c o ce t p p t e op c on ce c Visie p de Vrijetijdseconomie t e c n c e p van Oss c o n t e o nc ep t c on c c n c o p c on ce t co p c on ce t co p t p t c on ce pt c on ce t p p t e c ep t c on ce p c on ce c p n ce pt c n c o n t e c n c o p c n ce t co n 20 april 2016
co nc ep t c on ce co nc ep t c on ce p e t p n o c on ce pt co n ep t c ce pt co nc ep t c ce pt co nc ep t o c pt co n ep t o c n c pt co n ep t o c n c e t n o c c t on ce pt co n e co c p c n ce Samenvatting
2
on ce pt co n ep c on ce pt co n ep t c p e t n c c nc ep t on ce pt c c ep t on ce pt c o c ep t on ce pt c n o c t on ce pt co n c c t on ce pt co n co c p c n ce co nc ep t c on ce p n ep t on ce pt Kracht van de 3 deelgebieden Maas, Stad en Maashorst De vrijetijdseconomie in de gemeente Oss is vooral gebaat bij een goed functioneren van de deelgebieden Maas, Stad en Maashorst. Meer samenhang en meer verleiding De vrijetijdseconomie in de gemeente Oss kenmerkt zich door de drie deelgebieden. Echter voor zowel de inwoners als de toeristen doet deze indeling er niet zoveel toe. Zij zoeken een leuke dagbesteding of vakantie. Daarbij zijn de drie deelgebieden op hoofdlijnen aanvullend aan elkaar. Essentieel is dat kwaliteit van het vrijetijdsproduct op orde is. In het publieke domein van de vrijetijdseconomie kunnen we het verschil maken. Denk aan een goed en divers routenetwerk en aan een optimale informatievoorziening. Samen, private en publieke sector, zullen we op zoek moeten naar onderscheidende ‘verhalen’ zoals het verhaal van de natuur in de Maashorst, het verhaal van het religieus erfgoed, het verhaal van de natuurlijke aantrekkingskracht van water, het verhaal van het Romeinse verleden, het verhaal van de Osse industrie (nu en in het verleden).
Betere profilering Er is behoefte aan een betere toeristisch-recreatieve profilering van de gemeente en regio. Dat geldt voor ondernemers, gemeente als ook voor toeristisch-recreatieve organisaties. Het is van belang daarbij onderscheid te maken in de marketing, de branding en de informatievoorziening. Ook de informatievoorziening naar inwoners en verblijfsgasten kan verbeterd worden zowel digitaal (website) als fysiek(kaarten, folders).
3
Meer banen, beter woonklimaat We werken de visie uit in acties en activiteiten. Daarmee creëren we banen, maar zorgen we ook voor een (nog) beter woonklimaat voor (potentiële) Osse inwoners. Dit alles leidt tot de volgende doelstellingen van dit beleidsplan vrijetijdseconomie in 2020: • 90% van de bewoners/bezoekers is in 2020 tevreden over de kwaliteit van de toeristisch-recreatieve voorzieningen in Oss (routenetwerken, dag attracties, verblijf, horeca). Om te weten of we dit doel halen gaan we in 2016 een nulmeting uitvoeren. En we blijven dit monitoren • Behoud van huidige werkgelegenheid en waar mogelijk groei (terug op het niveau van 2010 betekent 100 banen erbij). Rol van de gemeente; Gelet op bovenstaande visie zien wij voor ons als gemeente Oss een rol op vier vlakken: 1. Infrastructuur op orde: zorgen dat de basis op orde is met goede voorzieningen; 2. Voorwaarden scheppen: faciliteren van ondernemerschap met maximaal ruimte voor ondernemerschap en nieuwe initiatieven; bijvoorbeeld bij bestemmingsplan(wijzigingen), meedenken en adviseren. 3. Inspireren en stimuleren: meer samenhang tussen de deelgebieden door verbanden te zoeken en te versterken en door de informatievoorziening te verbeteren. 4. Verstrekken van subsidies en projectgelden; structureel krijgen een aantal organisaties een jaarlijkse subsidie. Met de projectgelden financieren we projecten die recreatie of toerisme bevorderen.
co nc ep t c on ce co nc ep t c on ce p e t p n o c on ce pt co n ep t c ce pt co nc ep t c ce pt co nc ep t o c pt co n ep t o c n c pt co n ep t o c n c e t n o c c t on ce pt co n e co c p c n ce Inhoudsopgave
Dagboek: Midzomerdag, 21 juni 2020 Vandaag weer heerlijk gewandeld in de Maashorst direct vanuit onze bungalow. We blijven hier vier dagen om ons te laten verwennen. Goed (biologisch) eten uit de streek. Ze weten wat lekker eten is hier. Gisteren was ook al zo'n fijne dag met een fietstocht langs de Maas en de vestingstadjes inclusief proeverij bij een bierbrouwerij. Wat was het heerlijk op de dijk. Morgen is de weersverwachting wat minder. Dat wordt misschien een bezoek aan het museum, bioscoop of het Golfslagbad in Oss. Kortom ons gezin verveelt zich geen moment. Wat een mooie streek. Dat we dit niet eerder zijn tegengekomen.
4
on ce pt co n ep c on ce pt co n ep t c p e t n c c nc ep t on ce pt c c ep t on ce pt c o c ep t on ce pt c n o c t on ce pt co n c c t on ce pt co n co c p c n ce co nc ep t c on ce p n ep t on ce pt 1. Inleiding 2. De positie van Oss 2.1 Het verhaal van Oss 2.2 Het toeristisch-recreatieve product van Oss 2.3 De drie deelgebieden van Oss 2.4 Oss in regionaal perspectief 2.5 Werkgelegenheid 3. SWOT-analyse vrijetijdseconomie Oss 3.1 Trends en ontwikkelingen 3.2 Top’s en Tips 3.3 SWOT: sterk, zwak, kansrijk, bedreigend 4. Visie 4.1 Kracht van de 3 deelgebieden Maas, Stad en Maashorst 4.2 Meer samenhang en meer verleiding 4.3 Meer banen en beter woonklimaat 4.4 Rol van de gemeente 5. Investeren: de basis op orde 5.1 Openbare ruimte 5.2 Routestructuren 5.3 Toegankelijkheid van gebieden en voorzieningen 5.4 Bebording 6. Voorwaarden scheppen: ruimte voor ondernemerschap 6.1 Ruimtelijk 6.2 Integraliteit vrijetijdseconomie 7. Stimuleren: verbindingen, samenhang 7.1 Informatievoorziening 7.2 Netwerkgedachte 7.3 Verhaallijnen en thematische keuzes 7.4 Platform ‘Gastvrij Oss’ 8. Afsluiting
5
6 8
16
20
24
26
30
34
co nc ep t c on ce co nc ep t c on ce p e t p n o c on ce pt co n ep t c ce pt co nc ep t c ce pt co nc ep t o c pt co n ep t o c n c pt co n ep t o c n c e t n o c c t on ce pt co n e co c p c n ce 1 Inleiding
6
on ce pt co n ep c on ce pt co n ep t c p e t n c c nc ep t on ce pt c c ep t on ce pt c o c ep t on ce pt c n o c t on ce pt co n c c t on ce pt co n co c p c n ce co nc ep t c on ce p n ep t on ce pt Het vorige beleidsplan toerisme en recreatie (‘Verbonden aan de Maas’) van de gemeente Oss dateert uit 2005. We zijn ruim 10 jaar verder en het is tijd voor een evaluatie en het benoemen van nieuwe ijkpunten. Er ligt ook vanuit de politiek een duidelijke ambitie om een tandje bij te schakelen.
Daarbij verbreden we de termen toerisme en recreatie naar vrijetijdseconomie. Naast het belang van een fijne leefomgeving voor onze inwoners willen we hiermee de economische kant van toerisme en recreatie benadrukken als een sector die banen creëert. Zeker ook voor mensen met een lagere en middelbare opleiding. Het raakt het thema leefbaarheid in vooral de kleine kernen, waar door het vertrek van voorzieningen banen verdwijnen. Ook op een indirecte manier draagt de sector bij aan de economie van Oss namelijk als factor in het vestigingsklimaat voor andere bedrijven. Verder brengen we met de term vrijetijdseconomie tot uitdrukking dat toerisme en recreatie steeds meer verbindingen kent met andere domeinen binnen en buiten de vrije tijd zoals cultuur(historie), natuur, gezondheid, sport, voeding en winkelen. Bij een evaluatie hoort uiteraard de vraag: wat is er de afgelopen 10 jaar met toerisme en recreatie in Oss gebeurd? Dan komen we tot de volgende analyse:
• Er is veel geïnvesteerd in route gebonden recreatie door aanleg en verbetering van fiets- en wandelpaden en fiets- en voetveren; • Ondernemers langs de Maas en in het achterliggende poldergebied hebben zich verenigd in de stichting Maasmeanders. Dat heeft bijgedragen aan meer samenhang en organisatie van de lokale toeristisch-recreatieve ondernemers. Ook de samenwerking met ‘de overkant van de Maas’ is op gang gekomen. De Maasmeanders hebben een visie met ambities voor hun regio.
