Vensters Open. Voor Remonstranten Zuid Nederland. Remonstrantse Gemeente Eindhoven en kring Zuid-Limburg. nummer 2 maart 2016

Vensters Open Voor Remonstranten Zuid Nederland nummer 2

maart 2016

Remonstrantse Gemeente Eindhoven en kring Zuid-Limburg

2

vensters open

verschijnt tienmaal per jaar nummer 2 maart 2016

AFSCHEID VAN DE VOGELS Wie werkelijk gelooft is als een vogel. De paradijsboom die de wereld is staat voor de naderende duisternis, de vogels zingen godlof - in – den – hoge. Zij zijn er zeker van dat morgenvroeg de zon weer schijnen zal: de zon weer schijnen, alles weer met de wereld in het reine; een dag, een handvol leven is genoeg. De vogels leven zonder aarzeling. Kon ik mij zo volkomen overgeven aan wat mijn roeping is, toekomst of niet. Want ik geloof toch in de God van ’t leven die sterfelijk over de aarde ging? Maar ik ben altijd kleiner dan mijn lied. Guillaume van der Graft 1, uit: Mythologisch, Gedichten, oud, nieuw en herzien. 1

pseudoniem van Willem Barnard, 1920 – 2010, predikant, maar – naar eigen zeggen – meer dichter en psalmberijmer. Werkte mee aan het Liedboek van de Kerken.

3

GEHEEL VERANDEREN OM DEZELFDE TE BLIJVEN Het is haast Pasen, erg vroeg dit jaar. Onwennig vroeg, voor de schoolkinderen bijvoorbeeld die nog een lange ruk gaan maken tot de meivakantie. In het westen is dat anders. Daar is het nu pas, wanneer ik dit hoofdartikel schrijf, dat het vakantie is. Het is een beetje een bruggetje. Het is voor mij ook onwennig, deze Pasen. Ik zal in de Goede Week voorgaan in alle drie mijn gemeenten. Witte Donderdag in Alphen aan den Rijn, Stille Zaterdag in Eindhoven en Paaszondag in Waddinxveen. Onwennig dus, dat ik er met Pasen niet ben. Het is voor het eerst in vijf jaar. Die onwennigheid zal nog wel even duren, vrees ik. Ik merk goed dat ik inmiddels in alle drie gemeenten aan het werk ben. Zo had ik in het nieuwe jaar inmiddels al zes kerkenraadsvergaderingen, over een maand zijn dat er negen plus drie jaarvergaderingen. Kortom: het valt niet mee, vooral omdat het me wat log maakt. Ik moet snel schakelen tussen gemeenten. Dat schept verwarring en daarom zet ik fictieve hekjes om dagen en momenten dat ik ergens ben. Ik zal het in mijn andere gemeenten ook zeggen: het kan wel eens langer duren voor u antwoord krijgt. Dat ligt aan dit soort perikelen. Tegelijk ben ik ook enorm dankbaar voor de mogelijkheid om toch weer als predikant met een flinke aanstelling aan het werk te zijn. Daarbij brengen die twee nieuwe gemeenten ook energie en ideeën. Die wend ik dan weer graag aan hier in Eindhoven. Ik zeg het in Waddinxveen en Alphen wel eens (daar werken we aan de samenwerking): we gaan veranderen om hetzelfde te blijven. Misschien is dat (het tweede bruggetje) ook wel de kern van Pasen. Veranderen om hetzelfde te blijven. De jonge christelijke gemeenten, we weten niets van hen, moesten na de dood van Jezus zo veranderen dat ze weer konden opstaan en doorgaan zoals ze tot dan toe bezig waren. Volstrekt veranderen dus, waardoor we ook nauwelijks iets over ze weten. Zelf groei ik steeds meer naar de gedachte dat het vroegchristelijke adagium ‘alle ballen op Jezus’ een vorm van verdichting, van geschiedvervalsing was die de oergemeente nodig had om verder te kunnen. Het was een gevaarlijke tijd, de periode rond het begin van de jaartelling. Dat gold zeker als je voorman een persoon was die als opstandeling om het leven was gebracht. De kruisdood was namelijk aan 4

hen voorbehouden. De Romeinen maakten in die tijd korte metten met opstandige bewegingen en schroomden niet om aanhangers van een rebellenclub de nek om te draaien. In de evangeliën lezen we verhalen over mensen die voor Jezus knielen, die zich aan hem onderwerpen: Johannes de Doper, Maria Magdalena, Petrus, om er maar een paar te noemen. Van Johannes de Doper kan bijvoorbeeld duidelijk worden vastgesteld waarom dat gebeurde. In die tijd stond buiten kijf dat Johannes de doop bediende en dat de christelijke dooppraktijk niet van Jezus kwam, maar van Johannes. Jezus doopte niet, misschien was gedoopt worden wel een eerste stap in de richting van wat het Johannesevangelie gaat doen. In dat (in historisch opzicht) jongste van de vier evangeliën (Johannes) lezen we dat Jezus zelf doopte. Dat doet hij pas nadat hij door Johannes is gedoopt. Om de verhoudingen duidelijk te maken, gaat deze episode gepaard met allerhande onderdanige opmerkingen van Johannes over schoenveters en sandalen. Zo kan geen misverstand bestaan wie de belangrijkste is. Die ontwikkeling in de teksten wordt wel uitgelegd als, wat ik net zo prozaïsch noemde: ‘alle ballen op Jezus’. In het vroege christendom werd met het vorderen van de tijd steeds meer bij Jezus gelegd. Dat kan uitgelegd worden als een erkenning van de betekenis van Jezus en een verlangen om alles aan hem toe te schrijven. Ik ben echter altijd sceptisch over dit soort algemene claims en probeer een beetje advocaat van de duivel te spelen. De onderdanige houding naar Jezus kon ook de bedoeling hebben dat alle eigenaardigheden en scherpe randjes van de vroege christenen bij Jezus gelegd werden. Jezus was toch al dood. Dat kon daarmee geen kwaad. Zo konden andere leiders van de beweging als Petrus, andere leerlingen onder wie (wellicht? mogelijk?) Maria Magdalena ongestoord hun leiderschap binnen de vroeg-christelijke beweging vormgeven en ontwikkelen. Ik noem nu namen, maar het kunnen ook naamlozen zijn die zich achter deze figuren verschuilen. Deze gedachte heb ik uitgelegd in mijn overdenking van 28 februari. Voor wie daar niet bij was heel kort een aantal aanwijzingen. In de vroegste christelijke documenten, de brieven van Paulus, gaat het nooit over Jezus. Het gaat om Christus en de goddelijke genade. Verder berispt Paulus (ik ben lui geweest en heb het niet opgezocht) 5

in een van zijn brieven mensen in een gemeente om hun gekibbel over hun toebehoren: bij Paulus, bij Petrus, bij Jezus, etc. Dat is een verdere aanwijzing. Om door te kunnen gaan, moesten de eerste leiders de christelijke beweging volledig laten veranderen. Dit deden ze door Jezus op te laten staan, uit het leiderschap. Ze maakten hem tot de unieke persoon, die wij nu kennen. Hoe deze Jezus echter Christus is geworden, weten we daarmee niet. Dat vloeit voort uit de volkomen verandering die nodig was om als dezelfde verder te gaan. Met dit gedachte-experiment wens ik ons allen gezegende paasdagen. Ik spoor u aan om creatief en zonder opgelegde grenzen na te denken over Jezus en wie hij geweest zou kunnen zijn. Het is nooit anders geweest … Martijn Junte

