VERSLAG VAN DE REGIORAADSSESSIE RUIMTE EN WONEN EN ECONOMIE
opgesteld door datum vergadering Aanwezig
:
J. Kamphuis
:
17 maart 2015 Regioraadsleden en gemeenteraadsleden: Dhr. J.J. Wortel (GroenLinks, Waterland); dhr. J. Bos (D66, Ouder-Amstel); dhr. E.A. Flentge (SP, Amsterdam); mw. S. Mutluer (PvdA, Zaanstad); dhr. G.J. Ram (VVD, Zaanstad); Dhr. van de Bergh (PvdA, Amstelveen); mw. P.D. Gasseling-Boone (PvdA, Uithoorn); dhr. M.D. Polak (VVD, Uithoorn); dhr. G.J. Schilder (VVD, Edam-Volendam); dhr. E.A.M. Karregat (VVD, Edam-Volendam); dhr. M. de Jong (VVD, Landsmeer); dhr. K. de Haan (D66, Diemen); dhr. T. de Jong (D66, Purmerend); dhr. J.P.D. van Osselaer (D66, Amsterdam); dhr. S.R.H. Blom (GroenLinks, Amsterdam); Dhr. P.C. Tange (Wormerland) en mw. N. Swagerman (SP, Zaanstad). Insprekers: Mw. de Vries; mw. de Jonge; dhr. Bosch; dhr. Steenman (namens mw. Latupeirissa); dhr. Mertens en mw. Veltman
Voorzitter: Leden DB:
Mw. N.F. Mulder Dhr. D. Straat (portefeuillehouder Economie) Dhr. A.J.M. Scholten (portefeuillehouder Ruimte en Wonen) Secretaris: Dhr. J.C. de Neef Ambtelijke ondersteuning: Dhr. M. Bekker; mw. M. van Ravels, mw. M. Vernooij, dhr. G. van der Plas; mw. S. van der Lelij; mw. J. Kamphuis Mededelingen: De heer Daan is afgetreden. Mevrouw Mulder is vandaag interim voorzitter en stelt zich tegelijkertijd beschikbaar als kandidaat voorzitter. De aanwezigen stemmen daarmee in en daarmee is Mevrouw Mulder voorzitter van de Sessie Ruimte en Wonen en Economie. A: Ter voorbereiding van besluitvorming in de vergadering van de Regioraad A-3 Actualisatie regels woonruimteverdeling en woonruimtevoorraad Stadsregio Amsterdam 2015 (agendapunt 14 regioraad) Inbreng insprekers: Mevrouw de Vries: Ik huur sinds september 2011 een woning in Amsterdam-Oost en maak daarbij gebruik van de regeling tijdelijk behoud woonduur. Deze regeling heeft mij het idee gegeven gedurende vijf jaar nog te kunnen verhuizen mocht ik de woning niet meer kunnen betalen. Als de regeling tijdelijk behoud woonduur wordt afgeschaft heb ik straks met een woonduur van 3-4 jaar weinig tot geen mogelijkheden voor het vinden van een andere woningen. Ik vind dat een regeling niet zomaar kan worden ingetrokken en dat er sprake is van onbehoorlijk bestuur. Het is een verworven recht
Pagina 1 van 8
MEMO
en ik pleit ervoor dat woningzoekenden die nu recht hebben op deze regeling hun bestaande rechten behouden. Mevrouw de Jonge: Sinds 1998 woonde ik in Amsterdam, in 2013 ben ik naar Amstelveen verhuisd met de regeling tijdelijk behoud woonduur. Ik voel mij bedrogen. Ik raak mijn oude woonduur kwijt, als het wordt afgeschaft dan val ik terug naar een woonduur van slechts 1,5 jaar. Op papier heb ik een bevestiging van het recht behoud woonduur tot september 2018. Het is een belofte en dit alles maakt mij