7
• Oss kent mooie aan de Maas relateerde evenementen zoals de Maasdijkmarathon, de Maasmeanderwandeling en Kunst aan de Maas; • Het ruimtelijk beleid van Oss is meer gericht op de ontwikkelingen in toerisme en recreatie in het buitengebied. • In het stadscentrum loopt Taskforce Centrum waar ook beleidsaspecten van T&R als horeca, evenementen en funshoppen worden meegenomen; • Het culturele aanbod in de stad is in de volle breedte overeind gebleven: Museum Jan Cunen, Theater De Lievekamp, De Muzelinck, De Groene Engel en de bibliotheek gecombineerd met het Stadsarchief. • Maashorst incl. Herperduin zijn met het Maashorst Manifest als groot en veranderend natuurgebied op de kaart gezet. • De samenwerking binnen de Maashorst loopt en kent een professionele structuur. Oss werkt hier samen met de gemeenten Landerd, Uden en Bernheze om de Maashorst als Landschap van Allure verder te ontwikkelen op de gebieden natuur en recreatie; • De promotie heeft meer vorm gekregen door de toeristische informatiecentra in Ravenstein (TIR) en Megen (TIM), de website Toerisme Oss/VVV Oss en campagnes. Tegelijkertijd is er sprake van versnippering in de informatieverstrekking; Helaas moeten we ook constateren dat ondanks bovenstaande inspanningen het aantal banen in toerisme en recreatie de afgelopen jaren juist is afgenomen (zie hoofdstuk 2).
In dit beleidsplan presenteren wij onze visie. We gaan in op wat wij als gemeente kunnen doen om de vrijetijdseconomie te stimuleren. We maken geen gedetailleerde uitwerking in concrete acties en projecten. We kiezen ervoor om dit na vaststelling samen met de partijen die actief zijn binnen de vrijetijdseconomie te doen. Ieder vanuit de rol die men heeft in het veld.
co nc ep t c on ce co nc ep t c on ce p e t p n o c on ce pt co n ep t c ce pt co nc ep t c ce pt co nc ep t o c pt co n ep t o c n c pt co n ep t o c n c e t n o c c t on ce pt co n e co c p c n ce 2 De positie van Oss Aandacht voor de vrijetijdseconomie betekent aandacht voor de positie van Oss. Waar komt Oss vandaan en waar staat de gemeente nu? Wat is eigenlijk het verhaal van Oss?
8
on ce pt co n ep c on ce pt co n ep t c p e t n c c nc ep t on ce pt c c ep t on ce pt c o c ep t on ce pt c n o c t on ce pt co n c c t on ce pt co n co c p c n ce co nc ep t c on ce p n ep t on ce pt 2.1 Het verhaal van Oss Het verhaal van Oss kent meerdere verhaallijnen. De eerste verhaallijn is het verhaal van voedsel. Hierop is het fundament van Oss gebouwd. Op de vruchtbare Maasoevers produceerden boeren al 150 jaar geleden voldoende melk en vee om te verkopen. Boterhandelaren ontwikkelen margarine. Uit het vee groeien de vleesindustrie (Unox) en de producent van geneesmiddelen (Organon). Oss gaat van landbouwsamenleving naar een gemeenschap die leeft van industrie en export. Op dit moment is Oss toonaangevend in Life Sciences en Agrifood. De tweede verhaallijn is de kracht van Oss vanuit tegenslag. De crisis van 100 jaar geleden geeft Oss een crimineel imago; in 2011 verbeeldt in de film De Bende van Oss. Die vechtlust heeft een andere kant: Oss zit in moeilijke tijden niet bij de pakken neer en steekt de handen uit de mouwen. We zijn trots op die mentaliteit.
De derde verhaallijn is terug naar de wortels van het gebied met een centrale rol voor de Maas. Drie herindelingen in de afgelopen 15 jaar maken dat Oss anno 2016 de op één na grootste gemeente (in oppervlakte) van Brabant is. Ook het aantal inwoners is bijna verdubbeld. Deze groei heeft Oss
9
veranderd. Van louter ‘werkstad’ naar een gemeente met een toeristisch potentieel: ruim veertig kilometer Maasoever, waarmee Oss de gemeente is met de meeste lengte Maasoevers in heel Nederland. Oss heeft op haar grondgebied de Middeleeuwse stadjes Ravenstein en Megen en kernen als Lith en Maren-Kessel en een rijk buitengebied met hei en klei. Herperduin, en daarmee de Maashorst zijn nu onlosmakelijk verbonden met Oss. Door de relatief korte tijd waarin zoveel verschillende kernen werden samengevoegd, realiseren de inwoners van de gemeente Oss nog onvoldoende hoe veelzijdig hun gemeente is geworden. Gelukkig ontdekken zij en bezoekers wel steeds meer deze kant van Oss. Ze waarderen het prachtige buitengebied, de vele evenementen, de veelzijdige historie vanaf de IJzertijd, via de veldslagen van Julius Caesar en de Zuiderwaterlinie naar de moderne geschiedenis van een industriestad. Het Oss van nu is een ondernemende gemeente met 90 duizend inwoners en 23 kernen met een rijk verenigingsleven. Oss is een centrumstad met 5.500 bedrijven, waar 150 duizend mensen winkelen en 40 duizend mensen werken. Oss heeft een eigentijdse infrastructuur met twee snelwegen, (goederen)spoor en haven.
co nc ep t c on ce co nc ep t c on ce p e t p n o c on ce pt co n ep t c ce pt co nc ep t c ce pt co nc ep t o c pt co n ep t o c n c pt co n ep t o c n c e t n o c c t on ce pt co n e co c p c n ce 2. 2 Het toeristisch-recreatieve product van Oss Wie anders dan de VVV in Oss kan dit het beste omschrijven. De website van de VVV Oss meldt:
Gevarieerd landschap met bossen, heide, polders en de prachtige Maas Oss bestaat uit de stad omringd door 21 dorpen en twee vestingstadjes, Ravenstein en Megen. Het centrum van de stad bruist met een variatie aan winkels, theater De Lievekamp, poppentheater Marag, cultuurpodium/brasserie De Groene Engel en een luxe bioscoop. Lekker eten in restaurants; gezellig uitgaan in cafés. Daarnaast zijn er in het buitengebied volop verrassende activiteiten om te ondernemen. Overnachten in een hotel en B&B of op een camping. U kunt relaxed de landelijke omgeving ontdekken. Maak een tocht langs de Maas of smul van streekproducten. Cultuur en kunstliefhebbers kunnen zich vermaken in Museum Jan Cunen , Galerie K26 en het Museum voor Vlakglaskunst in het prachtige vestingstadje Ravenstein. Families met kinderen genieten in het Golfbad Oss, speeltuin Elckerlyc, bowlings of kinderboerderij De Elzenhoek. Of maken een activiteitentocht door Natuurgebied De Maashorst.
Stad: het stedelijk gebied en het centrum van Oss bieden volop mogelijkheden om te winkelen en om gebruik te maken van culturele- en sportvoorzieningen. Er is een uitgebreid aanbod van horeca aanwezig voor de recreatieve en zakelijke bezoekers. Regelmatig vinden er evenementen plaats. Tegelijkertijd staat het functioneren van het centrum onder druk doordat meerdere winkels de deuren sluiten. Maashorst: Provinciaal Landschap De Maashorst is het grootste natuurgebied van Noord-Brabant bestaande uit een natuurkern (met bossen en heidevelden, stuifduinen, vennen en oude dreven) omgeven door een kleinschalig dynamisch landschap. De Maashorst strekt zich naast de gemeente Oss uit over de gemeenten Bernheze, Landerd en Uden. In recreatief opzicht is de concentratie van verblijfsrecreatie opvallend. Meer uitgebreid laten de drie deelgebieden Maas, Stad en Maashorst zich als volgt karakteriseren.
2.3 De drie deelgebieden van Oss Het vrijetijdsproduct Oss is te verdelen in drie deelgebieden ieder met hun eigen kwaliteiten.
Maas: over een lengte van 35 km is de Maas gebiedsbepalend. Maar ook de achterliggende komlandschappen en de polder met de vele agrarische bedrijven behoren hier toe. Aantrekkelijke elementen zijn de dijken van de Maas, de vergezichten en de historische stadjes en plassen die als een kralensnoer aan de dijk liggen. Het gebied kenmerkt zich door veel recreatieve bedrijvigheid met de nadruk op dagrecreatie. Nauw met dit gebied verbonden is de overkant van de Maas, dat via aantrekkelijke pontjes goed bereikbaar is.
