Groep Rechtsbijstandverzekering SRK Rechtsbijstand
Jaarverslag 2013
Terugblik van de Raad van Commissarissen
Klanttevredenheid Het afgelopen jaar bewees SRK haar toegevoegde
Wij blikken terug op het 48-ste boekjaar in het
waarde als uitvoerder van onze verzekeringen
bestaan van de Groep en de Stichting SRK
ruimschoots. Veel van onze verzekerden deden
Rechtsbijstand.
noodgedwongen een beroep op de verzekering voor hun arbeidszaak of anderszins. SRK deed
Gewijzigde omgeving voor SRK Rechtsbijstand
waar zij goed in is, namelijk kwalitatief hoogstaande
Door de economische crisis beseft iedereen dat de
rechtshulp verlenen en dat werd blijkens de hogere
wereld is veranderd. Marktgroei is niet meer
tevredenheidsscore gewaardeerd.
vanzelfsprekend en de bakens moeten worden verzet. Dit geldt ook voor SRK, dat voor haar
Directie
activiteiten afhankelijk is van de verzekeringsmarkt.
Het directieteam is per 1 januari 2013 uitgebreid
Wil zij succesvol blijven dan moeten nieuwe
met mevrouw S.W.M. Kreuger MBA, in de functie
markten worden aangeboord. Om die reden is een
van directeur Human Resources. Met ingang van 1
strategisch plan vastgesteld en in het komende jaar
februari 2014 heeft de directeur Rechtshulp
wordt dit plan verder uitgewerkt. Het afgelopen jaar
mevrouw mr. I.A.J.M. Heikens SRK Rechtsbijstand
is door ons in nauwe samenwerking met de directie
verlaten. Haar functie wordt ad interim vervuld door
veel aandacht besteed aan de voorbereiding van
de heer mr. P.C.M. Leermakers, algemeen
SRK op deze noodzakelijke verandering. Wij stellen
directeur, en de heer mr. P. Hoogenberg, manager
met genoegen vast dat SRK startklaar is. Omdat de
Letsel. Per 1 januari 2014 is het directieteam
effecten van de vrije advocaatkeuze nog niet helder
uitgebreid met mevrouw G. Gesink in de functie
zijn heeft SRK de implementatie van de nieuwe
van directeur Commercie.
strategie getemporiseerd. Jaarrekening Vrije advocaatkeuze
De jaarrekening 2013 is gecontroleerd en van een
De ontwikkelingen omtrent de juridische uitleg van
goedkeurende controleverklaring voorzien door
het recht op vrije advocaatkeuze in de
Baker Tilly Berk accountants en door ons
polisvoorwaarden zijn niet positief. Op 7 november
vastgesteld op 7 maart 2014.
2013 deed het Hof van Justitie van de Europese Unie een uitspraak over de reikwijdte van de vrije
Slot
keuze, die verzekerden hebben bij een juridische
Tot slot spreken wij onze waardering uit voor de
procedure. Een verruiming van deze keuze heeft
grote inzet van de directie en medewerkers SRK in
direct invloed op de uitvoeringskosten van SRK.
het afgelopen jaar. SRK is een gezonde
Om de effecten op de kosten zoveel mogelijk te
onderneming. Wij hebben er alle vertrouwen in dat
beperken past SRK haar bedrijfsvoering aan. SRK
SRK zich de komende jaren positief verder
zet maximaal in op kwaliteit om met haar juristen
ontwikkelt als juridische dienstverlener.
en advocaten zoveel mogelijk zaken in eigen huis te behandelen. Op deze wijze draagt SRK bij aan
drs. L. Balkema, voorzitter (vanaf 13 februari 2013)
het betaalbaar houden van het rechtsbijstands-
mr. L.A.A. Bechtold
product en daarmee aan het recht van de
mw mr. S.W.C. Mauritsz
verzekerde consument op rechtshulp.
drs. G.W. Bouwmeester drs. J.M.J. Cillessen Pagina 1 van 23
Verslag van de directie
blijven door onder andere overheidsbezuinigingen en een beperkt consumentenvertrouwen.
De financiële crisis sinds 2008 is het begin van een langdurige periode van economische tegenwind in
Medewerkers
Nederland. Gelukkig zijn er recent duidelijke
In 2013 daalde ten opzichte van 2012 het aantal
signalen dat een geleidelijk herstel is ingezet. De
medewerkers in dienst van SRK. Het gemiddeld
conjuncturele situatie heeft niet zo zeer invloed
aantal FTE daalde met 2,0% van 298 naar 292. Het
gehad op ons totale werkaanbod maar meer op de
ziekteverzuim in 2013 is 4,7% en is daarmee 0,9%
gevarieerdheid van het aanbod van zaken. In totaal
lager dan het verzuim in 2012.
zijn er bijna 40.000 nieuwe zaken gemeld. In vergelijking met het jaar 2012 is het aantal nieuwe
De medewerkers van SRK zijn in te delen in een
zaken per saldo met circa 1% gedaald, als gevolg
aantal hoofdcategorieën. In de volgende tabel is dit
van het eerder gemelde vertrek per 1 januari 2013
weergegeven.
van London en een hoger aantal nieuwe FTE aantallen (gemiddeld)
meldingen.
2013
2012
3,0
2,9
34,8
32,4
Rechtshulp
254,6
263,1
Totaal
292,4
298,4
Positie SRK
Directie
De positionering van SRK in de markt als juridische
Staf
dienstverlener bleef onveranderd. Door de toenemende concentratie van verzekeraars en verzadiging op de verzekeringsmarkt loopt SRK meer risico in de continuering van de bedrijfsvoering. Dit risico is tijdig onderkend en er is een strategisch plan ontwikkeld. Het plan omvat een strategische wijziging van onze positionering. Uitvoering van dit plan is als gevolg van de vrije advocaatkeuze getemporiseerd. Het plan zal uiteindelijk leiden tot een stevig fundament onder de bedrijfsvoering van SRK. In 2014 neemt SRK actie voor een juridische herstructurering.
