57 Conceptverslag van de Raadsvergadering van 26 maart 2014. Tijd: 19.30 uur. Plaats: Stadhuis, Stadserf, Breda. CONCEPT-AGENDA. I.
Opening.
II.
Mededelingen.
III.
Vaststellen van de agenda.
IV.
Vaststellen van de notulen van de vergadering van de Raad van de Gemeente Breda d.d. 27 februari 2014.
V. 1. Winnaar Jeugd en Politiek VWO-5 2013 – 2014. (1) Om jongeren kennis te laten maken met het lokaal bestuur wordt jaarlijks vanuit de raadswerkgroep Jeugd en Politiek een aantal activiteiten georganiseerd. Een ervan is gericht op VWO 5 leerlingen. Deelnemende scholen 2013-2014 waren naast het Stedelijk Gymnasium als winnaar, De Nassau, Graaf Engelbrechtcollege en Newmancollege. 2. Wijziging Reglement van Orde voor de vergaderingen en andere werkzaamheden van de gemeenteraad. (B) (1) Voorgesteld wordt het RvO op 3 punten aan te passen zodat (1) het recht om schriftelijke vragen aan het college te stellen ook aan raadscommissieleden toekomt en (2) de Commissie Onderzoek geloofsbrieven in het vervolg bij de advisering over de benoembaarheid van wethouderskandidaten ook de opgestelde rapporten inzake risicoanalyse integriteit betrekt. Tevens wordt (3) de frequentie van de raadsvergaderingen gewijzigd van eens per 6 weken naar eens per 4 weken. 3. Beslissing over de toelating van de op 19 maart 2014 nieuw gekozen leden van de raad. Ter vergadering brengt de Commissie voor Onderzoek van de geloofsbrieven verslag uit van haar werkzaamheden en adviseert vervolgens over de toelating van de nieuw gekozenen als lid van de gemeenteraad. VI.
Rondvraag.
VII.
Sluiting.
(…) Spreektijd in minuten per fractie in eerste termijn.
58 AANWEZIGEN B.E.A. ADANK (VVD), P. BAKKER (GROENLINKS), L.A.M.C. VAN BEEK (CDA), P.J.L.M. DE BEER (D66), B.P. VAN DEN BERG (B’97), M.A.E. DE BIE (D66), R. BLANKENSTEIN (PVDA), P.L.A.L BOS (D66), S. VAN MOURIK-VAN DER BRUGGEN (PVDA), S. BIJLSMA (PVDA), P.J. ELBERTSE (CDA), P.J.L. ERNST (VVD), R.A.C. GIEBELS (PVDA), E. GROENEWEG (CDA), M. HAAGH-REIJNE (PVDA), A. HARDORFF (PVDA), E.P.M. VAN HASSELT-BLANKERS, PLAATSVERVANGEND RAADSVOORZITTER (VVD), M.C. VAN HEMEL (D66), F.M. HENDRICKX, (CDA), C.A. VAN DER HORST (BOB), A.E.G. DE JONG (TON), R.J.F.M. KLUIJTMANS (D66), J.W.J. KONIUSZEK (GROENLINKS), A.J.J.M. LIPS (CDA), P.J. VAN LUNTEREN (SP), H. VAN MAANEN (VVD), J. NOUHI (PVDA), S.E. VAN OOSTERHOUT (VVD), D.J. QUAARS (VVD), J.H. VAN DER SANDEN (SP), P.H. SCHELTENS (GROENLINKS), S. SCHOKKER (GROENLINKS), M. SPAPENS (SP), J. STUBENITSKY (LEEFBAAR BREDA), F.H.W. SZABLEWSKI (PVDA), E. ÜÇERLER (CDA), G.A. VEENENBOS (VVD), D. VUIJK (B’97). BURGEMEESTER: P.A.C.M. VAN DER VELDEN (VOORZITTER). WETHOUDERS: S. AKINCI (GROENLINKS), A. ARBOUW (VVD), B. BERGKAMP (CDA), S. BOELEMA (D66), C. MEEUWIS (VVD). RAADSGRIFFIER: P. PIKET. AFWEZIGEN: A.A. AARTSEN (VVD).
59 I.
OPENING.