10
on ce pt co n ep c on ce pt co n ep t c p e t n c c nc ep t on ce pt c c ep t on ce pt c o c ep t on ce pt c n o c t on ce pt co n c c t on ce pt co n co c p c n ce co nc ep t c on ce p n ep t on ce pt Maas
Stad
Maashorst
Landschappelijke kenmerken - Water, Maas, Uiterwaarden, Oeverwal - Afwisselend - Veerponten voet-fiets-auto - Veel natte natuur (en nog veel in ontwikkeling
Ruimtelijke kenmerken - Compact centrum - Divers aanbod, alle prijsklassen
Landschappelijke kenmerken - Bos, heide, stuifduin, vennen, oude dreven, kleinschalig, hoogteverschillen, wijst
Bijzondere kwaliteiten - Ravenstein historische kern in één bouwstijl aangevuld met Bossche School, Molen de Nijverheid, ambachten - Megen, historische kern, kloosters en kerken, religie en verstilling - Maren Kessel Caesar - Kasteel Oijen - Lith, stuw en sluis in de Maas - Keent : struingebied; taurossen; watervogels - Veel (verschillende ) kleine woonkernen. - Rust en ruimte
Bijzondere kwaliteiten - Centrum; molens, kerk, watertoren - Museum Jan Cunen - Hotel Weverij en restaurant Cordial - Veel lokale winkeltjes - Landerij VanTosse
Bijzondere kwaliteiten - Grootste aaneengesloten natuurgebied in NoordBrabant - Hoge natuurwaarde - Recreatieve poort Herperduin - Vorstengraven
Recreatieve kenmerken - Grote diversiteit: watersport, zwemmen, fietsen, wandelen, struinen, hardlopen, skeeleren, hengelsport etc. - Kleine/ondersteunende horeca - Divers dagrecreatief product: tuinen / op bezoek bij de boer, excursies, ateliers - Evenementen sport, cultuur - 450 agrarische ondernemers - Landschap als decor voor (culturele) evenementen (Oeverloos)
Recreatieve kenmerken - Winkelaanbod - Funshoppen - Golfslagbad - Cafés en restaurants in alle segmenten - Wellness - Evenementen als kermis, zandsculpturen, Fantastival - Gratis wifi in centrum - NME- Kinderboerderij Elzenhoek (150.000 bezoekers) - Speeltuin Elckerlyc (35.000 bezoekers)
Recreatieve kenmerken - Grote diversiteit: routes, fiets MTB, wandelen - Natuurpoorten, entrees, infopunten - Herperduin en natuurtheater Hoessenbosch - Horeca - Grote Grazers (wisent, exmoorponys , tauros) - Landerij van Tosse
Toeristische kenmerken - De Maas (als rivier) - Evenementen (marathon) - Dagtoerisme langs Maas - Streekproducten - Kleinschalig verblijf als B&B, camping, groepsverblijf - Sterke beleving doordat het verhaal van de Maas vaak nog zichtbaar is (te maken). - Pontveren
Toeristische kenmerken - Hotels, B&B - Museum Jan Cunen - Bereikbaar per spoor - Centrale ligging in de halfweg tussen marktpotentieel in de steden 's-Hertogenbosch en Nijmegen - Goede aansluiting via weg, spoor en water
Toeristische kenmerken - Herperduin: vakantiehuisjes en campings - Verblijfsrecreatie omliggende gemeenten (inclusief plannen) - Streekproducten- Kleinschalig verblijf als B & B, minicamping, groepsaccommodaties
Organisatorische kenmerken - Samenwerkingsverband Maasmeanders - Zeer actief, menskracht, marketingvisie (culturele, gezonde en culinaire rivier). Niet iedereen in gebied is aangehaakt - Toeristische Informatie centrum Ravenstein - Toeristische Informatiecentrum Megen
Organisatorische kenmerken - VVV: winkel, website - Bibliotheek, website(s) - Centrumondernemers, vereniging, activiteiten, website - Centrummanagement
Organisatorische kenmerken - Samenwerking 4 gemeenten - Brede waaier aan betrokken organisaties - Programmabureau, jaarplan, programma Landschap van Allure - Ondernemersorganisaties: Maashorstbetrokken Ondernemers, Maashorstboeren. - Website de Maashorst.nl
11
co nc ep t c on ce co nc ep t c on ce p e t p n o c on ce pt co n ep t c ce pt co nc ep t c ce pt co nc ep t o c pt co n ep t o c n c pt co n ep t o c n c e t n o c c t on ce pt co n e co c p c n ce 2.4 Oss in regionaal perspectief Oss vervult in economische zin een centrumfunctie. De stad trekt nog altijd duizenden werknemers van buiten Oss, vooral uit Noordoost Brabant en steeds vaker vanuit het Land van Maas en Waal (Gelderland). In recreatief opzicht zien en merken meer en meer inwoners uit de regio de mogelijkheden in Oss voor ontspanning, vertier en winkelen. De toeristen van verder weg komen voor een verblijf naar Oss uit zakelijke motieven of voor de aantrekkingskracht van de Maas en de Maashorst. In dagtoeristisch opzicht kent Oss enkele aansprekende evenementen, die mensen van verder weg aantrekken.
kracht en marketinginspanningen van individuele bedrijven met eigen arrangementen (groei van bijv. Vlaamse markt).Sterke regionale krachten waar voor Oss aanknopingspunten liggen om in toeristisch-recreatief opzicht samen te werken/mee te liften zijn de Maashorstgemeenten, ‘s-Hertogenbosch, de samenwerking in Noordoost Brabant (Agrifoodcapital), de Maasregio in de driehoek Noordoost Brabant, Rivierenland- Rijk van Nijmegen, Noord-Limburg en Brabant als geheel (zoals verwoord in de notitie ‘Over de Maas’ mei 2015). Op het verbeteren van de regionale samenwerking op het gebied van toerisme en recreatie kan dan ook vol worden ingezet. Onder meer met West Maas en Waal (Maastoerisme bevorderen), ’s-Hertogenbosch (bijv. Romeinse opgravingen Empel en Kessel) en de Maashorst gemeenten.
Incidenteel vinden ook buitenlandse toeristen de weg naar Oss. Vaak vanuit zakelijk perspectief maar soms ook toeristen door de aantrekkings-
Waal
Tiel
Druten
Beneden-Leeuwen
Beuningen
Appeltern
Alphen
Zaltbommel
Nijmegen
Batenburg
Megen
Lith
Ravenstein
Oss
Wijchen
Malden
Maas
Grave
Landerd
‘s-Hertogenbosch
Mill
Bernheze
Uden
12
on ce pt co n ep c on ce pt co n ep t c p e t n c c nc ep t on ce pt c c ep t on ce pt c o c ep t on ce pt c n o c t on ce pt co n c c t on ce pt co n co c p c n ce co nc ep t c on ce p n ep t on ce pt 2.5 Werkgelegenheid Als we kijken naar het aantal banen in de vrijetijdseconomie dan wordt deze geraamd op 2.170 banen ultimo 2015.
Aantal banen in de vrijetijdseconomie in gemeente Oss1
2300 2250 2200 2150 2100 2050 2000 1950
2010
2011
2012
2013
2014
2015
bron: gemeente Oss
1 Berekening gebaseerd op de werkgelegenheid bij bedrijven met de volgende SBI-codes: 30, 45, 46, 47, 49,
50, 52, 55, 56, 77, 79, 82, 85, 90, 91, 92, 93, 96. Per SBI-code is daarnaast een wegingsfactor toegepast van het bron: gemeente Oss veronderstelde aandeel van deze werkgelegenheid die is toe te schrijven aan de vrijetijdseconomie
In de afgelopen zes jaar is er eerst sprake van een sterke afname en vervolgens een licht met recent weer een lichte afname. In totaal waren er eind 2015 bijna 100 banen minder 13 2010. Dat is een daling van 4,3 %. Dit wordt nagenoeg geheel veroorzaakt door de forse 2012 (vooral door sluiting van Thermen Lucaya) Daarnaast heeft de economische crisis vo
co nc ep t c on ce co nc ep t c on ce p e t p n o c on ce pt co n ep t c ce pt co nc ep t c ce pt co nc ep t o c pt co n ep t o c n c pt co n ep t o c n c e t n o c c t on ce pt co n e co c p c n ce
1950
2010
2011
2012
2013
2014
2015
In de afgelopen zes jaarOss is er eerst sprake van een bron: gemeente
sterke afname en vervolgens een licht herstel met recent weer een lichte afname. In totaal waren er Ineind de2015 afgelopen zes jaar ereind eerst bijna 100 banen minderis dan 2010. sprake van een sterke afname en vervolgens een Dat recent is een daling van 4,3 %. Dit wordt nagenoeg met weer een lichte afname. In totaal waren er eind 2015 bijna 100 banen m geheel veroorzaakt door de forse daling in 2012 2010. is eenvandaling 4,3 %. Dit wordt nagenoeg geheel veroorzaakt door de (vooralDat door sluiting Thermenvan Lucaya) Daarnaast (vooral heeft de economische crisis vooral voor de 2012 door sluiting van Thermen Lucaya) Daarnaast heeft de economische cr horeca veel gevolgen gehad. Met deze daling blijft deOss horeca veel gevolgen gehad. (de Met deze daling blijft Oss achter t.o.v. de landelijke achter t.o.v. de landelijke ontwikkelingen vrijetijdssector laat de afgelopen jarenafgelopen juist een (de vrijetijdssector laat de jaren juist een groei zien van gemiddeld ruim 3 groei zien van gemiddeld ruim 3%). In 2015 zijn er in Oss in totaal een kleine 40.000 Inbanen 2015 zijn er in Oss in totaal een kleine 40.000 banen waarvan 5% in vrijetijdseco waarvan 5% in vrijetijdseconomie. (vooral de horeca) Het totaal banen in Oss banen kent in inde horeca) Het aantal totaal aantal in Oss kent een groei. Daarmee is de relatieve een groei. Daarmee is de relatieve positie van de vrijetijdseconomie binnen de werkgelegenheid in Oss afgelopen periode verminderd. vrijetijdseconomie binnen de werkgelegenheid in Oss afgelopen periode verminderd. Aantal vestigingen in de vrijetijdseconomie Aantal vestigingen in de vrijetijdseconomie in gemeente Oss2 2 in gemeente Oss
440 420 400 380 360 340
2010
2011
2012
2013
2014
2015
bron: gemeente Oss
bron: gemeente Oss
Als we kijken naar het aantal vestigingen van bedrijven zien we precies het tegenov Eind 2015 waren er 431 bedrijven. Sinds 2010 zijn er 52 bedrijven bijgekomen, ofw Dit betekent dus dat de bedrijven in de afgelopen jaren gemiddeld kleiner zijn gewo 2 Voor het aantal vestigingen zijn dezelfde SBI-codes en wegings(combinatie van sluiting van een paar grote en de komst van meer kleintjes). Zo ken factoren gebruikt als voor de raming van het aantal banen. logiesverstrekking een gemiddeld aantal medewerkers van 13 en is dat nu nog 5. En 2
Voor het aantal vestigingen zijn dezelfde SBI-codes en wegingsfactoren gebruikt als voor de ra aantal banen.
