VDL GROEP JAARVERSLAG 2013

VDL GROEP JAARVERSLAG 2013

VDL GROEP JAARVERSLAG 2013

VDL Groep bv Hoevenweg 1 5652 AW Eindhoven, Nederland Telefoon +31 (0)40 - 292 50 00 Fax

+31 (0)40 - 292 50 01

[email protected] www.vdlgroep.com

INHOUD

3 Kerncijfers 4 5 7

2

Profiel Groepsschema Verslag van de Directie

39

Bericht van de Raad van Commissarissen

40

Controleverklaring

41

Werkmaatschappijen

53

Jaarrekening 2013

KERNCIJFERS (x 1.000 euro)



2013 2012 2011 2010 2009

Gecombineerde omzet

1.812.313

1.756.354

1.718.724

1.472.373

1.162.233

Geconsolideerde omzet

1.632.108

1.628.857

1.574.805

1.353.726

1.057.662

Bedrijfsresultaat

95.610

87.407

96.275

102.779

32.544

Winst voor belastingen

98.027

75.679

83.377

97.447

25.432

5,4%

4,3%

4,9%

6,6%

2,2%

88.582

56.755

66.014

76.762

18.047

4,9%

3,2%

3,8%

5,2%

1,6%

47.326

32.490

30.465

28.844

28.405

135.908

89.245

96.479

105.606

46.452

82.456

213.072

52.100

29.445

20.292

854.350

788.480

577.638

537.679

466.972

1.382.879

1.403.669

1.062.228

1.017.657

928.798

Garantievermogen / totaal vermogen

61,8%

56,2%

54,4%

52,8%

50,3%

Nettowinst / eigen vermogen

10,4%

7,2%

11,5%

14,3%

3,9%

9.216

8.757

7.135

7.126

6.113

Winst voor belasting / omzet Nettowinst Nettowinst / omzet Afschrijvingen op (im)materiële vaste activa Cashflow (Des)investeringen materiële vaste activa Garantievermogen Totaal vermogen

Medewerk(st)ers per 31 december

3

PROFIEL VDL GROEP

VDL Groep is een internationale, industriële onderneming die zich toelegt op de ontwikkeling, productie en verkoop van halffabricaten, bussen en eindproducten en de assemblage van personenauto’s. Vanuit het hoofdkantoor in Eindhoven begeleidt zij haar werkmaatschappijen die zelfstandig functioneren en resultaatverantwoordelijk zijn. In 1953 werd met de oprichting van ‘Metaalindustrie en Constructiewerkplaats P. van der Leegte’ de basis gelegd voor wat nu VDL Groep is. Door gerichte acquisities en autonome groei heeft dit familiebedrijf zich ontwikkeld tot een groep van inmiddels 83 werkmaatschappijen, verspreid over 19 landen en met 9.216 medewerkers. In de toeleveringsbranche is VDL toonaangevend op het gebied van metaalbewerking, mechatronische systemen en modulebouw, kunststofverwerking en oppervlaktebehandeling. Onder de divisie autoassemblage valt het produceren van personenauto’s voor derden. De busdivisie bestaat uit chassis & chassis modules, touringcars, openbaarvervoerbussen, mini- & midibussen, speciale voertuigen en gebruikte bussen. De divisie eindproducten is veelomvattend: veersystemen voor de trailer- en truckindustrie, warmte-, koel- en luchttechnische installaties, productieautomatiseringssystemen, installaties voor de olie, gas en petrochemische industrie, systemen voor de agrarische sector, zonnebanken, dakkoffers, containerhandlingsystemen, sigaren- en verpakkingsmachines, componenten voor bulkhandling en afzuiginstallaties en systemen voor explosie- en brandbeveiliging. Naast autonome groei streeft VDL Groep ook naar groei door acquisities. Zij is voortdurend op zoek naar verbetering van haar producten en productieprocessen. Een dergelijke visie vereist een aantal voorwaarden: een modern machinepark, huisvesting gebaseerd op een goede logistiek, een kritisch kwaliteitsbeleid en gedegen vakmanschap. VDL Groep investeert hierin en kan daardoor voldoen aan de door de klant gestelde eisen. VDL Groep heeft een vlakke organisatiestructuur met korte beleidslijnen. De bedrijfscultuur wordt gekenmerkt door de gemeenschappelijke VDL-filosofie van ‘menselijke meerwaarde’. Dit vormt de basis voor een hechte samenwerking tussen de bedrijven binnen de groep.

4

GROEPSSCHEMA

VDL Groep VDL Nederland

VDL Holding Belgium

Toeleveringen

Autoassemblage

Bussen

Eindproducten

VD Leegte Metaal

VDL Nedcar

VDL Bus & Coach

VDL Agrotech

VDL Gereedschapmakerij

VDL Bus Chassis

VDL Industrial Products

VDL TIM Hapert

VDL Bus Modules

VDL Steelweld

VDS Technische Industrie

VDL Bus Heerenveen

VDL Steelweld UK

VDL Laktechniek

VDL Bus Venlo

VDL Steelweld Deutschland

VDL Belgium

VDL Bus Roeselare

VDL Steelweld Sweden

VDL Technics

VDL Bus Valkenswaard

Hapro International

VDL Kunststoffen

VDL Bus & Coach Nederland

VDL Klima

Helmondse Metaal Industrie

VDL Bus & Coach France

Klima Warmtetechniek

NSA Metaalindustrie

VDL Bus & Coach Italia

VDL Klima France

NSA Apparatenbouw

VDL Bus & Coach Belgium

VDL KTI

VDL MPC

VDL Bus & Coach Polska

VDL Delmas

VDL Parree

VDL Bus & Coach Deutschland

VDL Containersystemen

VDL Staalservice

VDL Bus & Coach Suisse

VDL Containersysteme

VDL Lasindustrie

VDL Bus & Coach Czech Republic

VDL Weweler

RPI Componenten

VDL Bus & Coach South Africa

Weweler-Colaert

VDL Rotech

VDL Bus & Coach Serbia

VDL Weweler Parts

VDL Systems

VDL Bus & Coach Danmark

Truck & Trailer Industry

VDL Postma

VDL Bus Center Nederland

PMB-UVA International

VDL Industrial Modules

VDL Bus Center Deutschland

VDL USA

VDL Konings

VDL Bus Center France

VDL Middle East

VDL Wientjes Roden

VDL Busland

VDL Wientjes Emmen

VDL Bus & Coach Service FRY-ZHN

VDL Services

VDL Parts

VDL Enabling Technologies Group

APTS

(70%)

(70%)

VDL ETG Eindhoven VDL ETG Research VDL ETG Projects VDL ETG T&D VDL ETG Almelo VDL ETG Singapore VDL ETG Suzhou VDL Network Supplies VDL Fibertech Industries

5

6

VERSLAG VAN DE DIRECTIE

Het was een opmerkelijk jaar voor VDL Groep. Begin 2013 waren de vooruitzichten nog wat onzeker, maar ieder kwartaal ging het beter en uiteindelijk heeft VDL op alle fronten hoger gescoord dan verwacht. En dat in het jaar waarin wij ons 60-jarig bestaan vierden. Verder was 2013 een relatief rustig jaar, een jaar waarin we pas op de plaats maakten. Geen grote overnames en geen zware crisismaatregelen. Bij VDL Nedcar in Born zijn we druk bezig geweest met het ombouwen van de fabriek en het installeren van de nieuwe productielijnen. In 2014 gaat het echt gebeuren. Dan komen alle 1.500 medewerkers weer in dienst en hebben we zelfs extra mensen nodig. In juli 2014 vindt de officiële heropening van de fabriek van VDL Nedcar plaats en zal de eerste MINI van de band rollen. Financieel gezien was 2013 een goed jaar, zeker gezien de economische omstandigheden. De gecombineerde omzet is met 3% gestegen van 1,756 miljard euro in 2012 naar een recordniveau van 1,812 miljard euro in 2013. De geconsolideerde omzet is uitgekomen op 1,632 miljard euro, een marginale stijging ten opzichte van de 1,629 miljard euro in 2012. Het nettoresultaat daarentegen is fors gestegen van 57 miljoen euro in 2012 naar 89 miljoen euro in 2013. De belastingdruk in 2013 was lager, vanwege het voorziene fiscale verlies bij VDL Nedcar. Het resultaat over 2013 is het tweede beste resultaat uit onze geschiedenis geworden en dat is een prestatie waar wij trots op zijn. Het aantal medewerkers is ook gestegen: van 8.757 eind 2012 naar een recordniveau van 9.216 eind 2013. Deze groei van 5% is voor het grootste deel autonoom tot stand gebracht. En dat in tijden van toenemende werkloosheid. Door autonoom te groeien laten wij zien dat productie in Nederland en België nog steeds mogelijk is. Hierbij is echter een goed industriebeleid essentieel. Wij pleiten voor een gelijk speelveld in Europa. Dit is noodzakelijk om hier te kunnen blijven produceren. Goede kredietverlening, kredietverzekering, arbeidsflexibiliteit – met een structurele deeltijd-WW – en technische opleidingen zijn hierbij van groot belang. Niet alleen in Europa, maar ook in de wereld moeten we streven naar een gelijk speelveld. Veel landen in de wereld heffen invoerrechten, maar Europa blijft geloven in een vrije handelszone. We moeten onze handelspartners in de wereld echter op gelijke manier behandelen, zoals zij ons behandelen. Alleen dan kan de werkgelegenheid in de Europese Unie worden behouden en kunnen wij als één sterk blok in de wereldeconomie onze positie handhaven.

7

G E C ONSGE OLIDE C ONS E OLIDE R DE OMZ E R DE E T OMZ E T

N ETTORESU N ETTORESU LTA AT LTA AT

(in miljoenen(in euro) miljoenen euro) 1800

2009

2010 2009

2010 2011

2012 2011

2012 2013

(in miljoenen(in euro) miljoenen euro) 1800

100

100

1700

1700

90

90

1600

1600

80

80

1500

1500

70

70 60

1400

1400

60

1300

1300

50

50

1200

1200

40

40

1100

1100

30

30

1000

1000

20

20

900 2013

900

10 2013

10

2009

2010 2009

2010 2011

2012 2011

2012 2013

Omzet De gecombineerde omzet over 2013 is uitgekomen op 1,812 miljard euro. Ten opzichte van de 1,756 miljard euro in 2012 is dit een stijging van 3%. De onderlinge leveringen zijn toegenomen.

2013

2012



euro mln

euro mln

Gecombineerde omzet

1.812

1.756

Onderlinge leveringen

- 180

- 127



Geconsolideerde omzet

1.632

1.629

De verhouding buitenlandse en binnenlandse omzet is gelijk gebleven, maar zal in 2014 veranderen ten gunste van de buitenlandse omzet, gezien de start van de productie bij VDL Nedcar voor onze klant BMW Group in Duitsland.

2013 euro mln

%

2012 euro mln

%

Buitenland

1.096

67

1.098

67

Binnenland

536

33

531

33



1.632

1.629

In 2013 hebben we wereldwijd buiten Nederland aan 118 landen producten geleverd. De buitenlandse omzet, verdeeld over de verschillende continenten, ziet er als volgt uit: Europa 867 miljoen euro (43 landen), Azië 132 miljoen euro (30 landen), Noord-Amerika 47 miljoen euro (2 landen), Zuid- en Midden-Amerika 34 miljoen euro (19 landen), Afrika 13 miljoen euro (22 landen) en Oceanië 3 miljoen euro (2 landen). Als we de omzet verdelen over de diverse landen zien we dat naast Nederland de ons omringende landen Duitsland, Groot-Brittannië en België onze grootste markten zijn.

8

O MZ E T P E R LAND

Nederland 536

Israël 23

Duitsland 308

Zwitserland 21

Groot-Brittannië 178

Noorwegen 20

België 79

Polen 19

Singapore 71

Spanje 18

Zweden 66

Italië 16

Frankrijk 60

Tsjechië 12

Verenigde Staten 46

Finland 10

Jamaica 24

Overig 125

(in miljoenen euro)

Divisies Als we de gecombineerde omzet van VDL Groep opsplitsen naar de divisies toeleveringen, autoassemblage, bussen en eindproducten, blijkt dat alle divisies behalve de busdivisie hebben bijgedragen aan de groei.

2013 euro mln

%

2012 euro mln

%

Toeleveringen

794 44

Autoassemblage

120

Bussen

391 21

431 24

Eindproducten

507 28

467 27



7

788 45 70

4

1.812

1.756

Toeleveringen De omzet in de divisie toeleveringen is fractioneel gestegen: van 788 miljoen euro in 2012 naar 794 miljoen euro in 2013. Vanaf de tweede helft van 2013 zijn diverse markten zich gaan herstellen, zoals de semiconductor- en vrachtwagenindustrie, en liep de totale orderportefeuille op. Deze bedroeg eind 2013 237 miljoen euro, ten opzichte van 193 miljoen euro eind 2012. De divisie toeleveringen was in 2013 winstgevend. De omzet in de divisie toeleveringen is in het eerste kwartaal van 2014 met 11% gestegen: van 175 miljoen euro in het eerste kwartaal van 2013 naar 194 miljoen euro. De orderportefeuille in week 13 bedroeg 250 miljoen euro en is daarmee ook significant hoger dan in dezelfde week vorig jaar (211 miljoen euro). De voor deze divisie belangrijke semiconductorindustrie en automotive markt laten een stabiel beeld zien en de verwachtingen voor 2014 zijn goed te noemen.

9

TOELEV ERIN G EN

Mechatronische systemen 54% Metaalbewerking 37% Kunststofverwerking 8% Oppervlaktebehandeling 1%



2013 euro mln

%

2012 euro mln

%

Mechatronische systemen

432 54

421 53

Metaalbewerking

290 37

296 38

Kunststofverwerking Oppervlaktebehandeling

65

8

63

8

7

1

8

1

794

788

Mechatronische systemen en modulebouw 2013 is voor de sector mechatronische systemen en modulebouw een stabiel jaar geweest met een geringe omzetstijging van 421 miljoen euro in 2012 naar 432 miljoen euro in 2013. De trends die zich in 2012 hadden aangediend, hebben zich in 2013 doorgezet. De wereldmarkt voor productieapparatuur voor halfgeleiders was 10% lager dan in 2012. Wij hebben ons marktaandeel echter weten te behouden door de ontwikkeling van een uitgebreider productaanbod aan bestaande klanten. In de markt voor medische diagnostische systemen hebben we onze positie verstevigd en in 2013 verdere groei laten zien. Voor 2014 zijn de verwachtingen positief. Zowel voor productieapparatuur voor halfgeleiders als voor LED wordt een groei verwacht en ook de eerste tekenen van een voorzichtig herstel in de markt voor productie­ apparatuur voor zonnecellen heeft zich aangediend. VDL heeft, om zich nog beter te positioneren in deze innovatieve markt, flink uitgebreid in onderzoek- en ontwikkelcapaciteit om zodoende onze expertise als maakpartner verder te optimaliseren. Dit betekent een verdergaande samenwerking met klanten op het gebied van research & development. Daartoe is inmiddels een eerste MoU (Memorandum of Understanding) getekend met onze klant ASML. Gezien de aantrekkende orderportefeuille verwachten we dat de omzet voor de sector mechatronische systemen en modulebouw in 2014 iets hoger zal uitkomen dan in 2013.

