CONCEPT MEMO Aan Van Project Betreft Datum
: : : : :
Deelnemers kennistafel buisleidingen Merle de Lange en Simone van Dijk kennistafel buisleidingen Agenda kennistafel buisleidingen 30 juni juli 2015
Verslag kennistafel buisleidingen 30 juni Deelnemerslijst Naam
Organisatie
Tel-nummer
E-mail
Rogier Wegerif
Omgevingsdienst Midden-Holland
+31182545762
[email protected]
Kees Aarts
Regionale Milieudienst West-Brabant
(0) 165 58 20 43
[email protected]
Edwin Pirson
Gemeente Sittard-Geleen
046 4778707
[email protected]
Kerstin Probst
Omgevingsdienst Groningen
06-52761556
[email protected]
Hans Vergouwen
Gemeente Roosendaal, afd. beleidsrealisatie
0165 579 495
[email protected]
x
Roel Friesen
Gemeente Sittard-Geleen
046 477 86 15
[email protected]
X
Wil Kovács
Gemeente Rotterdam
010 489 47 57
[email protected]
x
André Lindenbergh
RUD Zeeland
0115 745122
[email protected]
Sjaak Verburg
Havenbedrijf Rotterdam N.V.
010 252 19 09
[email protected]
Sjoerd Post
DCMR
010 246 85 04
[email protected]
Margreet
Afw.
x
x
Spoelstra
(vervangen
door
collega Gerald Laheij) RIVM (CEV)
030 274 75 58
[email protected]
Dina Rezvanova
06-54361571
[email protected]
Infomil
Verona Visser
Infomil
Paul Kassenberg
Gasunie
050 521 31 15
[email protected]
Marc Schalkx
Petrochemical Pipeline Services B.V.
046 7224027
[email protected]
Bas Chiaradia
Petrochemical Pipeline Services B.V.
046 722 4042
[email protected]
x
Maarten Jongerius
Omgevingsdienst Zuid-Holland Zuid
078 770 30 89
[email protected]
x
gemeente
[email protected]
Pijnacker-Nootdorp
/Bureau
x
x
Externe
Simone Buddemeijer Veiligheid van het Stadsgewest Haaglanden
015 362 65 42
[email protected]
Hans Spobeck
010 446 87 60
hs.platformtransportveiligheid.nl
Programmabureau Platform Transportveiligheid
x
Stefan Musch
Omgevingsdienst Noordzeekanaal gebied
023-5678 786
[email protected]
Mandy Fan
Brandweer Zaanstreek-Waterland
075 681 18 25
[email protected]
Nederlandse Aardolie Maatschappij B.V
0592 363 137
[email protected]
Pieter-Tjeerd Westra Gemeente Nijkerk
14033
[email protected]
x
Johan Braker
Marie-Désirée van Herwijnen
x x
050 367 47 26
[email protected]
X
Marcel Scherrenburg Omgevingsdienst Regio Arnhem
Brandweer Regio Groningen
026-3771675
[email protected]
x
Jo Janssen
Gemeente Rotterdam
06 5132 3630
[email protected]
x
Dave van der Gaag
DPO
0610425324
[email protected]
Stan Koevoets
LSNED
06 135 378 66
[email protected]
Annemieke Doomen
LSNED
0165 542 916
[email protected]
x
Naam
Organisatie
Tel-nummer
Mark-Olaf Sorkale
Veiligheidsregio Groningen
050 367 47 35
Josine Smit
Veiligheidsregio Hollands Midden
E-mail
Afw.
[email protected] [email protected]
Inge de Vries
Adviseur Bureau Externe Veiligheid Fryslân
0566 750 432
[email protected]
x
Klaas Winters
AFS
020 406 82 00
[email protected]
x
Frans Driessen
Velin
0610340750
[email protected]
X
Guido van der Meij
ILT
[email protected]
Freddy Koetse
Air Products Nederland B.V.