14
on ce pt co n ep c on ce pt co n ep t c p e t n c c nc ep t on ce pt c c ep t on ce pt c o c ep t on ce pt c n o c t on ce pt co n c c t on ce pt co n co c p c n ce co nc ep t c on ce p n ep t on ce pt Als we kijken naar het aantal vestigingen van bedrijven zien we precies het tegenovergestelde. Eind 2015 waren er 431 bedrijven. Sinds 2010 zijn er 52 bedrijven bijgekomen, ofwel 14% meer. Dit betekent dus dat de bedrijven in de afgelopen jaren gemiddeld kleiner zijn geworden (combinatie van sluiting van een paar grote en de komst van meer kleintjes). Zo kende logiesverstrekking een gemiddeld aantal medewerkers van 13 en is dat nu nog 5. En ook bij wellness en kunst zien we het aantal vestigingen toenemen en het aantal medewerkers afnemen. De conclusie is dat de werkgelegenheid in de vrijetijdseconomie sterk wordt bepaald door individuele bedrijfsontwikkelingen. 2.6 Investeringen in Vrijetijdseconomie Onderstaand overzicht geeft aan wat de bedragen zijn die wij als gemeente Oss jaarlijks inzetten voor de vrijetijdseconomie. Het gaat om reguliere subsidies.
Organisatie Bedrag in € Maashorst in Uitvoering* 29.750 Maasmeanders 16.000 Kunst aan de Maas 15.000 Uitpunt Oss 13.695 VVV Oss 90.800 Toeristisch Informatiepunt Ravenstein 14.300 Toeristisch Informatiepunt Megen 14.300 Totaal 193.845
15
Daarnaast verstrekken we en hebben we in het verleden project en evenementensubsidies verstrekt. Zoals bijvoorbeeld voor het toeristentreintje langs de Maas, rolstoelstruinpad, Effe naor Geffen, Tuin der Lusten, Museum Jan Cunen, de Landerij VanTosse, het Vlakglasmuseum en de Maasdijkmarathon. * Maashorst in Uitvoering; naast een jaarlijkse bijdrage aan de Maashorst ondersteunen we de ontwikkeling door inzet van ambtelijke uren. Dit gaat om ongeveer 1,5 FTE op jaarbasis. Ook dragen wij jaarlijks bij aan het Natuurcentrum Slabroek (Maashorst) dit is een bedrag van € 102.786
co nc ep t c on ce co nc ep t c on ce p e t p n o c on ce pt co n ep t c ce pt co nc ep t c ce pt co nc ep t o c pt co n ep t o c n c pt co n ep t o c n c e t n o c c t on ce pt co n e co c p c n ce 3 SWOT-analyse vrijetijds economie Oss
16
on ce pt co n ep c on ce pt co n ep t c p e t n c c nc ep t on ce pt c c ep t on ce pt c o c ep t on ce pt c n o c t on ce pt co n c c t on ce pt co n co c p c n ce co nc ep t c on ce p n ep t on ce pt 3.1 Algemene Trends en ontwikkelingen De maatschappij verandert voortdurend. En onder invloed van veranderingen in die maatschappij kunnen en willen mensen hun vrije tijd op een andere manier besteden. Dat gedrag is dus zeker geen constante. De provincie Noord-Brabant geeft in haar beleid voor de vrijetijdseconomie3 een treffende beschrijving van die veranderingen in de maatschappij en in de voorkeuren van mensen. Hieronder zijn enkele passages uit dat provinciale beleid overgenomen. Vervolgens wordt nog een opsomming van belangrijke trends en ontwikkelingen gegeven.
“Vrije tijd wordt steeds belangrijker in onze maatschappij, het geeft mensen tijd en ruimte voor reflectie, ontspanning, gemeenschapsbeleving, verbeelding en mogelijkheden om nieuwe energie op te doen. De een zoekt in dat verband de rust van de natuur en het landschap op, de ander de dynamiek van een festival, een museumbezoek of ontsnapt aan de alledaagsheiddoor op te gaan in de fantasie van een game of film.”
3 Noord-Brabant,de meest innovatieve en gastvrije provincie van Nederland (Beleidskader &Uitvoeringsagendavrijetijdseconomie2013-2020)
17
“Door de jaren heen hebben we meer geld om te besteden aan onze vrije tijd en is het aanbod van mogelijkheden voor de besteding daarvan exponentieel gegroeid. Niet alleen is het aanbod toegenomen, ook de verdergaande digitalisering en de toenemende mogelijkheid tot reizen heeft de hoeveelheid opties enorm doen toenemen. Tegelijkertijd echter is de hoeveelheid vrije tijd die we beschikbaar hebben niet in gelijke pas toegenomen. Die is gestagneerd of voor sommige groepen zelfs afgenomen. Vanwege de schaarste aan vrije tijd moet de kwaliteit daarvan zijn gegarandeerd. Het gevolg is een toenemende ‘strijd om de tijd’. We vinden het steeds belangrijker hoe we onze vrije tijd doorbrengen. We zijn voortdurend op zoek naar nieuwe belevingen en vernieuwende concepten. De bevolkingssamenstelling wijzigt (vergrijzing, singles), waardoor nieuwe markten ontstaan met andere productbehoeften. Zo ontstaat door de vergrijzing een steeds groter wordende groep van mensen die meer vrije tijd heeft. Zorgtoerisme biedt hierin kansen.” “De vrijetijdsmarkt is hoog competitief geworden door de toegenomen mobiliteit en door het gegroeide aanbod van bijvoorbeeld: outlet-centers, meubelboulevards, evenementen, festivals, stedentrips en goedkope vliegvakanties. De markt kent kritische consumenten die snel van voorkeur veranderen. De echte groei zit dan ook in een thematische samenhangende clustering van voorzieningen, bijvoorbeeld rond thema’s als natuur, entertainment, klassieke stedelijke allure of juist stedelijke vernieuwing, zorgeconomie en rust en ruimte.”
co nc ep t c on ce co nc ep t c on ce p e t p n o c on ce pt co n ep t c ce pt co nc ep t c ce pt co nc ep t o c pt co n ep t o c n c pt co n ep t o c n c e t n o c c t on ce pt co n e co c p c n ce “Te midden van alle mogelijkheden voor vrijetijdsbesteding hebben consumenten steeds meer behoefte aan duidelijkheid, onderscheid, kwaliteit en een bereikbare diversiteit van mogelijkheden. De prijs alleen is niet bepalend meer. Meer en meer komt de focus van de steeds kritischer consument te liggen op beleving. Deze ‘experience-economy’ vraagt om betekenis geven de verhalen en herkenbare cultuurhistorische thema’s die sterk met de hedendaagse economie vervlochten zijn. De toenemende individualisering en de roep om originaliteit en authenticiteit zorgen ervoor dat consumenten zich willen onderscheiden en iets bijzonders, unieks willen. De consumptie van producten en diensten draait daarmee steeds meer om de symbolische waarde en het uitdragen van de eigen identiteit.”
“De Europeaan gaat korter en vaker op vakantie. Deze zogenaamde “short breaks” zijn dé groeimarkt. Ze zijn afgelopen tien jaar met 75% toegenomen, duren 1 tot 3 dagen, zijn goed voor 52 % van alle vakanties in Europa, en kennen bestedingen per dag die het hoogste zijn van alle vrijetijdsvormen. ” Brabant kan beter inspelen op deze ontwikkeling omdat de afstanden steeds ‘kleiner’ worden en het belang van cultuurtoerisme toeneemt. Deze vorm van toerisme levert hogere bestedingen op dan de meeste andere vormen van toerisme. Brabant kent (samen met Vlaanderen) de hoogste festivaldichtheid van de wereld. De innovatiekracht van deze, vaak op verenigingsgeest geschoeide, cultuurvorm is groot en staat nog onderaan in de groeicurve.”
Belangrijkste trends in staccato4: - Overal internet: internet en mobiele diensten zijn het startpunt van vrijetijd - Demografie: Groei inwoners vertraagt, vergrijzing en huishoudensverdunning - Veel buitenrecreatie - Beleving en belevingseconomie: mensen willen iets unieks beleven, thematisering en imagineering - Merken worden steeds belangrijker - Bewuste en kritische consument - All-inclusive of exclusief zorgen voor andere prijsstellingen
- Vrijetijd kent geen tijd, het is een 24-uurs economie - Globalisering en lokalisering (de wereld is een dorp en het dorp bevat de wereld) - Aandacht voor duurzaamheid en milieu - Authenticiteit scoort - Groei van het plattelandstoerisme - Detailhandel onder druk, winkelcentra veranderen in rap tempo - Na tijden van economische stagnatie, sinds 2015 weer lichte groei - Wel een andere economie, bijvoorbeeld airbnb, Uber, autodelen - Minder subsidies 3.2 Top’s en Tip’s In januari 2016 heeft er een bijeenkomst plaatsgevonden met ondernemers en belangenorganisaties. Hieruit komt op hoofdlijnen het volgende beeld naar voren:
TOP’s: - Diversiteit is een kracht, verrassend veelzijdig - Brede keuze aan activiteiten - Gebied om trots op te zijn, kansrijke verhalen
TIP’s: - Breng eenheid in (digitale) promotie - Maak keuzes/Zorg voor trekker met landelijke uitstraling - Laat bescheidenheid varen - Breng de basis op orde (wandelen, fietsen, activiteiten, enz.) - Bevorder samenwerking tussen ondernemers (elkaar leren kennen) - Bevorder ambassadeurschap (ook onderling) - Definieer doelgroepen
4 Ook uit: http://www.nritmedia.nl/kennisbank/35369/Toptrends_ uit_het_Trendrapport_toerisme,_recreatie_en_vrije_tijd_2015/?topicsid=http://www.vrijetijdskennis.nl/vrijetijd_trends
18
on ce pt co n ep c on ce pt co n ep t c p e t n c c nc ep t on ce pt c c ep t on ce pt c o c ep t on ce pt c n o c t on ce pt co n c c t on ce pt co n co c p c n ce co nc ep t c on ce p n ep t on ce pt 3.2 SWOT: sterk, zwak, kansrijk en bedreigend In onderstaand overzicht is een SWOT-analyse weergegeven gebaseerd op de inventarisaties en beschrijvingen in voorgaande paragrafen en hoofdstukken. Sterke punten
Zwakke punten
•
•
Autonome aantrekkingskracht Maas inclusief
vestingstadjes •
Versnipperde toeristisch-recreatieve informatievoorziening in Oss
Ontwikkeling Maashorst als landschap van Allure met am-
•
bities tot Nationaal Park
Sterke versnippering van de verschillende sectoren in de vrijetijdseconomie
•
Plannen verblijfsrecreatie Maashorst
•
Oss geen toeristisch-recreatief profiel en naamsbekendheid
•
Stad met enkele sterke ( lokaal en regionaal) dag recreatieve
•
Geen marketingplan of visie voor de regio
trekkers op gebied van sport en cultuur
•
Geen eenduidig profiel/imago Oss en onvoldoende samen-
•
Goed georganiseerde Maasmeanders met heldere thema’s en marketing
•
Bereikbaarheid met OV en auto
•
Diversiteit: er is van alles
hang in samengestelde delen: Maas, stad en Maashorst
•
Kwaliteit voorzieningen en winkelniveau centrum Oss onder druk
•
Weinig trots en ambassadeurschap bij inwoners
•
Overwegend kleinschaligheid van sector
•
Onvoldoende zicht op doelgroepen
•
Onvoldoende grootschalige trekkracht
Ligging in NO Brabant dat nationaal niet op kaart staat.
