Verslag workshop 8 juni 05 Woord vooraf 1. In de twee vorige workshops werd er nagedacht over instrumenten om het potentieel van studenten in kaart te brengen. Zo werd er in de eerste workshop van 13 mei 04 de “kelnerproef” gedaan waaruit bleek dat er wel degelijk nood is aan “grill situations” = situaties waarin potentieel expliciet ingeschat wordt. In de tweede workshop op 9 december 04 werd het instrument getoond dat het “Seminar für Lehrerbildung” in Offenburg ontwikkeld heeft. Dit instrument werd gedemonstreerd met echte studenten ( uit een andere lerarenopleiding)en collega’s uit andere lerarenopleidingen.Al snel bleek dat iedere inschatting van potentieel min of meer gekleurd is. 2. Tijdens het bezoek van de APT-partners aan de PHL ( jan. 05) kwam de idee naar voren dat we te veel onder het ‘shoot-fire-aim’-paradigma1 werken en dringend als korps over onze “school ethos” moeten
1
Michael Fullan's Eight Basic Lessons of the New Paradigm of Change:
You Cannot Mandate What Matters. The more complex the change the less you can force it. Almost all educational changes that have value require: >· New skills. >· New behaviour. >· New beliefs or understandings. > Change Is A Journey Not A Blueprint. Change is non-linear, loaded with uncertainty and sometimes perverse. In the face of unpredictable change, the key to success lies in the creative activity of making new maps. Problems Are Our Friends. Problems are inevitable and you cannot learn or be successful without them. Vision and Strategic planning Come Later. Premature visions and planning can blind. The dynamic systems perspective thus leads managers to think not in terms of the prior intention represented by objectives and visions but of continuously developing agendas of issues, aspirations, challenges and individual intentions. Ready, fire, aim is the more fruitful sequence if we want to take a linear snapshot of an organisation undergoing reform. Ready = direction; fire = action and inquiry; aim = crystallising new beliefs. Individualism And Collectivism Must Have Equal Power. There are no one-sided solutions. You can't have organisational learning without individual learning and you can't have learning in groups without producing conflict. Neither Centralisation Nor Decentralisation Works. Both top down and bottom up strategies are necessary. Connection With The Wider Environment Is Critical. The best organisations learn externally as well as internally. It is possible, indeed necessary, for teachers to act locally while conceptualising their roles on a higher plane. They must engage state policies, not necessarily implement them literally, if they are to protect themselves from eventual imposition. Everyone Is A Change Agent. Change is too important to leave to the experts. It is only by individuals taking action to alter their own environments that there is any chance for deep change. Fullan, M. (1991). The meaning of educational change (2nd ed.). New York: Teachers College Press. -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------PHL Teacher training department APT, workshop 3 June 2005
1
nadenken. In Edgehill ( april 05) dan werd er expliciet gewerkt rond waardeverduidelijking en subjectiviteit. Vandaar ons idee voor de volgende workshop. Het doel van de workshop van 18 juni ’05 was drievoudig: a. Nadenken over de talrijke instrumenten die wij tijdens de opleiding gebruiken om studenten in te schatten. b. Reflecteren over individuele waardeperspectieven bij het observeren en beoordelen van studenten. c. Een voorstel doen om waarden in onze opleiding te expliciteren om zo een mission statement voor de opleiding te ontwikkelen. Eerst worden de algemene conclusies van de workshop gegeven; dan volgt een overzicht van de verschillende delen van de sessie en hun conclusies.
Algemene conclusie: Groep opteert principieel voor het formuleren van een mission statement met de hele groep EN een externe counsellor. Motivatie: ¾ Hele groep moet bij dergelijke belangrijke materie betrokken worden. Een kerngroepje werkt té “topdown”. ¾ We zijn met een relatief kleine personeelsgroep (+- 20) ¾ De dynamiek en het proces zijn zeker zo belangrijk als het resultaat. ¾ Een externe counsellor biedt de garantie dat iedereen bij het proces betrokken wordt. Kris, Veerle, Greet en Jef hebben bijzonder positieve ervaringen met Dr Looss als “external counsellor” bij het begeleiden van
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------PHL Teacher training department APT, workshop 3 June 2005
2
groepsprocessen en conflictbeheersing. ¾ Externe raadgever kan gefinancierd worden uit budget van APT ¾ Het mission statement zal duidelijkheid scheppen voor de eigen collega’s, nieuwe collega’s, studenten en de buitenwereld in het algemeen. ¾
Als dusdanig is het ook een middel voor publiciteit.