Leo Doornbos
Veiligheidsregio Noord-Holland Noord
010 2961339
[email protected]
X
Peter Meijer
Veiligheidsregio Noord-Holland Noord
Harm Musch
Veiligheidsregio Groningen
[email protected]
Kees Theune
Ministerie van Infrastructuur en Milieu
[email protected]
x
Ferry El-Aaïdi
Brandweer Amsterdam-Amstelland
[email protected]
x
Simone van Dijk
Royal HaskoningDHV
088 348 29 25
[email protected]
Merle de Lange
Royal HaskoningDHV
088 348 34 79
[email protected]
Omgevingsdienst West-Holland
071-4083368
[email protected]
x
Agenda lid Tineke Woudenberg
x
Ester van Aalst
Provincie Zuid Holland (relevant)
[email protected]
x
Karel Stijkel
Omgevingsdienst Groningen
[email protected]
x
Marijke Koek
Omgevingsdienst Midden-Holland
[email protected]
x
Hubert Klerkx
Regiobureau brandweer Noord- en Midden-Limburg 077 35 98 843
[email protected]
Samenvatting
Starttijd
Eindtijd
Onderwerp Opening
Simone van Dijk heet iedereen welkom.
11:00
Actualiteitenrondje
•
10:00 10:00
Samenvatting Bij Venlo start een groot project voor een buisleiding i.r.t. een kruising met een kunstwerk •
Bij Borsele speelt i.r.t. een hoogspanningskabel van Tennet een vraag over interferentie. Mark Verwijmeren zou hierover iets kunnen vertellen in een volgende bijeenkomst.
•
In Rotterdam is er behoefte aan extra ruimte voor buisleidingen. De leidingstraat is vol. Er is nu een bovengrondse kooi-constructie ontwikkeling waarin buisleidingen geplaatst kunnen worden. Vooralsnog wordt erop gestuurd om in de bovengrondse kooi water- leidingen en leidingen voor niet-gevaarlijke stoffen te leggen. Daarnaast wordt onderzocht of het mogelijk en verantwoord is om leidingen boven elkaar (meerlaags) te leggen. De workshop over dit onderwerp die deze bijeenkomst zou plaatsvinden is op verzoek van de gemeente Rotterdam verplaatst naar de bijeenkomst in het najaar.
•
In het Sloegebied worden nabij Total windturbines gerealiseerd. Daardoor nemen de risico’s van Total toe. De extra risico’s worden geraamd op €7.500.000,- die extra verzekerd moeten worden. Dit geeft maar weer eens aan hoe belangrijk een goede afstemming tussen de risico’s van windturbines en externe veiligheid is. Beide staan op
juli 2015 -2-
Starttijd
Eindtijd
Onderwerp
Samenvatting gespannen voet met elkaar. De vraag is of dit dilemma getackeld wordt in de Omgevingswet. Vanuit de kennistafel is er behoefte om dit onderwerp opnieuw te agenderen bij het ministerie van I&M. ACTIE: secretariaat kennistafel stuurt een bericht naar het ministerie om aandacht voor dit onderwerp te vragen. •
In Wieringemeer worden nieuwe windmolens gerealiseerd. De Veiligheidsregio Noord-Holland Noord
heeft
aan
de ontwikkelaar
aangegeven dat de buisleidingstrook vermeden moest worden. In de beleving van de Veiligheidsregio en Gasunie is dit project in goed overleg verlopen. •
Bij Taqa in Alkmaar wordt onderzocht of nabij de gasopslag en gasleiding van Taqa een
bedrijf kan worden gelokaliseerd dat
explosieven opslaat. Bij de Veiligheidsregio bestaat twijfel of dit een handige combinatie is. •
Op de website van RIVM komt binnenkort een procedure voor het aanvragen van leidingdata voor leidingen met chemische stoffen. Deze procedure zal ook op de website van Velin komen te staan.
•
Een aantal omgevingsdiensten geeft aan dat zij niet alle gegevens krijgen die zij vragen bij NAM en Dow. Dit betreft m.n. de PSU-bestanden.
•
In Groningen gaat veel aandacht naar de risico’s van aardbevingen. De discussie is emotioneel beladen. Dit maakt dat de behoefte aan goede data extra groot is.
•
Gasunie neemt tot nog toe
niet standaard de risico’s
van
aardbevingen. Om hier verandering in te brengen is men het project ‘magnitude’ gestart. Waar nodig worden leidingen vervangen en verwijderd na specifiek onderzoek (bij. Naar de kwaliteit van de lassen). •
Er is behoefte aan inzicht in de relatie tussen EOD en KLIC-melding. ACTIE: secretariaat kennistafel verstuurd presentatie van Gasunie n.a.v. casus vorig jaar.