SPECIALE KERKDIENSTEN GOD ALS ROEKELOZE CIRCUSDIRECTEUR PREEK VAN DE LEEK GASTSPREKER: ROB VAN DER ZWAN, TILBURG zondag 6 maart 2016 Op zondag 6 maart heeft de dienst weer een bijzonder karakter. Het is een dienst met een ‘preek van de leek’. Tot ons zal spreken Rob van der Zwan uit Tilburg. Hij zal uitgaan van het leesrooster en (dus) van de Bijbeltekst Hebreeën 8, 1-15. Deze zal hij verbinden met mijmeringen die hij vorig jaar aan het papier toevertrouwde naar aanleiding van de ramp met het Germanwings-Toestel (zie onder). Rob van der Zwan (1959), theoloog, is als directeur werkzaam op een bijzondere plek in Tilburg, de Stichting Missionair Servicecentrum Tilburg (MST). Als experiment opgezet door religieuzen groeide het MST uit tot een informeel dienstencentrum voor educatie, ondersteuning en ontmoeting waar wekelijks honderden mensen komen. Het is een gemengd en bont gezelschap van Nederlanders en medelanders. Met honderd nationaliteiten over de vloer is het MST de-wereld-in-een-notendop-inTilburg. Uiteenlopende leefwerelden en levensstijlen vloeien er samen en je ziet er het leven op het scherpst van de snede. Er is warmte, 6

humor, kilte en verdriet; genoeg stof dus voor wel honderd romans en tweehonderd films. Met een team van 11 medewerkers en meer dan 160 vrijwilligers is het MST welzijn nieuwe stijl in optima forma, al jarenlang. GOD ALS ROEKELOZE CIRCUSDIRECTEUR Door Rob van der Zwan, Tilburg

2

Wie een ontstoken oog heeft, valt op. Wie een ontstoken kies heeft, krimpt van de pijn en dat valt uiteindelijk ook op. Maar wie een ontstoken ziel heeft, kan dat verborgen houden. ‘Een ontstoken ziel’: het is natuurlijk een beeld. Het werd bij mij opgeroepen door de ramp van 26 maart 2015 toen een Airbus van German Wings te pletter sloeg op een berg in de Franse Alpen. Op het moment dat ik dit schrijf komt stukje bij beetje informatie vrij over de toedracht van het ongeluk. De 27-jarige Duitse copiloot Andreas Lubitz zou de crash van het vliegtuig opzettelijk hebben veroorzaakt. In de vlucht naar zijn zelfverkozen dood nam hij de andere inzittenden mee; in totaal lieten 150 mensen het leven. De verbijstering hierover is groot. Hoe kan het toch gebeuren dat iemand die de opleiding tot vlieger goed heeft afgerond en dus zware trainingen heeft doorstaan zich plotseling ontpopt als een ongeleid projectiel dat dood en verderf zaait? De ziel Wat ‘bezielde’ de copiloot?, kopte het Brabants Dagblad vrijdag 27 maart. Wat de ‘ziel’ betreft, het is maar zeer de vraag of er een orgaan in ons lijf is dat de naam ‘ziel’ kan dragen. Toch grijpen we naar dit soort begrippen wanneer we iets wezenlijks over de mens willen uitdrukken. Voor mij is de ziel een vitale laag in onze geest, die op één of andere manier bestaat. Een laag van driften, drijfveren en stemmingen, van de warmte van leven en liefde, van euforie en van angsten. Een ‘ontstoken’ ziel is beschadigd, gekweld, koortsachtig en vormt niet meer het fundament waarop iemands leven kan staan en gaan. Godverlatenheid Veel psalmen van het Oude Testament beschrijven in plastische taal hoe het kan spoken in een gekwelde ziel. In de vertaling van Huub Oosterhuis en Michel van der Plas lezen we in psalm 22 hoe de ziel het kan uitschreeuwen:

2

Deze column verscheen eerder in het blad Roerom.

7

“God, mijn God, waarom hebt Gij mij verlaten. Ik schreeuw uit, en Gij houdt U ver. (…) Hebt Gij mij niet uit de schoot getrokken en doen rusten aan de borst van mijn moeder? Ik werd bij mijn geboorte in uw handen gelegd, Gij zijt mijn God van de moederschoot af. Waarom zijt Gij dan nu ver weg? Ik ben de wanhoop nabij, niemand helpt mij.” 3 Er wordt een sfeer van godverlatenheid opgeroepen die het menselijk lijden en eenzaamheid onderstreept. Psalm 22 is verweven in de evangeliën, waarin vooral in Mattheüs 27 (vs. 33-49) het lijden en leven van Jezus wordt geïdentificeerd met het in deze psalm opgeroepen beeld. Roekeloze circusdirecteur Het laatste deel van de psalm is een loflied op de Heer, de God van Israël. Daarmee wordt een spanning opgeroepen met de beschrijving van het lijden waarmee de psalm opent. Veel mensen voelen tegenwoordig een afkeer van het contrast dat zich openbaart in deze tekst. In een interview met de Ierse televisie vorige maand werd dat gevoel treffend verwoord door de Engelse acteur Stephen Fry. Op de vraag wat hij zou zeggen tegen God als hij deze zou ontmoeten, antwoordde hij: “Hoe durf jij, hoe durf jij een wereld te scheppen waar zoveel ellende is die niet onze schuld is. Het is niet juist. Het is uitermate, uitermate slecht. Waarom zou ik een grillige, kwaadaardige, stomme God respecteren die een wereld schept die vol is met onrechtvaardigheid en pijn?” Heeft Stephen Fry gelijk? Hoe zou ik dat kunnen uitmaken? Ik kan alleen zeggen dat ik de traditie anders ervaar en daarmee een psalm 22 anders lees. Het lijkt erop dat aan God zoveel menselijke trekken wordt toegeschreven dat God daarmee ook ten onder gaat. God wordt als de roekeloze circusdirecteur die een spectaculair circusnummer laat mislopen doordat alle roofdieren het publiek inspringen om het te verslinden.