10



11

12

Metaalbewerking De omzet in de sector metaalbewerking is nagenoeg gelijk gebleven: van 296 miljoen euro in 2012 naar 290 miljoen euro in 2013. Het feit dat wij in vele takken van industrie aanwezig zijn, heeft ons goed geholpen. In de metaalbewerking is VDL onder andere actief in de automotive industrie, voedingsmiddelenindustrie, energiemarkt, telecom en afvalverwerkende industrie. Tevens worden steeds nieuwe markten aangeboord en nieuwe producten ontwikkeld die aansluiten bij het huidige productprogramma. In het afgelopen jaar hebben we weer geïnvesteerd in geavanceerde machines en productieprocessen verder geautomatiseerd en gerobotiseerd om onze internationale concurrentiepositie te behouden. De prijzen staan onverminderd onder druk en klanten verwachten een steeds kortere levertijd. Daarnaast wordt kwaliteit en flexibiliteit vereist. De VDL-bedrijven treden steeds vaker op als systeemleverancier, waarbij zij betrokken zijn bij het gehele traject van ontwerp en productie tot en met levering en onderhoud. Door samenwerking tussen de zusterbedrijven toont VDL hierin haar toegevoegde waarde. De orderportefeuille in de sector metaalbewerking is op dit moment goed gevuld. Ondanks de stijgende grondstofprijzen en een moeizaam herstel in sommige markten zijn de vooruitzichten voor 2014 overwegend positief en wordt een lichte groei verwacht. Kunststofverwerking De omzet in de kunststofsector is met 3% gestegen: van 63 miljoen euro in 2012 naar 65 miljoen euro in 2013. De automotive en medische industrie waren belangrijke markten in het afgelopen jaar. Vanwege de toenemende vraag naar complete en complexe samenstellingen en ook naar grotere producten hebben we weer geïnvesteerd in nieuwe spuitgietmachines, een geavanceerde freesmachine voor het uitfrezen van grote vacuümvormproducten en diverse robots voor verdere automatisering van het productieproces. De nieuwe technieken ‘in mould labeling’ en ‘in mould foil’ hebben zich afgelopen jaar goed bewezen en worden meegenomen in nieuwe ontwikkelingen. Door goed gebruik te maken van onze kennis op het gebied van 3D-design, mouldflow en FEM-sterkteberekeningen, kunnen klanten op maat bediend worden bij de ontwikkeling van nieuwe producten. Automatisering gecombineerd met dit hoge kennisniveau zorgt ervoor dat wij als systeemleverancier kunnen optreden om complexe vraagstukken tot een goed einde te brengen. Voor de glas- en carbonvezelversterkte composieten is in 2013 onze positie op de medische markt verder versterkt en zijn hightech composietoplossingen gevonden voor nieuwe afzetgebieden zoals defensie, automotive, semiconductor en professional lighting. Verder hebben we geïnvesteerd in onder andere de grootste RTM pers van Europa. De orderportefeuille van de totale kunststofsector is momenteel redelijk goed gevuld. Ondanks de sterke stijging van de grondstofprijzen zijn de vooruitzichten voor 2014 redelijk positief en verwachten we een iets hogere omzet dan in 2013.

13

Oppervlaktebehandeling In de sector oppervlaktebehandeling is de omzet, zoals verwacht, licht gedaald: van 8 miljoen euro in 2012 naar 7 miljoen euro in 2013. Dit heeft onder andere te maken met het opstarten van diverse nieuwe projecten voor de Euro 6 trucks. Evenals voorgaande jaren hebben we ook in 2013 geïnvesteerd in ons machinepark en is de gelijkrichter van de kataforeselijn vervangen door een nieuwe computergestuurde uitvoering met een grotere capaciteit. De verwachtingen voor dit jaar zijn positief, ondanks het feit dat we toch een lichte terugval zien in de truckmarkt. Echter verwachten we dit ruimschoots te kunnen compenseren door het binnenhalen van nieuwe orders. Het eerste kwartaal 2014 laat een stijgende orderportefeuille zien en de verwachting is dat we in 2014 een lichte omzetstijging kunnen realiseren.

Autoassemblage De divisie autoassemblage (VDL Nedcar te Born) heeft in 2013 voor 120 miljoen euro bijgedragen aan de omzet, ten opzichte van 70 miljoen euro in 2012. De aanloopkosten over 2013 zijn gecompenseerd met de daarvoor getroffen voorzieningen. Na het turbulente jaar 2012, waarin NedCar te Born door VDL Groep werd overgenomen, was 2013 een overgangsjaar voor deze onafhankelijke autoproducent. Vanaf juli 2014 gaat het bedrijf in opdracht van BMW Group de nieuwe MINI produceren. Ter voorbereiding hierop zijn begin 2013 ruim 300 medewerkers aan de slag gegaan met vele ingrijpende technische aanpassingen van de productiefaciliteiten in en om de fabriek. In de loop van 2013 is dat aantal opgelopen tot bijna 800 medewerkers. Uiterlijk op 1 januari 2015 zullen alle 1.500 medewerkers weer terug kunnen keren naar VDL Nedcar. In de tussenliggende periode zijn velen van hen opgeleid, extern gedetacheerd (zowel lokaal, landelijk als internationaal) en arbeidsfit gehouden. In januari 2013 is het VDL Nedcar Servicecentrum in het leven geroepen om deze activiteiten te organiseren. Diverse overheids- en marktpartijen bieden daarbij zeer gewaardeerde ondersteuning. In het overgangsjaar 2013 produceerde VDL Nedcar geen auto’s. De omzet werd vooral gevormd door de facturering van projectwerkzaamheden aan BMW. Deze werkzaamheden hielden verband met de voorbereiding van de productie van de MINI. Ook ontving VDL Nedcar inkomsten voor werkzaamheden van gedetacheerd personeel bij andere ondernemingen. Tot slot werden er op beperkte schaal persdelen voor derden geproduceerd. VDL Nedcar heeft in het eerste kwartaal van 2014 een omzet behaald van 178 miljoen euro ten opzichte van 26 miljoen euro in het eerste kwartaal vorig jaar. Tot nu toe verloopt alles volgens planning en zijn we positief gestemd. De fabriek en de productielijnen zijn zo goed als klaar. We hebben er het volste vertrouwen in dat in de tweede helft van dit jaar de productie naar verwachting zal verlopen en we voorzien een goed jaar voor VDL Nedcar. Autoassemblage

14

2013 euro mln 120

% 100

2012 euro mln

%

70

100

120

70

Bussen In de busdivisie is de omzet gedaald van 431 miljoen euro in 2012 naar 391 miljoen euro in 2013. Ook de orderportefeuille daalde: van 156 miljoen euro naar 128 miljoen euro einde jaar. Er was nog steeds sprake van een enorme prijsdruk ten gevolge van de teruglopende markt in Europa en de invoer van voertuigen vanuit lagelonenlanden. Dit, samen met de hoge ontwikkelingskosten voor onder andere de omschakeling naar Euro 6 motoren, blijft drukken op het resultaat in deze divisie. Het jaar 2013 is dan ook wederom niet winstgevend afgesloten. Het aantal leveringen van VDL-producten is gedaald in vergelijking met 2012 en ons marktaandeel is hierdoor licht afgenomen. We kunnen nu echter voorzichtig stellen dat de daling in de West-Europese markt tot stilstand lijkt te komen. 2013 was één van de moeilijkste jaren binnen de busdivisie en we verwachten dat 2014 een jaar van herstel wordt. In het afgelopen jaar zijn diverse organisatorische wijzigingen doorgevoerd die een efficiëntere, slagvaardigere busdivisie moeten opleveren. Al met al verwachten we voor 2014 een verbetering van het resultaat, onder andere door het afronden van de diverse Euro 6 projecten. Onze complete range aan voertuigen, voor zowel openbaar vervoer als tour, is in Euro 6 uitvoering aan de markt gepresenteerd. Tevens is er fors geïnvesteerd in hybride en elektrische systemen. Voor 2014 zal de focus liggen op het nog intensiever bewerken van zowel onze thuismarkten als de exportmarkten. Hierdoor verwachten we voor 2014 dat we op een hoger aantal leveringen dan in 2013 zullen uitkomen. Daarnaast blijven wij continu investeren in de ontwikkeling van een aantal nieuwe modellen. In het eerste kwartaal van 2014 is de omzet gedaald ten opzichte van het eerste kwartaal van 2013: van 112 miljoen euro naar 102 miljoen euro. De orderportefeuille is echter flink aan het stijgen: 138 miljoen euro in week 13 van 2013 en 190 miljoen euro dit jaar. Er lijkt sprake te zijn van een keerpunt naar een opgaande lijn.

BU SSEN Touringcars 35% Openbaarvervoerbussen 26% Parts & services 15% Gebruikte bussen 11% Chassis & chassis modules 9% Mini- & midibussen 3% Hoogwaardig Openbaar Vervoer 1%

15



2013



euro mln

%

2012 euro mln

%

Touringcars

136 35

128 30

Openbaarvervoerbussen

102 26

168 39

Parts & services

60

15

57

13

Gebruikte bussen

41

11

39

9

Chassis & chassis modules

36

9

23

5

Mini- & midibussen

12

3

11

3

4

1

5

Hoogwaardig Openbaar Vervoer





391

1

431

Touringcars In 2013 is in de sector touringcars zowel de omzet als het aantal afleveringen toegenomen. De omzet is gestegen van 128 miljoen euro naar 136 miljoen euro. Werden er in 2012 nog 557 touringcars afgeleverd, in 2013 waren dit er 561. De veranderde productmix heeft de omzet positief beïnvloed. Onze klanten, de touringcarbedrijven, hebben te maken met een moeizame markt en dit heeft zijn weerslag op hun investeringen. Tevens merken we bij hen nog enige terughoudendheid ten aanzien van de nieuwe Euro 6 technologie ten opzichte van de bewezen Euro 5 technologie. Om deze reden zagen we in het laatste kwartaal van 2013 wel een opleving in de orders voor Euro 5 touringcars. Met uitzondering van Frankrijk en Groot-Brittannië lag het totale marktvolume van touringcars in de meeste Europese landen in 2013 gelijk of lager dan in 2012. Het marktaandeel van VDL Bus & Coach in de West-Europese touringcarmarkt is in totaal licht gedaald: van 6,9% naar 6,7%. Dit wordt met name veroorzaakt door onze achterblijvende verkoopaantallen in Frankrijk en België. In landen zoals GrootBrittannië en Zwitserland is ons marktaandeel juist gestegen. Verder heeft VDL Bus & Coach in 2013 een nieuw Futura model toegevoegd aan de tourfamilie, de Futura FMD2. Deze Futura wordt in de markt gezet als een rendabele allrounder, een voertuig dat zowel voor tour als intercity werk kan worden ingezet. De kernwaarden van ons productprogramma, een laag eigengewicht, laag brandstofverbruik, een hoge passagierscapaciteit, veel bagageruimte en een lage kilometerprijs, maken van de Futura FMD2 een uiterst rendabele investering voor de ondernemers. Inmiddels is een eerste grote serie verkocht, die in 2014 wordt uitgeleverd in Zweden.

16



17

18

Openbaarvervoerbussen De sector openbaarvervoerbussen heeft een matig jaar achter de rug met zowel een daling in omzet van 168 miljoen euro naar 102 miljoen euro, als in aantal afgeleverde bussen. In 2013 zijn er 526 voertuigen geleverd ten opzichte van 730 voertuigen in 2012. In een aantal landen heeft een beperkte aankoop van openbaarvervoerbussen plaatsgevonden als gevolg van bezuinigingen bij de overheid. De concurrentie is verhevigd en het blijkt moeilijk om de werkgelegenheid met betrekking tot bussen binnen Nederland en Vlaams-België te houden, vanwege toenemende prijsdruk in combinatie met aanbieders uit lagelonenlanden. Een groot aantal leveringen is te danken aan de Duitse markt, waarbij vele openbaarvervoerbedrijven voor VDL-producten hebben gekozen. Een voorbeeld hiervan is de stad Düsseldorf waaraan in 2013 60 voertuigen van het type Citea LLE zijn verkocht en geleverd. Daarnaast hebben diverse steden gekozen voor VDL-bussen, met name door het gunstige brandstofverbruik, lagere operationele kosten en lage emissie. Verder heeft VDL in Nederland ruim 100 stuks Citea LLE geleverd voor de concessie Twente. In het laatste kwartaal van 2013 hebben we tevens een mooie opdracht gekregen voor onze hoofdstad, in 2014 worden 23 stuks Citea SLFA geleverd. Deze gelede variant op de Citea SLF werd in 2013 door VDL geïntroduceerd. Ook in Scandinavië hebben we onze aanwezigheid verder versterkt; in Finland was VDL voor het tweede jaar op rij marktleider op het gebied van openbaarvervoerbussen. Ook buiten Europa zijn we in 2013 actief geweest. We hebben een groot deel van de order van 230 bussen aan Jamaica uitgeleverd, welke in 2014 geheel zal worden afgerond. Tevens is er een toezegging voor een vervolgorder van 200 bussen voor dit land en zijn we in gesprek met een aantal andere verre exportlanden. De Citea range is verder gecompleteerd met de introductie van diverse nieuwe modellen, waaronder de hierboven reeds vermelde Citea SLFA. Verder is tijdens de UITP beurs in Genève (Zwitserland) de VDL Citea Electric geïntroduceerd, waarbij de hoge mate van modulariteit van de Citea range resulteert in maatwerk voor de vervoerder. De Citea Electric is inzetbaar voor iedere specifieke lokale situatie. Onze belangrijke kernwaarden zoals lichtgewichtconstructie, optimale toegankelijkheid en comfort voor zowel passagiers als chauffeurs, zijn hierbij gewaarborgd. De reacties vanuit de markt zijn zeer positief en dit heeft geresulteerd in een aantal orders voor grote Europese steden. Parts & services 2013 was wederom een goed jaar voor de sector parts & services. De prijzen stonden weliswaar onder druk, maar we hebben toch een omzetverhoging gerealiseerd: 60 miljoen euro in 2013 ten opzichte van 57 miljoen euro in 2012. Dat is een mooie prestatie, aangezien de concurrentie enorm toeneemt in de busmarkt. VDL Parts krijgt steeds meer te maken met concurrentie van haar eigen leveranciers, de truckwereld, internetbedrijven en handelsondernemingen. De omzetstijging is met name te verklaren doordat VDL Bus & Coach bedrijven hun dienstverlening hebben uitgebreid met het afsluiten van reparatie- en onderhoudscontracten. Vooral voor de openbaarvervoersector in Nederland en Scandinavië zien we op dit gebied een omzetstijging en we merken dat deze trend zich ook voortzet in andere landen.

19

De export van VDL Parts is flink gegroeid, onder andere dankzij uitbreiding van ons verkoopnetwerk. 2014 zal een jaar zijn waarin we onze performance en productportfolio verder zullen verfijnen en verbeteren, maar tevens gaan we onderzoeken hoe we onze verbreding van producten gaan uitrollen in de markt. Naast de reparatiewerkplaatsen bij onze afzonderlijke busbedrijven heeft onze gespecialiseerde reparatiewerkplaats VDL Busland ook een goed jaar achter de rug. Waar voorheen de openbaarvervoer­ bedrijven zelf het onderhoud uitvoerden, besteden ze dat nu steeds meer uit bij servicepunten van VDL. In 2013 zijn er in Nederland vier nieuwe werkplaatsen geopend. Op deze wijze kunnen we onze klanten nog beter en dichter bij huis van dienst zijn. Daarnaast zijn we, met de kennis en informatie die we hierdoor opdoen, nog beter in staat om ons eigen product verder te optimaliseren. De verwachtingen voor de gehele sector parts & services voor 2014 zijn positief. Gebruikte bussen De voor 2013 verwachte stabilisatie van de omzet heeft zich doorgezet. Met zelfs een lichte stijging van 39 miljoen euro in 2012 naar 41 miljoen euro in 2013. Het aantal verkochte bussen is fors gestegen van 606 naar 802. Hiervan zijn er 417 gebruikte stadsbussen en 385 tour-, mini- en midibussen. Om dit te bereiken zijn nieuwe afzetmarkten ontwikkeld in nauwe samenwerking met VDL Bus & Coach en onze professionele lokale agenten. De vraag naar Euro 5 voertuigen is gestegen als gevolg van de verscherpte wet- en regelgeving. Eind 2013 is wederom een groot aantal jonge, gebruikte stadsbussen binnen­ gekomen. De uitdaging van VDL Bus Center voor het jaar 2014 zal liggen op het vlak van verdere uitbreiding van het bestaande netwerk en het ontwikkelen van nieuwe markten. We verwachten dat voor 2014 de omzet op een vergelijkbaar niveau zal liggen. Chassis & chassis modules Per 15 oktober 2013 heeft VDL Groep 19% van de aandelen in VDL Bus Chassis van PACCAR overgenomen. Daarmee is VDL Bus Chassis een 100% dochteronderneming van VDL Groep. De externe omzet van chassis- en modulebouwer VDL Bus Chassis is gestegen van 23 miljoen euro in 2012 naar 36 miljoen euro in 2013. Dit komt omdat de leveringen van modules aan opbouwers buiten VDL zijn toegenomen van 251 chassis in 2012 naar 586 in 2013. De afzet, gerealiseerd door leveringen aan zusterbedrijven binnen VDL Bus & Coach voor de bouw van complete voertuigen, is in 2013 afgenomen. Het totaal aantal geleverde modules is daardoor gedaald van 1.538 in 2012 naar 1.333 modules in 2013. De engineeringactiviteiten hebben in 2013 vooral in het teken gestaan van het verder optimaliseren van het productassortiment met modules met lagere emissiewaarden. In nauwe samenwerking met de andere bedrijven binnen VDL Bus & Coach zijn op het gebied van de motor- en aandrijftechniek verdere ontwikkelingen doorgevoerd op basis van de Euro 6 technologie. Naast het verminderen van de gebruikskosten per kilometer en het realiseren van lagere emissiewaarden, heeft de toepassing van alternatieve brandstoffen de aandacht gehad. Hierdoor is het assortiment aangevuld tot een volledige gamma van modules conform de nieuwste ontwikkelingen en milieueisen in de markt. In de komende jaren zullen de engineeringactiviteiten voornamelijk gericht zijn op verdere reductie van emissiewaarden en het verlagen van de operationele kosten van het voertuig. De verwachting is dat de omzet in 2014 op vergelijkbaar niveau zal liggen als in 2013.

