Groep Rechtsbijstandverzekering SRK Rechtsbijstand
Jaarverslag 2010
Pagina 1 van 21
1
Bericht van de Raad van Commissarissen
Het afgelopen jaar 2010 was het 45-ste jaar in het
bestuurswerkzaamheden. De heer mr. P.C.M.
bestaan van de Groep Rechtsbijstandverzekering en
Leermakers zal ad interim het voorzitterschap
de stichting SRK Rechtsbijstand.
waarnemen.
Het jaar was even onderscheidend als het jaar
Inmiddels hebben wij de vacature in de Raad kunnen
daarvoor. In vergelijking met het jaar 2009 heeft er
invullen en de heer M.H. Verwoest als nieuwe
een substantiële daling van het aantal meldingen
commissaris kunnen verwelkomen.
plaatsgevonden. Dit heeft te maken met een We hebben er alle vertrouwen in dat in de komende
voorzichtig herstel van de economie.
jaren niet alleen het product rechtsbijstandverzekeDoor het afgenomen werkvolume en gewijzigde
ring een vaste plaats blijft innemen in het assortiment
vooruitzichten was het niet alleen noodzakelijk de
van de bij de Groep Rechtsbijstand-verzekering
organisatieomvang van SRK aan te passen, maar
aangesloten maatschappijen, maar ook dat SRK
ook om het huidige strategisch beleid te toetsen aan
Rechtsbijstand garant blijft staan voor een kwalitatief
de toekomstvastheid van het bedrijf.
hoogwaardige dienstverlening.
In nauw overleg met ons heeft de directie een traject ingezet voor een geleidelijke aanpassing van de
Graag willen wij alle SRK-medewerkers bedanken
organisatie, zodat de kwaliteit en snelheid van
voor hun enthousiaste inzet voor de verzekerden en
dienstverlening kan worden gehandhaafd zonder dat
de directie voor de in een zeer constructieve sfeer
de werkdruk voor de medewerkers onverantwoord
verlopende samenwerking.
stijgt. Tegelijkertijd is een strategische heroriëntatie
Wij spreken onze zorg uit over het uitblijven van een
gestart. Inmiddels zijn de eerste contouren van een
oplossing voor het dossier eigen bijdrage
nieuwe strategie duidelijk en deze worden in het
medewerkers in de pensioenkosten. We hopen dat
komende jaar verder uitgewerkt.
deze kwestie in 2011 tot een oplossing komt.
In 2010 is bijzondere aandacht besteed aan procesverbetering, versterking van de bedrijfscultuur,
De jaarrekening 2010 is gecontroleerd en van een
beheersing van kosten en kwaliteit en aan
goedkeurende verklaring voorzien door Baker Tilly
marktprofilering. Er zijn diverse projecten gestart die
Berk accountants en door ons vastgesteld op datum
een belangrijke bijdrage leveren aan de kwaliteit van
2 maart 2011.
de bedrijfsvoering, aan het verhogen van de efficiency en daarmee aan een goede operationele
mr. P.C.M. Leermakers, voorzitter a.i.
performance. Door het aantreden van mevrouw mr.
mw mr. S.W.C. Mauritsz
I.A.J.M. Heikens als directeur Rechtshulp in januari
mr. L.A.A. Bechtold
2010 is het driehoofdige directieteam van SRK
M.H. Verwoest
compleet en kan “full swing” sturing aan het bedrijf worden gegeven.
Per 1 februari 2010 nam de heer drs. H.H.M. de Jong afscheid als lid van het bestuur tevens voorzitter. Op deze plaats willen wij zowel namens de Groepsmaatschappijen als namens SRK de heer De Jong hartelijk danken voor zijn bijdrage aan de Pagina 1 van 21
2
Verslag van de directie
Het jaar 2010 is voor SRK een bijzonder jaar
uitmondt in een nieuw strategisch beleid. Op deze
geweest. Daar waar wij in 2009 alle zeilen moesten
wijze kunnen wij de toekomst van het SRK beter
bijzetten om de stijging van het aantal arbeidszaken
waarborgen.
op te vangen, kregen wij in 2010 met een substantiële daling van het aantal meldingen te maken.
Ontwikkelingen binnen het bedrijf
In vergelijking met 2009 zijn er wat de huidige SRK leden betreft ca. 5% zaken minder gemeld.
De daling van het aantal meldingen heeft geleid tot
De oorzaak van de daling van het aantal meldingen
aanpassingen van de organisatie. Wij hebben er
heeft voor een deel te maken met de naweeën van
bewust voor gekozen dit proces geleidelijk in te
de recessie in 2009. Door de voorzichtige groei van
zetten, om zo de snelheid en kwaliteit van onze
de Nederlandse economie blijven de meldingen
dienstverlening te garanderen en de werkdruk van
achter. Een laag consumentenvertrouwen en
onze medewerkers te beheersen. SRK is goed in
onzekerheid hebben tot een algehele malaise in
staat om verzekerden, zowel binnen als buiten het
diverse sectoren van onze economie geleid, met als
procesdomein, te bedienen met 209
consequentie onder meer een daling van het aantal
rechtshulpverleners, waaronder 44 advocaten.
meldingen. Consumenten kopen minder en hebben minder juridische problemen.
In het kwalitatief Jaarplan 2010 is vooral de focus
Daarnaast speelt een meer structureel probleem een
gelegd op verbetering van processen, versteviging
rol. Met uitzondering van het zakelijk segment zijn de
van de bedrijfscultuur, marktpositionering, financiën
groeiperspectieven voor rechtsbijstandverzekeringen
en kwaliteit. In de loop van 2010 zijn diverse
minder positief dan een aantal jaren geleden. De
activiteiten gerealiseerd.
markt gaat richting een verzadiging. Het kost steeds
Zo hebben wij het Klant Contact Management
meer investeringen in marketing en verkoop van de
uitgebreid tot alle informatiekanalen om de toegang
verzekeraars om hun marktaandeel te behouden,
tot SRK te vergemakkelijken, alle klantcontacten te
respectievelijk te vergroten. Dit betekent een
verbeteren en daarmee de klanttevredenheid te
continuïteitsrisico en marktafhankelijkheid. Het is dan
vergroten. Klanten kunnen ons nu beter telefonisch
ook niet uitzonderlijk dat een aantal rechtsbijstand-
bereiken en eenvoudiger informatie verkrijgen. Naast
assuradeuren naast hun verzekeringsactiviteiten
het anders inrichten van telefonie, hebben wij een
allerlei juridische dienstverlening tegen betaling is
directe toegang via extranet voor onze verzekerde
gaan aanbieden.
klanten tot hun dossier en behandelaar gerealiseerd.