Het departementshoofd formuleert een aantal problemen van praktische aard. ¾ Er is voor dit initiatief geen taakbelasting voorzien. ¾ Niet elke collega is betrokken terwijl dit toch de voorwaarde zou moeten zijn. ¾ Wanneer zijn er gemeenschappelijk voldoende momenten vrij om met de hele groep rond het mission statement te werken? Uiteraard zou men dit onder de noemer “studiedag” kunnen plaatsen. Besluit en verdere actie ¾ Verslag op BB zetten en mogelijkheid tot reacties voor bepaalde deadline ¾ timing voor functiebeschrijving / aanstellen van externe expert ¾ timing voor inpassen in jaarwerkplan LO
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------PHL Teacher training department APT, workshop 3 June 2005
3
Opdracht 1 1. Lees de volgende lijst van activiteiten en ga na of ze volledig is. Vul aan indien nodig. 2. Duid daarna in de lijst de 3 initiatieven aan die volgens jou de meeste informatie opleveren om het potentieel van studenten in te schatten. Motiveer waarom en vul aan op de laptop. 3. Presenteer voor de groep. Zie aanvullingen “in kleur”. Jaar 1
1.1
Activiteit ICT-test ICT-training
Doel Vaststellen van de ICT-vaardigheden: Word, Excel, PPP,… Remediërende oefeningen in ICT Blackboard als leerplatform leren kennen
1.2
Taaltest
Vaststellen van taalvaardigheid Nederlands Permanente evaluatie tijdens het trainen van communicatieve vaardigheden en informatievaardigheden, met ook aandacht voor attitude van gerichtheid op correct en aangepast taalgebruik
1.3
Introductiedagen
1.4
Interdisciplinaire uitstap
Informele kennismaking met de studenten aan de hand van spelvormen en groepsgesprekken Inschatten van de attitudes:zin voor
Groep 1: nummer 2:
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------PHL Teacher training department APT, workshop 3 June 2005
4
samenwerking, organisatievermogen, betrokkenheid, relationele gerichtheid, creativiteit, aan de hand van groepswerk, drama, culturele activiteiten 1.5
Observatiestage
1.6
Didactische practicum ( dec)
1.7
Didactisch atelier (feb)
1.8
Stage
Vaststellen van didactische observatievaardigheden door middel van luisterstage in school van herkomst (ASO/TSO) Vaststellen van kwaliteiten als lesgever door simulatielessen voor eigen groep vanuit het perspectief van competentiegericht denken Vaststellen van kwaliteiten als lesgever door lessen in groep te laten voorbereiden en simulatielessen voor eigen groep vanuit vakdidactisch perspectief Vaststellen van pedagogische en didactisch potentieel door stage in sec. school, observaties in EP
Reden: attitudes inschatten (verantwoordelijkheid, sociale omgang, …) Groep 4: LLn in groepssituatie + instrument voor evaluatie ontwikkelen
Groep 4: Lln in klassituatie
Groep 2: meest praktijkgericht, MAAR: dan moet het wel met alle betrokkenen besproken worden, dus ook 1.11 + indiv gesprek met student om reflect vdhn in te schatten Groep 3: nummer 1 Pedagogisch didactisch handelen van de studenten leren kennen, eerste “echte” stage Groep 4:Lln in een klassituatie
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------PHL Teacher training department APT, workshop 3 June 2005
5
1.9
Overleg tussen docenten
1.10
Reflectie door student
1.11
Evaluatie did. praktijk
Tussentijdse teamvergaderingen aan de Groep 3: nummer 2 hand van EP met het oog op coaching Samen met 1.11 Door besprekingen met collega’s het potentieel van de studenten over alle vakken leren kennen (niet alleen het eigen vak) Vaststellen van reflectieve vaardigheden Groep 1: nummer 3: door middel van EP Reden: evolutie, leerbaarheid inschatten MAAR: in de praktijk te veel administratie en te grote nadruk op evaluatie Afsluitende evaluatie aan de hand van Groep 1: nummer 1 (gekoppeld aan EP: slagen voor didactische stage) basiscompetenties of niet Reden: Potentieel: bepalen hoe student functioneert volgens de funct gehelen. - Zelfrefectie docent
Jaar 2 2.1
Stage 1
2.2
Observatiestage
2.3
Overleg tussen docenten
Vaststellen van pedagogische en didactisch potentieel door stage in sec. school, observaties in EP Vaststellen van didactische observatievaardigheden door middel van luisterstage in BSO Tussentijdse teamvergaderingen aan
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------PHL Teacher training department APT, workshop 3 June 2005