Medewerkerstevredenheid Periodiek meet SRK de tevredenheid onder de medewerkers. Immers de medewerkers zijn de basis van onze onderneming en de onmisbare schakel in een optimale dienstverlening naar onze klanten. Het afgelopen jaar hielden wij een medewerkerstevredenheidsonderzoek. Deze enquête leverde een positief beeld op. Het
Ontwikkelingen binnen SRK Rechtsbijstand In totaal zijn er bijna 40.000 nieuwe zaken gemeld. Door de malaise in diverse sectoren van onze
rapportcijfer voor algemene tevredenheid onder de medewerkers steeg naar 7,6.
Kernwaarden
economie is ons werkaanbod gewijzigd. Het aandeel arbeidszaken in het totaal aantal zaken is de afgelopen jaren gestegen. Tegelijkertijd is er sprake van een licht dalende trend van het aantal zaken gerelateerd aan wonen, contracten, verkeer en letsel. Ongetwijfeld zal aantrekkende bedrijvigheid deze mix van meldingen weer veranderen. Anderzijds zijn er signalen in de markt dat het aanbod van arbeidszaken voorlopig hoog zal Pagina 2 van 23
SRK besteedde in het afgelopen jaar wederom veel aandacht aan de verdere toepassing van de kernwaarden (passie, proactief, verantwoordelijk en duidelijk). Onze medewerkers ervaren deze kernwaarden inmiddels als leidraad voor hun handelen en versterken daarmee het SRK-gevoel.
Telewerken
Keurmerk Klantgericht Verzekeren
Vanaf juni 2013 is telewerken op beperkte schaal
Eind 2012 is door de Stichting Toetsing
geïntroduceerd. Ongeveer 100 van onze
Verzekeraars (Stv) getoetst in welke mate SRK
medewerkers maken nu gebruik van de
voldoet aan het keurmerk Klantgericht Verzekeren.
mogelijkheid om thuis te werken. De medewerkers
Bijzonder trots zijn wij dat de Stv in haar rapportage
ontvingen hiertoe een training van de Arbodienst.
van maart 2013 vermeldt dat SRK in het algemeen
Er zijn een aantal voorlichtingsbijeenkomsten
een goede focus heeft op klantgerichtheid.
georganiseerd. Inmiddels heeft er een evaluatie van dit project plaatsgevonden. De uitkomst was
Klantbelevingsonderzoek
positief. Er is besloten tot een uitbreiding van deze
In 2012 hebben wij een klantbelevingsonderzoek
faciliteit in 2014.
laten uitvoeren. De uitkomst van dit onderzoek vertaalden wij in 2013 in Sleutels Richting
Pensioen medewerkers
Klantsucces en de ontwikkeling van klanttypes. Het
Met ingang van 1 januari 2014 hebben wij een
afgelopen jaar hebben wij met elkaar die informatie
nieuw pensioencontract met een verzekeraar
uitvoerig op medewerkersbijeenkomsten gedeeld.
afgesloten. Het vorige contract eindigde ultimo
Medewerkers zien de toegevoegde waarde van de
2013. De huidige pensioenregeling is tevens in
toepassing van de Sleutels Richting Klantsucces.
verband met de gewijzigde pensioenwetgeving
Zij zijn zich hierdoor meer bewust wat de klant
aangepast. De nieuwe regeling kent geen
tevreden maakt. Bovendien kregen zij tools
winstdeling meer, heeft een lagere rekenrente en
aangereikt om hierop beter te kunnen inspelen.
werkt hierdoor kostenverhogend. De Ondernemingsraad en de Raad van
Klachten
Commissarissen hebben met het nieuwe contract
Het verbeteren van de kwaliteit van onze
ingestemd. In het eerste kwartaal van 2014 worden
dienstverlening zien wij ook terug in het dalend
de medewerkers benaderd.
aantal klachten van onze klanten. Het aantal klachten is tussen 2009 en 2013 ongeveer
Kwaliteit
gehalveerd en bedraagt nu ongeveer 1% van de
De kracht van SRK is de hoge kwaliteit van
meldingen. Toch zijn klachten niet helemaal
dienstverlening aan klanten. SRK werkt structureel
vermijdbaar. Dit geldt met name voor klachten over
aan kwaliteitsverbetering. Door het
polisvoorwaarden/verzekeringsdekking, deze
bedrijfscultuurprogramma Klantfocus zijn onze
bedragen 27% van het totaal aantal klachten.
medewerkers intensief betrokken en werken zij in focusgroepen samen aan verbetering van de
Opleidingen
klantwaardering en klanttevredenheid. In augustus
Naast de persoonlijke ontwikkeling van onze
2013 is de opzet van de kwaliteitsmeting gewijzigd.
medewerkers besteden wij veel aandacht aan de
Het onderzoek wordt bij alle klanten nu tweemaal
vakkennis van onze medewerkers. Wij verwachten
gemeten, de eerste keer 4 tot 6 weken na
van onze medewerkers dat zij jaarlijks een aantal
aanmelding van de zaak en de tweede keer na
opleidingspunten behalen. Dit geldt zowel voor
sluiting van de zaak. De algemene indruk score is
onze advocaten als rechtshulpverleners. In totaal
gestegen van 7,2 naar 7,6. De NetPromoterScore
organiseerden wij 165 interne en externe
(NPS) over 2013 is hoog met 15,3.
cursussen en trainingen.
Pagina 3 van 23
SRK opleidingsinstelling
Risicomanagement
In februari 2013 was het 10 jaar geleden dat SRK
In het kader van risicomanagement en
Rechtsbijstand als opleidingsinstelling door de
bedrijfscontinuïteit is besloten tot het inrichten van
Nederlandse Orde van Advocaten is erkend. In die
een datacenter co-locatie in het eerste kwartaal van
10 jaar zijn honderden cursussen georganiseerd,
2014. Tevens is een project ten behoeve van een
duizenden certificaten gemaakt en tienduizenden
verbeterde informatiebeveiliging gestart.
opleidingspunten geregistreerd. Eind 2013 is door de Nederlandse Orde van Advocaten de jaarlijkse
Maatschappelijk verantwoord ondernemen
controle uitgevoerd. SRK voldeed wederom
SRK heeft, door het per medewerker inzichtelijk
volledig aan de vereisten.
maken van de aantallen printopdrachten, een grote papierbesparing (ca. 1,2 miljoen minder A4-tjes)
Covey-training van alle medewerkers
gerealiseerd.