boos, verdrietig en teleurgesteld. De heer Bosch (huurdersvereniging Westerpark): Hiermee verdwijnt de rechtszekerheid. Ik zou daarbij graag twee punten willen aanstippen. Allereerst de €50,- inschrijfkosten bij WoningNet om woonduur mee te kunnen nemen. Dit sluit niet aan op maatwerk. €50,- is niet dragelijk voor mensen met een laag inkomen, een huis huren wordt hiermee onmogelijk gemaakt. Ten tweede schiet naar mijn mening de voorlichtingscampagne tekort. Moeten wij als huurdersvereniging de taak van de gemeente/regio over nemen op dit gebied? Dat lijkt mij niet, het is jullie taak. De heer Steenman (Namens MevrouwLatupeirissa): Mijn nicht Carmel Latupeirissa zou tot 1-8-2016 recht hebben op de regeling tijdelijke behoud inschrijfduur. De maatregel tijdelijk behoud woonduur moet worden afgeschaft omdat per 1 juli 2015 niet meer gewerkt wordt met het begrip woonduur. In de nota van beantwoording schrijft de Stadsregio Amsterdam dat het dan ook niet zinvol is de maatregel tijdelijk behoud inschrijfduur te behouden, het is dus een keuze. Handhaving dan wel coulance van deze regeling lijkt mij op zijn plaats. Gezien het feit dat er maar weinig gebruik van deze regeling wordt gemaakt pleit ik voor een ruimhartige oplossing. Ik verzoek tot een uitlooptermijn van een jaar. Tot slot wil ik opmerken dat er erg weinig informatie beschikbaar is over waar je terecht zou kunnen voor het maken van bezwaar. De heer Mertens (Bestuurslid Huurdersvereniging Amsterdam): Ik ben blij met de overgangsperiode van vijftien jaar en de ruime coulanceregeling van vier jaar. Daarnaast pleit ik ervoor ruimhartig om te gaan met de regeling tijdelijk behoud woonduur in plaats van het cold turkey afschaffen. Daarnaast is het belangrijk te zorgen voor een goede voorlichting, mogelijk in de vorm van persoonlijke brieven vanuit gemeenten en corporaties. Ook zou WoningNet het monitoren moeten intensiveren. Tot slot moet er hulp beschikbaar komen voor mensen die de papieren niet zelf kunnen invullen. De €50,- inschrijfgeld is een drempel voor velen en moet dan ook substantieel naar beneden. Tot slot pleit ik voor het idee van wethouder Ivens voor het automatisch inschrijven bij nieuwe verhuringen. Mevrouw Veltman: Ik woon in een woning waarvan in 2006 is besloten dat deze gesloopt gaat worden. Veel oude bewoners zijn dan ook al weg. De woonconsulent van de Alliantie heeft meerdere malen gerefereerd aan de regeling tijdelijk behoud woonduur waarmee ik, na verhuizing, vijf jaar lang de woonduur die ik in deze woning heb opgebouwd kan behouden. Kort geleden had ik WoningNet aan de telefoon en die vertellen ineens een compleet ander verhaal, zij zeggen dat deze regeling komt te vervallen. Nu ben ik de klos, na 37 jaar ergens te hebben gewoond is die woning straks gewoon weg en sta ik met lege handen.
