Verslag Missie naar Jessore Bangladesh 2014 23 Januari Corrie en ik zijn vandaag aangekomen in Viator Guesthouse in Dhaka. Van de hele reis vonden we de autorit in Dhaka het meest spannend. Later bleek dat we snel aan de hectiek op de wegen gingen wennen en dit achteraf een relatief rustige rit was geweest. Morgen komt de rest van de groep aan en vertrekken we zondag samen naar Jessore, een autorit van 6 uur. De dag daarna naar Satkhira. Dan begint ons werk. Spannend.
24 Januari De rest van de groep is vanmorgen aangekomen. Iedereen die in Dhaka zou aankomen is er nu. Onze missieleider Joep is een paar dagen geleden aangekomen met zijn vrouw Marijke en twee missieleden, Annette en Marijke de B. Alle bagage is er, een gedeelte weliswaar later aangekomen. Wel is er nu een kink in de kabel ontstaan: vanaf morgenochtend 7 uur is er een transportblokkade afgekondigd, een zgn. hartal. Het is dan te gevaarlijk om te reizen. Auto’s en bussen zijn vogelvrij en een brandbom is gemakkelijk gegooid. We besluiten i.o.m. Joep om 2 nachten extra in ons hotel te blijven en pas te gaan reizen als de blokkade is opgeheven. Jammer, maar het is niet anders. 25 januari We beginnen ons een beetje te vervelen. Vanwege de transportblokkade kunnen we niet verder. Maar als alles goed is gaan we morgen op stap. Een busje haalt ons om 6 uur 's ochtends op om de spits in Dhaka voor te zijn. Na drie uur rijden komen we bij de pont aan die ons over de rivier zal vervoeren. Daarna is het nog 3 uur rijden naar Jessore. Hier zullen we onze missieleider en de rest van de groep ontmoeten. Dezelfde dag gaan we dan door naar Satkhira. Vandaag geld wisselen en hopen dat de plannen voor morgen door kunnen gaan. Uiteindelijk gaan we de 27e naar Jessore.
Wachten ....... op het 'dakterras' van Viator Guesthouse.
26 januari Vandaag wat rondgehangen in een zoölogische tuin, waar het in ieder geval rustig was. Ook nog even naar de dierentuin, die lag er naast. Hier kwamen de meesten van ons ronduit depressief weer uit. Weinig dieren, veel zagen er ongezond uit en allemaal hadden ze weinig ruimte. Als alles goed is gaan we morgen op stap. Inclusief alle bagage die we nodig zijn voor onze missie. Onze tandarts Hetty heeft een complete tandartsinstrumentarium meegenomen, die alleen al in de 30 kg weegt. Een busje haalt ons om 6 uur 's ochtends op om de spits in Dhaka voor te zijn. Na drie uur rijden komen we bij de pont aan die ons over een brede rivier, de Padma, zal vervoeren. Daarna is het nog 3 uur rijden naar Jessore. Hier zullen we onze missieleider en de rest van de groep ontmoeten. Dezelfde dag gaan we door naar Satkhira. Vandaag geld wisselen en hopen dat de plannen voor morgen door kunnen gaan. 27 januari Vandaag een lange rit. We zijn vertrokken om 6 uur, na 3 uur bereikten we de pont. Een aantal vrouwen, slangenbezweerders, bleven gedurende de overtocht maar zeuren om 100 taka, soms waren ze ronduit handtastelijk. Daarna weer 6 uur gehobbel door dorpen met veemarkten, theehuisjes, koperslagers etc. Na 11 uur hobbelen en toeteren kwamen we moe aan bij het ziekenhuisje. Voor het eerst was de groep bij elkaar. De indeling van de posten voor morgen werd geregeld. Het handboek hebben we nog eens doorgebladerd voor de posten die voor Corrie (prikpost) en mij ( lichamelijk onderzoek) waren bedacht. Spannend. We zullen zien morgenvroeg. Vroeg op, ontbijt 1/2 8. 28 januari Een drukke dag, in totaal hebben we 154 kinderen onderzocht. Voor Corrie, Marga , Bert en mij best spannend zo voor de eerste keer. Voor de dokters was er een tolk te weinig. Dus moest 1 tolk soms twee dokters bedienen. De hal van het ziekenhuisje is een ronde ruimte met een stenen vloer. In de hal zijn 4 posten opgesteld. De inschrijving, meten en wegen, lab ( hb prikken en evt. urine) en de apotheek. In een apart kamertje aan twee bureaus 3 tot 4 dokters. Gemiddeld 6-8 wachtende per post, meestal moeder en kind , in leeftijd variërend van 0 tot 12, de kinderen voor een deel huilend, zeker bij de prikpost, en soms bij de dokters. Tel dat lawaai bij elkaar op en vermenigvuldig dat met twee en dan heb je een idee van het lawaai. Mijn tolk, we noemen hem Billy, heeft een decibelmeter op z'n smartphone, die geeft af en toe 100 dB aan, het geluid van een passerende trein. En dan moeten we betrouwbaar naar een hartje of de longen luisteren en gefocust blijven. Voor Hetty , onze tandarts, was het ook een drukke dag. Wel moet gezegd worden dat tot haar vreugde de gebitten van de kinderen er redelijk tot goed uitzagen. Kinderen met cariës en kiespijn werden naar haar verwezen, ze kan dan de pijnlijke kies trekken.
