Verslag werkgroepbijeenkomst 30 juli dd: 30 juli 2013 waar: Nijenstede tijd: 19.30- 22.00 uur Inleiding: Op 18 juli 2013 hebben de werkgroepen ‘nat’, ‘droog’ en ‘beheer’ samen met bureau Haver Droeze de 150 ideeën geschift op basis van haalbaarheid, kostenaspecten en wenselijkheid. Vervolgens heeft bureau Haver Droeze deze output verwerkt in 2 schetsplannen. Deze plannen zijn op 30 juli gepresenteerd. Vervolgens zijn de dilemma’s in de verschillende werkgroepen besproken, aan de hand van vragen. Onderstaand staan de vragen en antwoorden per werkgroep weergegeven. WERKGROEP INRICHTING NAT REACTIE OP DE SCHETSEN ALGEMEEN: In beide alternatieven zitten goede en minder goede voorstellen: het beste is om de beste punten uit beiden te nemen voor het plan. Met name hoek Ringweg randenbroek/Heiligenbergerweg wat intiemer maken met meer groen. REACTIE OP DE SCHETSEN DEEL NAT: Doorlopende natte zone spreekt aan: langs de beek vrij ontoegankelijk en rustig. Natuurspel en educatieroute plannen in de Zuid-Westhoek, zodat het langs de beek en het verder gelegen broekbos rustig blijft. Bijvoorbeeld zoals het Stoutenvoetenpad op landgoed Stoutenburg. NEVENGEUL ALS MOERASZONE (BEELD HOOGLANDSE DIJK) OF ALS ‘POEL’ IN DE ZON? Nevengeul zien als natte laagte met afwisselend open en begroeid. De geul zelf niet vormgeven als brede watergang maar als natte laagte met hier en daar een poel, anders gaat het teveel ruimtelijk concurreren met de beek. DEEL VAN HET GEBIED ONTWERPEN ALS OVERLOOPGEBIED BEEK? Geconcludeerd werd dat de beek nooit zo hoog komt te staan dat het zou kunnen overstromen. Maar op zich is verversing af en toe goed. Opmerking: afwisseling van steile en flauwe oevers van de beek is prima en ecologisch interessant. Het blijkt dat de ringslang ook makkelijk een steile oever op kan komen.
WERKGROEP INRICHTING DROOG REACTIE OP DE SCHETSEN ALGEMEEN: Het model met een doorgaande hooilandzone langs de beek heeft de voorkeur, waarbij wel enkele zichtlijnen naar de beek wenselijk zijn. Verzoek: ga in gesprek met de plannenmakers van park randenbroek om meer bomen aan te planten naast de Dahliatuin (langs zuidwesten parkeerplaats), tbv een goede ecologische verbinding tussen het park en het Elisabethterrein. REACTIE OP DE SCHETSEN DEEL DROOG: Bij nader inzien stelt de werkgroep toch voor om een sloot te maken langs de Ringweg Randenbroek. Doel: • Ondersteunen laankarakter • Sturen entree park • Begeleiden droge ‘ecologie’ naar op termijn te maken oversteek (droge duiker) Technisch moet het wel mogelijk zijn te zorgen voor ‘stromend’ water om te voorkomen dat het een dode arm wordt en stank veroorzaakt. Vraag bij de gemeentelijke afdeling Verkeer neerleggen: hoe houden we fietsers en scooters uit het park? Dierenwei gewenst aan zijde Stadsboerderij (beheer door Vosheuvel) Vanuit Randenbroek als geheel kijken naar een heldere visie tav hondenlosloopgebieden TOCH RUIMTE MAKEN VOOR EEN LIGWEIDE/PICKNICKWEIDE? Kan gecombineerd worden met de heuvel. Hoeft namelijk niet vlak te zijn. In de omgeving sijn voldoende mogelijkheden om te voetballen op trapveldjes. WAT IS HET GEWENSTE BEELD VANAF HOEK HEILIGENBERGERWEG/RINGWEG RANDENBROEK (ZICHTLIJN BEEKDAL?)? Het beeld van een bomengroep met doorzicht naar het achterliggende landschap (zie bijgevoegde foto) moet het worden.
