Verslag Wmo adviesraad
Markt 22 3351 PB Papendrecht Postbus 11 3350 AA Papendrecht Telefoon 14 078 Fax (078) 641 83 16 www.papendrecht.nl
Verslag Wmo adviesraad Periode augustus tot en met december 2008 en januari tot en met december 2009
2
Wmo adviesraad Historie
Taken en bevoegdheden Wmo adviesraad
Op 27 juni 2006 stemde de Eerste Kamer in met de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). Daarmee werden gemeenten per 1 januari 2007 verantwoordelijk voor de uitvoering van deze wet. De wet biedt gemeenten de mogelijkheid gericht beleid te ontwikkelen in het licht van het centrale motto van de Wmo: meedoen en erbij horen. In oktober 2007 werd het meerjarige Wmo beleidsplan “Mensen doen mee(r)” door de gemeenteraad van Papendrecht vastgesteld.
De Wmo adviesraad is een adviesraad ten behoeve van het college. De adviesraad is bevoegd gevraagd en ongevraagd een niet-bindend advies te geven aan het college over alle negen prestatievelden van de Wmo waarop de gemeente beleid moet voeren. Verder is de gemeente i.c. het college verplicht om advies te vragen aan de Wmo adviesraad indien er besloten moet worden over een Wmo gerelateerd onderwerp. Verder wordt van de adviesraad verwacht dat zij de belangen behartigt van de achterban als geheel of van bepaalde subgroepen daarbinnen. Deze taken en bevoegdheden zijn vastgelegd in een reglement.
De Wmo adviesraad i.o. -feitelijk al actief vanaf november 2006- timmert ook in 2007 flink aan de weg. De Wmo adviesraad i.o. heeft de opstart en afbakening gemaakt voor de definitieve Wmo adviesraad. Deze adviesraad is op 26 augustus 2008 formeel geïnstalleerd door de portefeuillehouder, wethouder A. Vogel.
Samenstelling Wmo adviesraad Conform het reglement Wmo adviesraad dat op 26 augustus 2008 door het college is vastgesteld, bestaat de adviesraad uit vertegenwoordigers van vragers naar maatschappelijke ondersteuning, zowel op persoonlijke titel als voorgedragen door belangen- en cliëntenorganisaties werkzaam in of voor inwoners van de gemeente Papendrecht.
De huidige Wmo adviesraad bestaat uit de volgende personen: Naam
Namens
De heer J. Bonneveld
Mensen met een verstandelijke beperking 26 augustus 2008
De heer C. van Dixhoorn
Mensen met een fysieke beperking/PAG
26 augustus 2008
De heer L. van den Dool , plv. voorzitter
Wonen, zorg en welzijn
23 juni 2009
Mevrouw I. Jenner- van Ditten
Mantelzorgers
26 augustus 2008
Mevrouw A. v.d. Kaai-v.d. Werf
Wonen, zorg en welzijn
23 juni 2009
Mevrouw M. Kros-Broer
Ouderen
26 augustus 2008
Mevrouw T. Laforce-Lanser
Vrijwilligers algemeen
26 augustus 2008
De heer J. Oudenaaren, voorzitter
Ouderen
26 augustus 2008
De heer J.H. Vermeulen
Wijkplatforms
23 juni 2009
Verslag Wmo adviesraad
Vanaf
3
Vergaderingen Vanaf de formele installatie op 26 augustus 2008 is de Wmo adviesraad in 2008 driemaal bijeen geweest. In 2009 is de adviesraad tienmaal bijeen geweest. De vergaderingen vinden altijd plaats op dinsdagmiddag van 14.00 – 16.00 uur in het gemeentehuis van Papendrecht. De vergaderingen zijn openbaar. Inwoners van Papendrecht kunnen spreekrecht aanvragen over onderwerpen die op de agenda staan. Maar ook om andere zaken onder de aandacht van de leden van de Wmo adviesraad te brengen, kan gebruik gemaakt worden van dit spreekrecht. Spreekrecht kan tot tien minuten voor aanvang van de vergadering bij de ambtelijk secretaris van de adviesraad worden aangevraagd. De agenda’s en verslagen van de vergaderingen worden gepubliceerd op de website van de gemeente. De vergaderingen worden aangekondigd op de gemeentepagina in het Papendrechts Nieuwsblad en op de website van de gemeente. De vergaderstukken liggen een week voor aanvang van de vergadering ter inzage op de leestafel in de hal van het gemeentehuis.