•
Er is onduidelijkheid over waar de verantwoordelijkheden liggen in het geval van de realisatie van windturbines nabij leidingen, bijvoorbeeld in het geval dat een bestemmingsplan windturbines toelaat, maar de risico’s van de buisleiding zodanig toenemen, dat deze niet meer passen binnen de bestemde risicoruimte voor de buisleidingen. Helderheid hierover is gewenst ACTIE: secretariaat aankaarten bij I&M en agenderen voor volgende bijeenkomst.
•
Er is onduidelijkheid over de herkomst van gegeven over CO2 leidingen op de risicokaart. ACTIE: secretariaat navragen bij I&M hoe dit zit.
•
Gasunie zal elk jaar een controle uitvoeren op de status van knelpunten om zo z.s.m. eventuele nieuwe knelpunten te signaleren.
•
De weergave van data van Gasunie in de risicokaart/het risicoregister blijft problemen geven. Door BIJ12 wordt eraan gewerkt om dit op te lossen.
•
In het kader van INSPIRE worden data van Gasunie straks openbaar voor professionele gebruikers. ACTIE Paul: navragen of de INSPIRE data beschikbaar kunnen worden
juli 2015 -3-
Starttijd
Eindtijd
Onderwerp
Samenvatting gesteld. •
Het hoogwaterbeschermingsprogramma heeft behoorlijke impact op de leidingen van Gasunie. Bijv.. dijkverzwaringen en verbredingen hebben consequenties voor de ligging e.d. van leidingen.
•
Gasunie gaat de komende 10-15 jaar haar RTL netwerk renoveren, inclusief zo’n 2800 afsluiterlocaties. Dit project heet GNIP.
•
Op veel plekken in het land liggen zogenaamde afblaasleidingen en/of omloopleidingen. Deze hebben een functie bij het uit en weer in bedrijf nemen van leidingen. De vraag is of deze leidingonderdelen in Carola zitten. Het antwoord is: Nee. Deze leidingdelen zitten wel in KLIC. Hiervoor geldt ook dat rekening moet worden gehouden met de 5 meter zone. Er worden geen risico’s voor deze leidingdelen berekend.
•
Vanuit de kennistafel is er de wens om risicoverhogende objecten mee te kunnen nemen in Carola en Carola daarop aan te passen.
ACTIE: secretariaat kennistafel aankaarten wens bij I&M. 11:00
11:45
Verdieping
o.b.v.
Gecombineerd met voorgaand agendapunt
actualiteiten 11:45
12.00
12:00
12:30
Korte pauze Buisleidingen
en
Dina Rezvanova geeft een presentatie over de stavaza van buisleidingen in de risicokaart. Zie presentatie op www.relevant.nl
risicokaart
Enkele hoofdpunten uit de presentatie zijn: • •
Er is een nieuwe kennistafel opgericht: kennistafel risicokaart. De informatie over invloedsgebieden, GR en 100% letaliteit ontbreekt vaak.
•
De gegevens van Gasunie staan nog steeds niet goed op de kaart. I&M heeft RWS gevraagd om het verbetertraject te versnellen.
• •
In juli/augustus zou het vernieuwde systeem getest kunnen worden. Er is een belangrijke rol voor de ILT (zie art. 7 en art. 8.9 van het Bevb).
12:30
13:15
13:15
14:00
Lunch Werkwijze ‘Windturbines buisleidingen’
Gasunie nabij
Paul Kassenberg geeft een presentatie over hoe de Gasunie omgaat met windturbines. Enkele hoofdpunten uit de presentatie zijn: • Windturbines vragen steeds meer aandacht ACTIE: secretariaat: aankaarten bij I&M • Er is steeds meer publieke onrust over windturbines. De relatie met (gas)leidingen wordt regelmatig gebruikt om windturbines tegen te houden. • Windturbines zouden volgens de branche veiliger zijn dan nu wordt aangenomen. Gasunie roept de windturbines branche op om dit aan te tonen met cijfers. • Bij Gasunie zijn ca. 8 personen fulltime bezig om ruimtelijke plannen in de gaten te houden, o.a. op het punt of ruimte voor windturbines wordt gegeven nabij gasleidingen. • Gasunie pleit ervoor om het Handboek risico’s windturbines te upgraden naar een NTA-richtlijn.
