IA Energiezuinig Bouwen – Verslag Workshop
Verslag Workshop 4 – Oriëntatie voor een innovatieprogramma Verslag en feedback We wensen vooreerst de deelnemers te bedanken voor hun inzichten en medewerking. Dit verslag poogt de krijtlijnen weer te geven van het overleg. De workshop had tot doel het innovatiepotentieel, geïdentifieerd in de vorige sessies, in eerste instantie te beoordelen en verder te bespreken. Doel was vnl. de focus van de deelnemers te kennen en af te toetsen met de applicatie eigenaars. De resultaten geven een richting waarin het precommerciële project kan gaan. Het vormt een eerste indicatie van de vernieuwing. De inputs van deze en vorige workshop wordt de komende periode verwerkt tot een precommercieel project. Komende workshops De agenda voor het project Energieneutraal Bouwen is als volgt: Datum 19 maart
Onderwerp Slotevenement
Tijdstip 13u30 – 17u00
Locatie VAC, Leuven
Overzichtslijst Innovatie rond procedures, omkadering en aanpak aanbesteding
1. Ontwikkeling van een prestatiebestek 2. Een verruimd Total Cost of Ownership concept waarbij zowel ontwerp, uitvoering en exploitatiebeheer zit. Tevens hoe LCC in de praktijk toepassen als alternatief voor kostprijs als gunningscriterium 3. Studie over optimale bouwteam aanpak (organisatie) a. Vanuit juridisch perspectief b. Vanuit ontwerp perspectief: ontwerpaanpakken voor de realisatie van energieneutrale gebouwen 4. Voorstudie naar gebalanceerd programma van eisen (in vraag stellen van bouweisen) 5. Studie schaalvergrotingsmogelijkheden: ontwikkeling van wijkconcepten op basis van hybride concepten en slimme energie-opwekking. (welke aspecten dienen in de gemeenschap opgenomen teneinde energieneutraal zonder meerkost te realiseren?) Subonderdelen kunnen zijn: a. Organiseren van de samenwerking tussen verschillende bouwheren en de aanpak qua aanbestedingsprocedure+bestek in deze 6. Ontwikkeling van een kennisloket – kennisportaal (bvb energieneutrale technieken, aanbestedingsprocedures, …) 7. Ontwikkeling van een set metingen om de reële gebouwprestaties bij oplevering te bepalen vanuit energiestandpunt (blowdoortest, thermografie onder standaardcondities los van gebruikersgedrag), en dit vervolgens te vergelijken met de gevraagde prestaties 8. Ontwikkelen van een protocol met te nemen algemene stappen (Erfgoed) 9. Ontwikkelen van coöperatieve investeringsmodellen a. nieuwe escomodellen: op wijkniveau, gebouwniveau, etc. …) b. energieleveranciers die investeren c. in het geval van AGION, een kader waarbij ouders in een coöperatief financieringsmodel stappen
1 / 13
IA Energiezuinig Bouwen – Verslag Workshop
10. Ontwikkeling van andere financieringsmodellen voor de betaling van studieteams en uitvoerders (bv niet langer in procenten, bonus financiering etc.) 11. Studie van de effecten goedkope energieleningen ipv subsidie; subsidies werken soms prijsverhogingen in de hand 12. Masterplan om op korte tijd massaal energie te besparen in alle lagen van de bevolking, in alle gebouwtypes, in nieuwe en oude gebouwen 13. Ontwikkeling van een efficiënte energieaudit van een gebouw: meten van energieverbruik onder standaardcondities en opsporen van warmtelekken. Analyse van gebruikersgedrag, afstelling van installaties; advies m.b.t. gebruikersgedrag, kleine investeringen, te mijden investeringen, … 14. Rationeel patrimoniumgebruik en investering multifunctioneel gebruik (AGION)
Innovatie op technologisch vlak en op conceptueel niveau