Hoe oriënteren de leden van de adviesraad zich Alle leden van de adviesraad nemen actief deel aan de samenleving. Zij vervullen bestuurlijke taken, hebben zitting in cliëntenraden en wijkplatforms of zijn actief als mantelzorger en/of mantelzorgondersteuner. Twee leden van de Wmo adviesraad hebben zitting in de regionale Wmo adviesraad. Zij brengen in elke bijeenkomst verslag uit over de onderwerpen die in de regionale Wmo adviesraad aan de orde komen en over besluiten die daar genomen worden. Deze regionale Wmo adviesraad is ook voor Papendrecht van groot belang omdat een aantal prestatievelden voor wat betreft de uitvoering is ondergebracht bij de Sociale Dienst Drechtsteden – een regionaal samenwerkingsverband waarin alle Drechtsteden gemeenten participeren – of de gemeente Dordrecht. De regionale Wmo adviesraad volgt kritisch de ontwikkelingen rond de aanbestedingen van de huishoudelijke hulp en het vervoer per Drechthopper. Tevens bewaakt de regionale Wmo adviesraad de kwaliteit van de dienstverlening waar het gaat om het verstrekken van de individuele voorzieningen. Verder nemen leden van de adviesraad deel
4
aan periodiek overleg met Woningstichting Westwaard Wonen. Het terrein dat de Wet maatschappelijke ondersteuning beslaat is enorm breed. Het is een hele klus om alle ontwikkelingen op alle beleidsterreinen zowel landelijk, regionaal als lokaal intensief te volgen. Leden van de adviesraad bezoeken daarom zowel lokale, regionale als landelijke bijeenkomsten, georganiseerd door gemeenten of rijk of georganiseerd door professionele organisaties die een verantwoordelijkheid hebben als het gaat om uitvoering van (onderdelen van) de Wet maatschappelijke ondersteuning. Ook is de adviesraad aangesloten bij de landelijke Koepel Wmo raden.
Training Om meer duidelijkheid te krijgen over een goede invulling van hun taak en rol volgden alle leden van de Wmo adviesraad begin 2009 een training georganiseerd door Odyssee, een instituut voor training, opleiding, coaching en advies. Hierdoor ontstond meer inzicht in het functioneren van de ambtelijke organisatie en in het eigen functioneren. Dit resulteerde in een werkplan voor het jaar 2009 waarin de adviesraad binnen de kaders van het beleidsplan “Mensen doen mee(r)” eigen aandachtspunten vaststelde. Daarmee stelden zij voor zichzelf vast wat zij de belangrijkste onderwerpen in het beleidsplan vonden. Ook werd aandacht besteed aan de werkwijze van de adviesraad. Als inhoudelijke aandachtspunten werden geformuleerd: • inrichting en functioneren van het Wmo loket; • op welke manier wordt binnen de gemeente Papendrecht de mantelzorgondersteuning vorm gegeven; • prioriteiten aanbrengen in het beleidsplan “Mensen doen mee(r|)”; • en men wilde meer inzicht krijgen in het voor de Wmo beschikbare budget en de besteding hiervan.
Integreren Seniorenadviesraad in Wmo adviesraad Papendrecht heeft naast de Wmo adviesraad ook een Seniorenadviesraad. Beide raden kennen een overlap aan Wmo gerelateerde onderwerpen, vooral waar het gaat om het aandachtsgebied wonen, zorg en welzijn. Dit aandachtsgebied beweegt zich op de kruising tussen
Verslag Wmo adviesraad
5
6
(belangenorganisaties van) ouderen, mensen met een beperking, mantelzorgers en vrijwilligers en past daarom heel goed bij de aandachtsgebieden van de Wmo adviesraad. De Seniorenadviesraad heeft daarom het college van burgemeester en wethouders voorgesteld om beide adviesraden samen te voegen en de twee leden die binnen de Seniorenadviesraad speciaal belast waren met wonen, zorg en welzijn toe te voegen aan de Wmo adviesraad. De Wmo adviesraad bracht dit als agendapunt naar voren in hun vergadering van 21 april 2009. De leden ondersteunden dit voorstel unaniem. Voor het college van burgemeester en wethouders was deze motivatie voldoende reden om in hun vergadering van 23 juni 2009 conform te beslissen.