DE VOORZITTER: Mag ik u vragen de plaatsen in te nemen? Ik open de vergadering, de laatste van deze raad in deze samenstelling. Ik heet u allen die hier of in de trouwzaal aanwezig zijn, familie, vrienden, bekenden, partijgenoten van de raadsleden van wie we vanavond afscheid zullen nemen, uiteraard u allen, van harte welkom. En ook welkom aan de internetkijkers thuis. II.
MEDEDELINGEN.
DE VOORZITTER: Bericht van verhindering is ontvangen van het lid de heer Aartsen wegens verblijf in het buitenland. Wethouder Meeuwis zal later komen. Hij heeft op dit moment nog bestuurlijke verplichtingen. III.
VASTSTELLEN VAN DE AGENDA.
DE VOORZITTER: Kunt u met de vaststelling van de agenda instemmen? Dan is aldus besloten. IV.
VASTSTELLEN VAN DE NOTULEN VAN DE VERGADERING VAN DE RAAD D.D. 27 FEBRUARI 2014.
DE VOORZITTER: Er zijn geen opmerkingen ontvangen zodat ik mag aannemen dat de notulen zijn vastgesteld. V.
VOORSTELLEN TER BESLUITVORMING.
1.
WINNAAR JEUGD EN POLITIEK VWO-5 2013 – 2014.
DE VOORZITTER: Ik wil graag het woord geven aan de voorzitter van de raadswerkgroep Jeugd en Politiek, mevrouw Van Oosterhout. Aan u het woord. MEVROUW VAN OOSTERHOUT: Dank u wel, voorzitter. Beste collega’s, voor de laatste keer vanavond. U kent allemaal de activiteiten van de raadswerkgroep Jeugd en Politiek en het VWO-5 project wat jaarlijks wordt gehouden. De werkgroep heeft tot doel jongeren kennis te laten maken met het lokale bestuur in al haar facetten. Overigens blijkt ook ieder jaar weer dat de wisselwerking tussen de leerlingen en de raadsleden even goed andersom werkt en ook raadsleden veel positiefs opsteken van de jongeren uit onze stad. Dit jaar moest het project natuurlijk wel gaan over de verkiezingen die nog maar kort geleden zijn geweest. En daarom kent het project ook een bijzondere opzet. Niet alleen moesten de leerlingen een projectplan maken, maar moesten ze het ook in korte tijd gaan uitvoeren. En dat hebben ze ook allemaal gedaan. En dat hebben jullie, als het goed is, ook allemaal gemerkt en hopelijk ook heel wat mensen in onze stad. Het was voor alle betrokkenen een intensief en creatief traject en het heeft geleid tot een scala van activiteiten. Zo heeft de Nassau een project, getiteld De Stembus gehad en ontwierp het Stedelijk Gymnasium het project Vote. Graaf Engelbrecht ontwikkelde het project Breda stemt. En het Newmancollege doopte haar project Jong en stemmen. Dus het varieerde van diverse websites en Facebookpagina’s tot aan bustours en flashmobs. U heeft er bijna allemaal denk ik wel op de een of andere manier kennis mee gemaakt door in de bus plaats te nemen van de Nassau of door met de flashmob van het Stedelijk Gymnasium mee te doen. Op 10 maart was de slotbijeenkomst. Toen hebben alle scholen hun project gepresenteerd en hebben ze met elkaar gedebatteerd. Het debatteren vormt een essentieel onderdeel van het project elk jaar weer. En jaarlijks wordt de beste debater gekozen bij de slotbijeenkomst. En dit jaar was dat Kiki Timmers van het Graaf Engelbrechtcollege. De juryleden Mieke Vossenaar, Reginald Kluijtmans en Henk de Werd hebben de voorstellen op vele aspecten beoordeeld. Ze waren allemaal bijzonder, leuk, ambitieus en creatief. En hoewel er sprake was van een moeilijke keuze, is de jury unaniem tot zijn oordeel gekomen. En dat was dat het Stedelijk Gymnasium zou
60 winnen met het project Vote. Juist de brede doelgroep en het grote aantal verschillende activiteiten die in het project samen kwamen, boden volgens de jury een waardevolle opzet. Als voorzitter van de werkgroep wil ik vanaf deze plek namens de raad alle deelnemende leerlingen nogmaals van harte danken voor hun inzet en bijdrage en natuurlijk ook dank aan alle begeleiders vanuit de scholen en vanuit de gemeenteraad. Dank u wel. DE VOORZITTER: Dank u wel. Veel dank aan u mevrouw Van Oosterhout, maar ook aan de medewerkgroepleden die het afgelopen jaar, ik mag wel vaststellen, met inzet en energie maar vooral met jeugdig enthousiasme dit project voor onze middelbare scholieren hebben getrokken. Mag ik uw raad vragen of u zich unaniem kunt vinden in het vaststellen van het project Vote van het Stedelijk Gymnasium en dat daarmee aan te wijzen als winnaar van het traject Jeugd en Politiek VWO-5 voor het jaar 2013 – 2014? Dan is aldus besloten en wil ik graag namens de gemeenteraad het team van het Stedelijk Gymnasium bestaande uit Yara Bakker, Rosan Zuurwelle, Larissa de Brauwer, Sterre van der Laken, Sanne Steenhorst, Adinda van de Walle, Louden Jansen en Boaz Pomp feliciteren. Bij de eerste prijs hoort natuurlijk een wisselbeker. En ik wil graag de leerlingen uitnodigen om die beker nu in ontvangst te nemen. 2.