Kansen
Bedreigingen
•
Toenemende vraag naar rust en natuur en gezond eten,
•
Verzadiging van de markt
gezond leven
•
Steeds moeilijker om in marketing zichtbaar te zijn
•
De groeipotentie van zorgtoerisme
•
Noodzaak tot samenwerking bedrijven
•
Nog steeds toenemende activiteit van wandelen en fietsen
•
Verdere digitalisering binnen vrijetijdseconomie (bedrijven
•
De groeiende groep senioren met tijd en geld;
•
Nabijheid van ’s-Hertogenbosch en Nijmegen
•
Het bedrijfseconomische draagvlak vele bedrijven
•
Groei buitenlandse bezoekers aan Nederland en Brabant
•
Financierbaarheid van de sector
(m.m.v. VisitBrabant)
•
Te weinig innovatie in de sector
Aandacht voor vrijetijd op provinciaal niveau (beleid provin-
•
Samengesteldheid van complex product met vele actoren in
•
zijn nog niet altijd klaar voor smartphone, Social Media)
cie, VisitBrabant)
•
publieke en private domein
Verbindingen andere thema’s kunnen vrijetijdseconomie onderscheidend maken (denk aan food, farma, cultuur-
historische thema’s als religieus erfgoed, Romeinse tijd, vestingsteden)
•
Ruimte voor bijzondere concepten, dagrecreatief en qua verblijf
•
Groeiperspectief toerisme wereldwijd
•
Waterrecreatie, betere aanlegmogelijkheden
• Wellness •
Deltaprogramma Rivieren voor de bedijkte Maas: in uitwerking kansen vrijetijdseconomie meenemen
•
Samenwerking met partijen buiten Oss: overzijde van de
Maas; Maashorst, maar ook breder: Maasheggen- Land van Maas en Waal
19
co nc ep t c on ce co nc ep t c on ce p e t p n o c on ce pt co n ep t c ce pt co nc ep t c ce pt co nc ep t o c pt co n ep t o c n c pt co n ep t o c n c e t n o c c t on ce pt co n e co c p c n ce 4 Visie
20
on ce pt co n ep c on ce pt co n ep t c p e t n c c nc ep t on ce pt c c ep t on ce pt c o c ep t on ce pt c n o c t on ce pt co n c c t on ce pt co n co c p c n ce co nc ep t c on ce p n ep t on ce pt 4.1 Kracht van de 3 deelgebieden Maas, Stad en Maashorst De vrijetijdseconomie in de gemeente Oss is in eerste instantie gebaat bij een goed functioneren van de deelgebieden Maas, Stad en Maashorst.
Maas: de kernkwaliteiten van het gebied zijn natuur waarbij de rivier de hoofdrol speelt, landschap, cultuur(historie). Zij vormen ‘het goud’ waarop recreatieve beleving in het gebied is gebaseerd. De grootste troeven zijn de natuurlijke aantrekkingskracht van de Maas en de Maasdijk gecombineerd met de vestingstadjes Megen en Ravenstein. Maar ook andere thema’s als de IJzertijd, het Romeinse verleden, cultuur en religie bieden kansen. Het is zaak waar mogelijk de kernkwaliteiten te versterken, de beleving van het ‘goud’ te vergroten en de kansrijke thema’s uit te bouwen. De recreatieve bedrijvigheid kenmerkt zich door kleinschaligheid en een nadruk op dagrecreatie. De uitdaging is dat deze bedrijvigheid zich doorontwikkeld tot gezonde en duurzame recreatieve ondernemingen. Watersport is ondanks de nabijheid van de Maas en de Maasarmen nog beperkt ontwikkeld, terwijl deze sector goede potent¬¬¬ies heeft. Denk bijvoorbeeld aan de Lithse Ham. De samenwerking in het gebied is al goed. De samenwerking naar de omliggende regio’s kan beter Naar de overkant van de Maas zodat de Maas nog meer het centrum van de beleving vormt. Ten oosten en ten westen Den Bosch en Grave met het land van Cuijk. Stad: het centrum van Oss heeft op het gebied van vrije tijd in eerste instantie een verzorgende functie voor de eigen inwoners. Enkele voorzieningen hebben een regionale dagrecreatieve functie zoals Museum Jan Cunen, bioscoop, de Lievekamp en het
21
Golfslagbad. Voor toeristen heeft het centrum de functie als bestemming bij minder mooi weer. Het functioneren van het centrum staat onder druk doordat meerdere winkels hun deuren sluiten. De gemeente heeft recent haar visie op het centrum voor discussie vrijgegeven (Koers Stadshart Oss, maart 2016). In deze visie ziet de gemeente kansen voor het Osse centrum in het versterken van de ontmoetingsfunctie voor de eigen inwoners: een (compacter) concentratiegebied voor de detailhandel en het toevoegen van andere publiekstrekkende functies en activiteiten aan het centrum (vooral op het gebied van cultuur). Uitvoering van deze visie versterkt de positie van het centrum voor de inwoners en daarmee ook direct voor de recreanten, die Oss bezoeken. Zeker als dit gecombineerd wordt met interessante evenementen zoals Winterland, Foodfestival, Muze Misse en Zandsculpturenfestival. Zo liggen er ook bij de Geffense Plas mogelijkheden voor ontwikkeling. Maashorst: het grootste natuurgebied van Brabant heeft bijzondere kernkwaliteiten. De horst, de slenken en de wijstgronden vormen de duurzame ondergrond van een afwisselend landschap met bossen, heidevelden, stuifzanden, vennen en een agrarisch cultuurlandschap. De recreatieve potenties zijn groot door de aanleg van routes, recreatieve entrees en een gevarieerd aanbod van horeca en verblijfsrecreatie. Er zijn concrete plannen voor een forse impuls in extra overnachtingscapaciteit. Het Osse deel van de Maashorst is vooral verbonden aan Herperduin. Dit is een speerpunt voor Oss waarin we de natuurbeleving en recreatiemogelijkheden optimaal willen combineren voor onze inwoners, de dagrecreanten en de verblijfstoeristen. Met een groot (Herperduin) en een klein (Hoessenbosch)
co nc ep t c on ce co nc ep t c on ce p e t p n o c on ce pt co n ep t c ce pt co nc ep t c ce pt co nc ep t o c pt co n ep t o c n c pt co n ep t o c n c e t n o c c t on ce pt co n e co c p c n ce natuurspeelbos is de Maashorst bovendien nog aantrekkelijker voor gezinnen met kinderen. Dit wordt versterkt door kinder-gerelateerde horeca (pannenkoekenhuis). Oss zal zich blijven inzetten voor de recreatieve kansen die de Maashorst in het kader van Landschappen van Allure krijgt. Dit doen we door de projecten in de Zuidelijke geledingszone, bijvoorbeeld de Landerij VanTosse op tijd te realiseren. ook de andere gemeenten geven daar hun invulling aan. Het is van groot belang dat de 4 gemeenten hun toeristisch-recreatieve ambities nog beter op elkaar afstemmen. 4.2 Meer samenhang en meer verleiding De vrijetijdseconomie in de gemeente Oss kenmerkt zich door de drie beschreven deelgebieden: de Maas, de stad Oss en de Maashorst. Echter voor zowel de inwoners als de toeristen doet deze indeling er niet zoveel toe. Zij zoeken een leuke dagbesteding of vakantie. Daarbij zijn de drie deelgebieden op hoofdlijnen aanvullend aan elkaar. De Maashorst kent een steeds sterker wordend verblijfsrecreatief product, terwijl bij de Maas en Maasmeanders de nadruk ligt op dagrecreatie, arrangementen e.d.. De stad Oss speelt in de vrijetijdseconomie vooral een rol als dag(deel) bestemming bij minder mooi weer. Al zijn vooral de terrassen op de Heuvel ook bij mooi weer zeer aantrekkelijk.
Essentieel is dat kwaliteit van het vrijetijdsproduct op orde is. Daarvoor is de private sector in eerste instantie aan zet. Wij als gemeente staan open voor stimulering van bestaande bedrijvigheid maar ook voor nieuwe initiatieven en dat hoeft zich niet te beperken tot alleen kleinschaligheid met nadruk op rust en ruimte. Het nieuwe bestemmingsplan buitengebied wordt hierop aangepast. In het publieke domein van de vrijetijdseconomie kunnen we het verschil maken. Denk aan een goed en divers routenetwerk en aan een optimale informatievoorziening. Samen, private en publieke sector, zullen we op zoek moeten naar onderscheidende ‘verhalen’ zoals het verhaal van de natuur in de Maashorst, het verhaal van het religieus erfgoed, het verhaal van de natuurlijke aantrekkingskracht van water, het verhaal van het Romeinse verleden, het verhaal van de Osse industrie (nu en in het verleden).