15. Nieuwe modulaire gebouwconcepten met personalisatiegraad: modulair/lego, … a. Bvb prefab gebouwconcept op basis van standaardmodules (klas, eetzaal, …) b. Levenslang wonen concept c. De efficiënte sociale woning 16. Nieuw renovatieconcept voor bestaande gebouwen (bvb retrofitten van scholen tot energieneutrale gebouwen) 17. Studie bouwtechnieken: standardisatie van interfaces (opportuniteiten, randvoorwaarden, potentiële oplossingen, …) + eventueel labodemonstratie/prototype als eindresultaat d. Nutvoorzieningen, vloer- en wandelementen, HVAC, … 18. Studie energie-meegroeitechnieken: bvb gelaagde wandelementen die op termijn qua E-peil verbeteren 19. Nieuwe gebouwconcepten op basis van slimme energie-opwekking (balans schil/opwekking) 20. Toegepast onderzoek nieuwe bouwcomponenten/technologie: bvb toepasbaarheid aerogels, nieuwe buigzame dunnen isolatie, glas, HVAC, … 21. Conceptstudie rond een holistisch gebouwbeheersysteem – slimme gebruiksvriendelijke regelsystemen: systeemontwerp met gebruiksvriendelijk interactie voor typegebruikers (ouderlingen, personeel, ….) en simulatieprogramma verdiencapaciteit (verwarming / ventilatie, deuren / ramen, …) 22. Energie efficiënte venstergordijnen 23. Domotica ten dienste van energiezuinige gebouwen 24. Energieneutrale gebouwen: optimum door evenwicht bouwschil, duurzame energieproductie en energiemanagement. Vergelijkende studie tussen verschillende aanpakken/concepten: bvb passiefconcept versus geothermie in combinatie met energiearme woning, …) 25. Studie energiebesparingsmogelijkheden in een bestaand gebouw dmv ingrepen met een terugverdientijd van max 2-3 jaar. Doel minstens 30% besparing met weinig middelen. Ook interessant in het kader van armoedebestrijding. 26. Studie optimalisatie van het gebruikersgedrag in een woning: best practices en visie-ontwikkeling want gangbare tips hebben weinig effect op het gedrag. (instellen stookregimes, verluchting, ontvochtiging, warmwatergebruik en –aanmaak, homogeen verwarmen/elektrisch bijverwarmen/puntverwarmen, sluikverbruik, …) 27. Ontwikkeling van een model om gebouwconcepten met elkaar te vergelijken (Energie-efficiënte, kost, …) 28. Netwerk met industrie i.f.v. detectie nieuwe methoden en technieken + referentieprojecten (Erfgoed)
2 / 13
IA Energiezuinig Bouwen – Verslag Workshop
Erfgoed Innovatiemap
6
20 4
8
7
26
27
22
28 2
8 13
25
Quick Wins
4. Voorstudie naar gebalanceerd programma van eisen (in vraag stellen bouweisen) Hoe pak ik het aan? 8. Ontwikkeling protocol met te nemen algemene stappen (Erfgoed). 7. Ontwikkeling (consequent toepassen) van een set metingen op de reële gebouwprestaties bij oplevering te bepalen vanuit energiestandpunt (blowdoortest, thermografie onder standaardcondities los van gebruikersgedrag), en dit vervolgens te vergelijken met de gevraagde prestaties. 26. Studie optimalisatie van het gebruikersgedrag in een woning: best practices en visieontwikkeling want gangbare tips hebben weinig effect op het gedrag. (instellen stookregimes, verluchting, ontvochtiging, warmwatergebruik en –aanmaak, homogeen verwarmen/elektrisch bijverwarmen/puntverwarmen, sluikverbruik, …)
3 / 13
IA Energiezuinig Bouwen – Verslag Workshop
27. Ontwikkeling van een model om gebouwtypologieën met elkaar te vergelijken (Energieefficiënte, kost, …) 28. Netwerk met industrie i.f.v. detectie nieuwe methoden en technieken + referentieprojecten
Innovatief aanbesteden
13. Ontwikkeling van een efficiënte energieaudit van een gebouw: meten van energieverbruik onder standaardcondities en opsporen van warmtelekken. Analyse van gebruikersgedrag, afstelling van installaties; advies m.b.t. gebruikersgedrag, kleine investeringen, te mijden investeringen, … 25. Studie energiebesparingsmogelijkheden in een bestaand gebouw dmv ingrepen met een terugverdientijd van max 2-3 jaar. Doel minstens 30% besparing met weinig middelen. Ook interessant in het kader van armoedebestrijding. 20. Toegepast onderzoek nieuwe bouwcomponenten/technologie: bvb toepasbaarheid aerogels, nieuwe buigzame dunnen isolatie, glas, HVAC, … 22. Energie efficiënte venstergordijnen
Strategisch basisonderzoek
6. Ontwikkeling van een kennisloket – kennisportaal (bvb energieneutrale technieken, aanbestedingsprocedures, …) 2. Een verruimd Total Cost of Ownership concept waarbij zowel ontwerp, uitvoering en exploitatiebeheer zit. Tevens hoe LCC in de praktijk toepassen als alternatief voor kostprijs als gunningscriterium voor renovatie / restauratie.