WIJZIGING REGLEMENT VAN ORDE VOOR DE VERGADERINGEN EN ANDERE WERKZAAMHEDEN VAN DE GEMEENTERAAD.
DE VOORZITTER: Dit voorstel is vorige week in het fractievoorzittersoverleg besproken. Ik zou mij kunnen voorstellen dat, gezien de uitkomst daarvan, niemand nog het woord wenst te voeren. Is dat correct? Wie van u wenst een stemverklaring af te leggen? U kunt unaniem instemmen? Aldus besloten. 3.
BESLISSING OVER DE TOELATING VAN DE OP 19 MAART 2014 NIEUW GEKOZEN LEDEN VAN DE RAAD.
DE VOORZITTER: Op 21 maart jongstleden heeft de officiële vaststelling van de uitslag van de verkiezingen plaats gevonden. Tevens zijn toen ook de nieuwe raadsleden benoemd. De beslissing over de toelating van de nieuwe raadsleden wordt door de raad in de oude samenstelling genomen. Voordat de benoemden als raadslid toegelaten kunnen worden, zal door de commissie Onderzoek Geloofsbrieven onderzocht moeten worden of zij voldoen aan de daarvoor in de kieswet gestelde eisen. De commissie, bestaande uit de voorzitter mevrouw Van Maanen en de leden mevrouw Schokker en mevrouw Van Mourik is daartoe gisteren bijeen geweest. Ik wil mevrouw Van Maanen als voorzitter uitnodigen om daarover verslag uit te brengen. MEVROUW VAN MAANEN: De commissie Onderzoek Geloofsbrieven heeft de stukken ontvangen van de volgende personen die op 21 maart jongstleden zijn benoemd tot lid van de gemeenteraad. De heer Aartsen, de heer Adank, de heer Akinci, de heer Bergkamp, mevrouw Bijlsma, de heer Boulakjar, de heer Bruijns, de heer De Beer, mevrouw De Bie, mevrouw De Heer-Seveke, de heer El Kaddouri, de heer Elbertse, de heer Ernst, mevrouw Groeneweg, mevrouw Haagh-Reijne, de heer Jansen, de heer Kluijtmans, de heer Kouwenberg, mevrouw Kranenborg-Van Eerd, de heer Lemaire, de heer Maes, de heer Nouhi, mevrouw Nuijen, de heer Quaars, mevrouw Ruijs-Lee, de heer Schrijvers, mevrouw Tecklenburg, de heer Toeset, de heer Uijl, de heer Van den Berg, de heer Van der Horst, de heer Van der Velde, mevrouw Van Hemel, de heer Van het Hof, de heer Van Lunteren, mevrouw Van Maanen, mevrouw Vermariën, mevrouw Vermeer en mevrouw Wiegeraad. De commissie rapporteert de raad dat de benoemden aan alle in de gemeentewet gestelde eisen voldoen en adviseert dus ook tot hun toelating als lid van de gemeenteraad. DE VOORZITTER: Ik dank de commissie voor haar voortreffelijke en gedegen werkzaamheden. En de vraag is of u zich kunt vinden in het advies van de commissie tot toelating van de genoemde leden.
61 Dan is aldus besloten. VI.
RONDVRAAG.