29 januari Annet, onze vroedvrouw, gaf les aan 12 vroedvrouwen die hier werken. De lessen gaan over anatomie en fysiologie van de zwangerschap, verder over hygiëne tijdens de bevalling, geboorteregeling en allerlei andere vrouwenzaken. De twee verpleegsters die hier in het ziekenhuis werken zijn daar ook bij aanwezig. Het zijn basic vroedvrouwen ze doen 2 tot 10 bevallingen per maand. Annet heeft hier gewoond en spreekt Bangla. Het is aandoenlijk om te zien hoe goed ze dat doet met allerlei materiaal die ze zelf heeft gemaakt van stof. Zo leert ze de vrouwen van alles tot katheteriseren aan toe. Voor ons was het vandaag een zware dag, we hebben nu in twee dagen 330 kinderen gezien. Een paar van ons, waaronder ik, kregen het in de loop van de dag erg moeilijk, de één werkte stug door ( maar verbeet zich en reageerde af op een paar vervelende toeschouwers); een andere trok zich terug en kreeg het te kwaad; weer een ander huilde samen met de ouders om een geretardeerd kind, waar zij als dokter ook niets aan kon doen behalve haar meeleven te tonen. De aanblik van moeders en kinderen die zich verdrongen voor de hekken was bij tijden beangstigend om te zien. Het is zo moeilijk de niet aflatende stroom van moeders en kinderen te stroomlijnen. Armen en benen waren soms nodig om moeders en kinderen weer terug te duwen om ongelukken te voorkomen. Morgen gaan we een dagje uit naar de Sundarbans, een stelsel van rivieren in de delta. Daar zijn we ook wel aan toe. De dag erna nog een dag in dit ziekenhuisje; we proberen dan op een andere manier de stroom kinderen te reguleren. Ongelukken moeten we voorkomen.
30 Januari Op vrijdag ( hier de vrije dag van de week) zijn we een dagje uit geweest naar de Sundarbans. Een soort Biesbosch maar dan veel groter, het gebied strekt zich uit ver voorbij de grens met India in het westen en honderden kilometers naar het oosten. Met z'n 18'en, Lipika ( de directeur van DHARA), de tolken en het personeel van het ziekenhuis. In twee autoriksja's reden we een kilometer of 10 al hobbelend en stotend naar de boot. Voor we de boot op gingen eerst een kopje thee in het plaatselijke theehuis. De Sundarbans is een prachtig gebied met rivieren en uitgestrekte mangrovebossen. De Bengaalse tijger woont hier, daarom werden we begeleid door twee gewapende mannen. Beetje overdreven, dachten we. Daarna een wandeling in een stukje bos en weer op de boot stroomopwaarts terug. Een heerlijk luchtig en fris tochtje.