Bovengenoemde situatie geldt ook voor SRK. Willen
Niet onvermeld in dit verband mag blijven, dat onze
wij als uitvoeringsorganisatie voldoende
website en content geheel zijn vernieuwd; een
schaalgrootte en continuïteit blijven houden, dan
vernieuwde “look and feel”, een verbeterde
zullen wij minder afhankelijk van de verzekerings-
informatievoorziening, de vereenvoudiging van het
markt dienen te worden. Om die reden is in nauw
melden van zaken en de toevoeging van Frequently
overleg met de Raad van Commissarissen binnen
Asked Questions. We zijn beter vindbaar in zoek-
SRK het project strategische heroriëntatie gestart. De
machines. In vergelijking met andere juridische
verwachting is, dat in de loop van 2011 één en ander
Pagina 3 van 22
websites van dezelfde grootte trekken we 137% meer
bedrijf te starten. Met deze uitbreiding van
bezoekers.
dienstverlening wordt een positieve bijdrage geleverd aan de klanttevredenheid en wordt een commerciële
Een focus op kosten blijft als een rode draad door
waarde aan SRK toegevoegd.
onze organisatie lopen. Vooral de gemiddelde kosten
Ter versteviging van de bedrijfscultuur en het SRK-
per uitbestede zaak zijn de laatste jaren enorm
gevoel van de medewerkers is de interne
gestegen en zijn een bron van zorg. Om tot een
communicatie geïntensiveerd en gestructureerd.
betere kosten- en kwaliteitbeheersing van de
SRK Actueel, het digitale informatiebulletin voor de
uitbestede zaken te komen, hebben wij afdeling
medewerkers, is vernieuwd en geplaatst in een “Wiki-
Extern Juridisch Beheer opgericht.
omgeving”. Medewerkers kunnen nu interactief
SRK heeft het afgelopen jaar geparticipeerd in het
reageren op informatie en social events.
door organisatieadviesbureau Berenschot
Er worden voor de medewerkers kwartaal-
uitgevoerde benchmarkonderzoek overheadkosten
bijeenkomsten georganiseerd. Op deze
zakelijke dienstverlening. De uitkomst is voor SRK
bijeenkomsten bespreekt de directie markt-
positief. Zo blijkt onder meer dat de overhead van
ontwikkelingen, de gang van zaken in het bedrijf en
SRK ver onder het benchmarkgemiddelde van de
toekomstplannen.
sector juridische diensten scoort (42 % lager). Overall gezien, zijn de indirecte kosten van SRK in de
Graag melden wij op deze plaats bijzonder trots te
benchmark relatief laag.
zijn op onze collega’s van het SRK team, die de jaarlijkse pleitwedstrijd voor rechtsbijstandjuristen in
Het afgelopen jaar hebben wij ter ondersteuning onze
2010 hebben gewonnen. Een belangrijk event voor
verzekeraars een marktonderzoek rechtsbijstand
de branche dat een duidelijk signaal afgeeft welke
onder particulieren uitgevoerd. Onze verzekeraars
topkwaliteit SRK in huis heeft.
hebben hiermee belangrijke input voor productontwikkeling en marketing- en salesactiviteiten, om zo
Risicomanagement
hun marktaandeel te vergroten. In maart hebben wij het pakket Dienstverlenings-
In het afgelopen jaar is het project
afspraken met onze verzekeraars up to date
Risicomanagement uitgevoerd. In het kader van dit
gebracht. Nieuwe regels, wensen en gewijzigde
project zijn de risico’s binnen de onderneming
inzichten zijn geïmplementeerd.
geïdentificeerd en gekwantificeerd. De grootste
Het afgelopen jaar hebben wij onze relatie met het
risico’s zijn in kaart gebracht en de lopende,
verzekeringsintermediair verder verstevigd. We
respectievelijk geplande, beheersmaatregelen zijn
hebben een drietal intermediairdagen georganiseerd,
benoemd. Hierbij valt als groot risico te denken aan
die positief zijn ontvangen. Ook hebben wij vaste
bijvoorbeeld het verlies van Leden. Daarnaast blijft er
contactpersonen voor een aantal tussenpersonen
een sterke focus op de flexibilisering van de kosten
aangewezen, zodat sneller direct contact mogelijk is.
om daarmee een concurrerende voorsprong te behouden. Inmiddels is het implementatietraject
Wij zijn bezig met de oprichting van een SRK
afgerond en zijn afspraken over borging en
Rechtshulp B.V. voor betaalde juridische
communicatie binnen de organisatie gemaakt. Onze
dienstverlening aan verzekerden, die daarvoor geen
aanpak en bevindingen zijn getoetst door onze
beroep op hun verzekeringspolis kunnen doen.
accountant Baker Tilly Berk.
Inmiddels zijn wij in een vergevorderd stadium van
SRK maakt geen gebruik van derivaten of afgeleide
oprichting en verwachten in het voorjaar 2011 het
financiële instrumenten.
