Adviesraad Wmo Woudenberg
Verslag 2011
Adviesraad Wmo Woudenberg
2
1. Inleiding Vanaf 1 januari 2007 is de gemeente verantwoordelijk voor de ondersteuning van haar inwoners op het gebied van wonen, zorg en welzijn. De Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) regelt dit. Het doel van de Wmo is dat elke burger, met of zonder een beperking, volwaardig aan de samenleving kan deelnemen. In de Wmo is ook opgenomen dat burgers inspraak hebben op het beleid van de gemeente. In Woudenberg is hiervoor de Adviesraad Wmo in het leven geroepen, die tot taak heeft het college van B & W gevraagd en ongevraagd te adviseren in beleidsaangelegenheden die de negen prestatievelden van de Wmo aangaan. De Adviesraad Wmo is op 8 april 2008 geïnstalleerd en functioneert inmiddels bijna vier jaar. In dit ‘Jaarverslag Adviesraad Wmo 2011’ staat beschreven wat de werkwijze en de samenstelling in dit jaar was. Ook staan de uitgevoerde activiteiten vermeld. 2. Wat is de Wmo Het motto van de wet is: ‘Iedereen moet kunnen meedoen’. Voor mensen dit niet op eigen kracht kunnen, is er de Wmo, die - regelt dat mensen, die hulp nodig hebben in het dagelijkse leven, ondersteuning krijgen van de gemeente. Het gaat om voorzieningen als hulp bij het huishouden, een rolstoel of een woningaanpassing. - mensen ondersteunt, die zich inzetten voor medemensen of buurt. Het gaat bijvoorbeeld om mantelzorgers en vrijwilligers. - activiteiten stimuleert die de onderlinge betrokkenheid in buurten en wijken vergroten. - ondersteuning biedt om te voorkomen dat mensen later meer of zwaardere hulp nodig hebben. Het gaat bijvoorbeeld om opvoedingsondersteuning en activiteiten tegen eenzaamheid. - de gemeente de opdracht geeft om hulp te verlenen aan verslaafden, dak- en thuislozen en mensen met psychische problemen. De onderscheiden deelgebieden van de Wmo zijn beschreven in de zogenaamde Prestatievelden: - Het bevorderen van de sociale samenhang in en leefbaarheid van dorpen, wijken en buurten. - Op preventie gerichte ondersteuning van jeugdigen met problemen met opgroeien en van ouders met problemen van opvoeden. - Het geven van informatie, advies en cliëntondersteuning. - Het ondersteunen van mantelzorgers daar onder begrepen steun bij het vinden van adequate oplossingen indien zij hun taken tijdelijk niet kunnen waarnemen, alsmede het ondersteunen van vrijwilligers. - Het bevorderen van deelname aan het maatschappelijk verkeer en van het zelfstandig functioneren van mensen met een beperking of chronisch psychisch problemen van mensen met een psychosociaal probleem. - Het verlenen van voorzieningen aan mensen met een beperking of een chronisch psychisch probleem en aan mensen met een psychosociaal probleem ten behoeve van het behouden en het bevorderen van hun zelfstandig functioneren of hun deelname aan het maatschappelijk verkeer. - Het bieden van maatschappelijke opvang, waaronder vrouwenopvang, en het voeren van beleid ter bestrijding van geweld dat door iemand uit de huiselijke kring van het slachtoffer is gepleegd. - Het bevorderen van openbare geestelijke gezondheidszorg, met uitzondering van het bieden van psychosociale hulp bij rampen. - Het bevorderen van verslavingsbeleid. Een overzicht van deze Prestatievelden met voorbeelden staat in bijlage 2.
