Visie, ambitie en daadkracht Begroting 2012
Hoogkarspel september 2011
Inhoudsopgave
Inhoudsopgave ........................................................................................................................................3 1. Aanbiedingsbrief .........................................................................................................................5 2. Leeswijzer .................................................................................................................................15 3. Beleidsbegroting .......................................................................................................................17 3.1 Programmaplan ........................................................................................................................17 Programma 1: Bestuur en organisatie 19 Programma 2: Openbare orde en veiligheid 22 Programma 3: Openbare ruimte en verkeersveiligheid 26 Programma 4: Water 35 Programma 5: Bouwen en milieu 40 Programma 6: Ruimtelijke- en economische ontwikkeling 47 Programma 7: Publieke dienstverlening 52 Programma 8: Onderwijs 58 Programma 9: Sport, cultuur en recreatie 62 Programma 10: Werk en inkomen 66 Programma 11: Maatschappelijke ondersteuning (Wmo) 72 Programma 12: Zorg en welzijn 77 Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien 81 3.2 Paragrafen ................................................................................................................................87 Paragraaf 1: Lokale heffingen 89 Paragraaf 2: Weerstandsvermogen 94 Paragraaf 4: Financiering 102 Paragraaf 5: Bedrijfsvoering 105 Paragraaf 6: Verbonden partijen 107 Paragraaf 7: Grondbeleid 112 Paragraaf 8: Subsidies 116 4. Duurzaam Kiezen ...................................................................................................................119 5. Financiële begroting ...............................................................................................................121
Bijlagen ................................................................................................................................................125 Meerjaren(investerings)begroting 2012-2015 127 Berekening EMU-saldo Gemeenten en Provincies 133 Stand en verloop van reserves en voorzieningen 2012-2015 137 Meerjarenbegroting 2012-2015 per programma 143 Recapitulatie Meerjarenbegroting 2012-2015 153
3
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
4
1. Aanbiedingsbrief Nr. 2011 – 59 Onderwerp: Programmabegroting 2012 Geachte leden van de raad, Inleiding Hierbij bieden wij u de Programmabegroting 2012 aan, inclusief de meerjarenraming 2013-2015. Bij de totstandkoming van deze Programmabegroting 2012 en de meerjarenraming 2013-2015 hebben wij de uitkomsten betrokken welke vanuit de ombuigingsoperatie Duurzaam Kiezen naar voren zijn gekomen. Aanleiding voor deze ombuigingsoperatie waren de uitkomsten van de Perspectievennota 2010-2014 zoals die door u in mei 2010 is vastgesteld. De daarbij gepresenteerde tekorten zijn inzet geweest van ons college in het proces dat wij het afgelopen jaar met u hebben doorlopen. Uitgangspunt bij de nu aan u gepresenteerde meerjarenbegroting 2012 en verder is samengevat een structureel sluitende meerjarenbegroting waarbij incidentele dekkingen niet voor structurele uitgaven worden ingezet. Ontwikkelingen en risico’s Na een lange periode van onzekerheid over de vraag hoe groot de bezuinigingen op het gemeentefonds zouden uitpakken, is er met de “Mei-circulaire” meer duidelijkheid gekomen. De algemene opvatting was “dat het meeviel” ten opzichte van de verwachtingen die nog somberder waren. Toch is enige tempering van al te optimistische gevoelens op zijn plaats. Dat vraagt van alle partijen de discipline om te blijven sturen op de bezuinigingen zoals deze zijn ingezet. Wat ook niet onderschat mag worden zijn de financiële gevolgen van de door de regering in het vooruitzicht gestelde decentralisatie van taken en de daarmee gepaard gaande bezuinigingen richting gemeenten. Met name de gevolgen van de Wet Werken naar Vermogen zijn onderwerp van een landelijke discussie en komen, in de visie van Den Haag, volledig voor rekening en risico van de gemeente. Dit alles overziend is het beter om in plaats van te spreken dat het meevalt, te praten in termen van “het had erger gekund”. Dat doet meer recht aan de urgentie om het ingezette beleid van bezuinigingen voort te zetten. De effecten van de “September-circulaire” konden niet meer verwerkt worden in onderliggende begroting. De bijstellingen zullen verwerkt worden in de Perspectievennota 2012. Duurzaam kiezen In 2010 hebben wij de ombuigingsoperatie Duurzaam Kiezen gestart. Taakstellend is de opdracht gegeven om in vier jaar (2012 tot en met 2015) een bedrag van € 1,5 miljoen om te buigen. De ombuigingsoperatie beschouwen wij als cruciaal voor de komende bestuursperiode. De ombuigingsoperatie is niet alleen nodig om te bezuinigen en een structureel sluitende begroting te krijgen en te houden, maar ook om koerswijzigingen mogelijk te maken, ruimte te scheppen voor nieuw beleid en achtervang te creëren voor decentralisaties van het rijk. Wij hebben in een aantal sessies de nodige maatregelen geformuleerd. De uitgewerkte maatregelen hebben uiteindelijk geleid tot een totaalbedrag aan ombuigingen van ruim € 1 miljoen. Alhoewel de uitgewerkte maatregelen op termijn leiden tot besparingen, is in sommige gevallen eerst een investering noodzakelijk om vervolgens tot die besparing te komen, zogenaamde frictiekosten. In veel gevallen zijn de frictiekosten nog niet bekend. Als wij hier meer duidelijkheid over hebben, wordt u hierover geïnformeerd middels separate voorstellen. Daarnaast zullen wij u tweemaal per jaar, bij de begroting en de perspectievennota informeren over de stand van zaken. Met behulp van een zogenaamde ombuigingsbarometer laten wij zien hoeveel er dan gerealiseerd is. Voor meer informatie over de ombuigingsoperatie Duurzaam Kiezen verwijzen wij u naar Hoofdstuk 4 (bladzijde 119) binnen deze programmabegroting. Bestuursakkoord Het bestuursakkoord regelt de taakverdeling tussen het rijk en de lokale overheden. Voor de uitvoering van haar beleid is het kabinet namelijk mede-afhankelijk van lokale overheden. Veel overheidstaken op het gebied van zorg, sociale zekerheid, ruimte en natuur worden immers door gemeenten en 5
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
provincies uitgevoerd. Voor de huidige kabinetsperiode ligt het akkoord extra gevoelig vanwege de grote bezuinigingen die het kabinet wil doorvoeren. Het kabinet wil, om tot een compacte en slagvaardige overheid te komen, met een doelmatige taakverdeling, een aantal taken decentraliseren. Dit leidt tot een omvangrijke hervorming wat gepaard gaat met een grote overheveling van budgetten oplopend tot € 8,5 miljard en van bezuinigingen van circa € 2 miljard. De gemeenten nemen onder meer de jeugdzorg over, een deel van de taken uit de zorgwet AWBZ en de nieuwe wet Werken naar Vermogen, waarin de bijstand, de uitkering voor jonggehandicapten Wajong en de sociale werkplaatsen worden gebundeld. De financiële gevolgen van deze drie grote decentralisaties hebben wij nog niet in onze meerjarenraming verwerkt. Een inschatting hiervan is op dit moment nog niet te maken. Dit omdat per onderwerp nog onbekend is wat het aandeel van de gemeente Drechterland hier in is. Daarvoor zijn precieze uitwerkingen en verdeelsleutels over de gemeenten nodig. Wij volgen de ontwikkelingen hieromtrent nauwlettend. Prestatie-indicatoren Bij de behandeling van de financiële cyclusdocumenten is naar voren gekomen dat de gepresenteerde prestatie-indicatoren niet (altijd) aansluiten bij de gestelde ambities en resultaten in de programma’s. Het is voor u als raad dan ook niet altijd eenvoudig om vast te stellen wat bereikt is. Om u hierin tegemoet te komen hebben wij op diverse programma’s wijzigingen aangebracht in de prestatieindicatoren. De instrumenten die ons hierbij ter beschikking staan zijn onder andere de benchmark “Waar staat je gemeente”, de benchmark riolering en tevredenheids- en rekenkameronderzoeken. De ontwikkeling van eenduidige en duidelijke prestatie-indicatoren is geen statisch geheel. Wij blijven dan ook onze focus houden op een verdere toekomst gerichte ontwikkeling van deze prestatieindicatoren. Een ontwikkeling die de leesbaarheid, meetbaarheid, realiteit en controleerbaarheid van de programma’s moet vergroten en waarover wij in het voorjaar van 2012 graag met u in overleg willen treden. Nota activa In september heeft u de nota Activa vastgesteld. Deze nota betrof een actualisatie van de nota uit 2007. Er zijn diverse aanpassingen doorgevoerd die rechtstreeks voortvloeiden uit de aanbevelingen van de commissie BBV en de staande praktijk. Met de aanpassingen heeft er een verschuiving in de berekening van de kapitaallasten plaats gevonden. Deze verschuiving heeft direct geleid tot een incidenteel budgettair voordeel voor 2012 voor een bedrag van € 217.000,-. Resultaat Programmabegroting 2012 – 2015 Zoals gebruikelijk zijn na de behandeling van de Perspectievennota nieuwe gegevens bekend geworden over de inkomsten en uitgaven. In deze programmabegroting zijn deze mutaties verwerkt. De mutaties in de uitgaven en inkomsten leiden tot onderstaand geactualiseerd overzicht. 2012 Resultaat na bestemming
€
85.000 € (voordeel)
2013 1.351.000 € (voordeel)
2014 588.000 € (voordeel)
2015 1.928.000 (voordeel)
Overzicht in hoofdlijnen Wij informeren u in deze aanbiedingsbrief over een aantal belangrijke onderwerpen die de komende periode aan de orde zijn. Daarnaast verschaffen wij u, zoals gebruikelijk, inzicht in de financiële positie en doen u een aantal voorstellen. Invoering Burgernet Het wonen en leven in een veilige omgeving heeft een hoge prioriteit. De gemeente en politie werken daar dagelijks aan. Met de beoogde invoering van Burgernet kunnen inwoners een concrete bijdrage leveren aan de veiligheid in de eigen leefomgeving. Burgers zullen, zo concreet mogelijk, in staat worden gesteld, een actieve rol te vervullen rond de veiligheid in de eigen woon- en werkomgeving. Onder Burgernet valt ook mail-alert. In dit bericht wordt gevraagd om informatie te geven die de politie kan helpen een zaak op te lossen. De praktijk wijst uit, dat door een actieve bijdrage de sociale en Gemeente Drechterland – Begroting 2012
6
maatschappelijke kwaliteit in de buurt, maar ook het onderlinge vertrouwen tussen burgers en overheid toeneemt. Waterplan Nadat uw raad in 2011heeft besloten te starten met het opstellen van het integrale waterplan heeft Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier alsnog besloten te willen participeren. Dit biedt nieuwe mogelijkheden om samenwerking in de waterketen te verbeteren/optimaliseren. In het bestuursakkoord water gaan het Rijk, Unie en gemeenten uit van behoorlijke efficiencywinsten. Dit biedt mogelijkheden tot het afstemmen van baggerprogramma’s. Daarnaast willen wij afspraken maken over de overname van het stedelijk water door het Hoogheemraadschap. Bouwen en Milieu Binnen het programma Bouwen en Milieu gaan we in 2012 weer verdere stappen maken op de belangrijke onderwerpen die de afgelopen jaren al zijn ingezet. De ontwikkelingen rond de vorming van regionale uitvoeringsdiensten zullen naar verwachting in 2012 tot een overeenstemming leiden hoe de RUD in onze regio zal worden vormgegeven. Vooruitlopend daarop willen wij onze milieutaken al onderbrengen bij de Milieudienst Westfriesland. Dit heeft uiteraard flinke gevolgen voor de betrokken medewerkers en de afdeling Bouwen en Milieu. Wij zullen dit proces dan ook zeer zorgvuldig aanpakken. Op het gebied van duurzame ontwikkeling gaan we vanuit de Klimaatvisie verder met het uitvoeren van de projecten waarvoor de zogenaamde SLOK-subsidie is ontvangen. Daarnaast zal worden uitgewerkt wat er verder nog nodig is om de afgesproken doelstellingen voor 2020 in onze gemeente te kunnen behalen. Ook het project Kompas (problematiek arbeidsmigranten) loopt nog heel 2012 door. Hierbij ligt de nadruk enerzijds op controles en zo nodig handhaving op bestaande huisvestingslocaties en anderzijds op het komen tot goede afspraken met de uitzendbranche en werkgevers over nieuwe voorzieningen. Beheer en onderhoud openbare ruimte In het najaar van 2011 is de kadernotitie kwaliteit beheer openbare ruimte gepresenteerd waarin een lijn is uitgezet voor het beheer van de openbare ruimte in de komende jaren. Het belangrijkste element in deze notitie is het beter meetbaar maken van de kwaliteit van de openbare ruimte met als belangrijkste onderdeel beheer op beeldkwaliteit met behulp van meetlatten en een systeem van monitoren om de geleverde prestaties te kunnen bepalen. Daarnaast wordt in 2012 een bewonerschouw opgezet waarbij de beleving van de bewoners wordt gekoppeld aan de beeldkwaliteitsniveaus. Deze bewonersschouw wordt gekoppeld aan de al bestaande wijkwandelingen. Openbare verlichting In 2012 wordt gestart met de vervanging van conventionele lampen voor LED verlichting. Naast het reguliere beheer en onderhoud zal in het kader van de notitie duurzaam kiezen per locatie gekeken worden naar de noodzakelijkheid van verlichting. Ruimtelijke ordening Door de crisis heeft de woningbouw in onze gemeente met een behoorlijke tegenslag te maken. Projecten die niet afgerond kunnen worden leiden ook op de gemeentelijke begroting tot bijstellingen. De nota Strategische gronden zal hierop moeten inspelen. Daarnaast wordt er hard gewerkt om het plan Reigersborg Noord 3 in 2012 in uitvoering te nemen. Verder zullen wij in de lokale woonvisie het beleid rondom wonen in Drechterland opnieuw evalueren en aanpassen. Centrumplan In 2012 gaat de definitiefase van het project Centrumplan Hoogkarspel van start. Het streven is het nieuwe gemeentehuis, onderdeel van het Centrumplan in 2015 op te leveren. In 2012 zal volop worden ingezet op het voorbereiden van de aanbesteding rondom het gemeentehuis en het Centrumplan Hoogkarspel. Met kernspelers in het centrum krijgt de verdere uitwerking vorm. Uw raad zal een besluit worden voorgelegd voor het ontwerp van het gemeentehuis en een actualisatie van het masterplan. Economie Zowel lokaal als regionaal staat in 2012 het thema economie hoog op de agenda. Regionaal wordt gewerkt aan een Westfriese economische visie, welke geïntegreerd zal worden in een totaalvisie voor de kop van Noord-Holland. Speerpunten daarbij zijn onderwerpen als agribusiness, health, energy, maritiem en leisure. 7
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
Lokaal zal gewerkt worden aan het uitvoeringsprogramma van de lokaal economische beleidsvisie welke begin 2012 aan uw raad zal worden aangeboden en welke in nauwe samenwerking met het Drechterlandse bedrijfsleven wordt opgesteld. Brede Scholen Het jaar 2012 moet het jaar worden waar naast de ontwikkelingen in Hoogkarspel en Wijdenes de uitrol over de andere kernen ook vaste vorm krijgt. Ten eerste willen wij dat bereiken door extra coordinatie uren in te zetten. Voorts moet de samenwerking tussen scholen, peuterspeelzaalwerk, kinderopvang, verenigingen en gemeente met betrekking tot de combinatiefuncties het proces nadrukkelijk versterken. Daarbij zal de roep om andere schooltijden en dagarrangementen de vraag na een integrale aanpak alleen maar versnellen en versterken. Werk en Inkomen Per 1 januari 2012 wil het kabinet verschillende wijzigingen doorvoeren in de bijstandsregelingen. De Wet Investeren in Jongeren (WIJ) en de Wet Werk en Bijstand (WWB) worden samengevoegd. Vervolgens worden de verplichtingen aangescherpt, zodat mensen nog meer gestimuleerd worden om een baan te gaan zoeken. Een jaar later zal naar verwachting de Wet Werken naar Vermogen worden ingevoerd. Met deze wet wordt de uitvoering van de Wajong (voor arbeidsongeschikte jongeren), de Wet Sociale Werkvoorziening (Wsw) en de bijstandsregelingen samengevoegd en bij de gemeenten gelegd. Het jaar 2012 zal in het teken staan van de voorbereidingen hierop. Vanaf medio 2011 is al besproken en onderzocht of deze nieuwe regeling door de 7 Westfriese gemeenten (en eventueel in SED-verband) gezamenlijk kan worden uitgevoerd. Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) Gemeenten hebben met de Wmo de opdracht om beperkingen van burgers te compenseren, zodat zij kunnen participeren in de maatschappij. Het is aan gemeenten dit compensatiebeginsel verder vorm te geven. Tot nu toe heeft de nadruk vooral gelegen op het verstrekken van individuele voorzieningen: rolstoelen, vervoersvoorzieningen, woningaanpassingen en hulp bij het huishouden. De opdracht vanuit de Wmo is echter om van een aanbodgerichte aanpak naar een meer vraaggestuurde uitvoering te gaan (de kanteling). Er is nieuw beleid ontwikkeld voor de individuele voorzieningen van de Wmo. Dit beleid is tot stand gekomen door samenwerking tussen alle Westfriese gemeenten en zal nog in 2011 ter vaststelling aan de gemeenteraad worden aangeboden. Het streven is dat dit nieuwe beleid met ingang van 1 januari 2012 van kracht wordt. In het nieuwe beleid staat de participatie van mensen met beperkingen en ouderen centraal. Dit ontstaat door een nieuwe manier van denken namelijk: vanuit de persoon, vanuit oplossingen (resultaten) en niet vanuit bestaande voorzieningen. Samenwerking in SED-verband Wij zijn voortvarend gestart in 2011 met de samenwerking in SED-verband. Op een enkele na, zijn de bestuursopdrachten vastgesteld. Graag zetten wij deze positieve ontwikkeling in 2012 voort en gaan wij met u in gesprek over de resultaten en kansen. Organisatieontwikkeling In de afgelopen jaren is veel op de gemeente afgekomen. Er zijn externe ontwikkelingen: mondiger burgers, een continu proces van gewijzigde wet- en regelgeving, digitalisering, meer taken die naar de gemeenten gaan, de kredietcrisis, enz. Om deze externe ontwikkelingen het hoofd te kunnen bieden, staat de organisatie niet stil. In de afgelopen jaren zijn er in de bedrijfsvoering van de organisatie al diverse stappen gezet: van sectoren- naar directiemodel, de afdelingshoofden zijn integraal managers geworden, er wordt een doorgroei gemaakt naar functionele afdelingen, er wordt toegewerkt naar sturing op resultaat, de competenties van medewerkers staan centraal, enz. Het management heeft geconcludeerd dat er rond de ontwikkeling van de organisatie al veel is gedaan, maar dat we er nog niet zijn. Er moeten in 2012 nog verdere stappen worden gezet en behaalde resultaten moeten geborgd worden. Daarbij wordt gedacht aan de doorontwikkeling van de planning- en controlcyclus (waarbij de IPL een belangrijk instrument is), aan een verdere beheersing van het budgetbeheer (denk aan de verplichtingenadministratie) en aan de invoering van het projectmatig werken (met daarbij een accurate urentoerekening door middel van tijdregistratie). Verder zal de organisatie zich gaan bezinnen op “Het nieuwe werken”(waaronder de mogelijkheid van flexwerken) en onderlinge intervisie. Resultaat van dit alles zal zijn dat we nog meer grip krijgen op de bedrijfsvoering en aansturing van onze organisatie. Gemeente Drechterland – Begroting 2012
8
Algemene financiële beschouwingen Bij de samenstelling van Programmabegroting 2012-2015 zijn wij, rekening houdende met uw wensen overgegaan naar een iets andere opzet van de cijfers. Dit met als doel de programmabegroting nog leesbaarder te maken. De wijziging houdt in dat we binnen het programma alleen nog de laatst vastgestelde rekening, de lopende begroting en het nieuwe begrotingsjaar in beeld brengen. Voorts presenteren wij een analyse van de verschillen nu direct binnen het programma en presenteren wij u tevens een overzicht van de mutaties in de reserves en de investeringen die met de programma’s samenhangen. De jaarschijf 2012 wordt hierbij centraal gesteld. Het meerjarenperspectief vindt u nu als bijlage terug (Meerjarenbegroting 2012-2015) (bladzijde 145). Perspectievennota 2011 VS Programmabegroting 2012 Bij de perspectievennota 2011-2015 zijn de kaders en uitgangspunten bepaald voor de programmabegroting 2012-2015. Tevens hebben wij daar, met inachtname van deze kaders en uitgangspunten een verwacht resultaat gepresenteerd. Dit resultaat wijkt af van de programmabegroting 2012-2015 zoals die nu aan u is voorgelegd. Voor het jaar 2012 laat zich dit als volgt vertalen: 2012 Saldo Perspectievennota 2011 na bestemming Saldo Programmabegroting 2012 na bestemming
€ €
626.00085.000
Verschil t.o.v. Perspectievennota 2011
€
711.000 (voordeel)
De programmabegroting 2012 sluit met een positief saldo van € 85.000,-. Ten opzichte van de perspectievennota betekent dit een voordelig verschil van € 711.000,-. In onderstaand overzicht geven wij op hoofdlijnen de mutaties die tot dit verschil hebben geleid. Mutaties Perspectievennota - Programmabegroting 2012 Progr. 6 Progr. 10 Progr. AD
Algemeen
2012
V/N S/I
Vanaf 2012 vrijval kosten Planschade GOED Project In 2012 lagere bijdrage uren aan de bouwgrondexploitatie Vanaf 2012 stijging uitgaven bijstandsuitkeringen met 10% Vanaf 2012 lagere doeltuikering Rijk In 2012 vrijval laatste 25% Escrow (aandelen Nuon) In 2012 hogere Algemene uitkering o.b.v. Mei-circulaire In 2012 verkoop pand
€ € € € € € €
75.000 67.000110.00026.00083.000 267.000 180.000
V N N N V V V
S I S S I I I
In 2012 lagere kapitaallasten (o.a. gevolg nota activa) vanaf 2012 lagere renteontvangsten deposito (afname liquiditeit) vanaf 2012 voordeel saldo inflatie t.o.v. PPN Vanaf 2012 mutaties autonome ontwikkelingen
€ € € €
217.000 68.000190.000 30.000-
V N V N
I S S S
€
711.000 (voordeel)
Verschil t.o.v. Perspectievennota 2011
Het begrotingsresultaat primitieve begroting 2012 Het resultaat van de primitieve begroting 2012 na bestemming kan worden vastgesteld op € 85.000,-. Dit resultaat is als volgt opgebouwd:
9
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
De totale baten bedragen De totale lasten bedragen
€ € Resultaat vóór bestemming
Af: mutaties in de reserves
30.713.000 30.938.000
€
225.000- (negatief)
€
310.000
Resultaat nà bestemming
85.000 (positief)
Onderhoudsplannen Op het onderhoudsplan kunstwerken na zijn alle onderhoudsplannen geactualiseerd. De financiële gevolgen hiervan zijn doorgerekend in de begroting. De verwachting is dat de actualisatie van het beheer en onderhoudsplan kunstwerken achterstallig onderhoud aan het licht zal brengen. De hoogte hiervan is momenteel nog niet in te schatten, de inspecties vinden momenteel plaats. De uiteindelijke financiële effecten worden gepresenteerd bij de Perspectievennota 2012. De voorgenomen investeringen en activiteiten De accenten voor 2012 liggen in het verder oppakken en verwezenlijken van onze ambities en (politieke) wensen. De investeringen kunnen daarbij worden onderscheiden in:
investeringen met een economisch nut; en investeringen met een maatschappelijk nut
€ €
1.764.000 110.000
Het betreffen hier bijna uitsluitend vervangingsinvesteringen. Voor een specificatie wordt verwezen naar hoofdstuk 5 Financiële begroting (bladzijde 121). Vermogenspositie De vermogenspositie is door het positieve jaarresultaat van 2010 verder toegenomen. Het vrij besteedbare deel van de Algemene reserve bedraagt per 1 januari 2012 € 9.689.000,-. Daarnaast is een risicoreserve aanwezig van € 2.400.000,-. De reserves bestaan uit Algemene reserve en Bestemmingsreserves. De Algemene reserve groeit de komende jaren door geprognosticeerde winstnemingen in de grondexploitaties en de gefaseerde uitkering van de opbrengst verkochte NUON-aandelen. De bestemmingsreserves nemen af door jaarlijkse aanwendingen. Het niveau van de voorzieningen neemt af door met name aanwendingen ten behoeve van de egalisatie van (onderhouds)kosten van de openbare ruimte. Recapitulatie reserves en voorzieningen (situatie per 1 januari) Naam reserve/voorziening
2011
2012
2013
2014
2015
32.020.000
33.310.000
33.000.000
32.486.000
31.752.000
Waarvan: - risicoreserve - vrij besteedbare reserve
2.400.000 7.944.000
2.400.000 9.689.000
2.400.000 9.851.000
2.400.000 9.882.000
2.400.000 9.645.000
Voorzieningen
4.832.000
3.725.000
4.135.000
4.133.000
4.731.000
36.852.000
37.035.000
37.135.000
36.619.000
36.483.000
Reserves
Totaal
N.B.: Voor een specificatie van de bedragen verwijzen wij u naar het overzicht reserves en voorzieningen, dat als bijlage achter in de begroting is opgenomen (bladzijde 139). Gemeente Drechterland – Begroting 2012
10
Tarieven en belastingen Onroerende-zaakbelastingen De tarieven voor de OZB worden altijd berekend op basis van het tarief uit het voorgaande jaar verhoogd met een vastgesteld percentage. Voor deze raadsperiode zijn wij voornemens de tarieven jaarlijks te laten stijgen met 5%. Er wordt rekening gehouden met een lichte daling van de waarden van de WOZ-objecten van 1% waardoor de reële stijging uitkomt op 4%. Wij houden tevens rekening met het gegeven dat wij beneden het zogenoemde gemiddelde rekentarief ozb heffen voor de eigenaren van woningen. Wij vinden het billijk in een aantal jaren daar naar toe te groeien. Voor een verduidelijking van het door het rijk gehanteerde rekentarief ten opzichte van het gemeentelijk tarief verwijzen wij naar de toelichting in paragraaf 1 Lokale heffingen (bladzijde 89). Rekentarieven Omschrijving Heffingseenheid: percentage van de waarde Woningen Niet woningen: eigenaar Niet woningen: gebruiker
2011
2012
0,0725 0,1416 0,1133
0,0761 0,1487 0,1190
De tarieven voor de niet-woningen zijn in 2009 extra verhoogd met 25% waarvan de opbrengst is bestemd voor de voeding van de bestemmingsreserve “Verkeersinfrastructuur Drechterland”. Deze verhoging heeft een tijdelijk karakter en loopt af in 2018. Afvalstoffenheffing De tarieven voor de afvalstoffenheffing zijn afhankelijk van de kosten, die de Huisvuilcentrale (HVC) te Alkmaar aan de gemeente in rekening brengt. Met HVC is overeengekomen, dat de kostprijs per huishouden met een jaarlijkse indexering wordt aangepast voor de tariefstelling op lokaal niveau. Het tarief voor 2012 bedraagt vooralsnog voor éénpersoonshuishoudens € 243,- en voor meerpersoonshuishoudens € 325,-. Rioolheffing In 2010 is de bestaande verordening rioolrecht vervangen door de verordening rioolheffing. De rioolheffing wordt geheven van de eigenaar van een eigendom van waaruit afvalwater direct of indirect op de gemeentelijke riolering wordt afgevoerd. Voor de begroting 2012 is het nieuwe gemeentelijk rioleringsplan (GRP) als uitgangspunt genomen. Als gevolg hiervan wordt het basistarief in 2012 met 7 % verhoogd. Het tarief in 2011 was € 130,-. Voor 2012 wordt het basistarief inclusief 7 % verhoging berekend op € 139,-. Toeristenbelasting Deze belasting wordt geheven naar het aantal overnachtingen. Het voorgestelde tarief bedraagt met ingang van 2012 € 1,- per overnachting. Leges en marktgelden De gemeentelijke legestarieven volgens de tarieventabel en de tarieven voor de marktgelden zijn verhoogd met 1,5 %. Begraaf- en grafrechten In afwachting van het onderzoek naar de kostendekkendheid voor de begraaf- en grafrechten is besloten de tarieven te verhogen met 1,5 %. Forensenbelasting Voorgesteld wordt de Forensenbelasting met ingang van 2012 in te voeren binnen de gemeente Drechterland als maatregel vanuit het project Duurzaam Kiezen. Forensenbelasting wordt geheven van degene die voor zichzelf of voor hun gezin meer dan 90 dagen per jaar een gemeubileerde woning beschikbaar houdt zonder in de gemeente hoofdverblijf te hebben. Onder gemeubileerde woningen vallen ook zomerhuisjes, chalets en stacaravans. 11
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
Het meerjarenperspectief In de Perspectievennota constateerden wij dat het meerjarenperspectief, met inbegrip van de effecten zoals die uit de ombuigingstaakstelling Duurzaam kiezen naar voren zijn gekomen, meerjarig een positief beeld gaf. Dit beeld wordt met de huidige programmabegroting 2012-2015 nog eens versterkt. Het meerjarenperspectief 2012-2015 kent evenwel een aantal behoorlijke fluctuaties. Fluctuaties die voornamelijk worden veroorzaakt door de incidentele ontvangsten van de NUON gelden in 2013 en 2015. Wanneer deze omvangrijke incidentele baten buiten beschouwing worden gelaten kan een reëler beeld worden gegeven van ons meerjarenperspectief. Een beeld dat een meerjarig structureel sluitende begroting laat zien. 2012
2013
Resultaat na bestemming Incidenteel NUON
€ €
85.000 -
€ €
Reëel saldo
€
85.000 € (voordeel)
1.351.000 1.200.000
2014 € €
151.000 € (voordeel)
588.000 -
2015 € €
588.000 € (voordeel)
1.928.000 1.700.000 228.000 (voordeel)
De uitkomsten zijn positief en optimistisch. Toch is, zoals in het begin van deze aanbiedingsbrief is geformuleerd, enige tempering van het gevoel van optimisme op zijn plaats. Een tempering die wordt ingegeven door de mogelijke toekomstige financiële gevolgen van de decentralisatie van taken die voortkomen uit het bestuursakkoord en een kabinetsbeleid dat mogelijk aanleiding geeft tot aanvullende bezuinigingen.
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
12
Voorstel Samenvattend stellen wij u voor: 1. de programmabegroting 2012 vast te stellen; 2. autorisatie te verlenen overeenkomstig de bij de financiële begroting (overzicht baten en lasten (bladzijde 155), mutaties in de reserves (bladzijde 139) en de investeringsbegroting (bladzijde 129)) behorende programma’s op totaalniveau van baten en lasten; 3. in te stemmen met de financiële gevolgen van alle investeringen voor 2012 en autorisatie te verlenen tot het maximum van het opgenomen investeringsbedrag (zie bijlage achter in de begroting bladzijde 129); 4. de hoogte van de subsidieplafonds per werksoort, zoals aangegeven in paragraaf 8 “Subsidies” (bladzijde 116), vast te stellen; 5. de tarieven onroerende-zaakbelastingen met ingang van 1 januari 2012 te verhogen met 5% en uit te gaan van de volgende percentages van de WOZ-waarden: a. eigenaren woningen: 0,0761 %; b. eigenaren niet-woningen: 0,1487 %; c. gebruikers niet-woningen: 0,1190 %; 6. de tarieven afvalstoffenheffing met ingang van 1 januari 2012 vast te stellen op € 243,- voor éénpersoonshuishoudens en op € 325,- voor meerpersoons-huishoudens; 7. het tarief van de rioolheffing per eigendom in gebruik als woning met ingang van 1 januari 2012 te verhogen met 7 % en vast te stellen op € 139,- en de overige gestaffelde tarieven eveneens te verhogen met 7 %; 8. de legestarieven met ingang van 1 januari 2012 te verhogen met 1,5 % en vast te stellen volgens de tarieventabel zoals deze voor u ter inzage ligt inclusief enkele aanpassingen (invoeren leges principeverzoeken overeenkomstig hetgeen hierover in hoofdstuk 4 Duurzaam Kiezen is opgenomen (bladzijde 119)); 9. de tarieven voor de marktgelden per 1 januari 2011 te verhogen met 1,5 %; 10. de tarieven voor de begraaf- en grafrechten per 1 januari 2012 te verhogen met 1,5 % en vast te stellen volgens de tarieventabel zoals deze voor u ter inzage ligt inclusief enkele aanpassingen; 11. het tarief voor de toeristenbelasting met ingang van 1 januari te verhogen en vast te stellen op € 1,- per overnachting. 12. het tarief voor de forensenbelasting vast te stellen op € 225,-; 13. kennis te nemen van de meerjarenbegroting 2013 – 2015. De vaststelling van de tarieven voor 2012 volgens punt 5, 6, 7, 8, 9,10 en 11 en de indien van toepassing zijnde tarieventabellen zijn overeenkomstig vastgelegd in ontwerpbesluiten zoals deze voor u ter inzage liggen. Hoogkarspel, 27 september 2011 College van burgemeester en wethouders van Drechterland, R.J.H. van der Riet (burgemeester) Mr. F.L. Romkema (secretaris a.i.)
13
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
14
2. Leeswijzer Hier wordt een korte toelichting gegeven op de hoofdstukken van deze programmabegroting. Hoofdstuk 3 Beleidsbegroting Dit hoofdstuk bestaat uit twee delen: het programmaplan en de paragrafen Het programmaplan bestaat uit 12 progamma’s en een hoofdstuk Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien. Per programma wordt informatie gegeven over wat willen we bereiken, wat gaan we er voor doen en wat mag het kosten. Tevens bevat elke programma een financiële toelichting over de verschillen ten opzichte van de vorige begroting. Het tweede deel van de beleidsbegroting bestaat uit de paragrafen. Hoofdstuk 4 Duurzaam Kiezen In dit hoofdstuk wordt nader ingegaan op de ombuigingsoperatie van de gemeente Drechterland. Hoofdstuk 5 Financiële begroting In dit hoofdstuk zijn de uitgangspunten opgenomen welke vastgesteld zijn bij de perspectievennota 2011. Daarnaast bevat het informatie over de geplande investeringen, stand en verloop van reserves en voorzieningen. Bijlagen In de bijlagen zijn overzichten opgenomen welke verplicht zijn volgens het “Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten”.
15
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
16
3. Beleidsbegroting 3.1
17
Programmaplan
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
18
Programma 1: Bestuur en organisatie Portefeuillehouder: R. van der Riet
Dit programma omvat: Bestuursorganen Voorlichting en representatie
Wat willen we bereiken? Maatschappelijk effect
Betrokken samenleving
Daadkrachtige overheid
Hoofddoelstelling
Subdoelstelling
Prestaties
Burgers van de gemeente Drechterland worden actief betrokken bij de vorming en de uitvoering van het beleid door een open en klantgerichte bestuursstijl
Nota participatiebeleid opstellen Meespreken van belanghebbenden aan de raad Afleggen van wijk- en werkbezoeken door het college
Nota opleveren in 2012
Een doelmatige en doeltreffende gemeentelijke
Dienstverlening met als uitgangspunt dat lokaal geboden wordt wat lokaal kan en regionaal, wat regionaal moet (zie ook Programma 7 Realistische planning van raadsproducten (IPL)
Versterken kaderstellende, controlerende en volksvertegenwoordigende rol van de gemeenteraad en van de beleidsvoorbereidende en uitvoerende rol van het college
Versterken van een positief imago
Bij aanvang van de beleidscyclus starten met kaderstellende startnotities en/of themadiscussies Goede en tijdige informatievoorziening van college aan de raad Afbakenen van bevoegdheden van bestuursorganen raad, college en burgemeester Presentatie van werkzaamheden raad op website
Uitnodigen van belanghebbenden voor Ronde tafel gesprekken Wijkwandelingen en bedrijfsbezoeken Samenwerkingsverbanden organiseren in optimale schaal
Raadsplanning
Beantwoorden van aanvragen, brieven e.d. binnen de wettelijke termijn (**) Startnotities en themabijeenkomsten
Actieve informatieplicht van het college
Blijvend aandacht voor duidelijke en transparante bevoegdheidsverdeling raad - college/burgemeester Duidelijke en herkenbare positie van de raad op de website
(**) Doordat de wettelijke termijnen van besluiten verschillen is het niet mogelijk om één termijn op te nemen.
19
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
De prestatie-indicatoren waarmee we bovenstaand beleid willen meten zijn: Hoofd/subdoelstelling Versterken van een positief imago
Indicator Aantal ingebrekestellingen Aantal toegekende dwangsommen nav een ingebrekestellingen Percentage ingetrokken bezwaarschriften
Waardering gemeentelijke informatie via kranten Waardering informatie via website Webrichtlijnen
Actief betrekken van burgers bij vorming en uitvoering van beleid
Waarderingscijfer; Betrekken burgers bij totstandkoming van gemeentelijke plannen Waarderingscijfer; Betrekken burgers bij de uitvoering van gemeentelijke plannen
Streefwaarde Minder dan 10 per jaar Minder dan 5 per jaar (cijfers van de afdelingen, huidige cijfers 5 en 2) Minimaal 15% per jaar (cijfer uit jaarverslag bezwaarschriftencommissie, huidig cijfer 14%) Minimaal een 6 Minimaal een 6 (cijfer uit waar staat je gemeente, huidig cijfer 7,3 en 6,9) Voldoen aan meer dan 50% van de webrichtlijnen (Cijfer uit overheidsmonitor/eoverheidinbeeld.nl, voldoen aan 21% in 2012) Minimaal een 5,5 (wegzetten tegen landelijk gemiddelde) Minimaal een 5,8 (cijfer uit waar staat je gemeente, huidig cijfer 5,8 en 5,8)
Wat gaan we er voor doen? Onderzoekbureaus Vanaf 2011 hebben wij in regionaal verband een tweetal overeenkomsten gesloten met onderzoeksbureaus. Het product ‘Statistisch basispakket’ is gegund aan I&O Research. Voor een aantal overige producten is een raamovereenkomst gesloten met een drietal bureaus. Per onderzoek wordt bezien welk bureau de beste prijs-kwaliteitverhouding biedt voor het uitvoeren van het gewenste onderzoek. De hier gehanteerde opzet is nieuw. Omdat de bureaus per onderzoek concurreren, zijn de kosten op voorhand niet bekend. Duidelijk is wel dat dit ons door de samenwerking met de andere Westfriese gemeenten, de openbare aanbestedingsprocedure én de onderlinge concurrentie tussen de onderzoeksbureaus een grote efficiencywinst oplevert. Wij verwachten dat eind 2011 dan wel in de loop van 2012 de kosten concreter zijn. Communicatiebeleid In 2010 heeft het college van burgemeester en wethouders de startnotitie Communicatie in ontwikkeling vastgesteld. Deze startnotitie vormt de basis voor het communicatiebeleid dat in de periode 20102015 wordt ontwikkeld. Het beleid zal worden uitgewerkt in vier deelnotities: interne communicatie, beleidsontwikkeling, media en dienstverlening. Uiteraard gaat het reguliere communicatiewerk door en worden de ontwikkelingen die communicatie doormaakt verwerkt in de diverse deelnotities. Uit prioriteitstelling is in 2010 begonnen met het uitwerken van het onderdeel dienstverlening met als subdoel de digitale dienstverlening via de website. In het tweede halfjaar van 2011 is een webmaster aangesteld die het website- en intranet systeem zal ontwikkelen, actualiseren met hulp van de afdelingen en beheren. Daarnaast wordt begin januari 2012 een nieuw websitesysteem gelanceerd. Dit traject is in volle gang. Een voorstel om in 2012 ook andere deelnotities uit te werken moet nog worden geaccordeerd door het college. Hierin wordt voorgesteld om de herkenbaarheid van de boodschap van onze gemeente te vergroten en het web- en het mediabeleid te gaan ontwikkelen.
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
20
Wat mag het kosten? Baten en lasten Programma 1 Bestuur en organisatie
Product Lasten Bestuursorganen Voorlichting en representatie Totaal lasten
Rekening 2010
2.203.000 242.000 2.445.000
2.221.000 355.000 2.576.000
0 0 0
62.000 0 62.000
20.000 0 20.000
-2.395.000 (nadelig)
-2.383.000 (nadelig)
-2.556.000 (nadelig)
0 0 0
0 0 0
0 0 0
-2.395.000 (nadelig)
-2.383.000 (nadelig)
-2.556.000 (nadelig)
Mutatie reserves Toevoeging reserves Onttrekking reserves Totaal mutaties reserves Saldo nà bestemming
2012
2.149.000 246.000 2.395.000
Baten Bestuursorganen Voorlichting en representatie Totaal baten Saldo voor bestemming
Begroting 2011
Toelichting afwijkingen tussen begroting 2011 en begroting 2012 (resultaat voor bestemming) Algemeen Hogere toerekening personeelslasten en interne doorberekeningen Inflatie
-222.000 -4.000
Bestuursorganen In 2011 incidenteel budget beschikbaar gesteld voor bestuurskrachtonderzoek In het kader van duurzaam kiezen is besloten de doelmatigheidsonderzoeken af te schaffen Hogere pensioenbijdrage voormalige bestuurders Voorlichting en representatie In 2011 is er incidenteel budget beschikbaar gesteld voor uitgifte magazine "Het is mooi aan de dijk" In het kader van duurzaam kiezen is besloten het aantal voorlichtingspagina's in de Middenstander te verminderen Overige verschillen
36.000 10.000 -10.000
5.000 14.000 -2.000 -173.000
Investeringen 2012 Digitalisering raadsinformatie
21
40.000
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
Programma 2: Openbare orde en veiligheid Portefeuillehouder: R. van der Riet
Dit programma omvat: Openbare orde en veiligheid Brandweer
Wat willen we bereiken? Maatschappelijk effect
Hoofddoelstelling
Verhogen sociale veiligheid
Subdoelstelling
Afname criminaliteit en overlast
Bewustwording onder ouders, jongeren en alcoholaanbieders van het alcoholgebruik onder jongeren en de risico’s en gevolgen hiervan
Veiligheid
Goed voorbereid zijn op rampen en crisissituaties Verhogen fysieke veiligheid
Prestaties Deelname aan regionale aanpak huiselijk geweld Handhaving voorschriften van vergunningen en ontheffingen Voortzetten veiligheidsoverleg jeugd Oppakken regierol uit jaarplan politie Uitwerking en uitvoering van het Convenant Jeugd en Alcohol
Handhaving voorschriften van vergunningen en ontheffingen Geoefende en opgeleide rampenstaf en brandweerorganisatie Implementeren en actueel houden rampenplan en deelplannen Implementatie minimum zorgniveau brandweerhuis
Verkeersveiligheid (Programma 3)
22
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
De prestatie-indicatoren waarmee we bovenstaand beleid willen meten zijn: Hoofd/subdoelstelling Verhogen sociale veiligheid
Indicator Rapportcijfer veiligheid Rapportcijfer leefbaarheid Rapportcijfer woonomgeving
Verhogen fysieke veiligheid
Uitrukken brandweer binnen de maximale opkomsttijd van 18 minuten Normenboek fysieke veiligheidsprocessen externe audit
Streefwaarde Minimaal een 7 Minimaal een 7 Minimaal een 7 (cijfer uit Veiligheidsmonitor NHN, huidig cijfer 7,2, 7,6 en 7,6) Gemiddelde opkomsttijd is < 18 minuten (cijfer uit registratie VRNHN, gerealiseerd 2010 maximaal 14 minuten) 80% op voldoende (cijfer uit audit Veiligheidsregio, huidig cijfer is 76%)
Toelichting Veiligheidsmonitor NHN wordt één keer in de twee jaar gedaan. In 2011 is een nieuw onderzoek gedaan. De norm van 50% voldoen aan de webrichtlijnen is ambitieus. De verwachting is dat met de komst van de nieuwe website een duidelijke stap in de goede richting wordt gezet en een en ander verbeterd. Of de norm van 50% realistisch is hangt af van het nog vast te stellen plan van eisen voor de nieuwe website.
