RISICOMANAGEMENT, BEHANDELING EN ERVARINGEN VAN OUDERS
Mw. drs. V.M. van Lieshout klinisch psycholoog en kinder- en jeugdpsycholoog specialist (NIP) en manager zorg bij Stichting Frentrop De Widdonck
Stichting Frentrop De Widdonck
Populatiekenmerken Eerder ontvangen hulp voor opname Gemiddeld aantal keren ADHD/CD
PDD-nos
Ambulante hulp Residentie Pleegzorg
2.4 1.4 1.0
2.0 0.5 1.2
Totaal
4.8
3.7
16 23mei januari 20032008
De Widdonck
2
Probleemgedrag
PPV (gem. aantal)
ADHD/CD
PDD- nos
Externaliserend
5.2
5.5
34.4
32.5
CBCL (ruwe scores) Externaliserend
16 23mei januari 20032008
De Widdonck
2
Probleemgedrag Overige problemen PPV (gem. aantal)
ADHD/ CD Schoolproblemen Vrijetijdsproblemen Persoonlijkheidsproblemen
16 23mei januari 20032008
2.1 2.4 4.7
De Widdonck
PDD- nos 3.2 2.5 5.5
2
Gezinsproblemen Gezinsproblemen PPV (gem. aantal)
Relationeel Verwaarlozing Materieel
16 23mei januari 20032008
ADHD/CD
PDD- nos
2.6 0.2 0.7
2.7 0.3 0.1
De Widdonck
2
Samenvatting
• De problemen van kinderen met PDD begonnen al op 3;5 jarige leeftijd. • Ouders en kinderen uit deze groep hebben voor opname, relatief gezien, minder te maken gehad met hulpverlening. • De mate van en ernst van het externaliserend gedrag wijkt nauwelijks af van dat van de ADHD-groep • Bijna alle PDD- ers volgen speciaal onderwijs • De PDDers vertonen in vergelijking met ADHD-ers evenveel problemen in de vrije tijd, maar persoonlijkheidskenmerken als ‘het zelfbeeld’ en ‘de gevoeligheid voor sociale normen’ zijn minder goed ontwikkeld.
16 23mei januari 20032008
De Widdonck
2
Onderlinge vergelijking opnameproblematiek Probleemcluster
gemiddeld aantal problemen De Widdonck
Externaliserende problemen Gezinsproblemen Schoolproblemen Vrije tijdsproblemen Persoonlijkheidsproblemen
16 23mei januari 20032008
5.2 3.8 3.0 2.6 5.5
De Widdonck
Behandelingstehuizen 2.7 6.3 2.6 1.7 2.9
2
Ontwikkelingsniveaus Fysiologisch Fysiek Cognitief denken- voelen Functioneel Sociaal Maatschappelijk 16 23mei januari 20032008
De Widdonck
2
DE OMGEVING
Ondiep water
5
4
Met bandjes/ kurkjes
stemt af op het kind
HET KIND
HET KIND 1
Niet zwemmen
2
3
Diep water
stemt NIET af op de omgeving
4
2
1
DE OMGEVING stemt NIET af op het kind
zwemmen
5
stemt af op de omgeving
DE OMGEVING stemt af op het kind
5
Afhankelijkheid
Zelfstandigheid 4
HET KIND stemt NIET af op de omgeving
HET KIND 1
2
3
4
5
2
Afstand
Verantwoordelijkheid
1
DE OMGEVING stemt NIET af op het kind
stemt af op de omgeving
De Widdonck- observatielijst
Fysiologisch Kind
1 2 3 4 5 Omgeving
12 345
Het kind slaapt gemakkelijk in Het kind is vaak ziek Het kind kan niet stilzitten, is hyperactief
O O O O O De bedtijd van het kind is afgestemd op O O O O O de slaapbehoefte van het kind
OOOOO
OOOOO
De leefomgeving van het kind is ongezond Het kind moet van de volwassene te lang stilzitten
OOOOO OOOOO
1= helemaal niet akkoord, 2= niet akkoord, 3= enigszins akkoord, 4= akkoord, 5= helemaal akkoord
16 23mei januari 20032008
De Widdonck
2
De Widdonck- observatielijst
Sociaal Kind
1 2 3 4 5 Omgeving
Het kind is teruggetrokken Het kind stelt zich gelijkwaardig aan de volwassene op Het kind voelt zich gewenst
O O O O O Het contact met het kind wordt uit de weg gegaan O O O O O De volwassene is betrouwbaar, komt O O O O O afspraken na De volwassene toont affectie en genegenheid naar het kind
12 345 OOOOO OOOOO OOOOO
1= helemaal niet akkoord, 2= niet akkoord, 3= enigszins akkoord, 4= akkoord, 5= helemaal akkoord
16 23mei januari 20032008
De Widdonck
2
Interactieprofiel bij opname
5
4
Fysiologisch Fysiek
Kind
Speciaal onderwijs
Cognitief denken Cognitief voelen
3 1
2
3
4 Verwaarlozing, gebrek aan hygiëne/ gezonde voeding, geen emotionele afstemming, onveilige/ onvoorspelbare omgeving
2
5
Functioneel Sociaal Maatschappelijk
Afstand
1 Omgeving 16 23mei januari 20032008
De Widdonck
2
Interactieprofiel bij opname
5
Kind
Agressief gedrag, angstig, geen vrienden, obsessief/ vreemd gedrag...