DE VOORZITTER: Nu kan het nog. Dan is bij deze de rondvraag bijna afgerond. Dames en heren, leden van de raad, geachte aanwezigen. Straks is niet alleen deze raadsvergadering afgesloten, maar ook de gehele raadsperiode 20102014. De burger heeft gekozen. En morgenavond zullen de nieuw gekozen raadsleden, volksvertegenwoordigers van de gemeente Breda, worden geïnstalleerd. Voor u en voor mij is dit zeker een speciaal moment. Ook deze raadsvergadering. In de afgelopen 4 jaren maakte u allen op geheel eigen wijze het verschil in de gemeenteraad van onze mooie stad Breda. En ik vind het bijzonder dat ik u als voorzitter door de vele vergaderingen heen mocht loodsen. In een ploeg van 39 fanatieke spelers is dat zeker niet altijd even makkelijk. Maar Breda, en dat bent u zeker met mij eens, is dat meer dan waard. Ik vind het een voorrecht om te werken met fracties die niemand, op geen enkele wijze, een gure wind bezorgden. En ook dat is belangrijk om vast te stellen in deze periode waar de politiek vele verschillende dimensies kent. U heeft dat niet getoond en dat maakt mij extra trots op u. Uiteindelijk spande u zich allemaal met hart en ziel in voor die bijna 180, correctie 180.000 inwoners, van onze stad. En ik wil u daarvoor allen danken. Vandaag nemen wij afscheid van een aantal raadsleden. En als ik zeg aantal, dan is dat zeker een understatement. Maar liefst 22 leden van uw raad vertrekken. En, en dat moet gesteld worden, is op een totaal van 39 een fors aantal. De 22 vertrekkende leden vertegenwoordigen samen maar liefst ruim 160 jaar aan raadservaring. Ja, u hoort het goed: ruim 160 jaar. Maar troost u, als ik zo om mij heen kijk, dan blijft er gelukkig nog wel talent met ervaring over. Onder de 22 nieuw gekozenen is een 6 tal dat in de huidige raadsperiode als commissielid al de nodige ervaring heeft opgedaan. U heeft als raad de afgelopen 4 jaren initiatieven genomen, moties ingediend, tal van bezoeken afgelegd in de stad en in de dorpen maar ook in de regio, oppositie gevoerd, vragen gesteld, vele moties en amendementen ingediend. Kortom, u heeft in deze 4 jaren de 3 wettelijke taken van de raad, volksvertegenwoordigen, controleren en kaderstellen, met passie uitgevoerd. Het is een lange reeks van besluiten die u als raad heeft mogen nemen voor deze gemeente. Besluiten die voor de mensen in de stad vaak zeer belangrijk zijn. Maar u heeft ook met elkaar, en dat wil ik ook stellen, met tevredenheid, het dualisme verder vorm gegeven. Breda loopt daarin voorop. U heeft niet alleen over uw eigen functioneren nagedacht maar ook daadwerkelijk actie durven te ondernemen. Dit heeft u samen met diverse tips en aanbevelingen vastgelegd in het overdrachtsdocument Raad aan de raad, waarmee de nieuwe raad haar voordeel kan doen. De vertrekkende raadsleden krijgen het document nog toegestuurd en de nieuwe raadsleden krijgen het aanstaande vrijdag uitgereikt. In dit verband wil ik u uiteraard ook attenderen op de bijeenkomst aanstaande maandag die om 16.00 uur zal plaats vinden ter gelegenheid van het afscheid van Jos de Hoogh, raadsadviseur en plaatsvervangend griffier op wie wij ook deze keer weer in de voor u en de griffie hectische maanden ten volle hebben mogen vertrouwen en rekenen. Een medewerker met passie, gedecideerdheid, altijd stevig in het gesprek en man die er voor heeft gestaan, van het begin af aan, voor het dualisme. Dank daarvoor. U heeft met elkaar gesproken, gedebatteerd, u was het soms principieel met elkaar oneens. Maar daarna, op persoonlijk vlak, kon u elkaar weer vinden en ontmoeten. Het is goed als dat lukt. Maar het is ook een waar genoegen om van zo’n raad voorzitter te mogen zijn. We ondervonden vreugde met elkaar maar ook verdriet. Absolute dieptepunten waren het overlijden van onze collega raadslid Adel Koger van GroenLinks in juli 2013 aan het begin van het zomerreces maar ook het overlijden van het commissielid van de Partij van de Arbeid, Jurgen de Leeuw in november van datzelfde jaar. In de afgelopen periode werd een aantal van u ook getroffen door trieste gebeurtenissen in gezin en familie. Gelukkig was er ook de aandacht en warmte van collegae-raadsleden voor elkaar. En op dergelijke momenten telt gelukkig niet het onderscheid maar geldt zeker de verbondenheid. Ook een groot goed in democratie. Voordat ik nu het woord wil richten tot degenen die de raad gaan verlaten, wil ik ook even stil staan bij leden van de raad die deze periode een dubbelfunctie hebben bekleed.
