Verzekerde wil vooral keuzevrijheid

iza De zorgverzekeraar voor de publieke sector

izainbedrijf jaargang 8 nummer 3 oktober 2012

izainbedrijf

1

Informatiekrant voor werkgevers

“Wij besteden extra aandacht aan belonen en waarderen” Zie pagina 4 >

Inhoud 3

IZA’s zorg om de toekomst Hoe houden we de zorg in de toekomst betaalbaar voor werkgevers en verzeker­ den? IZA adviseert de politiek erover.

6

Artsen moeten exact en concreet informeren Hoogleraar Danielle Timmermans onder­ zoekt hoe patiënten beter geïnformeerd kunnen worden. IZA sponsort haar leer­ stoel.

2

3 4 6 7 8

Ook in dit nummer: Capelle aan den IJssel bouwt ultra­ moderne gemeentewerf | Soest en Terneuzen winnen prijsvraag IZA is jarig en trakteert Gemeente Hoorn is beste werkgever Meer tijd besteden aan leuke werktaken Bedrijfszorg 2013: meer vergoedingen, lagere premie In het werkveld: IZA directeur Verkoop Boy Sluiter | Vraag en antwoord

Gemeenten, provincies en waterschappen kiezen voor IZA

Verzekerde wil vooral keuzevrijheid IZA Manager Verkoop Roelina Vis kan niet anders dan tevreden zijn. Onlangs heeft IZA een nieuw contract gesloten met de Vereniging van Nederlandse Gemeenten, het Interprovinciaal Overleg en de Unie van Waterschappen. Kortom, gemeenten, provincies en waterschappen kiezen opnieuw voor IZA. Natuurlijk is deze uitkomst zeer positief voor IZA, maar volgens Vis pakt deze ook goed uit voor de medewerkers van gemeenten, provincies en waterschappen. Zij kunnen volgend jaar kiezen voor een volledig vernieuwd en eigentijds aan­ bod: IZA voert meer keuzevrijheid in. Vis is blij dat ze dit aan haar klanten kan presenteren. “Het is echt een verbetering; met nadruk op kwaliteit, toegankelijke zorg en ruime vergoe­ dingen en dat tegen een scherpe prijs.” Keuzevrijheid De contractvernieuwing heeft IZA aangegrepen om het aanbod goed tegen het licht te houden. Vis: “De aanbesteding gaf ons de mogelijkheid opnieuw te kijken naar wat verzekerden van hun zorgverzekeraar vragen.” En die verzekerde anno 2012 wil vooral keuzevrijheid. Dat komt duidelijk naar voren in de onderzoeken die IZA laat uit­ voeren. “Als het gaat om hun gezondheid willen mensen zelf de regie voeren. Dus een verzekering kiezen die het beste past bij jouw situatie en levensstijl en daarmee ook zelf bepalen hoe hoog de premie uitvalt.” Het past binnen de tijdgeest dat klanten van IZA kunnen kiezen uit een uit­ gebreid aanbod. Zo is er bij de basisverzekering keuze uit een restitutie- en naturaverzekering. En er zijn nog meer redenen om voor IZA als zorgverzekeraar te kiezen. Vanaf volgend jaar krijgen verzekerden via Mijn IZA niet alleen een actueel overzicht van het verbruikte eigen risico, maar ook meer inzicht in hun zorgverbruik. Vis:

“Dat willen onze verzekerden graag. Het zijn verantwoordelijke mensen, blijkt uit onderzoek. Zij willen zelf een bijdrage leveren aan het in de hand houden van de zorgkosten.” Naast het inzichtelijk maken van zorgconsumptie maakt IZA via haar site ook de kwaliteitsverschillen in de zorg duidelijk voor de verzekerden. “Zo helpen we onze klanten een verantwoorde keuze te maken”, legt Vis uit. Verder is er vanaf volgend jaar extra aandacht voor mantelzorgers. IZA wil hen tijde­ lijk ontlasten van hun zware taak, met advies en vervangende zorg. Goed werkgeverschap Ook werkgevers staan achter keuzevrijheid in de zorgverzekering die zij collectief aanbieden aan hun medewerkers. Vis: “Het getuigt van goed werkgeverschap: je biedt medewerkers betere secundaire arbeidsvoorwaarden.” Niet alleen hun

“De IZA-verzekering getuigt van goed werkgeverschap” werknemers maar ook de werkgevers zelf mogen in 2013 meer verwachten van IZA. “Volgend jaar zetten we via Bedrijfszorg* flink in op preventie. Het gaat om maatregelen gericht op het voorko­ men van aandoeningen waardoor medewerkers niet hoeven te verzuimen. Zo gaan we bijvoor­

beeld leidinggevenden ondersteunen bij hun taak als verzuimcoach.” Vanaf januari volgend jaar kunnen gemeenten, provincies en waterschappen via internet inhou­ delijk specifiekere informatie krijgen. Zo wordt het mogelijk om in een beveiligde omgeving rapportages te raadplegen van interventies die in de organisatie zijn ingezet. Het binnenhalen van het nieuwe contract is voor IZA een mijlpaal. Vis: “Met een groep collega’s hebben we hier een jaar met hart en ziel aan gewerkt. De komende jaren gaan we onderzoeken of we ons zorgaanbod ook voor andere doelgroe­ pen beter op maat kunnen snijden. Een mooie nieuwe uitdaging.” * Meer informatie over wat Bedrijfszorg in 2013 te bieden heeft, vindt u op pagina 7.

IZA ondersteunt verzuimcoaches Vaak zijn leidinggevenden verantwoordelijk voor uitvoering van verzuimbeleid. IZA helpt met bijvoorbeeld interventies en trainingen. Lees verder op pagina 7 4

Het eigen risico; hoe zit het ook alweer? Wat valt wel onder het eigen risico en wat niet? Lees verder op pagina 8 4

iza De zorgverzekeraar voor de publieke sector

2

Alles naar wens in Capelle aan den IJssel

Van oude machinefabriek naar ultramoderne gemeentewerf De gemeente Capelle aan den IJssel besteedt veel aandacht aan het moderniseren van de huisvesting. Het pronkstuk is de nieuwe gemeentewerf: een ultramodern gebouw waarbij niet alleen veel aandacht uitgaat naar de medewerkers, maar ook naar het milieu en de omgeving. De nieuwe gemeentewerf is te vinden op het voormalig industriële gebied aan de Groenedijk in Capelle. De oude machinefabriek en alle opstallen hebben plaats gemaakt voor alles wat de afde­ ling Stadsbeheer zich maar kan wensen: een ver­ nieuwde milieustraat, genoeg voertuigstallingen en natuurlijk een gemeentewerf. Gemeentesecre­ taris Gerrit Kruijt is als projectdirecteur verant­ woordelijk geweest voor de complete herontwik­ keling van het gebied. “Onze buitendienst zat al sinds de jaren tachtig min of meer tijdelijk in de oude machinefabriek, maar die voldeed echt niet meer aan onze eisen. Nu hebben we een prachtig gebouw, dat zowel innovatief als functioneel is.”