Bezoek Wmo loket Tilburg Op 22 juni 2009 heeft een delegatie bestaande uit een aantal Wmo adviesraadsleden, wethouder Vogel, de beleidsambtenaar Wmo, het hoofd publiekszaken en een medewerker van het Wmo loket een bezoek gebracht aan het Wmo loket in Tilburg. Doel van dit bezoek was te zien hoe elders de dienstverlening aan de burgers die een beroep doen op de Wet maatschappelijke ondersteuning georganiseerd is. De gemeente Tilburg heeft samen met een groot aantal instellingen Loket Z opgericht. Er zijn 8 loketten verdeeld over de stad. Loket Z is de plek voor alle vragen over wonen, zorg, welzijn, inkomensondersteuning en vervoer op maat. Conclusie: interessant initiatief, maar niet geschikt voor navolging.
Bijeenkomst 21 september 2009 Op 21 september organiseerde de Wmo adviesraad samen met de gemeente in zalencentrum De Palm in een avond voor inwoners en organisaties in Papendrecht. De adviesraad en het college van burgemeester en wethouders wilden graag weten wat inwoners en organisaties vinden van het tot nu toe gerealiseerde Wmo beleid. En waar voor de resterende periode de nadruk op zou moeten liggen. Aan de hand van 6 stellingen werd hierover onder leiding van de heer Gerben van Santen van communicatiebureau Ziel en Zaligheid gediscussieerd. De opkomst was beperkt. Desondanks was het een geanimeerde bijeenkomst, was er volop gelegenheid om te netwerken en zijn waardevolle contacten aangehaald. Stelling 6 “ Papendrecht is een
Verslag Wmo adviesraad
aantrekkelijke woongemeente, ook voor jongeren tot 18 jaar”, leverde uitgesproken reacties op: wel voor jongeren onder 12, verder is er niets.
Onderwerpen van bespreking Vele onderwerpen zijn aan de orde geweest. Een opsomming zonder de illusie te hebben volledig te zijn: de beleidsnota “mensen doen mee(r)|” en het aanbrengen van prioriteiten in de geformuleerde doelstellingen in deze nota; vrijwilligers beleid, waaronder deelname aan de vrijwilligerspas en het afsluiten van een vrijwilligersverzekering; mantelzorgondersteuning; het Wmo loket; vertegenwoordiging van jongeren in de adviesraad en vertegenwoordiging namens cliënten van de GGZ instellingen in de adviesraad; de opvang van cliënten van de Grote Rivieren in de Duivenstraat; de nieuwbouwplannen van Stichting Philadelphia aan de Pieter Zeemanlaan: de toegenomen kosten voor zwemmen voor mensen met een verstandelijke beperking; gevolgen door wijzigingen in de AWBZ; monitor leefbaarheid en veiligheid; het vervoer per Drechthopper; resultaten klanttevredenheidsonderzoeken en benchmark onderzoeken. Stichting Mee en Stichting Present verzorgden een presentatie om de leden van de adviesraad te informeren over hun werkzaamheden. Beleidsambtenaren verzorgden een presentatie over de stand van zaken op diverse beleidsterreinen om de adviesraad te voorzien van de meest actuele stand van zaken. Heel intensief is de adviesraad op verzoek van betreffende ambtenaar betrokken geweest bij de totstandkoming van de nota “uitgangspunten voor het jeugdbeleid eind 2009.
In memoriam Op zaterdag 12 september 2009 overleed de heer P. van Wijngaarden. De heer van Wijngaarden had namens de vrijwilligers vanuit de kerken in Papendrecht zitting in de adviesraad. De heer van Wijngaarden is vanaf het allereerste begin betrokken geweest bij de totstandkoming van de adviesraad en de ontwikkeling van het Wmo beleidsplan “mensen doen mee(r)”. Hij werd bijzonder gewaardeerd om de manier waarbij hij zijn bijdrage aan de discussies leverde: kalm, nuchter en analytisch met groot respect voor de andere mens.