SRK wil aantrekkelijk blijven voor haar klanten. Hiertoe is een verandertraject ingezet. Niet alleen
Vrije advocaat keuze
een stijgende klantgerichtheid van de medewerkers
Bij de Hoge Raad is een juridische procedure
is daarbij essentieel, maar ook zelfreflectie en
aanhangig over de uitleg van het recht op vrije
eigen verantwoordelijkheid past in dit beeld. Om
advocaatkeuze. De Hoge Raad stelde prejudiciële
alle medewerkers hierop voor te bereiden zijn
vragen aan het Europese Hof van Justitie welke op
bedrijfsbreed een aantal Covey-trainingen
7 november jl. zijn beantwoord. Het Hof is van
georganiseerd. De kern van het gedachtegoed van
oordeel dat de vrije advocaatkeuze ruim moet
Covey is: effectief functioneren in je werk en leven,
worden uitgelegd en geldt voor alle procedures
verantwoordelijkheid nemen en persoonlijk
(administratief en gerechtelijk). Op 21 februari 2014
leiderschap tonen. De trainingen waren zeer
is deze uitspraak door de Hoge Raad
succesvol en in 2014 zal een follow-up en een
overgenomen. Deze uitkomst betekent voor
verdere borging in de organisatie volgen.
rechtsbijstandsverzekeraars vrijwel zeker dat de kosten van de uitvoering van de verzekering gaan
Automatisering
stijgen. Dit effect zal mogelijk tot
Altijd Digitaal Allemaal
premieverhogingen en/of dekkingsbeperkingen
Het huidige dossiermanagementsysteem van SRK wordt vervangen door een nieuw systeem en een volledig digitaal platform. Hiervoor is het
leiden. Nu al zijn in de markt de eerste signalen zichtbaar. Het is maar zeer de vraag of belangen van de consument hiermee gediend zijn. SRK
programma ADA (Altijd Digitaal Allemaal) gestart. Dit programma heeft drie sporen: een vernieuwde digitale werkomgeving, een digitale werkwijze en een nieuwe cultuur. Bij dit project zijn alle
anticipeerde reeds op deze ontwikkeling en implementeerde mitigerende maatregelen. In het eerste semester van 2014 zullen alle gevolgen in kaart zijn gebracht om zo de financiële impact voor
afdelingen van SRK betrokken.
de verzekeraars te kunnen bepalen. Met veel
Een aantal leveranciers bracht een offerte uit.
vertrouwen en klantfocus zetten wij onze eigen
Inmiddels is er een selectie gemaakt. Wij zullen de leverancier vragen een zogenaamd Proof of
juristen en advocaten in om zoveel mogelijk zaken zelf te behandelen.
Concept te leveren waarna de definitieve opdracht in de eerste helft van 2014 wordt gegund.
Pagina 4 van 23
Marktontwikkelingen
1
2013. Het marktaandeel in meldingen van SRK blijft ongeveer 10% van de totale rechtsbijstands-
Premieomzet branche Rechtsbijstand
verzekeringsmarkt.
Op het moment van het schrijven van dit verslag zijn de marktcijfers 2013 van de verzekerings-
Particuliere markt
branche nog niet beschikbaar. Uit de gepubliceerde
Binnen de branche Rechtsbijstandsverzekeringen
cijfers van De Nederlandse Bank (DNB) blijkt dat
behoort meer dan 50% van de verzekeringen tot de
de bruto premieomzet van het jaar 2012 € 583
productgroep Gezinsrechtsbijstand. Dit segment is
miljoen (omzet uit directe tekening) bedraagt. In dit
de motor geweest achter de premiegroei in het
cijfer is niet alle premieomzet van de verzekeraars
afgelopen decennium. De laatste jaren vertoont
in Nederland opgenomen. Indien deze wel in de
deze markt steeds minder groei en nu een
premieomzet wordt meegenomen dan bedraagt de
stagnatie. De marktpenetratie bedraagt zo’n 54%
totale omzet uit directe tekening naar schatting
en dat betekent dat meer dan 4 miljoen
€ 667 miljoen.
huishoudens een rechtsbijstandsverzekering
De branche Rechtsbijstand kende het afgelopen
hebben afgesloten. Naar verwachting zal dit aantal
decennium een behoorlijk groei. We zien in 2012
de komende jaren niet veel meer stijgen. De
echter een stagnatie in de marktgroei ten opzichte
slechte economische situatie is vanaf het jaar 2009
van 2011, voor wat betreft de omzet uit directe
hier ongetwijfeld debet aan. Budgettaire
tekening. Naar de exacte oorzaken blijft het gissen,
beperkingen van de consument in combinatie met
maar de economische crisis in combinatie met de
een onvoldoende inzicht welke juridische en
marktverzadiging op de particuliere markt zullen
financiële risico’s men zonder een verzekering
ongetwijfeld een belangrijke rol spelen. Ook de
loopt, zullen vaak doorslaggevend zijn in de
verhoging van de assurantiebelasting in 2013 zal
afweging om een dergelijke verzekering niet aan te
nog effect hebben op de marktgroei. Een parallelle
schaffen. Daarnaast is ook een negatieve invloed
ontwikkeling is waarneembaar bij de markt voor
uitgegaan van de assurantiebelasting verhoging in
juridische dienstverlening waar de omzetten
2013 en de mogelijke premieverhogingen als
teruglopen en de omzet voor het jaar 2013 lijkt te
gevolg van de uitspraak van het Hof met betrekking
stagneren.
van het verruimen van de vrije advocaatkeuze.
Aantal meldingen in de markt
Ook onze leden-verzekeraars hebben tegenwind.
In het jaar 2013 zijn er marktbreed meer dan
Hun totale verzekeringspremie van de huishoudens
400.000 meldingen op de rechtsbijstands-
neemt met 14% af. Per maatschappij zijn de
verzekeringen gedaan. Door de economische
effecten en oorzaken verschillend. Door de
situatie stijgt het aandeel arbeidszaken in het
genoemde marktomstandigheden groeien diverse
markttotaal van 19% in het jaar 2008 naar 27% in
portefeuilles minder of nemen in volume af. Bij een
het jaar 2013 (extrapolatie). Ook SRK heeft meer
verzekeraar neemt de premie af door portefeuille-
meldingen op het gebied van het arbeidsrecht
conversies en royement. Daarnaast is door het
ontvangen. Het aandeel arbeidszaken in het totaal
vertrek van de verzekeraar London de premie in
stijgt bij SRK van 24% in 2008 naar 34% in het jaar
2013 gedaald.