“Als je voor elke spade die je in de grond zet vijf ambtelijke procedures moet doorlopen, wordt het niets” Gebruik natuurlijk licht De gemeente Capelle wilde de gemeentewerf op een goede manier in de omgeving laten passen. Het gebouw is milieutechnisch zo zuinig mogelijk gemaakt en bestaat uit duurzame en natuurlijke materialen. Kruijt: “Voor het koelen en verwar­ men van het gebouw gebruiken we het water uit de IJssel. Daarnaast hebben we een groendak en zogenaamde ‘suntrackers’. Dit zijn een soort spiegels die het zonlicht binnen het gebouw reflecteren, zodat we optimaal gebruikmaken van het natuurlijke licht. Ook nu het gebouw staat, proberen we steeds een tussenweg te vinden tussen nieuwe ontwikkelingen en functionaliteit. Zo schakelen we binnenkort over naar elektrische voertuigen voor onze buitendienst. Door middel

van zonnecollectoren op de stalling willen we zelf energie opwekken om de auto’s ’s nachts te kun­ nen laden.” Flexibel samenwerken De gemeente Capelle aan den IJssel probeert ook op andere manieren het werkgemak van het personeel op de gemeentewerf te bevorderen, bijvoorbeeld door de samenvoeging van de bin­ nen- en buitendienst. “Alleen al het delen van alle faciliteiten in het gebouw komt de onderlinge samenwerking ten goede,” legt Gerrit Kruijt uit. “Daarbij kunnen mensen nu direct bij elkaar aan het bureau staan als er operationele kwesties zijn. Van twee werelden is één wereld gemaakt.” Ook bij de indeling van het gebouw is rekening gehouden met de wensen van de medewerkers. “De werkplekken zijn zo gemaakt, dat er waar

nodig flexibel gewerkt kan worden. Dit is voor de komst van de nieuwe gemeentewerf al getest op twee verdiepingen in het gemeentehuis. De medewerkers zijn daar zo tevreden over, dat we het concept op alle dertien verdiepingen van het gemeentehuis gaan uitrollen.” Complexe puzzel Het was een complexe puzzel om te zorgen dat de afdeling Stadsbeheer tijdens de herontwikkeling kon blijven functioneren, aldus de projectdirec­ teur. “Het was geen braakliggend terrein. Op de plek van de oude gemeentewerf moest de nieuwe komen, terwijl alles moest blijven draaien. Maar dat proces is uitermate goed verlopen. Belangrijk is te zorgen dat je als projectdirecteur voldoende mandaat hebt. Als je voor iedere spade die je in de grond zet vijf ambtelijke procedures moet

doorlopen, wordt het niets. Wat het project ver­ der heeft laten slagen, is denk ik dat we de mede­ werkers vanaf de allereerste stap hebben betrok­ ken en met ideeën hebben laten komen. Wat in de praktijk werkt, weten zij immers het allerbeste.”

Gemeentesecretaris Gerrit Kruijt betrok de medewerkers vanaf de eerste stap bij de modernisering

Soest en Terneuzen winnen prijsvraag IZA Bezoekers van het VNG Jaarcongres dat in juni werd gehouden, konden in de stand van IZA mee­ doen met een prijsvraag over verzuim en vitali­ teit. De belangstelling hiervoor was groot. We ontvingen ongeveer tweehonderd inzendingen. De gemeenten Soest en Terneuzen kwamen als winnaars uit de trekking. Zij krijgen een IZA

Gezondheidstour die ze voor hun medewerkers kunnen inzetten. Deze tour bestaat uit onder andere een gezondheidscheck inclusief deskundig advies over een gezonde leefstijl, het meten van cholesterol, suikerwaarde en bloeddruk. De win­ naars hebben de prijs inmiddels ontvangen uit handen van hun IZA accountmanager.

Wilt u weten wat IZA voor u kan betekenen op het gebied van verzuimbeheersing en preventie? Neem dan contact op met uw IZA accountmana­ ger voor de meest actuele informatie, advies of ondersteuning.

Colofon IZA in bedrijf is een uitgave van IZA Zorgverzekeraar en verschijnt vier keer per jaar. Collectiviteiten en andere relaties van IZA krijgen deze krant toegestuurd. Nummer 3, oktober 2012 • Hoofdredactie: IZA Zorgverzekeraar • Concept, redactie en productie: HDtt Communicatieadvies, Nijmegen • Fotografie: Marco Bakker, Guido Benschop, Joyce van Belkom, Anoek Bleumer, Mark Kuipers, Jurjen Poeles, iStockphoto, Stef Verstraaten • Beeldredactie: Anoek Bleumer • Artdirection en vormgeving: Wunderbar, Nijmegen • Druk: Enveloprint bv, Dinxperlo • Redactieadres: IZA in bedrijf, Postbus 445, 5600 AK Eindhoven • E-mail: [email protected]