Waar ligt de klemtoon? 6. Loket kennisverspreiding, kwalitatieve oplossingen gevoed door “Quick wins”. 2. LCC eerder dan investeringskost als belangrijkste selectiecriterium: noodzaak bruikbare en efficiënte tool. Impact Sterk verminderde investeringskost en gebruikskost. Transparantie en klantvriendelijkheid Bespreking potentiële IA projecten
Waarom is dit innovatief?
Showstopper/ complexiteit
Welke doorlooptijd en/of budget (eventueel in termen van mankracht) schat u in?
6. Loket : richtinggevend advies (project- en tool gebonden). Doel: toegevoegde waarde aan minimale kost. PPS? Tetra? OE? Industrie? VEA?
Loket : bestaat niet en grote nood aan (versnippering, overaanbod) : geen kwaliteitsselectie.
Intellectuele eigendom Veel randvoorwaarden alvorens loket operationeel wordt.
5 à 10 VTE (operationeel) ontwikkeling : 200 à 250.000 / 2 jaar
2. Systeem LCC bruikbaar voor restauratie / renovatie.
Gebrek aan performant systeem
Gebruiksvriendelijk en breed toepasbaar.
Ontwikkeling 2 jaar (IA).
4 / 13
IA Energiezuinig Bouwen – Verslag Workshop
VMSW Innovatiemap
9 2
19
15
24
10
12
18
27 16
5
1
21
26
Quick Wins
1. Ontwikkeling van een prestatiebestek Cluster: 2. Een verruimd Total Cost of Ownership concept waarbij zowel ontwerp, uitvoering en exploitatiebeheer zit. Tevens hoe LCC in de praktijk toepassen als alternatief voor kostprijs als gunningscriterium. Wat is kostoptimaal? Pragmatisch. En 19. Nieuwe gebouwconcepten op basis van slimme energie-opwekking (balans schil/opwekking) En 24. Energieneutrale gebouwen: optimum door evenwicht bouwschil, duurzame energieproductie en energiemanagement. Vergelijkende studie tussen verschillende aanpakken/concepten: bvb passiefconcept versus geothermie in combinatie met energiearme woning, …)
5 / 13
IA Energiezuinig Bouwen – Verslag Workshop
Innovatief aanbesteden
5. Studie schaalvergrotingsmogelijkheden: ontwikkeling van wijkconcepten op basis van hybride concepten en slimme energie-opwekking. (welke aspecten dienen in de gemeenschap opgenomen teneinde energieneutraal zonder meerkost te realiseren?) Subonderdelen kunnen zijn: a. Organiseren van de samenwerking tussen verschillende bouwheren en de aanpak qua aanbestedingsprocedure+bestek in deze 15. Nieuwe modulaire gebouwconcepten met personalisatiegraad: modulair/lego, … e. Bvb prefab gebouwconcept op basis van standaardmodules (klas, eetzaal, …) f. Levenslang wonen concept g. De efficiënte sociale woning 16. Nieuw renovatieconcept voor bestaande gebouwen (bvb retrofitten van scholen tot energieneutrale gebouwen) Cluster: 18. Studie energie-meegroeitechnieken: bvb gelaagde wandelementen die op termijn qua E-peil verbeteren En 9.Ontwikkelen van coöperatieve investeringsmodellen a. nieuwe escomodellen: op wijkniveau, gebouwniveau, etc. …) b. energieleveranciers die investeren c. in het geval van AGION, een kader waarbij ouders in een coöperatief financieringsmodel stappen En 10. Ontwikkeling van andere financieringsmodellen voor de betaling van studieteams en uitvoerders (bv niet langer in procenten, bonus financiering etc.) En 12. Masterplan om op korte tijd massaal energie te besparen in alle lagen van de bevolking, in alle gebouwtypes, in nieuwe en oude gebouwen
Cluster: 21. Toegepast onderzoek nieuwe bouwcomponenten/technologie: bvb toepasbaarheid aerogels, nieuwe buigzame dunnen isolatie, glas, HVAC, … en 26. Studie optimalisatie van het gebruikersgedrag in een woning: best practices en visieontwikkeling want gangbare tips hebben weinig effect op het gedrag. (instellen stookregimes, verluchting, ontvochtiging, warmwatergebruik en –aanmaak, homogeen verwarmen/elektrisch bijverwarmen/puntverwarmen, sluikverbruik, …)
Strategisch basisonderzoek
27. Ontwikkeling van een model om gebouwconcepten met elkaar te vergelijken (Energieefficientie, kost, …)
6 / 13
IA Energiezuinig Bouwen – Verslag Workshop
Scholen Innovatiemap
6
13
1
15
