Verslag klimaatforum 19 januari 2016 Aanwezig: VOKA UNIZO ACV ABVV ACLVB Groen vzw WMF Natuurpunt Noordzuidraad Vormingsplus MBZ POM Vives Howest Europacollege Moderator- IDO vzw en UGent Voorzitter Schepen Leefmilieu Stadsecoloog Directeur dienst leefmilieu
Barbara Geschier Afwezig Geert Delbare Luc Geerzrdyn Geert De Rous Eric Ver Eecke Paul De Graeve Paul De Graeve Lieve Hoet, Marleen Brutyn Verontschuldigd Patrice Vindevogel Philippe Tavernier Kristof Dewaele Marleen Vermeire verontschuldigd Bernard Mazijn Verontschuldigd Caroline Van der Steen
Deelnemers open vergadering WVI Eandis Dienst Leefmilieu Brugge Brugse maatschappij voor huisvesting Zuiderlicht Vives Burger Burger
Nathalie Garré Tom Vanhessche Soulliaert Veronique Luc de Smedt Frank Loosveldt Diego Volckaert Anthony Maréchal Sophie Fiaert
1. Brugge klimaatneutraal in 2050, onderzoek naar verdere stappen Toelichting door Bernard Mazijn – zie presentatie in bijlage 1.1. Concept klimaatneutraliteit Paul De Graeve: i.v.m. vastleggen van CO2 op grondgebied Brugge en uw opmerking dat er weinig buitengebied aanwezig is in de stad Brugge om dit vast te leggen, wil ik u er toch op wijzen dat het poldergebied gelegen tussen het centrum en de haven in dit verband toch wel enige mogelijkheden kan bieden. Phillipe Tavenier: in verband met uw voorstel om in dit verhaal ook de randgemeenten te betrekken in kader van klimaatneutraliteit en CO2 captatie , is dit reeds afgetoetst met de randgemeenten ? Nathalie Garré: Het gaat over het aspect klimaatneutraliteit (evenveel CO2 vastleggen op het grondgebied als uitgestoten) en het beschouwen van andere gemeenten om hierin bij te dragen bvb. door beplanting op hun grondgebied - vb Zuienkerke .
Ik merk hierbij op dat hoewel Brugge vanuit de rol van centrumstad inderdaad een bijkomende uitstoot heeft door een aantal functies die geleverd worden, er ook een voordeel is bvb. op vlak van aanbod in openbaar vervoer. Zuienkerke is landelijk, met een groot grondgebied en heeft een hoge uitstoot door vervoer, zonder dat er veel mogelijkheden zijn om hieraan te werken, waardoor het voor Zuienkerke het al moeilijk heeft om de 20% reductie te bereiken. Randgemeenten werken momenteel nog niet rond klimaatneutraliteit , wel rond de de verplichte 20% reductie in het kader van CoM, binnen dit traject is er afstemming met Brugge. We werken stap voor stap n en we beseffen vanuit WVI dat tegen 2050 iedereen die richting klimaatneutraal moet .
Marleen Brutyn: Het heropenen van de kleine treinstations (vb. Jabbeke, Varsenare) als stimulans tot het gebruik van openbaar vervoer is een belangrijke piste die moet meegenomen worden. Eric Ver Eecke: Het is noodzakelijk dat in kader van klimaatneutraliteit er op politiek niveau een ander beleid wordt gevoerd qua ruimtegebruik binnen de grenzen van Brugge en dit niet af te wenden op randgemeenten. Anthony Maréchal: Naast het capteren van eigen geproduceerd CO2 op eigen grondgebied, is er ook aandacht voor CO2 die wordt gegenereerd via het produceren van goederen die hier terecht komen maar in andere landen worden geproduceerd? Ik denk hier vb. aan transport en de haven. Ook deze boodschap naar de particulier toe is een belangrijke piste. Dit is niet altijd een gemakkelijke boodschap, bijvoorbeeld de correlatie tussen de TV thuis en China ligt heel wat moeilijker als boodschap rond FSC hout.
