Verschillen in Persoonlijkheidstrekken en Persoonlijkheidsorganisatie tussen Groepen Eetstoornispatiënten.
Differences in Personality Traits and Personality Structure between Groups of Eating Disorder Patients. Ferdinandus M.J. Helderman
Eerste begeleider:
dr. V. Thewissen
Tweede begeleider: dr. S. van Hooren
Contactpersoon GGZ-instelling:
drs. M. Roosen, GZ-psycholoog GGZ Oost Brabant, Veghel
Scriptie januari 2008
Faculteit Psychologie Afstudeerrichting Gezondheidspsychologie Open Universiteit Nederland INHOUDSOPGAVE
Samenvatting ...........................................................................................................................5
Summary ..................................................................................................................................6
Inleiding ........................................................................... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Eetstoornissen in de media .................................... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Eetstoornissen........................................................ Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Anorexia Nervosa .......................................... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Bulimia Nervosa............................................. Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
2
Eetstoornis Niet Anderszins Omschreven (NAO) en VreetbuienstoornisFout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Eetstoornissen en persoonlijkheid.......................... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. De Dynamische Theoriegestuurde ProfielinterpretatieFout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Doelstelling en relevantie van het onderzoek......... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Centrale vraagstelling, deelvragen en onderzoeksvragenFout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Begripsverheldering en operationalisatie ............... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
Methode .......................................................................... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Onderzoeksgroep ................................................... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Meetinstrumenten................................................... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Procedure ............................................................... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Analyse................................................................... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Statistische vergelijking van de groepen ....... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Interpretatie van de MMPI-2-codetypen ........ Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Dynamische Theoriegestuurde ProfielinterpretatieFout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
Resultaten ....................................................................... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Onderzoeksgroep ................................................... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Analyses ................................................................. Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Analyse van verschillen in persoonlijkheidstrekkenFout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Analyse van de MMPI-2 codetypen ............... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Dynamische Theoriegestuurde ProfielanalyseFout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Discussie ......................................................................... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Verschillen tussen groepen eetstoornispatiënten in persoonlijkheidstrekkenFout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
3
Verschillen tussen groepen eetstoornispatiënten in codetypenFout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Verschillen tussen groepen eetstoornispatiënten in persoonlijkheidsorganisatieFout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Beperkingen en aanbevelingen .............................. Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Conclusie................................................................ Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
Literatuurverwijzingen ..................................................... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
Bijlage 1: Diagnostische criteria van Anorexia Nervosa .. Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
Bijlage 2: Diagnostische criteria van Bulimia Nervosa .... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
Bijlage 3: Diagnostische criteria van Eetstoornis Niet Aanderszins OmschrevenFout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
Bijlage 4: Onderzoekscriteria van Vreetbuienstoornis..... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
Bijlage 5: Grafiek met gemiddelde scores op de MMPI-2-schalenFout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
Bijlage 6: Grafiek met gemiddelde scores op de NVM-schalenFout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
4
SAMENVATTING
In deze scriptie worden de resultaten gepresenteerd van een onderzoek naar de verschillen in persoonlijkheidstrekken en persoonlijkheidsorganisatie tussen groepen eetstoornispatiënten met de diagnose Bulimia Nervosa, Anorexia Nervosa Beperkende type, Anorexia Nervosa Vreetbuien/Purgerende type, Vreetbuienstoornis en eetstoornis Niet Anderszins Omschreven. Als meetinstrumenten is gekozen voor de Minnesota Multiphasic Personality Inventory (MMPI-2) en de Nederlandse Verkorte MMPI (NVM). De gemiddelde scores van de groepen eetstoornispatiënten op de validiteits- en klinische hoofdschalen van de MMPI-2 en op de schalen van de NVM zijn vergeleken met behulp van variantieanalyses. Er zijn groepsverschillen gevonden in de mate van ervaren fysieke kwetsbaarheid, depressiviteit, het onderdrukken van problemen en somatisatie en negativisme. De verkregen resultaten zijn tevens geanalyseerd vanuit de codetypenbenadering en de Dynamische Theoriegestuurde Profielinterpretatie. Hieruit komt naar voren dat de codetypen 27/72, 78/87, 13/31 en de borderline persoonlijkheidsorganisatie, vroeg narcisme (‘as-if border), en de neurotische persoonlijkheidsorganisatie het meest gezien worden in de verschillende eetstoornisgroepen. Het feit dat de groep Anorexia Nervosa Vreetbuien/Purgerende type meer en de groep Vreetbuienstoornis minder persoonlijkheidsproblemen op verschillende trekken laat zien dan de andere eetstoornisgroepen benadrukken het belang van goede diagnostiek van eetstoornissen en biedt mogelijkheden voor het nuanceren van de verschillende klinische behandelingen.
5
SUMMARY
This thesis presents the results of a study on the differences in personality traits and personality structure between groups of eating disorder patiënts with the diagnoses Bulimia Nervosa, Anorexia Nervosa Restricting type, Anorexia Nervosa Binge Eating/Purging type, Binge Eating Disorder and Eating Disorder Not Otherwise Specified. The Minnesota Multiphasic Personality Inventory (MMPI-2) and the Dutch Shortened MMPI (NVM) were chosen as measuring-instruments. The mean scores of the groups of eating disorder patiënts on the validity and the main clinical scales of the MMPI-2 and the scales of the NVM have been compared using analyses of variance. Group differences have been found in measure of experienced fysical vulnerability, depression, repression of problems and somatisation and negativity. The results were analysed using codetypes and the Dynamic Theory-driven interpretation of Profiles (DTP) as well. These analyses show that, among the various eating disorder groups, the codetypes 27/72, 78/87, 13/31 as well as the borderline personality structure, early narcissism (‘as-if’ border), and the neurotic personality structure can be found most frequently. The fact that the group Anorexia Nervosa Binge Eating/Purging type shows more and the Binge Eating Disorder group shows less personality pathology than the other eating disorder groups on several traits emphasizes the importance of good diagnostics and makes a more differentiated clinical treatment possible.
6