juli 2015 -4-
Starttijd
Eindtijd
Onderwerp
Samenvatting ACTIE Paul: verspreiden Gasunie-beleid i.r.t. windturbines, zodra die vastgesteld is. Gasunie onderscheid 4 mogelijke situaties als het gaat om
•
gasleidingen en windturbines. Elke situatie vraagt zijn eigen aanpak. Een groot probleem is dat er geen harde wettelijke norm is om
•
windturbines tegen te gaan. Gasunie overweegt om een keer een proefproces te voeren. Het checken van de verzekerde schade bij windturbines kan
•
een instrument zijn om windturbines nabij buisleidingen tegen te houden. 14:00
14:45
Toezicht op het Bevb
Guido van der Meij geeft een presentatie over hoe ILT toezicht houdt op
door de ILT
buisleidingen. Zie presentatie op www.relevant.nl . Enkele hoofdpunten uit de presentatie zijn: • Momenteel vinden initiële inspecties plaats bij exploitanten van buisleidingen met chemische stoffen. • Kernpunten waarop ILT inspecteert zijn: aantoonbaar, beschikbaar, goed beschreven. Men kijkt. nu nog m.n naar het VBS, VBSdocument, directiebeoordeling en het VBS-systeem van bedrijven. • Er zijn 25 potentiële exploitanten van leidingen met chemische stoffen aangeschreven door ILT. Hiervan blijken er 12 daadwerkelijke onder Bevb te vallen. • Buisleidingen zijn nog niet goed in beeld bij de Omgevingswet. Het zou goed zijn om een ‘botsproef’ buisleidingen uit te voeren. ACTIE: secretariaat en Guido: aankaarten noodzaak tot botsproef buisleidingen i.h.k.v. de Omgevingswet. Het gaat daarbij juist ook om de interactie met bijv. windturbines en om het effect van het vervallen van het begrip inrichting. De kans bestaat dat hierdoor veel nieuwe stukken leidingen tussen activiteiten ineens onder de reikwijdte van het Bevb komen te vallen. Waar dat nu niet het geval is, omdat de activiteiten onderdeel zijn van een inrichting en de leiding daarmee ook. • Grote bedrijven graven goed. Kleintjes minder (meer near misses) • Voor de bepaling van personendichtheden accepteert ILT alleen blokken van 100x100 meter en geen ‘creatieve hectares’ • Wat opvalt is dat bij olie-leidingen door exploitanten 10-6 PRcontouren worden afgegeven, waarin geen rekening is gehouden met maatregelen. Dit is toegestaan, maar heeft wel het effect dat veel meer ruimte rondom leidingen vrijgehouden moet worden van bebouwing, dan strikt noodzakelijk zou zijn. • Bij exploitanten van olie- en gasleidingen is er een actie gaande om noodplannen op te vragen, inclusief inzicht geven in de betreffende scenario’s en de organisatie die daaromheen is opgetuigd.
14:45
15:30
Casus A515-leiding
Rees Hennekam geeft een presentatie over casus A515. Zie presentatie op www.relevant.nl Enkele hoofdpunten uit de presentatie zijn:
juli 2015 -5-
Starttijd
Eindtijd
Onderwerp
Samenvatting • De A515 leiding is een zogenaamde half-half constructie. D.w.z. dat de leiding bovengronds ligt met een laag zand daarover, waardoor toch weer sprake is van een ondergrondse leiding. • De leiding doorkruist een groot gebied (Bodegraven-Alphen a/d Rijn) • Vanwege de bijzondere constructie is er veel onderzoek aan de leiding uitgevoerd. Opvallend is het grote verschil in berekend risico bij gebruik van Carola of Pipesafe. • Discussie
over
de
te
hanteren
uitgangspunten
voor
de
risicoberekeningen had invloed op de planning van ruimtelijke besluiten (uitstel en vertraging). • De volgende onderwerpen zijn aandachtspunten:
15:30
16:15
Themabijeenkomst
o
Evenementen.
o
Kathodische bescherming i.r.t. het nabijgelegen spoor.
o
Zeer kwetsbare functies nabij de leiding.
o
Horizontale uitstroming kan niet worden uitgesloten.
Kennistafel vindt het een goed idee om een themabijeenkomst te organiseren. Bij voorkeur begin volgend jaar (januari/februari).
16:15
Afsluiting
Simone sluit de bijeenkomst.
juli 2015 -6-