1.2. Het belang van de sociale partners Kristof Deweale: Naast technologische oplossingen is het belangrijk om ook via sensibilisatie de mensen te overtuigen . Belangrijk hierbij is de juiste trigger te vinden. Lieve Hoet: Communicatie zal een belangrijk onderdeel uitmaken van ons traject . Dit dient zo breed mogelijk te gebeuren . Een onderdeel hiervan zal het informeren en sensibiliseren van onze eigen achterban zijn . Phillipe Tavernier: Bedrijven hebben de laatste jaren ook al een aantal inspanningen geleverd op het vlak van beperking van hun CO2 emissies . We merken dat ook voor werkgevers deze piste steeds belangrijker wordt en de klimaatgedachte een plaats krijgt binnen hun werking . Anthony Maréchal: Op vlak van kleine KMO’s, merk ik vooral een aarzeling. Velen voelen zich niet meer vertegenwoordigd door een organisatie zoals VOKA, UNIZO,… Er is wel interesse voor het klimaatprobleem, maar ze missen een vertegenwoordigende stem in dit verhaal. Frank Loosveldt: Ook ik merk dit op, er is een spanningsveld tussen Voka, Unizo en de kleine KMO. Luc Geerardyn: Een belangrijk knelpunt is dat onze organisatie niet is aangepast aan een concrete werking rond milieu thema’s . Overleg bestaat niet op lokaal niveau , enkel per arrondissement. Wel kunnen we ervoor zorgen dat de neuzen van onze leden in dezelfde richting geplaatst worden en dit
niet enkel voor Brugge, maar ook op Vlaams niveau. In 2016 hebben wij een forum rond klimaat opgestart. Geert Delbare: Ook wij zijn op provinciaal niveau georganiseerd. Een aandachtspunt kan zijn het organiseren van een opleiding voor militanten inzake milieuthema’s . Aandacht voor klimaat moet nog intensiever doordringen op de werkvloer. Frank Loosveldt: Het goed informeren van de mensen op de werkvloer is hierbij belangrijk. Soms ondervindt men een weerstand, omdat men bang is voor verandering . men vraagt zich af : wat zal de impact zijn op mijn tewerkstelling? Paul Degreave: Als synthese van deze discussie kunnen we stellen dat alle partners van dit forum meer aandacht moeten schenken aan een intensievere sensibilisatie van hun achterban. Daarnaast is het belangrijk dat werkgevers zich meer openstellen voor kleinschalige initiatieven die vanonder uit komen. Diego Volckaert: Men dient tegenstrijdige sensibilisatieboodschappen te vermijden. In sensibiliseringcampagnes is het belangrijk dat men werkt met realistische boodschappen ( wat kunnen we echt wel)- en dit gekoppeld aan besparing ( wat levert het ons op). Sensibilisering en het aanbieden van volwaardige initiatieven dienen samen te gaan. Phillipe Tavenier: Er zijn 2 bedrijven in Brugge die reed actief werken rond diverse klimaatthema’s. Misschien kunnen deze worden uitgenodigd om deel te nemen aan dit forum. Barbare Geschier: Binnen VOKA is er een werkgroep “Havencel West-Vlaanderen”. Binnen deze cel wordt gezocht naar mogelijkheden inzake het verschuiven van transport over de wegen naar de waterlopen en offshore industrie. We botsen hier vaak op een “not in my backyard” mentaliteit. Een mindswitch bij burgers zal hier nodig zijn om deze pistes optimaal te kunnen inzetten. Een ander belangrijk aandachtspunt binnen onze werking gaat naar “social dumping” mentaliteit. De consument kiest nog steeds voor producten geproduceerd in lage loon landen en niet voor de lokaal geproduceerde duurdere alternatieven. Een ander punt is de km heffing . We vinden het niet correct dat de km heffing momenteel enkel van toepassing is op vrachtwagens en niet voor particulier vervoer. Sophie Fiaert: Het is beter te investeren in infrastructuur i.p.v. beboetend op te treden. Ik denk hier vb. aan het plaatsen van elektrische laadpalen in de stad. Wil je mensen aanmoedigen om elektrisch te gaan rijden, dan is het de verantwoordelijkheid van de stad om te investeren in oplaadpunten. Tom Vanhessche: Eandis heeft de goedkeuring gekregen van de Vlaamse overheid om 5.000 laadpalen te plaatsen. Verder is er de premie van 5.000 euro, wat maakt dat de meerkost voor de aankoop van een elektrisch voertuig zo goed als nul is. Belangrijk is dat ook werkgevers meestappen in dit verhaal en kiezen voor de aankoop van duurzame bedrijfsvoertuigen. Frank Loosveldt: We moeten af van de “Tesla maatschappij”. Burgers denken dat er enkel dure elektrische voertuigen op de markt zijn. Een tweede killer is het verhaal van de dure batterijen, ook dit is niet meer zo .
Anthony Maréchal: Onze eerste prioriteit moet liggen op minder auto’s in het verkeer. In het verhaal moet men ook de CO2 uitstoot van de productie van een wagen meenemen, alsook de CO2 uitstoot bij (her)aanleg van onze wegen.