Pagina 2 van 8
MEMO
Op uitnodiging van de voorzitter worden er toelichtende vragen gesteld door de raadsleden. De heer Ram: Ik heb veel bewondering voor de insprekers, dank voor uw inbreng. Daarnaast heb ik een vraag aan de heer Bosch en de heer Steenman over de communicatie. Mijn eerste vraag is: heeft u helemaal niets gehoord? En twee, meneer Bosch hoe ziet uw eigen campagne eruit? De heer Bosch: Ik heb rondvraag gedaan in de buurt om te onderzoeken of men hierover gehoord heeft, de meeste mensen gaven nee als antwoord. Mijn eigen campagne bestond uit een informatieavond op 13 maart jl. Hier zijn ongeveer 30 bewoners naar toe gekomen, zij waren allen verbijsterd. Een van de aanwezigen had wel iets gelezen op WoningNet. Ik heb zelf contacten met mensen die in de media werken... De heer Ram: Waar haalt u de informatie vandaan die u op zo’n bewonersavond deelt met de aanwezigen? De heer Bosch: Via de stadsdelen waar ik contacten mee heb voor mijn werkzaamheden bij de huurdersvereniging Amsterdam. De heer Steenman: Mijn nicht is er achter gekomen door die ene zin op WoningNet. Meer informatie is niet vindbaar, en je moet overal zelf achteraan bellen. Dan kom je er later achter dat het nog niet eens besloten is. Ook over inspraakmogelijkheden en bezwaarmogelijkheden is weinig tot geen informatie te vinden. De heer Flentge: Heeft ze ook bij de corporatie geïnformeerd naar de wijzigingen rondom tijdelijk behoud inschrijfduur? Mevrouw de Jonge: Uit wanhoop heb ik de rechtsbijstand ingeschakeld. Ook heb ik een brief van WoningNet, die ik hier kan achterlaten. In deze brief staat dat zij niet in de positie zijn uitzonderingen op de regelgeving te maken aangezien zij een uitvoerende taak hebben. Maar nergens staat iets over bezwaar. Via de gemeenteraad Amstelveen kwam ik achter het bestaan van de coulanceregeling. De heer Flentge: Wat is expliciet gezegd door de corporatie en WoningNet? Mevrouw Veltman: Tussen oktober en 10 maart jl. heeft de woonconsulent mij meerdere malen gewezen op het bestaan van de regeling tijdelijk behoud woonduur. Gister sprak ik haar weer telefonisch en nu ineens zegt zij dat deze regeling zo meteen niet meer bestaat. De heer van de Bergh: Alle insprekers zeggen min of meer hetzelfde, zij geven de indruk dat de regeling onduidelijk is of dat er niet is gecommuniceerd. Kan ik constateren dat het een rommeltje is? Mevrouw de Vries: Het is een voldongen feit, je moet overal zelf achteraan. Wel is mij verteld over deze vergadering in maart, maar ook de status daarvan werd mij niet duidelijk. De voorzitter dankt de insprekers voor hun toelichtingen en stelt de vergadering voor – gehoord hebbende de insprekers – over te gaan tot de punten die zij expliciet toegelicht willen zien door de portefeuillehouder. De heer Flentge: Portefeuillehouder zou u kunnen ingaan op de volgende aspecten? -Geen ruimhartig beleid voor de regeling tijdelijk behoud woonduur -Rechtszekerheid, is die voor iedereen hetzelfde?
Pagina 3 van 8
MEMO
-Hoe ruimhartig is de coulanceregeling? -€50,- inschrijfkosten op WoningNet is veel te hoog. -Wat zijn de aanvullende maatregelen op de voorlichting? Kunt u iedereen een persoonlijke brief sturen? Mevrouw Mutluer: Ik verzoek de portefeuillehouder in te gaan op tijdelijk behoud woonduur/inschrijfduur en de ruimhartige coulanceregeling. Betekent die ruimhartige coulanceregeling dat iedereen die daar een beroep op doet zijn/haar beroep gehonoreerd krijgt? De voorzitter : deze raadsleden verwijzen naar eerder rondgemailde moties. Ik wijs er nog even op dat moties pas na schriftelijke indiening bij de plenaire vergadering onderdeel zullen uitmaken van de raadsbeslaging. De heer Bos: Uit het feit dat mensen hier heen komen om in te spreken blijkt dat het probleem groot is. De heer Ram: Veel partijen benadrukken het belang van communicatie. Heeft u wel een communicatietraject? Dan is dat blijkbaar niet geland. Mevrouw Gasseling: Daar moet extra gewicht aan worden gegeven. De heer Flentge: Hoe zit het met de mogelijkheid om mensen die al een huurcontract hebben automatisch in te schrijven bij WoningNet? De heer Scholten: Breed communiceren doen we pas zodra de Regioraad iets heeft vastgesteld. De brede campagne start dus pas na het besluit van vandaag. We hebben al wel overleg gehad met de corporaties dat zij zelf verantwoordelijk zijn voor het communiceren richting huurders. Ook de gemeente is zelf verantwoordelijk voor haar stukje communicatie. Wel hebben we daarvoor samen teksten opgesteld zodat de informatie eenduidig is. Nadat het besluit is genomen start de Stadsregio Amsterdam o.a. met uitingen op RTV Noord, AT5 en op bussen en trams. Er zijn voorbereiding gedaan en er is veel overleg geweest. Sommige corporaties hebben alvast iets gedaan, dat is prima. De heer Ram: De periode tot 1 juli is dan te kort. De heer Scholten: Drie maanden is voldoende. Langgerekte campagnes werken niet, beter is kort en intensief zeker omdat het hier om een éénmalige handeling gaat. Bovendien is er nog een ruime coulanceperiode voor iedereen die zich niet tijdig heeft kunnen inschrijven. De heer Blom: Op welke manier zijn er met huurdersverenigingen en buurtverenigingen afspraken gemaakt? De heer Flentge: En hoe zit het met de mogelijkheid iedereen een persoonlijke brief te sturen? De heer Scholten: Met de corporaties is afgesproken dat zij met de huurders communiceren, er is niet afgesproken over hoe zij dat gaan doen. Het is ook aan de corporaties hoe zij dat met de huurdersverenigingen regelen. Mijn zorg zit met name bij de mensen die nu in de koopsector wonen. Communicatie richting deze groep is een taak van de gemeente. Ik vertrouw de corporaties de communicatie richting de huurders toe. Of zij dat door middel van een persoonlijke brief willen doen is aan hen. Automatisch inschrijven is onverstandig, vanwege gedateerde informatie en vanwege de privacy.