11 23
21
26
6
7 19
2
5
25
4
3
2
7 19
11
18
12
9
17 27
24
27 16
3
14
20
1
Quick Wins
20. Toegepast onderzoek nieuwe bouwcomponenten/technologie: bvb toepasbaarheid aerogels, nieuwe buigzame dunnen isolatie, glas, HVAC, … 6. Ontwikkeling van een hub-loket (bvb energieneutrale technieken, aanbestedingsprocedures, …) 1. Ontwikkeling van een prestatiebestek
Cluster 1: 21.Conceptstudie rond een holistisch gebouwbeheersysteem – slimme gebruiksvriendelijke regelsystemen: systeemontwerp met gebruiksvriendelijk interactie voor typegebruikers (ouderlingen, personeel, ….) en simulatieprogramma verdiencapaciteit (verwarming / ventilatie, deuren / ramen, …) En 23. Domotica ten dienste van energiezuinige gebouwen
7 / 13
IA Energiezuinig Bouwen – Verslag Workshop
En 26. Studie optimalisatie van het gebruikersgedrag in een woning: best practices en visie-ontwikkeling want gangbare tips hebben weinig effect op het gedrag. (instellen stookregimes, verluchting, ontvochtiging, warmwatergebruik en –aanmaak, homogeen verwarmen/elektrisch bijverwarmen/puntverwarmen, sluikverbruik, …) Cluster 2 : 4. Voorstudie naar gebalanceerd programma van eisen (in vraag stellen van bouweisen) En 3. Studie over optimale bouwteam aanpak (organisatie) a. Vanuit juridisch perspectief b. Vanuit ontwerp perspectief: ontwerpaanpakken voor de realisatie van energieneutrale gebouwen En 2. Een verruimd Total Cost of Ownership concept waarbij zowel ontwerp, uitvoering en exploitatiebeheer zit. Tevens hoe LCC in de praktijk toepassen als alternatief voor kostprijs als gunningscriterium En 7. Ontwikkeling van een kennisloket – kennisportaal (bvb energieneutrale technieken, aanbestedingsprocedures, …) : implementatie en bonussysteem. En 19. Nieuwe gebouwconcepten op basis van slimme energie-opwekking (balans schil/opwekking)
Innovatief aanbesteden
Cluster: 7. Ontwikkeling van een set metingen om de reële gebouwprestaties bij oplevering te bepalen vanuit energiestandpunt (blowdoortest, thermografie onder standaardcondities los van gebruikersgedrag), en dit vervolgens te vergelijken met de gevraagde prestaties En 11. Studie van de effecten goedkope energieleningen ipv subsidie; subsidies werken soms prijsverhogingen in de hand En 13. Ontwikkeling van een efficiënte energieaudit van een gebouw: meten van energieverbruik onder standaardcondities en opsporen van warmtelekken. Analyse van gebruikersgedrag, afstelling van installaties; advies m.b.t. gebruikersgedrag, kleine investeringen, te mijden investeringen, … En 25. Studie energiebesparingsmogelijkheden in een bestaand gebouw dmv ingrepen met een terugverdientijd van max 2-3 jaar. Doel minstens 30% besparing met weinig middelen. Ook interessant in het kader van armoedebestrijding. 14. Rationeel patrimoniumgebruik en investering multifunctioneel gebruik (AGION) Cluster 3 : 11. Studie van de effecten goedkope energieleningen ipv subsidie; subsidies werken soms prijsverhogingen in de hand En 27. Ontwikkeling van een model om gebouwconcepten met elkaar te vergelijken (Energie-efficientie, kost, …) En 19. Nieuwe gebouwconcepten op basis van slimme energie-opwekking (balans schil/opwekking) En (24. Energieneutrale gebouwen: optimum door evenwicht bouwschil, duurzame energieproductie en energiemanagement. Vergelijkende studie tussen verschillende aanpakken/concepten: bvb passiefconcept versus geothermie in combinatie met energiearme woning, …))
8 / 13
IA Energiezuinig Bouwen – Verslag Workshop
