Verbinden en vernieuwen op de 3D’s Kosten- en risicoverdeling binnen gemeentelijke samenwerkingsverbanden
Gemeenten van de Toekomst | 20 februari 2014 Workshop Provincie Friesland
Wat is het doel voor vandaag?
• Het herkennen van kansen en risico’s bij regionale samenwerking • Het managen van kansen en risico’s bij regionale samenwerking • De rol voor de financieel expert in relatie tot de drie decentralisaties en regionale samenwerking
2
Gemeenten van de Toekomst Verevening kosten en risico‘s
Op welke manier willen wij het doel bereiken? • Inhoudelijke toelichting • Spiegelvragen • Korte terugkoppeling spiegeling
Spelregels: • Actief deelnemen draagt bij aan succes • Respect voor elkaars meningen • Constructieve insteek: ‘wat kan vooral wel?’ • Telefoons uit 3
Gemeenten van de Toekomst Verevening kosten en risico‘s
Inhoudelijke toelichting
1. 2. 3. 4. 5.
4
Waarom is de regio van belang? Op welke schaal organiseren? Budgetverdeling in de regio Modellen voor verevening kosten en risico’s Rol van de financial
Gemeenten van de Toekomst Verevening kosten en risico‘s
Waarom is de regio van belang? Omdat het voor onderdelen wettelijk verplicht is regionaal samen te werken: Jeugdbescherming Jeugdreclassering AMHK Omdat de regio beleidsmatig het uitgangspunt is: Arbeidsregio’s Werkvoorziening wajongers en sw-geïndiceerden door 35 Werkbedrijven Omdat het huidige aanbod sterk regionaal georganiseerd is: Jeugdzorgaanbieders, onderwijsinstellingen Sociale diensten, sociale werkplaatsen, werkpleinen Aanbieders van huishoudelijke zorg en individuele hulpmiddelen Omdat het vanuit de inhoud nodig is regionaal te organiseren Sommige behandelspecialismen zijn schaars (specialisten, Jeugdzorg Plus) Continue bereikbaarheid en beschikbaarheid zijn soms nodig (Kindertelefoon, pleegzorg) Omdat het kostenvoordelen heeft om regionaal samen te werken Betere inkooppositie (bv. Wmo) Gezamenlijk in stand houden of instellen specialismen aan de vraagkant (bv contractering) Voor sommige doelgroepen kleine aantallen en frequentie per gemeente Mogelijkheid van risico- en kostenverevening bij dure behandelingen 5
Gemeenten van de Toekomst Verevening kosten en risico‘s
Op welke schaal organiseren? Samenwerken op beleidskeuzes, uitvoering en inkoop in het voorzieningenaanbod van de Wmo-, Jeugd- en Participatiedomeinen kan op verschillende niveaus.
• taken lokaal uit te voeren door elke gemeente: gemeentelijke eerstelijnszorg en het bieden van een loketfunctie • taken die beter in een samenwerkingsverband van ten minste 100.000+ inwoners kunnen worden opgepakt • taken die bovenregionaal, of zelfs provinciaal of landelijk dienen te worden georganiseerd
6
Gemeenten van de Toekomst Verevening kosten en risico‘s
Regionale financiële keuzes.. waar begin je? Handige startvragen… • Wat is ons historisch verbruik als kleine/middelgrote/grote (100.000+) gemeente? • Zijn er schaalvoordelen te behalen bij samenwerking met andere gemeenten? • Wat is de gewenste schaal bij het aangaan van inkooprelaties met aanbieders? • Wat is de prikkel rond verschillende bekostigingsmodellen?