20

21

22

Mini- & midibussen De omzet in de sector mini- & midibussen is gestegen van 11 miljoen euro in 2012 naar 12 miljoen euro in 2013 (inclusief politievoertuigen en schadeherstel). Het aantal geleverde voertuigen is gedaald van 162 in 2012 naar 132 in 2013. De focus die we de laatste jaren hebben gelegd op de MidCity en internationale tenders in de markt voor openbaar vervoer is doorgezet. We hebben diverse grote opdrachten gewonnen, waaronder een order voor 41 MidCity’s voor openbaar vervoer in België. Deze order wordt in één keer in 2014 uitgeleverd, maar is voor een groot deel al in 2013 geproduceerd, waardoor het aantal geleverde voertuigen in 2013 wat lager was. Ons marktaandeel in Duitsland, België en de Scandinavische landen is zoals verwacht vergroot en we voorzien verdere stijging in 2014. Ook in Nederland zien we tekenen van herstel. De levering van politievoertuigen is minder geweest dan verwacht, maar het upgraden en aanpassen van bestaande voertuigen heeft de omzet positief beïnvloed. De omzet in de afdeling schadeherstel is in 2013 licht gestegen en voor deze afdeling kijken we, ondanks een dalende markt, overwegend positief naar de toekomst. De orderportefeuille van de totale sector mini- & midibussen is redelijk goed gevuld en voor 2014 verwachten we verdere groei. Hoogwaardig Openbaar Vervoer De omzet in de sector Hoogwaardig Openbaar Vervoer is gedaald van 5 miljoen euro in 2012 naar 4 miljoen euro in 2013. In Keulen en Amsterdam rijden inmiddels fuel cell voertuigen die geheel emissievrij rijden, dus zonder uitstoot. Het project in Haifa (Israël) van zes hybride Phileassen is in 2013 afgerond. In 2014 wordt de eerste Phileas van een serie van in totaal negen voertuigen in Rimini (Italië) geleverd.

Eindproducten De omzet in de divisie eindproducten is met 9% gestegen, van 467 miljoen in 2012 naar 507 miljoen euro in 2013. Met name de sectoren productieautomatisering voor de personenwagenindustrie en veersystemen voor trailers en trucks hebben een goed jaar achter de rug. Het resultaat van de divisie eindproducten was positief. De orderportefeuille liep op, van 132 miljoen euro eind 2012 naar 282 miljoen euro eind 2013. De vooruitzichten voor de divisie eindproducten voor 2014 zijn goed. De gefactureerde omzet in het eerste kwartaal van 2014 bedroeg bijna 111 miljoen euro en dat is 20% lager dan in 2013 (138 miljoen euro). Maar dit geeft een vertekend beeld, doordat er in het eerste kwartaal van 2013 een voorschotnota zat van een grote klant in de sector productieautomatisering. Zonder deze voorschotnota is de omzet in het eerste kwartaal met 8% gestegen. De orderportefeuille is beduidend hoger dan een jaar geleden: 280 miljoen euro eind eerste kwartaal van dit jaar ten opzichte van 136 miljoen euro eind eerste kwartaal van 2013. Dit komt met name door het wisselende verloop van de orderintake in de sector productieautomatiseringssystemen. Maar ook als we dit buiten beschouwing laten, zien we nog een groei in orderportefeuille en voorzien we een mooi jaar voor de divisie eindproducten.

23

EIN D PROD U CTEN Productieautomatiseringssystemen 37% Veersystemen 26% Warmtewisselaars 17% Sigaren- en verpakkingsmachines 5% Zonnebanken en dakkoffers 5% Systemen voor de agrarische sector 4% Containerhandlingsystemen 4% Systemen voor de industriële sector 2%



2013



euro mln

%

Productieautomatiseringssystemen

187

37

Veersystemen

129 26

2012 euro mln 132

% 28

118 25

Warmtewisselaars

87

17

105

23

Sigaren- en verpakkingsmachines

27

5

29

6

Zonnebanken en dakkoffers

26

5

25

5

Systemen voor de agrarische sector

22

4

31

7

Containerhandlingsystemen

20

4

19

4

9

2

8

2

Systemen voor de industriële sector





507

467

Productieautomatiseringssystemen 2013 is een zeer succesvol jaar geweest voor productieautomatiseerder VDL Steelweld. De omzet is met 42% gestegen van 132 miljoen euro in 2012 naar 187 miljoen euro in 2013. Door grote opdrachten voor het leveren van productielijnen aan diverse autofabrieken van Jaguar, Landrover, Volvo, Ford en VDL Nedcar is deze recordomzet behaald. Hiermee zijn tientallen nieuwe arbeidsplaatsen gecreëerd in Breda, Barford (Groot-Brittannië), Keulen (Duitsland) en Arad (Roemenië). Ook buiten de automotive industrie zijn goede resultaten bereikt. De serieproductie van de eerder ontwikkelde AGV’s (Automatisch Geleide Voertuigen) is in volle gang in samenwerking met een aantal VDL-zusterbedrijven. Tevens heeft de assemblagelijn voor het seriematig produceren van isolatiepanelen voor luchtbehandelingskasten goed gedraaid. De orderportefeuille voor 2014 is zeer goed gevuld en door de aanhoudende vraag naar productielijnen voor de carrosseriebouw zijn de verwachtingen voor 2014 uitstekend. In 2014 zal de focus vooral gericht zijn op het verder bouwen aan de relatie met onze klanten en het verder uitbouwen van de internationale organisatie. Daartoe is begin 2014 een vestiging in Zweden geopend. Vanzelfsprekend blijven we werken aan diverse productinnovaties en aan de ontwikkeling en optimalisatie van productiemethodes.

24

Veersystemen De totale omzet van deze sector is met 9% gestegen van 118 miljoen euro in 2012 naar 129 miljoen euro in 2013. Veersystemenfabrikant VDL Weweler heeft een Europees marktaandeel van bijna 40%. Binnen Europa is de afzet van veersystemen naar Duitsland het grootst. Om minder afhankelijk te zijn van de Europese markt is het bedrijf zeer actief in Noord-Amerika, Brazilië en Zuidoost-Azië, waar het marktaandeel nu nog beperkt is. In Noord-Amerika is luchtvering al de standaard, maar deze wijkt constructief volledig af van de Europese luchtveersystemen. De door VDL Weweler nieuw ontwikkelde modulaire systemen lijken uitermate geschikt voor deze markt. Om klanten in Zuidoost-Azië efficiënter te kunnen bedienen zijn we sinds maart 2014 in Thailand lokaal actief. De Belgische vestiging Weweler-Colaert heeft de vraag naar vervangingsonderdelen voor vrachtwagens opnieuw zien toenemen. In West- en Zuid-Europa nam de omzet met 10% toe. Ook in Oost-Europa werd het marktaandeel verder geconsolideerd en door verregaande marktbewerking, onder andere door samenwerking met nieuwe distributeurs, slaagden we erin onze afzet in Azië wederom te versterken. VDL Weweler Parts, leverancier van truck- en traileronderdelen en werkplaatsuitrustingen, heeft een goed jaar achter de rug. In 2013 is men voor de Nederlandse markt samenwerkingsverbanden aangegaan met externe partijen voor de levering van accu’s, starters, dynamo’s en elektrische kabelsystemen voor trucks en trailers. Vanwege de groei zal in 2014 het magazijnoppervlakte worden uitgebreid. Onze verkoopvestiging in Noorwegen, Truck & Trailer Industry, heeft een redelijk goed jaar achter de rug met een stabilisatie van de omzet. De waardedaling van de Noorse kroon ten opzichte van de euro heeft ons wel parten gespeeld. In 2013 werd verder gewerkt aan het opzetten van een servicenetwerk verspreid over Noorwegen om de klant nog beter te bedienen. De orderportefeuille van de totale sector veersystemen is goed gevuld en voor 2014 wordt een verdere groei verwacht. Warmtewisselaars 2013 was een lastig jaar voor de sector warmtewisselaars. De omzet daalde van 105 miljoen euro in 2012 naar 87 miljoen euro in 2013. Klanten van VDL Klima kregen nieuwe projecten moeilijk gefinancierd en de verwachting is dat hier op korte termijn geen verandering in gaat komen. Na enkele jaren van sterke groei, zien we nu een teruggang in projecten en orders voor de markt voor ‘groene’ energieopwekking, zoals windenergie. Verwachting is dat het nog enige tijd zal gaan duren voordat hierin herstel plaatsvindt. Vanwege de bezuinigingen zijn overheidsstimuleringsprogramma’s stopgezet en daarom is het voor de duurdere, innovatieve ‘groene’ technologieën moeizaam concurreren met conventionele processen. In de scheepvaartsector is er wel sprake van een langzaam herstel. De olie- en gasmarkt heeft zich sterk ontwikkeld en de verwachtingen zijn goed. Zoals verwacht hebben ook VDL Delmas in Berlijn (Duitsland) en VDL KTI in Mol (België) een overwegend moeizaam jaar achter de rug. VDL Delmas had te kampen met moeilijke marktomstandigheden op het gebied van energieopwekking, vooral in de eerste helft van het jaar. Eind 2013 zagen we hierin een verbetering

25

optreden en is de orderportefeuille weer substantieel gestegen. In de petrochemische industrie ging het beter. Bij VDL KTI bleef de vraag naar speciale warmtewisselaars achter en de vertragingen met betrekking tot de productie van hoogspanningsmasten liepen verder op. In 2014 wordt een herstel verwacht in beide markten. De orderportefeuilles van beide bedrijven zijn goed gevuld. Naast levering aan bestaande markten zullen ook producten geleverd gaan worden aan China, Brazilië, Venezuela en de Verenigde Staten. De marktsituatie voor de sector warmtewisselaars wordt langzaam beter. We verwachten in 2014 op hetzelfde omzetniveau uit te komen als in 2013. Sigaren- en verpakkingsmachines Hoewel de omzet van PMB-UVA International licht is gedaald, van 29 miljoen euro in 2012 naar 27 miljoen euro in 2013, zijn we niet ontevreden over 2013. PMB-UVA International heeft weer diverse innovatieve concepten, functies en machines ontwikkeld met nieuwe mogelijkheden en lage operationele kosten. Door in te spelen op mondiale thema’s zoals voedselveiligheid en hygiëne ontstaan nieuwe productmogelijkheden. Eigen ontwikkelde functionaliteiten voor de verpakkingsmachines worden onder licentie beschikbaar gesteld aan andere OEM-leveranciers. Deze strategie speelt al enkele jaren en is ook in 2013 doorgezet en uitgebreid. Dit draagt bij aan een kortere terugverdientijd van de ontwikkelingen. De gemiddelde seriegrootte van de te bouwen machines is, zoals in de voorgaande jaren, nog steeds behouden. Meer focus is komen te liggen op het verkorten van de doorlooptijd van een order om zo beter aan de klantvraag te kunnen voldoen. De positie als voorkeursleverancier bij diverse multinationals in het verpakkingsegment is voor PMB-UVA International belangrijk en geeft veel nieuwe kansen en uitdagingen. In 2013 hebben we voor dit segment onze markt verbreed naar andere disciplines en hebben we aan meer landen geleverd. In de sigarenmarkt is er een verschuiving opgetreden naar meer revisieactiviteiten. De machineverkopen bleven hier stabiel. De vooruitzichten voor de gehele sector sigaren- en verpakkingsmachines zijn voor 2014 positief. Zonnebanken en dakkoffers De omzet van Hapro International, producent van zonnebanken, autodakkoffers, fietsendragers en huidverbeteringsapparatuur, laat een geringe stijging zien van 25 miljoen euro in 2012 naar 26 miljoen euro in 2013. Deze omzetstijging is met name gerealiseerd in de markt voor autodakkoffers. Zowel de markt voor de professionele als de particuliere zonnebanken is stabiel gebleven. De verwachting is dat dit in 2014 ook zo zal blijven. Ondanks de eerste signalen van economisch herstel, heeft met name de detailhandel het nog erg zwaar. Dit zal effect hebben op de omzet van autodakkoffers en fietsendragers. De markt voor professionele zonnebanken blijft waarschijnlijk stabiel. De markt voor particuliere zonneapparatuur verwacht een lichte stijging. Al met al voorzien wij in 2014 nagenoeg hetzelfde omzetniveau als in 2013. Systemen voor de agrarische sector VDL Agrotech heeft een minder goed jaar achter de rug. De omzet is gedaald van 31 miljoen euro in 2012 naar 22 miljoen euro in 2013. De termijn waarbinnen de ombouw van legbatterijen naar alternatieve systemen moest zijn afgerond, is per 1 januari 2013 verstreken. Hierdoor werden er in Europa in 2013 minder voedersystemen van VDL Agrotech verkocht ten behoeve van deze alternatieve systemen, hetgeen van grote invloed is geweest op de omzet. Ook de projectenmarkt verliep moeizaam, voornamelijk in OostEuropa. De Aziatische markt is zeer prijsgevoelig en gezien de koers van de euro is de omzet hier slechts licht toegenomen. De extra verkoopinspanningen van VDL Agrotech in het Midden-Oosten beginnen hun

26

27

28

vruchten af te werpen, maar deze activiteiten staan wel onder druk door de instabiele politieke situatie in veel landen in die regio. De verwachtingen voor 2014 zijn gematigd. De projectenmarkt is sterk afhankelijk van bancaire kredieten. Zowel de politieke instabiliteit als de valutaschommelingen kunnen van grote invloed zijn op investeringen in de agrarische sector. In 2014 zal de focus liggen op productinnovatie en een nog grotere geografische marktspreiding. Daarnaast zal VDL Agrotech in 2014 enkele nieuwe ontwikkelingen introduceren, waarmee in bestaande markten een meer concurrerend product kan worden aangeboden. Containerhandlingsystemen De omzet van VDL Containersystemen is in vergelijking met 2012 licht gestegen van 19 miljoen euro in 2012 naar 20 miljoen euro in 2013. De vrachtwagengerelateerde omzet van de bestaande producten, zoals haakarm-, portaalarm- en kabelsystemen, is constant gebleven. De verwachte groei is uitgebleven, vanwege tegenvallende orderinstroom uit de bouw- en afvalmarkt. De omzet van spreaders is wel gestegen door het realiseren van diverse nationale en internationale projecten. Bij deze projecten bleek onze kwaliteit en levertijd vaak doorslaggevend. De toevoeging van ons nieuwe product voor de havensector, de AGV’s (Automatisch Geleide Voertuigen), heeft een belangrijke bijdrage geleverd aan de orderportefeuille. Een nieuwe grote order die we onlangs hebben binnengehaald, zorgt ervoor dat we tot ver in 2014 werk hebben aan deze producten. De totale orderportefeuille is mede daardoor zeer goed gevuld en wij zien het jaar dan ook positief tegemoet en verwachten een forse omzetgroei. Systemen voor de industriële sector 2013 was voor VDL Industrial Products een positief jaar. De omzet steeg van 8 miljoen euro in 2012 naar 9 miljoen euro in 2013. Het bedrijf richtte zich in 2013 op verbreding en verdieping van het productenpakket. Dit is onder andere uitgebreid met trilapparatuur en spiraalvijzeltransportsystemen voor de procesindustrie. Deze producten worden al jaren door VDL-zusterbedrijven geproduceerd, maar sinds 2013 door VDL Industrial Products actief in de stortgoedindustrie vermarkt. Voor 2014 wordt geen groei verwacht in de bouwgerelateerde sectoren, maar er liggen wel groeikansen in export en andere nationale markten zoals de voedingsmiddelen- en chemische industrie. Al met al verwachten we in 2014 een lichte groei.