3

Psalm 22. In: Huub Oosterhuis / Michel van der Plas. Vijftig psalmen, Ten Have, Baarn, 2001, 13.

8

Menselijk lot Wanneer je in de psalm het woord God zou vervangen door ‘Het Leven’ of ‘Het mysterie van het Leven’ krijgt de psalm een andere klankkleur. Die vervangingsoefening lukt natuurlijk maar gedeeltelijk. Wat er wel gebeurt, is dat het beeld van God als mislukte circusdirecteur wordt gedempt. Er ontstaat ruimte om de psalm te lezen als een loflied op leven ondanks dat leven zelf: dat het met alle butsen en buitelingen doorgaat en doorgegeven wordt, van generatie op generatie tot in onze dagen door. Psalm 22 zal wellicht aangehaald worden tijdens één van de ongetwijfeld vele momenten waarbij de slachtoffers van de vliegtuigramp worden herdacht. De eeuwen die ons van de makers van de psalm scheiden, doen er dan niet echt toe. Wat mensen van nu delen met mensen uit de oudheid zijn de diepe en soms verzengende emoties over onze ‘condition humaine’, ons menselijk lot. Wonderlijk is dat.

PALMPASEN zondag 20 maart Palmzondag is de laatste zondag voor Pasen. We herdenken dan de glorieuze intocht van Jezus in Jeruzalem. Dit jaar is dat op 20 maart. De remonstrants-lutherse dienst begint om 10.30 uur. Er is dan natuurlijk ook jeugdkerk. De kinderen in de basisschoolleeftijd versieren de klaar staande stokken. De oudere kinderen kunnen hen daarbij helpen of gaan met gereedschap aan de slag om nieuwe stokken te maken. Als we klaar zijn lopen we in optocht naar de dienst in de kerkzaal. We showen onze Palmpasenstokken en vertellen aan de kerkgangers wat we gedaan hebben en wat de betekenis van de versieringen is. Daarna gaan we in optocht naar verpleeghuis Dommelhoef om enkele Palmpasenstokken naar mensen te brengen die daar worden verpleegd. Het maken en versieren van de stokken kost een klein uur. We beginnen uiterlijk om 10.30 uur. We moeten dus iets eerder aanwezig zijn. 9

Iedereen is welkom. Ook als je nog nooit in onze kerk bent geweest. We vinden het fijn om te weten of je komt. Graag een berichtje naar Eva Haverkorn ([email protected] ; telefoon: 040 284 6102). Taakgroep Kinder-jongerenwerk.

VAN HET BESTUUR UITNODIGING ALGEMENE VERGADERING Dinsdag 8 maart 2016, aanvang 20.00 uur Als herinnering nogmaals de datum en aanvangstijd van de AV. De Agenda en verdere informatie vindt u in de januari/februari editie van Vensters Open 2016 Het bestuur

UITNODIGING OM SAMEN TE REIZEN NAAR DE BERAADSDAG 2016 Zondag 27 september 2015 reisden we met een groep van tien personen per trein naar Eijsden. Dat was erg gezellig. Daarom deze vraag: wie wil er op zaterdag 12 maart mee naar de Beraadsdag “Gidsen en goeroes” in Amsterdam en vindt het leuk om daar samen per trein naar toe te reizen? De dag vindt plaats in Amsterdam Vrijburg en duurt van 10.30 tot 16.30 uur. Het adres is Diepenbrockstraat 46. Vrijburg is goed te bereiken met het openbaar vervoer: Vanaf het Centraal Station met tram 5 of 24 (Halte Stadionweg), vanaf station Zuid met tram 5, vanaf de NS-stations Amstel, en Zuid met bus 65 (Halte Stadionweg). Als we vanuit Eindhoven de trein van 8.48 uur nemen, dan zijn we keurig op tijd. We kunnen reizen met een groepsretour. Dat betekent dat we allemaal naar dezelfde bestemming reizen, maar niet ook noodzakelijkerwijs met dezelfde trein! Bij deelname van tien personen zijn de kosten slechts € 7 per persoon (bij zes deelnemers wordt het € 10). Ik wil de kaartjes wel regelen, al kan ik helaas 12 maart niet van de partij zijn. Opgeven kan bij ondergetekende, uiterlijk tijdens de algemene vergadering van 8 maart (met opgave van geboortedatum). 10

Opgeven voor deelname aan de beraadsdag doet iedereen zelf, liefst zo snel mogelijk, ofwel via de website www.remonstranten.nl , ofwel telefonisch: 030 - 2316970. De kosten van deelname zijn € 20. Met vriendelijke groet, Margriet Teunissen (secretaris)

IN MEMORIAM TRUUS BIENFAIT - PRINS Bij het afsluiten van dit nummer: Op de rouwkaart staat een toepasselijke tekst van Tagore. 'De vlinder telt niet in maanden, maar in momenten. En zij heeft tijd genoeg.' Op 15 februari j.l. is na langdurig ziek te zijn geweest onze dierbare organiste en cantrix Truus Bienfait - Prins overleden. Met verslagenheid, maar niet geheel onverwachts is het bericht van haar overlijden binnengekomen. Met bewonderenswaardige optimisme en dapperheid heeft zij de laatste jaren gestreden tegen de ziekte die haar fysieke krachten steeds meer ondermijnden. Hierin is ze voor velen een voorbeeld geweest. Door haar orgelspel, als koorleidster en lid van de liturgiecommissie heeft zij vele diensten opgeluisterd en vorm gegeven, vooral bij hoogtij dagen. De gemeente is haar hiervoor veel dank verschuldigd. Ze laat weer een lege plaats achter. Op 20 februari is afscheid van haar genomen in een besloten bijeenkomst. Dit was de uitdrukkelijke wens van Truus. Resten nog andere wijzen voor lezers om hun medeleven te tonen. Ook de redactie wenst Jan-Ru heel veel sterkte toe bij de verwerking van het pijnlijke verlies van zijn unieke vrouw. Redactie Vensters Open