7
Gemeenten van de Toekomst Verevening kosten en risico‘s
Samen inkopen.. heeft invloed op de afweging rond risico-en kostenverevening Verschillende varianten inkoopmodellen: Beleidsarm Stipter veilingmodel Buurtzorg modellen Indicatie integreren met uitvoering Wijkgericht inkopen Maatschappelijk en bestuurlijk aanbesteden • Regisseursmodel • • • • • •
8
Gemeenten van de Toekomst Verevening kosten en risico‘s
Hoe dan het voorzieningenaanbod bekostigen bij gezamenlijke inkoop? Voorbeelden bekostigingsmodellen • In het model van Productiebekostiging bepaalt de gemeente samen met een aanbieder vooraf de prijs van aparte of een verzameling van diensten, activiteiten of trajecten • Het model van populatiegerichte bekostiging houdt in dat de gemeente met een aanbieder voor een afgebakende groep burgers een maatschappelijke taak of opdracht overeenkomt. Betaling gebeurt bij het behalen van een (meetbaar) resultaat • In functiegerichte bekostigingsmodel betaalt de gemeente voor de beschikbaarheid van een met een aanbieder overeengekomen functie
9
Gemeenten van de Toekomst Verevening kosten en risico‘s
Keuzes gemaakt? Hoe gaan we de budgetten verdelen in de regio? Aandachtspunten regionale budgetverdeling Is er een budgetverdeling tot stand is gekomen, die: − Duidelijk is over de verdeling over verschillende typen zorg en diensten die moeten worden georganiseerd − Rekening houdt met verschillende type aanbieders: instellingen/middelgrote aanbieders/groep van vrijgevestigden − Rekening houdt met de uitvoeringskosten voor de regionale taken − Onderschreven wordt door alle deelnemende gemeenten
Mogelijke knelpunten voor regionale budgetafspraken − − − −
10
Landelijke onduidelijkheid over budgetten Onduidelijkheid over gegevens over zorggebruik/doelgroepen in de regio Verschillende typen gegevensverzameling in het sociaal domein Onduidelijkheid over inrichting en operationele bedrijfsvoering van de regionale uitvoering Gemeenten van de Toekomst Verevening kosten en risico‘s
Houden we bij de budgetverdeling nog rekening met de verevening van kosten en risico’s?
Solidariteit
Profijtbeginsel
Verzekeren, solidariteitsbeginsel
Vlaktax, combinatievorm
Voordelen
Voordelen
Model is eenduidige normstelling voor deelnemende gemeenten
Ingebouwde prikkel om zorgverbruik in toom te houden, risico’s te spreiden
Duidelijke koppeling met gebruik en prikkel tot preventie
Nadelen
Nadelen
Model brengt mogelijk hoge administratieve kostenpost mee
Met name kleinere gemeenten lopen financiële risico’s
Nadelen Gemeenten hebben onvoldoende prikkel om preventieve aanbod uit te breiden
11
Mengvorm
Verrekenen, woonplaatsbeginsel
Voordelen
Prikkels organiseren…zie de kansen! De keuze voor modellen en systematiek voor kostenverdeling en risicoverevening is meteen een keuze voor het ‘invoeren’ van bepaalde prikkels. Deze prikkels hebben bijvoorbeeld invloed op:
• Het volume (aantallen cliënten) • Toegankelijkheid van de functie (prikkel om cliënten zo min mogelijk door te verwijzen bijvoorbeeld) • Kwaliteit • Inzet van middelen (levert het model een besparing of stijgen de kosten juist?)
12
Gemeenten van de Toekomst Verevening kosten en risico‘s
Rol van de financial • Ken het beleid en de keuzes die tot nu toe zijn gemaakt in je eigen gemeente en regio • Vind iets van wat er nu ligt vanuit bedrijfsvoeringsperspectief en breng je eigen aandachtspunten in (om je eigen rol goed te kunnen vervullen) • Ken de mensen die vanuit de inhoud hiermee aan de slag zijn en zorg dat ze jou kennen, versterk elkaar • Maak een ontwikkelagenda/plan van aanpak voor 2014+doorkijk: – Wat zijn cruciale momenten en besluiten komende maanden? – Wie en wat hebben we nodig om dat goed voor te bereiden? (beleid, inkoop, control, marktpartijen..) – Wanneer moeten we wat doen? (contracten afsluiten, inrichtingsplan opstellen, verordeningen maken/aanpassen etc.)
Blijf niet ‘ronddraaien’ in je eigen discipline, maar zoek de inhoudelijk projectleiders op 13
Gemeenten van de Toekomst Verevening kosten en risico‘s
Vragen…
14
Gemeenten van de Toekomst Verevening kosten en risico‘s