izainbedrijf

Actueel

3

IZA’s visie op zorglandschap nabije toekomst

Gezondheidswinst en dus patiënt staat centraal De almaar stijgende kosten van de gezondheidszorg zijn voor het nieuwe kabinet een groot probleem. Ook verzekerden en werkgevers zijn de dupe. Zo geeft een gezin met een modaal inkomen nu al 20% uit aan zorgkosten. Vinden er geen structurele veranderingen plaats, dan is dat 40% in 2040. Kortom, het roer moet om. “De vraag is niet: moet het roer om, maar: welke kant gaat het schip op?”, aldus Jan Mol, hoofd public affairs bij Coöperatie VGZ, waar IZA deel van uitmaakt. “Nu worden verrichtingen vergoed en niet het resultaat van de behandeling. Dit leidt vaak tot situaties waarin patiënten in een behandelingscircuit terechtkomen zonder dat wordt gekeken naar de effectiviteit van al deze zorg. Ook krijgen sommige patiënten te lang de verhoudingsgewijs dure tweedelijnszorg van een specialist, terwijl ze ook in de eerste lijn – bijvoorbeeld door de huisarts – behandeld zouden kunnen worden.” Eind vorig jaar gaf het kabinet-Rutte al aan dat een verschuiving in de zorg noodzakelijk is om verdere kostenstijgingen te beperken. In het kort komt het erop neer dat het accent wordt verlegd van zorg naar preventie, van professionele zorg naar zelf-/mantelzorg en van specialistische zorg in een zorginstelling naar eenvoudigere zorg thuis. Gespecialiseerde zorg in speciale centra Het kabinet wil bovendien dat de alledaagse zorg zo dicht mogelijk bij de patiënt wordt aangebo­ den. Voor specialistische zorg kan uw medewerker terecht in gespecialiseerde centra. De begelei­ ding en nazorg moet hij dan wel weer in de regio kunnen krijgen. Dit is ook in het belang van uw medewerker die hierdoor dichter bij zijn familie kan herstellen en geen verre afstanden hoeft te overbruggen. Klinkt eenvoudig, maar vergt in de praktijk een totaal andere manier van denken en werken. Op lokaal en regionaal niveau zullen zorgverleners uit de eerste en tweede lijn en zorgverzekeraars nauwer met elkaar moeten samenwerken. De zorg moet rondom de zorgvraag van de patiënt

in zogeheten zorgketens worden georganiseerd. In samenspraak tussen de partijen wordt daar­ voor een budget vastgesteld. Het budget wordt bepaald op basis van de samenstelling van de inwoners van die regio. Zijn zij relatief meer zorgbehoevend omdat ze ouder zijn, dan is het budget hoger dan in een gezonde ‘jonge’ regio. Mol stelt dat de zorgverleners de zorg samen zo moeten verlenen dat er gezondheidswinst bij de patiënt wordt geboekt. Het is overigens nog

“Leefstijlinterventies in het basispakket; daar hebben verzekerden én werkgevers baat bij” niet duidelijk hoe dit criterium wordt ingevuld. “Er zijn bepaalde aandoeningen, zoals chroni­ sche longziekten, waarbij een stabilisering ook gezondheidswinst kan betekenen. De specifieke invulling van dit criterium is onderwerp voor nader onderzoek.” Winst samen delen Een gevaar bij regionale budgettering is dat bud­ getten nodeloos opgemaakt worden omdat anders korting dreigt in de daaropvolgende jaren. Mol onderkent dit. “Vandaar dat in het nieuwe zorg­ landschap niet alleen de gezondheidswinst, lees de patiënt, centraal staat, maar dat deze winst ook wordt beloond. Als de zorgverleners erin slagen om mensen gezonder te maken en ook nog binnen het gestelde budget te blijven, dan is er sprake van shared saving. Dat houdt in dat ver­ zekerden, zorgaanbieders en zorgverzekeraars de besparing op het budget samen verdelen. Dit kan

leiden tot lagere zorgpremies voor verzekerden en werkgevers of tot het ontwikkelen van inno­ vatieve zorgprojecten.” Mol beseft dat een systeem waarbij zorg en budget­tering in sterke mate wordt gelokaliseerd en georganiseerd rondom de patiënt, aanzien­ lijk afwijkt van de huidige opzet. “Het zal niet van vandaag op morgen worden gerealiseerd. Daarom hebben wij ervoor gepleit om dat in experimenten en pilots uit te werken. Dit voorstel heeft de minister van VWS uit het kabinet-Rutte overgenomen. Daar zijn we blij mee. Onderwerpen van onderzoek zijn onder meer de definitie van en het meten van gezondheidswinst en mededingings­ technische aspecten.” Goed voor verzekerden en werkgevers Ook als het gaat om vergoedingen door het basispakket, adviseert IZA de politiek. Zo gaat Mol een lans breken voor actieve leef­ stijlinterventies, die nu niet door het basis­ pakket worden vergoed. “Uit wetenschap­ pelijk onderzoek blijkt dat het toepassen van actieve leefstijlinterventies naast een besparing in zorgkosten van € 50 miljoen ook circa € 200 miljoen aan maatschappelijke kosten als re-integratie kan besparen. Het College voor zorgverzekeringen adviseert dergelijke leefstijl­ interventies in het basispakket op te nemen. Want daar hebben verzekerden én – door het tegengaan van verzuim – werkgevers baat bij. Reden genoeg voor ons om hier onder meer bij politieke partijen sterk voor te pleiten.” Dat geldt ook voor de budgetten voor extramu­ rale zorg en multidisciplinaire zorgverlening die in 2012 zijn geslonken. “Als het nieuwe kabinet de zorg zo veel mogelijk van de tweede naar de eerste lijn wil verschuiven moet dat wel gepaard gaan met realistische budgetten. Bezuinigingen werken averechts. We zien het als onze taak om, waar mogelijk, de overheid bij te sturen zodat het schip op koers blijft.” Jan Mol: “Sommige patiënten krijgen te lang de verhoudingsgewijs dure tweedelijnszorg van een specialist”

IZA informeert u

IZA bestaat 60 jaar en trakteert!

In november en december zoekt IZA u op om u en uw medewerkers persoonlijk te informeren over uw IZA zorgverzekering in 2013. Uw accountmanager bespreekt graag de mogelijkheden met u. Neem voor meer informatie contact op met uw accountma­ nager of bezoek onze website: www.iza.nl.

IZA bestaat 60 jaar. Als blijk van waardering voor onze verzekerden organiseren wij in december vier feestelijke Jubileumdagen in het Openlucht­ museum te Arnhem. U, uw gezinsleden en uw medewerkers krijgen 50% IZA Jubileumkorting op het entreekaartje! Tijdens de sfeervolle winteropenstelling van het museum volgt u

IZA SINDS 1952

de speciale IZA Gezondheidstour. Geniet van een fantastische en historische IZA-dag. Uw persoonlijke uitnodiging volgt binnenkort.

iza De zorgverzekeraar voor de publieke sector

4

Een bijzondere ‘bordjeslunch’ draagt bij aan de werksfeer

Gemeente Hoorn Beste Werkgever publieke sector

Een geweldige plek om te werken De gemeente Hoorn is uitgeroepen tot Beste Werkgever in de publieke sector. Het ziekteverzuim is laag, de medewerkers tevreden en de bedrijfsresultaten goed. Het geheim? “We luisteren goed naar wat onze werknemers willen en besteden ons geld op een slimme manier,” aldus Frans Mencke, gemeentesecretaris en adviseur van het College voor Arbeidszaken.