Relatief goede gezondheid, fysieke conditie; wel houterige motoriek; selectieve eter
4
Fysiologisch Fysiek Cognitief denken Cognitief voelen
3 1
2
3
4
5
Functioneel Sociaal Maatschappelijk
2 Afstand
1 Omgeving 16 23mei januari 20032008
De Widdonck
2
Interactieprofiel na 8 weken behandelen
5 Volwassene is beschikbaar & omgeving voorspelbaar!
Afhankelijkheid
Structuur, duidelijkheid, grenzen, consequent handelen, 3- leefsferen, verminderen omgevingsprikkels, holding…
Kind
4
2
Fysiek Cognitief denken
gericht op angstreductie!
3 1
Fysiologisch
3
4
Cognitief voelen 5
Functioneel Sociaal
2
Maatschappelijk
1 Omgeving 16 23mei januari 20032008
De Widdonck
2
Interactieprofiel na 8 weken behandelen
5
4
Fysiologisch Fysiek
Kind
Cognitief denken 3 1
2 Agressief gedrag, angstig, obsessief/ vreemd gedrag
Cognitief voelen 3
4
5
Functioneel Sociaal
2
Maatschappelijk
1 Omgeving 16 23mei januari 20032008
De Widdonck
2
Vergelijking interactieprofielen opname
Na 8 weken 5
5
4
4
Fysiologisch
Fysiologisch Fysiek
Cognitief denken
2
3
Cognitief voelen
3 1
Cognitief denken
Kind
Kind
Fysiek
3
4
5
Functioneel 1
2
Cognitief voelen 3
Sociaal Maatschappelijk
2
Omgeving
5
Functioneel Sociaal
2
1
1
4
Omgeving
Naarmate de omgeving beter afstemt op het kind...
Maatschappelijk
5
opname
4
Fysiologisch Fysiek
Kind
Cognitief denken Cognitief voelen
3 1
2
3
4
5
Functioneel Sociaal Maatschappelijk
2
1 Omgeving
… zien we een lichte afname van de gedragsproblemen 5
Na 8 weken 4
Fysiologisch Fysiek
Kind
Cognitief denken 3 1
2
Cognitief voelen 3
4
5
Functioneel Sociaal
2
1 Omgeving
Maatschappelijk
Van afhankelijkheid naar zelfstandigheid
5 Met behulp van medicatie (Strattera en Abilify) en veel (voor)structurering, hem leren anders om te gaan met agressie:
4
•kartonnen dozen op de gang •naar buiten gaan voor time-out
Kind
•beloning: half uur game-boy
3 1
2
3
4
5
2
1 Omgeving 16 23mei januari 20032008
De Widdonck
2
Van afhankelijkheid naar zelfstandigheid
5 Met behulp van medicatie (Strattera en Abilify) en veel (voor)structurering, hem leren anders om te gaan met angsten/ bizarre gedachten mbt het douchen:
4
‘douche mag niet nat zijn van condens’
Kind
•hem leren eerst met een handdoek de douche droog te maken
3 1
2
3
4
5
2
1 Omgeving 16 23mei januari 20032008
De Widdonck
2
Perspectief na behandeling • zelfstandigheidsniveau is hoogst haalbaar • stoornisspecifiek gedrag; het kind blijft afhankelijk van enige mate van afstemming van de omgeving • behandeling is per definitie eindig • Samenwerking GGZ; beschermd wonen vanaf 12 jaar
16 23mei januari 20032008
De Widdonck
2