1.3. De mogelijkheden van ESCO Tom Vanhessche : Eandis verzorgt een ESCO aanbod naar overheden toe. Pijnpunten in dit verhaal zijn projecten met een te lange terugverdientijd. Deze komen hiervoor niet in aanmerking Verder kunnen we opmerken dat de vorm van financiering (out of balans) moeilijk ligt binnen het BBC verhaal van lokale besturen. Qua terugverdientijd zitten wij met projecten met een terugverdientijd op 1 of 2 jaar (overheid en bedrijven) . Ook een terugverdientijd voor overheden tot 10 jaar zit in de mogelijkheden. In kader van de 2050 doelstellingen is er echter een diepere renovatie van het gebouw noodzakelijk en is het ESCO tijdsvenster te klein. Momenteel hebben wij nog niet echt een aanbod naar particulieren toe. Deze piste wordt wel bekeken in kader van een aantal EU-projecten. Bernard Mazijn: in Oostende hebben ze de out of balans problematiek kunnen opvangen door te werken via het energiebedrijf EOS. Frank Loosveldt: Via de coöperatieve vennootschap Zuiderlicht bieden wij het “letitbeled “ project aan naar o.a. buurtwinkels en scholen. Met de maandelijkse besparing wordt het relighting project afbetaald (anderhalf tot 3 jaar). Ook vanuit de Green Track (duurzame cultuurcentra) is er interesse. Een ander project waar wij mee bezig zijn is de toepassing van zonnepanelen in binnenstad binnen het kader van UNESCO. Phillipe Tavenier: Vanuit een VEA-project werken wij 5 projecten uit rond ESCO en KMO. We merken hierbij op dat dit traject bij KMO’s zeer moeilijk verloopt. Problemen hierbij zijn: effectieve renovatiekost te hoog t.o.v. mogelijkheden ESCO, langdurig contract (vb. 10 jaar, geen zekerheid van bestaan). Een ander piste kan zijn te werken met leasing contracten. Anthony Maréshal: Het is belangrijk hoe het SEAP verhaal naar de burger toe wordt gecommuniceerd. Vele burgers hebben negatieve ervaring met de bouwsector. Het aanbieden van premies, juiste informatie en ontzorging zijn belangrijke hefbomen om die weerstand te overwinnen. Dit kunnen we doen via vb. “Het Ecohuis”, een participatief project binnen de Toekomst van Brugge opgestart. Tom Vanhessche: Ook bij Eandis ligt de ESCO grenswaarde op 50.000 euro. Het effectief meten van de gerealiseerde besparing is niet eenvoudig uit te voeren, daarom is het van belang om binnen dit verhaal een controlerende onafhankelijke partij te hebben .
1.4. Klimaattraject van andere steden Geen opmerkingen op dit onderdeel van de presentatie
2. Communicatieplan Toelichting door Caroline Van der Steen Momenteel wordt er samen met het communicatiebureau Cayman een strategie uitgewerkt. We streven naar communicatie op maat voor elke doelgroep binnen het SEAP verhaal. Deze strategie zal klaar zijn rond de paasvakantie. Daarna zal ze voorgelegd worden aan het klimaatforum en kan ze aangevuld worden met mogelijkheden die het forum op dit vlak kan aanbieden ( betrekken van hun achterban in dit verhaal,….).
3. Varia Paul De Graeve: het zou nuttig zijn om de verslagen van het forum te plaatsen op de website en dit te communiceren naar de burgers via het stedelijk infoblad. Alle verslagen staan op de website : http://www.detoekomstvanbrugge.be/nl/klimaat onder het luikje klimaatforum. Anthony Maréchal : Er ging een eerste klimaatpodium door op 4 december 2015 met o.a. Serge De Gelder (voorzitter van de klimaatzaak) en Stijn Meuris. Het Brugs Klimaatpodium is een burgerinitiatief met als doelstelling projecten, organisaties of simpelweg ideeën rond klimaatsverandering in kaart te brengen en het uitwerken van eigen klimaatprojecten samen met geëngageerde burgers . Meer info: http://www.detoekomstvanbrugge.be/nl/klimaatpodium Marleen Brutyn: vraag tot verspreiden van de door haarzelf opgemaakte infomap met als thema 'In tevredenheid naar een klimaatneutraal leven'. Deze 4 pdf bestanden kan je vinden op http://vredeswijzer.org/
Volgend vergadering van het klimaatforum zal doorgaan op donderdag 14 april om 9h. Voorlopige agenda: - Bernard Mazijn maakt een draft nota op i.v.m. engagement tussen de stakeholders van het klimaatforum en de Stad Brugge. Deze zal ter discussie worden voorgelegd. - Voorstelling communicatieplan stad Brugge
De Verslaggever Soulliaert Veronique