11

AANKONDIGINGEN MIDDEN IN HET LEVEN IN BEWEGING Vrijdag 4 maart 18.00 respectievelijk 19.00 uur Geschiedenis Toen dominee Marina Slootmans in de vroege zomer van 2008 naar Den Haag vertrok, zat gesprekskring Midden in het Leven met de handen in het haar. Hoe moesten wij verder zonder haar sympathieke leiding en zorgvuldige voorbereidingen? Zij stelde toen (als troost) voor om een boek als gespreksleidraad te gebruiken. Bijvoorbeeld Eindeloos bewustzijn? Cardioloog Pim van Lommel verkocht druk na druk en hield lezingen door het hele land. Maar ons leek dat niets, wij waren toe aan iets leukers, iets luchtigers… Dat seizoen veranderde onze gespreksgroep in een open filmkring met veel ruimte voor gesprek en ontmoeting! Hulp Meijndert van Alphen hielp gelukkig met de beamer, zodat we echt film-op-een-groot-scherm gingen kijken. Het tweede seizoen MIHLnieuwe-stijl bedacht Marijke van Alphen dat wij nu dankzij de verbouwde keuken van tevoren samen konden eten. Dat deed ons goed. We doen het zeven jaar later nog steeds! Dit seizoen zorgen wij om beurten voor een eenvoudige maaltijd, dat wil zeggen voor wie dat wil. Wij gaan om 18.00 uur aan tafel in de kerkeraadskamer. Aanschuiven? Ans Jansen gaat ons verrassen met zelfgemaakte quiches en Inez Zonneveld zorgt voor salades. Kosten € 7,50 p.p.. Opgeven voor woensdag 2 maart is noodzakelijk, bij Marijke van Alphen persoonlijk, telefonisch (040 253 4821), of per mail [email protected] Afslag Onze “Route 1516” (alternatieve roadmovies) buigt af vanwege een kleine hindernis. Eric Corsius moet op 4 maart verstek laten gaan door werkzaamheden elders. Erg jammer, want wij willen hem als aandrager/inleider van de film Le Quattro Volte helemaal niet missen! Misschien vinden we nog een ander moment voor deze aparte film?

12

Reizen tussen hemel en aarde Dus, onverwacht ruimte en tijd voor een film (naar “# 1 New York Times Best Seller” Heaven is for Real door Todd Burpo) van een heel ander kaliber! De predikant van boek en film is voorganger van een oorspronkelijk Brits kerkgenootschap dat in 1619 - in het predestinatiegeschil met Gomarus - de kant van Arminius koos. Bespeuren wij misschien nog enige verwantschap met onze vrijzinnigheid? Op vrijdag 4 maart om 19.00 uur kun je dat (ook) met ons ontdekken! Inleiders zijn Marijke van Alphen (BDE)* en Truus Lodewijk (WC)*. Einde van de avond 22.00 uur. * voor verklaring zie het hieronder volgend artikel.

Heaven is for Real (2014) - Randall Wallace An affecting, gentle and illuminating portrait of children's spirituality De populaire Rev. Todd Burpo (Greg Kinnear) heeft veel op zijn bordje. Hij is naast voorganger van de Crossroads Wesleyan Church (WC) in Imperial Nebraska ook nog huisvader, garagedeurmonteur en worstelcoach. Na borstkanker, een open botbreuk en nierstenen zit hij financieel aan de grond. Hij moet herstellen en kan niet werken waardoor zijn inkomen terugvalt. Rekeningen stapelen zich op. De kerkenraad wil hem weer laten preken en dringt op zijn spoedige terugkeer aan. Maar aan de stroom tegenslagen komt geen einde! Op de terugweg van een uitgesteld familie-uitstapje bezwijkt zijn zoontje Colton (Connor Corum) bijna aan buikvliesontsteking na een gesprongen blindedarm. Als door een wonder overleeft het jongetje diverse spoedoperaties. Burpo wordt in zijn congregatie al met afgrijzen dominee Job genoemd! Terug uit het ziekenhuis schokt de kleuter zijn omgeving met terloopse opmerkingen over zijn bezoek aan de hemel. Colton had een bijna dood ervaring (BDE). Zijn vertwijfelde vader neemt hem serieus, maar vindt dan zijn vrouw Sonja (Kelly Reilly) en zijn kerkenraad (Thomas Haden Church en Margot Martindale) tegenover zich. Uit de mond van kinderen Een troostrijke film over de liefde van een vader voor zijn zoon en over zijn bezieling om de mensen in zijn omgeving die leed dragen, niet in de steek te laten. Een film over onze mogelijke reis door de dood heen 13

naar het leven (en vice versa?). Een kans om ons hart te openen voor inzichten die ons verstand te boven gaan. En om daarna toch Eindeloos bewustzijn van Pim van Lommel uit de kast te halen, af te stoffen, te herlezen en midden in het leven van 2016 opnieuw met elkaar in gesprek te gaan? Wie weet… Wees Weer Welkom! Truus Lodewijk

OPROEP MIDDEN IN HET LEVEN INZAKE The American Dream Het Vrijheidsbeeld was decennia lang de eerste indruk die landverhuizers van de Nieuwe Wereld kregen. Het stond voor de hoop op een goed leven, in vrijheid! Maar natuurlijk staat het net zo goed voor het beeld dat Amerika idealiter van zichzelf presenteert. Emma Lazarus geeft (1883) het Liberty Statue stem: “Give me your tired, your poor, Your huddled masses yearning to breathe free, The wretched refuse of your teeming shore; Send these, the homeless, tempest-tost to me, I lift my lamp beside the golden door!” In 2016 - Amerikaanse presidentsverkiezingen - wil ik met onze filmkring de Verenigde Staten, fascinerend cq bevreemdend continent, “bezoeken”. Het land van de onbegrensde mogelijkheden, ook voor de filmindustrie. Met zoveel fantastische films moeten wij onze blikrichting een beetje inperken (immigratie/smeltkroes, burgeroorlog/racisme, democratie/wereldmacht, holocaust/Oost Europa, entertainment/musicals, geld/crises). Overkoepelend jaarthema voor seizoen 2016/2017 zal daarom zijn

The American Dream Met gemak zijn hiermee toch nog drie spetterende seizoenen Midden in het leven te vullen! Gelukkig neemt er zo nu en dan iemand de moeite om mij op een mooie film te wijzen. Vandaar deze hulpvraag:

14

Wie zag een geschikte (liefst recente) Amerikaanse film die niet langer dan twee uur duurt en bij dit thema past? Reacties s.v.p. aan mij persoonlijk in de kerk, of per mail [email protected] Truus Lodewijk

REMONSTRANTS VROUWENCONTACT dinsdag 15 maart Op dinsdag 15 maart zal Klaas Reijenga een lezing houden over Franciscus van Assisi. De thee staat klaar om 13.30 uur en we beginnen om 14.00 uur. Verdere inlichtingen bij Inez Zonneveld-Woelinga (tel: 013-5146111)