1
De cijfers die zijn gebruikt, zijn afkomstig van DNB, CVS, ING
economisch bureau en SRK. De marktcijfers 2013 zijn nog niet
Zakelijke markt De zakelijke markt voor rechtsbijstand-
gepubliceerd.
verzekeringen groeit de laatste jaren. Dit ondanks Pagina 5 van 23
de economische situatie en het stijgend aantal
afname van aantal SRK medewerkers (2,0 %
bedrijfsfaillissementen. Het product is voor
lagere fte stand).
ondernemers aantrekkelijk. Dit heeft met de gunstige prijs-kwaliteitverhouding en het niveau van
Bedrijfskosten
de geboden rechtshulp te maken. De prijs en
De bedrijfskosten daalden ten opzichte van 2012
kwaliteit zijn zeer concurrerend ten opzichte van de
met 20,4 %. Er zijn besparingen geweest in
advocatuur. De premie bedrijven van onze leden-
bureaukosten en afschrijvingen. Ook heeft het
verzekeraars stijgt in dit segment met 9% ten
eindigen van het pensioencontract een uitkering
opzichte van 2012.
van overrente tot gevolg, welke naar schatting een verlagend effect heeft op de bedrijfskosten van € 2,5 miljoen. De specifieke kosten daalden met
Premie omzet Leden-verzekeraars 2013
2012
Motorrijtuigen
5.047
4.798
Huishoudens*
50.781
58.983
Bedrijven**
17.183
15.787
(x € 1.000)
10,0% in 2013. De ontvangen buitengerechtelijke kosten zijn met 4,3% afgenomen en dalen dus ten opzichte van 2012.
Financiële positie Jaarlijks worden de algemene kosten afgerekend
Totaal
73.011
79.568
met de aangesloten verzekeraars. SRK heeft zodanige kredietfaciliteiten dat tijdelijke liquiditeitstekorten in principe kunnen worden
De totale premie-omzet daalde het afgelopen jaar met 8 %. De premiedaling heeft als oorzaak de daling van het aantal verzekeringen betreffende de particuliere huishoudens, dit als gevolg van
opgevangen. Zoals toegelicht op pagina 16 van de jaarrekening loopt SRK geen significante krediet-, liquiditeits- en kasstroomrisico's. In het kader van risicobeheer
portefeuille conversies en daaruit volgende
maakt SRK geen gebruik van financiële derivaten/
royementen. Verder wordt een gedeelte van de
bijzondere financiële instrumenten.
premiedaling veroorzaakt door het vertrek van verzekeraar London in 2013.
Vooruitblik op het jaar 2014 Er gaan veel zaken binnen SRK veranderen en wij
Financiële resultaten 2013
blijven doen waar wij goed in zijn, namelijk kwalitatief hoogstaande rechtshulp verlenen tegen
Som der opbrengsten
een zo laag mogelijke prijs. De organisatiestructuur
Anders dan in de voorgaande jaarrekeningen zijn ook de te verrekenen bedragen met de
zal in 2014 wijzigen en een juridische herstructurering wordt voorbereid. De financiële
verzekeringsmaatschappijen opgenomen. Hiermee worden de kosten voor de dienstverlening betaald.
vooruitzichten hiervan zijn tijdens de opmaak van de jaarrekening nog niet duidelijk. In 2014 zullen ook de effecten van de vrije
Personeelskosten
advocaatkeuze duidelijker worden.
In 2013 stegen de personeelskosten met 1,5% ten opzichte van 2012. Dit is veroorzaakt door een toename van inhuur van externen en uitbesteding van dossiers wegens ondercapaciteit en een
Ook worden er in 2014 verdere investeringen in een nieuw automatiseringssysteem gedaan. Het investeringsniveau komt hierdoor hoger te liggen dan voorgaande jaren.
Pagina 6 van 23
Het personeelsbestand zal in 2014 ongeveer gelijk blijven aan 2013. Het aantal te behandelen zaken is van invloed op het personeelsbestand, dat hierop aangepast kan worden. De effecten van de vrije advocaatkeuze kunnen hierop nog wel van invloed zijn.
Slot Het jaar 2013 was een bijzonder jaar. Wisselende economische berichtgeving, strategie, klantfocus, kernwaarden en vrije advocaatkeuze zijn maar een beperkte selectie uit de vele onderwerpen die ons hebben bezig gehouden. We hebben met elkaar binnen SRK intensief samengewerkt en een winwinsituatie gecreëerd zodat onze klanten er optimaal bij gebaat zijn geweest. Er is veel werk verzet in 2013 en met de Ondernemingsraad is intensief samengewerkt.
Ik bedank iedereen voor de getoonde inzet!