3
3. Doelstelling en taken van de Adviesraad Wmo In de ‘Verordening op de Adviesraad Wmo Gemeente Woudenberg’ staat de doelstelling als volgt beschreven: 1. Het doel van de Adviesraad Wmo is om het college gevraagd en ongevraagd te adviseren in beleidsaangelegenheden die de negen prestatievelden van de Wmo aangaan. 2. De Adviesraad Wmo houdt daarbij de belangen van de doelgroepen die behoren bij de relevante prestatievelden in het oog en behartigt hun belangen. 3. Met de instelling van de Adviesraad Wmo beoogt het college meerwaarde te bereiken in de kwaliteit van de dienstverlening bij de uitvoering van de Wmo en wil het college recht doen aan haar streven naar integrale beleidsvorming, waarbij burgers en instellingen actief worden betrokken bij de bepaling, uitvoering en evaluatie van het beleid, zoals verwoord in haar Toekomstvisie Woudenberg 2015. De taken zijn: 1. De Adviesraad Wmo heeft tot haar taak het geven van advies en het doen van voorstellen aan het college uit eigener beweging of op verzoek van het college over beleidsaangelegenheden die de negen prestatievelden van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) aangaan. 2. De Adviesraad Wmo treedt zo veel mogelijk op als een goede vertegenwoordiger en belangenbehartiger van de burger. 3. De Adviesraad Wmo is alert op ontwikkelingen en knelpunten binnen de voor Woudenberg relevante prestatievelden van de Wmo voor zover deze doelgroepen en/of individuen raken. 4. De Adviesraad Wmo geeft de in het derde lid van dit artikel bedoelde signalen door aan het college. 4. Samenstelling van de Adviesraad Wmo Bij de opzet van de Adviesraad Wmo was het uitgangspunt dat burgers mee kunnen denken en praten over beleidsontwikkelingen bij alle prestatievelden van de Wmo. Een belangrijk aspect is dan dat de raad voldoende breed is samengesteld. In Woudenberg is gekozen voor een Adviesraad Wmo die voor 50%, met een maximum van 7 personen, bestaat uit representanten van de beleidsterreinen van de Wmo (individuele leden): - Mantelzorgers en vrijwilligers - Ouderen - Jongeren - Mensen met een beperking Daarnaast bestaat de raad voor 50%, met een maximum van 7 personen, uit representanten uit instellingen en organisaties: - 2 afgevaardigden van het Platform Gehandicapten Overleg (PGW) - 2 afgevaardigden vanuit de ouderenbonden - 2 afgevaardigden vanuit de gezamenlijke kerken in Woudenberg - 1 afgevaardigde vanuit een jongerenorganisatie In 2011 hebben de volgende wijzigingen in de samenstelling plaatsgevonden: -
vertrek van dhr. C.G. Haalboom, lid namens PGW, in april benoeming mw. B. van Norden, lid namens PGW, in april
4
De vacature van secretaris werd ten dele ingevuld door aanstelling van mw. M.E. van Ravenhorst in de functie van notulist en door administratieve ondersteuning van het secretariaat van de gemeente Woudenberg. Vanaf het vertrek van de voorzitter in 2009 wordt het voorzitterschap bij toerbeurt waargenomen door dhr. A.W. de Ronde en dhr. R.C. Beumer. Per 31 december 2011 ziet de samenstelling van de Adviesraad Wmo er als volgt uit: - dhr. A.W. de Ronde, wnd. voorzitter (namens PCOB) - dhr. R.C. Beumer, wnd. voorzitter (namens Platform van kerken) - mw. R. van Beek-Buchwalder (namens ANBO) - mw. S.A. van Veldhuizen (namens Platform van kerken) - dhr. S.J.J. Bouman (namens jongeren/individuele titel) - mw. I. Vaessen (vrijwilligster/individuele titel) - mw. B. van Norden (namens PGW) - mw. J. Voerman-van der Neut (namens PGW) - mw. A. Schaling (vrijwilligster/individuele titel) - mw. E.M. van de Fliert (vrijwilligster/individuele titel) De notulen worden verzorgd door mw. M.E. van Ravenhorst. Plaatsvervangende leden zijn: - dhr. R.J. van Schaik (namens PCOB) - mw. I. Eltingh (namens ANBO) - dhr. W. de Groote (namens PGW) De