TONEELKRING De geplande bijeenkomst van de toneelkring op 25 maart zal geen doorgang vinden. Het is dan Goede Vrijdag en die avond is er een kerkdienst. I.M. Lerner

COLLECTE 28 FEBRUARI EN 6, 13 EN 20 MAART STICHTING KUYCHI Heel fijn dat de opbrengst van de collecte in februari en maart weer voor onze kansarme kinderen in Peru bestemd is. Honderden kinderen krijgen onderwijs, medische verzorging en zorg en aandacht voor hun welzijn. Hierdoor wordt de kans op een beter leven vergroot. Dit gebeurt op het project ’Niños del Arco Iris’ in de heilige vallei. Alle aspecten komen aan bod, ik noem er enkele: voeding, voorlichting en hygiëne. Voor ons zo gewoon, maar handen wassen en tan15

den poetsen moet geleerd worden en ook de noodzaak moet worden uitgelegd. Wat zou het mooi zijn als we door uw bijdrage zeep, tandpasta en tandenborstels kunnen aanschaffen. Dit is een heel beknopte uitleg, graag wijs ik u op onze website: www.kuychi.nl waar u nog veel meer kunt lezen. Wij allen werken samen aan een beter toekomst voor de minst bedeelden. Namens alle vrijwilligers van het Kuychi team: ‘Mil Gracias!’ De diaconiecommissie

VERSLAGEN PREEK VAN DE LEEK 'RELIGIE IS NIET VOOR ATHEÏSTEN' DOOR LEONIE VAN STAVEREN. zondag 31 januari De vlot schrijvende atheïst Alain de Botton kan dan wel niet begrijpen dat er nog gelovigen zijn die moeilijk en irrationeel blijven doen, maar ziet als bijverschijnsel dan toch ook de onloochenbare positieve kanten van religie. Zijn stelling is het dat ongelovigen nog veel van gelovigen kunnen leren. In zijn boek ’Religie voor atheïsten’ een heidense (merkwaardige vertaling voor non-believer!) gebruikersgids komt de filosoof met zelfbedachte seculiere tegenhangers van religieuze deugden zoals vergeving en troost. Religie is onwaar volgens zijn stelling maar een wereld zonder gemeenschapsvorming, de ethiek met zijn hoge waarden en normen, de rituelen (rites de passage) maken mensen rijker en geven ze psychologische voldoening. Op de onbevangen manier van een neofiet probeerde Leonie uiteen te zetten dat genoemde punten wel voorwaardelijke maar niet voldoende factoren zijn. Leonie raakte in haar betoog wel een kernpunt aan met haar poging om de transcendente werkelijkheid als bron van het bestaan, grond van Zijn en Zin, de werkelijkheid die ons het meest aanbelangt tegenover de Botton te verduidelijken, maar ze nam helaas spontaan de gedachte over dat alle atheïsten één pot nat zijn. In feite vormen deze ook een zeer heterogene groep uiteenlopend van rabiate anti-theïsten tot open agnosten. Natuurlijk kan dat ook gezegd worden van religies. 16

De Botton gooit Christendom, Jodendom en Boedhisme op een grote hoop (over de Islam zwijgt hij volledig, misschien om gevoelige reacties te vermijden). Maar iedere godsdienst vertegenwoordigt ook een universum van volks bijgeloof en magische praktijken tot vrijzinnige meer uitgezuiverde interpretaties, met daar van alles tussenin en vaak ook met elkaar vermengd. De preek van de leek hoe enthousiast ook gebracht, stelde zichzelf dus voor een onmogelijke opgave om geheel te kunnen slagen. De uitleg van Mattheüs 14: 22-33 dat je over water kunt lopen als je blijft geloven, dat wat er ook gebeurt in het leven, de dragende grond niet zal wijken, was verdienstelijk. Meer dan een verslag van een spartelende Petrus in de golven is de perikoop een expressie van het paasgeloof. Het mysterie van het bestaan heeft zich bekend gemaakt als “ik zal er zijn”. Maar vraagt een uitleg ook niet om concrete toepassingen? Temeer omdat op dat zelfde moment, zoals later bleek bij thuiskomst, 36 vluchtelingen waren verdronken in de Egeïsche zee. Ik mag veronderstellen dat ook zij vervuld waren van hoop en toch biddend in de golven ten onder zijn gegaan. Grote vraagtekens bij de gekozen songs. Het hippielied Imagine van John Lennon, als lege utopie, noem ik misplaatst. De zonnekinderen van de jaren 70 met hun ‘peace not war’, dat te bereiken was door lekker in de zon zittend hasj te roken, is precies een tegenbeeld. Zo moet het niet. Vanwaar ineens de cultstatus van dit lied? De kerk is geen droomfabriek, maar een oefenplaats om elders tot actie te komen. De lekenstatus van Leonie van Staveren had kennelijk betrekking op haar onvoltooide opleiding. Ondanks mijn kritische kanttekeningen was ook deze preek van de leek geslaagd. Leonie, met haar enthousiaste uitstraling, heeft zeker talent. Harry Raap

KERKDIENST GROTE BEEK zondag 7 februari Voor de kerkdienst in de Grote Beek in Eindhoven op zondag 7 februari jl. was onze gemeente gevraagd om voor de ontvangst iemand af te vaardigen. Mij was gevraagd dit te doen als plaatsvervanger van Willem Stoppelenburg. Het luiden van de klok ging deze zondag wat geïmproviseerd, omdat de klokkentoren wordt gerestaureerd en de klok tijdelijk niet gebruikt kan worden. Het was niet de eerste keer dat ik hier was en herinnerde mij van de voorgaande keer hoe bijzonder deze kerkdiensten zijn, mede door 17

haar bezoekers. Het moet gezegd worden het liep niet storm, maar er kwamen toch de nodige mensen. Dominee Inkaeri Hyvärinen was deze zondag onze voorganger en nadat we nog even wat langer hadden gewacht dan 10.30 uur werd met de dienst begonnen. Het was immers Carnavalsweekend, ook hier. Na de Bijbellezingen werd de dienst vervolgd door kerkgangers, die daar behoefte aan hadden, uit te nodigen om iets wat ze kwijt willen met anderen te delen. Hoe blij kun je worden van een mededeling dat iemand vertelt dat hij al sinds woensdag niet meer rookt, een overwinning op zichzelf. Of een ander die vraagt of er gebeden kan worden voor zijn vader die in het ziekenhuis ligt waar hij veel zorgen over heeft. Wat bijzonder dat het geloof mensen bindt en hoop geeft, hoe verschillend we ook zijn. Gezien het oecumenische karakter van deze diensten is er elke zondag een avondmaalsviering in een kring, waarbij het brood en de wijn worden uitgedeeld en iedereen wordt uitgenodigd. Het zingen gaat vanaf een scherm op de muur waar de liederen op worden geprojecteerd. Van een voorgaande keer kan ik mij de overheadprojector nog herinneren die is inmiddels vervangen door een beamer. De tijd staat ook hier niet stil. Na afloop is er gelegenheid voor het drinken van een kopje koffie en een praatje. Het is duidelijk waarom deze mensen hier wonen, maar toch ook niet. Ze zijn niet minder communicatief dan wij zelf zijn, misschien wel meer. Wat maakt hen anders, of zijn de mensen in de Grote Beek minder anders dan wij denken? Peter Burgers