Pagina 4 van 8
MEMO
De heer de Jong (VVD, Landsmeer): Als we pas 1 juli een beslissing nemen dan kunnen we ook dan pas communiceren. De voorzitter geeft aan dat het vanavond gaat om het vaststellen van het beleidsvoorstel. Op basis van het beleidsvoorstel wordt het wijzigingsvoorstel voor de regionale huisvestingsverordening uitgewerkt. Deze wordt op 16 juni a.s. aan u voorgelegd ter besluitvorming. De heer Scholten: Vanavond stellen we inderdaad het beleid vast, dat biedt voldoende houvast om vervolgens het communicatietraject op te starten. Bovendien is er ook behoefte onder de huurders voor duidelijke communicatie. Na vanavond ligt 99% vast, voldoende voor communicatie. De heer Karregat: Nu worden alleen de uitgangspunten vastgesteld, het een en ander moet nog verder worden uitgewerkt. Dat moet duidelijker voor de communicatie. De heer Scholten: Volgens mij is het voorstel goed communiceerbaar. Wat betreft de spijtoptantenregeling: Ongeveer 200 keer per jaar beroept iemand zich hierop en dat is erg weinig. Corporaties vonden het daarom niet nodig hier een aparte regeling voor op te stellen naast de hardheidsclausule en het 5% zelf toewijzen. Dit biedt huurders voldoende zekerheid. Ik wil u de toezegging doen ervoor te zorgen dat ook mensen die nu recht hebben op de spijtoptantenregeling in de toekomst nog een beroep kunnen doen op hun opgebouwde rechten. De heer Flentge: Dank voor deze toezegging. Geldt dat dan ook voor andere mensen die deze ronde hebben gemist? De heer Scholten: Vanzelfsprekend. We sturen nu aan op inschrijven voor 1 juli 2015, maar wij beseffen dat we niet iedereen bereiken en daarvoor is er een coulanceregeling. Voor iedereen die de boot heeft gemist. Mevrouw Mutluer: Met de corporaties is niet afgesproken hoe ze communiceren, dat gaan we merken, maar 1 juli 2015 vind ik te kort. Er zullen mensen zijn die niet weten van de coulanceregeling. Ik wil zwart op wit hebben dat dit altijd zal worden gehonoreerd. 1 juli achten wij te kort, en het argument dat daarna handmatig ingeschreven moet worden en dat dat te duur is vinden wij een slecht argument. De Stadsregio Amsterdam moet de druk opvoeren of de corporaties financieel tegemoet komen. Er zijn altijd mensen die niet van de coulanceregeling af weten en die genoegen nemen met het feit dat ze hun woonduur kwijt zijn. De heer Scholten: Het is aan ons om te laten zien dat ze hun recht alsnog kunnen verzilveren. De coulanceregeling communiceren maakt dat mensen het inschrijven uit stellen en mogelijk vergeten. Dus de coulanceregeling moeten wij pas uitdragen als de gewone regeling voorbij is. Over de kosten van €50,- voor het inschrijven en €10,- jaarlijkse verlengingskosten heb ik gesproken met WoningNet en corporaties. Uit de jaarrekening van WoningNet blijkt ook dat zij geen winst maken. Ik ben het met u eens dat de extra kosten waarschijnlijk lager zullen zijn dan de extra opbrengsten door nieuwe inschrijvingen. Afspraak is dat we de balans aan het einde van het jaar opmaken en dat er dan mogelijk een tariefsaanpassing komt. De heer Bos: Dus achteraf constateren dat het tarief te hoog was en die mensen compenseren?
