Verslag deelnemers Ronde Tafel Thuiszitters Datum: 30 juni van 9 uur tot 11 uur Locatie: Basisschool Kindergemeenschap De Werkplaats Adres Kees Boekelaan 12, 3723 BA Bilthoven (gastheer Jeroen Goes) Organisatie: Ouderkracht voor ’t Kind (Saskia Buma, Katinka Slump, Suzanne Boomsma (verslag)) Aanleiding Binnenkort is er op 3 juli een belangrijke voortgangsbespreking met staatsecretaris Dekker over de invoering van de wet Passend Onderwijs die op 1 augustus gerealiseerd moet zijn. Schoolbesturen hebben dan de zorgplicht voor elk kind in hun regio om een leerplek te realiseren. Nu blijkt in de aanloop naar 1 augustus dat er kinderen nog steeds geen plek hebben op een school en dat ouders niet weten waar ze de informatie of advies kunnen vinden om zo’n plek te regelen. Een belangrijke vraag zal zijn: zal deze wet ervoor zorgen dat er geen kinderen thuis zitten zonder (perspectief op) onderwijs? Want zo thuis zitten mag gewoon niet, zeker als we de schrijnende verhalen van deze kinderen horen en de belasting die het geeft voor het hele gezin. Op 3 juli is de laatste kans om hier iets aan te doen bijvoorbeeld door een motie in te dienen om een vangnet (onderwijsfonds) te maken voor niet ingeschreven kinderen zodat hun ouders alternatieve vormen van onderwijs (met zorg) kunnen realiseren. Op 19 juni was er een Ronde Tafel overleg van de Kamer commissie waar een verklaring werd afgegeven van een moeder van een thuiszitter. De commissie was diep onder de indruk van haar verhaal, en bleek opnieuw hoe belangrijk het is dat kinderen of hun ouders hun verhaal kunnen vertellen. Tevens bleek ook hoe voorzichtig we moeten zijn met het zichtbaar maken van thuiszitters en kritische ouders. De gevolgen van het “naar buiten treden” waren voor deze leerling en zijn ouders zeer nadelig. Toch is het van belang dat de stem van thuiszitters en hun ouders gehoord worden zonder er schade van te ondervinden. Op 30 juni hebben we een Ronde Tafel Thuiszitters georganiseerd waar vijf “ervaren thuiszitters” en hun ouders bereid waren om aan te geven wat het betekent om onvrijwillig te worden buitengesloten, en wat zij als oplossingen zien als het gaat om passend onderwijs. Daarbij werden ze bevraagd door leerlingen van De Werkplaats (groep 8). Vervolgens werd dit gesprek samengevat door Loes Ypma, tweede Kamerlid PvdA die deze input mee zal nemen naar de voortgangsbespreking met de staatssecretaris. Eerste Ronde o.l.v. Gaëtan van Vloten met vijf (onvrijwillige) thuiszitters en drie “werkers”, leerlingen van de Werkplaats (Groep 8). Serieuze jongens die goed konden vertellen (zie deelnemerslijst) Waarom niet naar school? Tips voor school.. - Ik had geen aardige docenten, die het beste willen voor kinderen. Ik voelde de druk van mes op de keel. Ze gaan niet uit van het kind: Wat wil hij leren? Goed leren, gaat over de manier waarop (niet standaard). - Pesten: de pestkoppers worden niet gestraft maar ik die gepest werd, moest van school. School gaat ook over onder de mensen zijn, vrienden maken.