LEZEN IN HET THOMASEVANGELIE In twee avonden werd het begin en het eind van het Thomasevangelie gelezen, toegelicht en uitgelegd. Kennelijk maakt het Thomasevangelie nog steeds nieuwsgierig want de belangstelling was, hoewel niet echt hoog, eigenlijk buiten verwachting. Het Thomasevangelie is een verzameling van 114 aan Jezus toegeschreven woorden met korte ensceneringen en dialogen die dan een afronding vinden in een uitspraak. De ontstaansgeschiedenis van de afzonderlijke uitspraken is complex. De volledige tekst is ontleend aan een koptische versie van omstreeks 350. In het Nieuwe Testament komt men vele parallellen tegen, soms met een net iets andere uitwerking, maar er zijn ook onbekende uitspraken. Het Thomasevange18

lie kende men alleen uit de geschriften van de kerkvaders, maar daar kwam verandering in door de vondst van enkele papyri in het woestijnzand rond 1900 en in 1945 van een volledige codex van een uit Grieks vertaalde Koptische versie in Nag Hammadi. Thomas fungeert als een pseudoniem van een onbekende auteur. Het debat over de ouderdom van de oerteksten is nog altijd gaande. Er zijn aanwijzingen dat enkele uitspraken ouder zijn dan het Marcusevangelie en dus afkomstig kunnen zijn van de eerste leerlingen. Er blijven heel veel technische kwesties over waarvoor de experts in de oude talen zich gesteld zien. Misschien kan men wel zeggen zoveel experts zoveel meningen. Wat is het belang van deze tekst voor de gewone belangstellende of doorsnee gelovige? Allereerst maakt het duidelijk hoe de canonieke evangelies ontstaan zijn. Apostelen hadden een verzameling van steekwoorden (logia) bij zich, die als uitgangpunt konden dienen voor een preek of een onderrichting. Het Thomasevangelie kan beschouwd worden als een soortgelijke verzameling van uitspraken (Q - quelle) die terug te vinden is bij Marcus, Mattheüs en Lucas. De preekjes en toepassingen zijn bij die laatste als literaire compositie in een theologisch raamwerk opgenomen. Het Thomasevangelie kan dus vergeleken worden met onbewerkt basismateriaal en onbewerkt kan gelden als een criterium voor meer origineel. Ten tweede bestaan er een veelheid van Jezusbeelden of interpretaties. Het beeld van Marcus is anders van dat van Lucas en die verschillen weer van Mattheüs etc. De visie van Paulus is een andere uitwerking dan die van Johannes. De beelden vullen elkaar aan maar soms staan ze ook haaks op elkaar als het zoeken naar evenwicht. Misschien kan men spreken van een analogie: verschil in overeenkomsten en overeenkomsten in verschil of simpel gezegd andere accenten vanuit verschillende achtergronden. Het evangelie van Thomas kan daar bij gevoegd worden. Publicisten als Slavenburg, Moerland en Stolp willen graag het aparte van dit evangelie benadrukken en de tekst in de gnostiek plaatsen en lospellen van de kerk die uit de Jezusbeweging ontstaan is. Esoterie tegenover exoterie stellend, als het inwendige zonder lichaam, wereld en geschiedenis. Ingewijden met geheime kennis tegenover de blijde boodschap voor iedereen. Dit is niet noodzakelijk, gnostiek was een algemeen cultureel klimaat van die tijd. Het kan niet anders of het vroege christendom heeft voor zijn boodschap ook gebruik gemaakt van dit idioom. Veel blijf theorie maar uiteindelijk is het het christendom te doen om de praktijk. 19

Uiteraard waren de avonden bedoeld als een kennismaking. De opstelling deed denken aan een werkcollege waaraan alle aanwezigen geboeid aan meewerkten. Lezen van een brontekst kan ook leuk zijn. Zo vaak doen de meeste mensen dit niet met elkaar. Harry Raap

BERICHTEN UIT ZID-LIMBURG Adres secretaris Kring Zuid-Limbug: M.W.Hollander, Ellecuylgaard 46, 6227 EA Maastricht, tel. 043 311 77 56 en 06 237 697 53 e-mailadres: [email protected]

Eenheid in het nodige Vrijheid in het onzekere In alles de liefde

KERKDIENSTEN Zondag 27 maart, Pasen, 10.00 uur Gemeenschappelijke dienst met de Protestantse Gemeente Eijsden Voorganger: ds. R. Foppen Protestantse Gemeente Eijsden, Wilhelminastraat 1, Eijsden

'ONTJOODST' DOOR DE WETENSCHAP Het verzetswerk van Prof. de Froe door Dr. Machteld Roede woensdag 2 maart om 20.00 uur, locatie: Ontmoetingskerk Herberg, Emmaplein 50, Geleen Tijdens de bezetting verklaarde de Amsterdamse Arie de Froe honderden joden op grond van lichaamsmaten tot 'niet jood'. 20

Was zijn 'gesjoemel' acceptabel? Na de oorlog werd steeds duidelijker dat biologisch gezien rassen niet bestaan, later onderbouwd door DNA onderzoek. Racisme blijft echter bestaan. Machteld Roede is fysisch antropoloog en auteur van het boek Rassen, waan of werkelijkheid?

