PERSBERICHT
Groningen, Bunnik, Bussum, 11 april 2011
Patiëntenorganisaties werken samen aan verbetering kwaliteit arbeidsongeschiktheidskeuringen Drie patiëntenorganisaties gaan actief bijdragen aan de kwaliteitsontwikkeling van de verzekeringsgeneeskundige beoordelingen in de sociale zekerheid. Het gaat om de Steungroep ME en Arbeidsongeschiktheid (Steungroep), de Whiplash Stichting Nederland (WSN) en de Nierpatiëntenvereniging Nederland (NVN). Zij streven naar een blijvende betrokkenheid van patiëntenorganisaties bij de ontwikkeling van ‘mediprudentie’. Op initiatief van de Gezondheidsraad werken UWV en de Nederlandse Vereniging van Verzekeringsgeneeskundigen (NVVG) momenteel in een gezamenlijk project aan ‘verzekeringsgeneeskundige mediprudentie’. Dit houdt in dat (anonieme) medische beoordelingen door deskundigen van commentaar worden voorzien. De verzekeringsartsen hebben tot taak om iemands mogelijkheden om te functioneren vast te stellen. Het is de bedoeling dat ze daarbij gebruik gaan maken van deze mediprudentie. Kwaliteit en rechtszekerheid Mediprudentie moet volgens de Gezondheidsraad leiden tot meer kwaliteit, inzichtelijkheid, rechtszekerheid en rechtsgelijkheid bij de beoordeling arbeidsongeschiktheid. De patiëntenorganisaties juichen dit toe. Zij zijn van mening dat inbreng vanuit het patiëntenperspectief hierbij onmisbaar is. Patiënten weten als geen ander welke gevolgen hun gezondheidsproblemen hebben voor het dagelijks functioneren en voor het verrichten van arbeid. Zij ervaren ook hoe moeilijk het vaak is om dit aan een verzekeringsarts duidelijk te maken. Dat geldt zeker bij klachten als vermoeidheid en pijn, die de mogelijkheden om te werken fors kunnen belemmeren maar moeilijk meetbaar zijn. Deze klachten spelen ook bij whiplash, nierziekten en ME/CVS een grote rol. De wijze waarop de inbreng van patiënten bij de medische beoordeling is betrokken is in hoge mate bepalend voor de kwaliteit van die beoordeling, aldus de drie organisaties. Daarnaast vinden zij ook de inzichtelijkheid van de medische rapporten van groot belang. De patiënt moet zich in zo’n rapport kunnen herkennen en moet kunnen begrijpen wat de relatie is tussen zijn gezondheidsklachten en de vastgestelde arbeidsmogelijkheden. Van de beoordeling door de verzekeringsarts (en de arbeidsdeskundige) hangt tenslotte veel af voor zijn inkomen en participatiemogelijkheden. Structurele betrokkenheid patiëntenorganisaties De toenmalige minister van SZW heeft in 2007 opdracht gegeven tot het ontwikkelen van verzekeringsgeneeskundige mediprudentie en toegezegd dat patiënten daarbij zullen worden betrokken. In hun eigen project “Patiëntenperspectief op mediprudentie’ zullen de drie patiëntenorganisaties zelf een aantal medische beoordelingen vanuit het patiëntenperspectief van commentaar voorzien. Zij willen hiermee ervaring opdoen voor
een blijvende rol op dit terrein. Ze streven met hun project naar een structurele samenwerking met de NVVG en UWV. Daarbij zullen zo veel mogelijk patiëntenorganisaties worden betrokken. De drie patiëntenorganisaties willen deze doelen in de komende drie jaar bereiken. Ze zijn daartoe in staat gesteld door een financiële bijdrage van het ministerie van VWS.