Pagina 4 van 22
substantiële groei werd al in 2009 een kentering
Kwaliteit
zichtbaar. Weliswaar stijgt het premievolume nog Wij zijn bijzonder verheugd met de komst van de
steeds maar het aantal verzekeringsposten neemt
Kwaliteitscode Rechtsbijstand die nu branchebreed
niet navenant toe. Onder meer zijn de toenemende
door de leden van het Verbond van Verzekeraars is
marktverzadiging en een laag consumenten-
aanvaard. Deze code is getoetst bij de
vertrouwen hieraan debet. De verwachting is dat de
Consumentenbond en bij het Ministerie van Justitie
onderlinge concurrentie tussen de verzekeraars
en is bedoeld om in het belang van de klant de
verder zal toenemen. Toch hebben ook dit jaar veel
kwaliteit van de juridische dienstverlening door de
verzekeraars in de markt hun premie weer verhoogd!
verzekeraar te kunnen toetsen en te waarborgen. Wij onderschrijven deze kwaliteitscode geheel.
Uit marktonderzoek blijkt dat er nog steeds
Het aantal klachten van verzekerden is in vergelijking
marktruimte is, maar als gevolg van de gestegen
met het jaar 2009 met 24% gedaald. Het
marktpenetratie wordt verwacht dat verzekeraars
klachtpercentage bedraagt nu 1,5% van de nieuwe
meer verkoopinspanning moeten plegen om hun
meldingen. Wij vinden dit een duidelijk signaal dat het
marktaandeel te kunnen vergroten.
door ons in het jaar 2010 ingezette beleid vruchten
Door veel consumenten wordt weliswaar het belang
begint af te werpen. Het is bovendien een motivatie
van een gezinsrechtsbijstandverzekering
het nog beter te doen.
onderschreven, maar wordt niet de urgentie gevoeld om het product aan te schaffen. Immers, zo lang er nog geen concrete juridische problemen aan de
Personeel
horizon verschijnen, mist de consument de prikkel. In 2010 heeft een verdere afname plaatsgevonden in
Verzekeraars moeten daarom meer aandacht aan
het personeelsbestand. Tegenover 42 vertrekkers
productcommunicatie besteden om zo de klant van
stonden 24 nieuwe indiensttreders. De reorganisatie
het nut van dit product te overtuigen. Belangrijk is dat
van de administratieve ondersteuning als gevolg van
de potentiële klant zich kan herkennen in situationele
het project Klant Contact Management heeft geleid
voorbeelden waar rechtsbijstand nodig is. Internet en
tot het ontslag van negen medewerkers.
de media spelen daarbij een steeds belangrijker rol
Opvallend was dat in de laatste zes maanden het
en fungeren als trigger.
vertrek van medewerkers naar een andere werkgever
Een bijkomende factor is dat de consument weinig of
slechts twee bedroeg.
geen juridische kennis/ervaring heeft om de
Het ziekteverzuim van 5,8% is in 2010 gelijk aan het
rechtsbijstandproducten van de diverse aanbieders
verzuim in 2009. Het korte verzuim is sterk gedaald,
met elkaar te kunnen vergelijken. Vaak volstaat de
terwijl het lange verzuim van 42 dagen of meer is
consument met een prijsvergelijking, een vergelijking
toegenomen.
op productinhoud is ingewikkeld. Consumenten kunnen zich niet voorstellen wat juridische dienstverlening in concrete situaties kost en hebben
Marktontwikkelingen
nauwelijks idee van de prijs/kwaliteitverhouding die Ondanks de bescheiden groei van de Nederlandse
wordt geboden.
economie in 2010 wat rechtsbijstand betreft, is de verwachting dat de markt in premieomvang verder
Er dreigt ook concurrentie vanuit een andere hoek.
toeneemt. De groeivooruitzichten zijn aan het
Het verzekeren van juridische dienstverlening is niet
wijzigen: In het particuliere segment is groei niet meer
meer de enige oplossing om juridische risico’s af te
vanzelfsprekend. Na een langjarige periode van
dekken.
Pagina 5 van 22
Zowel verzekeraars als juridische dienstverleners
Portefeuille
bieden alternatieven.
In het afgelopen jaar is de totale premie
Productarrangementen in de vorm van abonne-
rechtsbijstand van onze maatschappijen in
menten voor juridisch advies met inbound callcenters,
vergelijking met het jaar 2009 licht gestegen.
juridische dienstverlening op basis van no cure no pay, flat fee, success fee of andere
Premie omzet Rechtsbijstand
beloningsafspraken verschijnen op de markt. Door consumenten, die al dan niet terecht hun juridische risico’s laag inschatten en zich niet willen verzekeren, worden deze producten gezien als een redelijk
(x € 1.000)
Motorrijtuigen Huishoudens* Bedrijven** Totaal
2010 4.768 56.563 13.887 75.218
2009 4.682 56.414 12.324 73.420
alternatief.
* o.a. gezinsrechtsbijstand, AVP met verhaalsbijstand en ongevallen met
Juridische dienstverlening is al lang niet meer het
** o.a. incl. verzuimproducten met rechtsbijstand, arbeidsongeschiktheids-
terrein van advocaten en rechtsbijstandverzekeraars.
verhaalsbijstand
producten met rechtsbijstand
De verwachting is dat steeds meer juristen op deze markt hun diensten gaan aanbieden en dat daarmee de concurrentie verder toeneemt. De verhoging van de competentiegrens van de Kantonrechter naar
Een belangrijke bijdrage aan deze groei is door het productsegment bedrijven gerealiseerd. Uit de onderstaande grafiek blijkt dat deze groep van producten structureel groeit.
€ 25.000 zal zeker stimulerend werken.