EUREGIONALE OECUMENISCHE CONFERENTIE 2016 vrijdag 8 april “Wees barmhartig……“ gevlucht – en opgenomen? Is dit jaar de titel van de Euregionale Oecumenische Conferentie die gehouden wordt op vrijdag 8 april 2016 in het Nell-Breuning-Haus Wiesenstraße 17, D – 52134 Herzogenrath. Sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog waren wereldwijd niet meer zoveel mensen op de vlucht als vandaag de dag. De meeste mensen die voor oorlog, terreur, vervolging en onderdrukking vluchten verblijven in de eigen regio. Toch stijgt het aantal vluchtelingen in Europa duidelijk. Het grote aantal mensen dat in onze landen veiligheid zoekt stelt de Europese Unie en haar lidstaten voor grote uitdagingen. De Europese discussie wordt actueel bepaald door vragen over de opname van vluchtelingen en hun maatschappelijke integratie, maar ook door pogingen het aantal vluchtelingen in Europa te beperken. Hoe is het in de Euregio met de opname van vluchtelingen gesteld? Ervaren de mensen die naar ons gevlucht zijn niet alleen veiligheid maar worden ze ook door ons opgenomen? En welke houding nemen wij Christenen tegenover de vluchtelingen aan? Hoe gaan wij om met de opdracht van Christus “Wees barmhartig, zoals ook uw Vader is!”? Deze vragen willen we in de Euregionale Oecumenische Conferentie 2016 bespreken, waarvoor we u hartelijk uitnodigen. Er zijn ’s morgens twee lezingen. Dr. Petra Dassen, burgemeester van Beesel, zal in haar bijdrage ‘Aus der neuen Welt’, Crisisnoodopvang in de gemeente Beesel herfst 2015, ingaan op de 3-daagse opvang van 170 vluchtelingen in haar gemeente. Hoe bereid je je voor op een dergelijke kortstondige opvang? Op welke wijze realiseer je betrokkenheid van burgers, hoe kun je deze opvang menswaardig vorm en inhoud geven en welke lessen zijn te leren? Haar praktische verhaal raakt het maatschappelijke debat omtrent de opvang. 21

Prof. Dr. De Maeseneer, Katholieke Universiteit Leuven, zal met “Migratie tussen angst en hoop: Een ethisch en Bijbels perspectief“ ingaan op het ontstaan van angst rondom het vluchtelingenvraagstuk ’s Middags zijn er een drietal workshops met voorbeelden uit de praktijk m.b.t. 1. De opvang van vluchtelingen (o.a. met Stichting Vlot), 2. Interreligieuze dialoog 3. Terugkeer (o.a. met Stichting WereldWijd uit Eckelrade). Ook vanuit Aachen (D) en Eupen (B) worden er in de workshops voorbeelden aangedragen. Kosten € 25 inclusief warme maaltijd, koffie en thee / studenten € 10. (bij aanvang conferentie contant te voldoen) Inloop met koffie vanaf 9.30 uur, afsluiting 15.30 uur. Meer info en aanmelden bij: Elly de Haan – Verduyn, e-mail: [email protected] of tel. 043 3624240 Wij hopen velen van u te mogen begroeten, Deze jaarlijkse conferentie wordt georganiseerd door een werkgroep vanuit de Protestantse Kerken in Limburg, Kirchenkreis Aachen en de Duitssprekende gemeenten Eupen en Malmedy en de bisdommen Roermond, Aachen en Luik. Met hartelijke groeten Elly de Haan – Verduyn (Classis Limburg) Hub Vossen (Dienst Kerk en Samenleving bisdom Roermond)

IN MEMORIAM ELSE VAN DER SPEK-KOOPMAN Op 30 december 2015 overleed Else van der Spek. De laatste weken van haar leven heeft ze erg naar de dood, de grote Vrede, verlangd. Else werd geboren in Eindhoven in 1925, als tweede in een hecht gezin, een oudere zus Liese boven haar en later kwamen daar nog een zus en een veel jonger broertje bij. Ze ging naar het Gemeentelijk Lyceum, waarna ze noodgedwongen een opleiding gymnastiek volgde, een van de weinige opleidingen waarvoor geen Arierverklaring getekend hoefde te worden. Zus Liese moest onderduiken zodat Else, toen haar moeder in 1944 plotseling overleed, de verantwoordelijkheid kreeg over het gezin en haar drie jaar oude broertje. 22

Na de oorlog ontmoette ze haar toekomstige echtgenoot Henk; via hem kwam ze in contact met de VCJC en de Remonstrantse Broederschap. Ze sloot zich aan bij de Remonstrantse Broederschap en is dit kerkgenootschap haar hele leven trouw gebleven. Henk en zij begonnen hun huwelijkse leven in een vakantiehuisje in Lieshout, waar dochter Monique werd geboren. Later verhuisden ze naar een Philips-huis in Eindhoven, waar Roelant ter wereld kwam. Door overplaatsing van Henk naar Heerlen, kwam ze in het Zuiden van het land terecht. Ze kochten een huis in Voerendaal waar Else haar hele verdere leven heeft gewoond. Het was een huis met plaats voor kinderen, later kleinkinderen en veel gasten. Er was een heerlijke tuin waar Else vaak te vinden was. Haar man overleed helaas veel te vroeg, toen Else pas 48 jaar was. Else had een aantal jaren nodig om het verdriet te verwerken. Maar ze heeft daarna haar leven weer opgepakt en hoe! Ze volgde Franse conversatielessen en kon daardoor Franse achterbuurtkinderen ontvangen en een fijne zomer bezorgen. Ze volgde schilderlessen en maakte prachtige schilderijen van haar familie en haar omgeving, ging 's zomers naar de Hoorneboeg naar de schildervakanties. Ze nam zitting in de oecumenische werkgroep in Kunrade (geïnspireerd door het Conciliair proces) zong in het kerkkoor van de Kunrader parochie en nam deel aan een leeskring. Last but not least werd ze een aantal jaren voorzitster van de Remonstrantse kerkenraad Zuid-Limburg en nam zitting in De Raad van Kerken Oostelijke Mijnstreek. Samen met een dierbare vriendin las ze boeken van Dorothe Sölle, Levinas, Karin Armstrong ed. en alle uitgaven van de remonstranten. Ze verdedigde volop het bestaan van een vrijzinnig Protestantisme, met name de Remonstrantse Broederschap, en haar rituelen. Ze kon zich een wereld zonder vrijzinnig geloof niet voorstellen. Hoewel zij ook haar periodes van twijfels had, behield ze het vertrouwen in "een God die licht en liefde is". Helaas gingen haar ogen en oren langzamerhand achteruit, ze werd niet alleen dover, maar geluid vervormde in haar hoofd, zodat ze niet meer van muziek kon genieten. Met hulpmiddelen probeerde ze zo goed mogelijk mee te blijven doen in gesprekskringen en deel te nemen aan kerkdiensten. Dat waren soms frustrerende ervaringen voor haar, wanneer de ringleiding niet goed werkte en ze weinig had verstaan van de preek. Dan was een op schrift gestelde overdenking later welkom! 23