Wat gaan we er voor doen? Rampenbestrijding De Veiligheidsregio Noord-Holland Noord heeft op 30 juni 2011 nieuwe modellen voor het gemeentelijk rampenplan vastgesteld. Daarnaast is in 2010 een nieuwe GRIP-regeling (gecoördineerde regionale inzetprocedure) inwerking getreden. Deze wijzigingen moeten geïmplementeerd worden in de organisatie. Tegelijkertijd zijn er andere verbeteringen die noodzakelijk zijn voor een goed voorbereide gemeentelijke crisisorganisatie. Momenteel wordt daarom een plan van aanpak opgesteld, welke eind 2011 gereed is. Dit is een praktisch plan, welke voornamelijk bestaat uit een actielijst. Onderwerpen die opgenomen zijn, variëren van 'laptops beschikbaar hebben' en 'informatie actueel houden', tot 'personeel opleiden' en 'regelmatig oefenen'. De acties worden grotendeels in 2012 uitgevoerd. Voor de rampenbestrijding is momenteel een structureel budget van € 5.000,- opgenomen. Uit de beschikbare informatie over bijvoorbeeld opleidingen en nieuwe technische ontwikkelingen blijkt dat dit budget onvoldoende is om de organisatie goed voor te bereiden op een crisissituatie. De exacte kosten zijn op dit moment nog niet bekend. In het plan van aanpak wordt een inventarisatie gemaakt van het benodigde incidentele en mogelijk structurele budget. Zodra dit budget bekend is, wordt dit via een apart voorstel aan u voorgelegd. Burgernet Burgernet is een uniek samenwerkingsverband tussen burgers, gemeente en politie om de veiligheid in de woon- en werkomgeving te bevorderen. De betrokkenheid van burgers bij de veiligheidssituatie in hun eigen woonomgeving is onderdeel van het kabinetsbeleid. Met Burgernet kunnen inwoners een concrete bijdrage leveren aan de veiligheid in de eigen leefomgeving. De essentie van Burgernet is de erkenning dat de burger zelf een factor van betekenis is bij veiligheidsvraagstukken. Hierbij is de gemeente leidend. Vanuit de regierol voor integrale veiligheid is de gemeente de partij die het totale palet aan maatregelen in de hand houdt. Burgernet is hierbij een middel dat verbindend kan werken. Daarnaast biedt Burgernet mogelijkheden voor intensievere samenwerking tussen de burgers, gemeente, politie en andere partners in veiligheid. De Ministeries van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en Veiligheid en Justitie verstrekken een subsidie van € 159.000,- aan de regiopolitie Noord-Holland Noord voor een steuntje in rug bij het opzetten van Burgernet. Om Burgernet succesvol toe te passen is het noodzakelijk dat minimaal 4% van de bewoners deelneemt. Voor het beheren van het burgernet ledenbestand en het verwerven daarvan moet er structureel budget beschikbaar worden gesteld. Er is hiervoor een bedrag van € 4.000,- nodig.
23
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
In het eerste kwartaal van 2012 zal dan begonnen worden met een communicatiecampagne voor het werven van leden voor Burgernet en op het moment dat de 4% bereikt is zal Burgernet actief worden in de gemeente Drechterland. Brandweer Per 1 januari 2012 zal er een bestuursovereenkomst zijn gesloten om onder leiding van één commandant de brandweerzorg onder te brengen in een subregionale SED-brandweer.
Wat mag het kosten? Baten en lasten Programma 2 Openbare orde en veiligheid Rekening Product
2010
Begroting 2011
2012
Lasten Openbare orde en veiligheid
506.000
539.000
551.000
Brandweer
715.000
815.000
797.000
1.221.000
1.354.000
1.348.000
10.000
16.000
12.000
Totaal lasten Baten Openbare orde en veiligheid Brandweer Totaal baten Saldo voor bestemming
5.000
0
1.000
15.000
16.000
13.000
-1.206.000
-1.338.000
-1.335.000
(nadelig)
(nadelig)
(nadelig)
Mutatie reserves Toevoeging reserves
0
0
0
Onttrekking reserves
14.000
14.000
31.000
Totaal mutaties reserves
14.000
14.000
31.000
-1.192.000
-1.324.000
-1.304.000
(nadelig)
(nadelig)
(nadelig)
Saldo nà bestemming
Toelichting afwijkingen tussen begroting 2011 en begroting 2012 (resultaat voor bestemming) Algemeen Hogere toerekening personeelslasten en interne doorberekeningen Hogere kapitaallasten Inflatie Openbare orde en veiligheid Betreft de invoering van burgernet Lagere bijdrage aan de GR Veiligheidsregio ivm de regionaal afgesproken bezuinigingsopdracht Door nieuw evenementenbeleid minder legesopbrengsten Brandweer Efficiency voordeel door samenvoegen brandweer bij SED-gemeenten In 2011 incidenteel budget beschikbaar gesteld voor diverse kleine investeringen Overige verschillen
-20.000 -17.000 -3.000
-4.000 17.000 -4.000
15.000 14.000 5.000 3.000
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
24
Mutaties Reserves Storting Reserve Afschrijvingslasten (afschrijvingslasten Brandweerkazerne) Algemene Reserve (onttrekking tbv voorziening onderhoud gebouwen)
Onttrekking 14.000 17.000
Investeringen 2012 Vervangen portofoons Vervanging ademluchtflessen Vervanging ademluchttoestellen Vervangen diverse (red)gereedschappen
25
60.000 48.000 24.000 25.000
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
Programma 3: Openbare ruimte en verkeersveiligheid Portefeuillehouder: D. te Grotenhuis
Dit programma omvat: Het beheer en onderhoud van de openbare ruimte met de onderdelen (producten): - Wegen; - Openbaar groen; - Openbare verlichting; - Begraafplaatsen; - Bruggen; - Speelvoorzieningen; - Meldingen openbare ruimte. Verkeer en verkeersveiligheid met de onderdelen (producten): - Verkeersveiligheidsplannen op basis van “Duurzaam veilig”; - Verkeer afwikkelingsplannen (verkeerscirculatieplannen); - Openbaar vervoer. Geografische informatie met de onderdelen (producten): - Basisregistratie adressen en gebouwen (BAG); - Basisregistratie grootschalige topografie (BGT); - Informatie ondergrondse infrastructuur (WION).
Wat willen we bereiken? Maatschappelijk effect
Hoofddoelstelling
Subdoelstelling
Prestaties1
Beheer en onderhoud wegen Onderhoud en kwaliteit wegen, paden en pleinen op niveau brengen en houden
Belevingskwaliteit van gebruikers in beeld brengen en op peil houden
Onderhoudswerkzaamheden uitvoeren op basis van beheerplannen en inspecties Beheerplan evalueren en actualiseren Monitoren beeldkwaliteit Uitvoeren enquête beleving kwaliteit openbare ruimte
Beheer en onderhoud openbaar groen Prettig woon- en leefklimaat in een gemeente met een kwalitatief goede leefomgeving met een groen karakter
Onderhoud en kwaliteit openbaar groen op niveau brengen en houden
Belevingskwaliteit van gebruikers in beeld brengen en op peil houden
Onderhoudswerkzaamheden uitvoeren op basis van beheerplannen Beheerplan evalueren en actualiseren
Monitoren beeldkwaliteit Uitvoeren enquête beleving kwaliteit openbare ruimte Beheer en onderhoud openbare verlichting
1
Prestaties en prestatie indicatoren zoals hier genoemd is de vertaling van het meetbaar maken van kwaliteit openbare ruimte zoals beschreven in de notitie kwaliteit beheer openbare ruimte 2011. 26 Gemeente Drechterland – Begroting 2012
Onderhoud en kwaliteit openbare verlichting op niveau brengen/houden
Belevingskwaliteit van gebruikers in beeld brengen en op peil houden
Onderhoudswerkzaamheden uitvoeren op basis van beheerplannen en inspecties Beheerplan evalueren en actualiseren Monitoren beeldkwaliteit Uitvoeren enquête beleving kwaliteit openbare ruimte
Beheer begraafplaatsen Voldoende voorzieningen en ruimte op de begraafplaatsen
Onderhoud van de begraafplaatsen op vastgesteld niveau Bijhouden van een grafregistratie Monitoren beeldkwaliteit Uitvoeren enquête beleving kwaliteit begraafplaatsen
Beheer en onderhoud bruggen Onderhoud en kwaliteit bruggen en kunstwerken op peil brengen/houden
Onderhoudswerkzaamheden uitvoeren op basis van beheerplannen en inspecties Beheerplan evalueren en actualiseren
Beheer en onderhoud speelvoorzieningen Onderhoud en kwaliteit bruggen en kunstwerken op peil brengen/houden
Onderhoudswerkzaamheden uitvoeren op basis van inspecties Beheerplan speelvoorzieningen opstellen
Meldingen openbare ruimte Mogelijkheid bieden tot het indienen van klachten en meldingen
Meldingen en klachten registeren en afhandelen binnen termijn
Verkeer en verkeersveiligheid
Duurzaam veilige wegen
Verkeersveiligheid verbeteren Betere naleving van de verkeersregels
Actualiseren en integreren van de bestaande veiligheidsplannen
In overleg met politie toezicht verbeteren/uitbreiden Veilige routes naar en rondom scholen
Knelpunten aanpakken op basis van het verkeersveiligheidsplan
Geografische informatie 27
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
Voldoen aan wettelijke verplichtingen stelsel van basisregistraties
Opzetten basisregistratie grootschalige topografie Actueel houden van bestaande basisregistraties
De prestatie-indicatoren waarmee we bovenstaand beleid willen meten zijn: Onderwerp Beheer en onderhoud wegen
Prestatie-indicator
Streefwaarde
Onderhoud, beeld- en belevingskwaliteit wegen op niveau brengen / houden
onderhoud op basis van technische inspecties en jaarlijkse uitvoeringsplannen conform beheerplan wegen.
100% uitvoeren van het jaarplan
Hanteren van de beeldkwaliteitsnorm B volgens de beeldmeetlatten van het CROW
85% van het areaal voldoet aan de norm op ieder willekeurig tijdstip
Beleving van gebruikers toetsen in bewoners enquête en weergeven als “rapportcijfer”
Streefcijfer belevingskwaliteit is 7
Beheer en onderhoud openbaar groen Onderhoud, beeld- en belevingskwaliteit kwaliteit openbaar groen op niveau brengen / houden
onderhoud op basis van technische inspecties en jaarlijkse uitvoeringsplannen conform beheerplan groen Hanteren van de beeldkwaliteitsnorm B volgens de beeldmeetlatten van het CROW
Beleving van gebruikers toetsen in bewoners enquête en weergeven als “rapportcijfer” Beheer en onderhoud openbare verlichting Onderhoud, beeld en belevings- onderhoud op basis van technikwaliteit openbare verlichting op sche inspecties en jaarlijkse niveau brengen / houden uitvoeringsplannen conform beheerplan openbare verlichting
100% uitvoeren van het jaarplan
85% van het areaal voldoet aan de norm op ieder willekeurig tijdstip
Streefcijfer belevingskwaliteit is 7
100% uitvoeren van het jaarplan
Hanteren van de beeldkwaliteitsnorm B volgens de beeldmeetlatten van het CROW
85% van het areaal voldoet aan de norm op ieder willekeurig tijdstip
Beleving van gebruikers toetsen in bewoners enquête en weergeven als “rapportcijfer”
Streefcijfer belevingskwaliteit is 7
Beheer begraafplaatsen
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
28
Onderhoud van de begraafplaatsen op vastgesteld niveau
Hanteren van de beeldkwaliteitsnorm B volgens de beeldmeetlatten van het CROW
85% van het areaal voldoet aan de norm op ieder willekeurig tijdstip
Beleving van gebruikers toetsen in bewoners enquête en weergeven als “rapportcijfer”
Streefcijfer belevingskwaliteit is 7
Beheer en onderhoud bruggen en kunstwerken Onderhoud bruggen op niveau brengen / houden
onderhoud op basis van technische inspecties en jaarlijkse uitvoeringsplannen conform beheerplan bruggen
100% uitvoeren van het jaarplan
Beheerplan vaststellen Beheer en onderhoud speelvoorzieningen
100% haalbaarheid
Onderhoud, beeld en belevingskwaliteit openbare speelvoorzieningen op niveau brengen / houden
100% uitvoeren van het jaarplan
onderhoud op basis van technische inspecties en jaarlijkse uitvoeringsplannen conform beheerplan speelvoorzieningen Opstellen beheerplan speelvoorzieningen
100% haalbaarheid
Meldingen openbare ruimte Registreren en oplossen van klachten en meldingen
Meldingen binnen de termijn van 2 weken opgelost
90% van de binnen gekomen melding is binnen de termijn afgehandeld
Uitvoering van geplande projecten benoemd in het verkeersveiligheidsplan (2009) en kader duurzaam veilig
100% uitvoeren van de genoemde projecten (In verkeersveiligheidsplan 2009) in de geplande jaren.
Verkeer en verkeersveiligheid Verkeersveiligheid verbeteren in woonwijken
Geografische informatie Opzetten basisregistratie grootschalige topografie
Plan van aanpak gerealiseerd
Wat gaan we er voor doen? Beheer openbare ruimte Beheer en onderhoud op beeldkwaliteit In het najaar van 2011 is de kadernotitie kwaliteit beheer openbare ruimte gepresenteerd waarin een lijn is uitgezet voor het beheer van de openbare ruimte in de komende jaren. Het belangrijkste element in deze kadernotitie is het beter meetbaar maken van de kwaliteit van de openbare ruimte met als belangrijk onderdeel beheer op beeldkwaliteit met behulp van beeldmeetlatten en een monitor systeem om de geleverde prestatie te kunnen bepalen. De systematiek beheer op beeldkwaliteit in Drechterland wordt in 2012 ingevoerd waarna het beheer en onderhoud van de openbare ruimte mede volgens deze richtlijnen en normen wordt uitgevoerd. Richtlijn inrichting openbare ruimte In 2012 wordt een leidraad inrichting openbare ruimte opgesteld, waarbij vanuit de mogelijkheden van het beheer en de kadernotitie een aantal standaard randvoorwaarden kunnen worden meegegeven bij het ontwikkelen van nieuwbouw locaties (vooral van belang bij ontwikkelingen door commerciële partijen waar de gemeente niet meedoet in de exploitatie), zodat de overdracht naar de beherende organisatie vloeiender verloopt. 29
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
Belevingskwaliteit Naast beeldkwaliteit is het belangrijk om ook de belevingskwaliteit nader uit te werken, zodat de beleving van bewoners met enige regelmaat gemeten kan worden. In 2012 wordt een enquête uitgevoerd onder een representatieve groep gebruikers van de openbare ruimte naar de belevingskwaliteit van de openbare ruimte binnen de gemeente. Daarnaast wordt een bewonerschouw opgezet waarbij de beleving van de bewoners wordt gekoppeld aan de beeldkwaliteitsniveaus zoals vastgesteld door het bestuur. Deze bewonersschouw wordt gekoppeld aan de al bestaande wijkwandelingen. Beheer en onderhoud wegen Het groot onderhoud (grootschalige renovaties en herstraat werkzaamheden) van de wegen, pleinen, voet- en fietspaden wordt uitgevoerd conform het beheerplan wegen 2011. Het dagelijkse onderhoud (kleinschalige herstel werkzaamheden, onkruidbestrijding op verharding en straatvuil vegen) wordt uitgevoerd op basis van de systematiek van beeldkwaliteit zoals in de “kadernotitie kwaliteit beheer openbare ruimte 2011” is beschreven. Het onderhoud wordt uitgevoerd op beeldkwaliteitniveau B (niveau B komt overeen met de norm R). Door middel van wijkwandelingen “nieuwe stijl” worden burgers meer betrokken bij het niveau van het onderhoud in hun wijk en kunnen aangeven welke beleving zij hebben bij de geleverde beeldkwaliteit2. Beheer en onderhoud openbaar groen In 2011 is het beheerplan openbaar groen geactualiseerd. In het beheerplan is beschreven welk onderhoudsniveau de komende jaren wordt nagestreefd (beeldkwaliteit niveau B)3. De keuze voor beheer op beeldkwaliteit en het niveau vloeit voort uit de lijn zoals deze in de kadernotitie beheer op beeldkwaliteit is ingezet (niveau B komt overeen met de norm R). Er is onderscheid gemaakt tussen de beeldkwaliteit (en belevingskwaliteit) van het dagelijkse onderhoud (onkruidbeheersing, hagen knippen en grasmaaien bijvoorbeeld) en de investeringen die de komende jaren nodig zijn om de groenvoorzieningen op het huidige niveau te kunnen handhaven (groot onderhoud). De kwaliteit van het dagelijkse onderhoud wordt, wekelijks, aan de hand van beeldmeetlatten gemeten4. Voor het uitvoeren van het groot onderhoud (renovaties van groenvakken) wordt jaarlijks, aan de hand van inspecties, een uitvoeringsplan opgesteld aan het begin van het jaar. In het tweede kwartaal van 2012 wordt duidelijk of de wettelijke toelating van het gebruik van chemische middelen wordt verlengd of wordt stopgezet. Afhankelijk van deze wetgeving zal een keuze gemaakt moeten worden hoe dit in het beheer en onderhoud van de openbare ruimte moet worden opgevangen. De verschillende scenario’s hiervoor zijn beschreven in de notitie onkruidbeheersing zonder chemische middelen 2011. De mogelijke gevolgen ,vakinhoudelijk en financieel, zijn afhankelijk van de keuze die op dat moment gemaakt wordt en zijn in de huidige begroting niet meegenomen. De eventuele financiële gevolgen van deze keuze kunnen worden meegenomen in de perspectievennota 2012. In 2012 wordt een plan opgesteld hoe om te gaan met het uitgeven van openbaar groen aan particulieren. Beheer en onderhoud openbare verlichting Voor de openbare verlichting vindt het onderhoud plaats conform de notitie “Beheerplan Openbare Verlichting gemeente Drechterland 2011”. Conform deze notitie wordt ook gedurende ± 8 jaar uitgesteld groot onderhoud uitgevoerd. Door gebruik te maken van energiezuinige lampen wordt het energieverbruik en de daarmee samenhangende uitstoot van CO2-emissie gereduceerd. Naast het gebruik van energiezuinige lampen zal per locatie gekeken worden of andere technische mogelijkheden kunnen worden toegepast om het energieverbruik nog verder terug te dringen. Het uitvoeren van het grootschalige onderhoud (en daarmee het vervangen van conventionele lampen voor LED verlichting) wordt zoveel mogelijk integraal uitgevoerd met andere projecten (zoals projecten in het kader van de verkeersveiligheid en in het kader van leefbaarheid) en met de uitvoering van het groot onderhoud aan wegen, pleinen, voet- en fietspaden. In nieuw aan te leggen wijken wordt direct LED verlichting geplaatst In 2012 wordt gestart met de vervanging van conventionele lampen voor LED verlichting. Naast het reguliere beheer en onderhoud zal in het kader van de notitie duurzaam kiezen per locatie gekeken worden naar de noodzakelijkheid van verlichting. Begraven en beheer begraafplaatsen In najaar 2011 is een beheerplan begraafplaatsen opgesteld waarin duidelijk is beschreven welk onderhoudsniveau de komende jaren op de begraafplaatsen wordt nagestreefd. Hierbij is onderscheid 2
Dit vloeit eveneens voort uit het meetbaar maken van kwaliteit zoals in de kadernotitie kwaliteit beheer openbare ruimte 2011 is beschreven. 3 Norm voor beeldkwaliteit volgens de systematiek van het C.R.O.W. 4 Dit is een uitvloeisel van het meetbaar maken van kwaliteit zoals in de kadernotitie kwaliteit beheer openbare ruimte 2011 is beschreven. 30 Gemeente Drechterland – Begroting 2012
gemaakt tussen de beeldkwaliteit (en belevingskwaliteit) van het dagelijkse onderhoud (onkruidbeheersing, hagen knippen en grasmaaien bijvoorbeeld) en investeringen die de komende jaren nodig zijn om de voorzieningen op de verschillende begraafplaatsen op het huidige niveau te kunnen handhaven. De kwaliteit van het onderhoud wordt, wekelijks, aan de hand van beeldmeetlatten gemeten. Het beheer en onderhoud van de begraafplaatsen wordt zoveel mogelijk door eigen medewerkers uitgevoerd. In 2012 staan de volgende werkzaamheden gepland: Begraafplaats Schellinkhout Ruimen gedenktekens graven waar grafrechten vervallen zijn (20 stuks) Begraafplaats Wijdenes Noordzijde van de begraafplaats (naast de kerk) renoveren Vervangen asfaltpaden en verleggen watertappunt na afronding verbouwingswerkzaamheden kerk Aan zuidzijde van de kerk taxushagen vervangen c.q. aanvullen als begeleiding van pad naar de toren Begraafplaatsen Raadhuisplein, Schellinkhout, Wijdenes, Hem. Groot onderhoud bomen (snoeiwerkzaamheden) Naast het uitvoeren van de maatregelen in het kader van het beheerplan wordt in 2012 verder gewerkt aan het op orde brengen en houden van de administratie van de uitgegeven graven. Beheer en onderhoud bruggen en kunstwerken Het onderhoud van de weg- en waterbouwkundige kunstwerken wordt uitgevoerd aan de hand van het beheersplan bruggen en kunstwerken (2007). In 2011 is gewerkt aan een nieuwe opzet van het beheerplan bruggen en kunstwerken waarvan de financiële gevolgen bij het behandelen van de begroting 2012 nog niet bekend zijn. De financiële gevolgen worden in de perspectievennota 2012 opgenomen. Beheer en onderhoud speelvoorzieningen Voor het beheer en onderhoud van openbare speelvoorzieningen zijn wij verplicht periodieke veiligheidsinspecties en functionele inspecties uit te voeren en hiervoor een administratie bij te houden. Op dit moment voldoen wij aan de wettelijke administratieve verplichtingen. Eind 2011 is een beheerplan speeltoestellen opgesteld waarin op basis van periodieke technische keuringen en afschrijvingen een meerjaren vervangingsprogramma is opgesteld. De financiële gevolgen hiervan worden in de perspectieven nota 2012 aan u voorgelegd. Voor het uitvoeren van het onderhoud (kleine reparaties) is jaarlijks € 54.000,- beschikbaar. Meldingen openbare ruimte Bewoners en bedrijven hebben de mogelijkheid klachten of meldingen in te dienen bij de gemeente via de zogenaamde meldingslijn. Door deze mogelijkheid kan de gemeente beter dienstbaar zijn aan bewoners en bedrijven. Daarnaast kunnen interne processen verbeterd worden naar aanleiding van meldingen. In 2012 wordt gestart met het monitoren van de afhandelingtermijn per melding. Verkeer en verkeersveiligheid De verkeers- en sociale veiligheid kunnen op een aantal plaatsen binnen de gemeente nog verbeterd worden. Het doel van het verbeteren van de veiligheid is het aantal verkeersongevallen en slachtoffers terugdringen en een afname van een gevoel van onveiligheid. In 2011 is gestart met de voorbereidingen voor de herinrichting van Burgemeester Honijkstraat, Wethouder Konijnstraat en Wester Meeweg in het kader van een duurzaam veilige inrichting. De uitvoering van dit project wordt integraal benaderd door een combinatie te maken met het afkoppelen van regenwater van het vuilwaterriool, groot onderhoud wegen en groot onderhoud openbare verlichting. De uitvoering van deze straten gaat in 2012 van start. In de tweede helft van het jaar wordt gestart met de voorbereiding van het gebied van de Wouter Smitstraat, Visser Roosendaal en Wethouder Grootstraat. Door middel van informatieavonden en een werkgroep van bewoners in de wijk wordt een plan opgesteld wat er in betreffende woonomgeving aangepast kan en moet worden. In 2012 wordt voor de gemeente een nieuw verkeerscirculatieplan opgesteld waarin de invloed van de Westfrisiaweg, de ontwikkeling van Reigerborg en het centrumplan op de verkeersstromen opnieuw in beeld worden gebracht. Het plan moet de komende jaren richting geven aan het verkeersbeleid van 31
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
de gemeente. Daarnaast wordt in 2012, samen met de basisscholen een vervolg gegeven aan het project de verkeersslang waarbij educatie en verkeersveiligheid samen gaan lopen. Geografische informatie. Stelsel van basisregistraties (BAG en BGT) Het project van de BAG (Basisregistratie adressen en gebouwen) is inmiddels afgerond en is nu in de organisatie opgenomen als regulier werkproces. De kosten voor het beheer zijn structureel meegenomen. Eind 2012 dient het volgende deelproject van het stelsel basisregistraties gereed te zijn, namelijk de BGT (basisregistratie grootschalige topografie). De invoering van het totale stelsel van basisregistraties wordt wettelijk opgelegd. Wij stellen voor bij de opzet en inrichting van het project samenwerking te zoeken met de samenwerkingspartners in de SED gemeenten en hierbij voor de meest sobere variant te kiezen waarmee we aan de wettelijk minimum eisen voldoen. De kosten voor het opzetten en inrichten van de BGT zijn voor 2012 geraamd op € 50.000. Betrekken bewoners (burgerparticipatie) Leefbaarheidsfonds In 2010 heeft het proces rondom het Leefbaarheidsfonds meer concrete vorm gekregen. In overleg met de twee woningbouwverenigingen zijn twee locaties benoemd waar gezamenlijk de openbare ruimte bekeken is. Naar aanleiding van de bevindingen is een interactief proces met bewoners gestart en zijn op een tweetal locaties plannen uitgewerkt voor het verbeteren van de leefbaarheid. Het verbeteren van de leefbaarheid heeft plaats gevonden door aanpassingen in de fysieke openbare ruimte. In 2011 heeft dit proces geleid tot aanpassingen in de Veilingstraat en de Lijsterbesstraat (Venhuizen) en het uitvoeren van maatregelen in het gebied rondom de Schakelstraat (Westwoud). Voor 2012 staat het gebied rondom de Prunusstraat op het programma om in het kader van verbeteren van de leefbaarheid te worden opgepakt. In overleg met het Grootslag wordt begin 2012 nog een locatie benoemd. Beide woningstichtingen reserveren voor 2012 voor de woonomgeving waar zij huurhuizen bezitten € 25.000,- om in genoemde straten deze kleinschalige renovaties uit te kunnen voeren om zodoende een bijdrage te leveren het woon- en leefgenot te verhogen. Wij zijn voornemens per woningstichting ook in 2012 € 25.000,- (totaal dus € 50.000,-) te reserveren om de kosten in gezamenlijkheid te dragen. Het Leefbaarheidsfonds is bedoeld om een extra inspanning te kunnen leveren buiten het reguliere onderhoud om. Het fonds wordt in eerste instantie gedurende drie jaar gevoed. Aan het einde van het jaar vindt een evaluatie plaats over wat er is gedaan, hoe het is besteed en of het een vervolg moet krijgen. Buurtgericht werken (wijkwandelingen Nieuwe stijl) In 2007 is gestart met een meer burger- en buurtgerichte benadering van onderhoud van de openbare ruimte door middel van het organiseren van wijkwandelingen met bewoners, ambtenaren en portefeuillehouders. Vanuit een meer direct contact met de gebruikers van de openbare ruimte kan de gemeente meer gerichte onderhouds- en beheermaatregelen nemen. Sinds 2008 is hier een budget burgerparticipatie voor beschikbaar van € 10.000,-. In 2012 wordt gestart met het koppelen van deze wijkwandeling met een buurtschouw door bewoners waarbij er een relatie gelegd wordt tussen de geleverde beeldkwaliteit en de beleving van de gebruikers.
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
32
Wat mag het kosten? Baten en lasten Programma 3 Openbare ruimte en verkeersveiligheid Rekening Product
Begroting
2010
2011
2012
1.638.000
1.827.000
1.797.000
64.000
73.000
34.000
284.000
423.000
208.000
Lasten Wegen Bruggen Verkeersmaatregelen Openbare verlichting Openbaar groen Meldingenregistratie Geografische informatie Totaal lasten
204.000
203.000
256.000
1.135.000
1.055.000
1.112.000
21.000
37.000
37.000
174.000
238.000
295.000
3.520.000
3.856.000
3.739.000
175.000
239.000
60.000
0
0
0
391.000
160.000
0
Baten Wegen Bruggen Verkeersmaatregelen Openbare verlichting Openbaar groen
3.000
0
0
198.000
99.000
96.000
Meldingenregistratie
0
0
0
Geografische informatie
0
0
0
767.000
498.000
156.000
-2.753.000
-3.358.000
-3.583.000
(nadelig)
(nadelig)
(nadelig)
Totaal baten Saldo voor bestemming Mutatie reserves Toevoeging reserves
2.000.000
0
0
Onttrekking reserves
2.000.000
334.000
431.000
0
334.000
431.000
-2.753.000
-3.024.000
-3.152.000
(nadelig)
(nadelig)
(nadelig)
Totaal mutaties reserves Saldo nà bestemming
Toelichting afwijkingen tussen begroting 2011 en begroting 2012 (resultaat voor bestemming) Algemeen Hogere toerekening personeelslasten en interne doorberekeningen Hogere kapitaallasten Inflatie
-15.000 -80.000 -13.000
Wegen Hogere storting in voorziening wegen ivm de actualisering van het wegenbeheerplan In 2011 incidenteel geld beschikbaar gesteld voor aanschaf fietskluizen Budget beschikbaar gesteld voor de herinrichting Wester Meeweg Leefbaarheidsfonds, in 2011 budget voor twee jaar geraamd Leefbaarheidsfonds, in 2011 bijdrage woningstichting voor twee jaar geraamd In 2011 incidenteel budget beschikbaar gesteld voor winterschade asfalt In 2011 staat er een doorbetaling geraamd van rijksbijdrage P+R terrein aan NS Hogere lasten aan Hoogheemraadschap voor wegenbeheer
-50.000 49.000 -25.000 47.000 -25.000 15.000 89.000 -19.000
33
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
In 2011 incidentele bijdrage van rijk P+R terrein Hoogkarspel In 2011 bijdragen van derden ontvangen voor investeringen (o.a. Zesstedeweg en fietskluizen) Incidentele ontvangen bijdrage 2011 P+R terrein
-38.000 -65.000 -51.000
Bruggen In 2011 is er budget beschikbaar gesteld voor onderhoud brug 't Akkertje
40.000
Verkeersmaatregelen In 2011 is incidenteel budget beschikbaar gesteld voor werkzaamheden Pastoor Suidgeeststraat In 2011 is incidenteel budget beschikbaar gesteld voor aanleg mini rotonde Noorderdracht In 2011 is incidenteel budget beschikbaar gesteld voor werkzaamheden Zeger Davidzonweg Betreft in 2011 geraamde GDU subsidie van de provincie
124.000 72.000 10.000 -160.000
Openbare verlichting In 2012 wordt de verlichting aangepast in de Zeger Davidzonweg
-50.000
Openbaar groen Onderhoud Drachterveld Betreft areeluitbreiding In 2011 incidenteel budget opgenomen voor notariskosten ivm erfpacht kinderboerderij Extra storting voorziening gebouwen vanwege actualisatie beheersplan gebouwen In 2011 meer inkomsten begrafenisrechten vanwege inhaalslag
-12.000 -14.000 5.000 -14.000 -7.000
Geografische informatie Opzetten en inrichten BGT
-50.000
Overige verschillen
12.000 -225.000
Mutaties Reserves Storting Algemene Reserve (onttrekking tbv voorziening onderhoud gebouwen) Reserve verkeersinfrastructuur (vrijval afschr. WF-weg)
Onttrekking 14.000 417.000
Investeringen 2012 Herinrichting Wester Meeweg Herinrichting Zeger Davidzonweg Aanleg openbare verlichting Zeger Davidzonweg Groot onderhoud wegen Groot onderhoud kunstwerken (bruggen) Groot onderhoud openbare verlichting Onderhoud opstallen
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
25.000 20.000 50.000 255.000 6.000 54.000 36.800
34
Programma 4: Water Portefeuillehouder: L. Wagenaar-Kroon
Dit programma omvat:
Beheer van oppervlakte water met de onderdelen (producten): - Onderhoud vaarroutes (doorvaarbaar houden); - Baggeren watergangen; - Beheer en onderhoud oevers; - Beheer en onderhoud beschoeiingen; Beheer van vuilwatersystemen met de onderdelen (producten): - Beheer en onderhoud riolering; - Beleidsontwikkeling vuilwater.
Wat willen we bereiken? Maatschappelijk effect
Hoofddoelstelling
Subdoelstelling
Prestaties
Beheer van oppervlakte water Prettig woon- en leefklimaat in een gemeente met een kwalitatief goede leefomgeving
Realiseren van een beheerbaar, veilig en aantrekkelijk oppervlakte watersysteem
Ruimte bieden aan ecologische ontwikkelingen
Aanleg natuurvriendelijke oevers volgens maatregelen waterplan 2011-2016
Verbeteren samenwerking in de waterketen
Gemeenschappelijk maatregelenplan water met het HHNK (onderdeel van het integrale waterplan) Realiseren en verbeteren voorzieningen vaarroutes volgens maatregelen waterplan 20112016 Maaibeheer waterplanten aanpassen aan doorvaarbaarheid Aangewezen vaarroutes Uitvoeren maatregelen 2012 baggerplan 2010-2015
Ruimte creëren voor extensieve waterrecreatie
Onderhoud en kwaliteit oevers en waterlopen op niveau brengen en houden
Belevingskwaliteit van gebruikers in beeld brengen en op peil houden
Uitvoeren extensief maaibeheer natuurvriendelijke oevers volgens beheerplan groen 2011 Monitoren beeldkwaliteit Uitvoeren enquête beleving kwaliteit openbare ruimte
Beheer van vuilwatersystemen In het belang van de volksgezondheid zorgen voor een goede inzameling en transport van afval-, hemel- en
35
Regenwater waar mogelijk afkoppelen van vuilwater riool
Afkoppelen regenwater koppelen aan integrale projecten reconstructies, herinrichting en grootonderhoud wegen
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
drainage water
Streven naar gescheiden vuilwater systemen in nieuwe ontwikkelingsgebieden Beheer en onderhoud van rioolstelsel op orde tegen laagst mogelijke kosten
Voorwaarden gescheiden watersystemen meenemen in opstellen bestemmingsplannen en overeenkomsten met ontwikkelaars. Werkzaamheden uitvoeren conform Gemeentelijke Riolerings Plannen (GRP)
De prestatie-indicatoren waarmee we bovenstaand beleid willen meten zijn: Onderwerp Beheer van oppervlakte water Locaties voor aanleg natuurvriendelijke oevers in waterplan 2011-2016 koppelen aan groenstructuur en groene scheggen Samenwerking in de waterketen
Realiseren en verbeteren voorzieningen vaarwegen
Doorvaarbaarheid vaarroutes
Onderhoud natuurvriendelijke oevers.
Prestatie-indicator
Streefwaarde
Opstellen groenstructuur kaart Drechterland
Vaststellen groenstructuur kaart Drechterland.
Opstellen gemeenschappelijk maatregelenplan water met HHNK (onderdeel van integraal waterplan) Vaststelling uitvoeringsplan conform maatregelen waterplan 2011-2016
Vaststellen maatregelenplan als onderdeel van het integrale waterplan
Verhogen inzet maaifrequentie van 2 naar 3 maaironden (onderdeel waterplan)
90% van de aangewezen vaarroutes dienen 3 maal gemaaid te worden
Uitvoeringsplan 2012 van het baggerplan 2010-2015 (onderdeel waterplan)
90% van de voorgestelde baggerwerkzaamheden van uitvoeringsplan 2012 zijn gehaald
Hanteren van de beeldkwaliteitsnorm B volgens de beeldmeetlatten van het CROW5 Beleving van gebruikers toetsen in bewoners enquête en weergeven als “rapportcijfer”
Uitvoering van maatregelen conform het uitvoeringsplan
85% van het areaal voldoet aan de norm
Streefcijfer belevingskwaliteit is 7
Beheer vuilwatersystemen Afkoppelen regenwater
Realisatie integrale projecten 2012 Burgmeester Honijkstraat en Wethouder Konijnstraat
Voorwaarden gescheiden watersystemen
Uitgangspunten opnemen in leidraad inrichting openbare ruimte (zie ook programma 3)
Onderhoud en kwaliteit rioleringen op niveau brengen en houden
Realiseren uitvoeringsplan 2012 van het gemeentelijke rioleringsplan (onderdeel van gemeentelijk waterplan)
Afronding van het project in 2012 Vaststellen leidraad
90% van uitvoeringsplan gehaald
5
Zie ook beheerplan groen 2011 in programma 3 Gemeente Drechterland – Begroting 2012
36
Wat gaan we er voor doen? Beheer oppervlakte water Beheer op beeldkwaliteit In het najaar van 2011 is de kadernotitie kwaliteit beheer openbare ruimte gepresenteerd waarin een lijn is uitgezet voor het beheer van de openbare ruimte in de komende jaren. Het belangrijkste element in deze kadernotitie is het beter meetbaar maken van de kwaliteit van de openbare ruimte met als belangrijk onderdeel beheer op beeldkwaliteit met behulp van beeldmeetlatten en een monitor systeem om de geleverde prestatie te kunnen bepalen. De systematiek beheer op beeldkwaliteit in Drechterland wordt in 2012 ingevoerd waarna naast het beheer en onderhoud van de openbare ruimte ook het beheer van natuurvriendelijke oevers mede volgens deze richtlijnen en normen wordt uitgevoerd. Belevingskwaliteit Naast beeldkwaliteit is het belangrijk om ook de belevingskwaliteit nader uit te werken zodat de beleving van bewoners met enige regelmaat gemeten kan worden. In 2012 wordt een enquête uitgevoerd onder een representatieve groep gebruikers van de openbare ruimte naar de belevingskwaliteit van de openbare ruimte binnen de gemeente. Daarnaast wordt een bewonerschouw opgezet waarbij de beleving van de bewoners wordt gekoppeld aan de beeldkwaliteitsniveaus zoals vastgesteld door het bestuur. Deze bewonersschouw wordt gekoppeld aan de al bestaande wijkwandelingen. Groenstructuur kaart Binnen het beheerplan openbaar groen wordt een groenstructuur kaart opgesteld met als doel de samenhang tussen de verschillende bestaande groengebieden en groene ambities (ontwikkeling groene scheggen) zichtbaar te maken. Door de groene structuur zichtbaar te maken wordt het makkelijker kansen die zich voor doen om “groene” ambities te benutten. Daarnaast helpt een planologische en geografisch vastgelegde groenstructuur bij het opstellen en uitvoeren van een consistente beleidslijn en uitvoering van projecten. Binnen de groene structuur worden verschillende functies benoemd (bijvoorbeeld hoofdfunctie varen, nevenfuncties ecologische ontwikkeling, waterafvoer etc.). Integraal waterplan 2011-2016 Begin 2012 zal het integrale waterplan Drechterland gereed komen. Dit plan komt in nauwe samenwerking met het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier tot stand. Doordat het vGRP (verbrede gemeentelijke rioolplan) al in september 2011 is vastgesteld blijft de looptijd van 2011 tot 2016. Na het gereedkomen van het integrale waterplan Drechterland kan gestart worden met de uitvoering van de maatregelen die in het plan voor de verschillende onderdelen zijn benoemd. Jaarlijks worden voor het onderhoud van de bestaande voorzieningen uitvoeringsplannen opgesteld (bijvoorbeeld uitvoeringsplan riolering en uitvoeringsplan schonen van watergangen). De uitvoeringsplannen worden zoveel mogelijk op elkaar en op de plannen van het Hoogheemraadschap afgestemd met als doel zo efficiënt en effectief uitvoeren van onderhoudsmaatregelen. Maatregelen waarbij aanpassingen in de inrichting nodig zijn (bijvoorbeeld aanleg natuurvriendelijke oevers en kano- en vissteigers) worden zoveel mogelijk integraal uitgevoerd met de uitvoeringsplannen onderhoud en met andere projecten (bijvoorbeeld ruimtelijke ontwikkelingsplannen en herinrichtingsplannen). Binnen het waterplan worden de volgende onderhoudstaken uitgevoerd: 1. het baggeren van waterwegen (uitgewerkt in baggerplan 2010-2015); 2. het maaien van de oevers (uitgewerkt in beheerplan groen 2011); 3. schonen van watergangen (uitgewerkt in beheerplan groen 2011); 4. onderhoudswerkzaamheden aan het rioolstelsel (uitgewerkt in het vGRP 2011-2016); 5. onderhoud beschoeiingen en duikers (uitgewerkt in maatregelen integraal waterplan). Beheer vuilwatersystemen Afkoppelen regenwater Afvoer van hemelwater is ook een taak van de gemeente in het kader van de wet Verbrede Watertaken (wet WVW). Veel zorg wordt besteed om het hemelwater gescheiden te houden van het vuile water, waardoor niet alles naar de zuivering wordt getransporteerd. In nieuwbouwplannen wordt een gescheiden systeem aangelegd met als doel duurzaam omgaan met “schoon” regenwater. Bij aanpassingen van de openbare ruimte in bestaande situaties wordt bekeken of afkoppelen van regenwater van het riool in het project mogelijk is. In 2012 jaar wordt in het kader van de herinrichting van de 37
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
Burgemeester Honijkstraat en de Wethouder Konijnstraat in deze straten het regenwater van het vuilwater rioolstelsel afgekoppeld. Richtlijn inrichting openbare ruimte In 2012 wordt een leidraad inrichting openbare ruimte opgesteld waarbij vanuit de mogelijkheden van het beheer en de kadernotitie een aantal standaard randvoorwaarden kunnen worden meegegeven bij het ontwikkelen van nieuwbouw locaties (vooral van belang bij ontwikkelingen door commerciële partijen waar de gemeente niet meedoet in de exploitatie) zodat de overdracht naar de beherende organisatie vloeiender verloopt. In deze richtlijn worden naast uitgangspunten voor inrichting van de openbare ruimte ook de uitgangspunten voor een gescheiden watersysteem meegenomen Onderhoud riolering In 2011 is het verbrede GRP voor de komende jaren vastgesteld en kan worden begonnen met de uitvoering van de maatregelen zoals deze in het plan zijn opgenomen. Verbreding van het GRP is noodzakelijk om de gemeentelijke taken in het kader van de wet te kunnen uitvoeren (zie voor nadere uitleg kopje Wet Verbrede Watertaken). In het kader van het GRP worden jaarlijks diverse projecten uitgevoerd. Het betreft het vervangen van een aantal hoofdgemalen, alsmede de technische installatie van een aantal drukriool gemalen. Jaarlijks worden grote delen van de riolering door middel van camera’s geïnspecteerd. Op basis van de resultaten van de inspecties en het maatregelenplan uit het GRP wordt jaarlijks een uitvoeringsplan opgesteld.
Wat mag het kosten? Baten en lasten Programma 4 Water Begroting
Rekening Product
2010
2011
2012
217.000
218.000
174.000
1.171.000
973.000
1.063.000
1.388.000
1.191.000
1.237.000
Lasten Waterbeheer Riolering Totaal lasten Baten Waterbeheer Riolering Totaal baten Saldo voor bestemming
0
0
0
1.244.000
1.062.000
1.147.000
1.244.000
1.062.000
1.147.000
-144.000
-129.000
-90.000
(nadelig)
(nadelig)
(nadelig)
0
0
0
Mutatie reserves Toevoeging reserves Onttrekking reserves Totaal mutaties reserves Saldo nà bestemming
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
-144.000
-129.000
-90.000
(nadelig)
(nadelig)
(nadelig)
38
Toelichting afwijkingen tussen begroting 2011 en begroting 2012 (resultaat voor bestemming) Algemeen Lagere toerekening personeelslasten en interne doorberekeningen Lagere kapitaallasten Inflatie
14.000 48.000 -9.000
Waterbeheer In 2011 is er incidenteel budget beschikbaar gesteld voor beschoeiing stad Riga In 2011 is er incidenteel budget beschikbaar gesteld voor het opstellen van het bagger- en waterplan Riolering Hogere storting in voorziening Meeropbrengst rioolrechten Overige verschillen
20.000 30.000
-146.000 85.000 -3.000 39.000
Investeringen 2012 Uitvoeren GRP Groot onderhoud waterwegen (baggeren)
39
930.500 57.000
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
Programma 5: Bouwen en milieu Portefeuillehouder: S. Wagenaar en L. Wagenaar-Kroon
Dit programma omvat:
Milieubeheer Afvalinzameling Bouw- en woningtoezicht Behoud van monumenten
Wat willen we bereiken? Maatschappelijk Effect
Hoofddoelstelling
Subdoelstelling
Prestaties
(ver)bouwen, slopen en gebruik volgens geldende wet- en regelgeving
Vergunningverlening, toezicht en handhaving (VTH) conform regionaal Kwaliteitssysteem Bouw-en woningtoezicht (BWT) en Uitvoeringsprogramma Bouwen en Milieu
Veilige gebouwen, juist gebruik Bestaande gebouwen voldoen aan geldende wet- en regelgeving Verstoring/ wijziging erfgoed volgens geldende wet- en regelgeving
Bewaren erfgoed
Burger ondersteunen bij het behouden van erfgoed
Actueel gemeentelijk monumentenbestand
Goede kwaliteit van de fysieke leefomgeving in Drechterland
Geen onaanvaardbare milieurisico’s voor bewoners en werknemers
Geen onaanvaardbare overlast in de openbare ruimte Gemeente Drechterland – Begroting 2012
Vergunningverlening, toezicht en handhaving (VTH) conform regionaal Kwaliteitssysteem Bouw-en woningtoezicht (BWT) en Uitvoeringsprogramma Bouwen en Milieu Toekennen subsidie voor herstel en instandhouding monumenten conform subsidieverordening Aanwijzen gemeentelijke monumenten in oudDrechterland
Adequate reactie op en afhandeling van calamiteiten
Deelname piketregeling Milieudienst WestFriesland
Uitvoering milieubeleid
Uitvoeren milieubeleid volgens Uitvoeringsprogramma Bouwen en Milieu 2011
Bedrijven voldoen aan geldende wet- en regelgeving
Vergunningverlening, toezicht en handhaving (VTH) conform Uitvoeringsprogramma Bouwen en Milieu
Adequate afhandeling milieuklachten
Afhandeling milieuklachten volgens Uitvoeringsprogramma Bouwen en Milieu
Evenementen en activiteiten in de openbare ruimte voldoen aan geldende wet- en regelgeving
Toezicht en handhaving conform Uitvoeringsprogramma Bouwen en Milieu 40
Maatschappelijk Effect
Hoofddoelstelling
Voldoende juridische bescherming van de belangen van alle betrokkenen
Subdoelstelling
Prestaties
Juridische kwaliteitszorg is op orde
Juridische handhaving volgens Uitvoeringsprogramma Bouwen en Milieu Beschikkingen en afhandeltermijnen voldoen aan geldende wet- en regelgeving Werkprocessen zijn beschreven en geborgd Afhandeling planschadeverzoeken volgens Wet op de ruimtelijke ordening (WRO) en procedureregeling planschadeverzoeken Oorspronkelijke beschikking houdt inhoudelijk stand na bezwaar en beroep
Goede kwaliteit van de fysieke leefomgeving in Drechterland Gemeente geeft het goede voorbeeld (begin bij jezelf)
Gemeentelijke gebouwen voldoen aan geldende weten regelgeving en zijn in goede staat van onderhoud
Gemeentelijke gebouwen en bedrijfsmiddelen zijn zo duurzaam en energiezuinig als redelijkerwijs mogelijk
Uitvoeren van Meerjarenbeheersplan gemeentelijke gebouwen 2012-2015 Onderhouden langere termijn (10-20 jaar) onderhoudsprogramma gemeentelijke gebouwen Uitvoeren Klimaatvisie
De prestatie-indicatoren en kentallen waarmee we bovenstaand beleid willen meten zijn in de volgende tabellen weergegeven. De kentallen betreffen jaarlijkse inschattingen waarop geen invloed kan worden uitgeoefend, aangezien ze afhangen van het aantal ingekomen aanvragen. De benodigde ambtelijke capaciteit is hier echter op afgestemd en daarmee kunnen ze wel van invloed zijn op het behalen van de prestatie-indicatoren. Een plotselinge sterke toename van het aantal vergunningaanvragen kan er bijvoorbeeld voor zorgen dat het moeilijker is deze met de beschikbare capaciteit binnen de wettelijke termijn af te handelen.