Cluster 4: 15. Nieuwe modulaire gebouwconcepten met personalisatiegraad: modulair/lego, … a. Bvb prefab gebouwconcept op basis van standaardmodules (klas, eetzaal, …) b. Levenslang wonen concept c. De efficiënte sociale woning En (6. Ontwikkeling van een hub-loket (bvb energieneutrale technieken, aanbestedingsprocedures, …)) En 17. Studie bouwtechnieken: standardisatie van interfaces (opportuniteiten, randvoorwaarden, potentiële oplossingen, …) + eventueel labodemonstratie/prototype als eindresultaat a. Nutvoorzieningen, vloer- en wandelementen, HVAC, … En 27.Ontwikkeling van een model om gebouwconcepten met elkaar te vergelijken (Energie-efficiënte, kost, …) En (18. Studie energie-meegroeitechnieken: bvb gelaagde wandelementen die op termijn qua E-peil verbeteren) 16. Nieuw renovatieconcept voor bestaande gebouwen (bvb retrofitten van scholen tot energieneutrale gebouwen)
Strategisch basisonderzoek
5. Studie schaalvergrotingsmogelijkheden: ontwikkeling van wijkconcepten op basis van hybride concepten en slimme energie-opwekking. (welke aspecten dienen in de gemeenschap opgenomen teneinde energieneutraal zonder meerkost te realiseren?) Subonderdelen kunnen zijn: a. Organiseren van de samenwerking tussen verschillende bouwheren en de aanpak qua aanbestedingsprocedure+bestek in deze 9. Ontwikkelen van coöperatieve investeringsmodellen b. nieuwe escomodellen: op wijkniveau, gebouwniveau, etc. …) c. energieleveranciers die investeren d. in het geval van AGION, een kader waarbij ouders in een coöperatief financieringsmodel stappen 12. Masterplan om op korte tijd massaal energie te besparen in alle lagen van de bevolking, in alle gebouwtypes, in nieuwe en oude gebouwen
Waar ligt de klemtoon? Cluster 1: Overkoepelende dienst gebouwbeheer Cluster 2: Database (kennisloket) Cluster 3: Modulaire systemen Impact Bespreking potentiële IA projecten
Waarom is dit innovatief?
Cluster 1: Overkoepelende dienst gebouwbeheer
Overkoepelende dienst gebouwbeheer Gebouw als TCO
Showstopper/ complexiteit
Welke doorlooptijd en/of budget (eventueel in termen van mankracht) schat u in?
9 / 13
IA Energiezuinig Bouwen – Verslag Workshop
Cluster 2: Database (kennisloket) Cluster 3: Modulaire systemen
gebruiken Standardisatie naar functionaliteiten. Standardisatie model Zo open mogelijk Kosten innovatief Gedetailleerder Modules alle gebouwcomponenten op elkaar afstembaar Ruime invulling Alle vrijheid Kader van goed prestatiebestek
Zeer vaag Schaalvergroting
10 / 13
IA Energiezuinig Bouwen – Verslag Workshop
VIPA Innovatiemap
1
3
2
8
13
26
9
19
24
5 10
14
16 18
11
17
20
15 4 6
Quick Wins
10. Ontwikkeling van andere financieringsmodellen voor de betaling van studieteams en uitvoerders (bv niet langer in procenten, bonus financiering etc.) 14. Rationeel patrimoniumgebruik en investering multifunctioneel gebruik (AGION) 11. Studie van de effecten goedkope energieleningen ipv subsidie; subsidies werken soms prijsverhogingen in de hand 4. Voorstudie naar gebalanceerd programma van eisen (in vraag stellen van bouweisen) 6. Ontwikkeling van een kennisloket – kennisportaal (bvb energieneutrale technieken, aanbestedingsprocedures, …)
11 / 13
27
IA Energiezuinig Bouwen – Verslag Workshop
Innovatief aanbesteden 5. Studie schaalvergrotingsmogelijkheden: ontwikkeling van wijkconcepten op basis van hybride concepten en slimme energie-opwekking. (welke aspecten dienen in de gemeenschap opgenomen teneinde energieneutraal zonder meerkost te realiseren?) Subonderdelen kunnen zijn: a. Organiseren van de samenwerking tussen verschillende bouwheren en de aanpak qua aanbestedingsprocedure+bestek in deze 9. Ontwikkelen van coöperatieve investeringsmodellen b. nieuwe escomodellen: op wijkniveau, gebouwniveau, etc. …) c. energieleveranciers die investeren d. in het geval van AGION, een kader waarbij ouders in een coöperatief financieringsmodel stappen Cluster : 3. Studie over optimale bouwteam aanpak (organisatie) a. Vanuit juridisch perspectief b. Vanuit ontwerp perspectief: ontwerpaanpakken voor de realisatie van energieneutrale gebouwen En 1. Ontwikkeling van een prestatiebestek En 2. Een verruimd Total Cost of Ownership concept waarbij zowel ontwerp, uitvoering en exploitatiebeheer zit. Tevens hoe LCC in de praktijk toepassen als alternatief voor kostprijs als gunningscriterium 15. Nieuwe a. b. c.