1
2
WERKGROEP BEHEER REACTIE OP DE SCHETSEN ALGEMEEN: Ontwerp A (zichtlijnen/open): Positief: • Grote eenheden • Openheid op de hoek is mooi • Praktischer invulbaar. Meer invulling voor menselijk gebruik, openheid/makkelijker toegang • Heuvel lijkt beter Negatief: • Openheid nodigt misschien uit tot ideeën voor woningbouw Ontwerp B (dichter langs de Heiligenbergerweg): Positief: • Aansluiting naar park Randenbroek • Beetje afgesloten vanuit het park, minder beleving van de weg als je in het park bent. Negatief: • Meer versnipperd • Heuvel deelt hem op • Te nat • Bos nabij de kruising: maak het meer open voor zicht vanaf het kruispunt Over all: Water of nat gras bij de brug: nat gras! Heuvel van schets A (die het gebied minder doorsnijdt) Zichtlijn vanaf het kruispunt Mix van open (zichtlijnen vanaf de weg) en dicht (beleving van park zonder veel zicht op de weg). REACTIE OP DE SCHETSEN DEEL ONTMOETEN/NUT: Hondenplek niet in de hoek bij de kruising, eerder in boomgaardachtige plek nabij ketelhuis. Moet voldoende groot zijn. Stadslandbouw ok, maar gebied alleen geschikt voor kleinschalige invulling daarvan (pluktuinen, open moestuin, weitje, geen grootschalige akkers o.i.d.) Roze vlekken rond ketelhuis maken, zodat daar ruimte is voor overleg met nieuwe eigenaar/pachter over inzet van die gebieden. Rond villa groen maken ipv roze. Amfitheater helemaal goed! De Nieuwe Erven heeft daar ideeën genoeg voor. WAT VINDEN JULLIE VAN HET IDEE VOOR DE TRANSFORMATIE VAN HET KETELHUIS, WAT WORDT DE FUNCTIE VAN HET KETELHUIS BINNEN HET PARK? Ruimte rondom het Ketelhuis nodig zodat iemand die het wil hebben er ook iets kan. De aangegeven roze vlekken er omheen. Deze grond blijft tot het park behoren en moet passen binnen de randvoorwaarden van het Park WISSEN WE HET ZIEKENHUIS VOLLEDIG UIT OF MOET ER NOG EEN RELICT ACHTERBLIJVEN OF EEN ELEMENT ALS VERWIJZING TERUGKOMEN? Ziekhuis slopen is kader Idee is geopperd om een gebroken puinpad maken. Heel duur. Stelt eisen aan sloper en moeilijk straten. Dus niet doen. Ketelhuis is al het relict en dat blijft Zijn er materialen uit het ziekenhuis te gebruiken? Als iemand dat kan/ wil doen (liefdewerk): prima HOE WORDEN BEHEER/PARTICIPATIE INITIATIEVEN BEOORDEELD, WAT MAAKT DAT IETS WEL OF NIET GEWENST IS, WIE BESLIST HIEROVER NU EN LATER? Werkgroep Beheer heeft erover nagedacht in een aparte bijeenkomst en een notitie gemaakt. 6 augustus is er een vervolgoverleg met de jurist van de gemeente. Inzet is een beheerstichting met bewoners en betrokken organisaties en mensen die er vanuit hun baan in zitten.
3
REACTIE (STADS)ECOLOOG Naar aanleiding van de bijeenkomst en de discussie die in de werkgroepen hebben plaatsgevonden, heeft de betrokken (stads)ecoloog nog de volgende reactie gegeven: Droge boskern Er waren gister nogal wat vragen over de doorgaande droge boskern. Deze is in de kaders meegegeven omdat we er bij de analyse in het kader van Park Randenbroek Xl achter kwamen dat “het bos” (park Randenbroek) eigenlijk te klein is. Afgesleten paden en veel informele paden etc. Bos wordt door veel mensen gewaardeerd om in te recreëren. Heeft een hogere recreatie dan veenweidegebied en andere open landschappen. Heeft vermoedelijk ook iets te maken met het “bergend” vermogen van een bos. Je kunt met veel mensen in een bos lopen en toch het idee hebben lekker alleen te wandelen. Dat hoef je in de polder niet te proberen. Dus om de druk op Randenbroek te spreiden is meer recreatief bos gewenst was toen onze conclusie. Daarnaast zijn in het hele gebied met name de natuurwaarden gekoppeld aan OUD bos bijzonder. Vleermuizen, uilen, spechten, eekhoorn etc. Het zou prachtig zijn als er dus meer oud bos komt. Dit heeft tijd en een plek nodig waar het oud kan worden. Om de soorten van oud bos ondertussen toch in allerlei oudere boskernen te kunnen laten komen zijn verbindingen in de vorm van doorgaande bomenrijen nodig en hop-overs (boomtoppen die elkaar boven de weg raken) Voor bos, maar ook voor andere natuurdoelen geldt: beter 1 groot gebied, dan 10 kleinere gebieden. Bij ieder gebied heb je namelijk te maken met randinvloeden. Door deze randinvloeden (honden, mensen, geluid) verklein je het werkelijk te gebruiken gebied. Dit hef je wat op door gebieden te combineren. Ik geef dit principe toch nog maar even mee omdat er nu weer verder ontworpen wordt. Omdat er zoveel meningen en wensen zijn kan de valkuil zich voordoen om alles dan ook een plek te willen geven. En zo een lappendeken van wensen en stukjes natuur/cultuur etc maken. Ook vanuit beheer oogpunt zijn aaneengesloten oppervlaktes makkelijker te beheren. Zo worden de grote grasvelden in bv park schothorst machinaal gemaaid en kan het hooi verwerkt en verkocht worden. Voor al die kleine grasstrookjes langs