1
-
-
-
-
-
-
Ze weten niet hoe ze met me om moeten gaan, hoe ze me iets kunnen leren. Leren is dan niet fijn en thuis is rustig. Ik werd niet gezien op school: ik moest extra begeleiding hebben, SOVA en huiswerkbegeleiding, maar lukte niet want er was geen geld. School is al jaren nog steeds hetzelfde al wordt het nu anders ingericht met passend onderwijs (regionaal) en is speciaal onderwijs gekomen, maar rest blijft hetzelfde. Niet moderner. Belangrijk dat leraar naar leerlingen luistert (wat wil je?) en dat er verschillende mogelijkheden zijn binnen de klas (klassikaal, alleen, groepjes), aansluit bij een leerling. Leerkracht in de klas wil kinderen wel helpen maar de mensen daarboven (management, bestuur) in een school willen niet. Het moet allemaal snel (slagingspercentage, scores) om geld te krijgen en dan zijn wij een risico waardoor geld wordt misgelopen. Wij zijn een blok aan het been. Onderwijs is niet om geld te verdienen. Wij zouden geen uitzondering mogen zijn en zelfde behandeling moeten krijgen, ook als dat creativiteit vraagt. Zo hebben we met zeilen heel veel contacten opgedaan Het is van belang dat een kind zichzelf kan zijn (en worden) op school. Ik had last van de drukte in de klas: het kan een festival zijn aan prikkels. Ik had last van het continue geschreeuw van de juffrouw in de klas: mijn hoofd spatte uiteen. Ik heb rust in de klas nodig. Leren is leuk maar niet als de juf steeds maar roept dat het nu af moet zijn. Ik wil rustig de tijd nemen om geen fouten te maken. Ik mag het op tijd doen. Haast is een vijand van goed (aldus JS)… Ik voel me onveilig in de klas als juffen je niet mogen, als ze niets doen aan pesten, je geen aandacht kunnen geven. Zou kleine klassen niet beter zijn omdat je dan aan elk kind aandacht kan geven? Leren is niet hetzelfde als probleem oplossen: dan lijken juffen op politieagenten. Baas spelen is nooit leuk. Verschil tussen een juf en je moeder is dat je moeder ook opkomt voor jou, het gaat om wederkerigheid.
Vragen 3 werkers: Hebben jullie moeite met autoriteit? Want mijn juf schreeuwt ook wel eens en je moet toch leren om met alle mensen om te gaan? -
Als de juf zoveel schreeuwt, en roept “ik ben hier de baas”, krijg je een ongelukkige manier van leren. Ik voel me gewoon verwaarloosd. Juf luistert te weinig naar de kinderen en te veel naar zichzelf. Ik wil een moederlijk type die van kinderen houdt. Het zijn nu ambtenaren. Vaak zijn het jonge juffen van 24 die nog geen man en geen kind hebben en niet weten hoe je moet opvoeden.
Hoe is het om thuis te zitten de hele dag? -
-
Thuiszitten is niet fijn: Je hebt niks te doen en dat is vervelend. En je wil geen putjesschepper worden. Maar leren moet wel in je eigen tempo kunnen, met niet teveel drukte om je heen, met een juf die niet constant schreeuwt, met vrienden. Thuiszitten is saai. Gamen is drie maanden leuk maar dan ook niet meer. En ga je je vervelen. Hele dag computer of boodschappen doen met mijn moeder, maar is niet echt leuk.
2
-
Toch leer ik wel heel veel, maar buiten de boekjes om. Dat was ook op school: juf gaf uitleg maar je kon het ook in het boek lezen. Pas als de juf iets vertelde buiten de boekjes dan had ik het gevoel dat ik iets leerde.
Werkers: we snappen niet waarom deze kinderen thuis zitten, ik herken dingen maar onze school biedt dit wel. We hebben verschillende ruimtes (stille ruimtes, ruimte voor samenwerken) waar je zelf naar toe kan. Je hoeft niet constant superstil te zijn. Onze juffen kijken hoe het met je is, maken vaak een grapje. Het gaat om de balans. Directeur: Medewerkers volgen allemaal cursus bij NIVOS (pedagogische tact)
Tweede Ronde o.l.v. Gaëtan van Vloten met vijf ouders van thuiszitters Machteloosheid ouders en verstrikt raken in het onderwijssysteem - Als je deze kinderen hoort, dan weet je dat het beschadigde kinderen zijn. Dit is geen kindertaal. Kinderen en hun ouders lopen tegen muren op, handelingsverlegen scholen en zijn allemaal zwaar beschadigd. - Je voelt constante machteloosheid want je wil graag dat je kinderen dingen leren. Maar ze zitten thuis en intussen heb je ook je werk, druk van scholen, dwingende maatregelen (leerplicht o.a.). Je zit gevangen in een web van het onderwijssysteem. - Als je een conflict krijgt met school gaat het vooral over afwijking van de standaard: er is een dwingend format en veel kinderen die een beetje afwijken (door aanleg of a.g.v. een gebeurtenis in hun leven) komen in de problemen. Heus