www.voedingscentrum.nl. Daarnaast kunt u op verpakkingen van voedingsmiddelen gegevens vinden over de voedingsstoffen die erin zitten, dus ook over de hoeveelheid koolhydraten. Deze informatie kunt u gebruiken om producten met elkaar te vergelijken. Heeft u vragen over de inhoud van deze folder dan kunt u deze stellen aan uw eigen verloskundige of gynaecoloog.
5
6
7
Canisius-Wilhelmina Ziekenhuis Afdeling diëtetiek Weg door Jonkerbos 100 6532 SZ Nijmegen
8
G650 / 07-10
www.dietetiek.cwz.nl www.verloskunde.cwz.nl
