Verbinden van kennis donderdag 21 april 2011 Spant! in Bussum
Dit congres is mede mogelijk gemaakt door :
Kennis verbinden is kansen creëren Bouwopgaven worden steeds complexer. Functies in de stedelijke omgeving vind je steeds vaker terug in één gebouw(complex). Er is meer mogelijk dan we ooit hadden gedacht, bijvoorbeeld met simulaties. Zo ontstaan alsmaar ingewikkelder gebouwvormen. Prachtig, maar ook lastig. Want hoe zorg je ervoor dat zulke gebouwen brandveilig zijn? Willen we die brandveiligheid borgen, dan blijft het ontwikkelen van vakkennis essentieel. Als we daarbij nauw samenwerken en kennisnemen van elkaars vakgebieden, creëren we de beste kansen. Vandaar het thema van dit lustrumcongres: ‘Verbinden van kennis’. Opzet van de dag: 1e lustrum Het thema vullen we in aan de hand van – nog altijd zeer actuele – onderwerpen uit de afgelopen vier jaar: 1. Integrale brandveiligheid 2. Innovatie in brandveiligheid 3. Hoe maken we bestaande gebouwen brandveilig? 4. Bewust omgaan met risico’s Deze vullen we aan met een aantal nieuwe onderwerpen: ‘onderwijs & onderzoek’ en ‘gelijkwaardigheid’. ’s Ochtends gaan we in gesprek over het delen van kennis vanuit het proces. Complexere bouwopgaven vergen een andere omgang met brandveiligheid in het ontwerpproces, maar ook bij vergunningverlening en handhaving. Hoe moeten we hiermee omgaan? De middag draait om het functioneel ontwerp. De basis is het Bouwbesluit. Van daaruit komen we, via het gedrag van mensen in crisissituaties, uiteindelijk bij het concrete ontwerp uit.
Voor wie? Het congres is interessant voor iedereen die betrokken is bij brandveiligheid in gebouwen. Deelnemers van de afgelopen jaren zijn: • architecten • beleidsmakers • opdrachtgevers • ontwerpers • adviseurs • toetsers • brandpreventiemedewerkers • bouwers • installateurs • facility managers • verzekeraars • studenten • docenten
Aanmelden Aanmelden kan direct via www.sbr.nl/nationaalbrandveiligheidscongres of via de agenda van www.sbr.nl.
Toegangsprijs De toegangsprijs voor het congres bedraagt € 425,00. Oud-deelnemers ontvangen respectievelijk 10, 15, 20 of 25% korting op de toegangsprijs (à € 425,00), afhankelijk van hoe vaak ze al eerder hebben deelgenomen aan het congres. Na aanmelding ontvangt u een bevestiging en routebeschrijving.
Het programma is tot stand gekomen in samenwerking met: Ministerie van Veiligheid en Justitie Heleen de Goeijen Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties drs. Tjitske de Haas NVBR Michiel Rhoen Verbond van Verzekeraars drs. Marko van Leeuwen VVBA ing. Emiel van Wassenaar MSc Efectis dr. ir. Kees Both Saxion Hogeschool / lector brandveiligheid ir. Ynso Suurenbroek Hanzehogeschool Groningen / FSE Jarry Scheepens-Hasek MSc Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid ing. Katja Steverink NOVB Rob Hartgerink NVTB dr. ir. Ralph Hamerlinck
Innovatieprijs Brandveiligheid Wie heeft op de meest vernieuwende wijze nieuwe kennis of kennisproducten ontwikkeld en toegepast en hiermee de brandveiligheid van gebouwen in Nederland verhoogd? Tijdens het congres kiezen we het meest vernieuwende idee, waarbij op basis van nieuwe kennis of een nieuw kennisproduct de brandveiligheid van gebouwen in Nederland is verhoogd. Heeft u een concrete casus of project? Doe dan mee aan deze prijsvraag en maak kans om uw inschrijving op het congres plenair te presenteren! Als genomineerde krijgt u twee gratis toegangskaarten.
Spelregels Bij de jurering wordt gelet op out-of-the-box denken, nieuwe kennis of een nieuw kennisproduct en een integrale visie op brandveiligheid.
Out-of-the-box denken Buiten de standaard prestatie-eisen uit het Bouwbesluit zoeken naar oplossingen voor brandveiligheid.