plaatsvervangende zijn ter vergadering aanwezig als een van die organisatie betreffende leden niet aanwezig kan zijn. 5. Werkwijze en activiteiten Adviesraad Wmo Vergaderingen. De Adviesraad Wmo komt eenmaal per maand plenair bij elkaar, de maanden juli en augustus uitgezonderd. Daarnaast wordt in werkgroepen onderzoek gedaan, worden adviezen voorbereid of thema’s uitvoeriger besproken. Overleg met de wethouder en/of beleidsambtenaar. Het reguliere overleg van de (wnd.) voorzitters met de wethouder is weer opgestart en wordt wederzijds als zinvol ervaren. Het node missen van een vaste voorzitter komt de kwaliteit en de communicatie niet ten goede. Beide waarnemend (roulerende) voorzitters zijn niet in staat om meer te doen dan de vergaderingen voor te bereiden, deze voor te zitten en eventueel nawerk uit te voeren. Het eveneens node missen van een secretaris beperkt eveneens de kwaliteit van de Adviesraad Wmo. Inspreken bij raadscommissies. Veelal lukt het, zij het onder tijdsdruk, om aangeleverde stukken van een advies te voorzien. Op het moment dat daarvoor niet voldoende tijd en/of gelegenheid is maakt de Adviesraad Wmo gebruik van het inspreekrecht tijdens de commissievergadering. Dit is in 2011 eenmaal gebeurd. Deskundigheidsbevordering. Vanaf de start heeft de Adviesraad Wmo gebruik gemaakt van de diensten van CliëntBelang Utrecht. Met name het zich eigen maken van de materie, het samenwerken en ontdekken wie op welk gebied zijn/haar sterke kanten en dus ook mogelijke inbreng heeft kwamen aan de orde. Een beoogde gezamenlijke bijeenkomst is door omstandigheden doorgeschoven naar januari 2012.
5
Bijeenkomsten elders. Gedurende de gehele periode bezochten leden diverse bijeenkomsten van o.a. - CliëntBelang Utrecht - Voorzittersoverleg Adviesraden Wmo - Totstandkoming CJG Website De Adviesraad Wmo publiceert op de website van de Gemeente Woudenberg de verslagen van de gehouden vergaderingen. Eveneens staan de samenstelling en andere relevante informatie hierop vermeld. 6. Uitgebrachte adviezen en overige besproken onderwerpen - Strooibeleid bij zorgvoorzieningen, januari Naar aanleiding van eerder gevoerde gesprekken hierover zijn hierover nieuwe afspraken gemaakt tussen de gemeente, de zorgvoorzieningen en particuliere bewoners. - Jaarverslag 2008 – 2010, januari t/m mei Door de Adviesraad Wmo is een overzicht gemaakt van haar werkzaamheden vanaf de start t/m eind 2010. - Individuele voorzieningen Wmo, vanaf februari De beoogde co-productie van de gemeente met de Adviesraad Wmo is door de Adviesraad als teleurstellend ervaren. Met de adviezen die door de Adviesraad Wmo zijn uitgebracht is vrijwel niets gedaan. Besloten is gebruik te maken van het inspraakrecht tijdens de vergadering van de Raadscommissie. - Deelname van de Adviesraad Wmo aan Haantjesdag, februari De Adviesraad Wmo heeft dit item besproken en unaniem besloten dat dit geen plek is om de WMO te promoten. - Pilot CIZ indicatie, vanaf februari De indicatiestelling is in het kader van een pilot voor een kleine groep cliënten uitgezet bij andere organisaties. De resultaten zijn nog niet bekend. - Evaluatie Adviesraad Wmo, vanaf maart Tijdens de vergadering in maart werd een toelichting gegeven over de te houden evaluatie. Aangezien het eerste bureau dat dit traject uitvoerde niet naar tevredenheid werkte werd in het najaar voor een andere uitvoerende organisatie, Movisie, gekozen. In december is gestart met de evaluatie door Movisie. De resultaten worden in februari 2012 verwacht. - Rapport Rekenkamer, maart Door de Rekenkamer is een rapport uitgebracht, o.a. over de communicatie Adviesraad Wmo versus de gemeente. De Rekenkamer adviseert een zgn. verbeterplan uit te werken en in september aan de gemeenteraad voor te