Groei Bedrijfsrechtsbijstandverzekeringen SRK maatschappijen weergegeven in premie-
De zakelijke markt voor rechtsbijstandverzekeringen
indexcijfers
vertoont een ander beeld. Deze markt heeft een lage verzekeringsdichtheid van zo’n 25-30 % en heeft
Indexcijfer premie bedrijfsrechtsbijstandverzekeringen SRKmaatschappijen jaar 2007=100
160 140
potentie. Door toenemende flexibilisering van de
120 100 80
arbeidsmarkt, de kenniseconomie en door
premie
60 40
stimulerende overheidsmaatregelen zal de groei
20 0 2008
vooral bij klein MKB en ZZP (circa 600.000 ZZP-ers)
2009
2010
jaar
plaatsvinden. Juist die doelgroepen zijn zich bewust
Volgens het Centrum voor Verzekeringsstatistiek is marktbreed in 2009
van de juridische risico’s en willen die afdekken in
(2010 nog niet beschikbaar) voor bedrijven het premievolume met circa 6 %
een verzekeringsarrangement. Door de recessie, aandacht in de media en meer mondige consumenten voelen ondernemers hier juist een “sense of urgency” het product te kopen. Professionals zien de voordelen van een dergelijke verzekering, die in kwaliteit van de dienstverlening niets onderdoet in vergelijking met de advocatuur, maar een stuk aantrekkelijker is geprijsd. Verzekeraars spelen in op deze behoefte met op deze doelgroepen toegespitste verzekeringspakketten.
Pagina 6 van 22
gestegen. Voor SRK maatschappijen was deze stijging 18% (2009) en 12% (2010).
B.V. de eerste stappen zetten om in te spelen op de
Financiële resultaten 2010
marktvraag en om de dienstverlening verder uit te Personeelskosten
breiden en zo tegengas bieden aan de toenemende
In 2010 zijn de totale personeelskosten gedaald met
concurrentie.
10,4%. Dit is veroorzaakt door een combinatie van gemiddeld minder medewerkers (7,3% lagere fte
Er loopt een discussie met de fiscus over mogelijke
stand), meer inhuur van externen en een CAO
vennootschapsbelastingplicht per 1 januari 2011. De
loonstijging van 0,9% per 1 maart.
verwachting van de directie is dat dit de eerste jaren niet zal leiden tot uitstroom van middelen.
Overige bedrijfskosten De overige bedrijfskosten zijn gestegen met 27,1%.
Tenslotte
Dit als gevolg van een substantieel lager bedrag aan
2010 was geen gemakkelijk jaar. Er zijn veel
ontvangen uittreedvergoeding ten opzichte van 2009.
initiatieven ontplooid om SRK een aantrekkelijke
Er is een dotatie aan de overige voorzieningen in
partner te laten blijven voor onze verzekeraars, het
verband met leegstand gedaan. Tevens zijn de
intermediair en niet in de laatste plaats voor onze
specifieke kosten gestegen met 9,6%.
medewerkers. Er is hard gewerkt door alle SRK medewerkers om
Financiële positie
onze klanten optimaal bij te staan. De samenwerking
Jaarlijks worden de algemene kosten afgerekend met
met de Ondernemingsraad was constructief.
de aangesloten verzekeraars. SRK Rechtsbijstand
Helaas bleek het niet mogelijk om dit jaar het dossier
heeft zodanige kredietfaciliteiten dat tijdelijke
eigen bijdrage pensioen tot een conclusie te brengen.
liquiditeitstekorten in principe kunnen worden
Dat blijft een hoge prioriteit voor komend jaar.
opgevangen.
De Groepsmaatschappijen en het Intermediair hebben ons gesteund door hun samenwerking en
Vooruitzichten 2011
constructieve opstelling.
De marktvooruitzichten voor rechtsbijstand-
Kortom ik dank eenieder voor hun inzet en steun en
verzekeringen zijn minder gunstig dan een aantal
voor het geschonken vertrouwen. Er ligt een goede
jaren geleden. Vergroten van marktaandeel wordt
basis om 2011 een prima jaar te laten worden!
lastiger maar is mogelijk. Gezien de marketing- en distributiepower van onze verzekerings-
Gerard van der Stelt
maatschappijen zullen de portefeuilles de komende
Algemeen directeur
jaren in omvang toenemen. Vanuit SRK zullen wij ons huidige beleid voortzetten om zo bij te dragen aan een positief verzekeringstechnisch resultaat van onze verzekeraars. Van Anker Verzekeringen is een opzegbrief ontvangen. Ondanks de sterke troef van de gunstige prijs/kwaliteitverhouding van het rechtsbijstandproduct zullen onze verzekeraars worden beconcurreerd vanuit de advocatuur en andere juridische dienstverleners. SRK zal dit jaar door middel van de oprichting van de SRK Rechtshulp Pagina 7 van 22
SRK Rechtsbijstand JAARREKENING 2010
Pagina 8 van 22
BALANS PER 31 DECEMBER 2010 NA RESULTAATBESTEMMING
31-12-2010
(x € 1.000)
31-12-2009
Activa Vaste Activa Materiële vaste activa Andere vaste bedrijfsmiddelen
6.846
7.808
Vlottende Activa Vorderingen Terug te ontvangen specifieke uitgaven Nog te ontvangen pensioenpremies Overige vorderingen en overlopende activa
1.840 600 2.408
Liquide middelen Totaal
2.048 566 2.258 4.848
4.872
9.493
6.447
21.187
19.127
0
0
Passiva Vermogen Stichtingskapitaal Voorzieningen VUT verplichtingen Pensioenen Overige voorzieningen
759 238 4.270
1.083 2.462 3.060 5.267
6.605
Kortlopende schulden (ten hoogste één jaar)
Te verrekenen met verzekeringsinstellingen: - Ontvangen voorschotten - Resultaat boekjaar excl. Specifieke kn. Te verrekenen met verzekeringsinstellingen Nog uit te keren verhaalde schades Crediteuren Belastingen en sociale premies Overige schulden en overlopende passiva
30.736 26.771 3.965 1.063 1.356 1.023 8.513
29.018 26.832 2.186 563 1.256 1.205 7.312 15.920 21.187
Totaal