Peter Leermakers Algemeen directeur
Pagina 7 van 23
SRK Rechtsbijstand JAARREKENING 2013
Pagina 8 van 23
BALANS PER 31 DECEMBER 2013 NA RESULTAATBESTEMMING
2013
(x € 1.000)
2012
Activa Vaste Activa Materiële vaste activa Andere vaste bedrijfsmiddelen
3.348
4.637
Vlottende Activa Vorderingen Terug te ontvangen specifieke uitgaven Nog te ontvangen premies Technisch resultaat Vordering positieve overrente
2.238
1.929
0 0 2.470
Pensioenen Overige vorderingen en overlopende activa
986 472 150
2.470 1.706
Liquide middelen Totaal
1.608 688 6.414
4.226
8.741
2.435
18.503
11.298
0
0
Passiva Eigen Vermogen Stichtingskapitaal Voorzieningen VUT verplichtingen Voorziening indexatie Beheerskosten Voorziening backservice en overig
51
196
230 300 96
Pensioenen Overige voorzieningen (leegstand) Overige voorzieningen (jubilea)
389 280 156
626
825
1.777 113
2.611 111 2.567
3.743
Kortlopende schulden (ten hoogste één jaar)
Te verrekenen met verzekeringsinstellingen: - Ontvangen voorschotten - Resultaat boekjaar excl. Specifieke kn. Te verrekenen met verzekeringsinstellingen Nog uit te keren verhaalde schades Crediteuren Belastingen en sociale premies Overige schulden en overlopende passiva
32.292 -29.017
32.631 -30.335 3.275 497 339 1.124 10.701
2.296 550 286 1.236 3.187 15.936 18.503
Totaal
Pagina 9 van 23
7.555 11.298
RESULTATENREKENING 2013
(x € 1.000)
2013
Te verrekenen met verzekeringsinstellingen Overige opbrengsten
2012
35.687 7.253
Som der opbrengsten
37.741 4.406 42.940
Personeelskosten Afschrijvingen Overige bedrijfskosten
28.439 1.809 12.772
Som der kosten Bedrijfsresultaat Rentebaten Rentelasten
27.855 1.769 12.620 43.020
42.244
-80
-97
80 0
Rentebaten en -lasten Resultaat
Pagina 10 van 23
42.147
97 0 80
97
0
0
KASSTROOMOVERZICHT 2013 (volgens de indirecte methode) (x € 1.000 )
2013
2012
Kasstroom uit operationele activiteiten Bedrijfsresultaat (incl. te verrekenen met verzekeringsinstellingen) Te verrekenen met verzekeringsinstellingen
-35.767
-37.838
35.687
37.741
-80
-97
- afschrijvingen
1.809
1.769
- voorzieningen
-1.044
-1.066
Aanpassing voor:
- veranderingen in werkkapitaal: * afname/toename -operationele vorderingen * afname/toename -operationele schulden
-2.188
-315
8.249
-669
Kasstroom uit bedrijfsoperaties Ontvangen interest
6.061
-984
6.746
-378
80
97
Kasstroom uit operationele activiteiten
6.826
-281
Kasstroom uit investeringsactiviteiten Investeringen & vooruitbetalingen in/op Materiële Vaste Activa Kasstroom uit investeringsactiviteiten
-520
Toename/ Afname geldmiddelen
-622 -520
-622
6.306
-903
LIQUIDE MIDDELEN 2013 (x € 1.000 )
Liquide middelen per 01/01 Afname/toename geldmiddelen Liquide middelen per 31/12
2013
2012
2.435
3.338
6.306
-903 8.741
Pagina 11 van 23
2.435
1. GRONDSLAGEN VOOR DE FINANCIËLE VERSLAGGEVING
1.1 ALGEMEEN
afgeschreven vanaf het moment van ingebruikneming tot nihil. Voor software en hardware geldt een
De Stichting Schaderegelingskantoor voor
afschrijvingstermijn van respectievelijk 2 en 3 jaar
Rechtsbijstandverzekering, statutair gevestigd te
lineair. Voor meubilair en voor andere vaste
Zoetermeer, heeft ten doel het behartigen van de
bedrijfsmiddelen 5, 6 en 10 jaar lineair.
belangen van de verzekerden van de bij de 'Groep Rechtsbijstandverzekering' aangesloten
Voorziening voor VUT verplichtingen
verzekeringsinstellingen, voor zover deze betrekking
Dit betreft een voorziening ten behoeve van de
hebben op de door deze instellingen geaccepteerde
regeling vervroegde uittreding en de aanvullings-
rechtsbijstandverzekeringen. SRK Rechtsbijstand kan
regeling in verband met vervroegde uittreding volgens
worden getypeerd als een commerciële stichting.
RJ 271. Voor personeelsleden die op 1-1-1999 10
Als gevolg hiervan is Burgerlijk Wetboek boek 2 titel 9
jaar in dienst waren en toen 50 jaar of ouder, is er
van toepassing op deze jaarrekening.
een regeling in verband met vervroegde uittreding. Deze verplichting wordt opgebouwd vanaf 1-1-1999
Financiële instrumenten
tot datum van vervroegde uittreding. Voor lopende
Onder financiële instrumenten worden zowel primaire
uitkeringen vindt een onttrekking plaats. In 2008 is
financiële instrumenten, zoals vorderingen en
een voorziening gevormd voor medewerkers met
schulden, als financiële derivaten verstaan. Voor de
geboortejaar 1949 die voldoen aan de randvoor-
grondslagen van primaire financiële instrumenten
waarden.
wordt verwezen naar de behandeling per balanspost. SRK maakt geen gebruik van financiële derivaten.
Voorziening voor pensioenverplichtingen De pensioenvoorziening betreft een verplichting die is
Herziening vergelijkende cijfers
opgenomen uit hoofde van de Richtlijn RJ 271.
In de resultatenrekening 2013 zijn in afwijking met de jaarrekening 2012 de te verrekenen bedragen met de
Overige voorzieningen
verzekeringsmaatschappijen als opbrengst
Dit betreft een voorziening voor leegstand van een
verantwoord. De vergelijkende cijfers 2012 zijn hierop
deel van de huisvesting en een voorziening inzake
aangepast.
jubilea. Deze zijn gewaardeerd op de resterende verschuldigde verplichtingen.
1.2 GRONDSLAGEN VOOR DE WAARDERING VAN ACTIVA EN PASSIVA
Overige activa en passiva Deze worden gewaardeerd tegen nominale waarde.
Materiële vaste activa
Zowel de langlopende als kortlopende vorderingen en
Deze worden gewaardeerd op verkrijgingsprijs,
schulden dienen tegen geamortiseerde kostprijs te
verminderd met de cumulatieve afschrijvingen en
worden gewaardeerd, in plaats van nominale waarde.
indien van toepassing met bijzondere waarde-
Aangezien de geamortiseerde kostprijs min of meer
verminderingen. De afschrijvingen worden gebaseerd
gelijk is aan de nominale waarde van de vorderingen
op de geschatte economische levensduur en worden
en schulden, is de invloed van dit verschil te verwaar-
berekend op basis van een vast percentage van de
lozen.
verkrijgingsprijs, rekening houdend met een eventuele residuwaarde. Er wordt lineair Pagina 12 van 23
1.3 GRONDSLAGEN VOOR DE
2.2 VORDERINGEN
RESULTAATBEPALING De vorderingen hebben een looptijd korter dan 1 jaar. Wijze van afrekening SRK Rechtsbijstand Terug te ontvangen specifieke uitgaven
Hiervoor wordt verwezen naar paragraaf 4.1.