Nieuwe bedrijven Begin 2013 is het bedrijf VDL Bus & Coach Service FRY-ZHN opgericht. Dit bedrijf verricht onderhouden reparatiewerkzaamheden vanuit vier werkplaatsen in Nederland: Leiden, Krimpen a/d IJssel, Sneek en Leeuwarden. In eerste instantie waren deze werkplaatsen bedoeld om alle onderhoud- en reparatie­ activiteiten uit te voeren voor de concessies Zuid-Holland-Noord en Fryslân, als onderdeel van de overeenkomst voor 275 openbaarvervoerbussen voor Arriva Nederland. Inmiddels zijn de activiteiten ook uitgebreid met onderhoud en reparatie van touringcars, mini- en midibussen en overige voertuigen. Per 17 juli 2013 is de afdeling Technology & Development (T&D) van VDL ETG Eindhoven verzelfstandigd. Het nieuwe bedrijf, VDL ETG Technology & Development, heeft zo’n 130 medewerkers die actief zijn met het ontwerpen en ontwikkelen van oplossingen en producten voor met name de semiconductor-, medische, solar- en LED-industrie. Het gaat hierbij om oplossingen voor het verplaatsen en positioneren van fragiele substraten in een vacuüm of atmosferische omgeving. Binnen VDL ETG Technology & Development zijn alle ontwikkelafdelingen van de vestigingen VDL ETG Eindhoven, VDL ETG Almelo, VDL ETG Research en VDL ETG Projects samengevoegd. Het bedrijf opereert vanuit Eindhoven, Almelo, Delft en Fremont (USA).

29

De oprichting van VDL ETG Technology & Development is een belangrijke stap in het veranderingsproces van VDL ETG om te groeien van uitsluitend producent naar tevens partner op het gebied van research & development voor haar klanten. In augustus 2013 heeft VDL Groep de onderdelenfabricage activiteiten van ASMI in Singapore overgenomen, alsmede een gedeelte van de assemblageactiviteiten. Het gaat om 75 medewerkers. De activiteiten zijn volledig geïntegreerd in de vestiging VDL ETG Singapore. Hierdoor is het totale technologie aanbod vanuit VDL ETG Singapore verder toegenomen op het gebied van ontwerpen en maken van complexe, nauwkeurige frames.

Investeringen In 2013 heeft VDL Groep voor 85 miljoen euro geïnvesteerd. Ongeveer een derde daarvan is geïnvesteerd in bedrijfspanden en twee derde in machines en overige bedrijfsmiddelen. Bij VDL Nedcar te Born is in 2013 samen met BMW Group en diverse toeleveranciers hard gewerkt aan het aanpassen van de fabriek aan de eisen van BMW voor de productie van de nieuwe MINI: van bouwkundige tot logistieke veranderingen en het installeren van nieuwe productiefaciliteiten. Hiermee is VDL Nedcar bijna klaar voor de productiestart van de nieuwe MINI in de zomer van 2014. In 2013 is het bestaande pand van VD Leegte Metaal te Hapert gerenoveerd en extra geïsoleerd. Dit project werd halverwege 2013 afgerond. In april is de vloer van een hal van VDL Steelweld in Breda geschikt gemaakt voor het AGV-project. Ook hier is het pand opnieuw geïsoleerd. Na een bouwperiode van anderhalf jaar werd half november het nieuwe pand van VDL ETG in Singapore geopend. Vanwege de enorme groei die het bedrijf in de afgelopen jaren heeft doorgemaakt en de verwachte groei in de toekomst, was uitbreiding noodzakelijk. In 2012 werd gestart met de bouw van de nieuwe fabriek van 20.000 m² op het braakliggende terrein achter de bestaande fabriek. Het nieuwe pand, dat in drie lagen is gebouwd, omvat productieruimten, assemblageruimten, cleanrooms, magazijnen en kantoren. De oorspronkelijke fabriek (7.400 m²) is verbonden met de nieuwe fabriek en wordt in 2014 gerenoveerd. VDL ETG Singapore beslaat nu een totale bedrijfsoppervlakte van 27.400 m². Eind november werd het nieuwe pand van veersystemenfabrikant VDL Weweler te Apeldoorn geopend. Het nieuwe pand, dat zo’n 22.000 m² beslaat, bestaat uit acht hallen van ongeveer 2.500 m². Vier van deze hallen zijn bedoeld voor de productie van de veersystemen en assen. De overige ruimtes worden gebruikt voor assemblage, expeditie en kantoren. De vloeren in de expeditiehallen worden verwarmd door de restwarmte uit het productieproces en een koude-warmte opslag zorgt voor verwarming en koeling in de kantoren. Het nieuwe pand is tevens voorzien van een compleet nieuwe productielijn die door VDL Weweler zelf is ontworpen en geautomatiseerd. Hierbij zijn diverse productieprocessen, die voorheen vanwege de locatie apart verliepen, samengevoegd in één lijn. Eind 2013 zijn we gestart met de bouw van een nieuwe fabriek voor Klima Warmtetechniek in Hamont (België), die eind 2014 wordt opgeleverd. In totaal wordt het nieuwe pand 12.500 m², waarvan 10.500 m² bedrijfsoppervlakte en 2.000 m² voor kantoren en kantine.

30

Het pand van VDS Technische Industrie in Hapert wordt verbouwd. Dit gebeurt in drie fasen. De eerste fase, de sloop van een gedeelte van het naastgelegen pand en de nieuwbouw van de expeditie en containeropslag, is in oktober 2013 afgerond. De start van de tweede fase, waarbij het andere deel wordt gesloopt en een nieuwe productiehal, kantine en meetkamer worden gebouwd, staat gepland voor de bouwvakvakantie 2014. Tenslotte wordt de huidige kantine en wasruimte omgebouwd naar kantoorruimte. Het pand van VDS Technische Industrie beslaat dan een oppervlakte van 23.000 m². Tevens wordt een gedeelte van de hal van VDS verhoogd, zodat VDL Gereedschapmakerij dit kan gebruiken voor opslag en onderhoud van matrijzen. In totaal beschikt VDL Groep over 1.200.000 m² bedrijfsoppervlakte. In 2014 worden de panden van VDL ETG Almelo en VDL ETG Eindhoven gekocht. In 2015 zullen de huidige panden worden verbouwd en uitgebreid met nieuwbouw voor extra capaciteit. Voor VDL Wientjes Roden is een ander pand aangekocht van circa 14.000 m² op een perceel van 40.000 m². In 2014 zal het bedrijf verhuizen naar deze nieuwe locatie. Sinds april 2014 is het hoofdkantoor van VDL Bus & Coach verhuisd naar het pand van VDL Bus Valkenswaard. Een groot aantal activiteiten die voorheen centraal gedaan werden, komt daarmee weer terug te liggen bij de werkmaatschappijen van VDL Bus & Coach. Ook de medewerkers van VDL Bus & Coach Nederland en VDL Busland werken sinds april vanuit het pand van VDL Bus Valkenswaard. In Duitsland zijn we bezig met de voorbereidingen van een nieuw pand voor VDL Delmas te Berlijn dat vanaf 2015 gebouwd gaat worden. Ook in machines en overige bedrijfsmiddelen heeft VDL in 2013 weer volop geïnvesteerd. Zo zijn er diverse CNC-bewerkingscentra, buizenlasersnijmachines, las- en laserrobots geplaatst. In 2014 gaan we voor circa 90 miljoen euro investeren in nieuwe gebouwen en machines en de optimalisatie van productieprocessen.

Medewerkers Het aantal medewerkers van VDL Groep is gestegen van 8.757 eind 2012 naar 9.216 eind 2013, een stijging van 5%. Deze groei met 459 personen is voor het overgrote deel autonoom tot stand gekomen. Er zijn 75 medewerkers met de overname van de productieactiviteiten van ASMI in Singapore bij de vestiging VDL ETG Singapore in dienst gekomen.

M E DEWERK ERS (per 31 december inclusief uitzendkrachten)

10000 9500 9000 8500 8000 7500 7000 6500 6000 5500

2009

2010

2011

2012

2013

31

PERSON EELSOPBOU W N A A R G EOG RA FISCH E SPREID IN G (per 31 december 2013)

Nederland 7.392 (80%) België 860 (9%) Rest van Europa 344 (4%) Rest van de wereld 620 (7%) Totaal 9.216 medewerkers

PERSON EELSOPBOU W PER D IV ISIE (per 31 december 2013)

Toeleveringen 4.142 (45%) Autoassemblage 1.653 (18%) Bussen 1.777 (19%) Eindproducten 1.504 (16%) Hoofdkantoor Nederland en België 140 (2%) Totaal 9.216 medewerkers

Medezeggenschap In 2013 hebben we met de Gemeenschappelijke Ondernemingsraad meerdere malen overleg gevoerd. Het overleg met de Ondernemingsraad is te karakteriseren als open en positief kritisch. Het eerste gespreksonderwerp in 2013 was het prognoserapport. Dit rapport is de aftrap van het nieuwe jaar. Verder is de voortgang bij VDL Nedcar (verbouwing, servicecentrum en opleidingen) een vast gespreksonderwerp geweest in 2013. Er is ook gesproken over de wijze van de urenverantwoording van praktijkleerlingen (BBL’ers). Het percentage indirecte uren bij deze BBL’ers is als gevolg van de praktijkbegeleiding en -opleiding hoger dan bij andere medewerkers. Hiervoor is nu een eenduidig beleid opgesteld, waarbij duidelijk wordt aangegeven wanneer het om leerlingen gaat. Een hoger percentage indirecte uren mag er nimmer toe leiden dat we minder gaan opleiden. De WIA-instroom en de daarmee samenhangende schadelast heeft zich gedurende de afgelopen jaren gunstig ontwikkeld. In verband met deze aanhoudende geringe instroom in de WIA neemt VDL Groep nog steeds het werknemersdeel (50%) van de gedifferentieerde WIA-premie voor haar rekening. Verder zijn onder andere ADV-dagen, het wettelijke eigen risico van de zorgverzekering bij bedrijfsongevallen en het afboeken van doktersuren tijdens arbeidstherapeutisch werken ter tafel gekomen. Ook de herstructurering van de directie van VDL Groep is besproken alsmede de instroom van de familie in het directieteam. Ook het sociaal overleg binnen de Belgische VDL-ondernemingen is in 2013 op een constructieve manier gevoerd. Voor België was 2013 een belangrijk jaar, waarin de eerste beslissingen zijn genomen om tot een gelijkschakeling te komen tussen arbeiders en bedienden. De belangrijkste wijzigingen voor werkgevers en werknemers zijn de gelijkschakeling voor wat betreft de betaling van de eerste dag ziekte en de opzeggingstermijnen. De aanloop en de effectieve akkoorden werden door de verschillende ondernemingsraden op de voet gevolgd.

32

33

34

Binnen de Belgische ondernemingsraden blijven de socio-economische materies belangrijke onderwerpen van discussie. De economische toestand was in alle bedrijven gemiddeld goed, vooral naar het einde van het jaar was er nog een kleine piek te zien bij een aantal bedrijven. In de Comités PBW waren opnieuw thema’s met betrekking tot het bevorderen van veiligheid en welzijn actueel. De verplichting om binnen elk bedrijf een plan te hebben om 45-plussers langer en gezonder aan het werk te houden, zorgde voor een open discussie. De combinatie van de activiteiten in onze bedrijven en een ouder wordende populatie zorgen ervoor dat het werken aan ergonomie en het leeftijdsbewust nadenken grote uitdagingen worden voor de komende jaren.

Maatschappelijk verantwoord ondernemen VDL Groep is op vele fronten bezig met maatschappelijk verantwoord ondernemen. Als familiebedrijf zijn wij van oudsher sterk betrokken bij onze leef- en werkomgeving. Voor ons is het dan ook vanzelfsprekend om op innovatieve wijze een bijdrage te leveren aan een duurzame ontwikkeling van de maatschappij. Wij tonen onze sociale betrokkenheid op diverse manieren. Onder andere door sponsoring van verschillende sportieve, culturele en maatschappelijke evenementen en verenigingen, maar ook door nauwe samenwerking met onderwijsinstellingen en overheid. Veel medewerkers van VDL Nedcar hebben het afgelopen jaar vrijwilligerswerk gedaan tijdens de ombouwperiode van de fabriek. Daarnaast steunt VDL Groep allerlei initiatieven ter promotie van de technische sector en techniekonderwijs. Twee jaar geleden zijn we gestart met een eigen opleiding op het gebied van assemblagewerkzaamheden bij de busbedrijven. Deze opleiding is in samenwerking met het Summa College in Eindhoven opgezet en blijkt een groot succes. In 2013 is gestart met een nieuwe groep en zijn de lessen uitgebreid met opdrachten op het gebied van assemblage bij andere VDL-bedrijven. In 2013 zijn we begonnen met de voorbereidingen voor een eigen kunststofopleiding in samenwerking met het Mikrocentrum en Summa College. Deze opleiding gaat in het najaar van 2014 van start. Eigen opleidingen blijken zeer effectief om de juiste aansluiting te vinden tussen opleiding en behoefte in de praktijk. Daarnaast is een goede leer-werkbegeleiding van jongeren tijdens hun stage of afstuderen bij VDL belangrijk. Medewerkers dragen graag hun kennis over om het vakmanschap in Nederland te behouden. In 2013 hebben wij in Nederland 284 stagiaires in dienst gehad op alle niveaus. Op het gebied van arbo en milieu zet VDL zich in voor een duurzaam beleid. Energiebesparings- en afvalpreventieplannen en het recyclen van grondstoffen heeft onze voortdurende aandacht. Het welzijn van de medewerkers staat bij VDL hoog in het vaandel. Zo hebben wij eigen verzuimrapporteurs, die ernaar streven vanaf dag één de re-integratie van de medewerker op te starten, waarbij een persoonlijke aanpak centraal staat. Ook bieden we werkplekken voor mensen met een arbeidsbeperking. Voor diverse projecten proberen we door middel van de inzet van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt een win-win situatie te creëren. Wij vinden het vanuit sociaal oogpunt belangrijk dat ook deze mensen kunnen deelnemen aan de maatschappij. Hoewel vanwege onze toeleveringsactiviteiten de inbreng van VDL aan diverse producten vaak voor het oog verborgen blijft, maken wij wezenlijke onderdelen voor producten die een bijdrage leveren aan een betere leefomgeving. Voorbeelden daarvan zijn de oplaadpalen voor elektrische auto’s, een plafondsysteem voor in operatiekamers waardoor chirurgen tijdens operaties ook röntgenfoto’s kunnen maken, een blindegeleidestok voorzien van moderne sensor- en informatietechnologie en machines voor de productie van flexibele zonnecellen en LED-verlichting. Voorbeelden van onze eigen producten die bijdragen aan een

35

betere leefomgeving zijn de VDL Citea Electric, onze elektrische openbaarvervoerbus, en de AGV, het hybride aangedreven havenvoertuig. Alle nieuwbouw- en renovatieprojecten van VDL worden zoveel als mogelijk duurzaam gebouwd. Wij maken onder andere gebruik van duurzame materialen, LED-verlichting die daglichtafhankelijk geregeld kan worden, koude-warmte opslag in de bodem en restwarmte uit het productieproces, zonnepanelen op daken. Ook bij het installeren van nieuwe productielijnen worden aanpassingen gedaan, die de duurzaamheid verder verbeteren. Gericht op minder materiaalgebruik, minder energieverbruik en minder belasting voor het milieu. Kortom, VDL streeft ernaar om innovatieve producten te maken die kostentechnisch zeer slim zijn geproduceerd en tevens bijdragen aan een duurzamere leefomgeving.

Innovatie Ons totale beleid is afgestemd op innoveren in producten en productiemethoden. Wij zijn continu op zoek naar de beste technieken en investeren in de meest geavanceerde machines. Dagelijks zijn we bezig met de nieuwste ontwikkelingen om onze concurrentiepositie in de wereldmarkt te verstevigen. Daarbij zien we technische innovatie als een onderdeel van innovatief ondernemerschap. Creativiteit, durf en vakmanschap zijn hierbij de sleutelwoorden. VDL Groep heeft haar hoofdkantoor in Eindhoven en een concentratie van dochterbedrijven in ZuidoostBrabant. Deze toptechnologie regio Brainport Eindhoven is een goede thuisbasis voor ons bedrijf. Hier zijn wij in staat om samen met onderwijsinstellingen, overheid en andere bedrijven technisch hoogwaardige producten en projecten tot stand te brengen. Zo hebben wij een unieke samenwerking met diverse klanten, waarin wij als toonaangevend toeleverancier door middel van open innovatie werken aan de meest vernieuwende technieken. In 2013 hebben we 79 miljoen euro uitgegeven aan research & development. Bij VDL werkten afgelopen jaar in totaal 738 mensen aan R&D gerelateerde activiteiten. In de index van Technisch Weekblad staat VDL Groep op de 12e plaats (Top 30 Bedrijfs-R&D 2014) en behoort daarmee tot de meest innovatieve ondernemingen van Nederland. Ook voor 2014 willen wij weer fors gaan inzetten op innovatie om onze positie verder te versterken.