Eén van de uitdagingen voor de vrijetijdseconomie van de gemeente Oss is hoe we de complementariteit van de drie deelgebieden kunnen versterken. Hoe kunnen we inwoners verleiden dat ze hun recreatieve behoeftes (nog) vaker binnen de gemeente invullen en hoe kunnen we verblijfsrecreanten in de Maashorst verleiden om naar Oss en de Maas te trekken?
De marketing om inwoners en toeristen te verleiden gebruik te maken van het toeristisch-recreatieve aanbod in Oss is vooral een zaak van de bedrijven/het aanbod zelf. Sterk punt is als ze dit samen doen en zich verbonden voelen met één van de drie deelgebieden. Een overkoepelende entiteit voor de marketing van de drie deelgebieden van Oss is geen doel op zich en zal vanuit de bedrijven en organisaties zelf moeten komen. Dit vergt draagvlak en het is de vraag of een extra naam in het gebied naast de drie deelgebieden niet tot meer verwarring leidt. We zijn daarom terughoudend. We hechten meer aan goede bedrijven, goede voorzieningen en goede verhalen zodat de aantrekkelijkheid
4.3 Betere profilering Er is behoefte aan een betere toeristisch-recreatieve profilering van de gemeente en regio. Dat geldt voor ondernemers, gemeente als ook voor toeristisch-recreatieve organisaties. Het is van belang daarbij onderscheid te maken in de marketing, de branding en de informatievoorziening.
22
on ce pt co n ep c on ce pt co n ep t c p e t n c c nc ep t on ce pt c c ep t on ce pt c o c ep t on ce pt c n o c t on ce pt co n c c t on ce pt co n co c p c n ce co nc ep t c on ce p n ep t on ce pt van het gebied en de bedrijven zichzelf verkoopt. Toeristen en Ossenaren moeten hun ervaringen doorvertellen. Zij zijn de beste ambassadeurs.
De gemeente Oss heeft daarentegen wel de behoefte om zich beter te branden als woon- en werkgemeente (ook wel citymarketing genaamd). Wij zijn bezig met een heroriëntatie hoe we de branding het beste aan kunnen pakken. Dit traject loopt gelijk op met de Visie op Vrijetijdseconomie.
• 90% van de bewoners/bezoekers is in 2020 tevreden over de kwaliteit van de toeristisch-recreatieve voorzieningen in Oss (routenetwerken, dag attracties, verblijf, horeca). Om te weten of we dit doel halen gaan we in 2016 een nulmeting uitvoeren. En we blijven dit monitoren • Behoud van huidige werkgelegenheid en waar mogelijk groei (terug op het niveau van 2010 betekent 100 banen erbij)
Duidelijk is dat de informatievoorziening naar de inwoners en verblijfsgasten verbeterd moet worden zowel digitaal (website) als fysiek(kaarten, folders). Dit overstijgt het belang van de drie deelgebieden Maas, stad en Maashorst. Immers als een inwoner informatie zoekt over routes dan is hij gebaat bij info over routes in het gehele grondgebied van Oss en liefst ook in de aangrenzende regio. Hetzelfde geldt voor een verblijfstoerist in Oss of aangrenzende regio, die wil weten wat er zoal te doen is. Het aanbod is nu erg versnipperd. De verbetering van de informatievoorziening wordt een speerpunt in het beleid om dit op te pakken samen met de partijen die hierin een rol hebben. Ook hier doet zich de vraag voor of t.b.v. een betere informatievoorziening een overkoepelende entiteit/naamgeving gewenst is. Ook op dit vlak zijn we terughoudend en hechten we meer aan een goede afstemming en samenwerking van de drie deelgebieden.
4.5 Rol van de gemeente Gelet op bovenstaande visie zien wij voor ons als gemeente Oss een rol op vier vlakken:
4.4 Meer banen, beter woonklimaat Doel is om bovenstaande visie uit te werken en te vertalen in acties en activiteiten. Daarmee creëren we banen, maar zorgen we ook voor een (nog) beter woonklimaat voor (potentiële) Osse inwoners. Dit alles leidt tot de volgende doelstellingen van dit beleidsplan vrijetijdseconomie in 2020:
Het samengestelde (en complexe) karakter van de vrijetijdseconomie maakt dat voor alle onderdelen afstemming en samenwerking met anderen nodig is. Dat doen we nu al volop maar we willen hier nog een tandje bijzetten. Bij de punten 1 en 2 nemen we als gemeente zelf het voortouw. Voor punt 3 en 4 zoeken we nadrukkelijk samenwerking met betrokken partijen.
23
1. Infrastructuur op orde: zorgen dat de basis op orde is met goede voorzieningen; 2. Voorwaarden scheppen: faciliteren van ondernemerschap met maximaal ruimte voor ondernemerschap en nieuwe initiatieven; bijvoorbeeld bij bestemmingsplan(wijzigingen), meedenken en adviseren. 3. Inspireren en stimuleren: meer samenhang tussen de deelgebieden door verbanden te zoeken en te versterken en door de informatievoorziening te verbeteren. 4. Verstrekken van subsidies en projectgelden; structureel krijgen een aantal organisaties een jaarlijkse subsidie. Met de projectgelden financieren we projecten die recreatie of toerisme bevorderen.
co nc ep t c on ce co nc ep t c on ce p e t p n o c on ce pt co n ep t c ce pt co nc ep t c ce pt co nc ep t o c pt co n ep t o c n c pt co n ep t o c n c e t n o c c t on ce pt co n e co c p c n ce 5 Investeren: de basis op orde Fijn recreëren en een bloeiend toerisme kan alleen als de basisvoorzieningen in orde zijn. Hiervoor hebben wij als gemeente een duidelijke taak ten aanzien van de openbare ruimte, routestructuren, toegankelijkheid van gebouwen en gebieden en bebording.
24
on ce pt co n ep c on ce pt co n ep t c p e t n c c nc ep t on ce pt c c ep t on ce pt c o c ep t on ce pt c n o c t on ce pt co n c c t on ce pt co n co c p c n ce co nc ep t c on ce p n ep t on ce pt 5.1. Openbare ruimte In de ‘Leidraad openbare ruimte voor de stad, kernen en buitengebied’ hebben we de basis gelegd voor een bruikbare, herkenbare en duurzame openbare ruimte. Aan de openbare ruimte moeten bewoners en bezoekers kunnen zien dat zij in hún stad, hun dorp in hún wijk of hún buurt zijn. Juist die eigen identiteit maakt dat de mensen zich thuis voelen. Het landschap draagt daar aan bij. Van Maashorst naar Maas kom je door verschillende landschappen. Van het bos op het zand via de polder naar de weidsheid van de rivier. De stad en de (bijzondere) kernen hebben hun eigen identiteit. Ook de natuur (ecologie) hoort tot de openbare ruimte, niet alleen voor specifieke natuurgebieden, maar ook in onze leefomgeving. Natuur is van belang voor onze gezondheid en ons welzijn en welbevinden en daarmee ook voor de economische waarde van de bebouwde omgeving. De openbare ruimte moet schoon, heel ,veilig, aantrekkelijk, herkenbaar, gebruiksvriendelijk, toegankelijk en groen zijn: • Schoon: weinig zwerfvuil. • Heel: bestrating, meubilair etc. • Veilig: goed verlicht, duurzaam veilig verkeer • Aantrekkelijk: fijn om er te verblijven, zon, schaduw, zitten, beleven, klimaatbestendig • Herkenbaar: landschap, identiteit van stad en kernen, logische structuren (groen en wegen • Gebruiksvriendelijk: voor bewoners, bezoekers en ondernemers, parkeren • Toegankelijk: voor iedereen, verschillende doelgroepen, parkeren • Groen: duurzaam, ecologie, verzorgd en herkenbaar, meerdere doelgroepen, structuren, structuurplan bomen Voor de langere termijn zitten we in een transitie wat betreft het klimaat: warme, droge zomers en zachte, natte winters. Dit heeft consequenties voor de vrije tijd: • Seizoen verlenging: toename buitenrecreatie en water gerelateerde attracties • Kansen voor de waterrecreatie • Pieken in bezoekersaantallen (bij extreem warm weer) • Meer risico’s voor waterrecreatie (warmer water betekent meer kans op ziektes) • Meer extremen, hitte en water. Hierop moet de openbare ruimte ingericht zijn • Vaker risico op hoog water
25
5.2 Routestructuren De vrijetijdseconomie is gebaat bij een goed netwerk van paden, wegen en routes. De gemeente zet zich op diverse vlakken in: • OV: bus(je), trein, taxi, goede aansluitingen, duidelijke routeverwijzingen op aankomst/ overstap plaatsen • Auto: snelste routes, voldoende ruimte voor betaalbaar parkeren. Maar ook een goede ontsluiting van de dorpen aan de Maas met goede parkeervoorzieningen (pleisterplaatsen) • Fietsen: recreatief en sportief, lang, kort, comfortabel, • Wandelen; recreatief en sportief, lang, kort, comfortabel, evenement, ommetjes, pelgrimspad en lange afstandspaden (Zuiderwaterliniepad). Meer aandacht voor struinpaden • Mountainbiken: routes voor deze specifieke doelgroep • Paardrijden: routes voor deze specifieke doelgroep • Vaarwegen (routes voor kano’s, andere pleziervaart) • Bereikbaarheid van de Maas kan beter zowel vanaf het land maar omgekeerd ook vanaf het water
5.3 Toegankelijkheid van gebieden en voorzieningen De vrijetijdseconomie is gebaat bij een goede toegankelijkheid: • Toegankelijkheid van gebouwen voor mensen met een lichamelijke beperking / functiebeperking • Toegankelijkheid van openbare recreatieve voorzieningen. Denk aan vissteigers, brede voetpaden en trottoirs, hellingbanen e.d. • Toegankelijkheid van natuur: zoveel mogelijk openbare paden om van natuur en landschap te genieten, routes voor mindervaliden 5.4 Bebording Afgelopen jaren hebben wij volop geïnvesteerd in toeristisch-recreatieve bewegwijzering. In onze ogen is de basis hiervan op orde al ligt er voor het gebied de Maashorst nog een opgave. Mochten er nog knelpunten zijn dan wel zich nieuwe ontwikkelingen voordoen dan staan we hiervoor open.