41
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
Prestatie/ onderwerp
Prestatie-indicator
Afhandeling binnen wettelijke termijn Aantal Vergunningverlebouw/sloop/gebruiks conning toezicht en troles volgens planning handhaving conform regionaal Kwa- Aantal milieucontroles liteitssysteem BWT volgens planning Naleefgedrag milieu/ Uitvoeringsprogramma Bouwen en inrichtingen (% eerste controle alles goed) Milieu Toezicht op evenementen volgens planning
2009 realisatie
2010 realisatie
2011 streefwaarde 98%
2012 streefwaarde 98%
100%
99,5%
100% (1.104 stuks) 91%
100% (868)
95%
95%
95%
95%
95%
75%
79%
75%
80%
nvt
90%
90%
90%
Quickscans uitgevoerd, project tijdelijk stop gezet
2e kwartaal alle monumenten aangewezen
Medio 2012 alle monumenten aangewezen
Aanwijzen gemeen- Aanwijzingsbesluit College Project telijke monumenten gestart in oud-Drechterland
Volgens planning uitvoeren van Uitvoeringsprogramma Klimaatvisie
nvt
Uitvoerings- 95% conprogramma form planniet gereed ning
95% conform planning
Aantal klachten Afhandelingstermijn
63 nvt
30 100% binnen 4 weken
58 100% binnen 4 weken
45 100% binnen 4 weken
Juridische handHandhaving conform having volgens Uit- handhavingsprotocol voeringsprogramma
100%
100%
100%
100%
Prestatie/onderwerp
2009 realisatie
2010 realisatie
Uitvoeren Klimaatvisie Afhandeling milieuklachten volgens Uitvoeringsprogramma
Kental
37
2011 streefwaarde 224 (9 mnd 190 (schatoude wet, 3 ting ivm mnd wabo) Wabo) 25 40
3
9
16 22 2
Aantal aanvragen 276 omgevingsvergunning (oude wet) Vergunningverlening, toezicht en handhaving(VTH) conform regionaal Kwaliteitssysteem BWT / Uitvoeringsprogramma Bouwen en Milieu
Aantal (milieu) ontheffingen APV Aantal vergunningen Wet milieubeheer Wm Aantal meldingen Wm Aantal bodemonderzoeken Aantal meldingen Besluit bodem kwaliteit (Bbk)
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
2012 streefwaarde 241 (alle activiteiten) 35
29 20
3(onderdeel van Wabo) 25 30
Onderdeel van Wabo 25 25
5
5
5
42
Wat gaan we er voor doen? Uitvoering Wabo Het jaar 2012 wordt het tweede volledige jaar dat gewerkt wordt met de wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo). De vergunningverlening loopt vanaf de eerste dag goed, we zijn niet in de problemen gekomen met wettelijke termijnen. Hoewel de bouwregelgeving met de komst van de Wabo versoepeld is (meer vergunningsvrije bouwwerken), merken we dit niet in het verwerken van de vergunningaanvragen. Met de Wabo worden nu vaak meerdere activiteiten gecombineerd in één vergunningaanvraag. Dit levert minder verleende vergunningen op, maar de inhoudelijke beoordeling per vergunde activiteit verandert niet. De complexiteit van de nieuwe regels maakt bovendien dat veel tijd opgaat aan informatievoorziening en vooroverleg met vergunningaanvragers. Ook in het toezicht is merkbaar dat men nog niet altijd goed op de hoogte is van de exacte uitleg van de nieuwe regels. Al met al levert de Wabo tot nu toe (halverwege 2011) intern niet minder werk op, integendeel. Per 1 januari 2012 wordt een nieuw bouwbesluit van kracht. Hiermee worden de bouwregels wederom gewijzigd, wat weer een gewenningsproces nodig maakt. Wij hopen dat in de loop van 2012 de Wabo dusdanig ingeburgerd is dat ook in de praktijk een reëel beeld ontstaat van de werkelijke voordelen die de Wabo op papier ook intern zou moeten opleveren. Tenslotte gaat de Wabo uit van het digitaal indienen en afhandelen van de vergunningaanvraag, wat een verlaging van administratieve lasten moet meebrengen. In Drechterland hebben we gekozen voor een in eerste instantie sobere en doelmatige implementatie van de Wabo. Voor de klant zijn de efficiencyvoordelen direct verwezenlijkt doordat digitaal aanvragen mogelijk is. Achter de schermen vindt de verwerking echter nog op de oude manier plaats. De komende jaren willen we toegroeien naar het optimaal benutten van de uitgangspunten van de Wabo met behulp van verdergaande digitalisering en automatisering. Dit maakt onderdeel uit van het dienstverleningsprogramma Drechterland@ntwoordt!. Pas wanneer intern de digitaliseringslag volledig is gemaakt, zal ook hier een efficiencyvoordeel zichtbaar kunnen worden. Geraamde legesopbrengsten omgevingsvergunningen In de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) is geregeld dat voor het uitvoeren van een aantal activiteiten op het gebied van ruimte, bouwen, milieu, natuur en monumenten een omgevingsvergunning moet worden aangevraagd. Voor het in behandeling nemen van een aanvraag om omgevingsvergunning brengt de gemeente leges in rekening. Een omgevingsvergunning kan worden aangevraagd voor één (enkelvoudige vergunning) of meerdere activiteiten (meervoudige vergunning). Op basis van de kengetallen tot halverwege 2011 verwachten we in 2012 241 omgevingsvergunningen te verlenen voor in totaal 314 activiteiten waarvoor € 370.000,- aan legesopbrengsten is geraamd. De legesopbrengsten zijn sterk afhankelijk van de nieuwbouw van woningen (zowel particulier als projectmatig). Na twee zware jaren is er nu een voorzichtig herstel op de woningbouwmarkt te zien en dat komt ook terug in de verwachte legesopbrengsten. Een vergelijking van de legesopbrengsten voor bouwvergunningen 2011 (€ 313.383,-) met de legesopbrengsten voor omgevingsvergunningen 2012 (€ 369.831,-) geeft een enigszins vertekend beeld. Bij de legesopbrengsten voor omgevingsvergunningen 2012 zijn ook een aantal activiteiten meegerekend (kappen, aanleg van uitwegen en ruimtelijke procedures) die in de begroting 2011 op andere plaatsen, niet onder de noemer bouwvergunning, zijn opgenomen. Duurzame ontwikkeling Met de vaststelling van de Perspectievennota 2011 heeft de raad besloten in 2012 geen budget meer beschikbaar te stellen voor de uitvoering van de subsidieregeling duurzame energiemaatregelen. Daarmee vervalt dit onderwerp als prestatie-indicator voor de uitvoering van het milieubeleid. De via de SLOK regeling (de rijksregeling: Subsidieregeling Stimulering van Lokale Klimaatinitiatieven) vastgestelde projecten zijn in 2011 door de betrokken afdelingen geëvalueerd en beoordeeld op haalbaarheid. Een aantal projecten is al uitgevoerd, een aantal is aangepast, uiteraard binnen de te halen doelstelling, en een aantal is om praktische redenen samengevoegd. Om de landelijke doelstelling voor Duurzaam inkopen te halen zal een nieuw project aan het uitvoeringsprogramma worden toegevoegd. Voor alle overheden geldt dat in 2015 100% duurzaam wordt ingekocht. In 2012 wordt verder gewerkt aan de projecten die snel resultaat opleveren. Daarnaast wordt bekeken hoe SLOK-gelden kunnen worden ingezet als ondersteuning bij het ontwikkelen van een duurzaam nieuw gemeentehuis. Naast het uitvoeren van de SLOK-projecten zal in 2012 worden uitgewerkt wat er verder nog nodig is om de afgesproken doelstellingen voor 2020 in onze gemeente te kunnen behalen. Hierbij gaat het om 43
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
20% gebruik van duurzame energie (voor de hele gemeente) en 30% reductie van de uitstoot van broeikasgassen ten opzichte van 1990. Regionale uitvoeringsdienst (RUD) In de Perspectievennota 2011 hebben wij de raad geïnformeerd over de uitkomsten van de dit voorjaar uitgevoerde businesscase. In deze businesscase RUD is voor Drechterland, Stedebroec en Opmeer onderzocht wat de financiële, personele, organisatorische, bestuurlijk-juridische, facilitaire en kwalitatieve gevolgen zijn van het opdragen van de milieutaken (basistaken en/of overige milieutaken) aan de Milieudienst West Friesland, die daarmee uitgroeit tot een RUD West Friesland. Het resultaat daarvan (structurele besparing van € 53.000,-) is bij de Perspectievennota opgevoerd als een van de voorgestelde maatregelen binnen Duurzaam Kiezen. De raad heeft daarbij ingestemd om deze besparing vanaf 2012 in de begroting op te nemen. De regionale en landelijke ontwikkelingen ten aanzien van de ontwikkeling van RUD’s verlopen sinds afgelopen voorjaar echter zeer moeizaam. Het proces heeft zodanig veel vertraging dat nu wordt gesproken over 2013 als vroegst haalbare start van de RUD’s. In Noord Holland Noord zijn de meningen over de organisatievorm en schaalgrootte verdeeld. Halverwege 2011 is niet te zeggen wanneer daarin duidelijkheid gaat komen. Veel zal afhangen van eventuele dwingende maatregelen die het rijk kan opleggen wanneer men van mening is dat het proces van onderop niet tot het gewenste resultaat komt. Het zal in elk geval een onderwerp zijn wat ook in 2012 nog nadrukkelijk op de bestuurlijke agenda staat. Milieutaken naar Milieudienst Westfriesland Zoals hiervoor geschetst is met de vaststelling van de Perspectievennota 2011 besloten de besparing die behaald kan worden met het overhevelen van de milieutaken richting een Westfriese RUD vanaf 2012 in de begroting op te nemen. Gezien de beschreven ontwikkelingen ten aanzien van de RUDontwikkeling is dit echter niet meer te realiseren zolang de koppeling met RUD-vorming een uitgangspunt is. De businesscase is echter uitgerekend op grond van de bedrijfsvoering van de huidige Milieudienst Westfriesland (MDWF). De besparing, en tevens de betere borging van de kwaliteit, is dus ook te realiseren als vooruitlopend op de RUD-ontwikkeling al met de milieutaken wordt aangesloten bij de MDWF. Om die reden is in augustus 2011 het proces opgestart om alle informatie te bepalen die de raad nodig heeft om hiertoe te beslissen. Alle personele, organisatorische, financiële, bestuurlijke en juridische gevolgen worden tijdens dit proces zorgvuldig in beeld gebracht. De streefdatum van overdracht van taken is daarbij 1 januari 2012. Als de raad besluit tot overdracht zal dit een begrotingswijziging tot gevolg hebben. Project Kompas (problematiek arbeidsmigranten) Met de vaststelling van de Perspectievennota 2011 heeft de raad voor de verdere projectperiode (tot eind 2012) extra budget beschikbaar gesteld. Dat betekent dat de tweede helft van 2011 en heel 2012 het project in Drechterland op een goede manier uitgevoerd kan worden. Eind 2012 moet dit leiden tot een zo compleet mogelijk overzicht van de locaties waar huisvesting plaatsvindt, waarbij aan alle geconstateerde overtredingen van de regels rond de huisvesting een einde wordt gemaakt. Tevens moet een zo groot mogelijk deel van de arbeidsmigranten (zij die langer dan 4 maanden in Nederland verblijven) ingeschreven staan in de gemeentelijke basisadministratie. Van het beschikbaar gestelde budget is inmiddels een tijdelijke kracht aangetrokken binnen de afdeling Bouwen en Milieu, die tot eind 2012 op het Kompasproject wordt ingezet. Gelijktijdig aan het inventarisatie- en interventiedeel van het project wordt ook op het andere spoor vol ingezet. Dit betreft het voorzieningendeel. Hierbij wordt ingezet op goede afspraken met werkgevers en uitzendbranche en op beleid dat zo goed mogelijk aansluit bij de gewenste oplossingen. Toezicht evenementen/ Algemene Plaatselijke Verordening (APV) Ook in 2012 zal weer invulling worden gegeven aan het toezicht op de APV, met name gericht op horeca en de naleving van het evenementenbeleid. Tijdens de kermisperiode en in andere gevallen wanneer de vaste capaciteit tekort schiet zal toezicht worden ingehuurd. De verbeterpunten die tijdens de evaluatie van de kermissen 2011 naar voren zijn gekomen zullen in 2012 worden meegenomen. De afgelopen jaren is er een toenemende trend zichtbaar van klachten en verzoeken om handhaving voor APV-gerelateerde overlast en kleine overtredingen op gebied van bouwen en milieu. Dit betreffen overtredingen waar vanuit de Kadernota handhaving een lage prioriteit aan is toegekend. Vaak blijkt bij de afhandeling hiervan dat deze klachten en verzoeken om handhaving in feite een uitvloeisel zijn van onderlinge conflicten of burenruzies met een heel andere oorzaak en vaak een lange geschiedenis. Wij zijn vanuit de wetgeving verplicht om deze zaken inhoudelijk af te handelen, hetgeen veel ambtelijke capaciteit kost. Het achterliggende probleem wordt daarmee echter meestal niet opgelost, of zelfs alleen maar verergerd. Indien deze trend ook in 2012 verder toeneemt is het noodzakelijk om keuzes te maken met betrekking tot de capaciteit die hiervoor wordt aangewend. Zwaarder inzetten op Gemeente Drechterland – Begroting 2012
44
bijvoorbeeld mediation kan dan mogelijk een oplossing zijn. Zonodig zal hiertoe een voorstel door het college worden voorbereid. Project aanwijzen gemeentelijke monumenten De uitvoering van het project aanwijzen van gemeentelijke monumenten in Drechterland-Noord (oude gemeente Drechterland) heeft in 2011 een periode stilgelegen. Het college heeft besloten om eerst het beleidskader nog wat scherper neer te zetten alvorens met het concrete proces tot aanwijzen verder wordt gegaan. In het najaar van 2011 is dit beleid vastgesteld. Dat betekent dat het project in 2012 nog zal doorlopen en dat de uiteindelijke aanwijzing naar verwachting ook in 2012 zal plaatsvinden.
Wat mag het kosten? Baten en lasten Programma 5 Bouwen en milieu Rekening Product
2010
Begroting 2011
2012
Lasten Milieubeheer Afvalinzameling
673.000
639.000
433.000
1.923.000
1.971.000
2.076.000
Bouw- en woningtoezicht
846.000
792.000
791.000
Monumenten
132.000
171.000
169.000
3.574.000
3.573.000
3.469.000
Totaal lasten Baten Milieubeheer Afvalinzameling Bouw- en woningtoezicht Monumenten Totaal baten Saldo voor bestemming
57.000
4.000
0
2.349.000
2.375.000
2.470.000
347.000
313.000
397.000
4.000
3.000
3.000
2.757.000
2.695.000
2.870.000
-817.000
-878.000
-599.000
(nadelig)
(nadelig)
(nadelig)
Mutatie reserves Toevoeging reserves
0
0
0
Onttrekking reserves
23.000
30.000
38.000
Totaal mutaties reserves
23.000
30.000
38.000
Saldo nà bestemming
-794.000
-848.000
-561.000
(nadelig)
(nadelig)
(nadelig)
Toelichting afwijkingen tussen begroting 2011 en begroting 2012 (resultaat voor bestemming) Algemeen Lagere toerekening personeelslasten en interne doorberekeningen Inflatie
19.000 -29.000
Milieubeheer Beëindigen van de tijdelijke regeling Stimulering Lokale Klimaat Inintiatieven (SLOK) Op initiatief van de provincie is voor drie jaar een duurzame energiesubsidie beschikbaar gesteld, deze wordt in 2012 beëindigd Stelpost lagere lasten ivm invoering Regionale UitvoeringsDienst (RUD)
45
71.000 57.000 53.000
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
Afvalinzameling Inzamelingskosten voor Kunststof, Flesjes en Flacons (KFF) Uitkering bijdrage afvalfonds in verband met de inzameling van KFF Verwachte lagere winstuitkering Hogere opbrengst afvalstoffenheffing
-76.000 78.000 -21.000 38.000
Bouw en woningtoezicht Lagere lasten in verband met harmoniseren welstandsnota Lagere lasten in verband met verwachte lagere advieskosten Hogere legesopbrengsten door legesheffing principeverzoeken en actualisatie raming door vewachte stijging
9.000 5.000 83.000
Monumenten Beëindiging inventarisatie beeldbepalende panden
9.000
Overige verschillen
-17.000 279.000
Mutaties Reserves Storting Reserve Afschrijvingslasten (afschrijvingslasten restauratie stofmolen en torens) Algemene Reserve (onttrekking tbv voorziening onderhoud gebouwen)
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
Onttrekking 22.000 16.000
46
Programma 6: Ruimtelijke- en economische ontwikkeling Portefeuillehouder: L. Wagenaar-Kroon en S. Wagenaar
Dit programma omvat: Ruimtelijke ontwikkeling Volkshuisvesting Bouwgrondexploitatie Economische zaken
Wat willen we bereiken? Maatschappelijk effect
Hoofddoelstelling Ruimtelijke ontwikkeling Behoud van een open en landelijk karakter met behoud (cultuur)historische lintbebouwing Verhoging van de toegankelijkheid en bereikbaarheid
Een gemeente met een kwalitatief goede woon- en leefomgeving, waarin het landschap geldt als belangrijkste omgevingskwaliteit voor de functies wonen, werken en recreëren.
Instandhouding van de leefbaarheid in de kernen Volkshuisvesting Voldoende betaalbare woningen voor jongeren en ouderen Bouwgrondexploitatie Volume nieuwbouw afstemmen op natuurlijke groei
Subdoelstelling
Prestaties 2012
Instandhouding van een open landschap tussen Hoorn en Hoogkarspel
Actualiseren en digitaliseren bestemmingsplannen: Drechterland Zuid
Specifiek voor bedrijventerreinen en te ontwikkelen nieuwe woonwijken
- Opwaardering van de Westfrisiaweg (N23) - Onderzoek aansluiting Tolweg Landschapsplan WestFriesland: Ontwikkelen projecten conform herijking Definitiefase Centrumplan (gemeentehuis/detailhandel)
Opwaarderen Centrum Hoogkarspel
Bij woningbouw streven naar woningdifferentiatie
Uitwerking Toekomstvisie met (1) een lokale woonvisie, gebaseerd op de regionale woonvisie
Nastreven van een actief grondbeleid
- Monitoring van de exploitaties - Visie op strategische gronden Uitvoering bouwprojecten binnen de grondexploitatie gemiddelde woningproductie per jaar van ca. 90 woningen
Economische zaken Bevordering werkgelegenheid door stimuleren economische bedrijvigheid
Ruimte voor groei (agrarische) bedrijven
Toekomstvisie (2): Vaststelling en implementatie economisch beleidsplan
Ondersteunen van agrarische ontwikkelingen passend binnen planologische uitgangspunten Behouden/verbeteren huidige winkelvoorzieningen en bedrijventerreinen: Centrumplan en deelname in regionale VVRE 47
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
Stimuleren Recreatie en Toerisme
Gecoördineerde dienst- en vergunningverlening voor bedrijven (i.h.k.v. project Drechterland @ntwoordt!) Stimuleren door activiteiten als: deelname aan de fiets4daagse, Westfriese Omringdijk, enzovoorts
De prestatie-indicatoren waarmee we bovenstaand beleid willen meten zijn: Onderwerp Prestatie-indicator Actualiseren en digitalise- Voldoen aan de wettelijke eis met ren bestemmingsplannen betrekking tot de actualisatie van de bestemmingsplannen.
Wonen en werken in een Actualiseren van het beleid waarop kwalitatief goede leefom- ruimtelijke initiatieven getoetst worgeving den
Uitwerking Toekomstvisie
Verhoging toegankelijkheid en bereikbaarheid
Landschapsplan West-Friesland (projecten): - aanleg/realisatie - voorbereiding
Nieuwbouwwoningen - Volume afstemmen op natuurlijke - Woningdifferentiatie groei met betaalbare woningen voor jongeren en ouderen - Alle woningstichtingen vallen onder de huisvestingverordening
Streefwaarde 2012 In 2012 worden 16 bestemmingsplannen geactualiseerd naar 1 bestemmingsplan (DL Zuid)
- Implementatie vastgesteld monumentenbeleid (zie ook programma 5) - Vaststelling (regionale en) lokale woonvisie en het economisch beleidsplan
- 1 (Drachterveld + overeenkomst Proraill, start tunnel) - 1 (afhankelijk van afspraken n.a.v. de herijking) in 2012 - 90 woningen - 30-40% goedkoop (20% sociale huur en 20% sociale koop), 25% middelduur en 35% duur -Prestatieafspraken vastgelegd met alle woningstichtingen
Wat gaan we er voor doen? Ruimtelijke ontwikkeling Bestemmingsplannen De actualisering van bestemmingsplannen, als gevolg van de inwerkingtreding van de nieuwe Wet ruimtelijke ordening (Wro), is een veelomvattend project. Met de vaststelling van het bestemmingsplan Drechterland Noord (eind 2011) is de noordelijke helft van onze gemeente geactualiseerd. In 2012 wordt gewerkt aan de actualisering van 16 bestemmingsplannen uit Hem en Venhuizen tot 1 bestemmingsplan ‘Drechterland Zuid’. Dit plan moet uiterlijk medio 2013 zijn vastgesteld. De vigerende bestemmingsplannen in Hoogkarspel (inclusief Reigersborg) worden vanaf 2012 geactualiseerd. De planning loopt hiermee op schema. Bij de actualisatie wordt het beleidsthema duurzaamheid nadrukkelijk meegenomen. Conform de besluitvorming bij de Perspectievennota 2011 blijven principeverzoeken onderdeel van onze dienstverlening. Een aanvrager krijgt zo op een laagdrempelige manier een indicatie van de mogelijke besluitvorming. Gezien de grote personele belasting op deze dossiers wordt voor de behandeGemeente Drechterland – Begroting 2012
48
ling van deze aanvragen vanaf 2012 een vergoeding gevraagd. Bij een daadwerkelijke omgevingsvergunningaanvraag kunnen deze eerder gemaakte kosten worden verrekend. Ondersteunend beleid bij ruimtelijke ontwikkelingen wordt in 2012 afgerond en uitgevoerd. Denk daarbij aan het monumenten- en archeologiebeleid, volkshuisvestingsbeleid (zoals prestatieafspraken woningstichtingen en een visie op de strategische gronden) en het economisch beleidsplan. Aansluiting wordt gezocht bij andere programma’s waar integraliteit onvermijdelijk is. Te denken valt dan aan thema’s als duurzaamheid (Programma 5), water (Programma 4) en verkeer (Programma 3). Centrumplan In 2012 gaat de definitiefase van het project Centrumplan Hoogkarspel van start. Het streven is het nieuwe gemeentehuis, onderdeel van het Centrumplan in 2015 op te leveren. In 2012 zal volop worden ingezet op het voorbereiden van de aanbesteding rondom het gemeentehuis en het Centrumplan Hoogkarspel. Met kernspelers in het centrum krijgt de verdere uitwerking vorm. Uw raad zal een besluit worden voorgelegd voor het ontwerp van het gemeentehuis en een actualisatie van het masterplan. Opwaardering Westfrisiaweg (N23) Voor wat betreft de ontwikkelingen omtrent de Westfrisiaweg is het wachten op een schriftelijke bevestiging van de Provincie op de aanvullende voorwaarde zoals die door ons is gesteld. In 2012 wordt verwacht dat gestart kan worden met de werkzaamheden rondom de opwaardering. De gewenste ontsluiting bij de Tolweg, een verantwoordelijkheid van de gemeente, zal worden onderzocht. Deze wordt meegenomen in de VPL-studie (zie programma 3). Landschapsplan West-Friesland In het kader van de samenwerking in de gemeenschappelijke regeling Recreatieschap Westfriesland zijn het Landschapsplan en de deeluitwerking HES-gebied opgesteld. Het recreatieschap voert regionale inventarisaties uit op het gebied van fietsen, wandelen (afgerond in 2010) en varen. Voor de verdere uitvoering van Landschapsplanprojecten is het gewenst om aan te sluiten bij de recente inventarisaties en de (mogelijke) projecten te herijken, te ramen en in een (budget)voorstel op te nemen. Na besluitvorming hierover, kan de uitvoering van concrete projecten worden opgepakt. Bij de eerste fase van het project “Waterberging Drachterveld” bij Oosterblokker wordt, naast de waterberging zelf, ook een aantal recreatieve voorzieningen gerealiseerd. Met Prorail wordt onderhandeld over de omzetting van de fiets-wandelbrug naar een tunnel. Samen met Prorail worden de plannen en financiële consequenties verder in beeld gebracht. De tweede fase van dit project, een onderzoek naar de mogelijkheden om een recreatieve noord-zuidverbinding te maken, en de derde fase, de herontwikkeling van de historische vaarroute tussen Hoorn en Enkhuizen, worden meegenomen in de herijking van de (gewenste) Landschapsplanprojecten. Volkshuisvesting/Lokale woonvisie De Toekomstvisie Drechterlandschap geeft de hoofdlijnen van de ontwikkelingsrichting van onze gemeente aan. Ter uitvoering daarvan wordt in 2012 de lokale woonvisie opgesteld. De Regionale woonvisie is in 2011 vastgesteld. Deze dient als leidraad voor de lokale woonvisie. Vooruitlopend op deze totaalvisie wordt een visie ontwikkeld op de strategische gronden in de gemeente. Hierdoor worden de ruimtelijke en volkshuisvestingskaders bepaald waarbinnen deze gronden ontwikkeld kunnen worden en kan hierop in de toekomst actief gestuurd worden. Met alle woningstichtingen worden prestatieafspraken gemaakt om (meer) te kunnen sturen op de gewenste doelstellingen van de gemeente op het gebied van volkshuisvesting. De regionale volkshuisvestingsverordening wordt in 2012 aan uw raad voorgelegd. Bouwgrondexploitatie De stand van zaken van de lopende bouwgrondexploitaties in de gemeente worden jaarlijks besproken met het bestuur. De gemiddelde woningbouwproductie is, naar aanleiding van de vastgestelde regionale woonvisie, bijgesteld op ongeveer 90 woningen per jaar. Voor de stand van zaken over de uitvoering van bouwprojecten in de gemeente Drechterland wordt verwezen naar paragraaf 7 Grondbeleid (bladzijde 112) Economische zaken De derde deeluitwerking van de Toekomstvisie, het economisch beleidsplan, wordt begin 2012 vastgesteld. Met dit plan, wat tot stand komt door nauwe samenwerking met ons bedrijfsleven, heeft de 49
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
gemeente een breedgedragen beleidskader in handen waarop ontwikkelingen op het gebied van verschillende beleidsonderwerpen zoals landbouw, recreatie en toerisme, bedrijventerreinen en detailhandel worden getoetst en waar mogelijk gefaciliteerd . De regionale economische visie, welke in 2012 wordt opgeleverd, zal ook een uitspraak vragen over onze regionale inzet van middelen. Afhankelijk van bestuurlijke besluitvorming worden onderdelen uit het programma Drechterland @ntwoordt!, zoals een gecoördineerde dienst- en vergunningverlening voor bedrijven, verder uitgewerkt. Uit eerdere onderzoeken is gebleken dat er ruimte is voor uitbreiding van detailhandel in Hoogkarspel. Mogelijke ontwikkelingen hierin worden gekoppeld aan het eerder genoemde Centrumplan. In 2012 wordt onder dit onderdeel ook gewerkt aan onderwerpen zoals duurzame energie (bijvoorbeeld initiatieven via de Noord-Hollandse Energie Coöperatie), de organisatie van de week- en jaarmarkt (evaluatie) en de erfpacht/huur en verkoop van gemeentelijke eigendommen.
Wat mag het kosten? Baten en lasten Programma 6 Ruimtelijke en Economische ontwikkeling Rekening Product
Begroting
2010
2011
2012
Ruimtelijke ontwikkeling
890.000
1.947.000
878.000
Volkshuisvesting
186.000
219.000
40.000
3.043.000
2.989.000
3.379.000
Lasten
Bouwgrondexploitatie Economische Zaken Totaal lasten
203.000
194.000
185.000
4.322.000
5.349.000
4.482.000
121.000
Baten Ruimtelijke ontwikkeling
251.000
571.000
Volkshuisvesting
184.000
182.000
2.000
3.629.000
3.429.000
3.678.000
Bouwgrondexploitatie Economische zaken Totaal baten Saldo voor bestemming
91.000
73.000
74.000
4.155.000
4.255.000
3.875.000
-167.000
-1.094.000
-607.000
(nadelig)
(nadelig)
(nadelig) 500.000
Mutatie reserves Toevoeging reserves
670.000
532.000
Onttrekking reserves
108.000
406.000
10.000
-562.000
-126.000
-490.000
-729.000
-1.220.000
-1.097.000
(nadelig)
(nadelig)
(nadelig)
Totaal mutaties reserves Saldo nà bestemming
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
50
Toelichting afwijkingen tussen begroting 2011 en begroting 2012 (resultaat voor bestemming)
Algemeen Lagere toerekening personeelslasten en interne doorberekeningen Inflatie
9.000 -4.000
Ruimtelijke ontwikkeling In 2011 incidenteel budget beschikbaar gesteld voor Landschapsplan In 2011incidenteel budget beschikbaar gesteld voor opstellen Economische visie In 2011 incidenteel budget beschikbaar gesteld voor opstellen Woonvisie In 2011 incidenteel budget beschikbaar gesteld voor bestemmingsplannen Drechterland Noord Budget voor bestemmingsplannen Drechterland Zuid is in 2012 incidenteel afgeraamd In 2011 incidenteel budget beschikbaar planschade GOED-project. In 2011 voor het landschapsplan incidenteel € 22.000 beschikbaar voor aanleg fiets- en wandelverbinding en camperplaatsen In 2011 incidenteel budget beschikbaar gesteld voor aanleg tunnel Drachterveld In 2011 te betalen bijdrage voor recreatieve verbinding Drachterveld In 2011 incidenteel geraamde ontvangen subsidie van provincie voor project Drachterveld In 2011 incidenteel budget beschikbaar gesteld voor archeologische onderzoeken
9.000 50.000 25.000 25.000 80.000 75.000 22.000 550.000 200.000 -450.000 10.000
Volkhuisvesting In 2011 incidenteel budget voor opstellen woonvisie
15.000
Grondexploitatie In 2011 zijn er meer uren aan de complexen toegerekend. Uren die nu op het product achterblijven Overige mutaties grondexploitatie die leiden tot een lagere winstneming/omslagheffing
-108.000 -31.000
Economische Zaken In 2011 incidenteel budget beschikbaar gesteld voor Buurtje 123
10.000 487.000
Mutaties Reserves Storting Reserve Landschapsontwikkelingen (bijdragen Bouwgrondexploitaties) Algemene Reserve (winstneming en omslagheffing Bouwgrondexploitaties) Reserve verkeersinfrastructuur (Bijdragen Bouwgrondexploitaties) Algemene Reserve (onttrekking tbv voorziening onderhoud gebouwen) Reserve afkoopsom volkstuinencomplex (afkoop Hoogkarspel)
51
Onttrekking
26.000 413.000 61.000 7.000 4.000
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
Programma 7: Publieke dienstverlening Portefeuillehouder: R. van der Riet en S. Wagenaar
Dit programma omvat:
Burgerzaken Dienstverlening
Wat willen we bereiken? Maatschappelijk effect
Hoofddoelstelling
Subdoelstelling
Prestaties
Vlotte en correcte afhandeling van aanvragen
Stellen van kwaliteitseisen en voldoen aan wettelijke termijnen
Implementatie van het midoffice systeem uit het project Drechterland @ntwoordt!. uiterlijk in 2015 Houden van een tweejaarlijks onderzoek naar de beleving van de dienstverlening Procesinrichting en uitvoering conform het regionale Kwaliteitssysteem Burgerzaken
Optimale dienstverlening
Een efficiënt aanbod producten en een betrouwbaar basissysteem
Actueel houden van Gemeentelijke basisadministratie en bewaking kwaliteit
Jaarlijks twee volledige controles op bestand uitvoeren. Komen tot een bestand dat betrouwbaar, adequaat en integer is Uitvoeren onderzoeken verblijfplaats, samenwerkend met Bouwen en Milieu op het gebied van handhaving De website actueel houden. Doorontwikkelen en vermeerderen van het aantal elektronische (aanvraag)formulieren
Toename van aanbod en gebruik digitale producten
Procesinrichting en uitvoering conform het regionale Kwaliteitssysteem Burgerzaken Geven van goede voorlichting via de reguliere kanalen zoals de website, de Middenstander en via foldermateriaal De prestatie-indicatoren waarmee we bovenstaand beleid willen meten zijn: Onderwerp Houden van het klantwaarderingsonderzoek Waar Staat Drechterland
52
Prestatie-indicator In 2009 is het onderzoek Waar staat Drechterland uitgevoerd. De waardering “De burger als klant” werd gewaardeerd met het cijfer 7,7
Streefwaarde Het onderzoek wordt in het eerste kwartaal 2012 uitgevoerd. De waardering verhogen naar een streefwaarde van een 7,8 of een 7,9
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
Verbetering digitale dienstverlening
Plaatsen reactiewand
Als onderdeel van het jaarlijks zelfonderzoek wordt een reactiewand geplaatst in de hallen van de gemeentehuizen met daarop de vraag “Wat vindt u van onze dienstverlening”. Het geeft ons een actueel en continue beeld van de stand van zaken.
Ontwikkelen kwaliteitshandvest
Het kwaliteitshandvest wordt als onderdeel van de algehele verbetering van de dienstverlening integraal ontwikkeld in de 2e helft van 2012.
Actuele informatie op de website
De informatie over de producten van deze afdeling zal twee maal per jaar gecontroleerd worden op actualiteit. Tussentijdse wijzigingen worden direct opgenomen De website wordt uitgebreid met enkele formulieren ter completering van de informatie en enkele digitale folders
Uitbreiden digitale aanvraagformulieren en folders
Digitale aangiften burgerlijke stand
Verwacht wordt dat begin 2012 de Wet elektronische dienstverlening burgerlijke stand door de Eerste Kamer wordt aangenomen waardoor het mogelijk is digitaal aangifte te doen van geboorte, huwelijk en overlijden. De uitvoering van deze wet zal (waarschijnlijk) de 2e helft van 2012 plaatsvinden
Samenwerking woningbouwverenging
Betrekken van de woningbouwverenigingen bij het proces van adreswijziging. Deze module wordt voor juni 2012 in gebruik genomen. Door de nieuw opgezette banenpool binnen SED verband is de baliebezetting gewaarborgd Door middel van samenwerking met de overige Westfriese gemeenten kunnen werkprocessen onderling worden uitgewisseld en verbeterd. Dit doen wij door het uitvoeren van onderlinge audits. Deze gemeente werkt op dat gebied samen met Stede Broec en Enkhuizen
Continuïteit baliebezetting
Actueel houden van Gemeentelijke basisadministratie en bewaking kwaliteit
53
Procesinrichting en uitvoering conform het regionale Kwaliteitssysteem Burgerzaken
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
Geautomatiseerde identiteitscontrole
Invoeren onderzoeksmodule GBA
Drechterland @ntwoordt!
Implementatie van het midoffice systeem uit het project Drechterland @ntwoordt!.
Ter voorkoming van identiteitsfraude (een steeds groter maatschappelijk probleem) wordt in het eerste kwartaal controleapparatuur in gebruik genomen Procesgestuurd gegevens onderzoeken via een beproefde manier van dossiervorming. Wordt in de 2e helft van 2012 in gebruik genomen De vormgeving van het midofficepakket vindt plaats in 2012
Inwoners van Drechterland beoordelen de gemeente voor een belangrijk deel op de kwaliteit van onze dienstverlening. Burgers vragen klantgerichtheid, klantvriendelijkheid, snelheid en transparantie van handelen. Zij willen zo prettig, gemakkelijk en volledig mogelijk geholpen worden. Een dienstbare en betrouwbare overheid. We zullen voortdurend ons eigen functioneren moeten bezien. Wat doen wij voor de burgers en wat doen wij niet? Wordt het werk op de juiste manier uitgevoerd volgens de juiste werkwijzen en procedures? De vraag van de burger centraal in plaats van wet- en regelgeving en de diensten van de gemeente. Het is een trend die zich enkele jaren geleden al heeft ingezet. Het is onze bedoeling om deze trend te volgen met de uitvoering van het programma Drechterland @ntwoordt!. Met de ontwikkeling van een klantcontact centrum en de verbetering van digitale mogelijkheden, kan de klant persoonlijk, telefonisch, schriftelijk en via email contact met ons leggen. We verwachten dat steeds meer mensen hun zaken met de gemeente via internet willen regelen. Op het gebied van digitalisering willen we dan ook een stap voorwaarts maken met de aanschaf van een midoffice pakket. Daarnaast zullen de mogelijkheden voor het digitaal aanvragen van producten ook uitgebreid kunnen worden door de aanschaf en implementatie van een nieuwe website.
Wat gaan we er voor doen? Om de tevredenheid van de burger over onze dienstverlening te verhogen worden de volgende prestaties en inspanningen verricht. Om te komen tot een dienstbare en betrouwbare dienstverlening en onze service aan bewoners en bedrijven te verbeteren is input van deze groepen belangrijk. Klanttevredenheid In 2012 wordt het onderzoek Waar staat Drechterland uitgevoerd. Dit onderzoek duurt enkele weken, maar wij zijn altijd geïnteresseerd in de mening van burgers en bedrijven. Om deze mening goed te kunnen peilen plaatsen wij een reactiewand in de hal van beide gemeentehuizen. Deze reactiewand bevat slechts één vraag: Wat vindt u van onze dienstverlening? Daaronder kunnen burgers en bedrijven en andere belanghebbenden hun mening over onze dienstverlening kwijt op papier. Op deze manier wordt onze dienstverlening continue gemeten en kunnen wij waar nodig successen vieren of verbeteringen realiseren. Kwaliteitshandvest vaststellen Verbetering van de dienstverlening moet geborgd worden. Burgers, bedrijven en andere belanghebbenden moeten onze dienstverlening ook kunnen toetsen. Er moeten daarom kaders opgesteld worden aan de hand waarvan deze toetsing kan plaatsvinden. Voor ons is het dan ook belangrijk om een Kwaliteitshandvest op te stellen. In het kwaliteitshandvest wordt vastgelegd wat burgers, bedrijven kunnen verwachten als een bezoek gebracht wordt aan één van onze balies, via onze website een aanvraag ingediend wordt of wanneer men telefonisch contact opneemt of een brief of e-mail stuurt.
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
54
Actueel houden van de Basisregistratie personen en bewaking kwaliteit van de gegevens De gemeente vervult de rol van decentraal beheerder van persoonsgegevens over personen die zij tot haar eigen bevolking rekent en dient afnemers zowel binnen als buiten de gemeenten van die persoonsgegevens te voorzien. De Basisregistratie personen is gekoppeld aan diverse andere basisregistraties waaronder de Basisregistratie Adressen en Gebouwen (BAG) en de Basisregistratie Wet Onroerende Zaken (WOZ). Als beheerder van de Basisregistratie personen zijn wij verplicht te zorgen dat het informatiesysteem voldoet aan de eisen van beschikbaarheid, vertrouwelijkheid, integriteit en controleerbaarheid. Om de integriteit van het informatiesysteem te waarborgen willen wij de volgende systemen in gebruik nemen 1) geautomatiseerde identiteitscontrole, voor het waarborgen van een integer uitgifteproces van identiteitsdocumenten; 2) onderzoeksmodule ter verbetering van de kwaliteit van de gegevenshuishouding; 3) module woningcorporaties, deze module geeft de mogelijkheid woningcorporaties op eenvoudige wijze te betrekken bij het proces migratie. Het zorgt voor administratieve lastenverlichting. Onderzoek Waar Staat Drechterland In 2009 heeft de gemeente Drechterland meegedaan aan de benchmark Waar staat je gemeente. Deelname aan de benchmark geeft inzicht in de sterke en minder sterke punten van de gemeentelijke prestaties op uiteenlopende prestatievelden. De prestatievelden zijn opgesteld aan de hand van de zes burgerrollen: 1. de burger als kiezer; 2. de burger als klant; 3. de burger als onderdaan; 4. de burger als partner; 5. de burger als wijkbewoner; 6. de burger als belastingbetaler. Vanaf 2012 zal dit onderzoek tweejaarlijks herhaald worden. Het tweejaarlijks onderzoek bestaat uit een burgerpeiling en een onderzoek naar de dienstverlening bij de publieksbalies, daarnaast dient de gemeente jaarlijks een zelfonderzoek uit te voeren. Drechterland @ntwoordt! Het project Drechterland @ntwoordt! heeft een aantal veranderingen ondergaan. De 16 afzonderlijke projecten zijn in 2010 verdeeld over vier hoofdprojecten. Van deze vier hoofdprojecten zijn er inmiddels twee afgerond. De overgebleven projecten zijn: 1. Antwoord/dienstverlening op 1 locatie; 2. Midoffice/architectuur. Het Project Antwoord/dienstverlening op 1 locatie zal gelijk optrekken met de bouw en ingebruikname van het nieuwe gemeentehuis. Dat betekent dat dienstverlening vanaf 1 locatie niet eerder zal plaatsvinden dan wanneer het nieuwe gemeentehuis in gebruik wordt genomen. Het project midoffice/architectuur zal in 2012 vormgegeven worden. Met de overige SED gemeenten wordt gekeken of er gezamenlijk tot de aanschaf van een midoffice systeem kan worden overgegaan. Onze gemeente heeft geopteerd voor een, gebruikersvriendelijke midoffice waarin een document management systeem is geïntegreerd. De invoering van een midoffice systeem zorgt ervoor dat: 1. er minder backoffice applicaties nodig zijn; 2. daardoor is er minder beheer nodig; 3. de jaarlijkse kosten dalen als gevolg van minder applicaties; 4. er ontstaat een transparante manier van werken. De midoffice is het generieke deel van de gemeentelijke organisatie dat de verbinding vormt tussen de klantgerichte frontoffice en de vakgerichte backoffice Door gebruik te maken van een midoffice wordt onze dienstverlening transparanter. Alle aanvragen, verzoeken en meldingen worden digitaal geregistreerd en pas daarna doorgezet naar de vakafdelingen ofwel de backoffice. Via het internet of intranet kan de status van bijvoorbeeld een bouwaanvraag geraadpleegd worden. Een midoffice stelt ons in staat zaakgericht te werken. Zaakgericht werken is efficiënt en plaats en tijd onafhankelijk.