Strategie VDL Groep streeft naar een beheerste groei, waarbij het onder controle houden van de organisatie en het op peil houden van de financiële positie voorop staan. Het beleid van VDL Groep is gericht op een voortdurende verbetering van haar concurrentiepositie. Essentieel daarbij is analyse en besparing van kosten. Ook wil VDL Groep het hoogste kwaliteitsniveau bij alle werkmaatschappijen behouden. De investeringen zijn daarom afgestemd op vernieuwing, verbetering en uitbreiding van de producten en de productiemogelijkheden. Daarnaast geven wij binnen ons personeelsbeleid prioriteit aan de interne doorstroming van medewerkers. VDL Groep hecht veel waarde aan het concurrerend blijven produceren in Nederland en Vlaams-België. Door te investeren, zowel in gedegen vakmanschap als in robotisering en automatisering, willen we onze concurrentiepositie op de internationale markt voortdurend verbeteren. Daarnaast stellen onze industriële

36

activiteiten in Oost-Europa en Azië ons in staat de specifieke wensen van de klanten - aangaande productie in deze regio’s - in te vullen. Door de verkoopvestigingen in diverse landen en het uitgebreide netwerk van importeurs en agenten kunnen we onze producten over de hele wereld verkopen. Ondanks de grootte van VDL Groep en het steeds meer internationale karakter van het bedrijf, is en blijft VDL een familievennootschap.

Vooruitzichten De omzet in het eerste kwartaal van 2014 is gestegen van 451 miljoen euro in het eerste kwartaal van 2013 naar 585 miljoen euro. Het resultaat zal tevens beduidend beter zijn dan vorig jaar eerste kwartaal. Ook de orderportefeuille is aanzienlijk hoger: 669 miljoen euro in week 13 van dit jaar ten opzichte van 485 miljoen euro vorig jaar en zal dit jaar nog verder gaan stijgen, aangezien we vanaf de zomer gaan starten met de productie van de MINI. Het aantal medewerkers is eveneens gegroeid, van 8.763 eind eerste kwartaal 2013 naar 9.472 eind eerste kwartaal 2014. Ook ten opzichte van de 9.216 medewerkers eind 2013 is het weer een nieuw record. Kortom, we verwachten dat zowel omzet, resultaat als aantal medewerkers in 2014 hoger zullen uitkomen dan in 2013. We hebben het volste vertrouwen in onze VDL Groep en zijn ervan overtuigd dat dit een succesvol jaar gaat worden. Door de inzet, kennis en kunde van onze medewerkers en de samenwerking binnen ons bedrijf, zullen we zeker in staat zijn de verwachte groei te realiseren.

Eindhoven, 16 april 2014

De Hoofddirectie, Wim van der Leegte (voorzitter) Jan Karssen Wim Maathuis Jan Mooren Theo Toussaint Rini Vermeulen

37

38

Met genoegen bieden wij aan de aandeelhouders ter vaststelling aan, het onder verantwoordelijkheid van de Hoofddirectie opgestelde jaarverslag

BERICHT VAN

2013. De daarin opgenomen jaarrekening is gecontroleerd door Govers

DE RAAD VAN

Accountants te Eindhoven en van een goedkeurende verklaring voorzien.

COMMISSARISSEN

Wij stellen de aandeelhouders voor om de jaarrekening vast te stellen en de Hoofddirectie en de Raad van Commissarissen décharge te verlenen voor het gevoerde beleid, respectievelijk het gehouden toezicht tijdens het boekjaar 2013. In 2013 vergaderde de Raad van Commissarissen vijf maal in aanwezigheid van de Hoofddirectie. Leden van de Raad hadden regelmatig één op één contacten met leden van de Hoofddirectie en met de voorzitter van de Hoofddirectie. De Raad van Commissarissen vergaderde één maal buiten aanwezigheid van de Hoofddirectie teneinde onder meer het functioneren van de Raad van Commissarissen, van haar individuele leden en van de Hoofddirectie te bespreken. Met de externe accountant vond het gebruikelijke jaarlijkse overleg plaats, bij gelegenheid waarvan is gesproken over de samenvatting van de controlebevindingen, het accountantsverslag, de rapportagesystemen en de financieel administratieve organisatie van het concern. Leden van de Raad van Commissarissen wonen jaarlijks een vergadering van de Gemeenschappelijke Ondernemingsraad bij. Jennifer Thomassen - van der Leegte is per 1 oktober 2013 als adjunct-directeur toegetreden tot het directieteam van VDL Groep. In verband hiermede is zij per deze datum gedefungeerd als lid van de Raad van Commissarissen. De Raad van Commissarissen bestaat thans uit vier personen. Binnen de Raad van Commissarissen zijn geen bijzondere commissies ingesteld. Tijdens alle vergaderingen werd in detail gesproken over de operationele en financiële gang van zaken in vergelijking met de begrotingen en overige doelstellingen van alle individuele bedrijven en van de divisies waartoe deze bedrijven behoren. Aan de orde kwamen onder meer de hoofdlijnen van het strategisch beleid, het investerings- en acquisitiebeleid, de bedrijfsresultaten, het interne beheers- en controlesysteem van het concern, het sociale beleid, de organisatie en de ontwikkeling van personeel & organisatie en management development. Voorts is met de Hoofddirectie tijdens alle vergaderingen intensief gesproken over de integratie van VDL Nedcar, met inbegrip van de afspraken met BMW Group, de aanpassingen van de fabriek en de installatie van nieuwe productielijnen. VDL Groep heeft ook in 2013 onder blijvend moeilijke marktomstandigheden een uitstekend resultaat weten te behalen. Zowel omzet als aantal medewerkers steeg naar een recordniveau. Wij spreken onze grote waardering uit naar de Hoofddirectie, de Gemeenschappelijke Ondernemingsraad en alle medewerkers voor het behaalde resultaat en voor de getoonde toewijding en inzet in 2013.

Eindhoven, 16 april 2014 De Raad van Commissarissen, Louis Deterink (voorzitter) Theo van Deursen Arie Kraaijeveld Lau Pas

39

Verklaring betreffende CONTROLE-

de samengevatte jaarrekening

VERKLARING

Bijgesloten samengevatte jaarrekening, bestaande uit de geconsolideerde balans per 31 december 2013, de geconsolideerde winst-en-verliesrekening 2013, het overzicht van de staat van herkomst en besteding van middelen over 2013 en de grondslagen van waardering en resultaatbepaling, zijn ontleend aan de gecontroleerde geconsolideerde jaarrekening 2013 van VDL Groep bv. Wij hebben een goedkeurend oordeel verstrekt bij die jaarrekening in onze controleverklaring van 16 april 2014. De samengevatte jaarrekening bevat niet alle toelichtingen die zijn vereist op basis van Titel 9 BW 2. Het kennisnemen van de samengevatte jaarrekening kan derhalve niet in de plaats treden van het kennisnemen van de gecontroleerde jaarrekening van VDL Groep bv. Verantwoordelijkheid van het bestuur Het bestuur is verantwoordelijk voor het opstellen van een samenvatting van de gecontroleerde jaarrekening in overeenstemming met de grondslagen zoals beschreven in de toelichting. Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de samengevatte jaarrekening op basis van onze werkzaamheden, uitgevoerd in overeenstemming met Nederlands Recht, waaronder de Nederlandse Standaard 810, “Opdrachten om te rapporteren betreffende samengevatte financiële overzichten”. Oordeel Naar ons oordeel is de samengevatte jaarrekening in alle van materieel belang zijnde aspecten consistent met de gecontroleerde jaarrekening van VDL Groep bv per 2013 en in overeenstemming de grondslagen zoals beschreven in de toelichting.

Eindhoven, 16 april 2014 Govers Accountants / Adviseurs Paul van Vroonhoven RA

40

VDL GROEP WERKMAATSCHAPPIJEN

41

BEHEERSMAATSCHAPPIJEN

VDL Groep bv

VDL International bv

VDL Vastgoed bv

Hoofddirectie:

Directie: VDL Groep bv

Directeur: Pieter van der Leegte

Wim van der Leegte (voorzitter)

Hoevenweg 1

Hoevenweg 1

Jan Karssen

5652 AW Eindhoven, Nederland

5652 AW Eindhoven, Nederland

Wim Maathuis

T: +31 (0)40 - 292 50 35

T: +31 (0)40 - 292 50 00

Jan Mooren

F: +31 (0)40 - 292 50 50

F: +31 (0)40 - 292 50 43

Theo Toussaint

Houdstermaatschappij buitenlandse

Onroerendgoedmaatschappij voor

Rini Vermeulen

werkmaatschappijen.

VDL-bedrijfspanden.

Adjunct-directie:

VD Leegte Beheer bv

VDL Participatie bv

Directie: VDL Groep bv

Directeur: Godfried de Jongh

Hoevenweg 1

Hoevenweg 1

5652 AW Eindhoven, Nederland

5652 AW Eindhoven, Nederland

T: +31 (0)40 - 292 50 35

T: +31 (0)40 - 292 50 35

F: +31 (0)40 - 292 50 50

F: +31 (0)40 - 292 50 50

Houdstermaatschappij Nederlandse

Participatiemaatschappij met diverse

werkmaatschappijen.

minderheidsdeelnemingen.

Pieter van der Leegte Jennifer van der Leegte Willem van der Leegte Wim van Bakel Simon Bambach Joost Govaarts Rémi Henkemans Henri Koolen Bas van der Leegte

VDL Bus Beheer bv

VDL Car Beheer bv

Hoevenweg 1

Directie: VDL Groep bv

Directie: VDL Groep bv

5652 AW Eindhoven, Nederland

Hoevenweg 1

Hoevenweg 1

T: +31 (0)40 - 292 50 00

5652 AW Eindhoven, Nederland

5652 AW Eindhoven, Nederland

F: +31 (0)40 - 292 50 50

T: +31 (0)40 - 292 50 35

T: +31 (0)40 - 292 50 35

[email protected]

F: +31 (0)40 - 292 50 50

F: +31 (0)40 - 292 50 50

www.vdlgroep.com

Houdstermaatschappij busbedrijven.

Houdstermaatschappij autoassemblage.

VDL Nederland bv Directeur: Jan Karssen Hoevenweg 1 5652 AW Eindhoven, Nederland T: +31 (0)40 - 292 50 00 F: +31 (0)40 - 292 50 01 [email protected] Ondersteuning van alle bedrijven van de groep op het gebied van financiële zaken, ICT, sociale zaken, milieu en veiligheid en communicatie.

VDL Holding Belgium nv Directeur: Leen Van de Voorde Antwerpsesteenweg 13 2630 Aartselaar, België T: +32 (0)3 - 870 55 40 F: +32 (0)3 - 870 55 45 [email protected] Ondersteuning van alle Belgische en Franse bedrijven van de groep op het gebied van administratie en personeelszaken.

42

TOELEVERINGEN

VD Leegte Metaal bv

VDS Technische Industrie bv

VDL Technics bv

Directeur: Jos Bax

Directeur: Jos van Meijl

Directeur: Hans Sanders

Handelsweg 21

Industrieweg 29

Korenmolen 2

5527 AL Hapert, Nederland

5527 AJ Hapert, Nederland

5281 PB Boxtel, Nederland

T: +31 (0)497 - 33 11 00

T: +31 (0)497 - 38 38 44

T: +31 (0)411 - 68 29 80

F: +31 (0)497 - 33 11 01

F: +31 (0)497 - 38 68 09

F: +31 (0)411 - 68 27 51

[email protected]

[email protected]

[email protected]

www.vdleegtemetaal.nl

www.vdstechnischeindustrie.nl

www.vdltechnics.nl

Specialiteit: zwaar constructiewerk en complexe

Zowel mechanisch als hydraulisch stampen, buigen

Lasersnijden 4 en 6 KW met Stopa-magazijn, cnc-

lassamenstellingen (20 lasrobots).

en trekken tot max. 800 ton met geïntegreerde

kanten, knippen, profileren en ponsen. Specialist in

Geautomatiseerde metaalbewerkingen o.a.

bewerkingen. Middelgrote en grote series van

constructiewerk en robotlassen met offline

knippen, zetten, ponsen, dieptrekken en

eenvoudige tot complexe metaaldelen met minimale

programmering. Mechanisch nabewerken tot 14

lasersnijden. Eigen gereedschapmakerij en

toleranties. Materiaaldikte 0,10-10 mm. (Robot)

meter van (complexe) lassamenstellingen.

montageafdeling.

lassen, (cnc)puntlassen, klinken, 3D-laseren,

Stampwerk tot 200 ton met hydraulische en

(geautomatiseerde) montage en (sub)assemblage.

volautomatische excenterpersen. Engineering,

VDL Gereedschapmakerij bv

projectmanagement en montage.

Directeur: Jos van Meijl

VDL Laktechniek bv

Industrieweg 29

Directeur: Cleem Rothengatter

VDL Kunststoffen bv

5527 AJ Hapert, Nederland

Meerenakkerweg 20

Directeur: Rick van Haren

T: +31 (0)497 - 38 10 62

5652 AV Eindhoven, Nederland

Industrieweg 107

F: +31 (0)497 - 38 68 09

T: +31 (0)40 - 250 19 00

5591 JL Heeze, Nederland

[email protected]

F: +31 (0)40 - 255 58 50

T: +31 (0)40 - 224 11 60

www.vdlgereedschapmakerij.nl

[email protected]

F: +31 (0)40 - 224 11 99

Zowel complexe, hoogwaardige gereedschappen

www.vdllaktechniek.nl

[email protected]

als eenvoudige gereedschappen. Complexe volg-

Staalstralen, zinkfosfateren, kataforeselakken,

www.vdlkunststoffen.com

snij-buig gereedschappen en matrijzen.

poedercoaten, natlakken, montage en

Hoogwaardige technische kunststof spuitgiet­

Serieproductie van precisieonderdelen. Cnc-5-assig

warehousing. Volledig automatische kataforese- en

componenten, 2K-spuitgiettechniek, insert en

frezen, zagen, cnc-slijpen, -draaien, -draadvonken

poedercoatlakstraat inclusief voorbehandeling

outsert moulding. Engineering, product­ontwikkeling

en -coboren. Bewerkingen worden 2D en 3D cad/

zinkfosfateren.

en projectmatige ondersteuning van klanten in

cam uitgevoerd.

ontwikkelingstrajecten. Assemblage en finishing van

VDL Belgium nv

componenten en eindproducten. Eigen

VDL TIM Hapert bv

Directeur: Marco van Tongeren

gereedschapmakerij.

Directeur: Piet Spooren

Industrielaan 15

Energieweg 2

Industriezone III - Erembodegem

Helmondse Metaal Industrie bv

5527 AH Hapert, Nederland

9320 Aalst, België

Directeur: Hans van Raak

T: +31 (0)497 - 38 38 05

T: +32 (0)53 - 83 70 90

Kleibeemd 1

F: +31 (0)497 - 38 68 65

F: +32 (0)53 - 83 61 80

5705 DP Helmond, Nederland

[email protected]

[email protected]

T: +31 (0)492 - 54 08 00

www.vdltimhapert.nl

www.vdlbelgium.com

F: +31 (0)492 - 53 79 50

Gespecialiseerd in het mechanisch bewerken van

Metaalbewerkingen zoals knippen, stampen,

[email protected]

giet- en smeedwerk en lassamenstellingen door

zetten, (robot)lassen, puntlassen. Specialiteit: cnc-

www.helmondsemetaalindustrie.nl

middel van cnc-draaibanken en (gerobotiseerde)

pijpenbuigen tot diameter 150 mm. Productie van

Metaalbewerkingen zoals knippen, zagen,

cnc-bewerkingsmachines.

geïsoleerde buizen. Gereedschapmakerij, ultrasone

stampen, zetten, pijpenbuigen, cnc-ponsen, cnc-

Assemblagewerkzaamheden.

wasinstallatie en eigen natlakstraat.

plaatsnijden en 3D-buizenlasersnijden, (robot)lassen en solderen. Plaatwerk, constructie­werk en assemblagewerkzaamheden.