wegen en in wijken is dat onbegonnen werk. Faunapassages Naast alles wat vliegt en zich meestal wel red hebben we ook de kleine zoogdieren en amfibieën die over de grond gaan. Ik denk dan aan bunzing, wezel, diverse muizensoorten, padden, salamanders Soorten die langs de beek scharrelen kunnen gebruik gaan maken van de faunapassages onder de brug door. De genoemde faunapassage onder de ringweg randenbroek door kan dit versterken. Goede geleiding naar de passage aan weerszijden is dan wel erg belangrijk. Elders in de stad hebben we van die passages kunnen creëren op het moment dat de weg werd gerenoveerd. De buis onder de weg door is niet zo duur. De weg openleggen echter wel. Een wensenlijstje achter de hand houden en wachten op het goede moment is voor dit soort ingrepen handig (werk-met-werk maken) Natte natuur Voor natte natuur kan je teruggrijpen op oernatuur zoals broekbos en moeras. Of naar de meer cultuurhistorische variant van hooilanden en natte graslanden. Vanuit de beek gedacht zijn enerzijds flauwe oevers gewenst voor de overgang nat-vochtig-droog en soorten die de oever op kruipen. Daarnaast zijn beschaduwde oevers zoals in bv het lockhorsterbos goed voor koelere plekken in de beek en de soorten die daarbij horen. Hier passen dan ook steile oevers waar oa ijsvogels kunnen broeden bij. Jeroen noemde ze gister in zijn presentatie al. Honden De hondenuitlaatplek lijkt maar niet te kunnen landen. Ik zie straks om 9 uur Aart en stel voor dat wij een lijstje met ervaringen met hondenuitlaatplaatsen opstellen en jullie toesturen. Zo zijn er in Amersfoort plekken die wel werken en andere weer niet. Over het algemeen is het zeer lastig om hondeneigenaren te sturen. Op basis van die ervaringen kunnen jullie dan misschien tot de juiste plek komen. Input van Stadsecoloog en wijkbeheerder voor hondenuitlaatplekken Hondenuitlaatplekken 1 grote plek werkt beter dan 3 kleine plekken. Mensen willen een balletje kunnen gooien en de honden moeten kunnen rennen. Kleine plekken zoals bij Casper van Wittelplantsoen en de Enk werken niet. Grotere plek in Dollardstraat wel. Zoek een logische plek waar mensen het gebied inkomen en eerst de hond kunnen laten rennen voordat ze aan een eventueel wandelrondje beginnen. Bedenk een inrichting die honden (en hun eigenaars) leuk vinden. Water vinden veel honden leuk. Een hondenstrandje binnen het uitlaatgebied? Buizen om doorheen te rennen? Voorkom dat andere wandelaars door het hondenlosloopgebied moeten bij entree van het park. Vanwege de grote hoeveelheid hondenpoep (een hond poept ong. 7 kilo/maand) moeten de uitlaatplekken 2 keer per week gemaaid worden waarbij de hondenpoep wordt opgezogen. Dit is iets waarbij je in het beheer rekening mee moet houden en bij de inrichting. Goed werkend voorbeeld is bij de Dollardstraat waar een combi van gras en bomen is. Voorkomen dat loslopende honden de weg op kunnen schieten. Dit kan door hek, watergang of andere afscheiding. In Dollardstraat staat een bankje bij het uitgangshek zodat je als het ware je hond kunt vastpakken voordat hij naar buiten rent. Het hek of de afscherming om het gebied moet een toegang hebben voor de maaimachine.
4
Een draaihekje werkte niet in het Soesterkwartier. Werd regelmatig vernield. Een soort sluisje van hekken werkt wel. Zeker in combinatie met het “controlebankje” bij de uitgang. Een zitbank wordt zeer gewaardeerd. Volgens het raadsbesluit Park Randenbroek XL wat nu wordt ingericht aanlijngebied met opruimplicht. Op een aantal plekken (oa ijsbaan, tegenover corderius en op nog om te vormen parkeerplaats van ziekenhuis) komen losloopgebieden met hekken. Daarnaast aantal verbodsgebieden op plekken waar kinderen spelen, wordt gepicknicked etc. Honden en natuur Op plekken waar honden loslopen en lopen te snuffelen in de bosjes zullen vogels en kleine zoogdieren zich niet zo snel meer laten zien. Bijna alle dieren in de natuur zijn bang voor honden. Daarnaast laten honden ook geursporen achter waardoor andere dieren de plek mijden. Met veel loslopende honden wordt het gebied waar “de natuur” echt gebruik van kan maken kleiner. Een combinatie van aanlijngebieden met plaatselijk een losloopgebied is daarom een goede oplossing En niet alleen voor natuur. Er zijn ook mensen die minder gesteld zijn op honden. Op internet vond ik dat er sprake is van zo’n 150.000 hondenbeten per jaar. Zeven op de tien slachtoffers zijn kinderen. Die worden vooral in het hoofd of gezicht gebeten, volwassenen in armen en benen. Zeventig procent van de incidenten is met de eigen hond. De overig dertig procent dus door de hond van een ander. Een hond kan een geweldige huisgenoot zijn en is voor veel mensen erg belangrijk. Alleen nuanceren cijfers over de hondenbeten wel “mijn hond doet nooit wat”.
5