6
2.4
Gesprek pedagoog – student
2.5
Stage 2
2.6
Stage 3
2.7
Interdisciplinaire uitstap
2.8
Evaluatie did. Praktijk
de hand van EP met het oog op coaching Meedelen van conclusies van teamvergadering om de verantwoordelijkheid van de student voor de eigen evolutie te stimuleren Vaststellen van pedagogische en didactisch potentieel door stage in sec. school, observaties in EP Vaststellen van pedagogische en didactisch potentieel door stage in sec. school, observaties in EP
Groep 3: nummer 3 (samen met vakinh. Pot. Jaar 1) Opentrekken naar vakdid.: iedereen gesprek voeren met studenten, uitbreiding naar alle studenten
Groep 2: sit die de praktijk het meest benadert (3 vakken, meer uren + langere periode), MAAR (zie J1)
Verbreden van het pedagogischdidactisch referentiekader ( onderwijsvernieuwingen) Vaststellen van attitudes als openheid , flexibiliteit en kritische zin Afsluitende evaluatie aan de hand van EP: slagen voor didactische basiscompetenties of niet
Jaar 3 3.1 3.2
Stage 1 Overleg tussen docenten
Vaststellen van pedagogische en didactisch potentieel door stage in sec. school, observaties in EP Tussentijdse teamvergaderingen aan de hand van EP met het oog op
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------PHL Teacher training department APT, workshop 3 June 2005
7
3.3
Gesprek pedagoog – student
3.4
Stage 2
3.5
Stage 3
3.6
Interdisciplinaire reis
3.7
Projectstage
3.8
Evaluatie did. Praktijk
3.9
Eindwerk
coaching Meedelen van conclusies van teamvergadering om de verantwoordelijkheid van de student voor de eigen evolutie te stimuleren Vaststellen van pedagogische en didactisch potentieel door stage in sec. school, tweede graad, observaties in EP Vaststellen van pedagogische en didactisch potentieel door stage in sec. school. beroepsonderwijs, observaties in EP Vaststellen van organisatievaardigheden en attitudes als bereidheid tot samenwerking, betrokkenheid, verantwoordelijkheidszin, leergierigheid, kritische zin … Vaststellen van capaciteiten om leerlingen te begeleiden buiten de klas en van attitudes als zin voor initiatief, bereidheid tot samenwerking, verantwoordelijkheidszin, beslissingsvermogen… Afsluitende evaluatie aan de hand van EP: slagen voor didactische basiscompetenties of niet Vaststellen van informatie- en ICTvaardigheden, leergierigheid, kritische
Groep 2: opnemen van verantwoordelijkheid en zelfstandigheid in een niet bekende situatie, waar student zelf voor kiest! MAAR: evaluatie moet correct gebeuren
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------PHL Teacher training department APT, workshop 3 June 2005
8
zin, zin voor initiatief, … De aangeboden lijst was vanzelfsprekend niet volledig; daarom volgende aanvullingen van initiatieven: Aanvullingen Mediatraining Creastage Aanvullingen Mediatraining Creastage (zat al vermeld in ‘interdisciplinaire uitstap’) vakinhoudelijk potentieel voor alle vakken (via permanente evaluatie, praktijkoef. Cova): groep 3: nummer 3: Reden: via de oefeningen in eigen “vakken” het potentieel van de studenten leren kennen Leefsleutels Vertrouwenscentra Randactiviteiten Mediatraining Reflecties jaar 1 en 2 Cuma (als vak?) Museumstag voor PO Virtueel kantoor voor HaBu vakinhoudelijk potentieel voor alle vakken (via permanente evaluatie, praktijkoef. Cova): groep 3: nummer 3: Reden: via de oefeningen in eigen “vakken” het potentieel van de studenten leren kennen Leefsleutels Vertrouwenscentra Randactiviteiten Mediatraining Reflecties jaar 1 en 2 Cuma (als vak?)
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------PHL Teacher training department APT, workshop 3 June 2005
9
Museumstag voor PO Virtueel kantoor voor HaBu
Conclusie van opdracht 1 Globaal is de hele groep het erover eens dat in de opleiding volgende activiteiten centraal staan: ¾ De schoolstage met de bijbehorende didactische besprekingen. ¾ Activiteiten waar de groepsvaardigheden (sociale vaardigheden) getraind worden. Toch werden er binnen de verschillende groepjes ook eigen accenten gelegd: ¾ Het belang van de vakinhouden ¾ De noodzaak van authentieke situaties. ¾ Reflecties zijn noodzakelijk om de leerbaarheid van de student te bevorderen. Ook opvallend dat er in het tweede jaar weinig activiteiten zijn die de sociale vaardigheden trainen.