niet alleen die jongens met autisme, het zijn er veel meer. - In nieuwe systeem PO hebben ouders niets meer te vertellen. Samenwerkingsverband gaat het bepalen. En LP krijgt een grotere rol (dwang en drang om arrangementen af te dwingen). Ouders hebben geen instemmingsrecht, maar dienen wel het welzijn van hun kind te waarborgen en dat kan haaks staan op de LP wet. Toetssteen zijn de kinderrechtenverdragen en niet de wet PO. Als ouder moet je een hele lange adem hebben en weten wat je rechten zijn voor een leerplek voor je kind. We zien dat leerkrachten wel willen, maar de bovenlaag niet. - Ik zocht naar een ideale school voor mijn kind: onderwijs op maat en school zonder huiswerk. Net zoals ik zelf heb gehad. Dat werd Heliomare in Wijk aan Zee: maar het reizen (2 maal 2 uur per dag ) brak mijn zoon op. Kreeg angsten. Toen naar een dagcentrum maar is foute beslissing geweest. Nu heeft mijn zoon ontheffing LP maar is niemand meer verantwoordelijk voor hem. - Bij ouders staat het belang van het kind altijd voorop. Met ontheffing LP geef je het signaal af dat een kind niet leerbaar is (cat. 5a) en ze komen tussen wal en schip. En kind raakt geïsoleerd. Ouders worden angstig (willen zelfs niet meewerken aan een filmpje omdat LP dat tegen ze gebruikt). Dit proces vreet energie, tijd en geeft veel verdriet bij ouders en kind. Het is een onzichtbaar lijden. - Bij schoolbesturen is een ander belang: gaat om quotum halen, geld, scholen, huisvesting. En dan nu ook zorgplicht maar dan ook voor die vervelende leerling die niet in het format past. Schaalvergroting werkt daarbij extra lastig. Ook is er nog inspectie, die het niet goedkeurt dat er varianten komen in het curriculum, waardoor hun kind zijn talenten niet kan ontplooien. De balans is zoek.
3
-
-
Onderwijs lijkt steeds meer op “Discriminatie experiment BNN”. Of TV serie de brugklas: Jij moet naar de conrector: leerkrachten tonen geen wederzijds respect voor kinderen, dan doen de kinderen het onderling ook niet, gaan elkaar pesten. Iedereen is mens en we moeten elkaar met respect behandelen. Geen onderwijs voor een kind, geen toekomst. Geen plek in de maatschappij. Budgetten zouden bij het kind moeten blijven zodat ouders zelf onderwijs op maat kunnen regelen. En zo diploma’s halen. En LP zou zich anders moeten opstellen: uitgaan van belang van kind en niet de strijd aan gaan met ouders.
Vraag: aan kinderen: wat vinden jullie van dit gesprek met de ouders? -
-
Thuiszitters: het lijkt wel oorlog, maar dan een verbale oorlog tussen grote mensen. Nu 19.000 thuiszitters en het probleem wordt alleen maar groter. Fijn dat het wordt besproken. Waar is de toetsing door OCW? Het blijft ridicuul dat alles met PO naar de regio gaat, steeds meer bureaucratie komt en dat er steeds meer eisen worden gesteld aan kinderen. En dat het steeds moeilijker wordt voor kinderen zoals wij.
Reactie van Loes Ypma: wat ik meeneem… - Heel veel respect voor deze slimme jongens en hoe ze het kunnen vertellen - School moet jullie serieus nemen, acceptatie zoals je bent, respect inderdaad! - Ieder kind is leerbaar en moet naar een school/plek kunnen: leerplicht is leerrecht - Leerkracht wil wel, maar gaat om de lagen daarboven (Noord Korea!) - Er moet onderzoek worden gedaan naar de mogelijkheden tussen thuisonderwijs en schoolonderwijs. Het gaat om maatwerk voor het individuele kind, en dat met name voor thuiszitters de overgang naar een leerplek gemaakt kan worden. Geld is er nu niet. - Kind heeft recht op onderwijs en er moeten ook andere dan 5 dagen per week naar school mogelijk zijn (maatwerk) - Budget thuiszitters van zo’n 60 mln. staat niet meer op de begroting. Maar er zou een budget moeten komen (vangnet) dat per kind kan worden besteden aan passend onderwijs en ondersteuning. Afsluiting: Jeroen Goes: het gaat om bereidheid in het onderwijs en zoals Kees Boeke al zei: Onderwijs gaat over “ieder kind helpen worden wie hij is” Deelnemerslijst 1. MG (12 jaar) Een filmpje over groene appels en één rode. Dit filmpje geeft informatie over hem, zie http://www.npo.nl/mensjesrechten/17-112013/POW_00724206. Volgend schooljaar gaat MG naar een reguliere basisschool. 2. JS (14 jaar); was begonnen op het vso daarna een zorgcentrum en zit nu thuis. JS heeft autisme is slim en heeft bijzondere onderwijsbehoefte, wil graag naar een reguliere school, met gewone kinderen, maar heeft geen plek en heeft vrijstelling 5a Lpw en is daarmee voor scholen afgeschreven.