55
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
Wat mag het kosten? Baten en lasten Programma 7 Publieke dienstverlening Rekening Product
Begroting
2010
2011
2012
Burgerzaken
881.000
715.000
662.000
Dienstverlening
113.000
85.000
15.000
994.000
800.000
677.000
310.000
337.000
318.000
0
0
0
310.000
337.000
318.000
Lasten
Totaal lasten Baten Burgerzaken Dienstverlening Totaal baten Saldo voor bestemming
-684.000
-463.000
-359.000
(nadelig)
(nadelig)
(nadelig)
Mutatie reserves Toevoeging reserves
0
0
0
Onttrekking reserves
113.000
85.000
15.000
Totaal mutaties reserves
113.000
85.000
15.000
Saldo nà bestemming
-571.000
-378.000
-344.000
(nadelig)
(nadelig)
(nadelig)
Toelichting afwijkingen tussen begroting 2011 en begroting 2012 (resultaat voor bestemming) Algemeen Hogere toerekening personeelslasten en interne doorberekeningen Inflatie
-3.000 -1.000
Burgerzaken Ondersteuning applicatiebeheer voor diverse applicaties Afronding project digitalisering brondocumenten In 2011 incidenteel GBA audit opgevoerd Bijstelling legesinkomsten op basis van ervaringscijfers In 2011zijn er verkiezingen geweest
-7.000 23.000 7.000 -14.000 34.000
Dienstverlening Minder geplande kosten Drechterland @ntwoordt
70.000
Overige verschillen
-5.000 104.000
Mutaties Reserves Storting Reserve Dienstverleningsconcept Drechterland @ntwoordt!
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
Onttrekking 15.000
56
Investeringen 2012 Invoering Dienstverleningsconcept Drechterland @ntwoordt!
57
15.000
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
Programma 8: Onderwijs Portefeuillehouder: D. te Grotenhuis
Dit programma omvat:
Basisonderwijs/huisvesting Lokaal onderwijsbeleid Peuterspeelzaalwerk
Wat willen we bereiken? Maatschappelijk effect
Kinderen in een doorgaande ontwikkelingslijn educatie aanbieden
Hoofddoelstelling
Subdoelstelling
Prestaties
Kwalitatieve en kwantitatieve goede huisvesting
Streven naar een onderwijsvoorziening in iedere kern, rekening houdend met wettelijke kaders
Uitvoeren jaarlijks huisvestingsprogramma
Diverse voorzieningen en activiteitenpakket voor lokaal onderwijs
Voortzetten kunst- en cultuurstimulering
Beschikbaar stellen van subsidies/bijdragen voor kunst- en cultuurstimulering Zie programma 12: Project Jeugd en Alcohol
Continueren van het peuterspeelzaalwerk
Aanpak drugs- en alcoholgebruik
Goede peuterspeelzaalmogelijkheden die voldoen aan de kwaliteitseisen voor peuterspeelzalen conform de wet Oke
Bevorderen deskundigheidsniveau Vergroten participatie en gelijke kansen jeugd
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
Verminderen voortijdige uitval op scholen
De wet- en regelgeving over de kwaliteit van peuterspeelzalen wordt geharmoniseerd met die van de kindercentra. Onderzoeken van de mogelijkheid om voorschoolse educatie aan te bieden. Peuterspeelzaalwerk betrekken als partner in de opvoedingsondersteuning Beschikbaar stellen van subsidie voor het peuterspeelzaalwerk Opleidingen peuterleidsters aanbieden in de vorm van Vversterk Invoeren subregionaal leerplichtbureau (SED) Ontwikkelen activiteiten voor onderwijs-achterstand en VVE (Voor-en Vroegschoolse educatie)
58
De prestatie-indicatoren waarmee we bovenstaand beleid willen meten zijn: Onderwerp Harmoniseren van de fysieke kwaliteit van het peuterspeelzaalwerk en de kinderopvang. Realiseren voorschoolse educatie
Prestatie-indicator Peuterspeelzalen inspecteren en aanpassingen doorvoeren. Inzet van voorschoolse programma’s in kinderopvang en peuterspeelzaalwerk
Streefwaarde Alle peuterspeelzalen zijn eind 2012 geïnspecteerd en waar nodig aangepast. Alle peuterspeelzalen en kinderdagverblijven hanteren een voorschools programma.
Wat gaan we er voor doen? Onderwijshuisvesting De (bouwkundige)maatregelen die opgenomen zijn in het onderwijshuisvestingsprogramma 2012 worden uitgevoerd. Na inventarisatie van de benodigde verbetermaatregelen worden in 2012 een aantal aanpassingen bij ’t Reigersnest en de Kieft aangebracht om het binnenklimaat te verbeteren. Leerplicht Intensivering van de leerplichtfunctie waardoor meer maar ook eerder inzicht ontstaat op dreigend schooluitval. De doelstelling is om het aantal kinderen dat zonder startkwalificatie het onderwijs verlaat, terug te dringen. Dit maakt deel uit van het lokaal jeugdbeleid, met als motto “Zicht krijgen en zicht houden op onze jeugd”. Als het nodig is, worden hiervoor passende (preventieve) maatregelen getroffen. Er wordt een extra inspanning verricht om de uitval in het Middelbaar Beroepsonderwijs tegen te gaan. Dit wordt voornamelijk regionaal aangepakt door ambtenaren kwalificatieplicht van het RMC (Regionaal Meld- en Coördinatiepunt). Het is de bedoeling dat in 2012 een subregionaal leerplichtbureau (in SED-verband) van start gaat. Wij denken dat door directe samenwerking er een verdere verbeterslag kan worden gemaakt. Kunst- en cultuurstimulering in het onderwijs Binnen de schoolloopbaan krijgt elk kind te maken met alle aspecten van kunst en culturele vorming. Tot op heden werd het culturele programma ondersteund door de Kunstcompagnie. Vanwege het sluiten van de deuren per 1 juli 2011 kan de Kunstcompagnie de uitvoering niet langer op zich nemen. Voor het schooljaar 2011/2012 wordt nu per gemeente een individuele aanpak gehanteerd om de wegvallende taken cultuureducatie op te pakken qua uitvoering. Voor de langere termijn wordt nog gezocht naar een oplossing. We verwachten in 2012 meer duidelijkheid te kunnen geven. Zorgondersteuning Voortgezet Onderwijs De zeven Westfriese gemeenten, Bureau Jeugdzorg Noord-Holland en alle scholen voor het voortgezet onderwijs in de regio hebben afgesproken dat op elke school een zorgondersteuner wordt geplaatst. Het doel van deze zorgondersteuning is om in een zo vroeg mogelijk stadium problemen bij leerlingen te onderkennen en hen verder te begeleiden om erger te voorkomen. Peuterspeelzaalwerk en VVE (voor- en vroegschoolse educatie) Wij zullen initiatieven die vooruitlopen op de harmonisatie van de kinderopvang en peuterspeelzalen ondersteunen. Wij hanteren hierin de kwaliteitseisen conform de Wet Oke. Daarnaast bestaat het voornemen om voor- en vroegschoolse educatie aan te bieden op de peuterspeelzalen. Er moeten afspraken gemaakt worden over de doelgroep die in aanmerking komt voor toeleiding naar VVE, de doorlopende leerlijn en de uitvoering van de VVE. Om dit te realiseren wordt aan de leidsters een basisaanbod Vversterk aangeboden. De voorschoolse voorzieningen zijn als vindplaats voor opvoedvragen in het Centrum Jeugd en Gezin een belangrijke samenwerkingspartner. Wij continueren het aanbod van het voorschools adviesteam om de voorschoolse voorzieningen van informatie te voorzien, problemen te signaleren, te observeren en daar waar nodig door te verwijzen naar een hulpverlenende instelling.
59
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
Wat mag het kosten? Baten en lasten Programma 8 Onderwijs Rekening Product
Begroting
2010
2011
2012
Basisonderwijs
859.000
1.086.000
738.000
Lokaal onderwijsbeleid
409.000
480.000
487.000
Peuterspeelzaalwerk
322.000
238.000
245.000
1.590.000
1.804.000
1.470.000
113.000
100.000
36.000
0
0
0
2.000
11.000
11.000
115.000
111.000
47.000
-1.475.000
-1.693.000
-1.423.000
(nadelig)
(nadelig)
(nadelig)
Lasten
Totaal lasten Baten Basisonderwijs Lokaal onderwijsbeleid Peuterspeelzaalwerk Totaal baten Saldo voor bestemming Mutatie reserves Toevoeging reserves
0
0
0
Onttrekking reserves
204.000
207.000
217.000
Totaal mutaties reserves
204.000
207.000
217.000
-1.271.000
-1.486.000
-1.206.000
(nadelig)
(nadelig)
(nadelig)
Saldo nà bestemming
Toelichting afwijkingen tussen begroting 2011 en begroting 2012 (resultaat voor bestemming) Algemeen Hogere toerekening personeelslasten en interne doorberekeningen Lagere kapitaallasten Inflatie Basisonderwijs In 2011 is er incidenteel budget beschikbaar gesteld voor energiebesparende maatregelen In 2011 is er incidenteel budget beschikbaar gesteld voor riolering Padlandschool Extra huuropbrengsten in verband met verhuur peuterspeelzalen In 2011 zijn er incidenteel ontvangsten geraamd i.h.k.v. de energiebesparende maatregelen In 2011 is er een correctie geweest op de OZB (naheffing van 2010) In 2011 is er incidenteel budget beschikbaar gesteld voor het binnenklimaat Lokaal onderwijsbeleid Dit betreft subsidie voor instelling onderwijsbegeleiding In 2011 is er incidenteel budget beschikbaar gesteld voor inspectie gastouders Overige verschillen
-15.000 23.000 -6.000
314.000 9.000 6.000 -70.000 9.000 -6.000
-7.000 12.000 1.000
270.000
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
60
Mutaties Reserves Storting Reserve Afschrijvingslasten (afschrijvingslasten nieuwbouw De Kieft) Algemene Reserve (onttrekking tbv voorziening onderhoud gebouwen)
Onttrekking 204.000 13.000
Investeringen 2012 Groot onderhoud schoolgebouwen Onderhoud peuterspeelzalen
61
36.000 4.500
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
Programma 9: Sport, cultuur en recreatie Portefeuillehouder: L. Wagenaar-Kroon en D. te Grotenhuis
Dit programma omvat:
Sociaal-cultureel welzijn Sport Natuur en (openlucht)recreatie
Wat willen we bereiken? Maatschappelijk effect
Hoofddoelstelling
Subdoelstelling
Prestaties
Jeugd kennis laten maken met sport, activiteiten en cultuur
Bevorderen/verbeteren van het algemeen welzijn door inwoners te laten participeren/beleven van sport, cultuur en recreatieve activiteiten
Het bevorderen van sport- en cultuurdeelname (zowel actief als passief) van inwoners in het algemeen en van de doelgroepen jeugd, ouderen en gehandicapten in het bijzonder
Het behouden en verbeteren van het aanbod en de kwaliteit van sport- en culturele activiteiten
Het behouden en verbeteren van sportaccommodaties
Bevorderen participatie in het verenigingsleven Een breed en gevarieerd aanbod van voorzieningen voor sociaal-cultureel welzijn en recreatie
Bevorderen en inzichtelijk maken van kunst, vorming, maatschappelijke ontwikkeling en cultureel erfgoed Voldoende aanbod van veilige openbare sport- en speelgelegenheden
62
Voortzetten uitvoeringsovereenkomst sportontwikkeling 2009-2012 Beschikbaar stellen van subsidies voor jeugdleden Muziekonderwijs stimuleren Cultuuronderwijs op basisscholen Beschikbaar stellen van subsidies voor sport- en culturele activiteiten Invoering van 3,0 fte combinatiefuncties Subsidiëren van het samenwerkingsverband aangepast sporten Beschikbaar stellen van investeringssubsidies in sportaccommodaties Regulier onderhoud en investeringen gemeentelijke sportaccommodaties Ontwikkeling en uitvoering sportbeleid Actief het vrijwilligersbeleid vormgeven in kader WMO beleidsplan (zie Programma 11) Instandhouden en uitbreiden van kunstroute Drechterland Uitvoering geven aan de actiepunten van de nota cultuurbeleid “DrechterLAND in ZICHT” In iedere dorpskern tenminste één openbaar sportveldje
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
De prestatie-indicatoren waarmee we bovenstaand beleid willen meten zijn: Onderwerp Impuls Brede scholen, sport en cultuur
Uitvoeringsovereenkomst Sportontwikkeling 2009 – 2012 (breedtesportproject). Multifunctionele sportveldjes
Prestatie-indicator Inzet van een aantal combinatiefuncties voor: - verbetering gymnastiekonderwijs basisscholen - verdere uitrol van het brede school concept - versterken van sportverenigingen en stimuleren van het dagelijks sport- en beweegaanbod Het organiseren van een aantal sportstimulerings-activiteiten voor jeugd en ouderen. De aanleg en het onderhoud van een aantal multifunctionele sportveldjes voor de jeugd in Drechterland.
Streefwaarde 3,0 fte combinatiefuncties per 31 december 2012
Minimaal 5 activiteiten per jaar.
In iedere dorpskern is een multifunctioneel sportveldje beschikbaar.
Wat gaan we er voor doen? Investeringssubsidies Wij beslissen op aanvragen op het gebied van buitensport voor renovatie/uitbreiding van de accommodaties. Verenigingen kunnen op grond van de subsidieregeling Investeringssubsidies in aanmerking komen voor een investeringssubsidie van maximaal 40% van de werkelijke kosten. Ontwikkeling sportbeleid Het gemeentelijk sportbeleid is nog niet eerder verankerd in een beleidsnota. In 2011 is een start gemaakt met de ontwikkeling van een beleidsnota sport. Het Sportplatform Drechterland en de sportverenigingen uit Drechterland worden hier nauw bij betrokken. De bedoeling is dat het nieuwe sportbeleid met ingang van 2012 van kracht wordt. Combinatiefuncties Met ingang van 2010 komt Drechterland in aanmerking voor de “Impuls brede scholen, sport en cultuur”. Deelname hieraan betekent dat wij in 2012 uiteindelijk 3 fte aan combinatiefuncties gerealiseerd moeten hebben. Met ingang van 1 augustus 2011 is gestart met 1,0 fte vakleerkracht bewegingsonderwijs op de katholieke basisscholen in Drechterland. Daarnaast is met ingang van die datum gestart met 0,8 fte coördinatie brede scholen. De overige 1,2 fte wordt ingevuld per 1 april 2012. Sportstimulering In 2012 wordt de uitvoeringsovereenkomst Sportontwikkeling 2009-2012 verder voortgezet. In 2012 vindt een evaluatie plaats van wat is gedaan en of dit breedtesportproject een vervolg moet krijgen (in welke vorm dan ook). Openbare speelterreinen In iedere dorpskern is behoefte aan tenminste één multifunctioneel sportveldje. Ook in 2012 wordt bekeken in welke dorpskern de vraag hiernaar groot is. Vervolgens zal bekeken worden waar en in welke vorm een sportveldje kan worden aangelegd. Het is wettelijk verplicht veiligheidsinspecties en functionele inspecties aan de openbare speelvoorzieningen uit te voeren en hiervoor een administratie bij te houden. Om aan deze wettelijke verplichting te kunnen voldoen, wordt dit verzorgd door een externe partij (zie voor onderhoud en beheer ook programma 3). Kunst en cultuur Aan de hand van het uitvoeringsplan wordt uitvoering gegeven aan de acties die vermeld zijn in de cultuurnota DrechterLAND in ZICHT. In 2012 zal het dan onder meer gaan om de organisatie van het cultuurcafé en de kunst- en cultuurmarkt, de straattheaterdag van Karavaan en de Open Monumentendag. In 2012 vindt tevens evaluatie plaats van de nota, waarbij gekeken wordt of financiën structureel nodig zijn. De verwachting is dat vanaf 2013 in ieder geval structureel een bedrag van € 25.000,nodig zal zijn om de activiteiten die ingezet zijn, voort te kunnen zetten. 63
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
Al eerder is aan u kenbaar gemaakt dat het proces om te komen tot een fusie tussen muziekschool Gerard Boedijn en Muziekschool Oostelijk West-Friesland tot onze spijt veel langer duurt dan wat gewenst is. Momenteel wordt in regionaal verband gekeken of bij een dergelijke fusie ook de Blauwe Schuit betrokken kan worden. Hoe dan ook zal het muziekonderwijs qua financiële ondersteuning een forse verandering moeten ondergaan. De instellingen voor muziekonderwijs moeten toegroeien naar een systeem van product-financiering zodat de gemeente helder in beeld heeft voor welke activiteiten er subsidie wordt verstrekt. Overigens sluiten wij niet uit dat er uiteindelijk voor een heel andere wijze van organisatie en subsidiëring van het muziekonderwijs gekozen gaat worden. Dan kan bijvoorbeeld gedacht worden aan het – onder bepaalde voorwaarden - subsidiëren van muziekverenigingen voor de opleiding van hun leerlingen en van het subsidiëren van inwoners van onze gemeente die muzieklessen volgen. Ook in 2012 is de Westfriese Omringdijk het podium voor kunst, cultuur, sport en recreatie. Regionale samenwerking maakt het mogelijk de Westfriese Omringdijk onder de aandacht te brengen en te houden. In 2012 wordt uitvoering gegeven aan het uitvoeringsprogramma ontwikkeld door de stuurgroep WFO. Ook in 2012 wordt dit project door de provincie, het Hoogheemraadschap Noorderkwartier, het Ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland Noord en de gemeenten gesubsidieerd. In regionaal verband wordt een bibliotheekvisie opgesteld, waarin met name wordt ingegaan op de kernfuncties van de bibliotheek en de diverse doelgroepen. Naast een aantal regionale kernfuncties is het mogelijk om ook lokale kernfuncties toe te voegen. Inmiddels is ook de gemeente Hoorn ook betrokken bij de voorbereiding. De verwachting is dat het besluitvormingsproces in 2012 afgerond kan worden.
Wat mag het kosten? Baten en lasten Programma 9 Sport, cultuur en recreatie Rekening Product
Begroting
2010
2011
2012
1.451.000
1.480.000
1.441.000
911.000
914.000
1.017.000
Lasten Sociaal-cultureel welzijn Sport Natuur en (openlucht) recreatie
699.000
769.000
702.000
3.061.000
3.163.000
3.160.000
Sociaal-cultureel welzijn
312.000
317.000
321.000
Sport
173.000
242.000
172.000
71.000
109.000
86.000
556.000
668.000
579.000
-2.505.000
-2.495.000
-2.581.000
(nadelig)
(nadelig)
(nadelig)
Toevoeging reserves
100.000
100.000
100.000
Onttrekking reserves
44.000
69.000
204.000
-56.000
-31.000
104.000
-2.561.000
-2.526.000
-2.477.000
(nadelig)
(nadelig)
(nadelig)
Totaal lasten Baten
Natuur en (openlucht) recreatie Totaal baten Saldo voor bestemming Mutatie reserves
Totaal mutaties reserves Saldo nà bestemming
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
64
Toelichting afwijkingen tussen begroting 2011 en begroting 2012 (resultaat voor bestemming) Algemeen Lagere kapitaallasten Inflatie
6.000 -10.000
Sociaal Cultureel welzijn In 2011 is er incidenteel budget beschikbaar gesteld voor dorpshuis De Dregt Verlaging van subsidies aan de bibliotheken in het kader van duurzaam kiezen Minder subsidie aan de muziekschool door fusie en duurzaam kiezen In 2011 is er incidenteel budget beschikbaar gesteld voor ontwikkeling Brede school
6.000 42.000 20.000 11.000
Sport Betreft kosten voor sportbevordering (vakleerkracht en CIOS en combinatiefuncties) In 2011 is er incidenteel budget beschikbaar gesteld voor afkoop rijvereniging In 2011 is er incidenteel een investeringssubsidie aan de Banne toegekend In 2011 is er incidentele bijdrage geraamd voor invoeren combinatiefuncties In 2011 is er incidenteel budget beschikbaar gesteld voor plaatsten hekwerk WSW
-88.000 35.000 25.000 -71.000 10.000
Natuur en (openlucht)recreatie In 2011 is er incidenteel budget beschikbaar gesteld voor vervanging van speeltoestellen in het Streekbad Extra onderhoud voor het Streekbad Lagere bijdrage aan GR Recreatieschap Westfriesland ihkv regionale bezuinigingsopdracht Betreft vrijvallen incidenteel budget voor aanleg sportveldjes Onderhoud speelvoorzieningen overgeheveld naar Programma 3 In 2011 incidentele bijdrage geraamd voor Leefbaarheidsfonds (Zanglijster)
15.000 -19.000 5.000 45.000 48.000 -25.000
In 2012 vindt er vindt er een incidentele storting plaats in de voorziening onderhoud gebouwen
-160.000
19.000
Overige verschillen
-86.000
Mutaties Reserves Storting Reserve Soc. Cult. Accomodaties (storting bedrag investeringssubsidies) Reserve Afschrijvingslasten (afschrijvingslasten biblioth. Hoogkarspel) Algemene Reserve (onttrekking tbv voorziening onderhoud gebouwen)
Onttrekking
100.000 44.000 160.000
Investeringen 2012 Onderhoud sociaal-culturele accommodaties Onderhoud overdekte sportaccommodaties Onderhoud zwembad
65
2.500 152.000 48.500
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
Programma 10: Werk en inkomen Portefeuillehouder: S. Wagenaar
Dit programma omvat:
Inkomensvoorzieningen Minimabeleid Participatie
Wat willen we bereiken? Maatschappelijk effect
Hoofddoelstelling Inkomensvoorzieningen Bijstand voor wie het echt nodig heeft. Streng aan de poort; ruimhartig voor wie binnen is
Sociale redzaamheid en economische zelfstandigheid van alle inwoners van Drechterland
Minimabeleid Ruimhartig armoedebeleid dat zoveel mogelijk op de persoon wordt afgestemd Participatie Re-integratie: Werk boven inkomen!
Subdoelstelling Rechtmatig en tijdig verstrekken van uitkeringen
Het volledig in de maatschappij integreren van asielmigranten en andere niet Nederlanders. Het uiteindelijke doel is dat zij werk vinden en zelfstandig in hun bestaan kunnen voorzien
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
Binnen wettelijke termijnen afhandelen van aanvragen Deelname geïntegreerde dienstverlening Uitvoeringsinstituut Werknemers Verzekeringen (UWV) en regiogemeenten
Beter bereik van de doelgroep(en)
Informatievoorziening verbeteren en procedures vereenvoudigen
Ondersteuning bieden bij re-integratie
Mensen die kunnen werken worden bemiddeld naar werk
Voor wie arbeidsparticipatie nog een stap te ver is, streven we naar maatschappelijke participatie, in principe als tussenstap op weg naar betaald werk
Wij zorgen ervoor dat iedereen in Drechterland meedoet!
Prestaties
Anderen krijgen een passend traject aangeboden
Zorgen voor huisvesting en inburgering van asielmigranten door hen een woning aan te bieden en een taalaanbod te doen en hen te leren over de Nederlandse samenleving
Uitvoeren van de landelijke taakstellingen
Voorwaardenscheppende rol bieden aan werkgroep vluchtelingen
Begeleiden werkgroep
Aanbieden van een woning en een inburgeringstraject
66
De prestatie-indicatoren waarmee we bovenstaand beleid willen meten zijn: Onderwerp
Prestatie-indicator
Streefwaarde
Rechtmatig en tijdig verstrekken van uitkeringen
Rechtmatige en tijdige uitvoering blijkt uit de interne controle 2011.
Voldoen aan de rapporteringstolerantie: < 10% financiële afwijking
Ruimhartig armoedebeleid dat zoveel mogelijk op de persoon wordt afgestemd. Beter bereiken van de doelgroep(en)
Uitvoeren van de landelijke taakstellingen Aanbieden van een inburgeringstraject.
Mensen die kunnen werken worden bemiddeld naar werk
Anderen krijgen een passend traject aangeboden
Handhaven aantallen 2011, zie toelichting Aanvragen bijzondere bijstand Aanvragen langdurigheidstoeslag Aanvragen pluspremie Deelnemers collectieve Ziektekostenverzekering Aanbod schuldhulp Premie Kind Actief
177 55 47
Aantal statushouders dat zich vestigt in onze gemeente
Voldoen aan wettelijke taakstelling
Inburgeringtrajecten voor nieuwkomers
12
Inburgeringtrajecten voor oudkomers
15
Inburgeraars uit de uitkering door betaald werk
3
Aanbod duale trajecten aan inburgeraars zonder (WWB) uitkering
Max. 8
Uitstroom naar werk Deelnemers LBU Aanbod functiegerichte scholing
15 5 10
Trajecten gericht op werk Trajecten gericht op sociale activering Trajectplannen begeleiding W&I
25 25 30
99 35 59
Toelichting Minimabeleid Wij anticiperen op het wetsvoorstel waarin is opgenomen dat de inkomensgrens wordt gemaximaliseerd tot 110% van het wettelijk minimumloon. Sinds 2010 hanteert de gemeente Drechterland 120%. Hierdoor is de doelgroep groter geworden. Door de verlaging valt de groep mensen met een inkomen tussen 110 en 120% vanaf 2012 buiten de regelingen. Wij streven ernaar door goede informatieverstrekking toch het niveau (aantal verstrekkingen) van 2010 te behouden.
Wat gaan we er voor doen? Inkomensvoorzieningen De financieringssystematiek van de BUIG (bundeling uitkeringen voor inkomensvoorzieningen gemeenten) was vastgelegd tot en met 2011. Vanaf 2012 zou er mogelijk voor een andere systematiek gekozen worden. Tot op heden (half september 2011) zijn de macrobudgetten nog niet bekend. Wij gaan vooralsnog uit van het budget dat wij in 2011 ontvingen van het rijk, aan de batenkant.
67
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
Bestandsvolume Hoewel de economische crisis alweer op zijn retour schijnt te zijn, blijven landelijk de cliëntenbestanden stijgen. In Drechterland zien wij sinds eind 2010 een stijging van het cliëntenbestand. Zoals hierboven beschreven zijn de landelijke budgetten nog niet gepubliceerd, normaliter gebeurt dit in de eerste week van september en is ook nog niet bekend hoe de budgetten verdeeld gaan worden. Wij gaan bij de uitgaven uit van een stijging van ongeveer 10%. Wijzigingen WWB/WIJ (1-1-2012) Per 1 januari 2012 worden er verschillende wijzigingen doorgevoerd in de bijstandsregelingen. De Wet Investeren in Jongeren (WIJ) en de Wet Werk en Bijstand (WWB) worden samengevoegd, Vervolgens worden de verplichtingen aangescherpt, zodat mensen meer gestimuleerd worden om een baan te gaan zoeken. De belangrijkste maatregelen zijn: Minimumloon hoger dan bijstand Het kabinet wil niet dat de bijstandsuitkering hoger wordt dan het netto minimumloon. Zonder maatregelen is vanaf 2018 de netto bijstand voor een stel dat niet werkt hoger dan de netto inkomsten van iemand die werkt en het minimumloon verdient. Daarom schaft het kabinet de dubbele heffingskorting voor mensen in de bijstand af. Baanzoekplicht voor jongeren Jongeren zijn in de eerste plaats zelf verantwoordelijk voor het vinden van een baan of opleiding. Het kabinet wil jongeren aan het werk of op school zien. Daarom moeten jongeren tot 27 jaar eerst vier weken zelf actief op zoek gaan naar werk en een opleiding, voordat zij een uitkering of ondersteuning kunnen aanvragen. Tegenprestatie voor een uitkering Gemeenten krijgen meer mogelijkheden om een tegenprestatie te vragen van mensen die een uitkering krijgen. De tegenprestatie mag kansen op werk niet in de weg staan. Huishoudinkomen De bijstand voor gezinnen wordt aangepast. Zowel de ouders als inwonende meerderjarige kinderen moeten er alles aan doen om een baan te vinden. Ouders en inwonende kinderen moeten straks samen één uitkering aanvragen. Er wordt dan niet meer alleen gekeken naar de inkomsten van de ouders onderling, maar ook naar die van inwonende kinderen, het huishoudinkomen. Alleenstaande ouders sneller aan het werk Alleenstaande bijstandouders met kinderen onder de vijf jaar kunnen op dit moment op verzoek een ontheffing krijgen van de plicht om te solliciteren. Het kabinet schaft deze ontheffing af, omdat werk boven inkomen gaat. Lange afwezigheid op de arbeidsmarkt werkt doorgaans nadelig op de kans op werk. Om werken te stimuleren, mogen alleenstaande ouders meer bijverdienen, zonder dat de uitkering gekort wordt. Normering gemeentelijk inkomensbeleid Het kabinet stelt één centrale inkomensgrens, 110% van het minimumloon. Minder lang in het buitenland met behoud uitkering De bijstand is een vangnet voor de kosten in Nederland. Daarom moeten mensen in Nederland wonen én verblijven om recht op bijstand te hebben. Het kabinet heeft besloten dat mensen met een bijstandsuitkering die tijdelijk geen werk hoeven te zoeken voortaan maximaal vier weken per jaar naar het buitenland mogen. Nu is dat nog dertien weken. Door de termijn te verkorten houden deze mensen de noodzakelijke band met de arbeidsmarkt. Voor mensen van 65 jaar en ouder wordt de termijn teruggebracht van 26 weken per jaar naar maximaal acht weken per jaar. Wet Werken naar Vermogen (1-1-2013) Het kabinet vindt dat teveel mensen die wel kunnen werken nu langs de kant staan. De Wet Werken naar Vermogen (WWnV) moet daarin, vanaf 2013, verandering brengen: wie kan werken en nu nog een beroep zou doen op de wetten WWB/WIJ, WSW en Wajong, valt vanaf 1 januari 2013 onder de WWnV. Mensen met een arbeidsbeperking worden onder de nieuwe wet in eerste instantie beoordeeld op hun mogelijkheden om (deels) te werken en de aanpak die nodig is om dat te realiseren. Kan iemand alleen in een beschutte omgeving werken dan blijft instroom in de WSW mogelijk en voor jonggehandicapten die volledig en duurzaam arbeidsongeschikt zijn blijft de Wajong bestaan. De WWnV was opgenomen in het bestuursakkoord, maar de gemeenten hebben dit onderdeel op 8 juni 2011 afgewezen. De verwachting is echter dat de wet gewoon ingevoerd zal worden. Het Rijk wil dat de WWnV bovenlokaal wordt uitgevoerd. De wet heeft ook grote gevolgen voor de toekomst van Op/maat. Regionaal wordt nu gewerkt aan een plan met betrekking tot de uitvoering van de WWnV. Het lijkt erop dat de wet uitgevoerd gaat worden in een regionale organisatie gevormd door de 7 Westfriese gemeenten. Hoewel de invoering naar verwachting pas in 2013 is, is het oprichten en vormgeven van zo een organisatie een dermate grote operatie dat hier in 2012 veel tijd en aandacht aan beGemeente Drechterland – Begroting 2012
68
steed zal moeten worden. De financiële gevolgen zijn nog niet te berekenen. Gezamenlijke uitvoering zal op termijn efficiency voordelen opleveren, maar in de voorbereiding zal het waarschijnlijk ook investeringen vragen. Wet sociale werkvoorziening (WSW) In het kader van het bestuursakkoord worden gemeenten geacht te komen tot een herstructureringsplan voor de uitvoering van de WSW. Dit onderwerp wordt meegenomen in de regionale project dat is opgezet voor de WWnV. Intergemeentelijke sociale dienst SED In het project Duurzaam Kiezen, werd een voorstel aangenomen voor het vormen van een ISD met de gemeenten Enkhuizen en Stede Broec. Verwacht werd dat hiermee een bedrag van € 100.000,- bespaard kon worden vanaf 2013. Nu er naar verwachting een regionale organisatie gevormd gaat worden door de 7 Westfriese gemeenten om de WWnV uit te voeren valt dit niet meer te combineren met de vorming van een ISD met 3 gemeenten. De mogelijke uitvoering binnen een regionale organisatie is in de onderzoeksfase; het is op dit moment nog niet bekend wat de financiële consequenties zullen zijn. Minimabeleid In het regeerakkoord werd al aangekondigd dat het kabinet de gemeentelijke beleidsvrijheid inzake het minimabeleid wilde inperken. Voorgesteld werd een plafond in te stellen voor de inkomensgrens van 110% van het minimumloon. In Drechterland werd deze grens per 1 januari 2010 verhoogd naar 120%. Met de wetswijziging zal deze grens dus opnieuw aangepast moeten worden. De financiële gevolgen voor de gemeente zijn beperkt. We hebben namelijk wel een grotere doelgroep weten te bereiken door het nieuwe beleid uit te dragen. Een deel van deze doelgroep valt nu weer buiten de boot (de mensen met een inkomen tussen 110 en 120%). Voor hen zijn de financiële gevolgen dus niet positief. Schuldhulpverlening De nieuwe Wet gemeentelijke schuldhulpverlening is in juli 2011 door de Tweede Kamer aangenomen. Het wetsvoorstel gaat nu naar de Eerste Kamer. Vermoedelijke invoeringsdatum zal 1 januari 2012 zijn. Gemeenten moeten burgers binnen vier weken gaan helpen bij het oplossen van hun schulden. In noodsituaties is deze termijn drie dagen. De Tweede Kamer heeft een tweetal instrumenten toegevoegd aan de wet. Zo komt er een wettelijk recht op een basisbankrekening. Het is niet mogelijk om rood te staan op een basisbankrekening. Een basisbankrekening zorgt ervoor dat mensen gewoon deel kunnen nemen aan het financiële verkeer en bijvoorbeeld loon kunnen ontvangen of hun rekeningen kunnen betalen. Het tweede belangrijke instrument is het 'wettelijk breed moratorium'. Het breed moratorium is een periode van 6 maanden, waarin geen beslag op inkomen of boedel gelegd mag worden. Dit zorgt voor stabiliteit van inkomen en de nodige rust om tot een regeling te komen waarbij alle partijen het meeste voordeel hebben. De NVVK streeft ernaar met schuldeisers convenanten te sluiten waarin effectieve afspraken worden gemaakt. De inzet van het moratorium kan dan tot een minimum worden beperkt. Vanaf april 2011 heeft de gemeente Drechterland een contract met PLANgroep voor de uitvoering van de schuldhulpverlening. In het aanbod heeft PLANgroep destijds al geanticipeerd op het wetsvoorstel. De begrote kosten werden al in de meerjarenbegroting opgenomen. Participatiebudget: re-integratie, educatie en inburgering Vanaf 2010 werd door het rijk fors gekort op het participatiebudget; deze trend wordt doorgezet en het participatiebudget wordt structureel lager, uiteindelijk gehalveerd. Zoals u hierboven hebt kunnen lezen wordt in 2013 de nieuwe Wet Werken naar Vermogen ingevoerd (WWnV). Het jaar 2012 zal in het teken staan van de voorbereidingen. Het wordt een enorme operatie de uitvoering van de nieuwe wet met de 7 Westfriese gemeenten tijdig te realiseren. Het is daarom niet zinvol om in 2012 allerlei nieuwe strategieën los te laten op de beheersing van het participatiebudget. In 2011 is de aanpak van de uitvoering van het participatiebudget geëvalueerd en zijn er relatief eenvoudige maatregelen genomen om de kosten binnen het toegekende budget te houden. In 2012 zullen wij deze aanpak voortzetten. Belangrijkste maatregelen die het college heeft getroffen zijn: Inburgering: De eigen bijdrage wordt inkomensafhankelijk. Minimale bijdrage is € 270.00, is wettelijke verplichting. Door de inkomensgrens uit het minimabeleid te hanteren, 120%, moeten mensen die een hoger inkomen hebben zelf (een deel van) hun inburgeringstraject betalen. 69
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
Aan goed opgeleide inburgeraars kan toestemming gegeven worden zich voor te bereiden op het staatsexamen (niveau B1). Dit beleid wordt niet gewijzigd. Wel geldt ook voor hen de inkomensafhankelijke eigen bijdrage. Aan maximaal 8 MOE-landers per jaar, die hier om vragen wordt een inburgeringstraject aangeboden als aantoonbaar is dat zij het plan hebben zich hier duurzaam te vestigen. Verder zijn dezelfde regels op hen van toepassing. Re-integratie: De aanmelding (indicatie) voor LBU (Loon Boven Uitkering) wordt niet meer gedaan door het UWV werkbedrijf, maar door de eigen consulenten WWB. Hierdoor vindt een betere selectie plaats en komen er geen mensen in het LBU die daar niet horen (minimale personele investering, groot financieel rendement). Selectie LBU wordt gedaan op basis van kans van slagen (werkervaring, opleiding etc.). Voor mensen zonder uitkering wordt bij het toekennen van een re-integratievoorziening de inkomensgrens van 120% gehanteerd en de vermogensgrenzen uit de WWB. Educatie: Er wordt aangestuurd voortzetting van de regionale samenwerking met de regierol voor Hoorn. De cursussen Nederlandse taal die uit het participatiebudget worden gefinancierd, worden niet meer aangeboden aan MOE-landers.
Wat mag het kosten? Baten en lasten Programma 10 Werk en Inkomen Rekening Product
Begroting
2010
2011
2012
1.477.000
1.775.000
1.903.000
278.000
289.000
275.000
2.476.000
2.419.000
2.098.000
4.231.000
4.483.000
4.276.000
1.107.000
1.281.000
1.255.000
72.000
97.000
55.000
2.260.000
2.183.000
1.900.000
3.439.000
3.561.000
3.210.000
Lasten Inkomensvoorzieningen Minimabeleid Participatiebudget Totaal lasten Baten Inkomensvoorzieningen Minimabeleid Participatiebudget Totaal baten Saldo voor bestemming
-792.000
-922.000
-1.066.000
(nadelig)
(nadelig)
(nadelig)
Toevoeging reserves
0
0
0
Onttrekking reserves
0
0
0
Totaal mutaties reserves
0
0
0
-792.000
-922.000
-1.066.000
(nadelig)
(nadelig)
(nadelig)
Mutatie reserves
Saldo nà bestemming
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
70
Toelichting afwijkingen tussen begroting 2011 en begroting 2012 (resultaat voor bestemming)
Algemeen Hogere toerekening personeelslasten en interne doorberekeningen Inflatie
-28.000 -1.000
Inkomensvoorzieningen In 2012 meer uit te keren bijstandsuitkeringen (WWB) In 2012 lagere te ontvangen doeluitkeringen van het rijk In 2012 minder uit te keren bijstandsuitkeringen (ioaw en ioaz)
-110.000 -26.000 10.000
Minimabeleid In 2011 incidentele geoormerkte middelen rijk ontvangen voor schuldhulpverlening In 2012 minder uit te keren bijzondere bijstand In 2012 hogere vergoeding voor kinderopvang Participatiebudget In 2011 budget geoormerkte gelden Wet Inburgering periode 2007-2009 opgenomen In 2011 geoormerkte ontvangen gelden Wet Inburgering 2007-2009 opgenomen In 2012 geen uitgaven project Zuiderdracht naar Zuiderkracht wegens stopzetten opvang In 2011 extra budget opgenomen vanuit de meeneemregeling 2010 In 2011 incidenteel hoger ontvangen doeluitkering Participatie, dus ook hogere uitgaven voor vergoedingen In 2011 incidenteel hoger ontvangen doeluitkering Participatie en geoormerkte middelen vanuit de meeneemregeling 2010 Overige verschillen
-42.000 20.000 -6.000
92.000 -92.000 35.000 117.000 74.000 -191.000
4.000 -144.000
71
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
Programma 11: Maatschappelijke ondersteuning (Wmo) Portefeuillehouder: S. Wagenaar en D. te Grotenhuis
Dit programma omvat:
Individuele verstrekkingen Collectieve voorzieningen
Wat willen we bereiken? Maatschappelijk effect
Individuele burgers in hun eigen omgeving de mogelijkheid bieden om volwaardig deel te nemen aan de maatschappij
Hoofddoelstelling
Het versterken van sociale samenhang, het vergroten van de zelfredzaamheid en het bevorderen van participatie van alle inwoners van Drechterland op het gebied van wonen, welzijn en zorg
Subdoelstelling
Prestaties
Het ondersteunen van instellingen die zich inzetten om de sociale samenhang te bevorderen
Doorontwikkelen plannen rondom een wijksteunpunt in Hoogkarspel Faciliteren van goede voorzieningen voor mantelzorgondersteuning en het ontwikkelen van mantelzorgbeleid
Het stimuleren van activiteiten die de zelfredzaamheid en participatie vergroten en afhankelijkheid voorkomen
Faciliteren van goede voorzieningen voor cliënten, na de decentralisatie van AWBZ functie begeleiding Ontwikkelen van ouderenbeleid
Mogelijk maken dat burgers zo lang mogelijk zelfstandig kunnen blijven door het verstrekken van de meest goedkope adequate voorzieningen Niet-gebruik terugdringen en meer mensen bereiken die voor een voorziening in aanmerking (kunnen) komen Rechtmatige en tijdige verstrekkingen
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
Preventief onderzoek naar gebruik van verstrekte voorzieningen
Betere informatievoorziening
Afhandelen aanvragen binnen de wettelijke termijn
72
De prestatie-indicatoren waarmee we bovenstaand beleid willen meten zijn: Onderwerp Rechtmatig en tijdig verstrekken voorzieningen
Beter bereiken van de doelgroep(en) en terugdringen niet-gebruik
Verbeteren informatievoorziening
Opzetten wijksteunpunt/ ontmoetingsplek Hoogkarspel
Prestatie-indicator Rechtmatige en tijdige uitvoering blijkt uit de interne controle 2011
Voorzieningen gericht op wonen Voorzieningen gericht op vervoer Voorzieningen gericht op verplaatsen Voorzieningen gericht op het voeren van een huishouding Totaal voorzieningen
Streefwaarde Voldoen aan de rapporterings-tolerantie: < 10% financiële afwijking Uitbreiden doelgroep met (jaarlijks) 5% 94 280 98 280 752
voorlichting geven op locatie, bij en/of met ketenpartners zoals een verzorgingshuis of maatschappelijk werk
3 x per jaar
Info over Wmo op de website in 2012 actueel maken
Haalbaarheid 100%
Verbeterde informatievoorziening (algemeen) en bereikbaarheid via internet
Volledige aansluiting bij Regelhulp.nl
Optimale dienstverlening in loket Wegwijzer
3 sterren in de Sterrengids
Aantal dagdelen ontmoeting gericht op senioren, onder begeleiding van een gastvrouw/heer.
Twee dagdelen per week
Wat gaan we er voor doen? Nieuw Wmo beleid Vanwege nieuwe ontwikkelingen is het vaststellen van een nieuwe verordening en nieuwe beleidsregels een jaar uitgesteld. De verordening en het beleid zal ingaan per 1 januari 2012. Er is voor gekozen om zowel de verordening als het beleid regionaal (7 gemeenten in West-Friesland) te ontwikkelen. Het project “de kanteling” is hierin verwerkt. Project De Kanteling De Kanteling is een project van de VNG dat erop gericht is gemeenten te ondersteunen om invulling te geven aan de compensatieplicht. Centraal hierbij staat een omslag van claim- en aanbodgericht werken (voorzieningen en hulpmiddelen) naar vraag- en resultaatgericht werken (participatie en zelfredzaamheid). Om dit te bereiken zijn een aantal veranderingen nodig, zowel op het gebied van beleid als uitvoering. De belangrijkste veranderingen zijn: De burger zal geen aanvraag meer kunnen indienen voor een bepaalde voorziening maar zal een melding doen van een probleem die hij door een beperking ervaart. Het probleem kan vervoer zijn maar ook participatie. In de verordening wordt daarom niet meer gesproken over voorzieningen maar over te bereiken resultaten. De bedoeling is dat een probleem van een burger wordt opgelost, dat het gewenste resultaat wordt bereikt. In de verordening en het beleid wordt duidelijk aangegeven dat dit resultaat niet perse bereikt hoeft te worden met een individuele voorziening op grond van de Wmo. De oplossing kan ook gezocht worden binnen het gezin of algemene voorzieningen. Deze verandering brengt ook een verandering in de aanvraagprocedure met zich mee.