43

TOELEVERINGEN

NSA Metaalindustrie bv

VDL Parree bv

RPI Componenten bv

Directeur: Bart Spackler

Directeur: Ger Stappers

Directeur: Hans de Bresser

De Run 4234

Spoorstraat 8

Nijverheidsweg 40

5503 LL Veldhoven, Nederland

5975 RK Sevenum, Nederland

3341 LJ Hendrik-Ido-Ambacht, Nederland

T: +31 (0)40 - 254 45 65

T: +31 (0)77 - 467 70 88

T: +31 (0)78 - 683 18 00

F: +31 (0)40 - 254 50 65

F: +31 (0)77 - 467 70 80

F: +31 (0)78 - 681 97 28

[email protected]

[email protected]

[email protected]

www.nsametaalindustrie.nl

www.vdlparree.com

www.rpicomponenten.nl

Plaatbewerking in al zijn facetten. Ontwikkeling,

Specialist op het gebied van hoogwaardige

Plaatbewerking: vanaf 0,5 mm in staal, rvs en

protobouw, tooling, productie en samenstellen van

technische kunststofspuitgietonderdelen,

aluminium met als specialisatie lessenaars en

plaatwerkonderdelen in o.a. rvs, aluminium en staal

metaaldelen, samenstellingen en metaal- en

framebouw van complexe samenstellingen. Alle

van enkele stuks tot middelgrote series. Zeer

kunststofcombinaties. 2K-technieken, gasinjectie, in

lasbewerkingen inclusief robotlassen, stiftlassen en

geavanceerd machinepark.

mould labeling, insert en outsert moulding.

puntlassen. Spaanloze plaat­bewerking: ponsen,

Co-designfunctie, productinnovaties,

lasersnijden, kanten en knippen. Verspaning:

NSA Apparatenbouw bv

productoptimalisatie en engineering. Eigen

draaien, frezen en boren. Montage en (mechanische)

Directeur: Pieter Aarts

gereedschapmakerij en assemblageafdeling.

assemblage.

5521 DJ Eersel, Nederland

VDL Staalservice bv

VDL Rotech srl

T: +31 (0)497 - 51 51 50

Directeur: Paul Hermans

Directeur: Silviu Nitulescu

F: +31 (0)497 - 51 76 53

Celsiusstraat 13

Zona industriala NV str. 1 nr. 5

[email protected]

6003 DG Weert, Nederland

310419 Arad, Roemenië

www.nsaapparatenbouw.com

T: +31 (0)495 - 54 08 38

T: +40 (0)257 - 25 66 43

Systeemleverancier op het gebied van (complexe)

F: +31 (0)495 - 53 98 65

F: +40 (0)257 - 22 03 00

medische, optische en mechatronische modules voor

[email protected]

[email protected]

oem- en de consumentenmarkt. Verzorgt naast

www.vdlstaalservice.nl

Metaalbewerking, gespecialiseerd in cnc-werk als

ontwikkeling, productie, testen en service ook

Het vervaardigen van klantspecifieke las­

frezen en draaien. Productie van las- en

complete logistiek en project­manage­ment. Ontwerpt

samenstellingen, laser-/plasma-/autogeen­gesneden,

assemblagewerk. Dunplaatwerk zoals knippen,

en produceert filter- en tankinstallaties voor de

gekante en mechanisch bewerkte producten.

stampen en puntlassen.

agrarische en chemische industrie.

Metaalbewerkingen zoals cnc-laser­snijden, cnc-

Sigarenmaker 8

snijbranden en cnc-plasma­snijden. Ponsen, knippen,

VDL Systems bv

VDL MPC bv

cnc-kanten, lassen (mig/mag/tig), verspanen en

Directeur: Edwin Willems

Directeur: Leo Spaan

waterstraalsnijden.

Erfstraat 3 5405 BE Uden, Nederland

Terminalweg 40 3821 AJ Amersfoort, Nederland

VDL Lasindustrie bv

T: +31 (0)413 - 25 05 05

T: +31 (0)33 - 454 29 00

Directeur: Piet Sterrenburg

F: +31 (0)413 - 25 10 25

F: +31 (0)33 - 455 59 11

Wekkerstraat 1

[email protected]

[email protected]

5652 AN Eindhoven, Nederland

www.vdlsystems.nl

www.vdlmpc.com

T: +31 (0)40 - 292 33 00

Ontwikkeling, productie en installatie van machines

Productie, montage en prototyping van complexe

F: +31 (0)40 - 251 00 50

en interne transportsystemen voor oem’ers van

plaatwerkonderdelen, mechatronische compo­nenten

[email protected]

food processing equipment. Gespecialiseerd in het

en samenstellingen. Gespecialiseerd in

www.vdllasindustrie.nl

bewerken van rvs en aluminium.

machinebouw, (cleanroom)assemblage van

Van engineering en prototype tot en met productie

hoogwaardige mechanische componenten en

van kleine en grote series. Gespecialiseerd in plaat-

VDL Postma bv

modules. Alle gangbare plaatbewerkings- en

en constructiewerk. Knippen, zagen, cnc-ponsen,

Directeur: Johan Zwarts

verspanende technieken zoals lasersnijden, ponsen,

cnc-laser­snijden, cnc-zetten, boren, tappen en frezen.

Leeuwarderstraatweg 121d

buigen, lassen, draaien, frezen, vonk­verspanen en

Tevens alle laswerk­zaamheden zoals robotlassen,

8441 PK Heerenveen, Nederland

ontvetten van metaalproducten.

lassen (mig/mag/tig), puntlassen en stiftlassen.

T: +31 (0)513 - 62 25 36 F: +31 (0)513 - 61 01 21 [email protected] www.vdlpostma.nl Plaatbewerking: lasersnijden, cnc-ponsnibbelen, knippen, kanten. Buisbewerking: cnc-buigen, walsen, (robot)lassen en verspanen. Poeder­coating inclusief chemische voorbehandeling door middel van gescheiden dompelbaden­reeks voor staal en aluminium.

44

TOELEVERINGEN

VDL Industrial Modules bv

VDL Wientjes Emmen bv

VDL ETG Eindhoven bv

Directeur: Jeroen van den Hurk

Directeur: Hans Meuleman

Directeur: Wil-jan Schutte

Brandevoortse Dreef 4

Phileas Foggstraat 30

Achtseweg Noord 5

5707 DG Helmond, Nederland

7825 AK Emmen, Nederland

5651 GG Eindhoven, Nederland

T: +31 (0)492 - 50 58 00

T: +31 (0)591 - 66 96 66

T: +31 (0)40 - 263 88 88

F: +31 (0)492 - 50 58 01

F: +31 (0)591 - 63 49 92

F: +31 (0)40 - 263 84 20

[email protected]

[email protected]

[email protected]

www.vdlindustrialmodules.nl

www.vdlwientjesemmen.nl

www.vdletg.com

Systeemleverancier voor de oem-markt.

Ontwikkeling, engineering en productie van

Realiseert systeemintegraties van mechatronische (sub)

Ontwikkeling, prototyping, precisie plaatwerk­

hoogwaardige kunststofproducten. Productie­

systemen en modules voor oem’s van hightech

productie, (cleanroom)assemblage en testen van

technieken: spuitgieten van (vezelversterkte)

kapitaalgoederen en is tevens actief op het gebied

hoogwaardige modules en systemen, met een

thermoplasten, gasinjectie, 2-componenten en

van productiemechanisatie. Systeemleverancier van

sterke focus op integrale kostprijs­beheersing,

in mould labeling. Warmpersen van thermoharders

(co-)ontwerp tot onderdelenproductie, montage en

logistiek en ketenmanagement. Ontwerpt en

(polyester) en assemblage. Producent van sheet

kwaliteitscontrole.

produceert dynamische en statische

moulding compound (smc), een met glasvezel

bewegwijzering.

versterkt kunststofhalffabricaat.

VDL Konings bv

VDL Services bv

High Tech Campus 7

Directeur: Sjoerd van de Velde

Directeur: Rob Diepstraten

5656 AE Eindhoven, Nederland

Bosstraat 93

Handelsweg 21

T: +31 (0)40 - 274 83 69

6071 XT Swalmen, Nederland

5527 AL Hapert, Nederland

F: +31 (0)40 - 274 68 79

T: +31 (0)475 - 50 01 00

T: +31 (0)497 - 38 01 00

[email protected]

F: +31 (0)475 - 50 01 01

F: +31 (0)497 - 33 11 33

www.vdletg.com

[email protected]

[email protected]

Is het startpunt voor r&d-afdelingen met ontwikkel-

www.vdlkonings.com

www.vdlservices.nl

en hardware vragen. Ondersteuning op

Ontwerp, engineering, prototyping, productie,

Reparatie, onderhoud en installatie van diverse

realisatiegebied (mechanisch, mechatronisch en

assemblage en installatie van klantspecifieke

(VDL-)producten met behulp van een 24/7 service

elektrisch) van nieuwe producten, van een eerste

mechanisaties, machines en installaties voor o.a. de

organisatie met een netwerk van monteurs door

prototype tot transfer naar volumeproductie. Eigen

film-, foam- en papierindustrie. Ontwikkeling,

heel Nederland. Tevens projectbegeleiding en

workshops zorgen voor snelheid en maakbaarheid

productie en supply chain management van

realisatie wereldwijd.

met uiterste precisie. Ontwikkel­afdelingen en start-

VDL ETG Research bv Directeur: Jadranko Dovic

ups worden geholpen met het verder

modules en systemen voor oem’s in onder andere de medische sector. Gecertificeerd lassen en grootformaat

VDL Enabling Technologies Group bv

doorontwikkelen van het product of de productie-

mechanische bewerkingen zoals draaien, frezen,

Algemeen directeur: Simon Bambach

en testmiddelen.

kotteren en boren.

Technisch directeur: Guustaaf Savenije Achtseweg Noord 5

VDL ETG Projects bv

VDL Wientjes Roden bv

5651 GG Eindhoven, Nederland

Directeur: Arie van Kraaij

Directeur: Chris Mulder

T: +31 (0)40 - 263 88 88

Hurksestraat 13

Produktieweg 9

F: +31 (0)40 - 263 82 40

5652 AH Eindhoven, Nederland

9301 ZS Roden, Nederland

[email protected]

T: +31 (0)40 - 263 82 18

T: +31 (0)50 - 502 48 11

www.vdletg.com

F: +31 (0)40 - 263 82 10

F: +31 (0)50 - 501 86 96

VDL Enabling Technologies Group richt zich op

[email protected]

[email protected]

systeemintegratie en logistiek / supply chain

www.vdletg.com

www.vdlwientjesroden.nl

management van mechatronische (sub)systemen

Ontwikkelt, produceert, monteert en installeert

Ontwikkeling, engineering en productie van

voor oem’s van hightech kapitaal­goederen. De

wereldwijd (massa)fabricage equipment voor een

hoogwaardige kunststofproducten. Diverse

algemene leiding over de zeven VDL ETG-

breed scala aan markten variërend van food en

bewerkingstechnieken zoals vacuümvormen, cnc-

vestigingen in Eindhoven, Almelo, Singapore en

medical tot solar en semicon. Dit zowel in one-offs

bewerkingen, laseren, lassen, lijmen en assemblage.

Suzhou (China) vindt plaats vanuit Eindhoven.

als roll-outs. Maakt en monteert tevens technisch

Verder worden centraal de functies op het gebied

hoogwaardige prototypes voor mechanische

van verkoop, offertemanagement, technologie &

onderdelen en complete samenstellingen met zeer

engineering en inkoop uitgevoerd.

korte doorlooptijden.

45

TOELEVERINGEN

VDL ETG Technology & Development bv

VDL ETG Singapore pte ltd

VDL Network Supplies bv

Directeur: Geert Jakobs

Directeur: Wu Yong Lin

Directeur: William van Hout

Achtseweg Noord 5

259 Jalan Ahmad Ibrahim

Handelsweg 21

5651 GG Eindhoven, Nederland

Singapore 629148

5527 AL Hapert, Nederland

T: +31 (0)40 - 263 88 88

T: +65 650 803 20

T: +31 (0)497 - 33 11 00

F: +31 (0)40 - 263 84 20

F: +65 626 574 66

F: +31 (0)497 - 33 11 01

[email protected]

[email protected]

[email protected]

www.vdletg.com

www.vdletg.com

www.vdlnetworksupplies.nl

Ontwikkelorganisatie die verantwoordelijk is voor

Realiseert systeemintegraties van mechatronische (sub)

Gespecialiseerd in productie van halffabricaten,

het ontwikkelen van hightech mechatronische (sub)

systemen en modules voor oem’s van hightech

eindproducten en aanverwante diensten voor

systemen en het verder optimaliseren van de

kapitaalgoederen en is tevens actief op het gebied

aanleg, ombouw en uitbreiding van groot­schalige

productie­processen binnen VDL ETG zodat de klant

van productiemechanisatie. Systeemleverancier van

en landelijke netwerken zoals mobiele telefonie,

een optimale oplossing krijgt aangeboden.

(co-)ontwerp tot onderdelenproductie, montage en

vaste telecom-, energie- en spoornetwerken.

kwaliteitscontrole.

VDL ETG Almelo bv

VDL Fibertech Industries bv

Directeur: Sander Verschoor

VDL ETG Suzhou ltd

Directeur: Michiel Wassink

Bornsestraat 345

Directeur: Ton de Haan

Hallenweg 15

7601 PB Almelo, Nederland

288 Su Hong Xi Road

5683 CT Best, Nederland

T: +31 (0)546 - 54 00 00

Suzhou Industrial Park,

T: +31 (0)499 - 36 76 76

[email protected]

Jiangsu P.R.C. 215021, China

F: +31 (0)499 - 36 76 75

www.vdletg.com

T: +86 512 - 85 18 89 98

[email protected]

Realiseert systeemintegraties van mechatronische (sub)

F: +86 512 - 85 18 92 88

www.vdlfibertechindustries.com

systemen en modules voor oem’s van hightech

[email protected]

Productie van kleine en grote series composieten

kapitaalgoederen en is tevens actief op het gebied

www.vdletg.com

(carbon en glasvezel versterkt kunststof) en

van productiemechanisatie. Systeemleverancier van

Realiseert systeemintegraties van mechatronische (sub)

polyurethaan. Hiermee wordt de medische markt

(co-)ontwerp tot onderdelenproductie, montage en

systemen en modules voor oem’s van hightech

bediend (patiëntentafelbladen voor röntgen- en

kwaliteitscontrole.

kapitaalgoederen en is tevens actief op het gebied

MRI-apparatuur en accessoires). Tevens ontwikkeling

van productiemechanisatie. Systeemleverancier van

en productie van hightech machineonderdelen,

(co-)ontwerp tot onderdelenproductie, montage en

lichtgewicht composietdelen en composieten

kwaliteitscontrole.

sandwichpanelen voor defensie, transportsector, luchtvaart en containerbouw.

46

AUTOASSEMBLAGE

VDL Nedcar bv Algemeen directeur: Joost Govaarts Technisch directeur: Karel Bouckaert Dr. Hub van Doorneweg 1 6121 RD Born, Nederland T: +31 (0)46 - 489 44 44 F: +31 (0)46 - 489 54 44 [email protected] www.vdlnedcar.nl Productie en assemblage van auto’s in opdracht van derden. Daarnaast productie van persdelen.

47

48

BUSSEN

VDL Bus & Coach bv

VDL Bus Venlo bv

VDL Bus & Coach France sarl

Directeur: Rémi Henkemans

Directeur: Mark Bakermans

Directeur: Frank de Leeuw

De Vest 7

Huiskensstraat 49

5, rue du Pont de la Brèche

5555 XL Valkenswaard, Nederland

5916 PN Venlo, Nederland

Z.A.E. ‘Les Grandes Vignes’

T: +31 (0)40 - 208 44 00

T: +31 (0)77 - 320 00 80

95192 Goussainville Cedex, Frankrijk

F: +31 (0)40 - 208 44 99

F: +31 (0)77 - 351 70 48

T: +33 (0)1 - 343 88 940

[email protected]

[email protected]

F: +33 (0)1 - 343 88 941

www.vdlbuscoach.com

www.vdlbuscoach.com

[email protected]

VDL Bus & Coach biedt een uitgebreid product­

Productie van mini- & midibussen voor tour- en

www.vdlbuscoach.com

programma: chassis & chassis modules, touring­cars,

openbaar vervoer, politievoertuigen, taxibussen,

Verkoop, after sales en parts voor alle

openbaarvervoerbussen, mini- & midi­bussen, speciale

luchthavenvervoer en speciaal vervoer (o.a.

VDL Bus & Coach producten in Frankrijk.

voertuigen en gebruikte bussen. VDL Bus & Coach

gehandicapten, vip) in alle mogelijke uitvoeringen.

heeft een uitgebreid, internationaal netwerk van

Tevens reparatie van autoschade aan personen- en

VDL Bus & Coach Italia srl a socio unico

vestigingen, agenten en importeurs voor onder­

bedrijfswagens onder de handelsnaam VDL Kusters

Directeur: Anno Dirksen

steuning op het gebied van sales & after sales.

als onderdeel van ABS Autoherstel.