Verricht een medewerker een bijzondere prestatie, dan staan Frans Mencke en collega’s daar expliciet bij stil

Hoorn is de enige gemeentelijke werkgever die op de lijst van Great Places to Work voorkomt en daar is Frans Mencke trots op: “Uit het onderzoek blijkt dat onze medewerkers erg tevreden zijn en dat we een onderscheidend organisatiebeleid hebben. In het juryrapport wordt specifiek genoemd dat wij het opvallend goed doen op het punt van belonen en waarderen. Op het moment dat er een bijzon­ dere prestatie is verricht, wordt daar expliciet bij stilgestaan en zetten we de medewerkers die dat

Yoga in de raadzaal Onlangs hield de gemeente Hoorn de Fit en Gezond-weken; twee weken volledig in het teken van gezondheid en bewegen. Pedro Koning, coördinator Sportopbouwwerk: “We startten met z’n allen met een gezond ontbijt en dagelijks was er vers fruit. Om bewustwording te creëren, organiseerden we lezingen over voeding en overgewicht. Daarnaast kon het personeel zowel buiten als in de raadzaal allerlei sporten zoals yoga, tai chi en zumba uitproberen. We heb­ ben de hulp van IZA ingeschakeld, omdat medewerkers graag een conditietest en bloed- en suikermeting wilden. IZA heeft toen onder andere de FitCheck-zuil, een soort verplaatsbare gezondheids­k iosk, en een diëtist en podotherapeut voor ons geregeld. De medewerkers waren razend enthousiast. Een aanrader voor iedere gemeente!” > www.sportopbouwwerkhoorn.nl

mogelijk hebben gemaakt extra in het zonnetje. We hebben daar zelfs een commissaris ‘vieren’ voor.” De ‘bordjeslunch’ Extra aandacht voor belonen en waarderen is volgens Mencke slechts een van de dingen die bij kunnen dragen aan de tevredenheid van het personeel. “We luisteren ook goed naar wat onze medewerkers willen,” vertelt de gemeentesecre­ taris. “Wij doen dat onder andere in de vorm van een zogenoemde ‘bordjeslunch’, die we eens per maand houden. Binnen de organisatie circuleert een aantal bordjes met de opdruk ‘de directie nodigt je uit’. Die worden door het personeel zelf doorgegeven en zo ontstaat er iedere maand een lunch met vijftien willekeurige medewerkers. Daarin bespreken we zaken als werkomstandig­ heden en werksfeer. Zo krijgen we hele aardige suggesties over wat we nog beter kunnen doen.” Slim besteden Naast het doorvoeren van kleine veranderin­ gen aan de hand van de ‘bordjeslunch’, staat de gemeente ook voor grotere opgaven. Want net als veel andere gemeenten moet ook Hoorn 10% bezuinigen op de bedrijfsvoering. Frans Mencke

legt uit hoe de directie het geld daarom op een slimme manier besteedt: “Wij zijn onder meer zelf onze opleidingsactiviteiten gaan organiseren, in de vorm van de West-Friesland Academie.” Daarbij wordt iemand van buitenaf ingehuurd, die intern een aantal trainers opleidt. Zij trainen vervolgens weer zo’n honderd van hun collega’s. Op deze manier is bijvoorbeeld bij projectmatig werken de kwaliteitsslag gemaakt, met een fractie van het geld dat de gemeente kwijt zou zijn geweest met een externe oplossing. “Het is dus efficiënter, maar ook zeker leuker voor medewerkers, omdat ze de kans krijgen om van elkaar te leren. Het gemeentehuis is tevens een leerhuis geworden en de raadzaal een collegezaal.” Samen werken aan duurzame inzetbaarheid Wat ziekteverzuim betreft gaat het met Hoorn ook de goede kant op. De gemeente zat boven het landelijk gemiddelde, maar duikt daar met 4,6% nu juist onder. “Daarin hebben we zeker een goede partner aan IZA. Zij helpen ons met de duurzame inzetbaarheid van onze medewer­ kers, bijvoorbeeld door het Bedrijfszorgpakket. IZA heeft ook veel voor ons betekend toen we twee Fit en Gezond-weken wilden organiseren (zie kader). Die weken zijn een daverend succes geworden en dat is zeker iets om mee te nemen naar volgend jaar, als we onder meer het project Duurzame Inzetbaarheid verder uitrollen in de organisatie. Daarnaast blijven we destilleren wat we nog beter kunnen doen. Want het is natuurlijk hartstikke mooi om een Great Place to Work te zijn, maar we gaan ons nu sterk maken om dat ook te blijven.”

izainbedrijf

De klant centraal

5

GOED VAN IZA

Aanvullend verzekeren? Meer keuze! Waar de ene medewerker vooral fysiotherapie nodig heeft, moet de ander wat vaker naar de tandarts. Zo heeft iedereen zijn eigen zorgbehoefte. IZA begrijpt dat en introduceert een nieuwe pakketstructuur voor de aanvullende verzekeringen. Zo kunnen uw medewerkers de dekking selecteren die bij ze past. Van oudsher kiezen werknemers in de publieke sector vaak voor een aanvullende verzekering. In 2013 is die verzekering nog meer toegespitst op hun wensen. IZA presenteert dan namelijk een nieuwe pakketstructuur. De basisverzekering heet vanaf 1 januari 2013 IZA GezondSamenPolis. Voor de aanvullende pakketten is er keuze uit vier niveaus IZA Extra Zorg (1, 2, 3 en 4) en daarnaast drie niveaus IZA Extra Tand (1, 2 en 3). Uw mede­ werkers bepalen zelf welke dekking passend is. Bijvoorbeeld IZA Extra Tand 3 en IZA Extra Zorg 1. Of geen tandartsdekking maar wel IZA Extra Zorg 3.

goedingen en ingewikkelde tandartscodes die al dan niet worden vergoed. Orthodontie tot 18 jaar valt onder IZA Extra Zorg 2, 3 en 4. Dat betekent dat uw medewerkers geen aparte tand­ artsdekking af hoeven te sluiten als een kind een beugel nodig heeft. Wel zo klantvriendelijk. Naast de extra vergoedingen en betere differen­ tiatie tussen de pakketten, heeft IZA er nadruk­ kelijk voor gekozen om het goede te behouden. Een voorbeeld: IZA blijft in alle aanvullende zorgpakketten de eerste twintig fysiotherapie­ behandelingen vergoeden als er sprake is van een chronische aandoening.