Meer informatie: http://www.steungroep.nl/index.php/mediprudentie
Project Patiëntenperspectief Op verzekeringsgeneeskundige Mediprudentie (POM) Het project Patiëntenperspectief op Mediprudentie moet bijdragen aan de kwaliteit van de verzekeringsgeneeskundige beoordeling in het kader van de sociale zekerheid. Mensen die medisch worden beoordeeld, herkennen de mogelijkheden en beperkingen zoals zij die zelf ervaren soms niet of onvoldoende in de beoordeling daarvan door een verzekeringsarts. Dat kan voor een deel komen door onduidelijkheid in de rapportage van de verzekeringsarts en in de argumenten die hij voor zijn oordeel aandraagt. Maar ook speelt een rol of het onderzoek wel volledig is geweest, of iemands behandelaar wel is geraadpleegd, of bepaalde problemen in de belastbaarheid wel zijn meegewogen, of de verzekeringsarts zich heeft laten leiden door bepaalde opvattingen. Dat blijkt tenminste uit eerder onderzoek van de patiëntenorganisaties. Dat zijn ook zaken die aan de orde komen in het toetsingskader dat de Gezondheidsraad opstelde met betrekking tot de verzekeringsgeneeskundige beoordelingen. Zowel de Gezondheidsraad als de patiënten hechten grote waarde aan de kwaliteit van die beoordelingen. Patiënten zijn daar in hoge mate van afhankelijk met betrekking tot hun perspectief op inkomen en participatie Verbetering kwaliteit sociaal medisch handelen Volgens de Gezondheidsraad is het sociaal medisch handelen in verband met ziekteverzuim en arbeidsongeschiktheid voor verbetering vatbaar. De Gezondheidsraad heeft daarom geadviseerd om voor de verzekeringsgeneeskunde iets soortgelijks als jurisprudentie te ontwikkelen, namelijk verzekeringsgeneeskundige mediprudentie. Verzekeringsgeneeskundige mediprudentie heeft volgens de Gezondheidsraad drie functies: • zij moet de professionele kwaliteit bevorderen, • zorgen voor minder willekeur en • voor meer transparantie en inzichtelijkheid. Dat is zeker in het belang van degenen die worden beoordeeld. De overheid heeft het advies van de Gezondheidsraad over verzekeringsgeneeskundige mediprudentie overgenomen en toegezegd dat patiënten daarbij zullen worden betrokken. Al in 2007 zijn daarover door de verantwoordelijke minister toezeggingen gedaan. De ontwikkeling van verzekeringsgeneeskundige mediprudentie begint op gang te komen. UWV en de Nederlandse Vereniging voor Verzekeringsgeneeskunde (NVVG) voeren daarover momenteel een samenwerkingsproject uit. De inbreng van het patiëntenperspectief, de ervaringsdeskundigheid zoals die in patiëntenorganisaties is ontwikkeld en de verhalen van de patiënten over wie het gaat, is daarbij echter nog niet gewaarborgd. Met de uitvoering van hun eigen project ‘Patiëntenperspectief op verzekeringsgeneeskundige mediprudentie’ willen de drie patiëntenorganisaties daaraan, conform het beleid van de overheid, vorm en inhoud gegeven. Het project wordt mogelijk gemaakt door een subsidie voor drie jaar van het ministerie van VWS. Inbreng van patiënten onmisbaar De Steungroep, de WSN en de NVN vinden dat het patiëntenperspectief vaak te weinig wordt meegewogen. Zij zijn van mening dat de inbreng van degenen die beoordeeld worden, mensen die door een chronische ziekte of handicap geheel of gedeeltelijk arbeidsongeschikt zijn, essentieel is voor de kwaliteit van de beoordeling. Dat geldt zeker als verzekeringsartsen voor hun beoordeling weinig houvast hebben aan 'harde' medische kennis en instrumenten. Het is voor de kwaliteit van de beoordeling van groot belang dat
deze informatie zorgvuldig wordt verzameld en meegewogen. Dat kan immers erg bepalend zijn voor de inschatting van de arbeidsmogelijkheden en voor de uitkeringsrechten. Ook is het belangrijk dat verzekeringsartsen in hun rapporten op een voor patiënten inzichtelijke wijze beargumenteren waarom met bepaalde klachten wel of geen rekening is gehouden. Als deze informatie ontbreekt werkt dat vaak contraproductief. Voor patiënten is het dan bovendien moeilijk om bij onenigheid gebruik te maken van hun recht op bezwaar en beroep. Centraal in het project staat dan ook een aanvulling van het toetsingskader voor mediprudentie van de Gezondheidsraad. Dat toetsingskader is vooral gericht op de