73
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
Interne Controle 2012 Een van de projecten die in SED verband wordt opgepakt is de Interne Controle voor de Wmo (en de WWB). In 2011 is dit project gestart. De kwaliteitsmedewerkers van Stede Broec, Enkhuizen en Drechterland kijken samen naar het beleid en de uitvoering van de 3 gemeenten en zij voeren met en bij elkaar de onderzoeken uit. Het project is begeleid door medewerkers van ons accountantsbureau Deloitte. Voor 2011 werden de onderzoeken beperkt tot de verplichte onderdelen, gebaseerd op de financiële rechtmatigheid. In 2012 willen we de onderzoeken uitbreiden met volledigheid en tijdigheid. Hiermee zullen wij zeker een kwaliteitsslag maken. Regio Taxi West-Friesland De zeven Westfriese gemeenten hebben in het kader van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) de verantwoordelijkheid om aan inwoners met een mobiliteitsbeperking een vervoervoorziening aan te bieden. Hiervoor maken de gemeenten gebruik van het door hun ontwikkelde vervoersysteem: “Regiotaxi West-Friesland”. In 2011 is middels een Europese aanbesteding een contract afgesloten met ZCN voor de uitvoering van de Regiotaxi vanaf 1 augustus 2011. Het contractbeheer is van de provincie naar de gemeente Hoorn overgegaan. Er is een bestuursovereenkomst getekend met betrekking tot de taken en verantwoordelijkheden. De kosten van het nieuwe contract zijn beduidend lager dan bij het vorige contract. Voor Drechterland betekent het een besparing van € 125.000,- per jaar. Bereiken doelgroep en terugdringen niet-gebruik Elk jaar blijkt uit het klanttevredenheidsonderzoek dat onze burgers tevreden zijn met de uitvoering van de Wmo en het voorzieningenniveau. Toch blijven we streven naar verbetering. Het gaat dan om het tegengaan van niet-gebruik, meer doen aan voorlichting en informatievoorziening en controle op gebruik van de voorzieningen. Door de stijging van het aantal aangevraagde voorzieningen met 20% sinds de invoering van de Wmo in 2007, zien we dat onze aanpak werkt. Ook voor 2012 streven wij naar een stijging van 5%. Dit willen we bereiken door regelmatig te adverteren, voorlichting te geven (in 2011 is een nieuwe folder gemaakt) en door preventief onderzoek bij de doelgroep te doen. Vanwege het nieuwe beleid zal er extra gepubliceerd worden, waarmee we de regelingen goed onder de aandacht kunnen brengen van mensen die er recht op kunnen hebben. Sterrengids In 2009 hebben we deelgenomen aan een regionaal onderzoek (Noord-Holland) naar de kwaliteit van ons Wmo-loket. Het onderzoek richt zich op meerdere onderdelen, zoals bereikbaarheid, dienstverlening, deskundigheid en objectiviteit. Wij haalden toen twee sterren (de beste twee gemeenten haalden er drie). In 2011 werd het onderzoek niet opnieuw uitgezet, zodat wij ons streven (3 sterren) niet hebben kunnen waarmaken. Wij willen in 2012 opnieuw deelnemen aan het onderzoek en de extra ster behalen. Aanbestedingen Voor 2012 staat de aanbesteding huishoudelijke hulp op de agenda. Dit zal opnieuw regionaal worden opgepakt. Het contract voor de sociaal medische advisering kan 2 keer een jaar verlengd worden, tot uiterlijk 2014. In 2012 zal dit worden verlengd en worden bezien of we dit voor 2013 ook willen. Ontwikkelen wijksteunpunt in Hoogkarspel Een wijksteunpunt is een multifunctionele publieke ruimte in een buurt die geografisch centraal gelegen is en laagdrempelig faciliteiten biedt voor ontmoeting, ontspanning, ontwikkeling, opvang, ondersteuning, zorg- en dienstverlening voor de (zorg)behoefte van bewoners in de betreffende wijk. In 2011 is besloten om af te wijken van het oorspronkelijke idee omdat gebleken is dat veel van bovenstaande faciliteiten al een plek hebben gevonden in Hoogkarspel. Om die reden wordt als tijdelijke oplossing gekeken naar een ontmoetingsplek in de bibliotheek van Hoogkarspel. Dit mede in afwachting van de ontwikkelingen van het Centrumplan. In 2012 zal verdere invulling worden gegeven aan de definitieve uitvoering van een wijksteunpunt in Hoogkarspel. Faciliteren van goede voorzieningen voor mantelzorgondersteuning Sinds 2011 is de mantelzorgondersteuning, net als de buddy- en respijtzorg, ondergebracht bij Stichting de Wering. Hiervoor werd de mantelzorgondersteuning afgenomen bij het Steunpunt Zorg voor Welzijn. De Wering zal gebruik maken van het Steunpunt Zorg voor Welzijn als onderaannemer. Onderhandelingen omtrent een fusie zijn gaande. Regionaal worden de komende jaren afspraken gemaakt over de afname van de producten met betrekking tot de mantelzorgondersteuning. Gemeente Drechterland – Begroting 2012
74
Ontwikkelen mantelzorgbeleid Het opstellen van (en uitvoering geven aan) een notitie mantelzorgbeleid. Begin 2012 is het regionale project ‘Mantelzorg Centraal in West- Friesland’ afgerond. De uitkomsten van dit project zullen, samen met verdere ontwikkelingen en concrete doelstellingen omtrent mantelzorgondersteuning, gebundeld worden in een notitie mantelzorgbeleid. Ontwikkelen ouderenbeleid Het opstellen van (en uitvoering geven aan) een notitie ouderenbeleid. In de gemeente Drechterland zijn al vele voorzieningen voor ouderen. In de nota ouderenbeleid zullen concrete doelstellingen uiteengezet worden over wat deze groep inwoners van de gemeente kan verwachten. Bij de ontwikkeling van dit beleid zullen de ouderen nadrukkelijk betrokken worden. Decentralisatie AWBZ functie begeleiding De AWBZ functie begeleiding (extramuraal) wordt ondergebracht bij de Wmo. Vanaf 2013 zullen de gemeenten verantwoordelijk zijn voor de nieuwe cliënten en vanaf 2014 voor alle cliënten. Hoewel deze decentralisatie pas in 2013 plaats zal vinden, moeten er wel al maatregelen getroffen worden. Eind 2011 vindt een regionale bijeenkomst plaats waaraan alle Westfriese gemeenten en alle zorgaanbieders in de regio zullen deelnemen. Doelstelling is om te kijken hoe we er gezamenlijk voor kunnen zorgen dat cliënten goede voorzieningen krijgen. In 2012 zal dit verder uitgewerkt worden. Dit zal uitgevoerd worden door de afdelingen Welzijn en Zorg, Werk en Inkomen. WonenPlus Wonen Plus is een samenwerkingsverband tussen verschillende organisaties binnen de gemeente op het gebied van individuele dienstverlening aan zelfstandig wonende ouderen, gehandicapten en chronisch zieken. Per gemeente kunnen zij door middel van het servicepunt en de huisbezoeken worden geholpen met vragen over gezondheid, wonen, welzijn en instanties. Project preventie eenzaamheid bij zelfstandig wonende ouderen In het kader van het gezondheidsbeleid wordt door De Wering (voorheen de Stichting Welzijn Ouderen West-Friesland) een tweejarig project preventie eenzaamheid bij zelfstandig wonende ouderen uitgevoerd. Uit epidemiologisch onderzoek van de GGD Hollands Noorden is namelijk gebleken dat 37% van de zelfstandig wonende ouderen eenzaam is. In 2011 is er een aantal activiteiten ontwikkeld en uitgezet in het kader van dit project (1 x per maand een ‘zondagmiddagpodium’ in en het subsidiëren van Regiomaatje.nl; een internet site waarop mensen met dezelfde interesses elkaar kunnen vinden en af kunnen spreken). Voor 2012 zullen meer van dit soort activiteiten ontwikkeld worden. Dit zal voor een deel worden meegenomen in de notitie ouderenbeleid. Financiering maakt deel uit van de prestatieafspraken met De Wering. Voor het project is in beginsel 4 uur per week geraamd.
75
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
Wat mag het kosten? Baten en lasten Programma 11 Maatschappelijke ondersteuning (WMO) Rekening Product
Begroting
2010
2011
2012
2.499.000
2.549.000
2.478.000
100.000
118.000
119.000
2.599.000
2.667.000
2.597.000
444.000
190.000
177.000
0
0
0
444.000
190.000
177.000
-2.155.000
-2.477.000
-2.420.000
(nadelig)
(nadelig)
(nadelig)
Toevoeging reserves
0
0
0
Onttrekking reserves
0
0
0
Totaal mutaties reserves
0
0
0
-2.155.000
-2.477.000
-2.420.000
(nadelig)
(nadelig)
(nadelig)
Lasten WMO individuele verstrekkingen WMO collectieve voorzieningen Totaal lasten Baten WMO individuele verstrekkingen WMO collectieve voorzieningen Totaal baten Saldo voor bestemming Mutatie reserves
Saldo nà bestemming
Toelichting afwijkingen tussen begroting 2011 en begroting 2012 (resultaat voor bestemming) Algemeen Lagere toerekening personeelslasten en interne doorberekeningen Inflatie WMO individuele verstrekkingen In 2012 is er een voordeel vanwege nieuw contract collectief vervoer In 2011 is de subsidie gehandicaptenregeling beëindigd In 2012 minder lasten vanwege verhogen eigen bijdrage ihkv duurzaam kiezen In 2012 stopt de Provincie met verstrekken bijdrage collectief vervoer In 2012 wegens beeïndiging gehandicaptenregeling geen doeluitkering rijk In 2012 hogere ontvangsten (besparingsbijdrage)
40.000 -1.000
25.000 6.000 25.000 -42.000 -6.000 10.000 57.000
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
76
Programma 12: Zorg en welzijn Portefeuillehouder: L. Wagenaar-Kroon en D. te Grotenhuis
Dit programma omvat:
Gezondheidszorg Maatschappelijk werk Jeugd en jongeren
Wat willen we bereiken? Maatschappelijk effect
Hoofddoelstelling
Aanwezigheid en toegankelijkheid van voorzieningen en activiteiten die de gezondheid en het welzijn van de burger bevorderen
Subdoelstelling
Prestaties Start Centrum Jeugd en Gezin, loketfunctie CJG geïntegreerd met loket Wegwijzer. Gebruik Digitale Dossiers JGZ (DD JGZ) en verwijsindex Noordholland (VIN). Alle partners binnen het (preventieve) jeugdbeleid melden in de VIN In stand houden en continueren Algemeen Maatschappelijk Werk (AMW) en schoolmaatschappelijk werk (SMW). Met SMW en AMW afspraken maken over de uitvoering op lokaal niveau en waaronder zorgcoördinatie binnen het CJG Continueren en verdere uitrol Brede School concept
In stand houden en waar nodig uitbreiden van benodigde voorzieningen
Gezonde burgers zowel fysiek als psychisch
77
Faciliteren van initiatieven voor een GOED- voorziening in Venhuizen Optimale ontwikkelingskansen voor alle jeugdigen
Op lokaal niveau aanbieden van opvoeding- en opgroeiondersteuning
Uitvoering geven aan integraal jeugdbeleid zoals vastgesteld in 2008 Divers activiteitenaanbod opvoedingsondersteuning vanuit het CJG en/of Brede School en in de werkwijze hanteren van de Triple P methodiek.
Gezondheidsbevordering
Bevorderen van preventieve gezondheidszorg en van een goede aansluiting en afstemming met eerstelijns zorgvoorzieningen
Uitvoering geven aan de speerpunten uit de nota gezondheidsbeleid “Kiezen voor gezond leven in Drechterland 2009 – 2012”
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
Preventieve gezondheids- en veiligheidsbevordering
Bevorderen van preventieve gezondheidszorg en veiligheid
Uitvoeren project Burger AED in de hele gemeente Drechterland, in samenwerking met de Veiligheidsregio NoordHolland Noord.
De prestatie-indicatoren waarmee we bovenstaand beleid willen meten zijn: Onderwerp Centrum Jeugd en Gezin
Prestatie-indicator Verder ontwikkelen samenwerking in CJG en backoffice
Implementatie Digitaal Dossier Jeugd Gezondheidszorg (DD JGZ) en verwijsindex Noordholland (VIN) Uitbreiding Brede scholen
Realisatie en werking VIR Realisatie en werking DD JGZ
Aansluiting op netwerk Burger AED van de Veiligheidsregio.
- Aantal AED’s dat 24/7 beschikbaar is. - Aantal opgeleide burgerhulpverleners per AED.
Op basis van een inventarisatie de mogelijkheden onderzoeken voor een verdere uitrol van het Brede School concept in Venhui-zen, Oosterblokker en Westwoud.
Streefwaarde Alle afspraken conform het handboek CJG worden nagekomen. 75% van de partners is in 2012 aangesloten op de VIR. Het DDJGZ wordt volledig gebruikt. Een rapportage en plan van aanpak per (nieuwe) Brede School.
- 17 AED’s - 10 burgerhulpverleners per AED.
Wat gaan we er voor doen? Ontwikkelen van een Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) In 2011 is het handboek CJG Drechterland afgerond. Dit document is opgesteld met alle samenwerkingspartners en wordt afgerond met de ondertekening van een samenwerkingsovereenkomst. De opening van het CJG was in oktober 2011. Het loket is geïntegreerd met het loket Wegwijzer. De gemeente heeft een coördinator/procesregisseur CJG aangesteld, die als regisseur verbindingen legt met alle samenwerkingspartners en die de voortgang van hulpverleningsprocessen bewaakt. Daarnaast worden de afspraken die in het handboek zijn gemaakt verder uitgerold. Het Centrum voor Jeugd en Gezin zet zich vooral op een preventieve manier in en legt nadrukkelijk de verbinding met het Brede School concept. Jeugdzorg In het huidige regeerakkoord gaat het kabinet uit van de overdracht van de jeugdzorg van de provincies naar de gemeenten. Dit gaat in 2015 gebeuren. Het financieringssysteem wijzigt drastisch en alle taken op het gebied van jeugdzorg worden dan overgeheveld naar de gemeenten. Jeugdzorg zal daarom een wezenlijke verandering moeten ondergaan, zowel in de organisatie als in de werkwijze. Daarbij gaan de Centra voor Jeugd en Gezin dienen als frontoffice. In 2012 zullen wij ons – in regionaal verband – een start maken met de planontwikkeling van over deze overdracht. Verwijsindex Noordholland De verwijsindex is een digitaal signaleringssysteem en heeft als doel de samenwerking tussen alle verschillende instellingen in de brede jeugdketen te ondersteunen. Met behulp van de Verwijsindex (VIN) informeren hulpverleners elkaar als zij zich zorgen maken over een bepaalde jongere en de hulpverlening met elkaar willen afstemmen. Als integraal onderdeel van het jeugdbeleid is de verwijsindex primair een gemeentelijke verantwoordelijkheid. Afspraken over het invoeren van cliëntgegevens zijn gemaakt. We streven ernaar dat in 2012 alle partners binnen het jeugdbeleid hun cliënten melden in de VIN.
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
78
Brede Scholen De Brede Scholen in Hoogkarspel en Wijdenes hebben een uitvoeringsprogramma voor het jaar 2011/2012. In 2011 is de Brede School de Paraplu in Hoogkarspel geëvalueerd. Hieruit zijn verbeterpunten geformuleerd. Najaar 2011 wordt er vanuit de gemeente meer coördinatie op de ontwikkeling Brede Schoolconcept Drechterland ingezet. In 2012 is het om die reden mogelijk om de Brede School Wijdenes te evalueren, wordt gekeken naar de mogelijkheden voor een uitrol van de Brede Scholen in Oosterblokker en Venhuizen en wordt de initiatiefgroep Brede School Westwoud verder ondersteund. Ook wordt er in 2012 beleid gemaakt op de verdere koppeling tussen Brede School en CJG. Eerstelijnszorg De huisartsen uit Venhuizen hebben onze medewerking gevraagd om een GOED praktijk (Gezondheidswerkers onder een dak) in Venhuizen voor te bereiden. De gemeente is geen initiator in dit initiatief, maar kan het proces wel enigszins faciliteren. Welke activiteiten hieruit voor 2012 voortkomen, is op het moment nog niet te zeggen. Jeugd en Jongeren Er wordt uitvoering gegeven aan de aanbevelingen van de nota Jeugd en Jongeren op basis van zes lokale speerpunten: - Voorzieningen voor 12-16 jarigen; - Alcohol en drugs; - Vandalisme en overlast; - Voorkomen van voortijdig schoolverlaten; - Jeugdparticipatie; - Opvoedingsondersteuning en jeugdhulpverlening. Uitvoeren van de nota lokaal gezondheidsbeleid Voor de periode 2009-2012 is gekozen voor de volgende speerpunten: a. preventie van schadelijk alcohol- en drugsgebruik; b. preventie van depressie en psychische ongezondheid bij jongeren en preventie van eenzaamheid bij (zelfstandig wonende) ouderen en; c. preventie van overgewicht. Uit epidemiologisch onderzoek van de GGD Hollands Noorden is gebleken dat 37% van de zelfstandig wonende ouderen eenzaam is. In 2012 wordt het project preventie eenzaamheid bij zelfstandig wonende ouderen uitgevoerd. Dit project wordt uitgevoerd door De Wering (voorheen de Stichting Welzijn Ouderen West-Friesland. Een onderdeel van de nota lokaal gezondheidsbeleid is het opzetten van het project Burger AED binnen de gemeente Drechterland. In 2011 is het project van start gegaan met de plaatsing van een aantal nieuwe en bestaande AED’s in kasten die aan de buitenmuur worden bevestigd, verdeeld over de hele gemeente. Met de komst van dit project zal met ingang van 2012 de subsidieregeling zoals deze nu geldt voor verenigingen (40% vergoeding op de aanschaf van een AED) komen te vervallen. Ook in 2012 zullen doorlopend trainingen worden gegeven om zoveel mogelijk burgers op te leiden die kunnen reanimeren en een AED kunnen bedienen. Daarnaast zal er regelmatig worden geëvalueerd om zo de verdeling van de AED’s over de gemeente te herbeoordelen. Nieuwe nota lokaal gezondheidsbeleid In 2012 zal gewerkt worden aan de samenstelling van een nieuwe nota gezondheidsbeleid. De nieuwe nota voor de periode 2013 tot en met 2016 zal (na evaluatie van de huidige nota) tot stand komen op basis van een door de GGD aan te leveren gezondheidsprofiel van onze gemeente. Vrijwilligersbeleid Op dit moment is er geen vrijwilligersbeleid aanwezig binnen de gemeente Drechterland. Wel zijn er contacten met de vrijwilligers centrale. Zij ontvangen structureel subsidie van de gemeente. Zij ondersteunen organisaties die met vrijwilligers te maken hebben. Tevens voeren zij een makelaarsfunctie uit voor wat betreft de maatschappelijke stage voor de leerlingen van de middelbare scholen. Het is de bedoeling om in de loop van 2012 een vrijwilligersbeleid te ontwikkelen. Jeugd en alcohol Het project “Jeugd en alcohol” wordt in 2012 voortgezet. De activiteiten worden voor een belangrijk deel regionaal opgezet en uitgevoerd.
79
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
Wat mag het kosten? Baten en lasten Programma 12 Zorg en Welzijn Rekening Product
Begroting
2010
2011
2012 872.000
Lasten Gezondheidszorg
1.020.000
1.372.000
Maatschappelijk werk
517.000
350.000
301.000
Jeugd en jongeren
256.000
202.000
202.000
1.793.000
1.924.000
1.375.000
Gezondheidszorg
456.000
728.000
0
Maatschappelijk werk
147.000
69.000
9.000
Totaal lasten Baten
Jeugd en jongeren
98.000
3.000
0
701.000
800.000
9.000
-1.092.000
-1.124.000
-1.366.000
(nadelig)
(nadelig)
(nadelig)
Toevoeging reserves
0
0
0
Onttrekking reserves
0
0
0
Totaal mutaties reserves
0
0
0
-1.092.000
-1.124.000
-1.366.000
(nadelig)
(nadelig)
(nadelig)
Totaal baten Saldo voor bestemming Mutatie reserves
Saldo nà bestemming
Toelichting afwijkingen tussen begroting 2011 en begroting 2012 (resultaat voor bestemming) Algemeen Hogere toerekening personeelslasten en interne doorberekeningen Inflatie Gezondheidszorg Vergoeding Algemene Uitkering wordt niet meer toebedeeld aan de opzet van het CJG De brede doeluitkering CJG wordt met ingang van 2012 via een decentralisatie uitkering beschikbaar gesteld. De inkomst wordt verantwoord op Programma 13 In 2012 minder budget voor onderhoud AED's Lagere bijdrage GR GGD en Veiligheidsregio (RAD) Overige verschillen
-3.000 -1.000
481.000 -728.000 11.000 12.000 -14.000 -242.000
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
80
Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien Portefeuillehouder: R. van der Riet
Producten:
Paragrafen:
Lokale heffingen Algemene uitkering Algemene lasten en baten Financiering Waardering Onroerende Zaken (WOZ) Heffing en invordering Lokale heffingen Financiering
Wat zijn algemene dekkingsmiddelen? Algemene dekkingsmiddelen kennen in tegenstelling tot heffingen als de rioolheffing of de afvalstoffenheffing geen vooraf bepaald bestedingsdoel. De niet vrij aanwendbare heffingen worden, evenals de ontvangsten van de specifieke uitkeringen, in de programma;s, waarvan ze voor een deel de kosten dekken, onder de baten verantwoord. Op onderdelen kunnen we doelstellingen worden geformuleerd: Voor de algemene uitkering geldt dat tijdig aangegeven dient te worden wat de consequenties zijn van het rijksbeleid ten aanzien van (de uitkeringen uit) gemeentefonds; Voor de financiering is dit het voorzien in de financieringsbehoefte van de gemeente zowel op korte als op lange termijn; Bij de heffing en invordering zijn er een tweetal doelstellingen: 1. het innen van de belastingen en rechten tegen zo laag mogelijke kosten; 2. het vergroten van het aantal automatische incasso’s om zo de kosten van heffing en invordering te verlagen. Algemene dekkingsmiddelen
Lokale heffingen Toeristenbelasting Forensenbelasting Gemeentefonds (algemene uitkering)* Dividenden en rente op obligaties Grondexploitatie Saldo financieringsfunctie
realisatie begroting begroting begroting begroting begroting 2010 2011 2012 2013 2014 2015 1.967.000 2.085.000 2.165.000 2.283.000 2.405.000 2.415.000 6.000 6.000 13.000 13.000 13.000 13.000 0 0 15.000 15.000 15.000 15.000 15.360.000 14.447.000 14.803.000 14.958.000 15.160.000 14.879.000 332.000 1.389.000 272.000 1.389.000 189.000 1.889.000 573.000 429.000 384.000 11.000 0 350.000 494.000 528.600 671.000 644.000 619.000 651.000
Totaal algemene dekkingsmiddelen
18.732.000 18.884.600 18.323.000 19.313.000 18.401.000 20.212.000
* M.i.v. 2012 is de Dec.Uitkering CJG aan het gemeentefonds toegevoegd (€ 380.000,-)
Lokale heffingen Voor een uitgebreide toelichting over de tarieven, de rekentarieven en het opheffen van de beperkingen ten aanzien van de tarieven wordt verwezen naar Paragraaf 1 Lokale heffingen (bladzijde 89). Algemene uitkering gemeentefonds Afgelopen maanden is de materie rond het Gemeentefonds flink in ontwikkeling geweest. Na een lange periode van speculeren over de accressen vanaf 2012, werd duidelijkheid geschapen in de december-circulaire 2010 conform het regeerakkoord. Met als uitgangspunt herstel van de normeringsmethodiek werden in die december-circulaire de accressen in absolute bedragen weergegeven tot en met 2015. In deze bedragen waren diverse ‘tegenvallers’ verwerkt zoals de mogelijke korting van 10% en de systeemwijziging met betrekking tot de Netto-gecorrigeerde Rijksuitgaven. Met het bekend worden van deze bedragen bleken de cijfers toch positiever uit te vallen als men vooraf had verwacht. Nu met de verwerking van de mei-circulaire 2011 zet deze positieve lijn zich voort. Al blijkt dit niet direct uit de cijfers, maar dit heeft te maken met de ontwikkeling van de uitkeringsbasis. 81
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
Grote decentralisaties In het concept-Bestuursakkoord zijn in het kader van het adagium ‘ je gaat er over of niet’ afspraken gemaakt over de profielen van de verschillende overheden. Voor gemeenten geldt dat ze worden aangemerkt als eerste overheid, de bestuurslaag die het dichtst bij de burger staat. In het verlengde daarvan worden omvangrijke taken overgeheveld naar gemeenten met de daarbij behorende budgetten. Het gaat onder andere om de volgende taken: AWBZ dagbesteding Jeugdzorg Regelingen voor de onderkant van de arbeidsmarkt Zoals al beschreven gaan naast de taken ook de budgetten over naar de gemeenten. De ervaring leert dat de budgetten vaak niet helemaal aansluiten op de werkelijke kosten. De toekomst zal leren hoe deze decentralisatie zich zal ontwikkelen. Laatste ontwikkelingen In de periode na het sluiten van het regeerakkoord (januari tot en met april 2011) is er naarstig onderhandeld om te komen tot een bestuursakkoord. Dit heeft geleid tot een onderhandelaarsakkoord welke op 8 juni 2011 tijdens het VNG-congres ter stemming werd gebracht. Uiteindelijk bleek na stemming dat men akkoord ging met uitzondering van de wet Werken naar Vermogen. Prinsjesdag luidt een nieuwe fase in. Het bestuurakkoord wordt doorgerekend en voor de wet Werken naar Vermogen wordt een apart traject gestart. Accressen 2012 tot met 2016 Hoe zeer de nominale accressen ook mee lijken te vallen, we praten deze regeerperiode nog steeds over een negatief reëel accres. Zie hiervoor onderstaande tabel, overgenomen uit de mei-circulaire 2011. Uitkeringsjaar Nominaal accres in procenten Prijsontwikkeling BBP Reëel accres in procenten
2012 0,55% 2,25% -1,70%
2013 0,74% 1,96% -1,22%
2014 1,84% 1,83% 0,01%
2015 0,69% 1,72% -1,03%
2016 2,59% 1,72% 0,87%
Ontwikkeling van de uitkeringsbasis Bij het begrip ontwikkeling van de uitkeringsbasis praten we over de mutaties van de landelijke aantallen inwoners, woonruimten, leerlingen, uitkeringsgerechtigden enzovoort. In de veronderstelling dat het te verdelen bedrag niet toeneemt als de hoeveelheid stijgt, dan zal per maatstaf het maatstafgewicht evenredig moeten dalen. Dat is een ingewikkelde methode en daarom wordt gekozen voor een eenvoudiger oplossing, in casu de daling van de uitkeringsfactor.Tot 2009 was dat jaarlijks iets van 5 punten. Gemeenten kunnen deze korting goedmaken door evenredig te stijgen met de aantallen. Groeigemeenten lukt dat gemakkelijk, de plattelandsgemeenten als Drechterland moeten hier veelal een veer laten. Centra voor Jeugd en Gezin De Brede Doel Uitkering CJG bedraagt voor het jaar 2011 € 370.000,-. Dit bedrag wordt met ingang van 2012 via een decentralisatie-uitkering (CJG DU) ter beschikking gesteld. De verdeling hiervan is inmiddels bekend gemaakt en verwerkt in onderstaand schema. Ontwikkeling gemeentefonds na Perspectievennota 2012 2013 2014 2015 perspectievennota € 14.156.000 € 14.250.000 € 14.531.000 € 14.532.000 mei-circulaire € 267.000 € 329.000 € 250.000 -€ 32.000 CJG € 380.000 € 380.000 € 380.000 € 380.000 Begroting 2012 € 14.803.000 € 14.959.000 € 15.161.000 € 14.880.000 Rente en dividenden De Bank Nederlandse Gemeenten (BNG) keert jaarlijks aan de aandeelhouders dividend uit. Voor 2012 wordt uitgegaan van een uitkering van € 39.000,-. De gemeente ontvangt jaarlijks bovendien dividend als aandeelhouder van het netwerkbedrijf Alliander (via de Houdstermaatschappij GKNH, het voormalig Gasbedrijf) en voor 2012 wordt uitgegaan van een uitkering van € 150.000,-. Alliander is opgesplitst uit NUON Energy, dat in 2009 is overgenomen door het Zweedse Vattenfal. De opbrengst van de aandelenverkoop van NUON zijn 2 van de 4 termijGemeente Drechterland – Begroting 2012
82
nen al uitgekeerd (49% in 2009, 15% in 2011, 15% in 2013 en 21% in 2015). Bij de verkoop in 2009 van de aandelen Nuon Energy is overeengekomen dat ten laste van de koopsom een garantiefonds wordt gevormd, waaruit claims van de koper, op grond van de afgegeven garanties, kunnen worden betaald. Omdat tot op heden geen claims zijn ingediend is 75% van de middelen in dit fonds reeds vrijgevallen en uitgekeerd. Deze middelen hebben het karakter van een uitgestelde opbrengst van de verkochte aandelen. Voor onze gemeente is hiermee een bedrag gemoeid van € 83.000,-, dat door de NV Houdstermaatschappij GKNH als interim dividend in 2012 nog wordt uitgekeerd. Grondexploitatie De winst/resultaatnemingen uit de grondexploitaties zijn opgenomen in het brutoresultaat. Drechterland heeft een aantal grondexploitaties dat zich over meerdere jaren uitstrekt. In de paragraaf Grondbeleid is uiteengezet hoe de gemeente haar beleid heeft geformuleerd. Voor nadere informatie wordt dan ook verwezen naar deze paragraaf. Voor 2012 staat een winstneming geprognosticeerd van € 384.000,-. Daarnaast vindt een uitkering “omslagheffing” plaats van € 55.000,- vanuit het resultaat. Deze uitkering is gebaseerd op het aantal verkochte vierkante meters grond in het betreffende jaar. Saldo financieringsfunctie Het begrote renteresultaat uit hoofde van de financiering voor 2012 bedraagt € 671.000,-. Onvoorzien Het beleid van de gemeente Drechterland is om € 2,50 per inwoner te begroten voor onvoorziene uitgaven. De doelstelling van de post onvoorzien is het kunnen opvangen van de kosten van onvoorziene omstandigheden of gebeurtenissen en het zuiver houden van de exploitatiebegroting van onvoorziene mee- en tegenvallers die zich het lopende jaar indienen. WOZ De herwaardering naar waardepeildatum 1 januari 2011 is van toepassing op het tijdvak 2012. De economische crisis en de malaise op de woningmarkt is van invloed op het proces herwaarderen van woningen en niet-woningen. Het aantal bezwaarschriften was meer dan het tijdvak 2010. Dit heeft als oorzaak dat de verwachting anders bleek dan in werkelijkheid is berekend. De verwachting werd geschapen op basis van wat er in de media is gepubliceerd. Als gevolg van de economische crisis en de noodzaak expliciet toe te zien op maatregelen die leiden tot efficiëntievoordelen, is sprake van verdergaande ontwikkelingen die er op gericht zijn om samenwerking te stimuleren. De beoogde taakvelden voor samenwerking zijn de WOZ, belastingheffing en – inning. Op dit moment wordt er samengewerkt op basis van informatie-uitwisseling en is er gezamenlijk gekozen voor een taxatiebureau voor de herwaardering van de niet-woningen. Samenwerkende gemeenten zijn gemeenten Stede Broec, Enkhuizen en Drechterland. De uitvoering van de WOZprocessen vereist een hoog kwaliteitsniveau. Dit moet bij burgers en bedrijven ook kenbaar zijn om verder te kunnen bouwen aan een overheid die zicht blijvend kan manifesteren als betrouwbare partner. Hier komt steeds meer nadruk op te liggen. Komende jaren zal het WOZ-proces en daarmee samenhangende gegevensstromen verder worden geoptimaliseerd door onder andere de koppeling WOZ-BAG (Basisregistratie Adressen en Gebouwen). Heffing en invordering Hiervoor wordt verwezen naar de inhoud van paragraaf 1 Lokale heffingen (bladzijde 89).
83
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
Wat mag het kosten? Baten en lasten Programma Algemene dekkingsmiddelen Begroting
Rekening Product
2010
2011
2012
Lasten Lokale heffingen Algemene uitkering
0
0
0
2.000
0
0 208.000
Algemene lasten en baten
234.000
474.000
Financiering
134.000
115.000
56.000
21.000
264.000
247.000
245.000
23.000
21.000
636.000
876.000
532.000
WOZ Heffing en invordering Totaal lasten Baten Lokale heffingen Algemene uitkering
1.973.000
2.091.000
2.193.000
15.360.000
14.447.000
14.803.000
Algemene lasten en baten
204.000
180.000
180.000
Financiering
958.000
2.746.000
1.099.000
WOZ Heffing en invordering Totaal baten Saldo voor bestemming
0
0
0
14.000
17.000
17.000
18.509.000
19.481.000
18.292.000
17.873.000
18.605.000
17.760.000
(voordelig)
(voordelig)
(voordelig) 90.000
Mutatie reserves Toevoeging reserves
90.000
90.000
Onttrekking reserves
152.000
111.000
54.000
62.000
21.000
-36.000
Totaal mutaties reserves Saldo nà bestemming
17.935.000
18.626.000
17.724.000
(voordelig)
(voordelig)
(voordelig)
Toelichting afwijkingen tussen begroting 2011 en begroting 2012 (resultaat voor bestemming) Algemeen Lagere toerekening personeelslasten en interne doorberekeningen Lagere kapitaallasten Lokale heffingen Hogere opbrengst OZB Hogere opbrengst toeristenbelasting Nieuw in 2012 de woonforensenbelasting Algemene uitkering Het voordeel ontstaat grotendeels door de brede doeluitkering CJG, deze wordt nu via een decentralisatieuitkering beschikbaar gesteld Algemene lasten en baten In 2011 incidentele opbrengst wegens verkoop pand (Zuiderdracht 2) In 2011 was er een resultaat op de kostenplaatsen
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
9.000 4.000
80.000 7.000 15.000
356.000
-180.000 269.000
84
Financiering In 2011 is er incidenteel o.a. een dividendenuitkering geweest van Nuon In 2012 incidentele dividenduitkering Escrow Minder renteopbrengst vanwege afname liquiditeitspositie In 2011 is de renterisicovoorziening bouwgrondexploitatie Reigersborg Noord vrijgevallen In 2012 is er een hogere bijdrage van rente van de BGE's aan de exploitatie In 2012 incidentele opbrengst wegens verkoop pand
-1.200.000 83.000 -68.000 -550.000 143.000 180.000
WOZ In 2011 incidenteel budget beschikbaar gesteld voor optimalisatie WOZ bestand
9.000 -2.000
Overige verschillen
-845.000
Mutaties Reserves Storting Reserve Afschrijvingslasten (afschrijvingslasten inv. Invoeren BCF) Reserve verkeersinfrastructuur (Bijdragen OZB niet-woningen)) Algemene Reserve (onttrekking tbv voorziening onderhoud gebouwen) Reserve gewenningsbijdrage (onttrekking afwikkeling Sociaal Statuut/FPU)
Onttrekking 29.000
90.000 23.000 2.000
Investeringen 2012
Uitvoeren Automatiseringsplan Migratie ICT-omgeving Vervangen materieel Buitendienst Onderhoud gemeentehuis/werkplaats
85
100.000 450.000 86.000 25.500
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
86
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
3.2
87
Paragrafen
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
88
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
Paragraaf 1: Lokale heffingen Onderdelen:
omschrijving op hoofdlijnen van de diverse lokale heffingen; raming van de inkomsten; beleid ten aanzien van de lokale heffingen; lokale lastendruk; kwijtschelding.
Welke lokale heffingen worden er geheven? De lokale heffingen worden onderscheiden in belastingopbrengsten en in opbrengsten uit overige goederen en diensten. De belastingopbrengsten zijn naar de volgende categorieën ingedeeld: onroerende-zaakbelastingen op woningen voor eigenaren; onroerende-zaakbelastingen op niet-woningen voor eigenaren alsmede gebruikers; toeristenbelasting; forensenbelasting. Drechterland kent de volgende heffingen op het terrein van de opbrengsten uit overige goederen en diensten: vergoeding van kosten van administratie en toezicht, die als leges of andere rechten worden geheven, zoals secretarieleges en rechten burgerlijke stand begrafenisrechten; rioolheffing op woningen en niet-woningen; afvalstoffenheffing; staangeld voor markten en pachtsommen kermissen. Wat is de begrote opbrengst van de verschillende heffingen? Belastingen Onroerende-zaakbelastingen op woningen (eigenaren) Onroerende-zaakbelastingen op niet-woningen (eigenaren) Onroerende-zaakbelastingen op niet-woningen (gebruikers) Forensenbelasting Toeristenbelasting Totaal
2011 1.465.000 366.000 254.000 6.000 2.091.000
2012 1.521.000 385.000 260.000 15.000 13.000 2.194.000
Totaal
2011 374.000 313.000 41.000 1.062.000 2.254.000 7.000 20.000 4.071.000
2012 358.000 397.000 35.000 1.147.000 2.292.000 7.000 20.000 4.256.000
Overige heffingen Secretarieleges Leges bouwvergunningen (incl. welstand) Begrafenisrechten Rioolheffing Afvalstoffenheffing Staangelden markten Pachtsommen kermissen
Beleid ten aanzien van de lokale heffingen Algemeen De tarieven van belastingen kennen in principe geen begrenzingen, deze zijn vrij vast te stellen. De belastingopbrengsten zijn vrij te besteden en vallen onder de algemene dekkingsmiddelen. De tarieven van de rechten, leges, retributies en dergelijke mogen maximaal kostendekkend zijn. De baten daarvan dienen ter dekking van de gemaakte kosten en de opbrengsten worden daarom in de diverse programma’s afzonderlijk verantwoord. 89
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
Bij de vaststelling van de uitgangspunten voor de begroting 2012 is ingestemd met het handhaven van het gematigde beleid met betrekking tot de tarieven van de gemeentelijke belastingen. In algemene zin komt dit er op neer, dat jaarlijks een stijgingspercentage wordt doorgevoerd ter grootte van het inflatiepercentage, bepaald op 1,5 %. Uitgangspositie bij het bepalen van de tarieven van de leges en dergelijke is bovendien, dat wordt uitgegaan van kostendekkendheid. Onroerende-zaakbelastingen De tarieven voor 2012 zijn berekend op basis van de tarieven over 2011, verhoogd met 5%. Er wordt verwacht dat de waarden van de WOZ-objecten met 1% zullen dalen ten opzichte van de waarden uit het jaar 2011. Reëel betekent dit een extra opbrengst voor 2012 van 4% wat neer komt op een bedrag van € 80.000,- op jaarbasis. De financiële positie en met name de meerjarige ontwikkelingen geven ons aanleiding te kiezen voor een tariefstijging van 5%. Onze inzet is erop gericht dat in deze raadsperiode elk jaar toe te passen. De tarieven voor de niet-woningen zijn in 2009 extra verhoogd met 25% waarvan de opbrengst is bestemd voor de voeding van de bestemmingsreserve “Verkeersinfrastructuur Drechterland”. Deze verhoging heeft een tijdelijk karakter en loopt af in 2018. Tarieven Omschrijving
2011
2012
0,0725 0,1416 0,1133
0,0761 0,1487 0,1190
Heffingseenheid: percentage van de waarde Woningen: Niet woningen: eigenaar Niet woningen: gebruiker
Vanaf 1997 wordt op basis van de nieuwe Financiële-Verhoudingswet in het gemeentefonds rekening gehouden met verschillen in de belastingcapaciteit van gemeenten. Als gevolg van verschillen in waarde van de onroerende zaken loopt de belastingcapaciteit uiteen tussen gemeenten. De belastingscapaciteit waar in het gemeentefonds rekening mee wordt gehouden wordt voor iedere gemeente met dezelfde tarieven berekend. Deze tarieven worden de rekentarieven genoemd. Deze tarieven zijn in het verleden vastgesteld op het gemiddelde tarief op dat moment van alle gemeenten. Verschillen in feitelijke tarieven tussen gemeenten spelen in de verdeling van het gemeentefonds geen rol. De rekentarieven zijn vastgesteld in procenten van de heffingsgrondslag (waarde onroerende zaak). Ter vergelijking zijn de gemeentelijke percentages eveneens vermeld: Omschrijving
Rekentarieven
Gemeentelijk Tarief
Heffingseenheid: percentage van de waarde Woningen: Niet woningen: eigenaar Niet woningen: gebruiker
0,0963 0,1294 0,1043
0,0761 0,1487 0,1190
Met ingang van 1 januari 2008 is de limitering, de z.g. drempeltarieven, van de tarieven vervallen. Om te voorkomen dat het vrijlaten van de tarieven leidt tot een onevenredige lastenstijging wordt jaarlijks een macro-norm vastgesteld. De macronorm voor het begrotingsjaar 2012 is vastgesteld op 3,75%. Dat betekent dat in 2012 voor alle gemeenten samen de opbrengst van de onroerendezaakbelasting (OZB) 3,75% meer mag zijn dan in 2011. Rioolheffing In 2010 is de bestaande verordening rioolrecht vervangen door de verordening rioolheffing. De rioolheffing wordt geheven van de eigenaar van een eigendom van waaruit afvalwater direct of indirect op de gemeentelijke riolering wordt afgevoerd. Voor de begroting 2012 is het nieuwe gemeentelijk rioleringsplan (GRP) als uitgangspunt genomen. Als gevolg hiervan wordt het basistarief in 2012 met 7 % Gemeente Drechterland – Begroting 2012
90
verhoogd. Het tarief in 2011 was € 130,-. Voor 2012 wordt het basistarief inclusief 7 % verhoging berekend op € 139,-. Toeristenbelasting Deze belasting wordt geheven naar het aantal overnachtingen. Het tarief bedraagt met ingang van 2012 € 1,- per overnachting. Forensenbelasting Voorgesteld wordt de Forensenbelasting met ingang van 2012 in te voeren binnen de gemeente Drechterland als maatregel vanuit het project Duurzaam Kiezen. Forensenbelasting wordt geheven van degene die voor zichzelf of voor hun gezin meer dan 90 dagen per jaar een gemeubileerde woning beschikbaar houdt zonder in de gemeente hoofdverblijf te hebben. Onder gemeubileerde woningen vallen ook zomerhuisjes, chalets en caravans. Afvalstoffenheffing De tarieven voor de afvalstoffenheffing zijn afhankelijk van de kosten, die de Huisvuilcentrale (HVC) te Alkmaar aan de gemeente in rekening brengt. Met HVC is overeengekomen, dat de kostprijs per huishouden met een jaarlijkse indexering wordt aangepast voor de tariefstelling op lokaal niveau. Deze 10jarige afspraak loopt door tot en met 2012. In het kader van kostendekkendheid worden aan de afvalkosten de kosten van administratie en inning (de zogenaamde perceptiekosten) toegevoegd. Tevens wordt rekening gehouden met de doorwerking van het BTW-compensatiefonds. Het tarief voor 2011 bedraagt voor éénpersoonshuishoudens € 238,- en voor meerpersoonshuishoudens € 320,-. Met inachtname van de volgende uitgangspunten hebben wij een berekening voor 2012, 2013 en 2014, 2015 gemaakt: - consumentenprijsindex 2012 – 1,5 % (niet meerjarig); - het geprognosticeerde saldo van de voorziening tarieven afvalstoffenheffing (1-1-2012 € 76.000,-) wordt vooralsnog niet ingezet; - toerekening jaarlijkse uitkering goodwill; - btw-percentage 19%. Jaar 2012 2013 2014 2015
Eenpersoonshuishoudens Meerpersoonshuishoudens € 243 € 325 € 243 € 325 € 243 € 325 € 243 € 325
De tarieven voor 2012 komen in deze berekening ten opzichte van 2011 voor éénpersoonshuishoudens en meerpersoonshuishoudens uit op een toename van € 5,-. Ten opzichte van de raming in 2011 is het aantal huishoudens lichtelijk toegenomen. Uitgegaan wordt van 1.830 éénpersoonshuishoudens en 5.685 meerpersoonshuishoudens. Leges De gemeentelijke legestarieven volgens de tarieventabel zijn verhoogd met 1,5 %. Enkele onderdelen zijn aan wettelijke maximum bedragen gebonden waarop de verhoging niet van toepassing is (rijksleges). Marktgelden De tarieven voor de marktgelden zijn verhoogd met 1,5 %. Begraaf- en grafrechten In afwachting van het onderzoek naar de kostendekkendheid voor de begraaf- en grafrechten is besloten de tarieven te verhogen met 1,5 %.
91
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
Lastendruk Lokale lastendruk voor een éénpersoonshuishouden en een meerpersoonshuishouden: Soort heffing/belastingjaar in hele euro's
2011
2012
145
152
130
139
OZB voor een woning met een OZB-waarde van € 200.000,- *): -
eigenaarsdeel *) waarde als voorbeeld
Rioolheffing Afvalstoffenheffing -
tarief eenpersoonshuishouden
238
243
-
tarief meerpersoonshuishouden
320
325
Totaal eenpersoonshuishouden
513
534
Totaal meerpersoonshuishouden
595
616
Aanslag gemeentelijke belastingen De aanslagen voor de lokale belastingen worden in 2012 verzonden inclusief de waardebeschikking voor de WOZ-objecten (waardepeildatum 1-1-2011). De aanslag dient in twee termijnen te worden betaald. Een meer gespreide betaling is mogelijk op voorwaarde dat een automatische incasso wordt aangegeven. Het aantal termijnen bedraagt dan acht. Kwijtschelding De mogelijkheid voor gemeenten om kwijtschelding van belastingen te verlenen is geregeld in artikel 255 van de Gemeentewet. Hoofdregel daarbij is dat gemeenten het kwijtscheldingsbeleid van de rijksoverheid volgen zoals dat is geregeld in de Uitvoeringsregeling. Indien de gemeente met betrekking tot een belasting niets regelt, geldt deze ministeriële regeling automatisch ook voor deze gemeentelijke belasting. Drechterland hanteert de ministeriële regeling. Wat kan worden kwijtgescholden De afvalstoffenheffing komt in aanmerking voor kwijtschelding. Hieraan verwante kosten, zoals aanmaning- en dwangbevelkosten, kunnen eveneens worden kwijtgescholden. Op grond van artikel 28 van de Uitvoeringsregeling worden vier groepen belastingschuldigen onderscheiden. Deze kennen elk een specifieke kwijtscheldingsregeling. De groepen zijn: rechtspersonen; natuurlijke personen die een bedrijf of een zelfstandig beroep uitoefenen (ondernemers); natuurlijke personen die de bedrijfsvoering of de zelfstandige beroepsuitoefening hebben gestaakt (ex-ondernemers); natuurlijke personen die geen bedrijf of die niet zelfstandig een beroep uitoefenen (particulieren). Systematiek kwijtscheldingsberekening Voor beantwoording van de vraag of een belastingschuldige voor gehele of gedeeltelijke kwijtschelding in aanmerking komt, vindt een vermogens- en een inkomenstoets plaats. Met de vermogenstoets wordt bekeken of er op het moment van de aanvraag voldoende middelen (bezittingen) aanwezig zijn om de openstaande belastingschuld te betalen. Zijn deze middelen aanwezig, dan wordt geen kwijtschelding verleend. Ontbreken deze middelen of zijn deze onvoldoende, dan wordt met de inkomenstoets gekeken of er in de nabije toekomst alsnog betalingscapaciteit zal ontstaan waaruit de belastingschuld kan worden voldaan. Samenwerkingsverband De gemeente heeft voor de behandeling van kwijtscheldingsverzoeken een samenwerkingsverband gesloten met het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier (HHNK). Indien iemand in aanmerGemeente Drechterland – Begroting 2012
92
king wil komen c.q. denkt te komen voor kwijtschelding van gemeentelijke heffingen of waterschapsbelastingen, kan volstaan worden met het indienen van een kwijtscheldingsverzoek bij één van deze twee organisaties. De organisatie waar het verzoek wordt ingediend, zorgt ervoor dat het verzoek eveneens bij de andere organisatie wordt behandeld. Raming hoogte kwijtschelding Op jaarbasis wordt rekening gehouden met € 45.000,- aan kwijtschelding voor de afvalstoffenheffing. Dit bedrag is verdisconteerd in de tariefstelling.