De 'terug te ontvangen specifieke uitgaven' betreffen 1.4 GRONDSLAGEN VOOR DE OPSTELLING VAN
vorderingen op aangesloten verzekeraars uit hoofde
HET KASSTROOMOVERZICHT
van in behandeling genomen zaken.
Het kasstroomoverzicht wordt opgesteld volgens de
Actieve belastinglatentie
indirecte methode. De geldmiddelen in het
Aangezien er geen zicht is op de werkelijke uitstroom
kasstroomoverzicht bestaan uit liquide middelen.
van gelden is er geen rekening gehouden met een
Ontvangen interest en ontvangen dividenden worden
actieve latentie samenhangend met het gerealiseerde
opgenomen onder de kasstroom uit operationele
fiscale verlies samenhangend met de per 1 januari
activiteiten. Betaalde interest wordt opgenomen
2011 ingegane vennootschapsbelastingplicht.
onder de kasstroom uit financieringsactiviteiten. Deze is echter nihil geweest in 2013 en komt derhalve niet
2.3 LIQUIDE MIDDELEN
voor in het kasstroomoverzicht. Hieronder zijn de kas- en banktegoeden opgenomen. 2. TOELICHTING OP DE BALANS
Deze staan vrijwel geheel ter vrije beschikking van SRK Rechtsbijstand. Het saldo van de rekening Stichting Derdengelden € 95 duizend staat niet ter
2.1 MATERIËLE VASTE ACTIVA
vrije beschikking en is daarom opgenomen onder De mutaties in de andere vaste bedrijfsmiddelen
overige vorderingen en overlopende activa.
worden als volgt weergegeven: (x € 1.000 )
2013
2012
SRK Rechtsbijstand beschikt over een krediet
Stand per 1 januari Verkrijgingsprijs
17.009
16.387
-12.372
-10.603
4.637
5.784
Investeringen
520
622
Afschrijvingen
-1.809
-1.769
-1.289
-1.147
Afschrijvingen Boekwaarde
Boekwaarde
hiervoor zekerheden in de vorm van depositorekeningen en verpandingen van de bedrijfsinventaris
2.4 EIGEN VERMOGEN Het stichtingskapitaal bedraagt € 45 en is
Stand per 31 december
Afschrijvingen
faciliteit van € 1,5 miljoen. Voor € 0,5 miljoen zijn
aan een bank verstrekt.
Mutaties
Verkrijgingsprijs
Rekening-courant krediet/Zekerheden
17.529
17.009
-14.181
-12.372
3.348
4.637
`
Afschrijvingen De volgende percentages zijn toegepast: 10%, 16,67%, 20%, 33,33% en 50%. Pagina 13 van 23
ongewijzigd.
2.5 VOORZIENINGEN
Pensioenvoorziening (x € 1.000)
2013
2012
2.5.1 Voorziening verplichtingen uit hoofde van VUTen Aanvullingsregeling Vervroegde Uittreding
Stand per 1 januari
825
818
Dit betreft een voorziening ten behoeve van de
Toevoeging
530
699
regeling vervroegde uittreding en de aanvullings-
Vrijval tgv resultaat
-729
-692
626
825
regeling in verband met vervroegde uittreding.
Stand per 31 december
De mutaties zijn als volgt: SRK Rechtsbijstand heeft haar pensioenregeling VUT verplichtingen
ondergebracht bij een verzekeraar. De regeling wordt (x € 1.000)
Stand per 1 januari Onttrekking Voorziening Dekking Uitkering verzekeraar Toevoeging
2013
2012
getypeerd als een toegezegde pensioenregeling in
196
439
-330
-513
185
269
0
1
51
196
het kader van RJ 271. Ingegane en premievrije pensioenen worden tot 1-1-2006 geïndexeerd op basis van de in de verzekeringsbedrijfstak geldende CAO loonstijgingen.
Stand per 31 december
Sinds 2003 wordt rekening gehouden met het opnemen van een reservering voor de opgebouwde rechten voor medewerkers, die in de toekomst naar verwachting van de VUT en Aanvullingsregeling Vervroegde Uittreding gebruik gaan maken.
Vanaf 1-1-2006 is deze indexatie voorwaardelijk. Er wordt een maximum indexatie van 3% gehanteerd overeenkomstig artikel 16 van het geldende pensioenreglement.
Voor zover de aan de verzekeraar te betalen premie niet is voldaan, wordt deze als verplichting in de
Hierbij wordt voor de toekomstig vervroegd gepensioneerden verondersteld: een jaarlijkse salarisstijging van 1% en een sterftekans van 3%. De vrijval van de voorziening bedroeg € 145 duizend in 2013 en zal € 51 duizend in 2014 bedragen. Hierna is de voorziening volledig vrijgevallen en kent SRK Rechtsbijstand geen VUT-verplichtingen meer.
2.5.2 Voorziening verplichtingen uit hoofde van pensioenverplichtingen volgens RJ 271
balans opgenomen. Indien de reeds betaalde premies de nog te betalen premies overtreffen wordt dit opgenomen als een overlopend actief, voor zover sprake zal zijn van terugbetaling door de verzekeraar of verrekening met in de toekomst verschuldigde premies.
Een voorziening is gevormd voor per balansdatum reeds opgebouwde aanspraken die voorvloeien uit: - indexaties welke per balansdatum onvoorwaardelijk
De (ex-)werknemers van SRK Rechtsbijstand nemen
zijn toegezegd,
deel in de volgende regelingen inzake de personeels-
- backserviceverplichtingen als gevolg van reeds
beloningen: Eindloonregeling, Backserviceregeling,
gerealiseerde salarisverhogingen reeds afgesproken
Prepensioen (backservice)regeling, Geïndexeerde
salarisverhogingen op grond van de CAO,
middelloonregeling, (Excedent) Arbeidsongeschiktheidspensioen.
De voorziening is gebaseerd op de beste schatting van de bestaande verplichtingen en heeft een looptijd korter dan een jaar.
Pagina 14 van 23
2.5.3 Overige voorzieningen
Gezien de beperkte financiële impact is geen rekening gehouden met sterftekansen en
De overige voorzieningen bestaan uit getroffen
discontering.
voorzieningen als gevolg van leegstand en jubilea.