Extra vergoedingen De nieuwe aanvullende verzekeringen bieden in 2013 extra vergoedingen. Zo is er een budget voor eerstelijns psychologische zorg dat per pakket­ niveau oploopt. Hetzelfde geldt voor de tandarts­ verzekering. Door met budgetten te werken, zijn onze verzekerden verlost van gedeeltelijke ver­

Solidair met elkaar Door fysiotherapie, maar ook het kraampakket, breed te blijven vergoeden, stimuleert IZA als vanouds solidariteit. Dat is eveneens de reden dat het gezinscriterium blijft bestaan. Dat wil zeg­ gen dat voor de partner en kinderen (jonger dan 18 jaar) van uw werknemer automatisch hetzelfde

aanvullende pakket geldt. Dat houdt de premie voor iedereen betaalbaar. Zelf doet IZA een duit in het zakje door scherpe contracten af te sluiten met zorgaanbieders. En ook de werkgeversbijdrage zorgt ervoor dat extra zorg toegankelijk blijft. Nieuw aanbod in november Uw medewerkers krijgen een nieuw verzekerings­ aanbod voor 2013. Dit aanbod is vergelijkbaar met

hun huidige verzekering. Natuurlijk zijn zij vrij om dat aan te passen en pakketten te kiezen die beter aansluiten bij hun situatie. In november liggen de nieuwe polissen, met premies, bij uw werknemers op de mat. Wilt u alvast meer weten over de verbeteringen in 2013? Neem dan contact op met uw IZA accountmanager.

Wist u dat … … het medewerkersbestand van gemeenten weer ouder en vrouwelijker is geworden. De gemiddelde leeftijd is met een halfjaar gestegen tot 46,3 jaar. Het aantal 60-plussers is toegenomen tot ruim 16.000. Dat is ruim twee keer zoveel als vijf jaar geleden. Dit blijkt uit de Personeelsmonitor 2011 (editie mei 2012) van het A+O fonds Gemeenten.

… het ziekteverzuimpercentage van gemeenten in 2011 licht is toegenomen tot 5,4%. Dat is een toename van 0,1 procentpunt ten opzichte van 2010. Het landelijke ziekteverzuimpercentage is in 2011 juist gedaald met 0,2 procentpunt naar 4,2%. Ook dit blijkt uit de Personeelsmonitor 2011. … geluidsoverlast op de werkvloer concentratieen productiviteitsverlies oplevert. Ook in kantoor­ ruimten, en al zodra er twee of meer werknemers in één ruimte zitten. Het gepraat van medewerkers, bijvoorbeeld tijdens een overleg of telefoongesprek, kan al betekenen dat collega’s 4% tot 41% meer fouten maken dan bij stilte. In de norm NEN-EN-ISO 3382-3 staat hoe u het geluid op de werkplek objectief kunt meten en wat u kunt doen tegen geluidsoverlast.

IZA steunt verkiezing voor Jonge Ambtenaar van het Jaar In januari 2013 wordt voor de elfde keer de Jonge Ambtenaar van het Jaar verkiezing gehouden. Deze wedstrijd geldt als een platform voor jonge ambtenaren (onder de 36 jaar), die een visie heb­ ben op (werken bij) de overheid, die de ambitie hebben om vernieuwing tot stand te brengen en die verbindingen leggen tussen verschillende partijen. De winnaar mag een jaar lang de eer­ volle titel ‘Jonge Ambtenaar van het Jaar’ dragen. Christophe van der Maat, initiatiefnemer van het concept Zelfstandig Publiek Professional (ZPP), won de titel het afgelopen jaar. IZA vindt het

belangrijk om jong talent te onder­ steunen en om hen kansen te bieden zich te ontwikkelen binnen de publieke sector. Daarom sponsort IZA via Stichting FUTUR de Jonge Ambtenaar van het Jaar verkiezing 2013. Meedoen of iemand aanmelden? Binnenkort kunnen kandidaten zich nomineren en volgt een intensieve selectiedag. Kent u iemand die kans maakt op deze titel? Kijk voor meer informatie over het profiel en de verkiezing op www.javhj.nl.

IZA voor sociale minima in Rotterdam De gemeente Rotterdam biedt haar sociale minima vanaf 1 januari 2013 IZA Cura aan als collectieve zorgverzekering. IZA Cura heeft een aanbesteding door de gemeente gewonnen en mag de verzekering nu vijf jaar verzorgen. Daarna is nog tweemaal een verlenging met één jaar mogelijk. De collectieve zorgver­ zekering van IZA Cura is bedoeld voor Rot­ terdammers met een laag inkomen. Het gaat om mensen met een WWB-uitkering (Wet werk en bijstand) en mensen met een inkomen tot

130% van het minimumloon. Ook kunnen klan­ ten van de Kredietbank Rotterdam deelnemen aan de verzekering. Op dit moment maken ruim 67.000 verzekerden gebruik van de huidige collectieve verzekering. Deze groep krijgt ook bij IZA Cura korting op de basisverzekering en aanvullende verzekering. Heeft uw gemeente interesse in een verzekering voor inwoners met een laag inkomen? Informeer ernaar bij uw IZA accountmanager.

iza De zorgverzekeraar voor de publieke sector

6

Controle over je eigen baan

Job crafting Met ‘job crafting’ geeft u uw werknemers de controle over hun baan in eigen hand. Door zelf hun takenpakket of manier van werken aan te passen blijven zij langer tevreden met hun werk en beter inzetbaar.

Iedereen heeft wel een deel van zijn werk dat hij het liefst zo lang mogelijk voor zich uit schuift. De een heeft een hekel aan administratie terwijl de ander vervelende telefoontjes telkens uitstelt. Met job crafting kunnen uw medewerkers daar iets aan doen. Job crafting is een manier waarop een werknemer zelf zijn baan herstructureert zonder de functieomschrijving te veranderen. Dit kan door zijn takenpakket te wijzigen of door zijn werk op een andere manier te doen. Luc Dorenbosch, die voor TNO onderzoekt hoe werknemers op deze manier hun baan kunnen aanpassen aan eigen wensen, legt uit waarom job crafting een goede aanvul­ ling vormt op bestaande instrumenten van het duur­ zaamheidsbeleid. “Het gaat er vooral om de uitdagende kanten van je baan te accentueren en de minder leuke dingen aan te pakken. Vaak blijken kleine veranderingen in je takenpakket een wereld van verschil te maken. Met een paar bescheiden aanpassingen kun je al veel meer tijd besteden aan de dingen die je leuk vindt.”