31 januari Zoals gezegd hadden we voor de volgende dag, zaterdag, een andere logistiek bedacht. Hiervan kwam eigenlijk niets terecht, om 8.30 stonden tot onze verbazing al drommen moeders en kinderen zich te verdringen voor de deur van het ziekenhuis. Dit heeft gelukkig niet geleid tot ongelukken, maar we besloten wel het duidelijk signaal af te geven dat er vandaag niet door ons gewerkt zou gaan worden. Daarna hebben we ons teruggetrokken op het dak van het ziekenhuis en met elkaar en Lipika vergaderd wat verstandig zou zijn. We besloten de logistiek aan te scherpen. Annet en Bert zouden voor het hek staan en 10 kinderen per keer binnen laten. Het personeel van ziekenhuis bewaakte alle eventuele sluiproutes om het ziekenhuisterrein. Wonderwel werkte dit en hebben we met plezier in een betrekkelijke rust 100 kinderen kunnen zien en konden we de dag toch nog met een goed gevoel afsluiten. Corrie en ik hebben samen met de tolk op de apotheekpost gewerkt. Morgen een nieuwe dag. 4 februari Omdat we nu weer gaan reizen is de veiligheid tijdens het reizen weer een belangrijk aandachtspunt. De staking die aanvankelijk gisteren zou stoppen is verlengd tot vanmiddag 6 uur. We besloten toch maar te gaan en zijn met 3 busjes vertrokken. Onze vertaler had a4'tjes op de ruiten geplakt dat dit een medische missie is en in de busjes een medisch team zit, dat schijnt te helpen. Halverwege is 1 busje vervangen i.v.m. een lekke band. Uren gehobbel en getoeter over zeer slechte, stoffige wegen is vermoeiend. Onderweg stopten we af en toe voor een kopje thee of om op elkaar te wachten. Onderweg kijk je je ogen uit. Bengalen zijn ontzettend harde werkers. Nu zitten we in een luxe hotel, allemaal een eigen kamer, douche en WC, wat een weldaad. Gistermiddag heeft Lipika ons iets verteld over de activiteiten van Dhara, indrukwekkend wat deze vrouw voor elkaar krijgt. Morgen vliegt een gedeelte van ons van Jessore naar Dhaka. Een aantal, waaronder Joep, verlengen hun verblijf in Bangladesh om oude kennissen op te zoeken. 6 februari Tot slot. De vlucht van Jessore naar Dhaka was kort en comfortabel. En dan te bedenken dat de heenreis 6 uur duurde, inclusief de veerboot over de rivier. De hartal, die donderdagavond opgeheven was begint zondag weer. Wat een ramp voor het land; de winkels weer voor een gedeelte dicht, transport wat ophoudt en fabrieken die niet draaien en uiteraard weer die kans op brandbommen. Joep is met Marijke en Annet nog naar een stadje 3 uur verder geweest. Annet heeft daar weer voorlichting gegeven aan vroedvrouwen, volgens mij ontzettend waardevol. Een deel van ons is weer in Nederland en Corrie en ik liggen aan het strand in Thailand. Het contrast tussen beide werelden kan bijna niet groter en schrijnender. Het is hier stil, schoon, er is welvaart, geen kuilen in de wegen, geen getoeter en niet steeds vragende mensen om je heen. Het verbaast me hoe snel we daar weer aan wennen en die andere wereld dan als in een droom zo ver weg lijkt.
Ik hoop dat we als team van MCC iets hebben kunnen veranderen, hoe klein dat ook mag zijn. Voorlichting en preventie zijn als je op lange termijn iets blijvend wilt doen het belangrijkst. Maar dat je als rijke westerling op persoonlijk niveau laat zien dat je om je medewereldburger geeft is waardevol. Dat bedenk ik niet zelf, maar dit heb ik in de slums van Jaipur en ook nu hier weer vaak gehoord. Dus wat mij betreft beide, macro en micro: natuurlijk moeten er grote plannen en projecten zijn, maar tijdens een consult samen met de ouders een traan laten omdat dit grote probleem ( bv een achterlijk kind) te groot is om op te lossen betekent voor deze mensen hier en nu veel. En zo eindigt missie DHARA 2015. Voor Corrie en mij een indrukwekkende en in veel opzichten een zware week, die we achteraf niet graag hadden willen missen. Een geweldig team van aanpakkers die zich keer op keer weer aanpasten aan de zware omstandigheden in een land geteisterd door twee leiders die hun landgenoten alleen maar verder in de ellende helpen. Dank aan onze super leider Joep, die oog en oor voor iedereen had, op de goede momenten grip hield op de situatie en daardoor het optimale uit deze missie gehaald heeft. De link naar een kort filmpje over onze missie gemaakt door Bert: https://db.tt/3uxV5G5E Piet Spoelstra