Er is met uitzondering van de genoemde CAO
Overige voorzieningen (Leegstand)
verhoging geen rekening gehouden met verwachte (x € 1.000)
toekomstige salarisstijgingen en voorwaardelijke
2013
Stand per 1 januari
indexaties.
Op grond van het contract met de verzekeraar heeft SRK recht op een positief aandeel in het technisch
2012
2.611
3.448
Onttrekking
-854
-837
Toevoeging
20
0
1.777
2.611
Stand per 31 december
resultaat op het contract. Ultimo 2013 is het technisch resultaat gedaald ten opzichte van ultimo 2012.
In 2009 en 2010 is voor een deel van het gebouw een
Aangezien het pensioencontact ultimo 2013 is
voorziening getroffen wegens leegstand voor de
beëindigd kunnen er tot maximaal 2 jaar na
resterende looptijd van het huurcontract. Voor een
contractbeëindiging mutaties plaatsvinden. Gezien de
bedrag van € 898 duizend heeft de voorziening een
onvoorspelbaarheid van de mutaties heeft de directie
looptijd van meer dan 1 jaar, maar minder dan 5 jaar.
vanuit het veiligheidsbeginsel de vordering
Het contract loopt af per 30 november 2015.
afgewaardeerd tot nihil. De kosten van afwaardering à € 472 duizend vallen in het resultaat 2013.
Overige voorzieningen (Jubilea) (x € 1.000)
Positieve overrentes komen overeenkomstig de uitvoeringsovereenkomst aan SRK toe. Negatieve overrentes zijn voor rekening van de verzekeraar. In
2013
Stand per 1 januari
2012
111
104
Onttrekking
0
0
Toevoeging
2
7
113
111
het voorlopige resultaat van het pensioencontract is Stand per 31 december
een positief resultaat van € 2,5 miljoen gepresenteerd. Naast de overrente valt er bij einde
Er wordt vanaf 2011 een voorziening voor jubilea
pensioencontract ook nog de egalisatiereserve vrij.
gevormd. De voorziening heeft grotendeels een
Zowel overrente als egalisatiereserve zijn als
looptijd langer dan 5 jaar.
vordering in de balans en ten gunste van de resultatenrekening geboekt.
2.6 KORTLOPENDE SCHULDEN
Gezien de op hand zijnde veranderingen binnen de
Te verrekenen met verzekeringsinstellingen
pensioenwetgeving, is aan de laatste medewerkers
Hieronder zijn opgenomen de ontvangen
met een eindloonregeling het mediation voorstel
voorschotten van de aangesloten verzekeraars onder
gedaan. De verwachting is dat iedereen zal
aftrek van het saldo van de gemaakte kosten en
instemmen met een middelloon pensioen.
ontvangen buitengerechtelijke kosten.
Voor de medewerkers zal in de jaren 2013 t/m 2016 geen eigen bijdrage worden ingehouden. Hiervoor is geen reservering getroffen. De last wordt verantwoord in het jaar waarop die betrekking heeft.
Pagina 15 van 23
Overige schulden en overlopende passiva (x € 1.000)
2013
SRK Rechtshulp B.V. In 2011 is SRK Rechtshulp B.V. opgericht. SRK
2012
Lonen en salarissen
2.429
2.693
Vooruit ontvangen voorschotten
7.181
88
Betalingen onderweg
1.024
70
67
336
10.701
3.187
Overig Stand per 31 december
Rechtsbijstand functioneert als administratiekantoor voor de certificaten van aandelen in deze vennootschap. SRK Rechtsbijstand is geen economisch eigenaar van de certificaten van aandelen in deze vennootschap en niet economisch gerechtigd tot de resultaten. Er is derhalve geen
2.7 NIET UIT DE BALANS BLIJKENDE
sprake van een deelneming. Naar aanleiding hiervan
VERPLICHTINGEN
zijn in 2011 wel de statuten aangepast. SRK Rechtsbijstand heeft in 2012 een lening
Huurverplichtingen
verschaft aan de SRK Rechtshulp B.V. ter hoogte van
Voor de huidige locatie is de huurverplichting (inclusief servicekosten) in 2013 € 2,8 miljoen op jaarbasis. Het contract eindigt op 30-11-2015. Voor licenties van Microsoft, Exact en Oracle bestaat een verplichting van € 166 duizend per jaar met een resterende looptijd van 6 maanden.
€ 134 duizend, welke momenteel nog € 100 duizend bedraagt. Deze lening is in de balans van SRK opgenomen. Voor de lening wordt een marktconforme rente berekend en is een aflossingsschema van toepassing.
3. TOELICHTING OP DE RESULTATENREKENING
Leaseverplichtingen De totale leaseverplichting ultimo 2013 -voor de komende 4 jaren- met betrekking tot auto’s bedraagt € 597 duizend. De verplichting voor het volgende jaar bedraagt € 251 duizend.
3.1 TE VERREKENEN MET VERZEKERINGSINSTELLINGEN
De te verrekenen kosten met verzekeringsinstellingen hebben volledig betrekking op verlenen van
Financiële instrumenten
rechtsbijstand en wordt volledig in Nederland
Voor de toelichting van primaire financiële
gerealiseerd.
instrumenten wordt verwezen naar de specifieke postgewijze toelichting. SRK maakt op dit moment
3.2 OVERIGE OPBRENGSTEN
geen gebruik van derivaten. Dit betreft de ontvangen vergoeding voor buitenT.a.v. de belangrijkste risico’s kan het volgende worden weergegeven:
gerechtelijke kosten, de opgenomen vordering betreffende de overrente uit het pensioencontract en
- Valutarisico's: SRK heeft niet te maken met
overige baten over 2013.
valutarisico's. Er wordt in principe niet in het buitenland ingekocht.
Overige opbrengsten
- Renterisico's: Ultimo 2013 worden geen rente(x € 1.000)
instrumenten gebruikt.
2013
2012
BGK
4.073
4.256
Overrente
2.470
150
710
0
7.253
4.406
- Kredietrisico's: Kredietrisico's zijn beperkt doordat vorderingen met name zijn op aangesloten deelnemers welke kredietwaardige ondernemingen
Bijzondere baten
zijn.