Betere zorg door een beter geïnformeerde patiënt

Van mwoa naar ja Job crafting begint met vraagtekens durven zetten. Dorenbosch: “Een baan kan altijd leuker maar om daar voor te zorgen moet je eerst weten wat je bevalt en wat niet. Maak het zo concreet mogelijk, pas dan kun je er iets aan veranderen.” Nu adviseert hij niet om het roer

“Binnen een taakomschrijving is vaak veel meer mogelijk dan gedacht” radicaal om te gooien. Je kunt niet zomaar beslissen dat je bijvoorbeeld geen administratief werk meer gaat doen, daarvoor zul je met je collega’s en werkgever moeten overleggen. Toch is er binnen een taakomschrijving vaak veel meer mogelijk dan gedacht. Dorenbosch: “Kijk eens of je met collega’s een deel van je werk kunt ruilen. Mis­ schien vinden zij de dingen waar jij op uitgekeken bent juist leerzaam en leuk.” Ook kun je proberen de taken die je minder bevallen te veraangenamen. Dorenbosch noemt dat taakdecoratie: van mwoa naar ja! “Voeg fijne dingen toe aan een vervelende klus. Als je bijvoorbeeld een hekel hebt aan archiveren, doe dat dan eens op een andere plek met een lekkere espresso of cappucino erbij.” Een andere techniek voor job crafting is het beter benutten van je sterke kanten door werk te verzamelen waar jij goed in bent. Ben jij online handig? Bundel dan al die kleine websiteklusjes die nu bij collega’s liggen tot een nieuwe websitetaak. Een betere baan begint bij jezelf Dorenbosch organiseert voor TNO speciale interventies op het gebied van job crafting. Een interventie bestaat uit een workshop van vier uur en twee reflectiesessies van twee uur. De nadruk ligt op de werknemer, niet op de werkgever. Leidinggevenden moeten vooral ruimte bieden en waar het kan meesleutelen. Die bottom-up benadering is de sleutel tot het succes. Het is nu eens niet de werkgever of de afdeling P&O die ermee aan de slag gaat, maar de werknemer zelf. Een grote gemeente die meedeed aan het onderzoek is in ieder geval erg te spreken over de resultaten. Medewerkers zijn structureel tevredener over hun baan en de meerderheid geeft na de interventie aan beter uit de voeten te kunnen met hun baan.

“Vaak blijken kleine veranderingen in je takenpakket een wereld van verschil te maken”, weet Luc Dorenbosch

Danielle Timmermans

IZA financiert een speciale leerstoel die onderzoekt hoe patiënten beter geïnformeerd kunnen worden. Hoogleraar Danielle Timmermans vertelt wat er bereikt is. Uit onderzoek blijkt dat patiënten met gelijksoortige aandoeningen in verschillende ziekenhuizen verschillende behandelingen krijgen. Dat betekent dat er niet altijd optimale zorg wordt geleverd. Een grotere betrokkenheid van patiënten bij de zorg zou dat kunnen veranderen. Ze moeten dan wel beschikken over alle informatie die nodig is om een afgewogen keuze te maken. Timmermans probeert daarvoor te zorgen. Betere informatie Een van de verbeterpunten waar Timmermans zich op richt is artsen exact, simpel en concreet te laten informeren. Specifieke aandacht is er daarbij voor de informatie over risico’s. Die zouden een doorslag­ gevende rol in het oordeel van de patiënt moeten spelen. Timmermans: “De risico’s van een ingreep zouden sterk mee moeten wegen in de beslissing voor een behandeling. Die moet je daarom zo presenteren dat de patiënt ze op waarde weet te schatten en dat hij deze niet negeert omdat ze niet goed gecommuniceerd worden.” Naast medisch personeel richt Timmermans zich ook op online-informatievoorziening. Zo werkt ze aan onlinekeuzehulpmiddelen die op een laagdrempelige en concrete manier informatie geven die je als patiënt nodig hebt om een weloverwogen keuze te maken. Een goede investering Een patiënt weet uiteindelijk zelf het beste wat goed voor hem is. Een goed geïnformeerde patiënt betekent daarom in principe minder onno­ dige zorg, minder medische fouten en betere kwaliteit van zorg. In de praktijk zijn er echter nog diverse obstakels te overwinnen. Timmer­ mans: “Patiënten hebben recht op goede informatie, iedere investe­ ring die we daarin doen, betaalt zich uiteindelijk dubbel terug.”

izainbedrijf

IZA Bedrijfszorg

7

Jan van Brero (met bril) en Pascal Bougie: “Het aantal vergoe­dingen van IZA Bedrijfszorg neemt toe, terwijl de premie daalt”

IZA Bedrijfszorg zet in 2013 extra in op preventie

Meer waar voor je geld Verzuim is vervelend. Niet alleen voor de zieke medewerker, maar ook voor uw organisatie. Verzuim kost immers geld en is in veel gevallen te voorkomen. Dankzij het vernieuwde IZA Bedrijfszorg dat in 2013 wordt geïntroduceerd, krijgt u meer mogelijkheden om productiviteit én gezondheid te bevorderen. De premies voor het pakket zijn daarbij aantrekkelijker dan ooit. Bovenop de collectieve zorgverzekering biedt IZA u Bedrijfszorg aan. IZA Bedrijfszorg vergoedt interventies die vitaliteit bevorderen en verzuim terugdringen. Bovendien ondersteunt Bedrijfs­ zorg bij integraal gezondheidsmanagement en levensfasebewust personeelsbeleid en u krijgt toegang tot het zorgnetwerk. Jan van Brero heeft als accountmanager Inkoop actief bijgedragen aan de ontwikkeling van het nieuwe IZA Bedrijfs­ zorg. Hij is trots op het resultaat: “Het nieuwe pakket biedt werkgevers meer verstrekkingen op maat. Het aantal vergoedingen neemt toe, terwijl de premie daalt.” In het vernieuwde pakket is er nadrukkelijk meer aandacht voor preventie en inzetbaarheid. Pascal Bougie, die regelmatig namens IZA als adviseur