4
3. BO (12 jaar); BO zit in groep 8 en heeft ADHD. BO komt van een reguliere basisschool en heeft geen rugzak. De basisschool heeft, evenals de behandelend Kinderarts, regulier onderwijs geadviseerd. Hoewel alleen voor rugzakleerlingen een toelatingsprocedure moet worden ingesteld, hebben veel scholen de gewoonte om informatie vooraf op te vragen. Dit is in strijd met de Wet bescherming persoonsgegevens, zie pag. 5 van het rapport van de Nationale Ombudsman, Hoera! Ik ga weer naar school. zie http://www.nationaleombudsman.nl/sites/default/files/rapport_hoera_ik_ga_weer _naar_school_2011-001_0.pdf BO is inmiddels op twee VO scholen geweigerd, dit nadat de ouders heel open hadden vermeld dat hij een beperking heeft, hoewel zij daar dus niet toe verplicht waren. BO twittert over zijn verdriet dat hij nu, zo kort voor de zomervakantie nog geen school heeft. Zie @legoscout 4. EC en 5. HC De ambassadeurs voor het recht op onderwijs. Zij waren ten gevolge van hun combinatie hoogbegaafdheid en dyslexie niet plaatsbaar op een VO school, ook niet toen de directeur van de Themadirectie Jeugd Onderwijs en Zorg (JOZ) na de start van hun zeiltocht, zelf de verantwoordelijkheid op zich heeft genomen. Een internationale school stelde een fonds in voor hun onderwijs. Ze hebben een goed schooljaar gehad met goede resultaten. http://www.eenvandaag.nl/binnenland/40904/zeilen voor_onderwijs 6. 3 Werkers groep 8 Kindergemeenschap de Werkplaats Kees Boeke 7. Gaëtan van Vloten (voorzitter), voormalig thuiszitter, student rechten en lid Landelijk Studenten Rechtsbureau. Over Gaëtan is ook een filmpje; http://www.uitzendinggemist.nl/afleveringen/1105765 Tevens is n.a.v. zijn onderwijsproblemen een advies uitgebracht door de Nationale Ombudsman. De school wilde maatwerk bieden aan Gaetan, i.v.m. zijn hoogbegaafdheid en de leerplichtambtenaar stond daar volgens de Ombudsman ten onrechte aan in de weg. http://www.nationaleombudsman.nl/rapporten/2013/127?aresult=0# 8. Saskia Buma, moeder van MG, bestuur Coöperatie Ouderkracht voor ’t kind, en oprichter Stichting Mama Vita, voor moeders van kinderen met autisme 9. MS, moeder van JS 10. SO, moeder van BO 11. GC, vader van EC en HC 12. Suzanne Boomsma, moeder van thuiszitter, bestuur Coöperatie Ouderkracht voor ’t kind, oprichter Stichting AutiPassend Onderwijs Utrecht. 13. Penny Holloway, moeder van thuiszitter, en oprichter van Centrum2play een autismecentrum waar thuiszitters welkom zijn en onderwijs krijgen. 14. Katinka Slump, adviseur Coöperatie Ouderkracht voor ‘t kind en onderwijsjurist. 15. Jeroen Goes, directeur basisschool Kindergemeenschap de Werkplaats 16. Loes Ypma, lid Tweede Kamer fractie PvdA, portefeuille passend onderwijs
Nog extra beeldmateriaal:
5
http://www.uitzendinggemist.net/aflevering/101041/Eenvandaag.html Donovan vertelt in deze uitzending over de eenzaamheid van een thuiszitter. http://www.eo.nl/tv/devijfdedag/aflevering-detail/de-vijfde-dag-17/ Laila, een leerling met Down die niet meer welkom was op school. Dit terwijl ze het heel goed deed en de rugzak gelden door de school niet eens aan haar werden besteed….. https://www.youtube.com/watch?v=sxf8KSFMehU Shyron, die na veel pestervaringen op de Havo zit thuis. Hij schreef een mooie rap over thuiszitten. Zie ook de uitzending van het Jeugdjournaal
6