Pagina 9 van 22
12.522 19.127
RESULTATENREKENING 2010 (x € 1.000)
2010
OVERIGE OPBRENGSTEN
2009 3.756
Personeelskosten Afschrijvingen Overige bedrijfskosten
22.406 1.888 14.969
SOM DER KOSTEN BEDRIJFSRESULTAAT Rentebaten Rentelasten
25.018 1.690 11.776 39.263
38.484
-35.507
-34.778
130 0
RENTEBATEN EN -LASTEN
RESULTAAT TE VERREKENEN MET VERZEKERINGSINSTELLINGEN
Pagina 10 van 22
3.706
103 -7 130
96
-35.377
-34.682
KASSTROOMOVERZICHT 2010 (volgens de indirecte methode) 2010
(x € 1.000 )
2009
Kasstroom uit operationele activiteiten Bedrijfsresultaat Te verrekenen met verzekeringsinstellingen Aanpassing voor: - afschrijvingen - voorzieningen - veranderingen in werkkapitaal: * afname/toename -operationele vorderingen * afname/toename -operationele schulden
-35.507 35.377 -130
-34.778 34.682 -96
1.651 -1.338
1.686 1.037
23 3.399
(Incl. omzetbelasting)
Kasstroom uit bedrijfsoperaties Ontvangen interest Kasstroom uit operationele activiteiten
-974 723 3.422 3.605
-251 2.376
130
103 3.735
2.479
Kasstroom uit investeringsactiviteiten Investeringen & vooruitbetalingen in/op Materiële Vaste Activa Desinvesteringen verkrijgingsprijs Afschrijving desinvesteringen Desinvesteringen in materiële vaste activa Kasstroom uit investeringsactiviteiten
-925
-437
1.002 -766
694 -690 236
4 -689
-433
Kasstroom uit financieringsactiviteiten Vrijval effecten Betaalde interest Kasstroom uit financieringsactiviteiten Afname -/toename + geldmiddelen in 2010
Pagina 11 van 22
0 0
82 -7 0
75
3.046
2.121
1. GRONDSLAGEN VOOR DE FINANCIËLE VERSLAGGEVING
aangeslotenen en dat het inzicht niet wordt vergroot
1.1 ALGEMEEN
door aanpassing van de vergelijkende cijfers. De Stichting Schaderegelingskantoor voor
Gezien het feit dat SRK Rechtsbijstand geen
Rechtsbijstandverzekering statutair gevestigd te
winststreven heeft worden jaarlijks de gemaakte
Zoetermeer heeft ten doel het behartigen van de
kosten afgerekend met de maatschappijen. Om die
belangen van de verzekerden van de bij de 'Groep
reden beschikt SRK Rechtsbijstand niet over een
Rechtsbijstandverzekering' aangesloten
eigen vermogen.
verzekeringsinstellingen, voor zover deze betrekking hebben op de door deze instellingen geaccepteerde
Als gevolg van de stelselwijziging is er vanuit de
rechtsbijstandverzekeringen. SRK Rechtsbijstand kan
voorziening per saldo € 2,224 miljoen vrijgevallen.
worden getypeerd als een commerciële stichting.
Daarnaast is de last in 2010 gebaseerd op de te
Als gevolg hiervan is Burgerlijk Wetboek boek 2 titel 9
betalen premie.
van toepassing op deze jaarrekening. Financiële instrumenten Voorzover niet anders is vermeld, zijn de activa en
Onder financiële instrumenten worden zowel primaire
passiva opgenomen tegen nominale waarde en
financiële instrumenten, zoals vorderingen en
worden kosten en opbrengsten toegerekend aan het
schulden, als financiële derivaten verstaan. Voor de
jaar waarop ze betrekking hebben.
grondslagen van primaire financiële instrumenten wordt verwezen naar de behandeling per balanspost. SRK maakt geen gebruik van financiële derivaten.
Stelselwijziging Per 1 januari 2010 is richtlijn 271 (in navolging van RJ uiting 2009-6) zodanig aangepast dat SRK
Zowel de langlopende als kortlopende vorderingen en
Rechtsbijstand haar stelsel voor berekening van de
schulden dienen overeenkomstig de richtlijnen tegen
pensioenvoorziening heeft aangepast. De nieuwe
geamortiseerde kostprijs te worden gewaardeerd, in
richtlijn is zodanig opgesteld dat sprake is van een
plaats van nominale waarde. SRK waardeert tegen
“verplichting aan pensioenuitvoerder benadering”.
nominale waarde aangezien de geamortiseerde
In deze benadering wordt de verplichting voort-
kostprijs min of meer gelijk is aan de nominale
vloeiende uit een door de rechtspersoon gedane
waarde.
toezegging gebaseerd op de financieringsafspraken met de pensioenuitvoerder. Dit betekent in het geval
1.2 GRONDSLAGEN VOOR DE WAARDERING VAN
van SRK Rechtsbijstand dat met ingang van 1 januari
ACTIVA EN PASSIVA
2010 geen rekening meer wordt gehouden met toekomstige pensioenverplichtingen samenhangend
Materiële vaste activa
met bijvoorbeeld verwachte toekomstige
Deze worden gewaardeerd op verkrijgingprijs,
salarisverhogingen.
verminderd met de cumulatieve afschrijvingen en indien van toepassing met bijzondere
Op grond van RJ 140.211 heeft SRK gekozen om
waardeverminderingen. De afschrijvingen worden
aanpassing van de vergelijkende cijfers achterwege
gebaseerd op de geschatte economische levensduur
te laten. Reden hiervoor is, dat gegeven de bij SRK
en worden berekend op basis van een vast
geldende afrekensystematiek de stelselwijziging
percentage van de verkrijgingprijs, rekening houdend
direct leidt tot een ander af te rekenen bedrag met
met een eventuele residuwaarde. Er wordt lineair
Pagina 12 van 22
afgeschreven vanaf het moment van ingebruikneming
worden gewaardeerd, in plaats van nominale waarde.
tot nihil. Voor software en hardware geldt een
Aangezien de geamortiseerde kostprijs min of meer
afschrijvingstermijn van respectievelijk 2 en 3 jaar
gelijk is aan de nominale waarde van de vorderingen
lineair. Voor meubilair en voor andere vaste
en schulden, is de invloed van deze wijziging te
bedrijfsmiddelen 5, 6 en 10 jaar lineair.
verwaarlozen.