Nieuwe kennis of kennisproduct Is er sprake van nieuwe kennis, toepassing van bestaande kennis op een nieuwe wijze of gebruik van een nieuwe tool voor verhoging van het kennis- en brandveiligheidsniveau?
Integrale visie op brandveiligheid Bij het brandveilig ‘maken’ van het gebouw niet alleen kijken naar veiligheid van mensen, maar ook een visie op hoe om te gaan met het gebouw en de inboedel tijdens een brand. Deze visie uitwerken in bouwkundige, installatietechnische en organisatorische maatregelen die de visie ondersteunen.
Voorselectie Een vakkundige jury maakt een voorselectie van de drie beste inzendingen. Deze inzenders krijgen de mogelijkheid om tijdens het congres, in het kort, hun idee te presenteren (pitchen). U krijgt als genomineerde twee toegangskaarten cadeau. Vervolgens beslissen de deelnemers aan het congres welk idee het beste is. De inzender mag zich winnaar noemen van de jaarlijkse innovatieprijs brandveiligheid editie 2011, die wordt uitgereikt door Jack de Leeuw, directeur van SBR.
Aan te leveren gegevens U mag maximaal 2 A4 tekst aanleveren voor de prijsvraag. Op de 2 A4 bladen moet u de volgende kopjes en paragrafen – indien van toepassing – invullen: a. Naam van het project b. Type project: gebouw, instrument, iets anders c. Beschrijving van het project (in geval van een gebouw ook functie aangeven) d. Out-of-the-box denken (wat is er vernieuwend aan) e. Integrale visie op brandveiligheid • Hoe is invulling gegeven aan de BIO maatregelen (Bouw, Installaties en Organisatorische aspecten)? • Hoe is invulling gegeven aan veiligheid van mensen, het gebouw en de inboedel? f. Dilemma of probleem waaraan hier invulling is gegeven of dat hiermee is opgelost g. Verbetering die is gerealiseerd en hoe dit is vastgesteld
Planning • Uw inzending moet uiterlijk 1 april 2011 bij SBR binnen zijn. Inzendingen kunt u sturen naar: SBR T.a.v. Aldo de Jong Postbus 1819 3000 BV Rotterdam • De drie gegadigden krijgen uiterlijk 11 april 2010 te horen dat ze genomineerd zijn. • De drie genomineerden bereiden een presentatie van maximaal drie minuten voor en leveren deze uiterlijk 15 april 2011 in bij SBR. • De winnaar wordt op 21 april 2011 gekozen door de deelnemers aan het congres.
Programma 09.00 uur
Ontvangst
09.45 uur 10.00 uur
Opening door dagvoorzitter ir. Jack de Leeuw, directeur SBR
10.30 uur
Toezicht of toezien? Wico Ankersmit, algemeen directeur Vereniging BWT Nederland Brandveiligheidsconcepten worden steeds complexer. Ze komen niet meer uitsluitend op een voorschrijvende manier tot stand. Hoe gaan we integraal om met deze ontwikkeling, gezien vanuit de maatschappelijke verantwoordelijkheid van overheid, ontwerper, bouwer en gebruiker? Verschuift het toezicht steeds meer naar (gecertificeerde) private partijen? En is dit wel wenselijk?
11.00 uur
Pauze
11.30 uur
Brandveiligheid à la carte 1
12.30 uur 13.30 uur
Lunchpauze
14.30 uur
Pauze
15.00 uur
Het nieuwe Bouwbesluit en brandveiligheid drs. Mark Frequin, directeur generaal Wonen, Wijken en Integratie van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Vanaf 1 januari 2012 treedt het nieuwe Bouwbesluit in werking. Er verandert veel op het gebied van brandveiligheid. Waarom is de verandering ingezet? Wat verandert er allemaal en wat betekent dit voor u? Nog voordat het nieuwe Bouwbesluit in werking treedt, wordt u alvast een doorkijkje gegund naar dit nieuwe document.
15.30 uur
Menselijk gedrag bij brand: psychonomische basisregels voor een goed ontwerp dr. ing. Margrethe Kobes, senior onderzoeker Nederlands Instituut Fysieke Veiligheid (NIFV) Hoe reageren mensen in een noodsituaties? Hoe kun je in het brandveiligheidsontwerp rekening houden met het menselijk gedrag? En is, middels het ontwerp, het gedrag van mensen te sturen? Margrethe Kobes geeft op basis van haar onderzoeksresultaten advies hoe dit gebruikt kan worden bij het ontwerpen van brandveilige gebouwen.