co nc ep t c on ce co nc ep t c on ce p e t p n o c on ce pt co n ep t c ce pt co nc ep t c ce pt co nc ep t o c pt co n ep t o c n c pt co n ep t o c n c e t n o c c t on ce pt co n e co c p c n ce 6 Voorwaarden scheppen: ruimte voor ondernemer schap
26
on ce pt co n ep c on ce pt co n ep t c p e t n c c nc ep t on ce pt c c ep t on ce pt c o c ep t on ce pt c n o c t on ce pt co n c c t on ce pt co n co c p c n ce co nc ep t c on ce p n ep t on ce pt 6.1 Ruimtelijk Ruimtelijke ordening is hét kader waarbinnen we als gemeente voorwaarden kunnen scheppen. In april 2015 is de ‘Structuurvisie Buitengebied Oss - 2015’ vastgesteld. Over recreatie zegt de Structuurvisie: “Het buitengebied van Oss heeft een grote toeristisch en recreatieve potentie. Onze ambitie is om die potentie beter te benutten. We bieden ruime mogelijkheden voor toeristisch-recreatieve ontwikkelingen. Vooral in het gebied langs de Maas ligt het ambitieniveau hoog. Dit vanwege de aanwezige toeristisch recreatieve kwaliteiten. Maar ook in de overige gebieden willen we het toerisme en de recreatie verder ontwikkelen en stimuleren. Er liggen veel mogelijkheden voor natuurbeleving in de Maashorst en voor agrotoerisme. Hierbij kunnen horeca, dagrecreatie en kleine verblijfsaccommodaties in het buitengebied mogelijk worden. Verder
27
staan we open voor initiatieven die nieuwe verbindingen leggen. Zo zien we kansen om de stad Oss beter met het buitengebied en de Maas te verbinden. Initiatieven moeten altijd goed ingepast worden. De regeling kwaliteitsverbetering van het landschap kan ondersteunend werken, bijvoorbeeld door de aanleg van recreatieve routes of herstel van oude paden. Kwaliteitsverbetering van het landschap draagt bij aan de aantrekkingskracht voor recreatie en toerisme.”
“In het verleden hebben we als gemeente altijd vastgehouden aan de aspecten rust en ruimte. Het beleid was gericht op het beleven van natuur en landschap (routes) en daarbij passende kleinschalige recreatieve initiatieven. Die zijn en blijven belangrijk. Maar om de vrijetijdssector echt een impuls te kunnen geven, staan we open voor grootschaliger initiatieven. Die grotere initiatieven kunnen een permanent karakter hebben. Maar het kunnen ook tijdelijke initiatieven zijn in de vorm van een evenement. Op voorhand willen we geen gebieden aanwijzen waar deze initiatieven passend zijn. In samenspraak met initiatiefnemers en de omgeving moeten we ontdekken wat passend is. Niet elk gebied leent zich voor grootschalige activiteiten.”
co nc ep t c on ce co nc ep t c on ce p e t p n o c on ce pt co n ep t c ce pt co nc ep t c ce pt co nc ep t o c pt co n ep t o c n c pt co n ep t o c n c e t n o c c t on ce pt co n e co c p c n ce In de structuurvisie vormt het landschap het uitgangspunt. Onderscheiden worden de uiterwaarden (inclusief rivier), oeverwal, komgronden, dekzandrand en dekzandrug. Per landschapstype is aangegeven welke mogelijkheden wij voor recreatie zien. Dit leidt tot onderstaande visiekaart.
28
on ce pt co n ep c on ce pt co n ep t c p e t n c c nc ep t on ce pt c c ep t on ce pt c o c ep t on ce pt c n o c t on ce pt co n c c t on ce pt co n co c p c n ce co nc ep t c on ce p n ep t on ce pt In de structuurvisie zijn nog specifieke ontwikkelingsmogelijkheden beschreven voor de Maasband (het gebied tussen Oss en de Maas bij Macharen – Megen), voor het Waterwingebied Macharen en voor De oude Maasarm bij Macharen.
6.2 Integraliteit vrijetijdseconomie Vrijetijdseconomie is verbonden met diverse andere beleidsterreinen binnen de gemeente. Denk aan economie, natuur en landschap, cultuur, sport, detailhandel. Waar mogelijk bekijken we binnen deze beleidsterreinen steeds of we de vrijetijdseconomie daarmee ook kunnen helpen. City marketing Wij zijn bezig met een heroriëntatie hoe we de branding van Oss het beste aan kunnen pakken. De nadruk ligt dan op de profilering van de sterke economische pijlers van Oss, van de gunstige vestigingsfactoren (zoals bereikbaarheid en onderwijs) en van het woongenot (denk aan veel groen, goede voorzieningen in de stad Oss, een aantrekkelijk buitengebied). Dit woongenot raakt zeker ook de vrijetijdseconomie maar wordt in de branding meegenomen om inwoners en bedrijven te trekken en niet zozeer toeristen en recreanten.
Economisch Beleid De gemeente Oss heeft met input van veel ondernemers(organisaties) een visie opgesteld voor de toekomst ‘Economische ambities 2014-2020 Samen vernieuwen’ (januari 2014). Daarin wordt nog eens bevestigd dat een goed woon- en leefklimaat belangrijk is voor de economie van Oss. In de visie werken we als gemeente aan bereikbaarheid, aan onderwijs dat op de vragen van bedrijven is afgestemd, aan duurzaamheid, profilering, internationalisering, innovatie en aan onze netwerken. Hier liggen ook aanknopingspunten voor de vrijetijdseconomie. Starters Succes Oss Zo staat het initiatief Starters Succes Oss ook open voor starters in de vrijetijdssector. Dit project stimuleert startende ondernemers, in de vorm van een intensief coachings- en begeleidingstraject, tegen een geringe eigen bijdrage. Het brengt starters en coaches bijeen in een netwerk waar ervaringen worden gedeeld en adviezen worden uitgewisseld.
29
Netwerken Ondernemers in de vrijetijdseconomie functioneren op verschillende manieren in netwerken. Denk aan Maasmeanders, maar ook aan het lidmaatschap van recreatieondernemers aan ondernemersverenigingen in het centrum van Oss, in kernen of van lokale en landelijke brancheorganisaties. Wij als gemeente Oss hechten aan goede netwerken van ondernemers. In de visie ‘Samen vernieuwen’ geven we aan dat we het Osse bedrijfsleven willen stimuleren en ondersteunen bij de vorming van lokale netwerken, die vervolgens de toon kunnen zetten in meer regionale en nationale netwerken. Ook hiervoor kunnen we naar de vrijetijdseconomie kijken.
Deltaprogramma Rivier en Maas Door klimaatveranderingen zal de afvoer van de Maas toenemen en hogere pieken kennen. Het aantal inwoners en de bedrijvigheid achter de dijken neemt nog steeds toe. Dat vraagt om een betere bescherming tegen overstroming. Om de waterveiligheid van Oss en omgeving op peil te houden zijn dus maatregelen nodig. Die maatregelen zijn groot en kostbaar en moeten ons tot minimaal 2100 beschermen. Het Rijk, provincies, gemeenten en waterschappen werken samen met belanghebbenden aan de plannen: het Deltaprogramma. In het onderdeel Deltaprogramma Rivieren voor de bedijkte Maas werken we samen aan maatregelpakketten voor de waterveiligheid in onze gemeente. Die pakketten bestaan uit dijkversterking en rivierverruiming. Vooral de rivier verruimende maatregelen kunnen mogelijkheden bieden om ook andere doelen te realiseren. Er liggen kansen om natuurontwikkeling, toerisme en recreatie, economie en cultuurhistorie hieraan te koppelen. Concrete voorbeelden zijn het ontwikkelen van delen van de visie Waterfront Ravenstein, het realiseren van de Ecologische Hoofdstructuur in het gebied Ossekamp/De Waarden en het verbeteren van de toegang tot het Burgemeester Delenkanaal. De waterveiligheidsplannen voor de bedijkte Maas zijn nog in ontwikkeling. Vanuit deze vrijetijdsvisie is het belangrijk om bij de verdere ontwikkelingen de kansen voor de vrijetijdseconomie te signaleren en verzilveren.
co nc ep t c on ce co nc ep t c on ce p e t p n o c on ce pt co n ep t c ce pt co nc ep t c ce pt co nc ep t o c pt co n ep t o c n c pt co n ep t o c n c e t n o c c t on ce pt co n e co c p c n ce 7 Stimuleren: verbindingen, samenhang Er is een toenemende noodzaak voor partijen actief in de vrijetijdseconomie om over de grenzen van het eigen bedrijf, de eigen organisatie, de eigen gemeente te kijken. Dat geldt voor de marketing en informatievoorziening naar de (potentiële) consument, maar ook voor kansen op vernieuwing van het vrijetijdsproduct.