Financiële vaste activa
1.3 GRONDSLAGEN VOOR DE
Deze worden gewaardeerd tegen historische
RESULTAATBEPALING
aanschafwaarde of tegen lagere marktwaarde. Wijze van afrekening SRK Rechtsbijstand Hiervoor wordt verwezen naar paragraaf 4.1.
Vorderingen Vorderingen worden gewaardeerd tegen nominale waarde onder aftrek van een voorziening voor
1.4 GRONDSLAGEN VOOR DE OPSTELLING VAN
oninbaarheid.
HET KASSTROOM OVERZICHT
Voorziening voor VUT verplichtingen
Het kasstroomoverzicht wordt opgesteld volgens de
Dit betreft een voorziening ten behoeve van de
indirecte methode. De geldmiddelen in het
regeling vervroegde uittreding en de
kasstroomoverzicht bestaan uit liquide middelen.
aanvullingsregeling in verband met vervroegde
Ontvangen interest en ontvangen dividenden worden
uittreding en de pensioenverplichting volgens RJ271.
opgenomen onder de kasstroom uit operationele
Voor personeelsleden die op 1-1-1999 10 jaar in
activiteiten. Betaalde interest wordt opgenomen
dienst waren en toen 50 jaar of ouder waren is er een
onder de kasstroom uit financieringsactiviteiten.
regeling in verband met vervroegde uittreding. Deze verplichting wordt opgebouwd vanaf 1-1-1999 tot
2. TOELICHTING OP DE BALANS
datum van vervroegde uittreding. Voor lopende uitkeringen vindt een onttrekking plaats. In 2008 is
2.1 MATERIËLE VASTE ACTIVA
een voorziening gevormd voor medewerkers met geboortejaar 1949 die voldoen aan de rand-
De mutaties in de andere vaste bedrijfsmiddelen
voorwaarden.
worden als volgt weergegeven: (x € 1.000)
Voorziening voor pensioenverplichtingen De pensioenvoorziening betreft een verplichting die is opgenomen uit hoofde van de Richtlijn RJ271.
Overige voorzieningen Dit betreft een voorziening voor leegstand van een deel van de huisvesting en is gewaardeerd op de resterende verschuldigde huurverplichtingen.
Overige activa en passiva Deze worden gewaardeerd tegen nominale waarde. Zowel de langlopende als kortlopende vorderingen en schulden dienen tegen geamortiseerde kostprijs te Pagina 13 van 22
Stand per 1 januari Verkrijgingsprijs Afschrijvingen Boekwaarde Mutaties Investeringen Desinvesteringen verkrijgingsprijs Afschrijvingen Afschrijving desinvesteringen
Stand per 31 december Verkrijgingsprijs Afschrijvingen Boekwaarde
2010
2009
15.785 -7.977 7.808
16.042 -6.981 9.061
925
437
-1.002 -1.651 766 -962
-694 -1.686 690 -1.253
15.708 -8.862 6.846
15.785 -7.977 7.808
De mutaties zijn als volgt:
Afschrijvingen De afschrijving op materiële vaste activa worden
VUT verplichtingen
berekend op basis van vaste percentages van de
(x € 1.000)
Stand per 1 januari
historische verkrijging- of vervaardigingprijs.
Onttrekking Dekking verzekeraar Toevoeging
De volgende percentages zijn toegepast: 10%, 16,67%, 20%, 33,33% en 50%.
2010 1.083
2009 1.353
-586 250 12
-468 160 38
759
1.083
Stand per 31 december
2.2 VORDERINGEN
De vorderingen hebben een looptijd korter dan 1 jaar.
Sinds 2003 wordt rekening gehouden met het opnemen van een reservering voor de opgebouwde
Terug te ontvangen specifieke uitgaven
rechten voor medewerkers die in de toekomst naar
De 'terug te ontvangen specifieke uitgaven' betreffen
verwachting van de VUT en Aanvullingsregeling
vorderingen op aangesloten verzekeraars uit hoofde
Vervroegde Uittreding gebruik gaan maken.
van in behandeling genomen zaken.
Hierbij wordt voor de toekomstig vervroegd gepensioneerden verondersteld: een jaarlijkse
2.3 LIQUIDE MIDDELEN
salarisstijging van 1% en een sterftekans van 3%. De vrijval van de voorziening bedraagt € 321 duizend
Hieronder zijn de kas- en banktegoeden opgeno-
binnen 1 jaar en € 438 duizend binnen 3 jaren
men. Deze staan geheel ter vrije beschikking van
daarna.
SRK Rechtsbijstand. Het saldo van de rekening Stichting Derdengelden € 198 duizend staat niet ter vrije beschikking en is daarom opgenomen onder overige vorderingen en overlopende activa.
2.5.2 Voorziening verplichtingen uit hoofde van pensioenverplichtingen volgens RJ 271 De (ex-)werknemers van SRK Rechtsbijstand nemen deel in de volgende regelingen inzake
Rekening-courant krediet/Zekerheden
personeelsbeloningen: Eindloonregeling, Back-
SRK Rechtsbijstand beschikt over een krediet faciliteit van € 1,5 miljoen. Voor € 0,5 miljoen zijn hiervoor zekerheden in de vorm van deposito-
serviceregeling, Prepensioen (backservice)regeling, Geïndexeerde middelloonregeling, (Excedent) Arbeidsongeschiktheidspensioen.
rekeningen en verpandingen van de bedrijfsinventaris aan een bank verstrekt.
Pensioenvoorziening
2.4 VERMOGEN
Stand per 1 januari
(x € 1.000)
Vrijval t.g.v. het resultaat Het stichtingskapitaal bedraagt € 45.
Stand per 31 december
2010 2.462
2009 3.351
-2.224
-889
238
2.462
2.5 VOORZIENINGEN SRK Rechtsbijstand heeft haar pensioenregeling 2.5.1 Voorziening verplichtingen uit hoofde van VUTen Aanvullingsregeling Vervroegde Uittreding
ondergebracht bij een verzekeraar. De regeling wordt getypeerd als een toegezegde pensioenregeling in
Dit betreft een voorziening ten behoeve van de regeling vervroegde uittreding en de aanvullingsregeling in verband met vervroegde uittreding. Pagina 14 van 22
het kader van RJ 271.