Overige opbrengsten
Pagina 16 van 23
3.3 PERSONEELSKOSTEN (x € 1.000)
Lonen en salarissen
3.4 BEDRIJFSKOSTEN 2013
2012
(x € 1.000)
17.603
18.417
Sociale lasten
2.162
2.153
Pensioenlasten
3.287
2.680
0
1
Uitzendbureaus en Uitbestede dossiers
3.442
2.563
Overige personeelskosten
1.945
2.041
28.439
27.855
VUT lasten
Totaal personeelskosten
2013
2012
Overige bedrijfskosten
6.102
5.213
Specifieke kosten
6.670
7.407
12.772
12.620
Totale overige bedrijfskosten en specifieke kosten
De bedrijfskosten bestaan uit bureaukosten, huisvestingskosten, communicatiekosten en diverse
Gemiddeld aantal werknemers
overige bedrijfskosten. Daarnaast vallen onder
Gedurende 2013 waren gemiddeld 292 werknemers
bedrijfskosten de specifieke kosten welke
(fte) in dienst van de Stichting omgerekend naar een
rechtstreeks worden doorbelast naar de aangesloten
volledig dienstverband (2012: 298). Per ultimo 2013
verzekeraars.
bedraagt dit aantal 291. Bezoldiging van bestuurders en commissarissen: Gemiddeld aantal FTE
Onder verwijzing naar Titel 9 BW2, artikel 383 is de 2013
2012
3,0
2,9
34,8
32,4
Rechtshulp
254,6
263,1
Totaal
292,4
298,4
Directie Staf
bezoldiging van de bestuurder en de voorzitter van de Raad van Commissarissen niet opgenomen. De commissariaatfuncties zijn onbezoldigd.
Honorarium van de externe accountant Overeenkomstig Titel 9 BW2, artikel 382a dient het honorarium van de externe accountant en de In de pensioenlasten 2013 is een backservice-
accountantsorganisatie te worden toegelicht. In
verplichting à € 30 duizend ten laste van de
navolgende tabel zijn deze honoraria opgenomen met als vergelijkende cijfers de kosten over het boekjaar
voorziening geboekt. Een eerder opgenomen
2012.
vordering in 2010, voor het positief technisch resultaat à € 472 duizend, is wegens het onzekere
Aard van de werkzaamheden
karakter teruggedraaid in 2013 en heeft een verhogend effect voor de pensioenbedrijfslast. De onvoorwaardelijke toeslagverlening 2014 à € 230 duizend, verhoogt de pensioenbedrijfslast in 2013.
In de VUT lasten (incl. aanvullingsregeling vervroegde uittreding) is de toevoeging aan de VUTvoorziening begrepen, welke vanaf 2003 wordt opgenomen voor de toekomstige vervroegde uittreders (zie ook paragraaf 2.5 Voorzieningen).
Pagina 17 van 23
2013
2012
Aard van de werkzaamheden Onderzoek van de jaarrekening
37.876
40.948
Andere controleopdrachten
0
0
Adviesdiensten op fiscaal terrein
0
1.281
Andere niet-controleopdrachten
15.214
15.208
Totaal
53.090
57.437
3.5 Vaststelling en accordering datum De voorgaande jaarrekening is door de directie vastgesteld per 7 maart 2014 en per dezelfde datum door de Raad van Commissarissen goedgekeurd.
Algemeen directeur:
Voorzitter Raad van Commissarissen:
mr. P.C.M. Leermakers
drs. L. Balkema
Pagina 18 van 23
4. OVERIGE GEGEVENS 4.1 Wijze van afrekening SRK Rechtsbijstand heeft als Stichting geen winstoogmerk. De kosten van SRK Rechtsbijstand worden conform artikel 19 van de statuten en de nadere uitwerking hiervan in het document ‘Financiële verhoudingen tussen verzekeraar en SRK Rechtsbijstand’ doorberekend aan de leden van de Groep Rechtsbijstandverzekering. De Algemene kosten worden naar rato van factoren doorberekend. De Specifieke kosten en de ontvangen Bijdragen voor rechtshulp (met ingang van 1-1-2003) worden per verzekeraar doorberekend op basis van de kosten/bijdragen in de behandelde dossiers van de betreffende verzekeraar. De Specifieke kosten en de ontvangen Bijdragen voor rechtshulp (ontvangen buitengerechtelijke kosten) worden in de resultatenrekening verantwoord op het moment van betaling of ontvangst (kasstelsel). 4.2 Gebeurtenissen na balansdatum In 2014 is een juridische herstructurering gepland voor SRK. In februari 2014 is een organisatie wijziging gepresenteerd aan het management en de medewerkers. De gebeurtenissen rondom herstructurering en de reorganisatie leiden tot financiële verplichtingen in 2014 en zullen derhalve een kostenverhogend effect hebben. 4.3 Controleverklaring De verklaring is hierna volgend opgenomen.
Pagina 19 van 23
Pagina 20 van 23
Pagina 21 van 23
Bestuur van de Groep, tevens Raad van Commissarissen SRK Rechtsbijstand drs. L. Balkema, voorzitter (vanaf 13 februari 2013) mr. L.A.A. Bechtold mw mr. S.W.C. Mauritsz drs. G.W. Bouwmeester drs. J.M.J. Cillessen mr. P.C.M. Leermakers, secretaris
Directie van SRK Rechtsbijstand mr. P.C.M. Leermakers, Algemeen directeur. L.H. van Hurck, Directeur Financiën en ICT mw mr. I.A.J.M. Heikens, Directeur Rechtshulp (tot 1 februari 2014) mw. S.W.M. Kreuger, MBA, Directeur HR mw G. Gesink, Directeur Commercie (vanaf 1 januari 2014)
Leden van de Groep Rechtsbijstandverzekering (situatie per 1 januari 2014) AEGON Schadeverzekering N.V. - Den Haag Goudse Schadeverzekeringen N.V. - Gouda ING Insurance Services N.V. - Den Haag JUWON (Juweliers Onderlinge Schade Maatschappij U.A.) - IJsselstein Nationale-Nederlanden Schadeverzekering Maatschappij N.V. - Den Haag Verenigde Assurantiebedrijven Nederland N.V. - Rijswijk
Met ingang van 1 januari 2013 maakt London Verzekeringen N.V. geen deel meer uit van de Groep Rechtsbijstandverzekering.
Pagina 22 van 23