modulaire gebouwconcepten met personalisatiegraad: modulair/lego, … Bvb prefab gebouwconcept op basis van standaardmodules (klas, eetzaal, …) Levenslang wonen concept De efficiënte sociale woning
Strategisch basisonderzoek
Cluster: 13. Ontwikkeling van een efficiënte energieaudit van een gebouw: meten van energieverbruik onder standaardcondities en opsporen van warmtelekken. Analyse van gebruikersgedrag, afstelling van installaties; advies m.b.t. gebruikersgedrag, kleine investeringen, te mijden investeringen, … En 8. Ontwikkelen van een protocol met te nemen algemene stappen (Erfgoed) En 26. Studie optimalisatie van het gebruikersgedrag in een woning: best practices en visie-ontwikkeling want gangbare tips hebben weinig effect op het gedrag. (instellen stookregimes, verluchting, ontvochtiging, warmwatergebruik en –aanmaak, homogeen verwarmen/elektrisch bijverwarmen/puntverwarmen, sluikverbruik, …) Cluster: 19. Nieuwe gebouwconcepten op basis van slimme energie-opwekking (balans schil/opwekking) En 24. Energieneutrale gebouwen: optimum door evenwicht bouwschil, duurzame energieproductie en energiemanagement. Vergelijkende studie tussen verschillende aanpakken/concepten: bvb passiefconcept versus geothermie in combinatie met energiearme woning, …) En 27. Ontwikkeling van een model om gebouwconcepten met elkaar te vergelijken (Energie-efficiënte, kost, …) Cluster: 16. Nieuw renovatieconcept voor bestaande gebouwen (bvb retrofitten van scholen tot energieneutrale gebouwen)
12 / 13
IA Energiezuinig Bouwen – Verslag Workshop
17. Studie bouwtechnieken: standardisatie van interfaces (opportuniteiten, randvoorwaarden, potentiële oplossingen, …) + eventueel labodemonstratie/prototype als eindresultaat a. Nutvoorzieningen, vloer- en wandelementen, HVAC, … 18. Studie energie-meegroeitechnieken: bvb gelaagde wandelementen die op termijn qua E-peil verbeteren 19. Toegepast onderzoek nieuwe bouwcomponenten/technologie: bvb toepasbaarheid aerogels, nieuwe buigzame dunnen isolatie, glas, HVAC, … 20. Toegepast onderzoek nieuwe bouwcomponenten/technologie: bvb toepasbaarheid aerogels, nieuwe buigzame dunnen isolatie, glas, HVAC, … Waar ligt de klemtoon? Team, prestatie, LCCA, Kennis Integrator (cauching) Impact Automatisch: Integratie nieuwe technologieën met garantie op energie, duurzaamheid en kost conceptoptimalisatie Bespreking potentiële IA projecten
Waarom is dit innovatief?
Showstopper/ complexiteit
Project 1 : Wetgevend initiatief, prestatie, team, LCCA Randvoorwaarde : kennis Mogelijks extra subs.
Nieuwe technieker
Politiek Kennis van bouwteam Aanbod bouwteams
Project 2 : Esco (+ lokale initiatieven) / PPS (alternatieve financiering) : 9/5/13/26 Zorgnetwerk Het realiseren van centrum ism private groepen
Financiering (vb. gezondheidsstaat)
-
Project 3 : (Studie-leerproject) Renovatieproject: bestaand panel: integratie nieuwe technieker : haalbaarheid!
Standaardisatie: BIM : best practice
Verandering beheer Draagvlak (Testaankoop) bij bouwheer BIM: software bestaat niet Kennis van bouwteam Aanbod bouwteams
Welke doorlooptijd en/of budget (eventueel in termen van mankracht) schat u in? Project 1 : 1 jaar
13 / 13