7
De Wmo adviesraad is bevoegd gevraagd en ongevraagd advies uit te brengen aan het college van burgemeester en wethouders over alle Wmo gerelateerde onderwerpen. Over de volgende onderwerpen heeft de adviesraad een gevraagd advies uitgebracht: Datum gevraagd
Datum uitgebracht
Onderwerp
5 juni 2008
30 oktober 2008
Invulling artikel 11 van de Wmo
5 juni 2008
27 december 2008
Prioriteiten nota “Mensen doen mee(r)”
23 december 2008
21 januari 2009
Nota jeugdbeleid
26 augustus 2009
18 september 2009
Rapport tevredenheid cliënten Wmo 2008
6 oktober 2009 24 november 2009
Benchmark Wmo 2009, over het jaar 2008 Dit rapport geeft inzicht in de prestaties van de gemeente gemeten ten opzichte van andere gemeenten met zelfde inwoneraantal.
Ongevraagde adviezen zijn uitgebracht over: Datum 5 mei 2008
Onderwerp Wmo loket.
N.a.v. de nota “een tevreden burger, een tevreden klant”. In jan. 2010 heeft de adviesraad een reactie gestuurd n.a.v. de rapportage over de schouw van het Wmo loket. De inventarisatie laat zien dat een aantal zaken dat de afgelopen jaren regelmatig ook door de adviesraad naar voren is gebracht nog steeds ontbreekt: herkenbaarheid en bewegwijzering, telefonisch bereikbaarheid, afspraakmogelijkheden en openingstijden, meer aandacht voor welzijn en het aanwezig zijn van een (digitale) sociale kaart.
30 januari 2009
Met name verkeersveiligheid bij voetgangersoversteekplaatsen.
Openbare verlichting (ism Seniorenadviesraad)
2 februari 2009
Woonservicezones (ism Seniorenadviesraad)
Geringe vooruitgang inzake de ontwikkeling van woonservicezones ten opzichte van een jaar geleden, vooral waar het gaat om bevorderen van welzijn voor groepen specifieke bewoners en de mogelijkheden om deel te blijven nemen aan de maatschappij.
27 juli 2009
AWBZ
Zorgen omtrent gevolgen veranderingen AWBZ; bij herindicatie raken mensen hun recht op ondersteuning en activerende begeleiding (deels) kwijt.
Een aantal van bovenstaande onderwerpen keerde en keert nog steeds met grote regelmaat terug op de agenda. Onderwerpen zoals het Wmo loket, de mantelzorgondersteuning, het vrijwilligersbeleid en de gevolgen van wijzigingen in de AWBZ blijven de aandacht vragen. Daarom is in dit verslag over deze onderwerpen een uitgebreidere toelichting opgenomen.
8
Verslag Wmo adviesraad
9
10
Wijzigingen in de AWBZ Als gevolg van wijzigingen in de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) kunnen mensen met een lichte beperking bij een herindicatie minder of geen uren meer toegewezen krijgen voor ondersteunende en/of activerende begeleiding. In sommige gevallen betekent dit dat mensen die naar de dagopvang gaan hier niet langer gebruik van kunnen maken, met alle gevolgen van dien. Bij brief van 27 juli 2009 aan het college van burgemeester en Wethouders heeft de adviesraad haar zorgen omtrent deze ontwikkelingen uitgesproken en het college gevraagd beleid te ontwikkelen om uitsluiting als gevolg van herindicaties te voorkomen. Het in kaart brengen en benaderen van de groep mensen waar het om gaat is om verschillende redenen o.a. privacy redenen niet eenvoudig. Bovendien gaat het om een steeds wisselende en ook als maar groeiende groep, want de herindicaties gaan ook in 2010 gewoon door. Gelukkig kunnen mensen die nu gebruik maken van de dagopvang dit voorlopig blijven doen tot er een oplossing gevonden is. Eind 2009 is nog steeds niet duidelijk om hoeveel en welke mensen het precies gaat en welke vorm van ondersteuning zij nodig hebben en wat het wegvallen van uren ondersteuning of begeleiding voor hen betekent. De adviesraad zal ook in 2010 dit onderwerp onder de aandacht van de gemeente blijven brengen tot er een aanvaardbare oplossing is bereikt.