leggen. Dit verbeterplan betreft ook de eerder vermelde evaluatie. - Klanttevredenheidsonderzoek, april Aangezien het klanttevredenheidsonderzoek al in volle gang was en de tijd om e.e.a. mede te ontwikkelen voor de Adviesraad Wmo te kort dag was is besloten geen actieve rol hierin te spelen. Besloten is om te bezien hoe de Adviesraad Wmo in het volgend jaar in een dergelijk onderzoek kan bijdragen. Daarnaast is er door enkele leden van de Adviesraad Wmo een onderzoek gedaan naar het klanttevredenheidsonderzoek. Opvallend is dat geënquêteerden niet of nauwelijks weten van het bestaan van de Adviesraad Wmo. Mede hierom is besloten o.a. door middel van een column op de gemeentepagina van De Woudenberger informatie te geven. - Rapportage mantelzorg en vrijwilligerswerk, vanaf april Door enkele leden van de Adviesraad Wmo is onderzoek gedaan naar en zijn adviezen opgesteld m.b.t. vrijwilligerswerk en mantelzorg. Aan de gemeente zijn aanbevelingen gedaan. Aan het eind van het jaar is hierop nog niet gereageerd.
6
- Aanbesteding hulpmiddelen, vanaf mei In het proces om tot een aanbesteding van de hulpmiddelen te komen is meegedacht en zijn verbeterpunten aangeleverd. Deze zijn in de verdere procedure meegenomen. - Ontwikkelingen in de zorgsector, november De aangekondigde veranderingen in de zorgsector, zoals de decentralisatie van de AWBZ en de ontwikkelingen in de Jeugdzorg, zijn middels een presentatie aan de orde geweest. Er blijkt veel werk op de gemeente, en dus ook op de Adviesraad Wmo, af te komen op deze onderdelen. De ontwikkelingen worden nauwgezet gevolgd. 7. Aandachtspunten Ook in 2011 heeft de commissie incidentele en structurele oneffenheden ervaren. De in het ‘Verslag 2008 – 2010’ vermelde problemen zijn niet verdwenen. Deze punten zijn: - Het verkrijgen van een ruime planning voor de adviesaanvragen zodat de adviesfunctie adequaat kan worden uitgeoefend - Het vinden en benoemen van een permanente voorzitter - Het vinden en benoemen van een permanente (ambtelijk) secretaris - Het verbeteren van de invloed van de adviezen van de Adviesraad Wmo Goede hoop is er dat, mede door de te houden evaluatie, de samenwerking met de gemeente verbetert. Daarnaast zijn er tekenen aan het eind van het jaar die erop wijzen dat er begin 2012 een voorzitter en een secretaris aan de Adviesraad Wmo worden toegevoegd. Dat biedt perspectief voor de kwaliteit van het belangrijke advieswerk. 8. Tenslotte De Adviesraad Wmo hoopt met het verschijnen van dit verslag een beeld te geven van haar vele activiteiten. Dit zowel voor burgers als politici. Daarnaast zijn alle verslagen van de vergaderingen op de website (www.woudenberg.eu) gepubliceerd. Mocht e.e.a. vragen hebben oproepen of aanleiding zijn tot het maken van opmerkingen, neemt u dan contact op met
[email protected].
7
Bijlage 1 Afkortingen ANBO Algemene Nederlandse Bond voor Ouderen AWBZAlgemene Wet Bijzondere Ziektekosten CIZ Centrum indicatiestelling zorg CJG Centrum voor Jeugd en Gezin PGW Platform Gehandicaptenbeleid Woudenberg PCOB Protestants-Christelijke Ouderenbond Wmo Wet maatschappelijke ondersteuning
8
Bijlage 2 De negen prestatievelden
In de Wmo zijn negen prestatievelden beschreven voor gemeentelijk beleid. Per prestatieveld staan hieronder enkele voorbeelden die duidelijk maken om wie of wat het gaat. Prestatieveld Wmo 1. Sociale samenhang en leefbaarheid van wijken, dorpen en buurten
Voorbeelden Club-en buurthuizen, inloopcentra, wijkactiviteiten, sport, hangplekken, jeugdhonken, bankjes, hondenuitlaatplekken, speelplekken, sociaal cultureel activiteiten, culturele activiteiten, netwerken voor contacten met mensen in een kwetsbare positie, bevorderen van contacten, verenigingsleven, werk met migrantengroepen, welzijnwerk ouderen.