Ingegane en premievrije pensioenen worden tot
vordering van het technisch resultaat. Deze vordering
1-1-2006 geïndexeerd op basis van de in de
kan gezien haar aard sterk fluctueren.
verzekeringsbedrijfstak geldende CAO loonstijgingen. Vanaf 1-1-2006 is deze indexatie voorwaardelijk. Er
Positieve overrentes komen overeenkomstig de
wordt een maximum indexatie van 3% gehanteerd
uitvoeringsovereenkomst toe aan SRK. Negatieve
overeenkomstig artikel 16 van het geldende
overrentes zijn voor rekening van de verzekeraar.
pensioenreglement.
Ultimo 2010 was sprake van een negatieve overrente.
Voor zover de aan de verzekeraar te betalen premie
De te betalen premie is als last in de winst- en
niet is voldaan wordt deze als verplichting in de
verliesrekening verantwoord.
balans opgenomen. Indien de reeds betaalde premies de nog te betalen premies overtreffen wordt dit opgenomen als een overlopend actief voor zover sprake zal zijn van terugbetaling door de verzekeraar
2.5.3 Overige Voorzieningen De overige voorzieningen bestaan uit de getroffen voorzieningen als gevolg van leegstand.
of verrekening met in de toekomst verschuldigde premies.
Overige voorzieningen (Leegstand)
Een voorziening is gevormd voor per balansdatum
Stand per 1 januari
2010 3.060
2009 865
Onttrekking Toevoeging
-947 2.157
-320 2.515
Stand per 31 december
4.270
3.060
(x € 1.000)
reeds opgebouwde aanspraken die voorvloeien uit - indexaties welke per balansdatum onvoorwaardelijk zijn toegezegd - backserviceverplichtingen als gevolg van reeds gerealiseerde salarisverhogingen reeds afgesproken salarisverhogingen op grond van de CAO.
Voor een deel van de gehuurde locatie is een
- eventuele voordelige of nadelige effecten van
voorziening in verband met leegstand voor de
individuele waardeoverdrachten (ultimo 2010 liepen
resterende looptijd getroffen in 2008. In 2009 en 2010
er geen waardeoverdrachten)
is voor een deel van het gebouw een aanvullende voorziening getroffen wegens leegstand.
De voorziening is gebaseerd op de beste schatting van de bestaande verplichtingen. Gezien de beperkte
2.6 KORTLOPENDEN SCHULDEN
financiële impact is geen rekening gehouden met Te verrekenen met verzekeringsinstellingen
sterftekansen, discontering.
Hieronder zijn opgenomen de ontvangen Er is geen rekening gehouden met verwachte
voorschotten van de aangesloten verzekeraars onder
toekomstige salarisverhogingen en voorwaardelijke
aftrek van de gemaakte kosten.
indexaties. Overige schulden en overlopende passiva Op grond van het contract met de verzekeraar heeft
De stijging in 2010 van € 1,201 miljoen is voor ca.
SRK recht op een positief aandeel in het technisch
€ 1,693 miljoen te verklaren door vroegtijdige
resultaat op het contract. Ultimo 2013 zal een
ontvangsten van de eerste kwartaalvoorschotten
eventueel dan bestaand positief technisch resultaat
2011 van de aangesloten verzekeraars.
vrijvallen. Onder de overige vorderingen is een
Hiertegenover staat de daling van de reservering te
bedrag van € 472 duizend opgenomen voor de
betalen salarissen van ca. € 700 duizend.
Pagina 15 van 22
2.7 NIET UIT DE BALANS BLIJKENDE
T.a.v. de belangrijkste risico’s kan het volgende
VERPLICHTINGEN
worden weergegeven:. - Valutarisico's
Huurverplichtingen
SRK heeft niet te maken met valutarisico's. Er wordt
Voor de huidige locatie is de huurverplichting
in principe niet in het buitenland ingekocht.
(inclusief servicekosten) in 2010 € 3,5 miljoen op
- Renterisico's
jaarbasis. Het contract expireert op 30-11-2015 met
Rente-instrumenten worden zo nodig toegepast ter
een optie tot gedeeltelijke opzegging per 1-12-2010.
verkrijging van een gewenst risicoprofiel in vaste en
Deze optie is gebruikt voor opzegging.
variabele renteposities. Ultimo 2010 worden geen
Er is voor print- en kopieerapparatuur een huur-
rente-instrumenten gebruikt.
verplichting van € 247 duizend per jaar met een
- Kredietrisico's
resterende looptijd van 10 maanden. Voor Microsoft
Kredietrisico's zijn beperkt doordat vorderingen met
licenties is er een verplichting voor € 62 duizend per
name zijn op aangesloten deelnemers welke
jaar met een resterende looptijd van 5 maanden. Er
kredietwaardige ondernemingen zijn.
zijn nog enkele kleinere contracten met een gezamenlijke jaarlijkse verplichting van ongeveer € 142
3. TOELICHTING OP DE RESULTATENREKENING
duizend met looptijden van 2 tot 35 maanden. 3.1 OVERIGE OPBRENGSTEN Openstaande inkopen Er staan eind 2010 een bestelling open ter waarde
Dit betreft de ontvangen vergoeding voor
van € 26 duizend inzake 2 printers.
buitengerechtelijke kosten.
Leaseverplichtingen
3.2 PERSONEELSKOSTEN
De totale leaseverplichting ultimo 2010 -voor de komende 4 jaren- met betrekking tot auto’s bedraagt € 431 duizend. De verplichting voor het volgende jaar bedraagt € 190 duizend.