Wmo Loket De gemeente voert sinds 1 januari 2007 de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) uit. Doel van de Wmo is dat mensen zoveel mogelijk voor zichzelf en elkaar zorgen en dat zij zo goed mogelijk zelfstandig kunnen blijven functioneren (meedoen) in de maatschappij. Als mensen ondersteuning nodig hebben en die zelf niet kunnen regelen, kunnen ze bij de gemeente terecht. De gemeente bekijkt dan welke mate en aard van ondersteuning kan worden ingeschakeld. Contact opnemen met de gemeente kan op verschillende manieren: bellen, langskomen of via het digitale loket (te vinden op de website van de gemeente). De Wmo adviesraad is van mening dat tot op dit moment voor mensen onvoldoende duidelijk is waar zij voor welke producten/ondersteuning hun vraag neer kunnen leggen en hoe hun vraag verder wordt afgehandeld. De adviesraad heeft vanaf het
Verslag Wmo adviesraad
allereerste begin gepleit voor een duidelijk en herkenbaar Wmo loket, dat eveneens volgt of aanvragen binnen de daarvoor gestelde termijn worden afgehandeld en coördinerend optreedt bij afhandeling van hulpvragen. In mei 2008 is de nota “een tevreden klant, een tevreden burger” aangenomen door het college en achtereenvolgens door de commissie algemeen bestuurlijke zaken en de gemeenteraad. In deze nota staat verwoord op welke wijze het Wmo loket moet worden ingericht en moet gaan functioneren. Het college heeft deze nota ter advisering voorgelegd aan de adviesraad en de adviesraad heeft een aantal aanbevelingen geformuleerd die door het college zijn overgenomen. In 2009 is een briefwisseling gaande tussen de adviesraad en de gemeente over uitvoering van de aanbevelingen in de nota, tevergeefs. In november 2009 vindt op initiatief van de regionale Wmo adviesraad een schouw plaats van alle Wmo loketten in de regio. Mystery guests bezoeken en beoordelen het loket op van te voren vastgestelde onderdelen. De conclusies van dit onderzoek over voor verbetering vatbare punten als herkenbaarheid, bewegwijzering, telefonische bereikbaarheid, afspraakmogelijkheden, openingstijden, mogelijkheden voor huisbezoek e.d. worden door de adviesraad onderschreven. Sterker nog, deze punten zijn regelmatig onder de aandacht van de gemeente gebracht. Eind 2009 besluit de adviesraad naar aanleiding van deze conclusies van de schouw nogmaals een brief te schrijven aan de gemeente en aan te dringen op uitvoering van hetgeen besloten is in de nota “een tevreden klant, een tevreden burger”. Omdat de adviesraad goede dienstverlening van belang vindt voor de burgers van Papendrecht in het algemeen en (toekomstige) gebruikers van de Wmo in het bijzonder kan de inrichting en het functioneren van het Wmo loket op hun aandacht blijven rekenen.
11
Vrijwilligersbeleid Vrijwilligers zijn hard nodig in de samenleving. Nog steeds zijn veel mensen bereid iets te doen voor een ander, voor hun club of vereniging. Maar de vrijwilliger verandert. Hun mogelijkheden, wensen en behoeften veranderen. Het is belangrijk dat organisaties die een beroep doen op vrijwilligers hier rekening mee houden. Ook voor de gemeente is het zaak om deze veranderingen te monitoren en vrijwilligers te blijven stimuleren en nieuwe vrijwilligers te vinden en te motiveren. Daarvoor is een samenhangend vrijwilligersbeleid noodzakelijk. De beleidsmedewerker schetste in de vergadering van de adviesraad van 15 september 2009 aan de hand van een presentatie de huidige situatie en de plannen om alles wat er gebeurt op dit gebied te versterken en een extra impuls te geven. Vooruitlopend op het advies dat op een later tijdstip uitgebracht wordt als de definitieve nota gereed is, geeft de adviesraad mee versnippering tegen te gaan en indien mogelijk te zorgen voor een duidelijk en herkenbaar coördinatiepunt. De adviesraad is verheugd over het feit dat de gemeente, ook op hun aandringen, heeft besloten het voor verenigingen en instellingen mogelijk te maken tegen geringe vergoeding deel te nemen aan de vrijwilligerspas, uitgegeven door het Samenwerkingsverband Sociaal Kultureel Werk (SSKW) in Dordrecht. Deze pas biedt aantrekkelijke kortingen bij een groot aantal winkels in de regio. Als dank voor hun inzet een aardige geste. In 2010 werkt de gemeente verder aan de ontwikkeling van het vrijwilligersbeleid. Een adviesaanvraag over de definitieve nota wordt tegemoet gezien door de adviesraad.