Wat kunt u doen met het Inzetbaarheidsbudget? Als u in 2013 IZA Bedrijfszorg afsluit, ontvangt u van ons € 10 per IZA-verzekerde medewerker. Dat noemen wij het Inzetbaar­ heidsbudget. Met dit budget kunt u kiezen uit negentien cursussen. Een greep uit het aanbod: • Mindfulness • Mini-workshop Stress en ontspanning • Omgaan met weerstand bij klanten • Werk en privé in balans • Leeftijd en werk • Omgaan met agressief gedrag • Mini-workshop Aikido • Mini-workshop Schermen

bij gemeenten aan tafel zit, vertelt hoe dat eruit ziet: “Leidinggevenden en medewerkers krijgen meer mogelijkheden om hun inzetbaarheid op korte en lange termijn te analyseren en te verbe­ teren. Dit voorkomt dat medisch ingrijpen nodig is. Zo zit je dicht op het welbevinden van mede­ werkers en kun je verzuim in de kiem smoren. Het succes zit ‘m in een constructieve samenwerking en actieve houding van alle betrokkenen.” Budget en tests voor preventie Bijzonder is dat in Bedrijfszorg in 2013 een Inzet­ baarheidsbudget is opgenomen. Het gaat om een bedrag van € 10 per medewerker. Bougie: “Met dit geld kiest de werkgever zelf cursussen of trai­ ningen die ervoor zorgen dat mensen op het werk goed in hun vel zitten (zie kader). Deze leveren ieder op hun eigen manier een bijdrage aan de vitaliteit van medewerkers. We houden daarbij rekening met verschillende levensfasen. Iemand met kinderen heeft een ander soort stress dan een starter.” Van Brero vult hem aan: “Wij kunnen werkgevers adviseren welke training het meest geschikt is.” Hij is blij met deze vernieuwing in het pakket: “Hiermee stimuleer je gezond gedrag binnen een gezonde organisatie en de ervaring leert dat dit effectief is.” Ook op een andere manier brengt IZA Bedrijfszorg preventie extra onder de aandacht. Vanaf 1 januari 2013 is Zelf­ management een belangrijke pijler van het pak­ ket. Dit is erop gericht dat mensen verantwoorde­ lijkheid nemen voor hun eigen gezondheid en er actief aan werken. Concreet betekent dit dat ze online onbeperkt gratis tests kunnen invullen, betrouwbare informatie kunnen vinden, apps

Hulp voor de leidinggevende IZA Bedrijfszorg ondersteunt leiding­gevenden in hunn rol als verzuimcoach. Het pakket biedt speciaal voor managers jaarlijks twee symposia met diverse trainingen op een centrale locatie. De volgende thema’s komen aan bod: • Werkstress en burn-out • Conflicthantering op de werkvloer • De manager als loopbaancoach • Verzuimbeleid uitvoeren • Work Ability Index (WAI) in combinatie met Risico Inventarisatie

kunnen downloaden en/of e-consults kunnen krijgen van bijvoorbeeld psychologen en fysio­ therapeuten. “Het voordeel van deze nieuwe impuls is dat medewerkers meer middelen hebben om bewust bezig te zijn met hun gezondheid en dus hun inzetbaarheid”, vertelt Bougie. “Boven­ dien kunnen ze zo beter aangeven wat ze nodig hebben om gezond en vitaal te blijven. Medewer­ kers waarderen het dat de werkgever dit aanbiedt. Als werkgever krijg je zo beter zicht op risico’s en daarmee de kans om je gezondheidsbeleid aan te scherpen. In combinatie met de andere onder­ delen van Bedrijfszorg is Zelfmanagement een nuttige managementtool.” De leidinggevende als verzuimcoach Het nieuwe Bedrijfszorg bedient de leidingge­ vende nog beter. Bougie legt uit waarom juist hij ondersteuning verdient: “P&O ontwikkelt door­ gaans het verzuimbeleid. De leidinggevende is verantwoordelijk voor de uitvoering ervan. Hij is het cement van de organisatie. Hij heeft immers direct contact met de medewerkers en weet wat er speelt.” Het nieuwe pakket geeft meer handvat­

ten om vroegtijdig in te grijpen. Er zijn bijvoor­ beeld diverse interventies waarmee je gedrag kunt bijsturen of stress kunt verlichten. “Dat doet de leidinggevende niet alleen, maar samen met de professionals in het zorgnetwerk. Dit netwerk bestaat uit zorgvuldig geselecteerde en gespecia­ liseerde zorgaanbieders. Met Bedrijfszorg is dit dus verzekerde zorg en de rekening gaat daarom naar ons”, aldus Bougie. Daarnaast zijn er sympo­ sia, specifiek gericht op de leidinggevende. “Door bijeenkomsten te volgen over verzuimbeleid of conflicthantering kun je effectiever de rol van verzuimcoach pakken”, licht Van Brero toe. “Zo ontstaat er een sluitende aanpak om uitval te voorkomen en re-integratie zo gemakkelijk moge­ lijk op te pakken.” Lagere premie Al die extra mogelijkheden, terwijl de premie daalt. Hoe kan dat? Bougie legt het graag uit: “Het pakket is goedkoper omdat we scherper inkopen. Daarnaast ontdubbelen we de vergoe­ dingen door Bedrijfszorg en de zorgverzekering nog beter dankzij afspraken met de andere zorg­ verzekeraar binnen de publieke sector.” Bougie voegt nog een verklaring toe voor de premie­ verlaging: “We hebben besloten om zelf een aan­ tal preventieve interventies mee te financieren. Zo voorkom je bijvoorbeeld dat verzekerden een beroep moeten doen op duurdere curatieve zorg of met klachten rond blijven lopen die preventief snel te verlichten zijn. Het is natuurlijk ook in ons belang dat mensen gezond blijven.” Van Brero verwacht dat het nieuwe pakket van IZA Bedrijfs­ zorg in goede aarde valt: “Het is veel waar voor weinig geld en het is gemakkelijk om alles in één hand te hebben. En IZA kan wat geen enkele arbodienst kan: een goede koppeling maken tussen Bedrijfszorg en Zelfmanagement.”