16.00 uur
Brandveiligheid: een goed concept, de basis voor een goed ontwerp ir. Chris de Jonge, partner JHK Architecten Gebouwen worden steeds complexer. Ze bevatten meer installaties, die bovendien alsmaar geavanceerder zijn. Ook staan gebouwen vaker op ingewikkelde locaties. Voor een technisch goed en esthetisch fraai ontwerp is daardoor steeds vroeger in het proces meer kennis nodig. Een goed concept is essentieel. Hoe kom je, via een concept, naar een ontwerp en uiteindelijk naar een gebouw?
16.30 uur
Prijsuitreiking Innovatieprijs Brandveiligheid
16.45 uur
Discussie en afronding Jack de Leeuw zal in een korte discussie met de zaal nagaan waar nog terreinen open liggen die ingevuld moeten worden, welke zaken hiervoor opgepakt moeten worden, en wie hiervoor dan de aangewezen partij is. Na dit congres bent u weer up-to-date ten aanzien van de ontwikkelingen op het gebied van brandveiligheid in bouw en huisvesting en heeft u weer nieuwe energie en handvatten om hiermee concreet aan de slag te gaan!
17.00 uur
Borrel
18.00 uur
Einde
Het ochtendprogramma staat in het teken van het delen van kennis vanuit het proces. Bouwopgaven worden steeds complexer. Dit vergt een andere omgang met brandveiligheid in het ontwerpproces, maar ook in het proces van vergunningverlening, toezicht, en handhaving.
Organisatie van brandveiligheid in Nederland prof. dr. I. Helsloot, hoogleraar crisisbeheersing en fysieke veiligheid Vrije Universiteit Amsterdam Er zijn zeer veel partijen betrokken bij de realisatie van brandveilige gebouwen en het toezicht op een brandveilig gebruik. Met een inventarisatie en een analyse van de rollen van de spelers krijgt u een overzicht. Wie geeft sturing in Nederland aan brandveiligheid, wie volgt? Zijn we met deze rolverdeling klaar voor de toekomst?
Brandveiligheid à la carte 2
Het middagprogramma staat in het teken van het functioneel ontwerp. Welke tools staan ons ter beschikking? We starten met de basis voor een brandveilig ontwerp, het Bouwbesluit. Via het gedrag van mensen in crisissituaties komen we uiteindelijk bij het concrete ontwerp uit. Hoe gaan we alle informatie die nodig is voor een brandveilig ontwerp van een gebouw verbinden?
Brandveilighe
1
Er zijn twee ronden van elk zes parallelsessies. U kunt per ronde voor één sessie kiezen. 1A: Veiligheid dichtbij
1B: Toxiciteit en rookontwikkeling van (bouw) producten
Het Kabinet werkt aan vergroting van de veiligheid in buurten waarbij brandveiligheid één van de invalshoeken is. Welke rol spelen burgers en het bedrijfsleven hierbij? Hoe kan een wijk veilig(er) worden gemaakt? In deze sessie wordt u uitgenodigd om uw zienswijze hierop te geven op grond van uw deskundigheid.
Bij brand vallen de meeste slachtoffers door rookvergiftiging, veroorzaakt door afwerkingsmaterialen en inrichting. De bouwregelgeving richt zich op brandwerendheid en rookdichtheid van producten en materialen. Wat is de invloed van rook op zicht, temperatuur, straling en toxiciteit? Wat kunnen we leren van het buitenland en wat moet er veranderen in de bouwregelgeving om het aantal slachtoffers door rook te verminderen?
Spreker drs. Henk Stijntjes, coördinerend senior beleidsmedewerker Ministerie van Veiligheid en Justitie
2
Spreker ir. Rudolf van Mierlo, senior brandveiligheidsadviseur Efectis
2A: Hoe voorkomen we de ramp van de toekomst?
2B: Invloed van gevelontwerp op brandveiligheid
In deze sessie gaat het niet om het verlagen van het jaarlijks aantal slachtoffers, 60 tot 80 personen, maar om het voorkomen van de ramp van de toekomst. Waar zijn de risico’s op een toekomstige ramp het grootst? Wat zijn daar de specifieke gevaren en hoe kunnen we de risico’s kosten-effectief verlagen? Samen met de deelnemers wordt deze vraag uitgediept.