inhoud van rapportages. De drie organisaties willen dat toetsingskader verrijken met aspecten vanuit het patiëntenperspectief. Dat patiëntenperspectief wordt zowel algemeen ingebracht als aandoeningspecifiek. Bij dat laatste zal mede gebruik worden gemaakt van de bestaande verzekeringsgeneeskundige protocollen voor chronische nierschade, whiplash en CVS. Aan de hand van dit aangevulde toetsingskader zullen de drie patiëntenorganisaties zelf een aantal medische beoordelingen vanuit het patiëntenperspectief van commentaar voorzien. Zij willen hiermee ervaringen opdoen voor een blijvende rol op dit terrein. De inbreng van het patiëntenperspectief De inbreng van het patiëntenperspectief in dit project wordt op de volgende manier geborgd: • De binnen de drie organisaties aanwezige ervaringsdeskundigheid zal zoveel mogelijk in het project worden ingezet (een aantal projectmedewerkers is zelf ervaringsdeskundige); • Signalen en ervaringen van patiënten, zoals die onder andere binnenkomen via het Advies- en meldpunt ziekteverzuim en Arbeidsongeschiktheid van de Steungroep en de WSN en de Patiënten Desk van de NVN worden benut voor het opstellen van toetsingscriteria vanuit patiëntenperspectief; • Er worden gevalsbeschrijvingen en verzekeringsgeneeskundige rapportages verzameld vanuit de achterban (donateurs/leden, patiënten aan wie advies is verstrekt) van de drie organisaties; • In een aantal geselecteerde gevallen zal nadere informatie worden verzameld en zal de hoofdpersoon, de patiënt waarop de rapportage betrekking heeft, worden geïnterviewd. De positie van de samenwerkende organisaties De in dit project deelnemende organisaties zijn reeds langer actief op het terrein van arbeid. Zowel de Steungroep ME en Arbeidsongeschiktheid (hierna Steungroep), de Whiplash Stichting Nederland (hierna WSN) als de Nierpatiënten Vereniging Nederland (hierna NVN) hebben zich de afgelopen jaren geprofileerd als belangenbehartigers en (ervarings)deskundige organisaties (mede) op het terrein van werk en inkomen. Zij leveren onder meer inbreng bij protocollen en richtlijnen, bieden voorlichting en ondersteuning bij vragen inzake re-integratie, keuringen en voorzieningen en voeren projecten uit die door middel van de inbreng van het patiëntenperspectief leiden tot verbeteringen in de uitvoering van de bedrijfs- en verzekeringsgeneeskundige praktijk. Dit alles met als uiteindelijk doel de bevordering van de maatschappelijke participatie van hun achterban. De Steungroep en de WSN hebben veel kennis en expertise ontwikkeld inzake arbeidsongeschiktheidskeuringen, verzekeringsgeneeskundige protocollen, analyse van keuringsrapportages en verzekeringsgeneeskundige mediprudentie. De NVN heeft een eigen, door de UWV erkende, patiëntendesk, waarbinnen veel
ervaringsdeskundigheid en expertise is opgebouwd. De Patiënten Desk is al jaren de enige re-integratiepartner voor het UWV voor nierpatiënten. Recent heeft de NVN geparticipeerd in de werkgroep, die het Verzekeringsgeneeskundig protocol Chronische nierschade heeft gemaakt. Samenwerking De drie patiëntenorganisaties zullen met dit project ook vormgeven aan samenwerking met partners vanuit de beroepsgroepen en de professionals, zoals de NVVG en de SSZ1 (sociale zekerheidsadvocaten). De NVVG heeft met een ondersteunende verklaring aangegeven het project van groot belang te vinden, en is bereid om mee te werken. Belangrijk hierbij is dat ook de NVVG samen met het UWV met verzekeringsgeneeskundige mediprudentie aan de slag is gegaan. Beide projecten kunnen elkaar versterken en aanvullen. De drie patiëntenorganisaties streven daarbij naar een structurele samenwerking met de NVVG en UWV, waarbij zo veel mogelijk patiëntenorganisaties worden betrokken. Ook de SSZ heeft zich positief over het project uitgesproken en wil graag meewerken. De drie patiëntenorganisaties streven ernaar hun samenwerkingsverband in de loop van het project uit te breiden met andere patiëntenorganisaties. Er zal voorts veel aandacht worden besteed aan verspreiding van resultaten aan collega-patiëntenorganisaties, aan beroepsgroepen en aan beleidsmakers op dit terrein.
1
SSZ staat voor: Specialisatievereniging Sociaal Zekerheidsrecht