Voeding bij borstkanker
Drs. Rianne van Lieshout Diëtist Paramáx, Máxima Medisch Centrum 3 oktober 2012
Voeding en borstkanker Antioxi d
anten, h
et wond ermidd kanker el tegen ?
en i e o r g r e k n a k n l pe e h n e t n a d i x o i t An
Studie: Soja mogelijk wapen tegen terugkeer borstkanker
Soja verg
n e k a z r o o r e v r e Soja kan kank
root over
levingska ns bij bor
stkanker
Gewichtsveranderingen bij borstkanker “Ik dacht dat ik zou afvallen bij chemotherapie, maar ik ben juist aangekomen!” “Mijn lichaam is al zo veranderd, en dan ook nog eens 8 kg erbij….. balen.” “Sinds de behandeling voor borstkanker ben ik dikker en het lukt maar niet om af te vallen” “Ik dacht eerst: die extra kilo’s zijn niet belangrijk….. maar ik blijf aankomen. Nu moet er écht iets gebeuren.”
Adjuvante chemotherapie
Beweging ↓
Menopauze Spiermassa ↓
Energi
e- i n n a m
Inname ↑
Rustmetabolisme ↓
e Energi
e- v e r b r
ui k
Afvallen met alleen beweging?
Rekenvoorbeeld: Gewichtstoename + 6 kg 1 kg vet = 7000 Kcal 6 kg vet = 42000 Kcal
5 Kcal 42000 Kcal
= 1 minuut lopen = 8400 minuten lopen = 6 dagen en nachten = 70 weken bij 2 uur per week lopen
-
-
-
Voldoende eiwit: 500-550 ml melkproducten, 1.5 plak - Vraag advies aan arts, fysiotherapeut of sportarts kaas, 100-125 gram vlees(waar) - Probeer minstens 30 minuten matig intensieve Zonodig energie beperken (max. 500 Kcal): halfvolle/ beweging per dag magere producten en voeding met hoog verzadigings- Matig intensief: hart klopt sneller, niet buiten adem gevoel Bv: stevig wandelen, fietsen, tuinieren Voor individueel voedingsadvies: raadpleeg diëtist
Anti-oxidanten o.a. vitamines C, E, ᵦ-caroteen, selenium
Supplementen met anti-oxidanten, vitamines en mineralen? • “Baadt het niet dan schaadt het niet” gaat niet op • Geen supplementen met hoge doses • Supplement zinvol bij tekort(en) in de voeding
• Advies voor veilig gebruik: 100% van de ADH*
*Aanbevolen Dagelijkse Hoeveelheid
Extra aandacht voor calcium en vitamine D Groter risico op botontkalking bij borstkanker door: vervroegde overgang, chemotherapie, medicijnen (bv: prednison) Risico op botontkalking te beperken door: • voldoende calcium - 4-5 melkproducten per dag (plak kaas, glas melk/ vla/ etc.) • voldoende vitamine D - zonlicht, halvarine, margarine, vette vis - vrouwen ≥ 50 jaar:
10 µg vitamine D extra
- mannen ≥ 70 jaar:
10 µg vitamine D extra
Visoliedrankjes en –capsules bij chemotherapie • PIFA’s:
vetzuren die kankercellen ongevoelig kunnen maken voor chemotherapie*
• Visoliedrankjes en –capsules kunnen PIFA’s bevatten • Advies:
- tijdens chemotherapie: geen visoliedrankjes en –capsules - vis en producten verrijkt met EPA en omega-6 vetzuren: gunstig voor gezondheid *Roodhart JML, Daenen LGM et al.,Cancer Cell 2011;20(3):370-383
Soja en borstkanker “Soja helpt tegen opvliegers Dagelijks twee porties soja kan de frequentie en ernst van opvliegers met 26 procent verminderen. “ www.nu.nl, 5 april 2012
“Soja vermindert de kans op borstkanker Onderzoekers hebben ontdekt dat het eten van soja-rijk voedsel bij vrouwen het risico om borstkanker te ontwikkelen vermindert. Dit onderzoek toont voor het eerst aan dat de consumptie van soja een effect kan hebben op het borstweefsel en het risico van borstkanker potentieel kan verminderen.” BBC Nieuws, 5 juli, 2002
Soja en borstkanker - opvliegers Opvliegers: o.m. door hormoonveranderingen zoals ↓ oestrogenen Sojaproducten bevatten oestrogeenachtige stoffen, namelijk: Isoflavonen (= plant-oestrogenen): genisteïne, en daidzeïne Mogelijk verlichting opvliegers bij geen gebruik van: gekruid eten alcohol cafeïne koffie thee soep
Soja en de behandeling voor borstkanker Oestrogenen:
rol in ontstaan hormoongevoelige borstkanker
Chemo- en hormoontherapie:
anti-oestrogene werking
Sojaproducten en borstkanker • Soja: oestrogene en anti-oestrogene werking
• Invloed van soja op hormoontherapie: - tegenstrijdige berichten - zowel remmende als versterkende werking gezien
Tot meer duidelijk is: - geen supplementen met hoge dosis soja - 2 sojaproducten/ dag geen probleem
Relatie tussen voeding en kanker
Bron: Rapport ‘Voeding, voedingspatroon, lichaamsbeweging en preventie van kanker: een wereldwijd perspectief’, 2007 wcrf
Relatie tussen voeding en (borst)kanker • Gezonde leefstijl • Wees matig met alcohol - vrouwen:
1 glas per dag
- mannen:
2 glazen per dag
• Maximaal 6 gram zout (2400 mg natrium) per dag • Rood vlees (rund-, varkens-, lams- , geitenvlees van gedomesticeerde dieren): max. 700-750 gram/ week
Bedankt voor uw aandacht