93
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
Paragraaf 2:
Weerstandsvermogen
Onderdelen:
wat houdt weerstandsvermogen in; inventarisatie van de weerstandscapaciteit; inventarisatie van de risico’s; het beleid omtrent de weerstandscapaciteit en de risico’s.
Wat behelst het weerstandsvermogen? Het weerstandsvermogen bestaat uit de relatie tussen de weerstandscapaciteit, zijnde de middelen en mogelijkheden waarover de gemeente beschikt of kan beschikken om niet begrote kosten te dekken en alle risico’s waarvoor geen maatregelen zijn getroffen en die van materiële betekenis kunnen zijn in relatie tot de financiële positie. Het weerstandsvermogen geeft de mate van degelijkheid van de balanspositie weer. Dit is met name van belang in het geval zich een financiële tegenvaller voordoet. Door een goed beleid kan worden voorkomen dat elke financiële tegenvaller noopt tot bezuinigingen. Het weerstandsvermogen kan betrekking hebben op het begrotingsjaar zelf, het zogenaamde statische weerstandsvermogen, maar tevens op de daarop volgende jaren, het zogenaamde dynamische weerstandsvermogen. Voor het beoordelen van de degelijkheid van de (meerjaren)begroting is inzicht noodzakelijk in de omvang en achtergronden van de risico’s en de aanwezige weerstandscapaciteit. In onderstaand overzicht is kort en goed het onderscheid tussen de verschillende reserves en voorzieningen weergegeven.
Aspect
Algemene reserve
Bestemmingsreserve
Algemene voorzieningen Gericht op continuïteit in de bedrijfsvoering
Egalisatie voorzieningen Gelijkmatig beeld binnen begroting en rekening bij omvangrijke investeringen Ten laste van de exploita- Ten laste van de exploitatie tie
Functie c.q. doel
Verbetering weerstandsvermogen
Realisering doel
Vorming
Uit exploitatieresultaat
Uit bijzondere baten of afsplitsing uit vermogen
Aanwending
Door de raad vast te stellen
Door de raad vast te stellen
Beleidsruimte
Groot
Beperkt
Gering
Gering
Beheer
Centraal
Centraal
Centraal
Gering
Door de raad vast te stellen
Door de raad vast te stellen
De weerstandscapaciteit De weerstandscapaciteit bestaat uit de middelen en mogelijkheden waarover beschikt kan worden om niet begrote kosten, die onverwachts en substantieel zijn, te dekken. Het gaat om de elementen waarmee de tegenvallers bekostigd kunnen worden zoals de algemene reserve, vrije belastingcapaciteit, stille reserves en dergelijke. De weerstandscapaciteit kan worden onderverdeeld in een incidenteel en een structureel deel. Met het incidentele weerstandsvermogen dienen calamiteiten en andere éénmalige tegenvallers opgevangen te kunnen worden, zonder dat deze invloed hebben op de voortzetting van de taken op het geldende niveau. De structurele weerstandscapaciteit dient ervoor om tegenvallers in de lopende exploitatie op te kunnen vangen, zonder dat dit ten koste gaat van de uitvoering van de bestaande taken. Indien naar de reserves wordt gekeken dienen de niet vrije reserves buiten beschouwing te worden gelaten. Bedrijfseconomisch gezien zijn reserves vrij te bestemmen, echter, bestuurlijk kan aan bepaalde reserves een bestemming gegeven zijn. Naast de werkelijke reserves bestaan er tussenvormen van reserves en voorzieningen, die wel tot de reserves gerekend worden. Hier kan onderscheid worden gemaakt in de volgende soorten: Nog niet verkregen middelen, van derden onder stringente condities voor de richting van de aanwending daarvan (bijvoorbeeld bepaalde legaten). Egalisatierekeningen, die dienen om ongewenste schommelingen op te vangen in de tarieven die aan derden in rekening worden gebracht. 94
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
Egalisatierekeningen die dienen om éénmalige (ontvangen) investeringsbijdragen gedurende de gebruiksduur van het investeringsgoed in jaarlijkse termijnen ten gunste van de exploitatie te laten komen. Drechterland gaat voor het bepalen van haar weerstandscapaciteit uit van haar algemene reserve, de onbenutte belastingcapaciteit en de stille reserves. In onderstaande tabel is de berekening hiervan weergegeven:
Berekening weerstandscapaciteit
bedragen x € 1.000
Onbenutte weerstandscapaciteit Onroerendezaakbelastingen: eigenaar woningen
1.341
eigenaar niet - woningen
-
gebruikers niet - woningen
53 49
Onvoorzien Totale weerstandscapaciteit (exploitatie)
1.443
Weerstandsvermogen Risicoreserve
2.400
Vrij besteedbaar deel algemene reserve
9.689
Stille reseves
421
Subtotaal
12.510
Totale weerstandscapaciteit
13.953
Onbenutte belastingcapaciteit Bij de onbenutte belastingcapaciteit wordt gekeken naar de ruimte, die nog bestaat tussen de huidige opbrengsten van de onroerende-zaakbelastingen en de opbrengst die gegenereerd zou worden bij het hanteren van het zogenaamde artikel 12 tarief van de Financiële verhoudingswet. Stille reserves De volgende objecten kunnen tot de stille reserves worden gerekend: - garageboxen (3) aan de Dahliastraat te Hoogkarspel; idem - woning Dorpsweg 104 te Schellinkhout, idem - grond bij Lekerweg 8 (185 m2)
€ 36.000,€ 338.000,€ 47.000,-
Tenslotte is de gemeente eigenaar van diverse gebouwen en voorzieningen, die veelal verhuurd worden of in gebruik zijn gegeven. Deze objecten zijn niet gewaardeerd dan wel hebben verhoudingsgewijs een lage boekwaarde. In het vrije economische verkeer vertegenwoordigen deze objecten uiteraard wel een waarde, maar vooralsnog wordt niets opgenomen. Risico’s/risicoparagraaf De risico’s die relevant zijn voor het weerstandsvermogen zijn de risico’s die niet op een andere wijze zijn ondervangen. Risico’s uit de normale bedrijfsvoering kunnen veelal worden afgedekt door verzekeringen of door het treffen van voorzieningen. Deze risico’s kunnen redelijk tot goed worden geschat en worden gedurende het jaar geactualiseerd bij de begroting, de Perspectievennota, de Najaarsnota en de jaarrekening. De risico's dienen van materiële betekenis te zijn in relatie tot het balanstotaal of de financiële positie. Uiteindelijk bevestigt de raad bij vaststelling van de begroting alle risico’s naar de laatste stand van zaken. De risico’s die juist door het weerstandsvermogen opgevangen zouden moeten kunnen worden zijn bijvoorbeeld: risico’s die grondexploitaties met zich mee brengen, bedrijfsrisico’s, gevolgen van een neergaande economische situatie, open-einde constructies en dergelijke. Onder een risico wordt verstaan het gevaar voor schade of verlies als gevolg van interne en/of externe omstandigheden. Voor bedoelde risico’s zijn geen voorzieningen gevormd, omdat het niet mogelijk is een redelijke schatting te maken van het bedrag van de schade of van het verlies, die tot afwaardering 95
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
van activa hebben geleid en die van materiële betekenis kunnen zijn in relatie tot het balanstotaal of de financiële positie van de gemeente. Actuele risico’s Grondexploitatie Risico’s bij ruimtelijke projecten zijn globaal te verdelen in twee categorieën, namelijk cijfermatige risico’s en beleidsrisico’s. Onder de eerste categorie vallen bijvoorbeeld de financiële gevolgen van de stagnerende woningmarkt op een lopende grondexploitatie. Bij de tweede categorie kan gedacht worden aan risico’s door wijziging van beleid van bijvoorbeeld de provincie of het rijk. Voor gronden die in exploitatie worden genomen worden grondexploitaties opgesteld en door de gemeenteraad vastgesteld. Er wordt gestreefd naar een minimaal sluitende exploitatie. Risico’s ontstaan wanneer wordt afgeweken van het te verwachten resultaat. Jaarlijks worden de grondexploitaties geactualiseerd. Daarbij wordt melding gemaakt van de ontwikkelingen van het betreffende project en worden de risico’s in beeld gebracht. Hieronder worden, per actuele grondpositie, de mogelijke risico’s beschreven. In het algemeen kan gesteld worden dat, voor gronden waarvoor nog geen grondexploitatie is vastgesteld, het financiële risico vooralsnog klein is. Er is immers voor deze gronden nog geen concreet te verwachten resultaat afgesproken. Risico’s in de uiteindelijke start van een project, nog te maken afspraken met derden of wijzigingen van beleid zijn wel aanwezig. Deze worden per locatie in de voorbereidingen afzonderlijke gemonitord. -
Witte Dam 2 Het risico voor de Witte Dam 2 zit in de afzetbaarheid van de bouwrijpe grond. Door een vertraging in de uitvoering van het eerste deel van de vierde fase is het niet mogelijk gebleken de grondverkopen voor het tweede deel van deze fase in 2010 te realiseren. Dit heeft gevolgen voor de doorlooptijd van het project (verlenging met 1 jaar) en dus ook voor het uiteindelijk te behalen financieel resultaat. Met fase 5 van de Witte Dam 2 is in 2011 gestart.
-
Reigersborg Zuid 4 De doorlooptijd van de in 2007 gesloten samenwerkingsovereenkomst voor de ontwikkeling van 160 woningen in Reigersborg Zuid 4 is door de slechte marktomstandigheden met minimaal 1 jaar verlengd. In 2010 is alle projectmatig te ontwikkelen bouwrijpe grond aan de ontwikkelaar overgedragen, waarmee het financiële risico voor de gemeente grotendeels is afgedekt. In 2012 worden alle in aanbouw zijnde projectmatige woningen opgeleverd. Risico is de afzetbaarheid van deze woningen. Dit heeft echter geen consequenties voor de opgestelde grondexploitatie omdat de gronden reeds zijn overgedragen. Wel is nog onzeker of de 4 gemeentelijke kavels verkocht en bebouwd zijn. Indien de verkoop van deze kavels stagneert heeft dit een nadelig effect (renteverlies op de nog niet gerealiseerd grondopbrengst) op de grondexploitatie.
-
Zuiderkogge Op 24 januari 2011 is besloten om samen met USP Vastgoed BV fase 4b van het bedrijventerrein Zuiderkogge te ontwikkelen. De grond is inmiddels verworven. In deze fase is ruimte voor circa 22.000 m² uitgeefbare grond. De aanbesteding van het bouwrijpmaken vindt in september 2011 plaats. De start van de verkoop van bedrijfskavels is gepland in 2011 en wordt naar verwachting in 2017 afgerond. Omdat de ontwikkeling en realisatie over een lange periode loopt, en de ontwikkeling van Zuiderkogge plaatsvindt in samenwerking met een ontwikkelende partij, is het risico voor de gemeente beperkt. Het financiële resultaat wordt aan het einde van de looptijd onder de partijen verdeeld.
-
Reigersborg Noord 3 Het Stedenbouwkundig plan en het Beeldkwaliteitplan voor RGB Noord 3 zijn in 2011 door de raad vastgesteld. De verdeling van de woningtypen is 35 % sociaal, 25 % middelduur en 40% duur gehanteerd. De grondexploitatie voor de ontwikkeling van het gebied wordt in gezamenlijkheid met de ontwikkelende partij gevoerd. De met de ontwikkeling gepaard gaande risico’s worden voor wat betreft de grondverkopen en het bouw- en woonrijpmaken van het gebied gezamenlijk onder partijen worden verdeeld. Er van uitgaande dat de ontheffing op het bouwen buiten het Bestaand Bebouwd Gebied (BBG) is verleend loopt de procedure voor het vaststellen van het bestemmingsplan door in 2012. Het plangebied is opgedeeld in 4 deelgebieden, die afzonderlijk van elkaar worden ontwikkeld. In de 2e helft van 2012 kan worden gestart met de 1e fase van deze ontwikkeling. Dit betreft het bouwrijpmaken van de noordoosthoek van het plan. Eind 2012 kunnen de eerste bouwrijpe kavels worden opgeleverd. Ri-
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
96
sico is dat het bestemmingsplan niet is vastgesteld, waardoor niet met de uitvoering kan worden gestart en dus de woningbouwproductie vertraging oploopt. Een ander risico is de afzetbaarheid van de te realiseren woningen. Bij een teruglopende markt is het van groot belang dat het juiste product (woning) wordt ontwikkeld. -
Reigersborg Zuid 5 Alle benodigde gronden in dit plangebied zijn verworven. De bedrijfsgebouwen die nog in het plangebied stonden zijn inmiddels gesloopt. Met de stedenbouwkundige uitwerking van deze fase van Reigersborg wordt gestart zodra Reigersborg Noord 3 grotendeels is afgerond. Volgens de huidige planning betekent dit, dat de planvorming vanaf 2014 plaatsvindt.
-
Gronden Kerkbuurt, Wijdenes Voor deze strategische gronden dient een (ruimtelijk) plan te worden opgesteld. Gezien de stagnatie in de woningmarkt, de daarmee gepaard gaande onzekere vraag in de markt en de reeds lopende bouwprojecten in de gemeente, zijn de voorbereidingen nog niet gestart. Een risico betreft de provinciale structuurvisie waarin wordt gesteld dat buiten bebouwd gebied (BBG) niet mag worden gebouwd zonder ontheffing van de provincie. De argumentatie waarom juist daar gebouwd moet worden ten opzichte van andere mogelijke locaties binnen BBG zal een zeer belangrijke rol gaan spelen. Bij de uitwerking van een concreet plan dienen daarnaast eventuele planschades als risico meegewogen te worden.
Planschade De kosten van de 17 toegekende planschadevergoedingen vanwege de woningbouw in Reigersborg Noord 2 en Reigersborg Zuid bedragen € 240.000,-. Tegen de besluiten van de gemeenteraad van 31 mei 2010 is beroep ingediend bij de Rechtbank Alkmaar. Er is nog niet bekend wanneer bij de Rechtbank de zitting over het beroep plaatsvindt. De verschuldigde wettelijke rente over de toegekende planschadevergoedingen bedraagt op 1 januari 2012 in totaal € 106.360,-. Dit bedrag loopt op zolang de besluiten van de raad nog niet onherroepelijk zijn en de schadevergoedingen nog niet kunnen worden uitbetaald. Omdat de helft van de kosten van de schadevergoedingen en de wettelijke rente voor rekening van de gemeente komen, heeft het instellen van beroep door Zeeman Vastgoed BV financiële gevolgen voor de gemeente.
Exploitatie centrumplan Hoogkarspel In maart 2011 heeft de raad een besluit genomen tot verdere ontwikkeling van het Centrumplan Hoogkarspel en de bouw van een nieuw gemeentehuis. Tot nu toe is hierin voor zo’n € 2 miljoen geïnvesteerd door aankoop van onroerend goed. Het Centrumplan blijft de aandacht vasthouden. Door de raad is een opdracht aan het college gegeven om het tekort op de grondexploitatie te verminderen door onder andere het verwerven van subsidies. In het vastgestelde scenario is het tekort berekend op € 3 miljoen.
Asbesthoudende gebouwen Enkele gemeentelijke gebouwen bevatten asbesthoudende materialen. Momenteel brengt dit geen risico met zich mee. Bij sloop, verbouwing of brand worden wij echter met hogere kosten geconfronteerd dan bij een pand, waarin geen asbesthoudende materialen zijn verwerkt.
Gemeentegaranties Het instrument gemeentegaranties met rijksdeelneming is in 1993 verzelfstandigd door oprichting van de Stichting Waarborgfonds Eigen Woningen (WEW). Het WEW heeft als doel het bevorderen van het eigenwoningbezit en is verantwoordelijk voor het beleid en de uitvoering van de Nationale Hypotheek Garantie. Het WEW is een private instelling met achtervangovereenkomsten met Rijk en gemeenten. Dit betekent dat het WEW te allen tijde aan haar betalingsverplichtingen kan voldoen. Als gevolg hiervan beschouwt De Nederlandsche Bank de Nationale Hypotheek Garantie als een overheidsgarantie. De gemeente kan op grond van de afgesloten achtervangovereenkomst aangesproken worden bij te dragen in de betalingsverplichtingen van de stichting. De gemeente loopt eveneens risico’s ten aanzien van gewaarborgde leningen aan diverse stichtingen, verenigingen en instellingen. De gemeente loopt daarnaast risico’s ten aanzien van geldleningen, die verstrekt zijn aan derden.
Rentepercentage Op begrotingsbasis rekenen wij ten aanzien van het financieringsoverschot/-tekort met een bepaald percentage. Een wijziging van het renteniveau kan hierdoor tot financiële gevolgen leiden.
97
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
Toekomstige pensioenaanspraken wethouders Er kan zich een situatie voordoen dat een wethouder op jonge leeftijd komt te overlijden. In dat geval dient langdurig een nabestaandenpensioen uitbetaald te worden, waarbij de hoogte van het pensioen is gebaseerd op een diensttijd alsof de overleden wethouder tot het bereiken van de 65jarige leeftijd wethouder zou zijn geweest. Voor dit risico is geen extra voorziening opgenomen.
Beleid Wat de norm is voor het weerstandsvermogen is niet vastgesteld in algemene uitgangspunten. Dit hangt onder andere samen met het feit dat de risico’s per gemeente zeer verschillend zijn. Elke gemeente dient zelf haar risico’s in te schatten en in kaart te brengen en hierop een beleid te formuleren. Hoewel binnen onze gemeente geen specifiek risicomanagement is ontwikkeld, wordt op diverse onderdelen wel aandacht besteed aan risico’s. Tussentijds wordt bij de diverse financiële documenten advies uitgebracht aan het bestuur. Het gewenste niveau van de risicoreserve is bepaald op € 125,- per inwoner. Uitgaande van 19.000 inwoners betekent dit een risicoreserve van € 2.400.000,-. De werkelijke stand per 1 januari 2012 ligt op dit vastgestelde minimum. Bij een exploitatie van € 31 miljoen in 2012 bedraagt de risicoreserve van € 2.400.000,- circa 7,7% van de exploitatie. Een algemene reserve met bufferfunctie is op minimaal 5% en maximaal 10% van de exploitatie gesteld. Bij het aanhouden van het minimumpercentage is het de voorwaarde, dat alle reserves en voorzieningen op peil zijn. Omtrent de hoogte van de vrij besteedbare reserve zijn geen afspraken gemaakt omdat dat niet in de aard van de reserve ligt. De stand van de reserve per 1 januari 2012 is berekend op € 12.089.000,-. Voor de jaren daarna laat het saldo van deze reserve een redelijk stabiel beeld zien.
Hoe zien de financiën er uit ? De reserves die voor Drechterland het weerstandsvermogen vormen zijn hieronder weergegeven met de verwachte bijbehorende stand per 1 januari 2012.
Algemene reserve, risicoreserve
2.400.000
Algemene reserve, vrij besteedbaar
9.689.000
Totaal
12.089.000
N.B.: Het verloop van de reserves en voorzieningen is opgenomen in een overzicht. Dit zit als bijlage achter in de begroting (bladzijde 139).
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
98
Paragraaf 3:
Onderhoud kapitaalgoederen
Onderdelen:
De paragraaf onderhoud kapitaalgoederen omvat het beleid ten aanzien van het geheel aan zaken welke onder het beheer van de gemeente vallen en al dan niet publiekelijk worden gebruikt.
Wat zijn kapitaalgoederen en wat is het (onderhouds)beleid? Een groot deel van de oppervlakte van de gemeente bestaat uit openbare ruimte. In deze openbare ruimte vinden vele activiteiten plaats, zoals wonen, werken en recreëren. Voor deze activiteiten zijn veel kapitaalgoederen nodig, zoals wegen, water, groen, riolering en gebouwen. Een groot deel van de begroting heeft betrekking op deze kapitaalgoederen. Investeringen in de openbare ruimte zijn over het algemeen investeringen met een maatschappelijk nut. Deze worden bij voorkeur niet geactiveerd. Een uitzondering hierop vormen de investeringen in riolering; deze worden gezien als investeringen met een economisch nut, omdat hiermee inkomsten zijn te behalen in de vorm van een rioolheffing. De openbare ruimte moet beschouwd worden als het verlengstuk van de woning van de bewoners, een gezamenlijke omgeving die van grote invloed is op de beleving van het leefgenot binnen de gemeente. Veel meldingen van de inwoners hebben betrekking op de openbare ruimte. In hoofdlijnen kunnen meldingen onderverdeeld worden in drie categorieën: het niveau van het dagelijkse onderhoud (bijvoorbeeld maaien, schoffelen, straatvegen, gladheidbestrijding etc.), het groot onderhoud van de openbare ruimte waarbij wegen, groenvoorzieningen en openbare verlichting worden vervangen en de bruikbaarheid van de openbare ruimte. In deze laatste categorie gaat het voornamelijk over de inrichting van de openbare ruimte (herinrichtingen en reconstructies). Het onderhoud van de openbare ruimte is dus belangrijk. Het dagelijkse onderhoud wordt gefinancierd uit de jaarlijkse exploitatiebegroting. Uitbreidingen van het aantal wegen, groenvoorzieningen en openbare verlichting leiden tot stijgingen in de exploitatiebegroting. De toename van het aantal vierkante meters openbare ruimte en objecten worden jaarlijks opgevoerd in de begroting. Het beleid voor vervanging en reconstructie van de kapitaalgoederen is grotendeels opgenomen in diverse beheer- en onderhoudsplannen. De beheer- en onderhoudsplannen zijn alle actueel en geharmoniseerd voor het gehele grondgebied. Door de beheer- en onderhoudsplannen om de vier jaar te actualiseren, is het mogelijk de investeringen af te schrijven over de perioden die hiervoor worden vastgesteld. Afschrijving en beheer en onderhoud zijn een twee-eenheid en kunnen niet los van elkaar worden bezien. Het beleid ten aanzien van kapitaalgoederen wordt in deze paragraaf behandeld. De bases voor deze paragraaf, de beheeren onderhoudsplannen en de BBV-voorschriften zijn afzonderlijk vastgesteld en worden in deze paragraaf niet behandeld. Voor inhoudelijke informatie wordt verwezen naar de vermelde beheer- en onderhoudsplannen. De ramingen zijn dan ook volledig en reëel in de begroting.
Status/stand van zaken beheer- en onderhoudsplannen Beheer- en onderhoudsplannen 1.
2.
99
Wegen, en openbaar groen: de beheer- en onderhoudsplannen zijn in 2011 geëvalueerd en geactualiseerd. Vanaf 2012 vinden uitvoering van het onderhoud en evaluatie van de beheer en onderhoudsplannen plaats op basis van de geactualiseerde beheerplannen. Voor beheerplan wegen betekent dit in 2012 een verhoging van de dotatie met € 50.000. Looptijd beheer- en onderhoudsplan 2011 – 2014. Riolering: In 2010 zijn de GRP’s van oud-Drechterland en oud-Venhuizen samengesmolten tot één GRP Drechterland. Naast het samensmelten van de GRP’ s heeft in 2011 een actualisatie van het GRP plaatsgevonden op basis van de laatste standaard en wetgeving. In dit geactualiseerde GRP zijn de nieuwe taken in het kader van de wet verbrede watertaken opgenomen. Belangrijkste aanpassingen hierbij zijn dat een deel van de baggerkosten van oppervlakte water aan de kosten voor rioolbeheer kunnen worden toegerekend. De gedachte hierbij is dat door het afkoppelen van regenwater de belasting op het riool afneemt maar toeneemt op het oppervlakte water. Het oppervlakte water krijgt hierdoor een rol in het afvoeren van regenwater van het verharde oppervlak van de gemeente. Uit het baggerplan 2010-2020 dat is opgesteld (onderdeel inGemeente Drechterland – Begroting 2012
3.
4.
5.
6.
tegraal waterplan) blijkt dat de kosten voor baggeren de komende periode enorm toenemen. De toename van deze baggerkosten mag ten laste gebracht worden van het beheer en onderhoud riool. Dit betekent dat de kosten doorbelast worden in de rioolheffing 2012 en verder. Looptijd beheer- en onderhoudsplan 2011 – 2014, in 2014 evaluatie. Openbare verlichting: in 2011 is de notitie “Beheer Openbare Verlichting Gemeente Drechterland 2011” vastgesteld en is het beheerplan geactualiseerd. Het beheer en onderhoud wordt vanaf 2012 conform de voorgestelde maatregelen in dit plan uitgevoerd. Looptijd beheer- en onderhoudsplan 2011 – 2014. Kunstwerken (bruggen): In 2011 vindt actualisatie van dit beheerplan plaats. De financiële gevolgen hiervan meerjarig zijn eind 2011 duidelijk en worden in de perspectievennota 2012 voorgelegd. Looptijd beheer- en onderhoudsplan 2011 – 2014. Baggeren: in 2010 is een nieuw baggerplan voor de gehele gemeente opgesteld met een looptijd van tien jaar. Uit dit Baggerplan blijkt dat er jaarlijks gemiddeld € 120.000 nodig zal zijn om binnen de wettelijke kaders te blijven (Keur van het Hoogheemraadschap). De storting in de voorziening baggeren (€ 54.000 per jaar) voorziet in de financiering van de baggerwerkzaamheden van watergangen voor zover deze geen functie hebben in het afvoeren van regenwater van het verharde oppervlak (zie ook punt 2 riolering). De overige baggerkosten (ongeveer € 66.000 per jaar) kunnen ten laste gebracht worden van het rioleringsplan (vGRP). Looptijd beheer- en onderhoudsplan 2011 – 2014. Gebouwen: het beheers- en onderhoudsplan voor gebouwen is in 2011 geactualiseerd.
Achterstallig onderhoud Bij het onderdeel wegen, openbaar groen en baggeren is er geen sprake van achterstallig onderhoud. Bij het beheer- en onderhoud van kunstwerken is er waarschijnlijk wel een achterstand. De inspecties vinden momenteel plaats, waardoor eind 2011 bekend is hoe groot de eventuele achterstand is. De resultaten hiervan worden in het beheerplan kunstwerken opgenomen en in meerjarenperspectief geplaatst. De financiële effecten worden aan het bestuur voorgelegd bij de perspectievennota 2012. Bij de openbare verlichting is er een achterstand in onderhoud. Hiervoor is reeds extra geld beschikbaar gesteld.
Financiële consequenties Voor de uitvoering van het zogenaamde “groot onderhoud”, zoals dat is beschreven in de bestaande beheers- en onderhoudsplannen, is een onderhoudsvoorziening “Egalisatie kosten openbare werken” gevormd. Deze voorziening omvat de wegen, de openbare verlichting, de kunstwerken (bruggen), baggeren en de gebouwen. Voor de schoolgebouwen is een afzonderlijke voorziening in het leven geroepen: de onderhoudsvoorziening “Huisvestings-/inrichtingsvoorzieningen onderwijs”. Op basis van de vastgestelde beheersplannen worden ten laste van de exploitatie bedragen in genoemde voorzieningen gestort en wel van een zodanige omvang, dat de toekomstige onderhoudskosten gedekt kunnen worden. De werkelijke kosten worden vervolgens jaarlijks rechtstreeks ten laste van deze voorzieningen verantwoord. Voor de normale onderhoudskosten, het dagelijks onderhoud, worden rechtstreeks budgetten in de exploitatie opgenomen. Riolering Voor de uitvoering van het onderhoud aan het rioolstelsel bestaat voor het gehele grondgebied een gemeentelijk rioleringsplan (GRP); dit plan is vernieuwd in 2011. De oude plannen zijn geactualiseerd en opnieuw doorgerekend. Bij de doorrekening zijn de extra taken vanuit de wet verbrede watertaken en de resultaten uit de “benchmark” riolering 2011 meegenomen. Uitgangspunt is dat de kosten van de riolering via kostendekkende tarieven in rekening worden gebracht bij de eigenaar.
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
100
Wat is opgenomen in de begroting? Onderdeel
Dagelijks onderhoud
Storting voorziening
Aanwending voorziening
257.000
359.000
255.000
Waterwegen
74.000
54.000
57.000
Bruggen
58.000
10.000
6.000
Openbare verlichting
58.000
60.000
54.000 n.v.t.
Wegen
Openbaar groen
362.000
n.v.t.
Riolering
436.000
183.000
0
Gebouwen
140.352
310.000
270.000
Schoolgebouwen Totaal
101
0
43.000
36.000
1.385.352
1.019.000
678.000
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
Paragraaf 4:
Financiering
Onderdelen:
Financiering omvat alle activiteiten en uitgangspunten die zijn vastgesteld ten aanzien van financiering. De basis is het financieringsstatuut (treasurystatuut).
Wat behelst financiering en wat is het beleid geweest? Financieringsfunctie De financieringsfunctie (ofwel treasuryfunctie) ondersteunt de uitvoering van de programma’s. Deze functie omvat de financiering van het beleid en het uitzetten van geldmiddelen die niet direct nodig zijn. De uitvoering ervan vereist snelle beslissingen in een complex geworden geld- en kapitaalmarkt. Er zijn aan de uitvoering van de treasuryfunctie budgettaire gevolgen verbonden, onder meer afhankelijk van het risicoprofiel. De Wet fido (Wet financiering decentrale overheden) schrijft de decentrale overheden een aantal zaken voor op het gebied van financiering. De belangrijkste verplichtingen die uit deze wet voortvloeien zijn: het opstellen van een financieringsstatuut; het opnemen van een financieringsparagraaf in de begroting en de jaarrekening; het voldoen aan de kasgeldlimiet; het voldoen aan de renterisiconorm. In deze paragraaf wordt op bovenstaande punten nader ingegaan. Financieringsstatuut Treasury is het sturen en beheersen van, het verantwoorden over en het toezicht houden op de financiële positie en de hieraan verbonden risico’s. Uitgangspunt is dat elke beleggingsactiviteit gericht moet zijn op het in stand houden van de hoofdsom en het genereren van rendement dat in principe qua risico niet hoeft uit te stijgen boven datgene wat nodig is om het inflatiepercentage te bereiken. Bij raadsbesluit van 31 augustus 2010 is het “Treasurystatuut 2010” vastgesteld. Risicobeheer De Wet fido schrijft voor dat de renterisico’s binnen de gemeente bewaakt dienen te worden. Het renterisico op korte termijn wordt inzichtelijk gemaakt met de kasgeldlimiet, het renterisico op langere termijn wordt in beeld gebracht met de renterisiconorm. Rentevisie De renterisico's bij het aantrekken en uitzetten van gelden worden beperkt door de overeengekomen rentepercentages bij de transacties te baseren op de actuele rentestand en de rentevisie. De rentevisie wordt jaarlijks bij de begroting opgesteld en is mede gebaseerd op de rentevisie van onze huisbankier Bank Nederlandse Gemeenten (BNG) van 5 augustus 2011. Hierin zijn ook de ontwikkelingen van Zuid-Europa en de Verenigde Staten in ogenschouw genomen. De BNG verwacht dat de ECB het monetaire beleid geleidelijk verder zal verkrappen en dat de herfinancieringsrente in een geleidelijk tempo zal worden verhoogd naar 2,25% aan het einde van 2012. De lange rentetarieven zullen op den duur gaan oplopen. De verwachtingen van de BNG is dat de vooruitzichten voor de wereldeconomie ook in 2012 gunstig zullen blijven. De korte rente is in de regel lager dan de lange rente. Op grond van deze veronderstelling is het uitgangspunt om de financieringsbehoefte eerst te dekken met de maximaal toegestane kasgeldlimiet en de resterende behoefte te dekken met langlopende leningen. Van deze looptijd kan worden afgeweken indien deze kan worden gekoppeld aan andere financiële posities. Met deze aanpak gaat wordt getracht de financieringskosten zo laag mogelijk te houden. Kasgeldlimiet De begrenzing van de renterisico’s op de gemeentelijke kortlopende middelen (< 1 jaar) vindt plaats door het vaststellen van een kasgeldlimiet. Deze limiet is door de minister van Financiën vastgesteld op 8,5%. Voor 2012 is de kasgeldlimiet begroot op € 2,6 miljoen (8,5% van € 31.090.000,-), welk bedrag met kort geld gefinancierd mag worden. Aantrekken van deze financieringsmiddelen mag in principe uitsluitend bij financiële instellingen die voldoen aan de kwaliteitseisen, zoals die in het Treasurystatuut genoemd staan. In 2012 wordt er vanuit gegaan dat er geen financieringsmiddelen behoeven te worden aangetrokken. Gemeente Drechterland – Begroting 2012
102
1.
2.
3.
4.
5.
Omschrijving Toegestane kasgeldlimiet Omvang begroting (lasten) per 1 januari 2012 Percentage kasgeldlimiet Omvang kasgeldlimiet
Bedragen x € 1.000 30.938 8,5% 2.630
Omvang vlottende schuld Opgenomen gelden < 1 jaar Schuld in rekening courant Gestorte gelden door derden < 1 jaar Overige geldleningen (geen vaste schuld)
-
Vlottende middelen Contante gelden in kas Tegoeden in rekening courant Overige uitstaande gelden < 1 jaar
5 1.300 5.000
Totaal
6.305
Toets kasgeldlimiet Toegestande kasgeldlimiet
2.630
Totaal netto vlottende schuld (2-3)
-6.305
Ruimte (4-5)
8.935
Renterisiconorm De begrenzing van de renterisico’s op de gemeentelijke langlopende middelen (> 1 jaar) vindt plaats door het vaststellen van een renterisiconorm. Deze norm is door de minister van Financiën vastgesteld en stelt dat de jaarlijks verplichte aflossingen en renteherzieningen niet meer dan 20% van de begrotingsomvang mogen bedragen. De doelstelling van de renterisiconorm is, dat gemeenten hun leningenportefeuille zo moeten spreiden, dat de renterisico’s, die gelopen worden, gelijkmatig over de jaren worden gespreid. Uit onderstaande berekening blijkt, dat de gemeente binnen deze norm is gebleven, waardoor geen risico is gelopen. bedragen x € 1.000
1. 2. 3.
Omschrijving Renterisco Renteherzieningen Te betalen aflossingen renterisico (1+2)
Renterisiconorm 4a. Omvang begroting 1 januari 2012 4b. Vastgesteld percentage 4. Renterisiconorm (4a x 4b) Toets rentrisconorm Renterisco op vaste schuld (3) Renterisiconorm (4) Ruimte (3-4) (4 < 3) Ruimte onder renterisiconorm (4 > 3) Overschrijding renterisiconorm
103
2012
2013
2014
2015
209 209
212 212
215 215
215 215
30.938 20% 6.188
209 6.188 -5.979 -5.979
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
Overzicht opgenomen geldleningen
Leningnummer
Aflossing 2012
Restantbedrag
Rente
Jaar laatste aflossing
38
57.000
170.000
5,97%
2015
43
91.000
998.000
4,90%
2023
194
61.000
799.000
4,76%
2022
209.000
1.967.000
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
104
Paragraaf 5: Onderdelen:
Bedrijfsvoering
Bedrijfsvoering omvat alle activiteiten en producten die betrekking hebben op: Gebouwenbeheer Buitendienst Receptie Financiën en control Personeel en organisatie Facilitaire zaken
Wat behelst de bedrijfsvoering en wat is de stand van zaken? Algemeen Bedrijfsprocessen zijn het hart van iedere organisatie. Een goede bedrijfsvoering is een voorwaarde voor het uitoefenen van het gemeentelijk beleid, de dienstverlening aan burgers en de uitvoering van projecten. De kwaliteit van de uitvoering van de programma’s is in grote mate afhankelijk van de kwaliteit van de bedrijfsvoering. In deze paragraaf informeren wij u over de belangrijkste bedrijfsvoeringsprocessen binnen onze gemeente. U treft informatie aan over het beleid, de organisatie, het personeelsbeleid, informatisering, facilitaire zaken, communicatie en het financieel beheer. Wij informeren u over de stand van zaken, de onderwerpen waar het komende jaar het accent op ligt. Projectmatig werken In onze visie van de organisatie naar de toekomst zijn wij van mening dat er behoefte is aan een werkwijze die de nadruk legt op het behalen van resultaten en het verkrijgen van grip op processen om resultaten te behalen. Aan deze behoefte kan invulling gegeven worden door het projectmatig werken als werkwijze (en als beschreven proces) binnen onze organisatie in te voeren. Wij onderkennen het nut van het projectmatig werken en de wenselijkheid dit op een goede manier op te zetten, in te voeren en te borgen. Gebouwenbeheer Voor 2012 staan er geen grote nieuwe projecten op stapel. Wel staat het vervangen van de asbest gevelbekleding van de sportzaal de Brug in Oosterblokker en het opvijzelen van de verzakte vloer van de gemeentelijke werkplaats op de begroting. Tevens wordt gewerkt aan verdere klustering in raamcontracten van dezelfde soort werkzaamheden, zoals bv schilderwerk, met als doel om besparingen te kunnen bewerkstelligen. Verder wordt er in het kader van de samenwerking binnen de SED gemeentes contact gezocht met collega’s in Stede Broec en Enkhuizen om te zien of er mogelijkheden zijn om samen te werken. Buitendienst Voor 2012 geen bijzonderheden te melden. Receptie Eind 2011 laat de gemeente een onderzoek uitvoeren naar de telefonische bereikbaarheid van onze gemeente. De onderzoeksgegevens zullen in het eerste kwartaal 2012 in een managementrapportage aan het college aangeboden worden. De medewerkers van de receptie ondersteunen Bestuursondersteuning en voeren licht administratieve werkzaamheden voor de gehele organisatie uit. Daarnaast voeren zij een doorverwijsfunctie uit voor bezoekers voor het Centrum voor Jeugd en Gezin. De receptie in Hoogkarspel is maandag tot en met donderdag geopend van 8.30 uur tot 12.30 uur en van 13.15 uur tot 16.30 uur en op vrijdagochtend van 8.30 uur tot 12.30 uur. De receptie in Venhuizen is maandag tot en met vrijdag geopend van 8.30 uur tot 12.30 uur en op dinsdagmiddag van 13.30 uur tot 16.30 uur. Bij cursussen, vakanties of ziekte wordt gebruik gemaakt van een vaste invalkracht.
105
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
Financiën en control Het optimaliseren van werkprocessen rond gemeentefinanciën houdt de aandacht. Na de actualisatie van de nota Activa, wordt ook de nota Reserves en Voorzieningen geactualiseerd. Daarnaast wordt in 2012 een nota Rentebeleid geschreven. Personeel en Organisatie Regionale onderzoeken Van 2006 tot en met 2010 hadden wij een overeenkomst met I&O Research waarmee wij jaarlijks een gegarandeerde hoeveelheid onderzoeken afnamen. Omdat deze overeenkomst afliep, is medio 2010 besloten om in regionaal verband een tweetal aanbestedingstrajecten voor een nieuw onderzoeksbureau te starten. De eerste aanbesteding voor het statistisch basispakket is inmiddels afgerond. Deze opdracht is gegund aan I&O Research. Het tweede aanbestedingstraject voor een aantal regionale onderzoeken loopt nog. De kosten voor de regionale onderzoeken zijn nog niet bekend, maar duidelijk is dat samenwerking met de andere Westfriese gemeenten op dit punt een efficiencywinst oplevert. Communicatie In 2010 hebben wij de startnotitie Communicatie in ontwikkeling vastgesteld. Deze startnotitie vormt de basis voor het communicatiebeleid dat in de periode 2010-2015 wordt ontwikkeld. Het beleid zal worden uitgewerkt in vier deelnotities: interne communicatie, beleidsontwikkeling, media en dienstverlening. Uiteraard gaat het reguliere communicatiewerk door en worden de ontwikkelingen die communicatie doormaakt verwerkt in de diverse deelnotities. Uit prioriteitstelling is in 2010 begonnen met het uitwerken van het onderdeel dienstverlening met als subdoel de digitale dienstverlening via de website. In het tweede halfjaar van 2011 is een webmaster aangesteld die het website- en intranet systeem zal ontwikkelen, actualiseren met hulp van de afdelingen en beheren. Daarnaast wordt begin januari 2012 een nieuw websitesysteem gelanceerd. Dit traject is in volle gang. Loonkosten De personeelslasten worden gebaseerd op bestaande CAO afspraken. Als er geen bestaande CAO is, hanteren we de loonontwikkeling zoals verwacht door het CPB voor het onderdeel “prijs overheidsconsumptie, beloning werknemers” . Dit cijfer wordt vergeleken met de verwachte stijging aan periodieken en dergelijke. Op basis van deze methodiek wordt de loonindex voor 2012 vastgesteld op 2 %. Ten aanzien van de CAO is op dit moment nog geen akkoord bereikt. Facilitaire Zaken Facilitaire Zaken krijgt steeds meer te maken met de veranderingen op het gebied van digitaal werken, informatievoorziening, het nieuwe werken en dienstverlening. Ondanks de doelstelling om zoveel mogelijk besparingen te realiseren, wil Facilitaire Zaken een belangrijk onderdeel zijn van deze ontwikkelingen. In de perspectievennota 2011 is een verhoging aangevraagd van het budget huur kantoormachines. In overleg met de leverancier is bekeken of een verbetering van de apparatuur mogelijk is, kijkend naar de ontwikkelingen op het gebied van digitaal werken. Dit betekent dat steeds meer documenten digitaal worden aangeleverd, of digitaal worden gemaakt, waardoor informatie blijvend toegankelijker wordt. Ook het budget telefoonkosten is verhoogd. Ondanks de vele besparingen die zijn doorgevoerd, is het budget de laatste jaren niet meegegroeid met het verbruik. Hierbij speelt ook de ontwikkeling mee dat de organisatie steeds mobieler wordt. Op het gebied van investeringen in de huisvesting blijft Facilitaire Zaken terughoudend. Dit omdat we in afwachting zijn van de ontwikkelingen rondom de nieuwe huisvesting. Dit betekent evenals zoals in het jaar 2011, dat er weinig ruimte is voor onvoorziene zaken die zich in 2012 aandienen. Informatievoorziening blijft een actueel onderwerp. De verdere implementatie van het documentair management systeem Verseon is in 2010 vertraagd vanwege de wens om een gebruikersvriendelijker systeem te implementeren wat meer voldoet aan de eisen en wensen van de organisatie. Met de overige SED-gemeenten wordt gekeken of er gezamenlijk tot de aanschaf van een midofficepakket kan worden overgegaan. Onze gemeente heeft geopteerd voor een gebruikersvriendelijke midoffice waarin een document managementsysteem is geïntegreerd. Het project midoffice/architectuur wordt in 2012 vormgegeven.
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
106
Paragraaf 6:
Verbonden partijen
Onderdelen:
Visie op verbonden partijen in relatie tot de realisatie van de doelstellingen die zijn opgenomen in de begroting; Beleid ten aanzien van de verbonden partijen; Financieel belang in de verbonden partijen.