Opdracht 2: Dit zijn uitspraken van onze studenten over hun stage. 1. Reageer daar spontaan op en noteer deze reactie. 2. Ga dan na of je een patroon ziet in je eigen reacties. 3. Vergelijk dan je reacties met die van de anderen in je groep. groep 1
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------PHL Teacher training department APT, workshop 3 June 2005
10
1. Een werkelijk hoogtepunt van mijn afgelopen stage was de les Engels over Schotland. Ik wist er redelijk wat over te vertellen omdat ik verschillende handboeken voor had geraadpleegd waaronder 'Across Cultures'. De lln waren enthousiast over het onderwerp en je zag haast hun tenen krullen van walging toen ik vertelde wat 'haggis' was. Ik heb hen er ook het recept van gegeven en ze waren echt alles aan het nalezen en bespreken. Als je dat kan teweegbrengen in een klas, dan is je les al geslaagd, vind ik. 2. Waar ik een hekel aan heb tijdens de stage was dat sommige mentoren zo ineens van gedacht veranderen nadat ze je een lesonderwerp hebben gegeven. Dan heb je al héél wat voorbereidend werk gedaan en dan moet je eigenlijk opnieuw beginnen. je hebt dan zoveel inspanningen gedaan om iets te vinden dat het onderwerp linkt aan hun leefwereld en dan gaat het niet door. dat is best teleurstellend. Ok, het werk dat je geleverd hebt is niet voor niets geweest en altijd bruikbaar, maar toch... Soms hebben ook 'wij' geen inspiratie meer. 3. Wat me echt motiveert als leraar is dat lln vaak positief reageren op ludieke intro's, leerrijke spelletjes en puzzels en dat je eigenlijk op die manier al veel kunt aanbrengen van de leerstof, zonder dat ze het beseffen. Lln beginnen dan soms nieuwe woordenschat te gebruiken en spontaan te vertellen wat ze weten over hun onderwerp en dat maakt het zo leuk voor de lkr. Dan krijg je een echt gevoel van voldoening. 4. Wat zo geweldig werken aan jongeren is... -
je kan hen nog veel bijbrengen: je ze iets nieuws hebt geleerd en ze begrijpen het.
-
je kan hen nog 'modelleren'
-
dat stralend gezicht van de leerlingen als ze me waarderen om wie ik ben
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------PHL Teacher training department APT, workshop 3 June 2005
11
Opdracht 2 Dit zijn uitspraken van onze studenten. 1. Reageer daar spontaan op en noteer deze reactie. 2. Ga dan na of je een patroon ziet in je eigen reacties. 3. Vergelijk dan je reacties met die van de anderen in je groep.
Conclusie van opdracht 2 De persoonlijke invalshoek van de docent bepaalt voor een groot deel de accenten die men legt, vb. -
pedagoog bekijkt de uitspraken door de bril van de reflecties.
De meeste docenten zien de ideale leraar als iemand die de leerling als gehele persoon benadert.
Opdracht 3 The Fullerton list -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------PHL Teacher training department APT, workshop 3 June 2005
12
De politie van Fullerton, een klein stadje in Californië, publiceert regelmatig een lijst van problemen die in hun scholen voorkomen. Conclusie van opdracht 3: Er is overeenstemming wat betreft de ergernis aan slordige taal en misbruik van laptop (MSN) Of studenten al dan niet iets mogen eten of drinken tijdens de les (4 uur na elkaar zonder officiële pauze!), doet heftige reacties vanuit verschillende hoeken oplaaien.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------PHL Teacher training department APT, workshop 3 June 2005
13
ieder zijn eigen interpretatiekader Even samenvatten leraar1
Stud A
Stud B
Leraar 2
Stud C
Stud D
Leraar 3
Stud E
…………
Stud F
…….
persoon van de student in kaart brengen
cf. onze evaluatievergaderingen
Interpreteren vanuit waarden Value clarification = voorwaarde Gemeenschappelijk waarden - Actieve - werklustige - communicatieve - sociale - verantwoordelijke - …… - expert als leraar
MAAR NIET UITGESPROKEN !! VAAG EN KLEURLOOS
Persoonlijke waarden
Professionele waarden Te veranderen? Te expliciteren? JA
Duidelijke boodschap : wie is die LO/PHL?
voor studenten voor stageplaatsen voor (nieuwe) collega’s
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------PHL Teacher training department APT, workshop 3 June 2005
14
Op zoek naar een mission statement
Nood ??
2 mogelijkheden
Aan bespreken van onze waarden????
Aan het uitschrijven van de essentie van onze LO????
EXTERNE BEGELEIDING
IN EIGEN HANDEN
Hele groep samen
Een kerngroep
Enkele samenkomsten
Feedback aan groep
Kostprijs: APT
besluit Gemeenschappelijk gedragen & geëxpliciteerde waarden
onze
waarden
toegepast in de vele instrumenten
Beter inschatten van potentieel van onze studenten
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------PHL Teacher training department APT, workshop 3 June 2005
15