Regelgeving vertalen we in een papieren ontwerp, en dat leidt er niet zelden toe dat er tijdens de uitvoering discussie ontstaat over de uitvoerbaarheid. Gevelbouwer en adviseur laten u aan de hand van het gebouw ‘De Rotterdam’ van architect Rem Koolhaas zien dat dit ook anders kan. Onderzoek in de ontwerpfase resulteerde bij dit project in economische en maakbare oplossingen.
Spreker prof. dr. I. Helsloot, hoogleraar crisisbeheersing en fysieke veiligheid Vrije Universiteit Amsterdam
Sprekers ing. Guido Caubo, system design manager Scheldebouw Heerlen ing. Johan Koudijs, sectordirecteur brandveiligheid/geveltechniek DGMR
eid à la carte 1C: Rijksgebouwendienst introduceert beoordelings systematiek brandwerende puiconstructies
1D: Risicobenadering in de praktijk
Voldoen uw bestaande brandwerende puiconstructies en kunt u dit aantonen? Na de Schipholbrand heeft de Rijksgebouwendienst met een groot programma de brandveiligheid in haar gebouwen getoetst, en waar nodig aangepast. Eén van de resultaten: een uniforme beoordelingssystematiek voor het bepalen van de brandwerendheid van bestaande puien. Hoe kwam dit systeem tot stand? Tegen welke dilemma’s liep de Rijksgebouwendienst aan en hoe ziet het resultaat eruit?
TNO, Efectis en het NIFV hebben een visie ontwikkeld op verhoging van brandveiligheid in de bouw, en de rol van onderzoek. Toepassing van een risicobenadering en doelkwantificering zijn belangrijke onderdelen. Wat zijn de vragen van de markt op dit gebied? En hoe past dit in de roadmap die de onderzoeksinstellingen met stakeholders opstellen? In deze sessie kunt u zelf input leveren voor concrete onderzoekstappen die volgens u niet in de roadmap mogen ontbreken.
Sprekers ing. Lieuwe de Witte, brandveiligheidsadviseur Rijksgebouwendienst
Spreker dr. ir. IJsbrand van Straalen, senior projectleider TNO Bouw
ing. Henk van Vulpen, senior raadgevend ingenieur brandveiligheid Rijksgebouwendienst
2C: Herbestemming en brandveiligheid, aandachtspunten voor een goed ontwerp
2D: Brandscenario’s voor parkeergarages
De verwachting is dat in de komende jaren een groot deel van het vastgoed wordt getransformeerd. Maar zijn al deze gebouwen wel transformeerbaar? Brandveiligheid is een kritische succesfactor bij herbestemming. Wat zijn de heikele punten, de beperkende factoren en de uitdagingen om te komen tot een brandveilige herbestemming? Hoe brengen de architect en ontwikkelaar hun visie in overeenstemming met het Bouwbesluit? Na deze sessie weet u hoe u een herbestemming op het gebied van brandveiligheid stapsgewijs tot een succes maakt.
Het gebeurt nog vaak dat branden in parkeergarages zich niet aan de normen houden. Ze worden groter dan waarmee in het ontwerp rekening is gehouden. Repressief optreden is dan vrijwel onmogelijk. Is ventilatie de oplossing? Is het brandscenario realistisch? Is de brandhaard goed gemodelleerd in relatie tot de constructieve veiligheid? U krijgt de antwoorden aan de hand van praktijkvoorbeelden. Experts geven u de uitgangspunten en voorwaarden voor een robuust brandveiligheidsconcept.
Spreker drs. Michiel Hagenouw, senior adviseur LBP | SIGHT
Sprekers ir. Bram Kersten, adviseur LBP | SIGHT ir. Ruud van Herpen, technisch directeur Adviesburo Nieman
1E: Forensisch brandonderzoek
1F: Gelijkwaardigheid in brandveiligheid: een verkeerskundig perspectief
Het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) doet forensisch brandonderzoek voor het openbaar ministerie en andere overheidsdiensten. Hoe kijkt het NFI naar dit onderzoek? Wat gebeurt er op het gebied van samenwerking met andere instanties? Hoe verhouden normen zich tot de werkelijkheid? Deze vragen worden aan de hand van voorbeelden uit de praktijk behandeld. U krijgt een kijkje in de werkmethoden en visie van het NFI.