Inleiding Een verbonden partij is een derde rechtspersoon waarin de gemeente een bestuurlijk en een financieel belang heeft. Onder bestuurlijk belang wordt verstaan: een zetel in het bestuur van een participatie of het hebben van stemrecht. Met een financieel belang wordt bedoeld dat de gemeente middelen ter beschikking heeft gesteld die ze kwijt is in geval van faillissement van de verbonden partij en/of financiële problemen bij de verbonden partij verhaald kunnen worden op de gemeente. Verbindingen met derde partijen is een manier om een bepaalde publieke taak uit te voeren. De gemeente Drechterland heeft bestuurlijke en financiële belangen in gemeenschappelijke regelingen, vennootschappen, samenwerkings-overeenkomsten, stichtingen en verenigingen. In het kader van de bezuinigingen hebben de zeven Westfriese gemeenten besloten één gezamenlijke lijn af te spreken ten aanzien van de gemeenschappelijke regelingen. Besloten is dat de besturen rekening houden met een bezuiniging van 5% in 2012, 7,5% in 2013 en 10% in 2014. Deze ombuiging is reeds meegenomen in deze begroting. Hieronder volgt een overzicht van de partijen waaraan onze gemeente is verbonden. Gemeenschappelijke regelingen Archiefdienst Westfriese gemeenten Het Westfries Archief voert sinds 1974 de archiefwettelijke taken uit ten aanzien van zorg en beheer van de historische archieven van de negen aangesloten gemeenten. Het is de bedoeling dat het Westfries Archief zich verder ontwikkelt tot een Regionaal Historisch Centrum waarmee nieuwe doelgroepen worden bereikt en de potenties van de waardevolle historische collecties beter worden benut. Met het gebouw aan de Blauwe Berg is een belangrijke randvoorwaarde gerealiseerd voor het bereiken van dit doel. Het Westfries Archief is een gemeenschappelijke regeling in de vorm van een openbaar lichaam met Hoorn als centrumgemeente. Op/Maat Onze gemeente participeert met de zeven West-Friese gemeenten sinds 1980 in een gemeenschappelijk regeling voor de uitvoering van de Wet Sociale Werkvoorziening (WSW). De naam van het werkvoorzieningschap van West-Friesland is Op/Maat. De gemeente levert geen gemeentelijke bijdrage aan deze gemeenschappelijke regeling. Wel wordt de rijksbijdrage doorbetaald aan Op/Maat. Het doel van Op/maat is passend werk te bieden aan mensen met een arbeidshandicap en met behulp van dit werk de kennis en vaardigheden van de persoon verbeteren om daarmee de doorstroom naar de reguliere arbeidsmarkt te bevorderen. Op/maat heeft de laatste jaren laten zien dat de bedrijfsvoering gezond is door het behalen van positieve jaarrekeningresultaten. De gemeenten hebben de opdracht per 1 januari 2012 een herstructureringsplan in te dienen bij het rijk met betrekking tot de WSW. De financiële gevolgen hiervan zijn nog niet bekend. Centraal afvalverwijderingsbedrijf West-Friesland (CAW) Het Centraal Afvalverwijderingsbedrijf West-Friesland (CAW) is namens tien deelnemende gemeenten aandeelhouder van de N.V. HVC. Het totale bedrag aan dividend en garantstellingsprovisie is afhankelijk van het behaalde resultaat en het bedrag aan gegarandeerde leningen. Het bestuur van het CAW besluit jaarlijks over de uitkering van de garantstellingsprovisie en dividend. De garantstellingsprovisie is niet meer dan 40% van het netto resultaat van het boekjaar. Financiering personeelsplan muziekschool Deze gemeenschappelijke regeling is voortgekomen uit de opheffing van de Gemeenschappelijke Regeling Muziekschool West-Friesland in 1989. Op grond van het vastgestelde personeelsplan gaat het personeel over naar de deelnemende gemeenten. 107
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
Ondersteuning bestuurlijke samenwerking Westfriesland Het doel van deze regeling is om voor de regio West-Friesland de samenwerking tussen de zeven deelnemende gemeenten op het gebied van bestuurlijk overleg te ondersteunen. Sinds 1 januari 2005 voert de gemeente Hoorn als centrumgemeente een aantal taken uit voor de regio, gebaseerd op de gemeenschappelijke regeling “Ondersteuning bestuurlijke samenwerking West-Friesland 2005”. Dit gebeurt in de vorm van de marktplaatsen ABZ (algemeen bestuurlijk) MaDiVo (sociaal) en VVRE (fysiek). Daarnaast worden ook diverse ander taken uitgevoerd zoals de volwasseneneducatie, de coördinatie van het regionale jeugdbeleid, het (ambtelijk) secretariaat van de Regionale Klachtencommissie en de coördinatietaken van het regionaal leerlingenvervoer. Veiligheidsregio Noord-Holland Noord Het doel van de veiligheidsregio is het gezamenlijk behartigen van belangen, die de schaal van de individuele gemeente te boven gaan, ten behoeve van de veiligheid van de bevolking in het samenwerkingsgebied. Zowel de Regionale brandweer als de Meldkamer en de GHOR (Geneeskundige Hulverlening bij Ongevallen en Rampen) en de regionale ambulancedienst Noord-Holland Noord zijn ondergebracht in deze regeling. Recreatieschap West-Friesland Het recreatieschap West-Friesland voor de Westfriese gemeenten de belangen van de openluchtrecreatie en het landschap. Het zet zich in voor een rijkere, gevarieerde natuur met meer recreatiemogelijkheden. De visie en de doelstellingen zijn concreet vastgelegd in het Landschapsplan Westfriesland, die een visie geeft op de gewenste ruimtelijke structuur van het Westfriese landschap en zich richt op het ontwikkelen van ecologische verbindingen, groengebieden en recreatieve verbindingen, zoals fiets-, vaar- en schaatsroutes. De gemeente Stede Broec is centrum gemeente. Gemeenschappelijk Gezondheidsdienst Hollands Noorden (GGD) Het doel van deze regeling is het gezamenlijk behartigen van de belangen, die de schaal van de individuele gemeenten te boven gaan, ten behoeve van de gezondheid van de bevolking in het samenwerkingsgebied (West-Friesland, Noord-Kennemerland en de Kop van Noord-Holland). Openbaar Speciaal en Voortgezet Speciaal onderwijs In 1980 is deze regeling door regiogemeenten aangegaan ter behartiging van het belang van het openbaar speciaal en voortgezet speciaal onderwijs. De bestuurscommissie Speciaal Onderwijs treedt feitelijk op als schoolbestuur. De bijdrage van de deelnemende gemeenten is voor godsdienst- en zwemonderwijs aan de betrokken scholen. Archeologie Westfriese gemeenten Door een samenwerking aan te gaan met de gemeenten Hoorn, Koggenland, Enkhuizen, Medemblik, Opmeer, Stede Broec en Wervershoof, kunnen de betrokken gemeenten door gebruikmaking van de opgravingsbevoegdheid van de gemeente Hoorn voldoen aan de wettelijke eisen die worden gesteld ter bescherming van aanwezige en te verwachten archeologische waarden. De regeling is in 2010 aangegaan, in eerste instantie voor een periode van 2 jaar. In 2012 wordt de regeling geëvalueerd. Deelnemingen (vennootschappen) NV Houdstermaatschappij Gaskop Noord-Holland Het doel van deze verbonden partij is het beheren van de aandelen in Nuon. In 1999 werd het Gasbedrijf Kop Noord-Holland overgenomen door Energie Noordwest (ENW) Kop Noord-Holland (thans Nuon). Het aandelenbezit werd ondergebracht in een houdstermaatschappij. In 2009 is de Nuon juridisch gesplitst in een energieleverancier (Nuon Energy) en een netbeheerder (Alliander). Medio 2009 heeft de Houdstermaatschappij besloten de aandelen van Nuon Energy te verkopen. De aandelen van Alliander kunnen niet verkocht worden, wettelijk is bepaald dat die in handen van de (lagere) overheid blijven. N.V. Bank Nederlandse gemeenten (BNG) Het is de bank van de overheid en voor het maatschappelijk belang. De BNG probeert zo goedkoop mogelijke financiële dienstverlening aan de gemeenten aan te bieden. Door het eigenaarschap van de gemeenten, provincies en de Staat en door de statuten beperkte werkterrein van de bank is het risico van kredietverlening zeer beperkt. De bank heeft hierdoor een goede toegang tot financieringsmiddelen tegen scherpe prijzen, die weer worden doorberekend aan de decentrale overheden.
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
108
NV HVC – Holland Collect De gemeente heeft samen met zeven andere Westfriese gemeenten en de gemeente Wieringermeer een indirect belang in de NV HVC. De aandelen van deze HVC zijn in bezit van de gemeenschappelijke regeling Centraal Afvalverwerkingsbedrijf West-Friesland. NV ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland Noord Het Ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland Noord N.V. (NHN) is opgericht per 2 februari 2007. De doelstelling van NHN is om binnen de regio van Noord-Holland Noord : De groei van de economie te stimuleren en te behouden. Nieuwe bedrijventerreinen te realiseren en waar nodig bestaande bedrijventerreinen te herstructureren. Ontwikkeling en innovatie te stimuleren. De economische structuur te versterken op het gebied van met name toerisme, agribusiness, maritieme bedrijvigheid, innovatieve bouw en energie. Belangrijkste doelstelling van NHN is het realiseren van duurzame economische ontwikkeling door meer bedrijvigheid en daarmee werkgelegenheid in Noord-Holland Noord. Samenwerkingsovereenkomsten De gemeente heeft een aantal (samerwerkings)overeenkomsten gesloten: Plaatsing van IBA-systemen door het HHNK/Projectbureau Sanering Buitgebied; Bureau Sociale Recherche. Regionale samenwerking in Westfriesland In 2011 hebben de raden van de Westfriese gemeenten vijf basis principes voor de regionale samenwerking Westfriese gemeenten vastgesteld: 1. Alle zeven gemeenten zijn eigenaren van de regio West-Friesland; 2. Samenwerken is niet vrijblijvend, maar gaat over bindende en afdwingbare afspraken: afspraak is afspraak; 3. Het maatschappelijk doel van een samenwerkingsverband moet SMART worden geformuleerd; 4. De samenwerking is transparant. We brengen in kaart met wie we samenwerken, gedurende welke tijd en we stellen samenwerkingsverbanden open voor andere partners; 5. We leggen jaarlijks verantwoording af over de staat van onze samenwerking, naar elkaar, maar ook intern naar de eigen colleges en raden. Er is met elkaar gekozen voor het verder uitwerken van drie inhoudelijke thema’s. Deze drie samenhangende thema’s zijn voor West-Friesland de komende periode belangrijk. Het gaat hier om: werkgelegenheid en forensisme inclusief arbeidstoedeling; toerisme en recreatie; fysieke bereikbaarheid. Wij zullen in de verschillende portefeuillehouders-overleggen met elkaar bekijken hoe we hieraan invulling gaan geven. Uiteraard betekent dit niet dat we met andere vormen van samenwerking stoppen. Ook hierin nemen we de principes mee. Samenwerking SED-gemeenten Strategisch De SED-gemeenten Stede Broec, Enkhuizen en Drechterland vormen samen met Hoorn, Koggenland, Medemblik en Opmeer het Oostelijke gedeelte van West-Friesland. Binnen deze regio bestaat een groot aantal samenwerkingsverbanden. Enkele regelingen, zoals GGD en Veiligheidsregio, overstijgen deze schaal. Als de drie SED-gemeenten een gelijkluidende opstelling in deze samenwerkingsverbanden innemen worden de belangen van onze gemeenten beter gehoord en krijgen deze meer gewicht in de besluitvorming van de besturen van de samenwerkingsverbanden. Op deze wijze kan de samenwerking tussen onze gemeenten bijdragen aan de samenwerking in West-Friesland. Operationeel Met z’n drieën leveren we diensten aan ruim 60.000 inwoners. Gezamenlijk zijn wij beter in staat om de nieuwe ontwikkelingen die op de gemeenten afkomen aan te kunnen. U kunt hierbij denken aan de decentralisatie van de jeugdzorg, de AWBZ en het Nationaal Uitvoeringsprogramma (iNUP). Een samenwerking op operationeel niveau moet leiden tot: vermindering van de kwetsbaarheid; verhogen van de kwaliteit van de dienstverlening; 109
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
verhoging van de efficiency; meer specialistische kennis in eigen huis; financiële voordelen door gezamenlijk inkoop.
Stede Broec, Enkhuizen en Drechterland hebben in 2011 vorm en uitvoering gegeven aan de samenwerkingsagenda 2011 tussen de drie gemeenten. Op verschillende terreinen zijn initiatieven nader onderzocht uitgewerkt en nader vorm gegeven. Vanaf medio 2011 geven de leerplichtambtenaren gezamenlijk uitvoering aan de bestuursopdracht waarmee bereikt wordt dat er één gezamenlijk leerplichtbureau zal zijn dat binnen het SED-gebied verantwoordelijk is voor de uitvoering van de leerplichtwet en zal per 1 januari 2012 een bestuursovereenkomst zijn gesloten om onder leiding van één commandant de brandweerzorg onder te brengen in een subregionale SED-brandweer. In de bestuursopdracht informatiebeheer is een opzet gemaakt van wensen en behoeftes, toegespitst op vakantie/ziektevervanging en onderlinge ondersteuning bij de werkzaamheden voor enkele basisregistraties. De Basisregistratie Grootschalige Topografie (BGT) is een dusdanig groot project dat samenwerking binnen Westfriesland en wellicht in nog groter verband noodzakelijk is. Resultaat van de samenwerking is dat er twee gezamenlijke luchtfoto aanbestedingen en een gezamenlijke BAG bijhoudingsaanbesteding 2011 wordt uitgevoerd. In de bestuursopdracht is de visie op de aanpak van BGT en GEO-informatie geformuleerd voor de komende jaren na de totstandkoming van de wettelijke voorschriften in 2012. Medio 2011 is ook de bestuursopdracht interne controle vastgesteld. Vooralsnog is deze opdracht alleen gericht op de interne controle sociale zaken bij de drie gemeenten. Voor een totaalbeeld op interne controle en welke voordelen op het gebied van onderlinge samenwerking daar te halen zijn zal een afzonderlijke bestuursopdracht geschreven worden. Deze bestuursopdracht zal worden opgenomen in de samenwerkingsagenda voor 2012. Naast de eerder genoemde bestuursopdrachten zijn initiatieven ontplooid op het samenwerkingsgebied van: WOZ/Belastingen, salarisadministratie is er een gezamenlijke banenpool burgerzaken ingericht en een gezamenlijke bezwarencommissie voor personeelszaken tot stand gekomen. De samenwerkingsagenda voor 2012 wordt in het vierde kwartaal 2011 vastgesteld. Naast de SED onderwerpen wordt ook samengewerkt om te komen tot een shared service center (SSC) op het gebied van ICT. Deze samenwerking vindt plaats op een grotere schaal. In ieder geval de gemeenten Opmeer en Medemblik doen hier ook aan mee. Stichtingen en verenigingen De gemeente neemt deel aan de volgende stichtingen en verenigingen: Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG); Vereniging van Noordhollandse gemeenten (VHNG); Stichting Grootschalige Basiskaart voor Noord-Holland; Welstandscommissie: Vereniging van eigenaars Noorderlandhuis; Vereniging van eigenaren van het gebouw “Julianastaete”; Stichting behoud kerk Oosterblokker; Museumstoomtram.
Wat is het financiële belang en welk risico loopt de gemeente? De financiële belangen zijn moeilijk te benoemen. Van de instellingen waarin Drechterland aandelen heeft, kan het volgende vermeld worden: Tabel aandelen
Aantal Bank Nederlandse Gemeenten
Verkrijgingsprijs Uitkering
15.756
39.390 jaarlijks dividend
N.V. Houdstermaatschappij GKNH
133
60.353 jaarlijks dividend
Museum Stoomtram
371
16.835 geen dividend
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
110
Obligaties Grootboek Nationale Schuld Ontwikkelingsbedrijf NHN N.V.
n.v.t. 1.000
5.445 jaarlijks renteontvangst 1.000 geen dividend
Het is niet mogelijk concreet aan te geven welk risico in de aandelen de gemeente loopt, omdat in principe alle risico’s denkbaar en niet afgebakend zijn. Wat wel duidelijk aan te geven is, dat de waarde van de aandelen en obligaties kan verdampen tot nihil.
111
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
Paragraaf 7:
Grondbeleid
Grondbeleid heeft een samenhang met diverse programma’s zoals volkshuisvesting, verkeer en vervoer, ruimtelijke ordening, economische zaken, openbare ruimte en recreatie. Het grondbeleid in de gemeente kan een grote financiële impact hebben. De baten zijn belangrijk, maar ook de financiële risico’s bij grondexploitaties moeten niet worden onderschat. Hieronder wordt kort ingegaan op een aantal aspecten van het grondbeleid. De financiële gegevens van de lopende grondexploitaties zijn afzonderlijk door het college vastgesteld. De uitkomsten daarvan zijn verwerkt in deze programmabegroting. Grondpolitiek De gemeente stond in voorgaande jaren in beginsel een actieve grondpolitiek voor. Dat wil zeggen, dat de gemeente gronden die voor woningbouw en bedrijven zijn bestemd actief verwerft, en vervolgens het gehele bouwproces inclusief de gronduitgifte verzorgt c.q. aanstuurt. Gezien de huidige markt en de mogelijke beperkende invloed van het provinciale beleid (in beginsel niet bouwen buiten Bestaand Bebouwd Gebied – BBG) wordt het vanaf 2012 des te belangrijker het gemeentelijke grondbeleid goed te monitoren. Een actieve grondpolitiek biedt de gemeente mogelijkheden om te sturen op bijvoorbeeld: - het behouden of aantrekken van werkgelegenheid binnen de gemeentegrenzen; - vervoersstromen van, naar en tussen diverse woon- en/of werkgebieden; - tegengaan van grondspeculatie; - woningbehoefte van de eigen inwoners; - demografische opbouw op wijk-, dorps- en/of gemeenteniveau. Ook projectontwikkelaars hebben vaak een actieve houding en zijn bereid grote(re) aankooprisico’s te nemen. Is de grond, bestemd voor woningbouw, in bezit van een ontwikkelaar dan wordt zoveel mogelijk in samenspraak met de gemeente een plan ontwikkeld op basis van een ontwikkelingsovereenkomst. Hierin worden afspraken vastgelegd over grondprijzen, woningcontingenten, kwaliteitsniveaus van de aan te brengen openbare voorzieningen, bijdragen ten behoeve van de aanleg van de Westfrisiaweg, aandeel in het bouwprogramma, enzovoorts. De ervaringen met deze vorm van planontwikkeling zijn in het algemeen goed, maar zijn mede afhankelijk van de betreffende ontwikkelaar. Het zal duidelijk zijn, dat de sturingsmogelijkheden van de gemeente minder zijn, dan wanneer de gemeente zelf een plan kan ontwikkelen. Door gezamenlijke planontwikkeling zijn echter ook de risico’s voor de gemeente minder groot. Het gemiddelde bouwtempo in de gemeente is vanaf 2011 regionaal vastgelegd op ongeveer 90 woningen per jaar. Financiële positie Voor de bouwlocaties (zoals woningen en/of bedrijventerreinen) die de gemeente in eigen beheer ontwikkelt, wordt vooraf een exploitatieopzet opgesteld en ter vaststelling aangeboden aan de gemeenteraad. Op basis van de ingeschatte exploitatie kan een ontwikkelingsovereenkomst worden opgesteld. Dit is een verantwoordelijkheid van het college. De financiële consequenties zijn, voor zover van toepassing, vertaald in de begroting. Voor toekomstige plannen zijn globale berekeningen gemaakt. Hiermee wordt voorkomen dat hoge winstverwachtingen niet waargemaakt kunnen worden als gevolg van: onvoorziene kosten of een daling van de opbrengsten als gevolg van lagere m²-prijzen of andere vormen van bebouwing (huur, goedkope koop en/of dure koop). De stand van zaken van de lopende bouwgrondexploitaties in de gemeente zullen wij jaarlijks bespreken. Winstneming Voor de woningbouwplannen die op dit moment in exploitatie zijn, worden de verkoopprijzen van de kavels marktconform vastgesteld. Vooralsnog leidde dit tot positieve resultaten. In het verleden is vastgesteld wanneer het verantwoord is, een gedeelte van dit resultaat tussentijds als winst af te romen. De voorwaarden voor tussentijdse winstneming zijn: De tussentijdse winstneming wordt alleen toegepast bij woningbouwlocaties; De gerealiseerde opbrengsten zijn hoger dan de gemaakte kosten + de te realiseren winstneming; De geprognosticeerde verkopen voor de komende drie jaren mogen voor 70% in de berekening van de winstneming worden meegenomen; Gemeente Drechterland – Begroting 2012
112
De totale nog te maken kosten over de volledige planperiode worden meegenomen in de berekening van de winstneming; Na tussentijdse winstneming resteert er een minimale negatieve boekwaarde (meer opbrengsten als kosten) van € 25.000,- per hectare van het volledige plangebied.
Bouwlocaties In het onderstaande overzicht worden de bouwlocaties waarbij de gemeente direct of indirect partij is, weergegeven: Bouwlocatie (gemeente direct betrokken) Centrumplan Hoogkarspel
Exploitatievorm*
Looptijd**
Gemeentelijke grondexploitatie (vastgesteld maart 2011) Gezamenlijke grondexploitatie o.b.v. ontwikkelingsovereenkomst (vastgesteld september 2007) Gemeentelijke grondexploitatie en ontwikkelingsovereenkomst Gezamenlijke grondexploitatie o.b.v. een samenwerkingsovereenkomst (grondexploitatie in voorbereiding) Gemeentelijke grondexploitatie
2011-2015
Gemeentelijke grondexploitatie en ontwikkelingsovereenkomst Gezamenlijke grondexploitatie o.b.v. ontwikkelingsovereenkomst (vastgesteld januari 2011)
Start voorbereiding nà 2012 2010-2017
Bouwlocatie (gemeente indirect betrokken) Kadijk – Suyder Coghe (Venhuizen)
Samenwerkingsovereenkomst
2006-2014
De Smidse (Oosterblokker)
Exploitatieovereenkomst
2010-2014
Zuiderkogge 3 (Hem)
Samenwerkingsovereenkomst
Zuiderkogge fase 4a (Hem)
Samenwerkingsovereenkomst
Afronding 2011//2012 2004-2014
Bedrijventerrein De Wijzend (Hoogkarspel)
Wordt nog onderzocht
2010-2014
Reigersborg Zuid 4 - fasen a t/m d (Hoogkarspel) Reigersborg Zuid 5 (Hoogkarspel) Reigersborg Noord 3 (Hoogkarspel)
De Witte Dam 2 – fasen 4 en 5 (Westwoud) Gronden Wijdenes Zuiderkogge fase 4b (Hem)
2007-2013
Pas op de plaats 2011-2017
2000-2013
*Toelichting op de exploitatievormen: Gemeentelijke grondexploitatie: grond is eigendom van de gemeente; het risico van de grondexploitatie wordt door de gemeente gedragen. Gezamenlijke grondexploitatie: grond is eigendom van de gemeente; het risico van de grondexploitatie wordt gezamenlijk gedragen. Samenwerkingsovereenkomst: een overeenkomst die met een particuliere partij is gesloten waarbij de grond geen eigendom is van de gemeente. Het openbaar gebied wordt na realisatie aan de gemeente overgedragen. Exploitatieovereenkomst; een overeenkomst die met een particulier wordt gesloten waarbij een deel van de kosten op deze partij wordt verhaald. **De aangegeven looptijd is bij benadering, mede afhankelijk van de woningmarkt, de beschikbare woningbouwcontingenten en de ontwikkelingen op de markt van bedrijfsterreinen. Toelichting bouwlocaties Centrumplan Vanaf 2012 zullen de plannen verder gedefinieerd worden binnen de contouren van de in maart 2011 vastgestelde grondexploitatie.
113
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
Reigersborg Zuid 4 De verkoop van woningen (in de fasen b, c en d) verloopt moeizaam. Door omzetting van een aantal woningtypes naar andere typen woningen wordt getracht de verkoop positief te beïnvloeden. Van de 10 omgezette 2-onder-1 kapwoningen zijn er inmiddels 6 verkocht. De 4 nog te koop staande 2-onder1 kapwoningen staan op het eiland en zijn duurder dan de 6 verkochte woningen. In Reigersborg Zuid 4 zijn tevens nog 4 vrije kavels beschikbaar. Om de verkoop van de vrije kavels te stimuleren is besloten de verkoopprijs per m² te verlagen van € 350,- naar € 315,- (excl. BTW). Met het woonrijpmaken van de laatste fase van het plan wordt gewacht totdat alle woningen zijn gerealiseerd. Dit betekent ook dat de looptijd van het project met 1 jaar wordt verlengd (t/m 2013). Door de omzetting van woningen naar goedkopere woningen en de verlaging van de grondprijs van de vrije kavels wordt de grondexploitatie negatief beïnvloed met circa € 120.000,-. Reigersborg Zuid 5 In een eerder stadium is besloten dit deelplan voorlopig niet te ontwikkelen. Planvorming zal over een aantal jaren plaatsvinden. Dit in afwachting van de ontwikkelingen op de woningmarkt. Reigersborg Noord 3 (nog geen grondexploitatie) Reigersborg Noord 3 is een woningbouwproject waarvan de start heeft plaatsgevonden in een periode van een teruglopende markt (2009). Dit betekent een andere manier van werken door kleinere fasen te ontwikkelen, meer variëteit in woningtypen en dus meer flexibiliteit om in te spelen op marktontwikkelingen. Naar verwachting wordt medio 2012, afhankelijk van de voorbereidingen en de ontwikkelingen in de markt, gestart met de eerste fase van het woningbouwproject. Vooralsnog wordt uitgegaan van een bouwproductie van circa 35 woningen per jaar. Het totale woningbouwprogramma omvat 245 woningen. In het Stedenbouwkundig plan is circa 56% uitgeefbaar woongebied; de overige ruimte is bestemd voor wegen, groen en water. De Witte Dam 2 In fase vier kent de verkoop van de twee vrije sectorkavels problemen. Na een jaar adverteren is er nog geen zicht op verkoop. Alternatieven worden bestudeerd. In de vijfde fase zijn de zes kavels voor sociale huurwoningen in ontwikkeling. Voor het overige worden exploitatiemogelijkheden bekeken. Gronden Wijdenes Dit project wordt op langere termijn verder voorbereid. Zuiderkogge fase 4b Het bouwrijp maken van het laatste deel (fase 4b) van de uitbreiding van het bedrijventerrein Zuiderkogge vindt in het najaar van 2011 plaats. De verkoop van bouwrijpe kavels kan nog in 2011 starten. Kadijk (Suyder Coghe) Vanwege de economische ontwikkelingen is een traject in gang gezet om het woningbouwplan aan te passen. Een vrije kavel aan De Blauwe Lely wordt omgezet in 3 huur/koopwoningen. Tevens worden twee 2-onder-1-kapwoningen en twee vrijstaande kavels aan De Rode Eenhoorn omgezet in één blok van 6 rijwoningen en twee blokken van 2 rijwoningen. Verder zijn in het plan nog zeven vrije kavels en zeven woningen in de categorie 2-onder-1-kapwoningen (waarvan één dubbele boerenhoeve) voor verkoop beschikbaar. De Smidse De procedures rond dit project duren voort. Er is geen zekerheid wanneer deze worden afgerond. Afhankelijk daarvan zal de verkoop en feitelijke ontwikkeling ter hand worden genomen. Zuiderkogge 3 en 4 Het bedrijventerrein Zuiderkogge 3 in Venhuizen is afgerond behoudens inrichting van de openbare ruimte. Een gedeelte hiervan (De Volharding en Groeneweg) wordt in 2011 nog woonrijp gemaakt. De definitieve asfaltlaag van de Driebanweg wordt eerst aangebracht nadat de fasen Zuiderkogge 4A en 4b zijn bebouwd. De reservering hiervoor ad € 300.000 nemen we op als voorziening voor 2017, gelijk met de afronding van fase 4b. Hierdoor kan de grondexploitatie van Zuiderkogge 3 in 2011 worden afgesloten. De halverwege 2009 beschikbaar gekomen particuliere kavels in fase 4A zijn nog niet allemaal verkocht.
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
114
Bedrijventerrein De Wijzend Ondernemers die actief zijn op het bedrijventerrein De Wijzend zouden hun terrein graag uitbreiden. Ook is met een lichte transformatie van het openbare gebied gewenst om het terrein weer toekomstvast te maken. Er worden gesprekken gevoerd om de benodigde grond eventueel te verkrijgen. Wanneer een plan van aanpak gereed is, kan concreet budget worden aangevraagd voor de uitvoering. Omslagheffingen en winstnemingen Voor 2012 is naast de winstneming een uitkering “omslagheffing” geraamd van € 55.000,- vanuit het resultaat (dotatie aan de bestemmingsreserves voor bovenwijkse voorzieningen en Landschapsplan). Daarnaast wordt vanuit de projecten Reigersborg een bedrag van € 3.000,- toegevoegd aan de voorziening “Landschapsplan” ten behoeve van de ‘scheg Hoogkarspel’ (rood voor groen). Tenslotte worden bedragen uitgenomen uit Reigersborg voor de kosten van de mogelijke aanleg van een lokale ontsluitingsweg aan de westzijde van Hoogkarspel. Hiervoor is een bedrag geraamd van € 61.000,- in 2012. Al deze uitkeringen zijn gebaseerd op het aantal verwachte verkochte vierkante meters in het betreffende jaar. Winstnem ingen onderhanden w erken grondexploita tie rea lisat ie 2009 Jaa rreken ing
8 17.000
2 010
begrot ing 2 011
2 012
20 13
201 4
2015
50 0.0 00
P rimitieve b egro tin g 2 009 P rimitieve b egro tin g 2 010 P rimitieve b egro tin g 2 011 P erspectievenno ta 20 11 P rimitieve b egro tin g 2 012
8 9.0 00 1.45 0.0 00 1.16 9.0 00 42 9.0 00 42 9.0 00
5.0 00 2 9.0 00 45 0.0 00 38 4.0 00 38 4.0 00
430 .00 0 9 .00 0 11 .00 0 11 .00 0
1 70.000 3 50.000
NB: De uren, die worden toegerekend aan toekomstige plannen, komen voorlopig ten laste van de exploitatie. Daar waar mogelijk worden deze uren in het lopende jaar toegerekend aan een lopende of nieuwe bouwgrondexploitatie. Voorzieningen in relatie met risico’s Voor wat betreft risico’s kan gesteld worden, dat bij actieve grondpolitiek de risico’s van de planontwikkeling bij de gemeente liggen. Bij ontwikkelingsovereenkomsten komen de risico’s voor verantwoordelijkheid van de deelnemende partijen, bij exploitatieovereenkomsten ligt het risico bij de ontwikkelaar. De risico’s zijn vooral gelegen in de prijsontwikkelingen, de marktontwikkelingen, planschade en renteontwikkelingen. De ervaringen met planexploitaties tot nu toe zijn geen aanleiding om hiertoe een speciale risicovoorziening in te stellen. De negatieve financiële gevolgen van de risico’s die uit de grondexploitaties voort kunnen vloeien, en als reguliere (bedrijfs)risico’s worden gezien, worden ten laste gebracht van de algemene reserve. In de voorziening “Afronding grondexploitaties” worden de voorzienbare lasten van planschades van afgeronde bouwgrondexploitaties afgedekt. In de voorziening “Subsidies en bijdragen verkregen van derden” worden de bijdragen van derden in exploitatieovereenkomsten ondergebracht, waarvoor in de komende jaren nog lasten moeten worden verantwoord. Dit betreft “Aankleden Landschapsplan Reigersborg”. De opbrengst wordt gestort voor landschapsplannen op basis van de verkochte m2. Het bedrag wordt in de voorziening gestort, omdat met Zeeman Vastgoed een bestedingsverplichting is overeengekomen. Mochten de middelen voor het betreffende doel niet worden besteed, dan komen deze toe aan Zeeman Vastgoed. Omschrijving voorziening Aankleding Landschapsplan (Reigersborg)
115
Saldo begin 2012 311.000
Vermeerderingen 2012 3.000
Verminderingen 2012
Saldo Ultimo 2012 314.000
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
Paragraaf 8:
Subsidies
Onderdelen:
De paragraaf subsidies omvat de totale subsidieplafonds per werksoort. De verdeling van de subsidies per werksoort staat aangegeven in de subsidielijst 2012. De subsidies worden beschikbaar gesteld op grond Algemene Subsidieverordening Drechterland (ASV) en de acht subsidieregelingen.
Subsidies en subsidiebeleid Onder het begrip subsidie wordt volgens de Algemene wet bestuursrecht (Awb) verstaan: “de aanspraak op financiële middelen, door een bestuursorgaan verstrekt met het oog op bepaalde activiteiten van de aanvrager, anders dan als betaling voor aan het bestuursorgaan geleverde goederen of diensten” (artikel 4:21, eerste lid Awb). Artikel 4:23, eerste lid Awb schrijft voor dat subsidies worden verstrekt op basis van een wettelijk voorschrift, dat regelt voor welke activiteiten subsidie kan worden verstrekt. Dit wettelijk voorschrift is bij de gemeente Drechterland: 1. De Algemene subsidieverordening (ASV) Drechterland als procedurele verordening, waarin in artikel 2 op hoofdlijnen is aangegeven voor welke activiteit(en) subsidie kan worden verstrekt. 2. De specifieke subsidieregelingen op het gebied van maatschappelijke dienstverlening, ouderenwerk, sport en recreatie, jeugd- en jongerenwerk, vormings- en ontwikkelingswerk, kunst en cultuur, investeringssubsidie en bijzondere activiteiten en éénmalige subsidies. Ten grondslag aan het subsidiebeleid van Drechterland ligt de Welzijnsvisie. Het subsidiebeleid is voor de gemeente een van de middelen om de doelstellingen van de Welzijnsvisie te realiseren. Vooral daar waar er voor de gemeente sprake is van een voorwaardenscheppende rol, is subsidieverlening een belangrijk instrument. Hiermee kan de gemeente sturen op de instandhouding van organisaties en voorzieningen die een functie vervullen voor de gemeentelijke beleidsdoelen. Uitgangspunt hierbij is vooral het ondersteunen en bevorderen van activiteiten voor en door burgers. Hierbij is het vergroten van de participatie van de burger en het vergroten van de sociale samenhang het centrale doel. De gemeente ziet haar voorwaardenscheppende rol daarin vooral in het in stand houden van een goed basispakket aan welzijnsvoorzieningen. Vertaling naar het subsidiebeleid Het subsidiebeleid is, vanuit de uitgangspunten van de Welzijnsvisie, enerzijds gericht op het in stand houden van een goed voorzieningenniveau voor alle inwoners van Drechterland en anderzijds op het extra ondersteunen van activiteiten en voorzieningen die zijn gericht op de drie aandachtsgroepen jongeren, ouderen en gehandicapten. Dit betekent dus dat in het subsidiebeleid organisaties die zich in hun activiteiten en doelstellingen richten op deze doelgroepen uit de Welzijnsvisie, extra de nadruk krijgen. Op basis van deze subsidieregelingen kunnen de meeste subsidieontvangers zelf berekenen op hoeveel subsidie zij aanspraak kunnen maken. Het algemene juridische en procedurele kader van het subsidiebeleid wordt geregeld in de Algemene Subsidieverordening Drechterland, die (gelijk met de Welzijnsvisie) op 14 juni 2007 is vastgesteld door de gemeenteraad. De totale voor subsidie beschikbare financiële middelen en de verdeling daarvan over de diverse onderdelen van het welzijnsbeleid worden jaarlijks door de gemeenteraad door vaststelling van de subsidieplafonds bepaald bij de vaststelling van de gemeentebegroting. Financiële consequenties Uitgangspunt voor het bepalen van de subsidieplafonds per werksoort zijn de budgetten van 2011 en de generieke maatregel tot verlaging van de subsidies zoals opgenomen in het project Duurzaam Kiezen. Met ingang van 2012 worden de totale subsidieplafonds gekort met respectievelijk 2,5 % 2012, 4% in 2013 en 6 % in 2014. Daarnaast worden de subsidies aan de muziekscholen en de bibliotheek verlaagd.
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
116
Wat is opgenomen in de begroting? Werksoort Maatschappelijke dienstverlening Ouderenwerk Sport- en recreatie
Totale subsidie 172.306 92.623 248.283
Jeugd- en jongerenwerk
232.303
Vormings- en ontwikkelingswerk
664.406
Kunst en cultuur
201.780
Investeringssubsidies
105.000
Lokaal onderwijsbeleid
64.812
WMO subsidies
30.506
Bijzondere activiteiten en éénmalige subsidies
15.000 1.827.019
117
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
118
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
4.
Duurzaam Kiezen
Algemeen In 2010 is de ombuigingsoperatie Duurzaam Kiezen gestart. Taakstellend is de opdracht gegeven om in vier jaar (2012 tot en met 2015) een bedrag van € 1,5 miljoen om te buigen. De ombuigingsoperatie beschouwen wij cruciaal voor de komende bestuursperiode. De ombuigingsoperatie is niet alleen nodig om te bezuinigen en een structureel sluitende begroting te krijgen, maar ook om koerswijzigingen mogelijk te maken, ruimte te scheppen voor nieuw beleid en achtervang te creëren voor decentralisaties van het rijk. Met behulp van een viertal werkgroepen en procesbegeleiders zijn in een aantel sessies de nodige maatregelen geformuleerd. De maatregelen zijn verder uitgewerkt en hebben uiteindelijk geleid tot het benoemen van 24 maatregelen welke een totaalbedrag aan ombuigingen opleveren van ruim € 1 miljoen. Tabel Totale ombuiging 2012 - 2015
Te realiseren ombuiging
2012
2013
2014
2015
428.000
839.500
1.036.500
1.036.500
Alle ombuigingsideeën en bijbehorende taakstellingen zijn, voor zover er bedragen berekend konden worden, opgenomen in de begroting 2012 e.v. Dit betreft de eerste uitwerking van de operatie Duurzaam Kiezen. Hieronder volgt per programma een overzicht van de opgenomen ombuigingen 2012. Ombuigingsmaatregelen 2012 Pr.
Maatregel
1
Regionale samenwerking brandweer
1
Digitaal aanleveren RTG- en raadsstukken
1
Verminderen voorlichtingspagina's krant
lasten 5.000 15.000
1
Afschaffen doelmatigheidsonderzoeken
10.000
5
RUD
53.000
6
Leges heffen principeverzoeken
9
Efficiencymaatregelen zwembad
32.000
9
Openbare bibliotheek Drechterland
33.000
11
Minder lasten door verhoging eigen bijdrage WMO
27.000
25.000
Verhoging OZB
84.000
Verhoging toeristenbelasting
7.000
Invoeren woonforensenbelasting div.
Efficiencykorting gemeenschappelijke regelingen
div.
Vermindering subsidies
15.000 40.000 31.000 259.000
De gerealiseerde ombuiging 2012
baten
15.000
133.000
392.000
De gerealiseerde ombuiging 2012 valt ten opzichte van de perspectievennota 2011 iets lager uit dan waar in Duurzaam Kiezen is van uit gegaan. Het verschil met de vooraf ingeschatte taakstelling is € 36.000,- en wordt veroorzaakt door een lagere OZB opbrengst en een achterblijvende vermindering in de subsidiesfeer. De lagere OZB opbrengst wordt veroorzaakt doordat rekening wordt gehouden met een negatieve waardeontwikkeling van 1% van het onroerend goed binnen onze gemeente. Per saldo bedraagt de meeropbrengst uit OZB hierdoor 4%. 119
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
Het achterblijven bij de taakstelling ten aanzien van de vermindering van de subsidies wordt veroorzaakt doordat bij Duurzaam Kiezen is uitgegaan van een generieke kortingsmaatregel van 2,5 % op het totale subsidiebudget (inclusief bibliotheek en muziekscholen). Aangezien er voor de bibliotheek en de muziekscholen afzonderlijke bezuinigingstrajecten lopen valt de korting op de subsidies lager uit. In de meerjarenraming blijven wij echter nastreven om met ingang van 2014 structureel € 100.000,- te bezuinigen op de subsidies. Leges heffen principeverzoeken In het voorstel Duurzaam Kiezen is besloten om leges te heffen voor het behandelen van de zogeheten ‘principeverzoeken’. Er wordt uitgegaan van twee soorten verzoeken: 1. Regulier, passend binnen het vastgestelde beleid, € 100,2. Uitgebreid, niet-passend binnen het vastgestelde beleid, € 200,Wanneer een principeverzoek uitdraait op een concrete aanvraag worden deze kosten verrekend met de leges voor het voeren van een procedure om af te wijken van het bestemmingsplan. Dit uit het oogpunt van dienstverlening. Tegelijkertijd wordt voorgesteld, met het oog op de benodigde bezuinigingen, om de leges voor het voeren van een procedure te verhogen met € 25,- per aanvraag. Op deze manier staan deze kosten tevens meer in verhouding tot de nieuw in te voeren leges voor de principeverzoeken. Met deze aanpassingen in de legesverordening denken wij een reële toerekening te realiseren van de kosten die de organisatie maakt bij het behandelen van dergelijke verzoeken en aanvragen. Frictiekosten Verschillende maatregelen leiden op termijn weliswaar tot besparingen, maar in sommige gevallen is eerst een investering noodzakelijk om vervolgens tot een besparing te komen, zogenaamde frictiekosten. In veel gevallen zijn de frictiekosten nog niet bekend. Wij handhaven echter de met u afgesproken taakstelling en zullen dit proces voortzetten. U wordt hierover geïnformeerd. Vervolgproces Tweemaal per jaar, bij de begroting en de perspectievennota, informeren wij u over de stand van zaken. Met behulp van een zogenaamde ombuigingsbarometer laten wij zien hoeveel er inmiddels gerealiseerd is. Bij de perspectievennota 2012 zullen wij een eerste resultaat presenteren. Financieel Toezicht Wij hebben onze toezichthouder, de Provincie Noord-Holland, in dit bezuinigingsproces meegenomen. Aanleiding daarvoor was de aanbieding van de gemeentebegroting 2011, die materieel weliswaar sluitend was, maar meerjarig niet. Het is juist dit materieel meerjarig begrotingsevenwicht dat als absolute voorwaarde wordt gesteld aan de begroting om goedkeuring van de Provincie Noord-Holland te verkrijgen. In december hebben wij hierover met toenmalig gedeputeerde Meerhof een eerste overleg gehad. Daarna hebben wij in februari van dit jaar onze toezichthouder op de hoogte gesteld van onze ombuigingsvoorstellen. Met de verwerking van deze bezuinigingsvoorstellen in de Perspectievennota 2011-2015 en de vaststelling daarvan is een volgende stap genomen in het proces om te komen tot een materieel sluitende meerjarenbegroting. Ook met betrekking tot de uitkomsten van de Perspectievennota 2011 hebben wij onze toezichthouder nadrukkelijk geïnformeerd.
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
120
5. Financiële begroting Inleiding De gemeente dient voldoende aandacht te besteden aan de financiële positie. De uiteenzetting van de financiële positie bevat volgens artikel 20 van de BBV een uiteenzetting van de jaarlijks terugkerende arbeidskosten gerelateerde verplichtingen van vergelijkbaar volume, een overzicht van de investeringen met daarin een onderscheid van investeringen met een economische nut en investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut. Daarnaast dient er informatie gegeven te worden over de financiering en de stand en het verloop van de reserves en voorzieningen. De toelichting op de uiteenzetting van de financiële positie bevat ook de gronden waarop de ramingen zijn gebaseerd en een toelichting op belangrijke ontwikkelingen ten opzichte van de uiteenzetting van de financiële positie van het vorig begrotingsjaar. Uitgangspunten begroting 2012 Bij het opstellen van de begroting 2012 is rekening gehouden met de uitgangspunten zoals deze in de Perspectievennota 2011 door de raad zijn vastgesteld. Het gaat om de volgende uitgangspunten: De salariskosten zijn gebaseerd op het loonniveau van 1 januari 2011. Voor de salariskosten wordt daarom alleen rekening gehouden met individuele periodieken en de stijging van sociale verzekeringspremies (bij elkaar totaal 2%); Voor de prijsgevoelige exploitatiebestanden is rekening gehouden met een inflatie van 1,5%; Het rentepercentage, dat wordt toegekend aan nieuwe investeringen bedraagt 5%. Op begrotingsbasis worden de volledige rente- en afschrijvingslasten zichtbaar gemaakt. De rente voor een financieringstekort bedraagt 1,75% en voor een financieringsoverschot 1,50%; Per 1 januari 2012 aantal inwoners 19.561 en het aantal woonruimten 8.083; Een raming voor onvoorziene uitgraven van € 2,50 per inwoner; De algemene uitkering uit het gemeentefonds voor 2012 is gebaseerd op de meicirculaire 2011. Arbeidsgerelateerde kosten Onder arbeidsrechtelijke verplichtingen worden verstaan de aanspraken op toekomstige uitkeringen door het huidige dan wel voormalige personeel. Het BBV onderscheidt arbeidskosten gerelateerde verplichtingen met en zonder jaarlijks vergelijkbaar volume. Op grond van artikel 44, derde lid BBV, is het niet toegestaan om een voorziening te vormen voor jaarlijks terugkerende arbeidskosten gerelateerde verplichtingen van vergelijkbaar volume. De gemeente Drechterland heeft twee voorzieningen inzake arbeidsgerelateerde kosten. Dit zijn de voorzieningen voor Pensioenaanspraken wethouders (stand per 1 januari 2012 € 798.000); Wachtgeldverplichtingen voormalige wethouders (stand per 1 januari 2012 € 0). Alle overige bestaande arbeidsgerelateerde kosten zijn via een doorberekening naar de programma’s opgenomen in de exploitatie. Deze kosten betreffen: Ambtelijke wachtgelden; Gemeentelijke FPU plus; Kosten werkeloosheidswet. De kosten van het afwikkelen van het Sociaal Statuut worden ten laste gebracht van de gevormde bestemmingsreserve “Gewenningsbijdrage herindeling”. Investeringen Er wordt een onderscheid gemaakt in investeringen met een economisch nut en investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut. Investeringen met een economisch nut zijn alle investeringen die verhandelbaar zijn (er een markt voor is) en/of als ze kunnen bijdragen aan het genereren van middelen bijvoorbeeld door het vragen van rechten, heffingen, leges of tarieven.