30
on ce pt co n ep c on ce pt co n ep t c p e t n c c nc ep t on ce pt c c ep t on ce pt c o c ep t on ce pt c n o c t on ce pt co n c c t on ce pt co n co c p c n ce co nc ep t c on ce p n ep t on ce pt Dan komen termen als betere prof ilering, meer verbindingen en een betere samenhang naar voren. De gemeente wil dit faciliteren, maar beseft terdege dat dit geen eenvoudige en eenduidige aanpak kent. Wij geven in dit hoofdstuk onze visie hierop en willen partijen uitdagen maar we leggen nadrukkelijk het voortouw bij anderen.
ten om samen met deze partijen tot een eenduidige informatiestructuur te komen. Doel is om tot een adequaat, duurzaam systeem te komen afgestemd op het toenemend gebruik van internet en smartphones en met een zo groot mogelijk bereik (daar waar toeristen en inwoners komen). De verbetering van de informatievoorziening overstijgt de drie deelgebieden Maas, stad en Maashorst. Het is van belang te bekijken wat het juiste gebiedsniveau is om de informatie te bundelen. Wij opteren niet voor een overkoepelende entiteit/ naamgeving. Een extra naam in het gebied naast de drie deelgebieden leidt tot meer verwarring. Wij hechten meer aan een goede afstemming en samenwerking van de drie deelgebieden met behoud van hun naamgeving.
7.1 Informatievoorziening Het is duidelijk dat de informatievoorziening over de vrijetijd naar de inwoners en toeristen in Oss onder de maat is. Uit de bijeenkomst in januari 2016 met ondernemers en organisaties kwam dit nadrukkelijk naar voren. Er is een veelheid aan elkaar overlappende initiatieven en websites. Op dit vlak zijn actief: de VVV (www.vvvoss.nl), de bibliotheek (www.uitpuntoss.nl en www.toerismeinoss.nl), de centrumondernemers (www.centrummanagementoss.nl), gemeente zelf (www.datisoss.nl) en de informatiepunten in Megen (www.toerismemegen.nl) en Ravenstein (www. toerisme-ravenstein.nl). Daarnaast zetten ook de Maasmeanders (www.maasmeanders.nl) en de Maashorst (www.demaashorst. nl) op informatievoorziening in. Naast online blijft offline info ook van belang. Aan fysieke informatiedragers als folders en kaarten is nog steeds behoefte.
7. 2 Netwerkgedachte Vrijetijdseconomie is een samengesteld product, waarbij partijen elkaar nodig hebben. Wij als gemeente horen daar ook bij vanuit onze verschillende rollen: van subsidiegever, beleidsmaker , beoordelaar van plannen tot investeerder in publieke voorzieningen. Ook al hebben partijen elkaar nodig, ze komen elkaar niet als vanzelfsprekend tegen. Onze visie is dat hoe sterker het netwerk, hoe sterker de vrijetijdseconomie zich kan ontwikkelen. Dit willen we dan ook faciliteren (zie paragraaf 7.4).
In diverse van deze informatiedragers participeert de gemeente financieel. Wij gaan een traject opstar-
West Maas en Waal
Maasdriel
TIM
VVV
Kleine ondernemers
Bieb
Taskforce
TIR
Museum
Maashorst
Landerd
‘s-Hertogenbosch
Bernheze
Uden
31
co nc ep t c on ce co nc ep t c on ce p e t p n o c on ce pt co n ep t c ce pt co nc ep t c ce pt co nc ep t o c pt co n ep t o c n c pt co n ep t o c n c e t n o c c t on ce pt co n e co c p c n ce 7.3 Verhaallijnen en thematische keuzes Om de inwoners en toeristen te verleiden meer in Oss te blijven/naar Oss te komen zullen we op zoek moeten naar onderscheidende ‘verhalen’ op gebieden als natuur, religieus erfgoed, water, het Romeinse verleden, het industriële verleden van Oss, de Life sciences en Agrifood als high tech-sectoren, provinciale thema’s als Jheronimus Bosch of Van Gogh, de Zuiderwaterlinie, etc. Het is aan ondernemers om hierbinnen kansen te zien maar wij willen graag meedenken en ondersteuning bieden. Zo kunnen wij als gemeente ook zelf bepaalde verhaallijnen uitdragen. En soms is zelfs een investering in het publieke domein nodig om het verhaal te versterken, denk aan het nieuwe speelbos bij Herperduin geïnspireerd op de das als symbool voor de Maashorst. Wij staan open voor een inzet t.b.v. verhaallijnen die het individuele belang van ondernemers overstijgen.
7.4 Platform ‘Gastvrij Oss’ De inzet van partijen op de thema’s die in dit hoofdstuk zijn beschreven komen niet vanzelf tot stand. We komen daarom met het volgende idee: de opzet van een gemeentelijk platform (onder de werktitel ‘Gastvrij Oss’). Hierin zitten organisaties actief binnen de vrijetijdssector. Doel is om: • elkaar te ontmoeten en zaken af te stemmen (netwerkgedachte). Dat kan zijn een jaarlijkse ontmoetingsbijeenkomst, maar ook periodiek overleg tussen gemeente en organisaties; • meer samenhang in de profilering van Oss en haar deelgebieden (Maasmeanders, stad, Maashorst); • stimuleren van verhaallijnen die inspelen om nieuwe verbindingen binnen en buiten de vrijetijdseconomie; • eenduidige informatievoorziening naar inwoners en toeristen.
32
on ce pt co n ep c on ce pt co n ep t c p e t n c c nc ep t on ce pt c c ep t on ce pt c o c ep t on ce pt c n o c t on ce pt co n c c t on ce pt co n co c p c n ce co nc ep t c on ce p n ep t on ce pt Wat ons betreft richten we hiervoor geen formele structuur op. De deelname is op vrijwillige maar niet vrijblijvende basis.
Het idee is dat het platform de stimulans geeft tot concrete projecten om de hierboven beschreven doelen te realiseren. Daarbij is het platform geen uitvoeringsorganisatie. Dit doen de deelnemende partijen zelf.
Ons voornemen is om als gemeente hiervoor jaarlijks een werkbudget beschikbaar te stellen als ‘projectgeld’. Er dienen nadere criteria te komen waaraan projecten moeten voldoen bijv. projecten zijn altijd een samenwerking van meerdere partijen; ‘projectgeld’ is bestemd ter dekking van out-of-pocketkosten. De bijdrage van de gemeente wordt gemaximeerd; exploitatiekosten dan wel inzet in uren (eigen arbeid) zijn niet subsidiabel e.d.. Graag werken we bovenstaande met de partijen uit het veld verder uit.
33
co nc ep t c on ce co nc ep t c on ce p e t p n o c on ce pt co n ep t c ce pt co nc ep t c ce pt co nc ep t o c pt co n ep t o c n c pt co n ep t o c n c e t n o c c t on ce pt co n e co c p c n ce 8 Afsluiting De visie op de vrijetijdseconomie laat zien dat we alleen succesvol zijn als alle partijen (privaat en publiek) hun steentje bijdragen. De private sector roepen we op om te investeren, kansen te benutten en waar mogelijk samen te werken.
34
on ce pt co n ep c on ce pt co n ep t c p e t n c c nc ep t on ce pt c c ep t on ce pt c o c ep t on ce pt c n o c t on ce pt co n c c t on ce pt co n co c p c n ce co nc ep t c on ce p n ep t on ce pt Wij als gemeenten zien voor ons de volgende acties: • Het op orde brengen en houden van de basisvoorzieningen: de openbare ruimte, routestructuren, toegankelijkheid van gebouwen en gebieden en bebording. Wanneer zich vanuit de vrijetijdseconomie knelpunten of kansen voordoen, zullen we waar mogelijk vanuit de beschikbare budgetten middelen inzetten • We zijn actief aan de slag met onze visie op citymarketing, dit is een apart traject. • Binnen het ruimtelijke en economische beleid bekijken we of de kansen voor de vrijetijdssector optimaal worden benut In de planvorming rondom het Deltaprogramma Rivieren Maas nemen we de vrijetijdseconomie nadrukkelijk mee. • We verbeteren de regionale samenwerking op het gebied van toerisme. Onder meer met West Maas en Waal (Maastoerisme bevorderen), ’s-Hertogenbosch (bijv. Romeinse opgravingen Empel en Kessel) en de Maashorst gemeenten. • We zetten in op uitvoering van onze recent vastgestelde visie op het centrum van Oss (Koers Stadshart Oss, maart 2016), waarmee we ook de vrijetijdseconomie dienen
35
• We nemen het initiatief voor versterking en heroriëntatie van de informatievoorziening met relevante partijen in Oss en omgeving. Op dit moment verstrekken wij als gemeente Oss jaarlijks € 193.845,- aan organisaties actief binnen de vrijetijdseconomie. Een groot deel van dit bedrag wordt ingezet aan informatievoorziening naar inwoners en recreanten-toeristen. De heroriëntatie op de informatievoorziening zal binnen dit budget opgevangen worden. Dit kan consequenties hebben voor de bijdrage aan partijen. • We zetten in op de oprichting van een platform “Gastvrij Oss” voor de looptijd van deze visie (5 jaar). Met dit platform willen we de samenwerking, vernieuwingen en kansrijke thema’s stimuleren die uit deze visie naar voren komen. De komende periode wordt de werking van het platform nader uitgewerkt samen met het werkveld. Ter stimulering van projecten door derden, is jaarlijks een aanvullend budget nodig van € 80.000,- dat als cofinanciering kan worden ingezet. Voor de looptijd van de visie komt dit dus neer op € 400.000,-. • We onderzoeken welke mogelijkheden er zijn voor de haven in Megen en voor de Geffense Plas • We monitoren de tevredenheid van inwoners, bezoekers en toeristen en starten in 2016 met een nulmeting. • We werken de verhaallijnen die recreatie en toerisme een impuls kunnen geven verder uit.
c o ce t p p t e c ep t c on ce c on ce c p n t e o nc ep t c on c c n c o p c on ce t co p c on ce t co p t p t c on ce pt c on ce t p p t e c ep t c on ce p c on ce c p n ce pt c n c o n t e c n c o p c n ce t co n