2. Preventie en Opvoedingsondersteuning Jeugd met problemen
Peuter– en Kinderopvang, buitenschoolse opvang, spijbelen, gezinscoaches, netwerken voor jongeren, trapveldjes, jongeren- en straathoekwerk, algemene jeugdvoorzieningen, jeugdcriminaliteit, HALT-projecten (projecten ter bestijding van vandalisme)
3. Informatie, advies en cliëntondersteuning, waaronder één loket
Één loket, voorlichtingsmateriaal, ouderenadviseurs, slachtofferhulp, rechtshulp. Het ene loket vormt de toegang tot alle voorzieningen (Wmo, AWBZ, wonen, welzijn). Hier wordt ook de indicatiestelling geregeld en de hoogte van de eigen bijdrage vastgesteld met een maximum, afhankelijk van inkomen. In relatie tot dit prestatieveld worden ook cliëntenparticipatie en /of burgerparticipatie geregeld en de afhandeling van klachten.
4. Ondersteuning van mantelzorg en vrijwilligerswerk
Vrijwillige hulpdiensten, klussendienst, steunpunt mantelzorg, organiseren van respijtzorg, vrijwilligerscentrale, mantelzorgmakelaar, vacaturebank, gavengericht werken, ouderparticipatie op scholen, cursussen voor vrijwilligers, zelfhulpgroepen, buddy- en maatjesprojecten.
5. Bevorderen van deelname aan maatschappelijk verkeer en het zelfstandig functioneren van: Mensen met een beperking; Mensen met een chronisch psychisch probleem; Mensen met een psychosociaal probleem.
Maatschappelijk werk, schuldhulpverlening, minimabeleid, voorzieningen voor ouderen, toegankelijkheid openbare ruimte, gebouwen en openbaar vervoer, aangepast en levensloopbestendig bouwen, werkprojecten voor ex-psychiatrische patiënten en exgedetineerden, zorgboerderijen. Het gaat hier vooral om algemene voorzieningen. Soms zal een relatie worden gelegd met de Wet werk en Inkomen en is sociale activering een stap in de richting van arbeid/participatiebanen.
9
6. Verlenen van voorziening aan mensen met een fysieke of psychosociale beperking zodat zij zelfstandig kunnen meedoen
7. Maatschappelijke opvang, waaronder vrouwenopvang, steunpunt huiselijk geweld 8. Openbare geestelijke gezondheidszorg 9. Ambulante verslavingszorg
Hulp bij huishoudelijke zorg, rolstoelen, scootmobielen, vervoersvoorzieningen, woonvoorzieningen, begeleiding zelfstandig wonen, dagbesteding, ouderen, maaltijdvoorziening, sociale alarmering, hulpverlening van maatschappelijk werk. Het gaat hier om persoonsgebonden budget of als combinatie van beide. Het compensatiebeginsel verplicht de gemeenten om mensen met beperkingen, door het treffen van voorzieningen, een gelijkwaardige uitgangspositie ter verschaffen zodat zij zelfredzaam zijn en in staat tot maatschappelijke participatie. Advies- steunpunten en opvang i.v.m. huiselijk geweld, dag- en nachtopvang voor dak- en thuislozen, zwerfjongeren, crisisopvang. Meldpunt voor signaleren van crisis, een combinatie van psychiatrische problemen, schulden, verslaving en isolement; sociaal kwetsbaren. Verslavingszorg en/preventie, GGD, alcohol, drugs, medicijnen, gokverslaving, activiteiten om overlast te bestrijden, gebruikersruimten.
10