121
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
Investeringen met economisch nut Omschrijving
Investeringsbedrag
Digitalisering raadsinformatie
40.000
Vervangen portofoons
60.000
Vervanging ademluchtflessen
48.000
Vervanging ademluchttoestellen
24.000
Vervangen diverse (red)gereedschappen
25.000
Uitvoering Gemeentelijk Rioleringsplan
930.500
Automatiseringsplan
100.000
Migratie ICT-omgeving
450.000
Vervangen materieel buitendienst Totaal
86.000 1.763.500
Alle investeringen met economisch nut worden in principe geactiveerd, mits ze groter zijn dan € 15.000,-. Investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut genereren geen middelen, maar vervullen wel duidelijk een publieke taak. Het betreffen investeringen in bijvoorbeeld wegen, bruggen, water en groenvoorzieningen. Investeringen met maatschappelijk nut Omschrijving Herinrichting Wester Meeweg
Investeringsbedrag 25.000
Herinrichting Zeger Davidzonweg
20.000
Aanleg Openbare verlichting Zeger Davidzonweg
50.000
Invoering Dienstverleningsconcept Drechterland @ntwoord!
15.000
Totaal
110.000
De overige investeringen in de openbare ruimte (het groot onderhoud van de kapitaalgoederen, te weten wegen, waterwegen, openbare verlichting en bruggen) worden financieel gedekt via de voorziening Egalisatie kosten openbare werken. Deze voorziening wordt jaarlijks gevoed door vaste stortingen ten laste van de exploitatie op basis van actuele meerjarenbeheersplannen. Het onderhoud van de gemeentelijke gebouwen (inclusief de scholen) maken ook deel uit van de voorziening Egalisatie kosten openbare werken. De kosten van deze “investeringen” worden rechtstreeks ten laste van deze voorziening geboekt. Voor de financiële gevolgen hiervan wordt verwezen naar paragraaf 3 Onderhoud kapitaalgoederen (bladzijde 99 e.v.). De meerjareninvesteringen 2013 - 2015 zijn opgenomen in een overzicht. Deze overzichten zijn te vinden in de bijlage (bladzijde 129). Reserves Reserves zijn middelen die vallen onder het eigen vermogen en die door de raad een bepaalde bestemming hebben gekregen. In de volgende tabel zijn de geraamde mutaties in de reserves 2012 weergegeven. Voor een meer gedetailleerd inzicht van de stand en het verloop van de reserves wordt eveneens verwezen naar de bijlage (bladzijde 139).
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
122
Reserves boekwaarde 1-1-2012
toevoeging
onttrekking
boekwaarde 31-12-2012
Algemene reserve
12.089.000
413.000
250.000
12.252.000
Bestemmingsreserve
21.221.000
277.000
751.000
20.747.000
Totaal reserves
33.310.000
690.000
1.001.000
32.999.000
De Algemene reserve bestaat voor € 9.689.000,- uit een “vrij besteedbaar” deel. Daarnaast is er een risicoreserve aanwezig van € 2.400.000,-. Voorzieningen De voorzieningen zijn onderdeel van het vreemd vermogen en worden gevormd voor verplichtingen, risico’s of verliezen waarvan de omvang nog onbekend is, maar wel redelijkerwijs te schatten zijn. Tevens wordt een voorziening gevormd voor middelen die van derden zijn verkregen voor besteding aan een specifiek doel. Voorzieningen boekwaarde 1-1-2012
toevoeging
onttrekking
boekwaarde 31-12-2012
Voorzieningen
3.725.000
1.130.000
720.000
4.135.000
Totaal voorzieningen
3.725.000
1.130.000
720.000
4.135.000
Incidentele baten en lasten Conform art.19 lid c van het BBV dient de financiële toelichting een overzicht te bevatten van de incidentele baten en lasten. Door een indicatie van de incidentele baten en lasten te geven, wordt bij de begroting informatie gegeven die relevant is voor het beoordelen van de financiële positie en de meerjarenraming. In het overzicht van incidentele baten en lasten zijn alleen die bedragen opgenomen die maximaal drie jaar in de begroting zijn opgenomen. Alleen de bedragen vanaf € 15.000 worden in onderstaande tabel vermeld. Incidentele baten en lasten 2012 Progr.
Omschrijving
lasten
baten
3
herinrichting Wester Meeweg
25.000
3
herinrichting Zeger Davidzonweg
20.000
3
Verlichting Zeger Davidzonweg
3
Leefbaarheidsfonds
3
Leefbaarheidsfonds
3
Opzetten en herinrichten BGT
5
Uitvoering project Kompas
40.000
8
Verbeteren binnenkwaliteit
19.000
9
Onderhoud Streekbad
19.000
Alg.
Escrow (dividenduitkering)
Alg.
Meerjarenonderhoudsplan gebouwen
50.000 100.000 50.000 50.000
83.000 250.000
Meerjarenraming 2013 - 2015 De meerjarenraming is van groot belang, omdat de consequenties in beeld gebracht worden van het beleid uit het verleden, van deze begroting en toekomstige beleidsvoornemens. Uitgangspunt is te streven naar een sluitende meerjarenraming. De meerjarenraming is op dezelfde uitgangspunten gebaseerd als het begrotingsjaar 2012 (m.u.v. de inflatiecomponenten). Jaarlijks wordt rekening gehouden met een structurele bevolkingsgroei en een toename van het aantal woningen. 123
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
De Algemene Uitkering is berekend op basis van lopende prijzen. Dit betekent dat bij de berekening meerjarig rekening is gehouden met een inflatiecomponent op basis van het Bruto Binnenlands Product (BBP). De exploitatielasten zijn voor 2012 gebaseerd op lopende prijzen (inflatie 1,5%, salarislasten 2%). Voor de periode 2013-2015 is op voorhand nog geen rekening gehouden met inflatie.6 Exploitatie 2012 - 2015 Saldo programma's Algemene dekkingsmiddelen Resultaat voor bestemming Mutaties reserves Resultaat na bestemming
2012
2013
2014
2015
-18.548.000
-18.475.000
-18.548.000
-18.654.000
18.323.000
19.313.000
18.401.000
20.212.000
-225.000
838.000
-147.000
1.558.000
310.000
513.000
735.000
370.000
85.000
1.351.000
588.000
1.928.000
Voordelig
Voordelig
Voordelig
Voordelig
Arbeidsgerelateerde kosten Het beleid van de arbeidsgerelateerde kosten wordt ten opzichte van 2012 niet herzien. De wachtgeldverplichtingen van de voormalige wethouders worden in voorkomende gevallen betaald uit de voorziening “Wachtgeldverplichtingen”. Er zijn momenteel geen verplichtingen. De huidige pensioenverplichtingen van voormalige wethouders worden voor een deel betaald uit de voorziening “Pensioenaanspraken bestuurders”en komen verder ten laste van de exploitatie. Het saldo in genoemde voorziening is voldoende om vier verplichtingen in ieder geval tot en met 2015 te kunnen voldoen. Voor toekomstige pensioenaanspraken van wethouders is de voorziening “Pensioenaanspraken bestuurders” ook van toepassing, jaarlijks vindt aanpassing plaats aan de hand van actuariële berekeningen. Standaard wordt jaarlijks een vast bedrag aan deze voorziening toegevoegd ten laste van de exploitatie. Financiering 2013 - 2015 In 2012 en volgende jaren wordt een afname van het financieringsoverschot verwacht. Afhankelijk van de realisatie van de voornemens, te denken valt aan de realisatie van de (nieuwe) centrale huisvesting en financiering Westfrisiaweg, zal op enig moment waarschijnlijk voorzien moeten worden in vaste financiering.
6
M.a.w. aan de batenkant is cumulatief rekening gehouden met inflatie. Echter aan de lastenkant is enkel de inflatie voor 2012 doorgerekend (niet cumulatief). 124 Gemeente Drechterland – Begroting 2012
Bijlagen
125
Meerjareninvesteringsbegroting EMU saldo Stand en verloop van reserves en voorzieningen Meerjarenbegroting 2012-2015 per programma Recapitulatie meerjarenbegroting 2012-2015
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
126
Meerjaren(investerings)begroting 2012-2015
127
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
128
Jaar
Progr
Omschrijving
Balans/ Exploitatie
Bedrag
2012 1
Digitalisering raadsinformatie
B
40.000
2
Vervangen portofoons Vervanging ademluchtflessen Vervanging ademluchttoestellen Vervangen diverse (red)gereedschappen
B B B B
60.000 48.000 24.000 25.000
3
Herinrichting Wester Meeweg Herinrichting Zeger Davidzonweg Aanleg openbare verlichting Zeger Davidzonweg
E E E
25.000 20.000 50.000
4
Uitvoeren GRP
B
930.500
7
Invoering Dienstverleningsconcept Gemeente heeft antwoord
E
15.000
Uitvoeren Automatiseringsplan Migratie ICT-omgeving Vervangen materieel Buitendienst
B B B
100.000 450.000 86.000
Uitvoeren meerjarenbeheersplannen (onderhoud kapitaalgoederen): Groot onderhoud wegen Groot onderhoud waterwegen (baggeren) Groot onderhoud kunstwerken (bruggen) Groot onderhoud openbare verlichting Groot onderhoud gebouwen Groot onderhoud schoolgebouwen
B B B B B B
255.000 57.000 6.000 54.000 270.350 35.998
Alg
2.551.848
129
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
Jaar
Progr
Omschrijving
Balans/ Exploitatie
Bedrag
2013 2
Vervanging manschappenvoertuig Vervanging waadpakken Vervangen brandweerhelmen Vervangen alarmeringsapparatuur P2000
B E E E
30.000 9.000 6.000 12.000
3
Herinrichting Zeger Davidzonweg Aanleg openbare verlichting Zeger Davidzonweg
E E
50.000 50.000
4
Uitvoeren GRP
B
1.411.500
6
Actualisering bestemmingsplannen
E
100.000
7
Invoering Dienstverleningsconcept Gemeente heeft antwoord
E
70.000
Uitvoeren Automatiseringsplan Vervangen materieel Buitendienst
B B
100.000 89.000
Uitvoeren meerjarenbeheersplannen (onderhoud kapitaalgoederen): Groot onderhoud wegen Groot onderhoud waterwegen (baggeren) Groot onderhoud kunstwerken (bruggen) Groot onderhoud openbare verlichting Groot onderhoud gebouwen Groot onderhoud schoolgebouwen
B B B B B B
395.000 57.000 7.000 55.000 234.925 116.025
Alg
2.792.450
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
130
Jaar
Progr
Omschrijving
Balans/ Exploitatie
Bedrag
2014 2
Meetapparatuur Bluspakken blusgroep Westwoud Aggregaat Venhuizen
B B E
15.000 30.000 3.000
3
Herinrichting Zeger Davidzonweg Aanleg openbare verlichting Zeger Davidzonweg
E E
50.000 50.000
4
Uitvoeren GRP
B
1.422.000
8
Verwijderen semi-permanent lokaal Padlandschool
E
7.000
Uitvoeren Automatiseringsplan Vervangen materieel Buitendienst Bouw nieuwe centrale huisvesting
B B B
100.000 62.000 12.800.000
Uitvoeren meerjarenbeheersplannen (onderhoud kapitaalgoederen): Groot onderhoud wegen Groot onderhoud waterwegen (baggeren) Groot onderhoud kunstwerken (bruggen) Groot onderhoud openbare verlichting Groot onderhoud gebouwen Groot onderhoud schoolgebouwen
B B B B B B
337.000 57.000 6.500 54.500 99.900 13.685
Alg
16.107.585
131
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
Jaar
Progr
Omschrijving
Balans/ Exploitatie
Bedrag
2015 2
Vervangen warmtebeeldcamera's Vervangen rookventilators AED's
B E B
30.000 7.000 18.000
3
Reconstructie Hemmerbuurt Aanleg Dorpsplein
B B
1.400.000 576.000
4
Uitvoeren GRP
B
916.000
9
Renovatie sportveld (B-veld) Woudia
E
40.000
Uitvoeren meerjarenbeheersplannen (onderhoud kapitaalgoederen): Groot onderhoud wegen Groot onderhoud waterwegen (baggeren) Groot onderhoud kunstwerken (bruggen) Groot onderhoud openbare verlichting Groot onderhoud gebouwen Groot onderhoud schoolgebouwen
B B B B B B
614.000 57.000 6.500 54.500 117.400 43.554
3.879.954
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
132
Berekening EMU-saldo Gemeenten en Provincies
133
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
134
Berekening EMU-saldo Gemeenten en Provincies
2011
Omschrijving
1
2 3
4 5
6
7
8
9 10
11 11a 11b
2013
volgens realisatie volgens begroting 2011, volgens aangevuld met meerjarenrami begroting 2012 raming resterende ng (*eur (*eur 1.000) periode (*eur 1.000) 1.000)
Exploitatiesaldo vóór toevoeging aan c.q. onttrekking uit reserves (zie BBV, artikel 17c) Afschrijvingen ten laste van de exploitatie Bruto dotaties aan de post voorzieningen ten laste van de exploitatie Investeringen in (im)materiële vaste activa die op de balans worden geactiveerd Baten uit bijdragen van andere overheden, de Europese Unie en overigen, die niet op de exploitatie zijn verantwoord en niet al in mindering zijn gebracht bij post 4 Desinvesteringen in (im)materiële vaste activa: Baten uit desinvesteringen in (im)materiële vaste activa (tegen verkoopprijs), voorzover niet op exploitatie verantwoord Aankoop van grond en de uitgaven aan bouw-, woonrijpmaken e.d. (transacties met derden die niet op de exploitatie staan) Baten bouwgrondexploitatie: Baten voorzover transacties niet op exploitatie verantwoord Lasten op balanspost Voorzieningen voorzover deze trans-acties met derden betreffen Lasten ivm transacties met derden, die niet via de onder post 1 genoemde exploitatie lopen, maar rechtstreeks ten laste van de reserves (inclusief fondsen en dergelijke) worden gebracht en die nog niet vallen onder één van bovenstaande posten
Verkoop van effecten: Gaat u effecten verkopen? (ja/nee) Zo ja, wat is bij verkoop de verwachte boekwinst op de exploitatie?
2012
1.053
-225
838
1.499
1.602
1.533
710
1.130
904
1.269
1.764
1.631
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1.791
720
906
0
0
0
nee
nee
nee
0
0
0
Berekend EMU-saldo
202
23
738
135
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
136
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
Stand en verloop van reserves en voorzieningen 2012-2015
137
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
138
Naam reserve/voorziening
saldo aan het begin van het dienstjaar
D I E N S T J A A R 2012 vermeerverminderinderingen gen (zoals beschikkingen over en bijdragen uit reserve/ voorziening)
saldo aan het einde van het dienstjaar
Rubriek A: Reserves 1. Algemene reserves: 01. risicoreserve 02. vrij besteedbare reserve 5. Bestemmingsreserve ter dekking van afschrijvingslasten: 01. algemeen 02. centrale gemeentelijke huisvesting 6. Bestemmingsreserves ter dekking van specifieke lasten: 01. leefbaarheidsfonds 02. actualisatie bestemmingsplannen 03. lokaal recr. landschapsontwikkelingen/Landschapsplan 04. gemeentelijke monumenten 05. gewenningsbijdrage herindeling 06. planschadevergoedingen 07. afkoopsom volkstuinencomplex 't Bouwtje 08. verkeersinfrastructuur Drechterland 09. investeringssubsidies welzijnsaccommodaties 10. dienstverleningsconcept "Gemeente heeft antwoord"
2.400.000 9.689.000
413.000
6.158.000 10.660.000
313.000
2.400.000 9.852.000
5.845.000 10.660.000
151.000 100.000
4.000 417.000 p.m. 15.000
0 0 210.000 21.000 57.000 0 0 3.490.000 327.000 138.000
33.310.000
690.000
1.001.000
32.999.000
1. Verplichtingen/verliezen onzeker: 01. wachtgeldverplichtingen 02. pensioenaanspraken bestuurders
0 798.000
79.000
17.000
0 860.000
2. Risico's onzeker: 01. afronding grondexploitaties
374.000
Totaal rubriek A:
0 0 184.000 21.000 59.000 0 4.000 3.756.000 227.000 153.000
250.000
26.000 2.000
Rubriek B: Voorzieningen
3. Middelen van derden: 1. Subsidies e.d. verkregen van derden 2. Rechten e.d. verkregen van derden: 01. afkoopsommen onderhoud graven 02. egalisatievoorziening riolering 03. egalisatievoorziening tarieven afvalstoffenheffing 4. Onderhoudsvoorzieningen: 01. huisvestings/inrichtingsvoorzieningen onderwijs 02. egalisatie kosten openbare werken Totaal rubriek B: TOTAAL GENERAAL
139
374.000
311.000
3.000
314.000
249.000 1.123.000 77.000
29.000 183.000
25.000
253.000 1.306.000 77.000
85.000 708.000
43.000 793.000
36.000 642.000
92.000 859.000
3.725.000
1.130.000
720.000
4.135.000
37.035.000
1.820.000
1.721.000
37.134.000
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
Naam reserve/voorziening
saldo aan het begin van het dienstjaar
D I E N S T J A A R 2013 vermeerverminderinderingen gen (zoals beschikkingen over en bijdragen uit reserve/ voorziening)
saldo aan het einde van het dienstjaar
Rubriek A: Reserves 1. Algemene reserves: 01. risicoreserve 02. vrij besteedbare reserve 5. Bestemmingsreserve ter dekking van afschrijvingslasten: 01. algemeen 02. centrale gemeentelijke huisvesting
2.400.000 9.852.000
2.400.000 9.883.000
31.000
313.000 0
5.532.000 10.660.000
135.000 100.000
417.000 p.m. 70.000
0 0 230.000 21.000 57.000 0 0 3.208.000 427.000 68.000
33.000.000
286.000
800.000
32.486.000
1. Verplichtingen/verliezen onzeker: 01. wachtgeldverplichtingen 02. pensioenaanspraken bestuurders
0 860.000
81.000
16.000
0 925.000
2. Risico's onzeker: 01. afronding grondexploitaties
374.000
6. Bestemmingsreserves ter dekking van specifieke lasten: 01. leefbaarheidsfonds 02. actualisatie bestemmingsplannen 03. lokaal recr. landschapsontwikkelingen/Landschapsplan 04. gemeentelijke monumenten 05. gewenningsbijdrage herindeling 06. planschadevergoedingen 07. afkoopsom volkstuinencomplex 't Bouwtje 08. verkeersinfrastructuur Drechterland 09. investeringssubsidies welzijnsaccommodaties 10. dienstverleningsconcept "Gemeente heeft antwoord" Totaal rubriek A:
5.845.000 10.660.000
0 0 210.000 21.000 57.000 0 0 3.490.000 327.000 138.000
20.000
Rubriek B: Voorzieningen
3. Middelen van derden: 1. Subsidies e.d. verkregen van derden 2. Rechten e.d. verkregen van derden: 01. afkoopsommen onderhoud graven 02. egalisatievoorziening riolering 03. egalisatievoorziening tarieven afvalstoffenheffing 4. Onderhoudsvoorzieningen: 01. huisvestings/inrichtingsvoorzieningen onderwijs 02. egalisatie kosten openbare werken Totaal rubriek B: TOTAAL GENERAAL
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
314.000 0 253.000 1.306.000 77.000
374.000
0 29.000 208.000
25.000
314.000 0 257.000 1.514.000 77.000
92.000 859.000
43.000 543.000
116.000 749.000
19.000 653.000
4.135.000
904.000
906.000
4.133.000
37.135.000
1.190.000
1.706.000
36.619.000
140
Naam reserve/voorziening
saldo aan het begin van het dienstjaar
D I E N S T J A A R 2014 vermeerverminderinderingen gen (zoals beschikkingen over en bijdragen uit reserve/ voorziening)
saldo aan het einde van het dienstjaar
Rubriek A: Reserves 1. Algemene reserves: 01. risicoreserve 02. vrij besteedbare reserve
250.000
2.400.000 9.646.000
313.000 0
5.219.000 10.660.000
119.000 100.000
417.000 p.m. 0
0 0 230.000 21.000 57.000 0 0 2.910.000 527.000 68.000
32.486.000
245.000
980.000
31.752.000
1. Verplichtingen/verliezen onzeker: 01. wachtgeldverplichtingen 02. pensioenaanspraken bestuurders
0 925.000
83.000
17.000
0 991.000
2. Risico's onzeker: 01. afronding grondexploitaties
374.000
5. Bestemmingsreserve ter dekking van afschrijvingslasten: 01. algemeen 02. centrale gemeentelijke huisvesting 6. Bestemmingsreserves ter dekking van specifieke lasten: 01. leefbaarheidsfonds 02. actualisatie bestemmingsplannen 03. lokaal recr. landschapsontwikkelingen/Landschapsplan 04. gemeentelijke monumenten 05. gewenningsbijdrage herindeling 06. planschadevergoedingen 07. afkoopsom volkstuinencomplex 't Bouwtje 08. verkeersinfrastructuur Drechterland 09. investeringssubsidies welzijnsaccommodaties 10. dienstverleningsconcept "Gemeente heeft antwoord" Totaal rubriek A:
2.400.000 9.883.000
13.000
5.532.000 10.660.000
0 0 230.000 21.000 57.000 0 0 3.208.000 427.000 68.000
Rubriek B: Voorzieningen
3. Middelen van derden: 1. Subsidies e.d. verkregen van derden 2. Rechten e.d. verkregen van derden: 01. afkoopsommen onderhoud graven 02. egalisatievoorziening riolering 03. egalisatievoorziening tarieven afvalstoffenheffing 4. Onderhoudsvoorzieningen: 01. huisvestings/inrichtingsvoorzieningen onderwijs 02. egalisatie kosten openbare werken Totaal rubriek B: TOTAAL GENERAAL
141
374.000
314.000 0 257.000 1.514.000 77.000
0 29.000 197.000 0
25.000
314.000 0 261.000 1.711.000 77.000
19.000 653.000
43.000 843.000
p.m. 555.000
62.000 941.000
4.133.000
1.195.000
611.000
4.717.000
36.619.000
1.440.000
1.591.000
36.469.000
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
Naam reserve/voorziening
saldo aan het begin van het dienstjaar
D I E N S T J A A R 2015 vermeerverminderinderingen gen (zoals beschikkingen over en bijdragen uit reserve/ voorziening)
saldo aan het einde van het dienstjaar
Rubriek A: Reserves 1. Algemene reserves: 01. risicoreserve 02. vrij besteedbare reserve
2.400.000 9.646.000
0 370.000
0 0
2.400.000 10.016.000
5.219.000 10.660.000
0 0
313.000 267.000
4.906.000 10.393.000
0 0 230.000 21.000 57.000 0 0 2.910.000 527.000 68.000
0 0 20.000 0 0 0 0 135.000 100.000 0
0 0 0 0 0 0 0 417.000 p.m. 0
0 0 250.000 21.000 57.000 0 0 2.628.000 627.000 68.000
31.752.000
625.000
996.000
31.381.000
1. Verplichtingen/verliezen onzeker: 01. wachtgeldverplichtingen 02. pensioenaanspraken bestuurders
0 991.000
0 85.000
0 17.000
0 1.059.000
2. Risico's onzeker: 01. afronding grondexploitaties
374.000
0
0
374.000
314.000 0 261.000 1.711.000 77.000
0
0
29.000 177.000 0
25.000 0 0
314.000 0 265.000 1.888.000 77.000
62.000 941.000
43.000 593.000
44.000 849.000
61.000 685.000
4.731.000
927.000
935.000
4.723.000
36.483.000
1.552.000
1.931.000
36.104.000
5. Bestemmingsreserve ter dekking van afschrijvingslasten: 01. algemeen 02. centrale gemeentelijke huisvesting 6. Bestemmingsreserves ter dekking van specifieke lasten: 01. leefbaarheidsfonds 02. actualisatie bestemmingsplannen 03. lokaal recr. landschapsontwikkelingen/Landschapsplan 04. gemeentelijke monumenten 05. gewenningsbijdrage herindeling 06. planschadevergoedingen 07. afkoopsom volkstuinencomplex 't Bouwtje 08. verkeersinfrastructuur Drechterland 09. investeringssubsidies welzijnsaccommodaties 10. dienstverleningsconcept "Gemeente heeft antwoord" Totaal rubriek A:
Rubriek B: Voorzieningen
3. Middelen van derden: 1. Subsidies e.d. verkregen van derden 2. Rechten e.d. verkregen van derden: 01. afkoopsommen onderhoud graven 02. egalisatievoorziening riolering 03. egalisatievoorziening tarieven afvalstoffenheffing 4. Onderhoudsvoorzieningen: 01. huisvestings/inrichtingsvoorzieningen onderwijs 02. egalisatie kosten openbare werken Totaal rubriek B: TOTAAL GENERAAL
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
142
Meerjarenbegroting 2012-2015 per programma
143
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
144
Programma 1 Bestuur en organisatie
Product Lasten Bestuursorganen Voorlichting en representatie Totaal lasten Baten Bestuursorganen Voorlichting en representatie Totaal baten Saldo voor bestemming
Begroting 2012
2013
2014
2015
2.221.000 355.000 2.576.000
2.217.000 355.000 2.572.000
2.229.000 356.000 2.585.000
2.438.000 372.000 2.810.000
20.000 0 20.000
20.000 0 20.000
20.000 0 20.000
20.000 0 20.000
-2.556.000 (nadelig)
-2.552.000 (nadelig)
-2.565.000 (nadelig)
-2.790.000 (nadelig)
0 0 0
0 0 0
0 0 0
0 0 0
-2.556.000 (nadelig)
-2.552.000 (nadelig)
-2.565.000 (nadelig)
-2.790.000 (nadelig)
2013
2014
2015
Mutatie reserves Toevoeging reserves Onttrekking reserves Totaal mutaties reserves Saldo nà bestemming
Programma 2 Openbare orde en veiligheid
Product Lasten Openbare orde en veiligheid Brandweer Totaal lasten
Begroting 2012 551.000 797.000 1.348.000
545.000 828.000 1.373.000
541.000 827.000 1.368.000
558.000 834.000 1.392.000
12.000 1.000 13.000
12.000 1.000 13.000
12.000 1.000 13.000
12.000 1.000 13.000
-1.335.000 (nadelig)
-1.360.000 (nadelig)
-1.355.000 (nadelig)
-1.379.000 (nadelig)
0 31.000 31.000
0 14.000 14.000
0 31.000 31.000
0 14.000 14.000
-1.304.000 (nadelig)
-1.346.000 (nadelig)
-1.324.000 (nadelig)
-1.365.000 (nadelig)
Baten Openbare orde en veiligheid Brandweer Totaal baten Saldo voor bestemming Mutatie reserves Toevoeging reserves Onttrekking reserves Totaal mutaties reserves Saldo nà bestemming
145
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
Programma 3 Openbare ruimte en verkeersveiligheid Begroting Product
2012
2013
2014
2015
1.797.000
1.673.000
1.724.000
1.742.000
34.000
34.000
34.000
34.000
208.000
238.000
269.000
240.000
Lasten Wegen Bruggen Verkeersmaatregelen Openbare verlichting Openbaar groen Meldingenregistratie Geografische informatie Totaal lasten
256.000
256.000
256.000
209.000
1.112.000
1.091.000
1.115.000
1.122.000
37.000
37.000
38.000
41.000
295.000
308.000
259.000
278.000
3.739.000
3.637.000
3.695.000
3.666.000
10.000
Baten Wegen
60.000
10.000
10.000
Bruggen
0
0
0
0
Verkeersmaatregelen
0
0
0
0
Openbare verlichting Openbaar groen
0
0
0
0
96.000
96.000
96.000
96.000
Meldingenregistratie
0
0
0
0
Geografische informatie
0
0
0
0
156.000
106.000
106.000
106.000
-3.583.000
-3.531.000
-3.589.000
-3.560.000
(nadelig)
(nadelig)
(nadelig)
(nadelig)
Totaal baten Saldo voor bestemming Mutatie reserves Toevoeging reserves
0
0
0
0
Onttrekking reserves
431.000
417.000
431.000
417.000
Totaal mutaties reserves
431.000
417.000
431.000
417.000
-3.152.000
-3.114.000
-3.158.000
-3.143.000
(nadelig)
(nadelig)
(nadelig)
(nadelig)
2013
2014
2015
Saldo nà bestemming
Programma 4 Water Begroting Product
2012
Lasten Waterbeheer Riolering Totaal lasten
174.000
175.000
176.000
179.000
1.063.000
1.141.000
1.219.000
1.304.000
1.237.000
1.316.000
1.395.000
1.483.000
Baten Waterbeheer Riolering Totaal baten Saldo voor bestemming
0
0
0
0
1.147.000
1.235.000
1.329.000
1.430.000
1.147.000
1.235.000
1.329.000
1.430.000
-90.000
-81.000
-66.000
-53.000
(nadelig)
(nadelig)
(nadelig)
(nadelig)
0
0
0
0
Mutatie reserves Toevoeging reserves Onttrekking reserves Totaal mutaties reserves Saldo nà bestemming
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
-90.000
-81.000
-66.000
-53.000
(nadelig)
(nadelig)
(nadelig)
(nadelig) 146
Programma 5 Bouwen en milieu Begroting Product
2012
2013
2014
2015
Lasten Milieubeheer
433.000
432.000
434.000
467.000
2.076.000
2.076.000
2.077.000
2.078.000
Bouw- en woningtoezicht
791.000
751.000
754.000
809.000
Monumenten
169.000
152.000
169.000
154.000
3.469.000
3.411.000
3.434.000
3.508.000
Afvalinzameling
Totaal lasten Baten Milieubeheer Afvalinzameling Bouw- en woningtoezicht Monumenten Totaal baten Saldo voor bestemming
0
0
0
0
2.470.000
2.470.000
2.470.000
2.470.000
397.000
397.000
397.000
397.000
3.000
3.000
3.000
3.000
2.870.000
2.870.000
2.870.000
2.870.000
-599.000
-541.000
-564.000
-638.000
(nadelig)
(nadelig)
(nadelig)
(nadelig)
Mutatie reserves Toevoeging reserves
0
0
0
0
Onttrekking reserves
38.000
21.000
38.000
21.000
Totaal mutaties reserves
38.000
21.000
38.000
21.000
Saldo nà bestemming
-561.000
-520.000
-526.000
-617.000
(nadelig)
(nadelig)
(nadelig)
(nadelig)
Programma 6 Ruimtelijke en Economische ontwikkeling Begroting Product
2012
2013
2014
2015
Lasten Ruimtelijke ontwikkeling Volkshuisvesting Bouwgrondexploitatie Economische Zaken Totaal lasten
878.000
947.000
875.000
40.000
33.000
40.000
921.000 35.000
3.379.000
3.630.000
1.298.000
1.734.000
185.000
185.000
185.000
190.000
4.482.000
4.795.000
2.398.000
2.880.000
121.000
121.000
121.000
121.000
2.000
2.000
2.000
2.000
3.678.000
3.498.000
1.119.000
1.908.000
74.000
74.000
74.000
74.000
3.875.000
3.695.000
1.316.000
2.105.000
Baten Ruimtelijke ontwikkeling Volkshuisvesting Bouwgrondexploitatie Economische zaken Totaal baten Saldo voor bestemming
-607.000
-1.100.000
-1.082.000
-775.000
(nadelig)
(nadelig)
(nadelig)
(nadelig)
Toevoeging reserves
500.000
96.000
55.000
435.000
Onttrekking reserves
10.000
0
7.000
0
-490.000
-96.000
-48.000
-435.000
-1.097.000
-1.196.000
-1.130.000
-1.210.000
(nadelig)
(nadelig)
(nadelig)
(nadelig)
Mutatie reserves
Totaal mutaties reserves Saldo nà bestemming
147
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
Programma 7 Publieke dienstverlening Begroting Product
2012
2013
2014
2015
662.000
661.000
742.000
784.000
15.000
70.000
0
0
677.000
731.000
742.000
784.000
318.000
318.000
322.000
318.000
0
0
0
0
318.000
318.000
322.000
318.000
Lasten Burgerzaken Dienstverlening Totaal lasten Baten Burgerzaken Dienstverlening Totaal baten Saldo voor bestemming
-359.000
-413.000
-420.000
-466.000
(nadelig)
(nadelig)
(nadelig)
(nadelig) 0
Mutatie reserves Toevoeging reserves
0
0
0
Onttrekking reserves
15.000
70.000
0
0
Totaal mutaties reserves
15.000
70.000
0
0
Saldo nà bestemming
-344.000
-343.000
-420.000
-466.000
(nadelig)
(nadelig)
(nadelig)
(nadelig)
2012
2013
2014
2015
Basisonderwijs
738.000
720.000
668.000
647.000
Lokaal onderwijsbeleid
487.000
487.000
487.000
495.000
Peuterspeelzaalwerk
245.000
232.000
241.000
231.000
1.470.000
1.439.000
1.396.000
1.373.000
36.000
9.000
9.000
9.000
0
0
0
0
11.000
11.000
11.000
11.000
47.000
20.000
20.000
20.000
-1.423.000
-1.419.000
-1.376.000
-1.353.000
(nadelig)
(nadelig)
(nadelig)
(nadelig)
Programma 8 Onderwijs Begroting Product Lasten
Totaal lasten Baten Basisonderwijs Lokaal onderwijsbeleid Peuterspeelzaalwerk Totaal baten Saldo voor bestemming Mutatie reserves Toevoeging reserves
0
0
0
0
Onttrekking reserves
217.000
204.000
217.000
204.000
Totaal mutaties reserves
217.000
204.000
217.000
204.000
-1.206.000
-1.215.000
-1.159.000
-1.149.000
(nadelig)
(nadelig)
(nadelig)
(nadelig)
Saldo nà bestemming
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
148
Programma 9 Sport, cultuur en recreatie Begroting Product
2012
2013
2014
2015
Sociaal-cultureel welzijn
1.441.000
1.363.000
1.368.000
1.381.000
Sport
1.017.000
861.000
955.000
916.000
702.000
667.000
641.000
635.000
3.160.000
2.891.000
2.964.000
2.932.000
Sociaal-cultureel welzijn
321.000
321.000
321.000
321.000
Sport
172.000
172.000
172.000
172.000
Lasten
Natuur en (openlucht) recreatie Totaal lasten Baten
Natuur en (openlucht) recreatie
86.000
86.000
86.000
86.000
579.000
579.000
579.000
579.000
-2.581.000
-2.312.000
-2.385.000
-2.353.000
(nadelig)
(nadelig)
(nadelig)
(nadelig)
Toevoeging reserves
100.000
100.000
100.000
100.000
Onttrekking reserves
204.000
44.000
204.000
44.000
Totaal mutaties reserves
104.000
-56.000
104.000
-56.000
-2.477.000
-2.368.000
-2.281.000
-2.409.000
(nadelig)
(nadelig)
(nadelig)
(nadelig)
Totaal baten Saldo voor bestemming Mutatie reserves
Saldo nà bestemming
Programma 10 Werk en Inkomen
Product Lasten Inkomensvoorzieningen Minimabeleid Participatiebudget Totaal lasten
Begroting 2012
2013
2014
2015
1.903.000 275.000 2.098.000 4.276.000
1.902.000 270.000 2.098.000 4.270.000
1.905.000 266.000 2.099.000 4.270.000
1.944.000 267.000 2.119.000 4.330.000
1.255.000 55.000 1.900.000 3.210.000
1.255.000 55.000 1.900.000 3.210.000
1.255.000 55.000 1.900.000 3.210.000
1.255.000 55.000 1.900.000 3.210.000
-1.066.000 (nadelig)
-1.060.000 (nadelig)
-1.060.000 (nadelig)
-1.120.000 (nadelig)
0 0 0
0 0 0
0 0 0
0 0 0
-1.066.000
-1.060.000
-1.060.000
-1.120.000
(nadelig)
(nadelig)
(nadelig)
(nadelig)
Baten Inkomensvoorzieningen Minimabeleid Participatiebudget Totaal baten Saldo voor bestemming Mutatie reserves Toevoeging reserves Onttrekking reserves Totaal mutaties reserves Saldo nà bestemming
149
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
Programma 11 Maatschappelijke ondersteuning (WMO) Begroting Product
2012
2013
2014
2015
2.478.000
2.478.000
2.480.000
2.523.000
119.000
99.000
99.000
105.000
2.597.000
2.577.000
2.579.000
2.628.000
177.000
177.000
177.000
177.000
0
0
0
0
177.000
177.000
177.000
177.000
-2.420.000
-2.400.000
-2.402.000
-2.451.000
(nadelig)
(nadelig)
(nadelig)
(nadelig)
Toevoeging reserves
0
0
0
0
Onttrekking reserves
0
0
0
0
Totaal mutaties reserves
0
0
0
0
-2.420.000
-2.400.000
-2.402.000
-2.451.000
(nadelig)
(nadelig)
(nadelig)
(nadelig)
2013
2014
2015 838.000
Lasten WMO individuele verstrekkingen WMO collectieve voorzieningen Totaal lasten Baten WMO individuele verstrekkingen WMO collectieve voorzieningen Totaal baten Saldo voor bestemming Mutatie reserves
Saldo nà bestemming
Programma 12 Zorg en Welzijn Begroting Product
2012
Lasten Gezondheidszorg
872.000
846.000
832.000
Maatschappelijk werk
301.000
301.000
302.000
309.000
Jeugd en jongeren
202.000
202.000
203.000
211.000
1.375.000
1.349.000
1.337.000
1.358.000
0
Totaal lasten Baten Gezondheidszorg
0
0
0
9.000
6.000
3.000
0
0
0
0
0
9.000
6.000
3.000
0
-1.366.000
-1.343.000
-1.334.000
-1.358.000
(nadelig)
(nadelig)
(nadelig)
(nadelig)
Toevoeging reserves
0
0
0
0
Onttrekking reserves
0
0
0
0
Totaal mutaties reserves
0
0
0
0
-1.366.000
-1.343.000
-1.334.000
-1.358.000
(nadelig)
(nadelig)
(nadelig)
(nadelig)
Maatschappelijk werk Jeugd en jongeren Totaal baten Saldo voor bestemming Mutatie reserves
Saldo nà bestemming
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
150
Programma Algemene dekkingsmiddelen Begroting Product
2012
2013
2014
2015
Lasten Lokale heffingen
0
0
0
0
Algemene uitkering
0
0
0
0
208.000
163.000
98.000
-138.000
56.000
69.000
8.000
-114.000
247.000
247.000
248.000
267.000
21.000
21.000
21.000
22.000
532.000
500.000
375.000
37.000
Algemene lasten en baten Financiering WOZ Heffing en invordering Totaal lasten Baten Lokale heffingen Algemene uitkering Algemene lasten en baten Financiering WOZ Heffing en invordering Totaal baten Saldo voor bestemming
2.193.000
2.311.000
2.433.000
2.443.000
14.803.000
14.959.000
15.161.000
14.880.000
180.000
0
0
0
1.099.000
2.163.000
815.000
2.551.000
0
0
0
0
17.000
17.000
17.000
17.000
18.292.000
19.450.000
18.426.000
19.891.000
17.760.000
18.950.000
18.051.000
19.854.000
(voordelig)
(voordelig)
(voordelig)
(voordelig)
Mutatie reserves Toevoeging reserves
90.000
90.000
90.000
90.000
Onttrekking reserves
54.000
29.000
52.000
295.000
-36.000
-61.000
-38.000
205.000
Totaal mutaties reserves Saldo nà bestemming
151
17.724.000
18.889.000
18.013.000
20.059.000
(voordelig)
(voordelig)
(voordelig)
(voordelig)
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
152
Recapitulatie Meerjarenbegroting 2012-2015
153
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
154
Recapitulatie Programma's 2012-2015 Lasten en Baten: Programma:
Begroting 2012
Begroting 2013
Begroting 2014
Begroting 2015
Lasten: 1. Bestuur en organisatie
2.576.000
2.572.000
2.585.000
2.810.000
2. Openbare orde en veiligheid
1.348.000
1.373.000
1.368.000
1.392.000
3. Openbare ruimte en verkeersveiligheid
3.739.000
3.637.000
3.695.000
3.666.000
4. Water
1.237.000
1.316.000
1.395.000
1.483.000
5. Bouwen en milieu
3.469.000
3.411.000
3.434.000
3.508.000
6. Ruimtelijke- en econ. Ontwikkeling
4.482.000
4.795.000
2.398.000
2.880.000
7. Publieke dienstverlening
677.000
731.000
742.000
784.000
8. Onderwijs
1.470.000
1.439.000
1.396.000
1.373.000
9. Sport, cultuur en recreatie
3.160.000
2.891.000
2.964.000
2.932.000
10. Werk en Inkomen
4.276.000
4.270.000
4.270.000
4.330.000
11. Maatschappelijke ondersteuning (WMO)
2.597.000
2.577.000
2.579.000
2.628.000
12. Zorg en Welzijn
1.375.000
1.349.000
1.337.000
1.358.000
532.000
500.000
375.000
37.000
13. Algemene Dekkingsmiddelen Totaal lasten:
30.938.000
30.861.000 28.538.000
29.181.000
Programma:
Begroting 2012
Begroting 2013
Begroting 2015
Begroting 2014
Baten: 1. Bestuur en organisatie
20.000
20.000
20.000
20.000
2. Openbare orde en veiligheid
13.000
13.000
13.000
13.000
3. Openbare ruimte en verkeersveiligheid
156.000
106.000
106.000
106.000
4. Water
1.147.000
1.235.000
1.329.000
1.430.000
5. Bouwen en milieu
2.870.000
2.870.000
2.870.000
2.870.000
6. Ruimtelijke- en econ. Ontwikkeling
3.875.000
3.695.000
1.316.000
2.105.000
318.000
318.000
322.000
318.000
47.000
20.000
20.000
20.000
579.000
579.000
579.000
579.000
3.210.000
3.210.000
3.210.000
3.210.000
177.000
177.000
177.000
177.000
9.000
6.000
3.000
0
7. Publieke dienstverlening 8. Onderwijs 9. Sport, cultuur en recreatie 10. Werk en Inkomen 11. Maatschappelijke ondersteuning (WMO) 12. Zorg en Welzijn 13. Algemene Dekkingsmiddelen
18.292.000
19.450.000 18.426.000
19.891.000
Totaal baten:
30.713.000
31.699.000 28.391.000
30.739.000
Saldo voor bestemming:
155
-225.000
838.000
-147.000
1.558.000
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
Mutaties Reserves: Programma:
Begroting 2012
Begroting 2013
Begroting 2014
Begroting 2015
Storting reserves: 1. Bestuur en organisatie
0
0
0
0
2. Openbare orde en veiligheid
0
0
0
0
3. Openbare ruimte en verkeersveiligheid
0
0
0
0
4. Water
0
0
0
0
5. Bouwen en milieu
0
0
0
0
500.000
96.000
55.000
435.000
0
0
0
0
6. Ruimtelijke- en econ. Ontwikkeling 7. Publieke dienstverlening 8. Onderwijs 9. Sport, cultuur en recreatie
0
0
0
0
100.000
100.000
100.000
100.000
10. Werk en Inkomen
0
0
0
0
11. Maatschappelijke ondersteuning (WMO)
0
0
0
0
12. Zorg en Welzijn 13. Algemene Dekkingsmiddelen
Totaal stortingen:
Programma:
0
0
0
0
90.000
90.000
90.000
90.000
690.000
286.000
245.000
625.000
Begroting 2012
Begroting 2013
Begroting 2014
Begroting 2015
Onttrekkingen reserves: 1. Bestuur en organisatie
0
0
0
0
31.000
14.000
31.000
14.000
431.000
417.000
431.000
417.000
0
0
0
0
5. Bouwen en milieu
38.000
21.000
38.000
21.000
6. Ruimtelijke- en econ. Ontwikkeling
10.000
0
7.000
0
7. Publieke dienstverlening
15.000
70.000
0
0
8. Onderwijs
217.000
204.000
217.000
204.000
9. Sport, cultuur en recreatie
44.000
2. Openbare orde en veiligheid 3. Openbare ruimte en verkeersveiligheid 4. Water
204.000
44.000
204.000
10. Werk en Inkomen
0
0
0
0
11. Maatschappelijke ondersteuning (WMO)
0
0
0
0
12. Zorg en Welzijn 13. Algemene Dekkingsmiddelen
Totaal onttrekkingen: Totaal mutaties reserves Resultaat na bestemming:
Gemeente Drechterland – Begroting 2012
0
0
0
0
54.000
29.000
52.000
295.000
1.000.000
799.000
980.000
995.000
-310.000
-513.000
-735.000
-370.000
85.000
1.351.000
588.000
1.928.000
156