Pagina 5 van 8
MEMO
De heer Scholten: De verlaging zal dan waarschijnlijk in de €10,- jaarlijkse verlengingskosten komen te zitten. Daar hebben bovendien alle ingeschrevenen baat bij. Mevrouw Gasseling: €50,- voor het inschrijven is gewoon veel, zeker als je partner dat ook doet, dat is samen €100,-. De heer Scholten: Ik begrijp u, maar het inschrijftarief is al jaren €50,-. We kunnen niet verwachten dat dat opeens veel lager komt te liggen, maar ik begrijp dat het voor mensen een drempel opwerpt om zich in te schrijven. De corporaties zijn verantwoordelijk voor woningtoewijzing, daarbij hebben de corporaties een inspanningsverplichting om die kosten beheersbaar te houden. Als overheid hebben wij de taak te sleuren aan lage tarieven, maar je kan corporaties niet verplichten dit verliesgevend te organiseren. Het gaat op den duur waarschijnlijk geld opleveren, maar we weten nu nog niet hoeveel. De heer de Jong (VVD, Landsmeer): Hoe zit het met lokale en regionale voorrang? De heer Flentge: Ik wil graag een toezegging van de portefeuillehouder dat alle tijdelijke regelingen onder een soortgelijke coulance regeling vallen. De heer Scholten: Wij pakken ze daar allemaal in mee. NB naar aanleiding van een procedure voorstel van de heer Polak concludeert de voorzitter met steun van de raadsleden dat de nog resterende beperkte tijd wordt besteed aan dit agendapunt en dat de resterende agendapunten op een later c.q. andere wijze worden afgehandeld. De heer de Jong (VVD, Landsmeer): Vanuit mijn gemeente hoor ik een ander geluid. Vraag is of we dit perse nu moeten beslissen of dat er ruimte is voor latere besluitvorming. In hoeverre heeft u het gevoel dat dit dichtgetimmerd is ook voor blauwe gemeenten? De heer Tange: Onze vragen gaan met name over de aanbodkant. Wat gebeurd er allemaal in Amsterdam? Deze sessie is belangrijk om informatie te delen, maar je moet vervolgens ook tijd hebben die informatie te delen in je eigen Raad. Ontwikkelingen in aanbod kan leiden tot grote verschillen in noord en zuid. In de commissie werkwijze was er consensus dat dit onderwerp niet meer op de agenda zou komen te staan. Ik heb niet het mandaat om ‘’voor’’ te stemmen. De heer Scholten: Kleine gemeenten hebben nu 70% lokale beleidsruimte. Wij hebben ook nu de maximale ruimte gezocht, maar deze neemt hoe dan ook af. Mogelijkheid bestaat dat u meer mensen van buiten in uw gemeente krijgt. Het afnemen van de sociale voorraad in Amsterdam tot 187.000 sociale huurwoningen is een ondergrens en geen streefwaarde. Er zijn meer sociale huurwoningen dan mensen met een daarvoor passend inkomen, zodoende is er ruimte voor verkoop en liberalisatie. De heer Flentge vult daarop aan dat 187.000 inderdaad het minimum is. Het college ziet de noodzaak om een minimum te stellen, omdat door Rijksbeleid vooral de particuliere sociale huurvoorraad in Amsterdam afneemt. De heer Scholten: In het kader van de Intentieverklaring Betaalbare Voorraad gaan wij proberen om alle verkoop- en liberalisatieplannen op een rijtje te zetten en neer te zetten tegenover een evenwichtige spreiding. De heer de Jong (VVD, Landsmeer): Landsmeer kan 45 woningen toewijzen, met een toestroom vanuit Amsterdam zitten die woningen snel vol.