Senioren voor Papendrecht Op voorstel van de Seniorenadviesraad/Wmo adviesraad wordt jaarlijks door de gemeente in samenwerking met de Stichting Welzijn Ouderen Papendrecht en het Steunpunt Vrijwilligerswerk een bijeenkomst belegd voor bewoners van 62 en 63 jaar om hen te wijzen op de mogelijkheid vrijwilligerswerk te doen. Leden van de adviesraad nemen actief deel aan de werkgroep die deze bijeenkomsten organiseert.
Mantelzorgondersteuning Steeds meer mensen zorgen vaker en langduriger voor een zieke partner, kind, familielid of buur. Mensen worden ouder en blijven langer zelfstandig wonen. Dat is vaak alleen mogelijk met hulp van familie of vrijwilligers. Een deel van deze groep mantelzorgers dreigt – mede door het wegvallen van professionele hulp – overbelast te raken. De Wet maatschappelijke ondersteuning draagt de gemeente op (regierol) ook voor deze groep een op maat gesneden aanbod te ontwikkelen dat hen kan ontlasten, waardoor zij langer in staat zijn de zo noodzakelijke hulp te blijven bieden. De Wmo adviesraad pleit voor één duidelijk punt, waar mantelzorgers met al hun vragen terecht kunnen. En voor een coördinatiepunt vanwaar uit de mantelzorgers ondersteund worden, vrijwilligers begeleid worden en vanwaar uit ook eventueel een match tussen vraag en aanbod afgestemd kan worden. Op dit terrein is nog veel winst te behalen. Aan deze discussie die nog volop gaande is levert de adviesraad een actieve bijdrage.
Financien Leden van de Wmo adviesraad ontvangen een vergoeding per bijgewoonde vergadering en een onkostenvergoeding op jaarbasis op grond van de verordening rechtspositie Wethouders, raads- en commissieleden 2007.
12
Verslag Wmo adviesraad
13
14
Aandachtspunten 2010 Ook voor 2010 heeft de adviesraad een aantal onderwerpen benoemd, waar zij gedurende het hele jaar aandacht aan willen besteden: • Wonen, zorg en welzijn. • Gevolgen van wijzigingen in de AWBZ. • Mogelijke bezuinigingen op de Wmo als gevolg van de economische crisis. • Bereikbaarheid en toegankelijkheid van het Wmo loket in relatie tot de ontwikkeling van het te ontwikkelen klantcontactcentrum. • Mantelzorgondersteuning/vrijwilligersbeleid. • Vertegenwoordiging namens jeugd en GGZ in de Wmo adviesraad.
Contact Heeft u vragen, suggesties of opmerkingen? Wilt u onderwerpen onder de aandacht brengen van de Wmo adviesraad? Neem contact op met de ambtelijk secretaris van de Wmo adviesraad via telefoonnummer 14 078 of per mail
[email protected]
Verslag Wmo adviesraad
15
Colofon Inhoud en redactie Wmo adviesraad Papendrecht
Vormgeving en productie Impuls Publiciteit, Alblasserdam
Oplage 150 exemplaren
16
Verslag Wmo adviesraad
Markt 22 3351 PB Papendrecht Postbus 11 3350 AA Papendrecht Telefoon 14 078 Fax (078) 641 83 16 www.papendrecht.nl