Eigen bijdrage pensioenen Als gevolg van een lopend geschil over de inhouding
(x € 1.000)
Lonen en salarissen Sociale lasten Pensioenlasten VUT lasten Reorganisatiekosten Overige personeelskosten Totaal personeelskosten
2010 16.709 1.820 1.317 12 0 2.548 22.406
2009 17.301 1.893 1.319 38 688 3.779 25.018
eigen bijdrage pensioen bij medewerkers kan er nog een vordering op SRK ontstaan. De omvang is niet
Gemiddeld aantal werknemers
vastgesteld aangezien SRK in hoger beroep is
Gedurende 2010 waren gemiddeld 295 werknemers
gegaan.
(fte) in dienst van de stichting omgerekend naar een volledig dienstverband (2009: 318). Per ultimo 2010
Financiële instrumenten
bedraagt dit aantal 283.
Voor de toelichting van primaire financiële instrumenten wordt verwezen naar de specifieke
In de pensioenlasten is een vrijval van de voorziening
postgewijze toelichting. SRK maakt op dit moment
uit 2009 € 2,224 miljoen begrepen. Deze voorziening
geen gebruik van derivaten.
die was gevormd onder het regiem van de “oude” RJ271 zorgt voor een verlaging van de pensioen bedrijfslast in 2010. Ook is er een bate van € 472 duizend begrepen in de lasten als gevolg van het Pagina 16 van 22
technisch resultaat. De betaalde premies en kosten vormen vanaf 2010 de bedrijfslast (inclusief eventueel
Honorarium van de externe accountant
te vormen voorzieningen).
Overeenkomstig Titel 9 BW2, artikel 382a dient het honorarium van de externe accountant en de
In de VUT lasten (incl. aanvullingsregeling
accountantsorganisatie te worden toegelicht. In
vervroegde uittreding) is de toevoeging aan de VUT-
navolgende tabel zijn deze honoraria opgenomen met
voorziening begrepen, welke vanaf 2003 wordt
als vergelijkende cijfers de kosten over het boekjaar
opgenomen voor de toekomstige vervroegde
2009.
uittreders (zie ook paragraaf 2.6 Voorzieningen). Aard van de werkzaamheden 3.3 BEDRIJFSKOSTEN (x € 1.000)
Bedrijfskosten Specifieke kosten Totale bedrijfs- en specifieke kosten.
(x € )
2010 6.363 8.606
2009 3.926 7.850
14.969
11.776
De bedrijfskosten bestaan uit bureaukosten, huisvestingskosten, communicatiekosten en diverse overige bedrijfskosten. In 2010 en 2009 zijn incidentele baten ontvangen ter grootte van respectievelijk € 2,06 miljoen en € 4,75 miljoen welke zijn gesaldeerd met de bedrijfskosten. Er is een dotatie aan de overige voorzieningen in verband met leegstand gedaan. Daarnaast vallen onder de bedrijfskosten de specifieke kosten welke rechtstreeks worden doorbelast naar de aangesloten verzekeraars.
Bezoldiging van bestuurders en commissarissen: Onder verwijzing naar Titel 9 BW2, artikel 383 is de bezoldiging van de bestuurder niet opgenomen. De commissariaatfuncties zijn onbezoldigd.
Pagina 17 van 22
Onderzoek van de jaarrekening Advies diensten op fiscaal terrein Andere nietcontroleopdrachten Totaal
2010
2009
41.671
36.485
86.018
0
31.391
25.108
159.080
61.593
3.4 Vaststelling en accordering datum De voorgaande jaarrekening is door de Directie vastgesteld per 2 maart 2011 en per dezelfde datum door de Raad van Commissarissen goedgekeurd.
Algemeen directeur:
Raad van Commissarissen:
G.C. van der Stelt
mr. P.C.M. Leermakers, voorzitter a.i.
Pagina 18 van 22
4. OVERIGE GEGEVENS 4.1 Wijze van afrekening SRK Rechtsbijstand heeft als stichting geen winstoogmerk. De kosten van SRK Rechtsbijstand worden conform artikel 19 van de statuten en de nadere uitwerking hiervan in het document ‘Financiële verhoudingen tussen verzekeraar en SRK Rechtsbijstand’ doorberekend aan de leden van de Groep Rechtsbijstandverzekering. De Algemene kosten worden naar rato van factoren doorberekend. De Specifieke kosten en de ontvangen Bijdragen voor rechtshulp (met ingang van 1-1-2003) worden per verzekeraar doorberekend op basis van de kosten/bijdragen in de behandelde dossiers van de betreffende verzekeraar. De Specifieke kosten en de ontvangen Bijdragen voor rechtshulp worden in de resultatenrekening verantwoord op het moment van betaling of ontvangst (kasstelsel). 4.2 Controleverklaring De verklaring is hierna volgend opgenomen.
Pagina 19 van 22
Pagina 20 van 22
Pagina 21 van 22
Bestuur van de Groep, tevens Raad van Commissarissen SRK Rechtsbijstand mr. P.C.M. Leermakers – voorzitter a.i. mr. L.A.A. Bechtold mw mr. S.W.C. Mauritsz M.H. Verwoest
G.C. van der Stelt, secretaris
Directie van SRK Rechtsbijstand G.C. van der Stelt, Algemeen directeur L.H. van Hurck, Directeur Financiën en ICT mw mr. I.A.J.M. Heikens, Directeur Rechtshulp
Leden van de Groep Rechtsbijstandverzekering (situatie per 1 januari 2011) AEGON Schadeverzekering N.V. - Den Haag ANKER Verzekeringen N.V. - Groningen Goudse Schadeverzekeringen N.V. - Gouda ING Insurance Services N.V. - Den Haag ING Schadeverzekering Retail N.V. - Amsterdam JUWON (Juweliers Onderlinge Schade Maatschappij U.A.) - IJsselstein London Verzekeringen N.V. - Amsterdam Nationale-Nederlanden Schadeverzekering Maatschappij N.V. - Den Haag RVS Schadeverzekering N.V. - Ede Verenigde Assurantiebedrijven Nederland N.V. - Rijswijk Algemene Zeeuwse Verzekering maarschappij N.V.
- Middelburg
Pagina 22 van 22