Toen ze verhuisde naar parc Imstenrade luisterde ze naar de preken van Johan Goud, vanuit de kerk in Den Haag uitgezonden. Toen dat ook niet meer ging nam Roelant de diensten voor haar op op cd., dan kon ze de diensten vele malen beluisteren en in slaap vallen bij de vertrouwde stem. Een gelukkig moment beleefde ze nog toen ze haar achterkleinzoon in haar armen mocht vast houden, vlak voor haar sterven. Velen zullen zich Els herinneren als een trouw, actief kerklid, een kritische denker, een lieve, gastvrije vriendin vol compassie, tot het laatste meelevend met het wel en wee van mensen. Bij de afscheidsbijeenkomst citeerde Johan Goud regels van een lied dat haar dierbaar was, voordat hij de zegen over haar uitsprak: Laat dan mijn hart U toebehoren en laat mij door de wereld gaan met open ogen, open oren om al uw tekens te verstaan Dan is het aardse leven goed omdat de hemel mij begroet. Wiepkje Hamaker

LANDELIJK NIEUWS PERSONALI

REMONSTRANTSE BERAADSDAG: GIDSEN & GOEROES DATUM In maar liefst tien workshops komen er tijdens de Remonstrantse Beraadsdag een keur aan gidsen en goeroes aan de orde. We hebben een mooie collectie gidsen voor u bij elkaar verzameld. al zeggen we het zelf. Onze hoofdgast voor deze dag komt uit Parijs over: rabbijn en filosoof Marc-Alain Quaknin. Predikante Christiane Berkvens-Stevelinck, die een boekje over hem schreef, noemt hem haar 'Joodse gids'. Zijn denken lijkt veel overeenkomsten te vertonen met het gedachtegoed van de Remonstranten., maar oordeel zelf op 12 maart 2016 in Amsterdam. Meer informatie vindt u op de website: www.remonstranten.nl Zie ook pag. 10 van dit nummer.

24

PERSONALIA PERSONALI EINDHOVEN Overleden: Op 15 februari 2016 mevrouw T J Bienfait-Prins, Eindhoven ZUID-LIMBURG Overleden: Op 30 december 2015 mevrouw E. van der Spek-Koopman, Heerlen Noot van de redactie: een dringend verzoek om wijzigingen in naam, adres, e-mail of anderszins, direct door te geven aan de ledenadministratie. H.A.M. Raap, Vloeteind 37, 5502 PT Veldhoven, tel. 040 252 87 13 e-mail: [email protected]

AGENDA EINDHOVEN * betekent: bijeenkomst in de kerk, Dommelhoefstraat 1A, Eindhoven maart vrijdag 4 *19.00

Filmkring MIHL

zie pag. 12

dinsdag 8 * 20.00

Algemene Vergadering

zie pag. 10

zaterdag 12 10.30

Remonstrantse Beraadsdag Vrijburg, Amsterdam

zie pag. 10

dinsdag 15 *14.00

Remonstrants Vrouwencontact

zie pag. 15

donderdag 17 *12.00

Mannenlunch, inlichtingen bij de heer J.D.B. Veldkamp, tel. 040 243 175

vrijdag 25

Toneelkring: vervallen!

25

zie pag. 15

KERKDIENSTEN EINDHOVEN Op verzoek kan er tijdens de dienst op zondag voor kinderopvang worden gezorgd. Vooraf een telefoontje naar ( 040 241 1992 ) is hiervoor voldoende. Maart 6 maart

11.00

Dr. Rob van der Zwan collecte: Kuychi Peru

PREEK VAN DE LEEK zie pag. 6 -9

13 maart

11.00

Drs. A. Drissen collecte: Kuychi Peru

geestelijk verzorger MMC, Veldhoven

20 maart

10.30

Ds. M.F.C. Junte collecte: Kuychi Peru

PALMZONDAG JEUGDKERK RELu

24 maart

19.00

Ds. M. van Baest

WITTE DONDERDAG AVONDMAAL DOReLu

25 maart

19.00

Ds. B. van Litsenburg

GOEDE VRIJDAG DoReLU

26 maart

21.00

Ds. M.F.C. Junte

STILLE ZATERDAG DoRELu

Let op:

Aanvang Zomertijd!

27 maart

10.30

Ds. B. van Litsenburg Ds. M. van Baest collecte: Kindertehuis in Armenië

PASEN DOReLU

3 april

11.00

Ds. J.D. Noest

Emeritus predikant, Nijmegen

Wie niet naar de kerk gaat, kan aan de collecte bijdragen door overmaking van een bedrag op rekening NL 03 ABNA 047 18 46 724 ten name van Remonstrantse Gemeente Eindhoven onder vermelding van het collectedoel.

26

REMONSTRANTSE GEMEENTE EINDHOVEN KERKGEBOUW: Dommelhoefstraat 1A, Eindhoven, tel. 040-2442 393 WEBADRES: http://eindhoven.remonstranten.nl PREDIKANT: ds. M.F.C. Junte Adres: Lage Gouwe 114, 2801 LK Gouda tel. 06 2185 9121; e-mailadres: [email protected] SECRETARIAAT: Mw. M.J. Teunissen, Tourslaan 31, 5627 KW Eindhoven, tel. 040 248 4280 e-mail: [email protected] FINANCIËLE ADMINISTRATIE: J.G. Sander, Jan Stuytweg 4, 5624 KV Eindhoven, tel. 040 243 3221 e-mail: [email protected] REK.NR. NL 03ABNA 047 18 46 724 ten name van Remonstrantse Gemeente te Eindhoven KRING ZUID-LIMBURG voorzitter: H.W. Overbosch, tel. 043 321 06 25 secretaris: M.W. Hollander, tel. 043 311 77 56 en 06 237 697 53 penningmeester: J. Muysken, tel. 043-3500 309 LEDENADMINISTRATIE (a.i.) H.A.M. Raap, Vloeteind 37, 5502 PT Veldhoven, tel. 040 252 87 13 e-mail: [email protected] (adreswijzigingen aan dit adres sturen!) VENSTERS OPEN REDACTIE: Mw. A.Leunis, H.Raap en mw. F.A.W.I.Wijnheijmer-Kuiper KOPIJ uiterlijk de 15de van de maand zenden naar: Braambes 2, 5708 DB Helmond (tel. 0492 524 904) of per e-mail (via een bijlage): [email protected] tevens zenden naar [email protected] en [email protected] Voor Zuid Limburg naar: J. Muysken, Laan van Brunswijk 79, 6212 HD Maastricht, tel. 043-3500 309; e-mail: [email protected] ABONNEMENT: € 20,00 per jaar (voor leden en vrienden gratis); digitale versie kan gratis worden toegezonden. Overmaken op rekening NL 03 ABNA 047 18 46 724 ten name van Remonstrantse Gemeente te Eindhoven o.v.v. Vensters Open. 27

Afzender:

5613 EL 1A

28