Het Bouwbesluit werkt hoofdzakelijk met prescriptieve normen. Deze zijn statisch. Gebruikers vertonen dynamisch gedrag. Wat weten we over dit dynamische gedrag, wat zijn de specifieke kenmerken, en hoe kunnen we deze vertalen naar bouwregelgeving of gebruiken in het kader van gelijkwaardigheid? Een verkeerskundige plaatst deze brandveiligheidsvraagstukken in een nieuw perspectief.
Sprekers ir. Jos Lelieveld, teamleider/forensisch onderzoeker Nederlands Forensisch Instituut
Sprekers prof. dr. ir. Serge Hoogendoorn, professor Verkeersmanagement TU Delft dr. ir. Winnie Daamen, universitair docent Verkeerssimulatie TU Delft
ing. Folkert van Rijkswijk, forensisch onderzoeker Nederlands Forensisch Instituut
2E: Hoe het onderwijs Nederland brandveilig maakt
2F: Gelijkwaardige oplossingen
In Groningen is aan de Hanze Hogeschool een HBOopleiding Fire Safety engineering opgezet. Die volgt de internationale trend en is multidisciplinair van aard. Kennisdeling en integrale toepassing op brandveiligheidsconcepten staan centraal. Wat leren studenten, wat heeft het bedrijfsleven er aan, en hoe kunnen bedrijfsleven en opleiding van elkaar leren? De projectleider en een student geven aan waarom dit programma leidt tot beter opgeleide vaklieden, die complexere projecten aankunnen. Het onderwijs als basis voor een cultuuromslag.
In mei 2009 is de onafhankelijke ‘Adviescommissie praktijktoepassing brandveiligheidsvoorschriften’ ingesteld. Een aantal cases is behandeld en er is advies gegeven over de brandveiligheidsvoorschriften van het nieuwe Bouwbesluit. Is de commissie nu een soort rijdende rechter? Of lukt het om op basis van de behandelde casussen te komen tot een aantal adviezen om regelgeving te verbeteren? Ontstaat er zo een handreiking om gelijkwaardigheidsvraagstukken op te pakken? De commissie aan het woord.
Sprekers Jarry Scheepens-Hasek MSc, projectleider Fire Safety Engineering, Instituut voor Engineering Hanzehogeschool Groningen ing. Joyce Vink, projectleider De Zwarte Hond, tevens student Fire Safety Engineering aan de Hanzehogeschool Groningen
Sprekers ing. Johan van der Graaf, commissielid Adviescommissie praktijktoepassing brandveiligheidsvoorschriften Frans van de Ven, medewerker pro-actie en bouwplannen Brandweer Zaanstad ing. Sjoerd Bakx, bouwkundig adviseur S&W Consultancy
SBR Postbus 1819 3000 BV ROTTERDAM Stationsplein 45, A6.016 Telefoon (010) 206 59 59
[email protected] www.sbr.nl
U mag dit congres niet missen omdat: • Het programma een groot aantal zeer actuele thema’s omvat. • De sprekers stuk voor stuk inspirerende aanjagers zijn. • Dit congres is uitgegroeid tot dé jaarlijkse ontmoetingsplaats voor de bouwbranche die zich met brandveiligheid bezighoudt.
Aanmelden Aanmelden kan direct via www.sbr.nl/nationaalbrandveiligheidscongres of via de agenda van www.sbr.nl. De toegangsprijs voor het congres bedraagt € 425,00. Oud-deelnemers ontvangen respectievelijk 10, 15, 20 of 25% korting op de toegangsprijs (à € 425,00), afhankelijk van hoe vaak ze al eerder hebben deelgenomen aan het congres. Na aanmelding ontvangt u een bevestiging en routebeschrijving.
Deelname In het geval u onverhoopt verhinderd bent, is kosteloze annulering mogelijk tot twee weken voor aanvang van de bijeenkomst. Na ontvangst van uw aanmelding ontvangt u een bevestiging met een factuur. Annuleren kan alleen schriftelijk aan SBR geschieden. SBR behoudt zich het recht voor om bij onvoldoende deelname de bijeenkomst te annuleren. In dat geval worden, indien reeds betaald, de volledige deelnamekosten geretourneerd.
Het congres wordt mede ondersteund door:
SBR, prettig kennis te maken.
www.sbr.nl