Resultaat: verzuimwinst Honderden werkgevers gebruiken al jarenlang IZA Bedrijfszorg. Uit de effect­meting in 2010 is gebleken dat het verzuimwinst oplevert: • Werkgevers zetten IZA Bedrijfszorg­in ruim 79% van de gevallen preventief in. • Na 85% van de interventies is er géén sprake van verzuim. • 91% van de medewerkers is tevreden tot zeer tevreden over de inzet van het pakket. • Elke geïnvesteerde euro leverde in 2010 gemiddeld ruim 4 euro op, een rendement van gemiddeld ruim 300%.

iza De zorgverzekeraar voor de publieke sector

8

IN HET WERKVELD

Directeur Verkoop Boy Sluiter

Contactgegevens IZA accountmanagers

‘Beloftes zijn pas iets waard als je ze waarmaakt’

Wilt u advies op maat, neem dan contact op met uw IZA accountmanager. Regio Zuid Limburg/Zuidoost-Brabant Bas Koot Telefoon 06 - 51 11 71 95 E-mail [email protected]   Zuid-Holland/Zeeland Leo Vooijs Telefoon 06 - 14 74 17 49 E-mail [email protected] Edwin Willemsen Telefoon 06 - 53 53 28 36 E-mail [email protected]   Noord-Brabant Irene Dalmaijer, ad interim Telefoon 06 - 53 32 57 90 E-mail [email protected]   Regio Noord Noord-Holland Fleur Schmitz Telefoon: 06 - 41 67 85 99 E-mail [email protected]

Binnen IZA houdt de directeur Verkoop zich bezig met de verkoopactiviteiten voor alle regio’s. Boy Sluiter is net begonnen in deze functie en stelt zich in dit nummer aan u voor. “Ik werk pas twee maanden voor IZA, maar wat me meteen opvalt is dat de medewerkers heel sterk begaan zijn met de producten en het merk. Dat doet met goed. Wat je aan de klant belooft, is namelijk pas iets waard als je het waarmaakt. Simpele dingen zoals de telefoon opnemen wanneer iemand belt, nota’s bijtijds verwerken, bereikbaar zijn voor vragen: hier gebeurt het écht. IZA onderscheidt zich in positieve zin met de kwaliteit van dienstverlening.” Nooit meer navelstaren “Ook al gaat het al heel goed, het is mijn doel om nóg klantgerichter te worden. Je vervalt zo snel in navelstaren, op jezelf gericht zijn. Zeker met alle wet- en regelgeving waar je je als verzeke­ raar aan moet houden, is het soms lastig om de klant centraal te stellen. We moeten er continu voor waken dat we naar de klant blijven luisteren en hem vragen stellen. Wat zijn zijn punten van kritiek? Wat vindt hij belangrijk? De wensen van de klant moeten altijd op de eerste plaats komen, zonder uitzondering. Daar gaan we dus nog actie­ ver aan werken.” Maatwerk “Bij een van mijn vorige werkgevers, Menzis, was ik verantwoordelijk voor de collectieve contracten met bedrijven en patiëntenorganisaties. Die erva­ ring neem ik mee naar IZA, waar we soortgelijke afspraken maken in de publieke sector. Het mooie van collectiviteiten is dat je maatwerk kunt leve­ ren. Iedere doelgroep heeft zijn eigen identiteit en het is aan ons om daarbij aan te sluiten. De afgelopen vijf jaar heb ik bij een intermediair

Werkgebied: landelijk | Sinds 1 augustus directeur Verkoop bij IZA | Eerder gewerkt voor diverse verzekeraars en intermediairs | Nationale en inter­ nationale ervaring | Klaar voor een nieuwe uitdaging

gewerkt en ik ben blij om weer terug te zijn in de zorgverzekeringsbranche. Het is een belangrijke tijd: door de vergrijzing hebben onze klanten de producten die we ontwikkelen steeds harder nodig. Als je er dan voor kunt zorgen dat zorg­ inkoop en verzekering goed op elkaar afgestemd zijn, is dat heel bevredigend.” Sociaal, kritisch en transparant “In alle producten die IZA aanbiedt en ont­wikkelt zijn drie kernwaarden voelbaar: sociaal,

Vraag en antwoord

kritisch en transparant. Dat past ook bij wie ik als persoon ben. Samen kunnen we ervoor zorgen dat de zorg betaalbaar blijft en van hoge kwali­ teit. Die kwaliteit en kosten maken we inzichtelijk voor onze klanten zodat zij zelf keuzes kunnen maken. Want ook al sluit je je aan bij een collec­ tief en maak je dus deel uit van een sociaal geheel, je bent en blijft een individu. Iedereen moet zijn eigen verzekering kunnen samenstellen zoals hij het zelf wil.”

Groningen/Friesland Bauwien Walstra Telefoon 06 - 42 05 69 78 E-mail [email protected]   Drenthe/Overijssel Lieuwe Busstra Telefoon 06 - 42 31 90 18 E-mail [email protected] Utrecht/Flevoland/Gelderland Bas Havekes Telefoon 06 - 42 44 80 86 E-mail [email protected]

In deze rubriek beantwoordt IZA veelgestelde vragen van P&O’ers en andere contactpersonen in de publieke sector. Hebt u een vraag, stel deze dan aan uw IZA accountmanager. Of mail naar [email protected] en vraag én antwoord komen in deze rubriek te staan.

Hoe hoog is het eigen risico?

• huisartsenzorg. Wel betalen uw medewerkers een eigen risico

• nacontroles van een nier- of leverdonor.

Elke Nederlander van 18 jaar of ouder betaalt in 2012 een verplicht eigen risico van € 220 per kalenderjaar. In 2013 gaat dat eigen risico waarschijnlijk omhoog naar € 350. Bij IZA kunnen uw medewerkers daarnaast kiezen voor een vrijwillig eigen risico. Hoe hoger dat eigen risico, hoe lager de premie.

voor geneesmiddelen die de huisarts voorschrijft. Hetzelfde geldt voor laboratoriumonderzoek dat samenhangt met de huisartsenzorg. • door ons aangewezen preferente geneesmiddelen. • verloskundige zorg en kraamzorg. Wel geldt er een eigen risico voor hiermee samenhangende kosten van bijvoorbeeld genees­ middelen, bloedonderzoek, vlokkentest en ziekenvervoer. • hulpmiddelen in bruikleen. Kosten zoals bezorging en onder­ houd tellen wel mee voor het verplicht eigen risico. • zorgprogramma’s (ketenzorg).

• eventuele eigen bijdragen en/of eigen betalingen.

Welke zorg heeft geen invloed op het eigen risico? Het verplicht en vrijwillig eigen risico geldt voor alle zorg­ vormen, behalve voor:

www.iza.nl Aan deze uitgave kunnen geen rechten worden ontleend. © IZA Zorgverzekeraar N.V. / 2012

• zorg voor kinderen onder de 18 jaar. • zorg uit het aanvullende pakket.