Piazza dei Beccadori, 12

(www.absvdlkusters.nl / T: +31 (0)77 - 351 70 45)

41057 Spilamberto (MO), Italië

VDL Bus Chassis bv

T: +39 059 - 78 29 31

Directeur: Jan-Cees Santema

VDL Bus Roeselare nv

F: +39 059 - 78 59 80

Hoevenweg 1

Directeur: Peter Wouters

[email protected]

5652 AW Eindhoven, Nederland

Schoolstraat 50

www.vdlbuscoach.com

T: +31 (0)40 - 250 05 00

8800 Roeselare, België

Verkoop, after sales en parts voor alle

F: +31 (0)40 - 257 09 04

T: +32 (0)51 - 23 26 11

VDL Bus & Coach producten in Italië.

[email protected]

F: +32 (0)51 - 23 27 90

www.vdlbuscoach.com

[email protected]

VDL Bus & Coach Belgium

Ontwikkeling en assemblage van complete chassis,

www.vdlbuscoach.com

Directeur: Willem van der Leegte

chassis modules en ckd-pakketten voor

Productie van bussen voor openbaar vervoer, luxe

Schoolstraat 50

openbaarvervoerbussen en touringcars.

touringcars, vip-bussen en uitvoering van speciale

8800 Roeselare, België

projecten.

T: +32 (0)51 - 23 26 06

VDL Bus Modules bv

F: +32 (0)51 - 23 27 63

Directeur: Frank Van Geel

VDL Bus Valkenswaard bv

[email protected]

De Vest 55

Directeur: Marc van Doorn

www.vdlbuscoach.com

5555 XP Valkenswaard, Nederland

De Vest 9

Verkoop, after sales en parts voor alle VDL Bus &

T: +31 (0)40 - 208 24 24

5555 XL Valkenswaard, Nederland

Coach producten in België en Luxemburg.

F: +31 (0)40 - 208 24 25

T: +31 (0)40 - 208 46 11

[email protected]

F: +31 (0)40 - 204 20 45

VDL Bus & Coach Polska sp z oo

www.vdlbuscoach.com

[email protected]

Directeur: Bolesław Piekorz

Productie van modules voor luxe touringcars,

www.vdlbuscoach.com

Straszków 121

dubbeldekkers, vip-bussen, streekbussen en

Productie van luxe touringcars, vip-bussen, streek­

62-604 Kościelec, Polen

uitvoering van speciale projecten.

bussen en uitvoering van speciale projecten.

T: +48 (0)63 - 261 60 91

VDL Bus Heerenveen bv

VDL Bus & Coach Nederland bv

[email protected]

Directeur: Dennis van Opzeeland

Directeur: Willem van der Leegte

www.vdlbuscoach.com

Wetterwille 12

De Vest 3

Verkoop, after sales en parts voor alle

8447 GC Heerenveen, Nederland

5555 XL Valkenswaard, Nederland

VDL Bus & Coach producten in Polen.

T: +31 (0)513 - 61 85 00

T: +31 (0)40 - 208 44 90

F: +31 (0)513 - 62 97 89

F: +31 (0)40 - 208 44 85

VDL Bus & Coach Deutschland gmbh

[email protected]

[email protected]

Directeur: Silke Tödter

www.vdlbuscoach.com

www.vdlbuscoach.com

Oberer Westring 1

Productie van bussen voor het openbaar vervoer

Verkoop en after sales van alle VDL Bus & Coach

Industriegebiet West

zoals stads- en streekbussen.

producten in Nederland.

33142 Büren, Duitsland

F: +48 (0)63 - 261 04 80

T: +49 (0)2951 - 60 80 F: +49 (0)2951 - 60 82 22 [email protected] www.vdlbuscoach.com Verkoop, after sales en parts voor alle VDL Bus & Coach producten in Duitsland.

49

BUSSEN

VDL Bus & Coach Suisse gmbh

VDL Bus & Coach Danmark a/s

VDL Busland bv

Directeur: Bernard Donzé

Directeur: John Lausen

Directeur: Ton Behr

Erlenstrasse 29

Naverland 21

De Vest 3

Postfach

2600 Glostrup, Denemarken

5555 XL Valkenswaard, Nederland

2555 Brügg, Zwitserland

T: +45 70 23 83 23

T: +31 (0)40 - 208 44 60

T: +41 (0)32 - 366 65 65

F: +45 70 23 84 23

F: +31 (0)40 - 208 44 80

F: +41 (0)32 - 366 65 66

[email protected]

[email protected]

[email protected]

www.vdlbuscoach.com

www.vdlbuscoach.com

www.vdlbuscoach.com

Verkoop, after sales en parts voor alle VDL Bus &

Gespecialiseerde werkplaats voor onderhoud,

Verkoop, after sales en parts voor alle

Coach producten in Denemarken.

reparatie en schadeherstel van alle merken

VDL Bus & Coach producten in Zwitserland.

touringcars en bussen.

VDL Bus Center bv VDL Bus & Coach Czech Republic sro

Directeur: Manon Raynal

VDL Bus & Coach Service FRY-ZHN bv

Directeur: Pavel Schlosser

De Run 4232

Directeur: Ton Behr

Učňovská 177

5503 LL Veldhoven, Nederland

De Vest 3

38001 Dačice, Tsjechië

T: +31 (0)40 - 295 46 35

5555 XL Valkenswaard, Nederland

T: +420 - 384 420 348

F: +31 (0)40 - 255 78 80

T: +31 (0)40 - 208 44 60

F: +420 - 384 420 348

[email protected]

F: +31 (0)40 - 208 44 80

[email protected]

www.vdlbuscenter.com

[email protected]

www.vdlbuscoach.com

In- en verkoop van gebruikte bussen van alle

www.vdlbuscoach.com

Verkoop, after sales en parts voor alle VDL Bus &

merken en typen.

Gespecialiseerde werkplaats voor onderhoud,

Coach producten in Tsjechië en Slowakije.

reparatie en schadeherstel van touringcars, bussen

VDL Bus Center Deutschland gmbh

en overige vervoersmiddelen.

VDL Bus & Coach South Africa pty ltd

Directeur: Burkhard Gieffers / Manon Raynal

Directeur: Sam Mansingh / Jan-Cees Santema

Oberer Westring 2

VDL Parts bv

Isando Business Park

Industriegebiet West

Directeur: Peter Schellens

Unit H1

33142 Büren, Duitsland

De Run 5410

Cnr Gewel & Hulley Street

T: +49 (0)2951 - 98 920

5504 DE Veldhoven, Nederland

1600

F: +49 (0)2951 - 76 53

T: +31 (0)40 - 208 41 00

Isando, Zuid-Afrika

[email protected]

F: +31 (0)40 - 204 88 22

T: +27 (0)11 - 392 14 70

www.vdlbuscenter.com

[email protected]

F: +27 (0)11 - 392 43 93

In- en verkoop van gebruikte bussen van alle

www.vdlparts.com

[email protected]

merken en typen.

Verantwoordelijk voor de wereldwijde in- en

www.vdlbuscoach.com

verkoop, logistiek en informatievoorziening van alle

Verkoop, after sales en parts voor alle

VDL Bus Center France sarl

originele VDL Bus & Coach spare parts en daaraan

VDL Bus & Coach producten in Zuid-Afrika.

Directeur: Manon Raynal

gerelateerde accessoires.

5, rue du Pont de la Brèche

VDL Bus & Coach Serbia doo

Z.A.E. ‘Les Grandes Vignes’

Advanced Public Transport Systems bv

Directeur: Branislav Radovanović

95192 Goussainville Cedex, Frankrijk

Directeur: Ruud Bouwman

Gandijeva 99d

T: +33 (0)1 - 39 33 99 00

Steenovenweg 1

11070 Belgrado, Servië

F: +33 (0)1 - 34 38 93 42

5708 HN Helmond, Nederland

T: +381 11 2166 525

[email protected]

T: +31 (0)492 - 56 20 13

F: +381 11 3189 760

www.vdlbuscenter.com

F: +31 (0)492 - 56 23 38

[email protected]

In- en verkoop van gebruikte bussen van alle

[email protected]

www.vdlbuscoach.com

merken en typen.

www.vdlbuscoach.com

Verkoop, after sales en parts voor alle

Ontwikkeling, productie en verkoop van systemen

VDL Bus & Coach producten in Servië.

voor hoogwaardig openbaar vervoer.

50

EINDPRODUCTEN

VDL Agrotech bv

VDL Steelweld UK

VDL Klima bv

Directeur: Brian van Hooff

Directeur: Darren Dowsett / Peter de Vos

Directeur: Wim Jenniskens

Hoevenweg 1

Unit 1-3, The Barford Exchange

Meerenakkerweg 30

5652 AW Eindhoven, Nederland

Wellesbourne Road, Barford,

5652 AV Eindhoven, Nederland

T: +31 (0)40 - 292 55 00

Warwickshire, CV35 8AQ, Groot-Brittannië

T: +31 (0)40 - 298 18 18

F: +31 (0)40 - 292 55 01

T: +44 (0)1926 - 2 47 10

F: +31 (0)40 - 298 18 00

[email protected]

[email protected]

[email protected]

www.vdlagrotech.com

www.vdlsteelweld.com

www.vdlklima.com

Stalinrichtingen ten behoeve van de intensieve

Ontwerp, productie, installatie en service van

Ontwikkeling en productie van warmtewisselaars

veehouderij, inclusief engineering en opbouw van

gerobotiseerde productieautomatiserings­systemen

(o.a. lucht/lucht en lucht/water koelers, boxcoolers

turnkey-projecten. Systemen voor mestdroging.

met een breed scala aan handling-, assemblage- en

en buizenwarmte­wisselaars) en ventilatiesystemen

verbindingstechnieken voor industriële

voor diverse applicaties, zoals (elektrische)

toepassingen o.a. voor de automotive industrie.

voortstuwingsystemen, energiegeneratoren en

VDL Industrial Products bv

transformatoren.

Directeur: Carlos Ooijen Hoevenweg 3

VDL Steelweld Deutschland gmbh

5652 AW Eindhoven, Nederland

Directeur: Peter de Vos

Klima Warmtetechniek nv

T: +31 (0)40 - 292 55 80

Max Planck Straße 38

Directeur: Wim Jenniskens

F: +31 (0)40 - 292 55 02

50858 Köln, Duitsland

Buitenheide 4

[email protected]

T: +49 (0)2234 - 988 23 110

3930 Hamont-Achel, België

www.vdlindustrialproducts.com

F: +49 (0)2234 - 988 23 122

T: +32 (0)11 - 80 47 00

Verkoop en service van componenten voor

[email protected]

F: +32 (0)11 - 66 12 40

afzuiginstallaties en stortgoedbehandeling zoals

www.vdlsteelweld.com

[email protected]

modulaire buissystemen, roterende sluizen,

Ontwerp, productie, installatie en service van

www.vdlklima.com

ventilatoren, cyclonen, wissel- en vlinderkleppen en

gerobotiseerde productieautomatiserings­systemen

Productiebedrijf van de producten van VDL Klima.

triltransporteurs. Daarnaast verkoop en service van

met een breed scala aan handling-, assemblage- en

complete systemen voor explosie- en

verbindingstechnieken voor industriële

VDL Klima France sarl

brandbeveiliging van industriële processen.

toepassingen o.a. voor de automotive industrie.

Directeur: Pascal Pécuchet

VDL Steelweld bv

VDL Steelweld Sweden ab

Chateau Rouge

Directeur: Peter de Vos

Directeur: Peter de Vos

59708 Marcq en Baroeul, Frankrijk

Terheijdenseweg 169

Flygfältsgatan 16A

T: +33 (0)320 - 65 91 65

4825 BJ Breda, Nederland

423 37 Torslanda, Zweden

F: +33 (0)320 - 65 91 60

T: +31 (0)76 - 579 27 00

T: + 46 (0)733 90 90 83

[email protected]

F: +31 (0)76 - 587 47 54

[email protected]

www.vdlklima.com

[email protected]

www.vdlsteelweld.com

Ontwikkeling en verkoop van warmtewisselaars,

www.vdlsteelweld.com

Ontwerp, productie, installatie en service van

koelinstallaties voor de elektromechanische

Ontwerp, productie, installatie en service van

gerobotiseerde productieautomatiserings­systemen

industrie en voor algemene industriële processen.

gerobotiseerde productieautomatiseringssystemen

met een breed scala aan handling-, assemblage- en

met een breed scala aan handling-, assemblage- en

verbindingstechnieken voor industriële

VDL KTI nv

verbindings­technieken voor industriële toepassingen

toepassingen o.a. voor de automotive industrie.

Directeur: William van Hout

276 Avenue de la Marne

o.a. voor de automotive industrie. Tevens actief in

Nijverheidsstraat 10

de productontwikkeling, prototypebouw en

Hapro International bv

Industrial Area II

productie van speciale machines en serie­productie

Directeur: Dick van de Linde

2400 Mol, België

van mechatronische modules en systemen, o.a.

Fleerbosseweg 33

T: +32 (0)14 - 34 62 62

voor toepassingen in industriële voertuigtechniek

4421 RR Kapelle, Nederland

F: +32 (0)14 - 34 62 63

en landbouwvoertuigen.

T: +31 (0)113 - 36 23 62

[email protected]

F: +31 (0)113 - 36 23 99

www.vdlkti.be

[email protected]

Ontwikkeling en productie van onderdelen voor

www.hapro.com

industriële fornuizen (convectie/straling) alsmede

Ontwikkeling, productie en assemblage van zonne­

complete fornuizenmodulen, drukvaten,

banken voor zowel consumenten­markten als

warmtewisselaars, skids en scheidingsmodulen voor

professionele zonnestudio’s. Verkoop van accessoires

de chemische, petrochemische, olie- en

voor de bruiningsmarkt. Ontwikkeling, productie en

gasindustrie. Productie van hoogspanningsmasten.

assemblage van autodakkoffers en fietsdragers.

51

EINDPRODUCTEN

VDL Delmas gmbh

VDL Weweler bv

PMB-UVA International bv

Directeur: Jörg Nelius

Directeur: Dick Aalderink

Directeur: Marius Ponten

Breitenbachstraße 10

Ecofactorij 10

Meerenakkerweg 32

13509 Berlijn, Duitsland

7325 WC Apeldoorn, Nederland

5652 AV Eindhoven, Nederland

T: +49 (0)30 - 438 09 20

T: +31 (0)55 - 538 51 00

T: +31 (0)40 - 282 50 00

F: +49 (0)30 - 438 09 226

[email protected]

F: +31 (0)40 - 282 50 01

[email protected]

www.vdlweweler.nl

[email protected]

www.vdldelmas.de

Ontwikkeling, productie en verkoop van luchtveer-

www.pmb-uva.com

Ontwikkeling, productie en verkoop van

en asliftsystemen voor producenten van assen,

Ontwikkeling, productie, verkoop en service voor

warmtewisselaars, koelinstallaties en gerelateerde

trailers, trucks en bussen.

de tabaks- en verpakkingsindustrie. Machines voor

aggregaten voor industriële toepassingen.

de productie en het verpakken van sigaren.

Weweler-Colaert nv

Verticale vorm-, vul- en sluitmachines voor onder

VDL Containersystemen bv

Directeur: Jacques Colaert

andere de levensmiddelen-, dierenvoeding- en

Directeur: Frans van Dommelen

Beneluxlaan 1-3

wasmiddelenbranche.

Industrieweg 21

8970 Poperinge, België

5527 AJ Hapert, Nederland

T: +32 (0)57 - 34 62 05

VDL USA inc

T: +31 (0)497 - 38 70 50

F: +32 (0)57 - 34 62 08

Directeur: George van Bergen

F: +31 (0)497 - 38 68 55

[email protected]

8111 Virginia Pine Ct.

[email protected]

www.weweler.eu

Richmond VA 23237, USA

www.vdlcontainersystemen.com

Ontwikkeling, productie en verkoop van blad- en

T: +1 804 - 275 80 67

Ontwikkeling, productie, verkoop, reparatie en

paraboolveren voor de automotive industrie.

F: +1 804 - 271 30 96

opbouw van hydraulische containerhandling­

Distributie van technisch hoogwaardige onder­delen

[email protected]

systemen (haakarm-, portaalarm- en kabelinstallaties),

voor vrachtwagens, aanhangwagens en bussen.

www.vdlusa.com

containeraanhangers en containers. Ontwikkeling,

Verkoop en service voor VDL-producten in Noord-

productie, verkoop en reparatie van spreaders en

VDL Weweler Parts bv

AGV’s voor de handling van 20, 40 en 45 voets iso

Directeur: Danny Orgers

containers.