Pagina 6 van 8
MEMO
De heer Scholten: Jonge mensen uit Landsmeer gaan ook naar Amsterdam. We zijn één regio, het werkt beide kanten op. De heer Karregat: Edam-Volendam is zoekende wat men gaat doen met de samenwerking, mogelijk gaan wij samenwerken in de subregio. Als je in die onderzoeksfase bent, maar je bent nu ‘’voor’’ dan wek je een bepaalde indruk. We moeten eerst helder hebben hoe en of we subregionaal kunnen samenwerken. Dat maakt het lastig om nu te stemmen. De heer Scholten: Vorig jaar juni zijn wij dit traject al begonnen, omdat voor 1 juli alles rond moest zijn, gezien de overgangstermijn uit de Huisvestingswet. Wij moeten wel gewoon door. Als u een eigen regio wilt vormen dan is dat aan u. U komt wel op een vrij laat moment met uw bezwaar. Dit onderwerp is in eerdere raadsessies geagendeerd en toen ging u mee in de besluitvorming. Ik wil daarom de besluitvorming in de Regioraad daar niet afhankelijk van maken. De voorzitter stelt aan de orde dat we nog geen aandacht gegeven hebben aan een andere mogelijk in te dienen motie over de studentenhuisvesting. Mevrouw Mutluer wordt uitgenodigd om deze toe te lichten. Mevrouw Mutluer: Ik heb nog een puur technische motie over studentenhuisvesting in de rapportages. Het ene rapport telt studentenhuisvesting wel mee en het andere niet. Dit maakt het moeilijke de rapportages te interpreteren en het zorgt voor verwarring. De heer Scholten: Studentenhuisvesting is vaak ook sociale voorraad. Wij zijn op zoek naar iets om dit in de rapportages te verbeteren, daarvoor doen wij hard ons best. Mevrouw Mutluer: Dat wil ik graag in de Regioraad hebben toegezegd. De heer de Jong (D66, Purmerend): Laten we de studentenhuisvesting dan helemaal buiten beschouwing? De heer Scholten: Nee, we willen apart rapporteren over studentenhuisvesting. Ik interpreteer het zo dat er onvergelijkbare cijfers zijn. Dat terwijl de studentenhuisvesting een beperkt toegankelijke sociale huursector is. De intentie is te komen tot schone cijfers. Laat het aan ons en dan proberen wij dat netjes op te lossen. De voorzitter rond dit agendapunt af en vraagt de fracties/raadsleden naar stemverklaringen. De heer Tange: Als het gaat over analyse van de aanbodkant dan vinden wij die situatie zorgelijk ook gezien er onvoldoende inzicht is. Ik verzoek u hierover de komende tijd hardere afspraken te maken. De heer de Jong (D66, Purmerend): Over hoe de stemming zal gaan kan ik nog niks zeggen, ik moet het fractieoverleg eerst afwachten. De heer de Jong (VVD, Landsmeer): Ook ik moet het fractieoverleg afwachten, maar ik kan niet zeggen dat er sprake is van een goed gevoel. De heer Ram: Complimenten over uw voorzitterschap mevrouw Mulder. De heer Bos: Ik heb nog een laatste vraag. Hoeveel mensen zijn het die een schrijnend geval kunnen zijn?
Pagina 7 van 8
MEMO
De heer Scholten: De gevallen die gaan over de regeling met behoud van woonduur zijn 200 gevallen per jaar. Tenslotte vraagt de voorzitter of het concept-verslag van de vorige vergadering dadelijk in de plenaire raad vastgesteld kan worden (agendapunt 3 regioraad) Er zijn geen opmerkingen op het verslag. Zo ook zijn er geen opmerkingen bij A-2 a. Behandeling ingekomen stukken (agendapunt 5 regioraad) en A-2 b. Beantwoording schriftelijke vragen (agendapunt 6 regioraad) De voorzitter geeft aan dat de B-onderwerpen een volgende keer aan bod komen. Rondvraag Er zijn geen vragen. De voorzitter sluit om 20:14 uur de vergadering.
Pagina 8 van 8