Kanaal Zuid 120

VDL Middle East fzco

7332 BD Apeldoorn, Nederland

Directeur: Rémi Henkemans

VDL Containersysteme gmbh

T: +31 (0)55 - 538 04 00

5WA (West Ring)

Directeur: Frans van Dommelen

F: +31 (0)55 - 538 04 09

Dubai Airport Free Zone,

Oberer Westring 2

[email protected]

Verenigde Arabische Emiraten

33142 Büren, Duitsland

www.vdlwewelerparts.nl

Verkoop, after sales en service voor

T: +31 (0)497 - 38 70 50

Distributie van technisch hoogwaardige onderdelen

VDL-producten in het Midden-Oosten.

F: +31 (0)497 - 38 68 55

voor vrachtwagens, aanhang­wagens en bussen.

[email protected] www.vdlcontainersystemen.com

Truck & Trailer Industry as

Verkoop en after sales van containerhandling-

Directeur: Øyvind Stenersen

systemen en containeraanhangers in Duitsland.

Persveien 20 0581 Oslo, Noorwegen T: +47 (0)23 - 03 96 00 F: +47 (0)23 - 03 96 01 [email protected] www.tti.no Verkoop vanuit vier filialen in Noorwegen van VDL Weweler veersystemen en reserve­onderdelen voor vrachtwagens, trailers en bussen.

52

Amerika.

VDL GROEP JAARREKENING 2013

53

GECONSOLIDEERDE BALANS (x 1.000 euro)

Activa

31 december 2013

31 december 2012

Vaste activa Immateriële vaste activa Goodwill

398

481

Materiële vaste activa Bedrijfsgebouwen en terreinen

462.728

421.228

Machines en installaties

82.287

88.180

Andere vaste bedrijfsmiddelen

36.373

36.766



581.388 546.174

Financiële vaste activa Deelnemingen Overige financiële vaste activa

41.827 35.033 3.493

2.579

45.320 37.612



Vlottende activa

Voorraden Grond- en hulpstoffen

96.961

136.099

Onderhanden werk en projecten

178.905

35.227

Gereed product en handelsgoederen

109.364

98.766



385.230 270.092

Vorderingen Handelsdebiteuren

255.007 308.085

Belastingen

10.297 0

Overige vorderingen en overlopende activa

9.316

19.444

274.620 327.529

Liquide middelen



54

95.923

221.781

1.382.879 1.403.669

Passiva

31 december 2013

31 december 2012

Groepsvermogen

Eigen vermogen

854.350

788.049

Aandeel derden

0

431







854.350

788.480



Voorzieningen

Voor pensioenen

1.545

1.527

Voor garantieverplichtingen

28.892

27.415

Voor latente belastingen

36.585

42.630

Overige voorzieningen

81.011

142.013







148.033

213.585



Langlopende schulden

77.632

Schulden aan kredietinstellingen

143.646



Kortlopende schulden

Schulden aan kredietinstellingen Schulden aan leveranciers

12.200

17.914

174.948

145.983

Belastingen en premies sociale verzekeringen

26.286

20.449

Overige schulden en overlopende passiva

89.430

73.612







302.864



257.958







1.382.879 1.403.669



55

GECONSOLIDEERDE WINST- EN VERLIESREKENING (x 1.000 euro)



Netto omzet

2013

2012

1.632.108

1.628.857

139.832

-34.914

1.019

2.425

95.678

8.825

Wijzigingen in voorraden Eigen bedrijfswerk Overige bedrijfsopbrengsten

Som der bedrijfsopbrengsten

1.868.637

1.605.193

Kosten van grond- en hulpstoffen

941.409

854.994

Kosten uitbesteed werk en andere externe kosten

273.455

235.580

Lonen en salarissen

389.654

303.094

Sociale lasten en overige personeelskosten

102.141

80.201

Afschrijvingen op (im)materiële vaste activa

47.326

32.490

Overige bedrijfskosten

19.042

11.427



Som der bedrijfslasten

Bedrijfsresultaat Financiële lasten

Resultaat uit gewone bedrijfsvoering

1.773.027

1.517.786

95.610

87.407

-5.349

-9.045

90.261

78.362

7.766

-2.683

Resultaat niet-geconsolideerde deelnemingen

Resultaat voor belastingen

98.027

75.679

Belastingen

-7.341 -19.923

Aandeel derden

-2.104

999



Resultaat na belastingen

56

88.582

56.755

STAAT VAN HERKOMST EN BESTEDING DER MIDDELEN (x 1.000 euro)



2013 2012



Herkomst der middelen

Resultaat

88.582

56.755

Afschrijvingen (im)materiële vaste activa

47.326

32.490

99

158.420

Mutatie geconsolideerde deelnemingen Mutatie overige financiële vaste activa

826

751

Opgenomen langlopende leningen

-

110.000

Mutatie voorzieningen

-

27.623







136.833 386.039



Besteding der middelen

Aandeel derden

431

981

82.457

61.546

Aflossing langlopende leningen

66.014

22.358

Mutatie voorzieningen

67.290

-

6.796

10.292

22.380

21.251

Investeringen minus desinvesteringen

Mutatie niet-geconsolideerde deelnemingen Overige mutaties eigen vermogen





245.368 116.428





Mutatie werkkapitaal

-108.535

269.611



57

Algemeen GRONDSLAGEN

Toepasbaarheid grondslagen De jaarrekening is opgesteld volgens de bepalingen van Titel 9 Boek 2 BW. De waardering van activa en passiva en de bepaling van het resultaat vinden plaats op basis van historische kosten. Tenzij bij de desbetreffende grondslag voor de specifieke balanspost anders wordt vermeld, worden de activa en passiva gewaardeerd volgens het kostprijsmodel. Baten en lasten worden toegerekend aan het jaar waarop ze betrekking hebben. Winsten worden slechts opgenomen voor zover zij op balansdatum zijn gerealiseerd. Verplichtingen en mogelijke verliezen die hun oorsprong vinden voor het einde van het verslagjaar, worden in acht genomen indien zij voor het opmaken van de jaarrekening bekend zijn geworden. De toelichtingen verstrekt op de geconsolideerde balans en winst- en verliesrekening zijn ook van toepassing op de vennootschappelijke balans en winst- en verliesrekening, tenzij anders vermeld. Consolidatie In de geconsolideerde jaarrekening van VDL Groep bv zijn de financiële gegevens verwerkt van de tot de groep behorende maatschappijen en andere rechtspersonen waarop een overheersende zeggenschap kan worden uitgeoefend of waarover de centrale leiding wordt gevoerd. De geconsolideerde jaarrekening is opgesteld met toepassing van de grondslagen voor de waardering en de resultaatbepaling van VDL Groep bv. De financiële gegevens van de groepsmaatschappijen en de andere in de consolidatie betrokken rechtspersonen en vennootschappen zijn volledig in de geconsolideerde jaarrekening opgenomen onder eliminatie van de onderlinge verhoudingen en transacties. Belangen van derden in het vermogen en in het resultaat van groepsmaatschappijen zijn afzonderlijk in de geconsolideerde jaarrekening tot uitdrukking gebracht. Verwerving van deelnemingen in groepsmaatschappijen De resultaten van nieuw verworven groepsmaatschappijen en de andere in de consolidatie meegenomen rechtspersonen en vennootschappen worden geconsolideerd vanaf de overnamedatum. Op die datum worden de activa, voorzieningen en schulden gewaardeerd tegen de reële waarden. De resultaten van afgestoten deelnemingen, respectievelijk deelnemingen die niet meer voldoen aan de criteria van groepsmaatschappijen, worden in de consolidatie verwerkt tot het tijdstip waarop de groepsrelatie wordt verbroken. Verschillen tussen de verkrijgingsprijs en het aandeel in de netto-vermogenswaarde van de in het boekjaar verworven deelnemingen worden, indien er sprake is van goodwill, geactiveerd onder de immateriële vaste activa en afgeschreven over de economische levensduur. Indien er sprake is van een negatieve goodwill wordt voor de verschillen tussen de verkrijgingsprijs en het aandeel in de netto-vermogenswaarde een wettelijke reserve gevormd. Vreemde valuta In de balans worden de bedragen in vreemde valuta herleid tot bedragen in euro’s tegen vaste koersen die de per balansdatum geldende valutakoersen benaderen. Koersverschillen die ontstaan doordat groepsmaatschappijen vorderingen op of schulden aan derden of onderling hebben, worden ten gunste of ten laste van de winst- en verliesrekening gebracht. Koersverschillen die ontstaan bij de herleiding in euro’s van het eigen vermogen van deelnemingen worden als omrekeningsverschillen rechtstreeks ten gunste of ten laste van het eigen vermogen gebracht. In de winst- en verliesrekening worden omzet, kosten en resultaten van deelnemingen herleid tot euro’s tegen vaste koersen die de per balansdatum geldende valutakoersen benaderen.

58

Waarderingsgrondslagen voor de balans Immateriële vaste activa De immateriële vaste activa betreffen de kosten van goodwill bij overname. De goodwill is gewaardeerd tegen het verschil tussen de verkrijgingsprijs en het aandeel in de netto-vermogenswaarde van de overgenomen deelnemingen, verminderd met de cumulatieve afschrijvingen en eventuele bijzondere waardeverminderingen. De afschrijvingstermijn bedraagt 10 jaar en gaat in vanaf de aanvang van het boekjaar waarin de kosten van goodwill zijn ontstaan. Negatieve goodwill is gerubriceerd onder de wettelijke reserves. Materiële vaste activa De bedrijfsgebouwen en -terreinen worden gewaardeerd tegen actuele waarde op basis van taxaties tegen onderhandse verkoopwaarde bij voortgezet gebruik kosten koper onder aftrek van afschrijvingen, rekening houdend met de vermoedelijke gebruiksduur van de betreffende activa. De bedrijfsgebouwen en -terreinen zijn in 2010 geherwaardeerd tegen taxatiewaarden per december van dat jaar. Taxatie heeft plaatsgevonden door een onafhankelijke deskundige waarbij de income capitalization methode is gehanteerd. Bij optredende herwaardering van gebouwen is rekening gehouden met een belastinglatentie van 15%. De overige materiële vaste activa worden gewaardeerd tegen aanschaffingsprijzen onder aftrek van afschrijvingen, rekening houdend met de vermoedelijke gebruiksduur. De verwachte gebruiksduur per categorie is: Bedrijfsgebouwen:

20 - 33 jaar

Verbouwingen en voorzieningen:

5 - 20 jaar

Machines en installaties:

5 - 10 jaar

Andere vaste bedrijfsmiddelen:

5 - 7 jaar

Op de investeringen gedurende het verslagjaar wordt naar gelang van tijd afgeschreven. Kosten van herstel en onderhoud worden rechtstreeks ten laste van het resultaat gebracht. Financiële vaste activa Deelnemingen worden gewaardeerd op het aandeel in de netto-vermogenswaarde. Bij de bepaling hiervan wordt de waarde van activa en passiva en de resultaten vastgesteld conform de grondslagen van deze jaarrekening, voor wat betreft de deelnemingen waarin de vennootschap de beslissende zeggenschap heeft. De vorderingen op groepsmaatschappijen en minderheidsdeelnemingen en de overige financiële vaste activa worden gewaardeerd tegen nominale waarde dan wel lagere marktwaarde. Onder de financiële vaste activa is tevens een gedeelte van de latente belastingvorderingen vanwege beschikbare voorwaartse verliescompensatie opgenomen welke niet kunnen worden gesaldeerd met latente belastingverplichtingen. Naar verwachting zal deze latente belastingvordering niet op korte termijn worden verrekend. Voor de waarderingsgrondslagen wordt verwezen naar de paragraaf ‘latente belastingvorderingen en -verplichtingen’. Voorraden De voorraden grond- en hulpstoffen worden gewaardeerd tegen vaste verrekenprijzen, gebaseerd op de laatst bekende inkoopprijs vermeerderd met diverse opslagen. Indien noodzakelijk wordt een voorziening voor incourantie gevormd. Het onderhanden werk (inclusief halffabricaten en ontwikkelingskosten voor nieuwe producten) wordt gewaardeerd tegen de verwerkte materialen en gewerkte uren op basis van integrale kostprijs, onder aftrek van een voorziening voor incourante voorraden en te verwachte verliezen. Gefactureerde termijnen worden in mindering gebracht. De voorraden gereed product en handelsgoederen worden gewaardeerd tegen kostprijs of vaste verrekenprijs, welke gebaseerd is op de laatst bekende inkoopprijs vermeerderd met diverse opslagen. Indien noodzakelijk wordt een voorziening voor incourantie gevormd. Onderhanden projecten De onderhanden projecten in opdracht van derden worden gewaardeerd tegen de gerealiseerde projectkosten vermeerderd met de toegerekende winst en verminderd met verwerkte verliezen en gedeclareerde termijnen. De toegerekende winst wordt bepaald middels individuele beoordeling van het uitgevoerde deel van het project. Indien het resultaat op een onderhanden

59

project niet op betrouwbare wijze kan worden ingeschat, wordt geen winst toegerekend. De projectkosten omvatten de direct op het project betrekking hebbende kosten, de kosten die toerekenbaar zijn aan projectactiviteiten in het algemeen en toewijsbaar zijn aan het project en andere kosten die contractueel aan de opdrachtgever kunnen worden toegerekend. Vorderingen De vorderingen, waaronder begrepen belastingen en overlopende activa, worden bij eerste verwerking opgenomen tegen de reële waarde en vervolgens gewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs. De reële waarde en geamortiseerde kostprijs zijn gelijk aan de nominale waarde. Noodzakelijk geachte voorzieningen voor het risico van oninbaarheid worden in mindering gebracht. Deze voorzieningen worden bepaald op basis van individuele beoordeling van de vorderingen. Onder de vorderingen is tevens een gedeelte van de latente belastingvorderingen vanwege beschikbare voorwaartse verliescompensatie opgenomen welke niet kunnen worden gesaldeerd met latente belastingverplichtingen. Naar verwachting zal deze latente belastingvordering op korte termijn worden verrekend. Voorzieningen De voorziening voor pensioenverplichtingen is gewaardeerd tegen de contante waarde. De overige voorzieningen hebben met name betrekking op voorzieningen uit hoofde van garantieverplichtingen, overbrugging, reorganisatie, onderhoud gebouwen, bodemsanering en jubileumuitkeringen. De voorzieningen zijn opgenomen tegen de nominale waarde van de geraamde verplichtingen. Latente belastingvorderingen en -verplichtingen De latente belastingverplichtingen hebben betrekking op toekomstige belastingverplichtingen, voortvloeiend uit de verschillen tussen de waardering van de activa en passiva volgens de balans en de fiscale waardering van de betreffende posten. Latente belasting­verplichtingen worden berekend naar het tarief van de vennootschapsbelasting en voor wat betreft de herwaardering van bedrijfs­gebouwen tegen een tarief van 15%. De latente belastingvorderingen hebben betrekking op toekomstige belastingvorderingen vanwege beschikbare voorwaartse verliescompensatie en zijn berekend op basis van het tarief van de vennootschapsbelasting. Indien en voorzover er een juridische basis beschikbaar is, zijn de latente belastingvorderingen wegens beschikbare voorwaartse verliescompensatie gesaldeerd met de latente belastingverplichtingen. Indien saldering niet mogelijk is, zijn de latente belastingvorderingen o ­ pgenomen onder de financiële vaste activa dan wel onder de vorderingen, afhankelijk van het te verwachten verrekeningsmoment. Overige activa en passiva De overige activa en passiva worden nominaal gewaardeerd.

Grondslagen voor de resultaatbepaling



Rekening houdend met vermelde grondslagen, wordt het resultaat bepaald als het verschil tussen de opbrengstwaarde van geleverde goederen en diensten en de kosten en andere lasten over het boekjaar, gewaardeerd tegen historische kostprijzen. De winst wordt als gerealiseerd beschouwd op moment van levering en bij onderhanden projecten overeenkomstig de waarderingsgrondslag daarvan. Verliezen worden genomen zodra ze voorzienbaar zijn. Resultaat niet-geconsolideerde deelnemingen Resultaten van niet-geconsolideerde deelnemingen worden verantwoord overeenkomstig de netto-vermogenswaardemethode. Belastingen De belasting over het resultaat wordt berekend naar het voor het betreffende boekjaar geldende nominale tarief, waarbij rekening wordt gehouden met fiscale faciliteiten.

60

VDL GROEP JAARVERSLAG 2013