62 En u raadt het al, ik doel hier op de voorzitters van de raadscommissies en de plaatsvervangend voorzitter van de raad, Ine Van Hasselt, Piet Hein Scheltens, Frans Szablewski, Hanneke Van Maanen, Reginald Kluijtmans en André Lips. Zij verdienen allen grote waardering voor de onafhankelijke wijze waarop zij de vaak stevige debatten hebben geleid. En wat daaraan zeker heeft bijgedragen, is dat zij samen ook het initiatief hebben genomen om met dezelfde frequentie als die van onze vergadercyclus bij elkaar te komen, elkaars ervaringen te delen, hun manier van werken op elkaar af te stemmen. Dat verdient niet alleen lof maar op zijn minst een bloemetje. En ik wil hen uitnodigen om daarvoor even naar voren te komen. Dan is nu het moment gekomen om het woord te richten tot degenen die de raad gaan verlaten. En staat u mij toe, ik vind dat eenieder toch even die aandacht verdient. En dat staat in geen verhouding tot het vele werk dat zij gedaan hebben. Jos Koniuszek. Beste Jos. 2 uur en 19 minuten en 3 seconden. Dat was de tijd die jij als hardloper ooit klokte op de marathon. De klassieke afstand van maar liefst 42 kilometer en 195 meter. Een ongelooflijke rappe tijd. Om maar eens een vergelijk te maken. In deze raadsperiode zijn er nauwelijks commissievergaderingen geweest die binnen deze tijdslimiet zijn afgerond. Jos, zo’n topprestatie zegt iets over de Bredase vergadercultuur. Maar het zegt nog meer over jouw innemend karakter. Je bent een man van de lange adem, een raadslid met een groot doorzettings- en uithoudingsvermogen. Je hebt je eigenlijk in een rap tempo lastige dossiers eigen gemaakt. Eerst vanaf januari 2013 als commissielid en vanaf eind augustus als raadslid heb jij je vastgebeten in onder meer de gemeentefinanciën, de transities van de Jeugdzorg en de AWBZ, maar ook in de economische aspecten van onze stad. En op dat laatste terrein had je je sporen in Breda al verdiend als voormalig eigenaar van Runnersworld Breda, bestuurslid van ondernemersverenigingen als Retailplatform Breda en Ondernemers Binnenstad Breda. Je hebt veel tijd en energie gestoken in de onderwerpen waarmee je wat minder bekend was. En je was ook overal in de stad te vinden. En op de werkbezoeken gaf jij acte de presence. Kortom, men heeft jou mogen leren kennen als een ijverig en gedreven politicus. En daarnaast ben je ook nog eens de man die rust en kalmte uitstraalt en ook nog tijd en energie stopt in die groepen mensen die net wat aandacht nodig hebben. En middels bewegen weet jij die tot sociale activering te brengen. Chapeau daarvoor. Treffend vond ik bijvoorbeeld dat jij de rust zelfs op de verkiezingsdag wist te bewaren. Terwijl op die dag de Twittertijdlijn vol stroomde met laatste oproepen om vooral op bepaalde partijen te stemmen, had jij een boodschap van een hele andere orde. Jij twitterde: zo, mezelf beloond met een LLD. Ik dacht: wat voor drugs zijn dat nu weer? Maar een LLD van 2 uur in de Chaamse bossen. Ik heb me laten vertellen dat LLD staat voor Lekkere Lange Duurloop. En de afsluitende hatchtag vond ik zo mogelijk nog mooier, namelijk: als ik het niet doe, doet niemand het: genieten. Jos, houd het motto vast, het ga je goed. Dank je wel. August Veenenbos. Op 21 maart 2013, alweer bijna ruim een jaar geleden, mochten we je na het vertrek van Klaas Dijkhoff als lid van de VVD fractie in de raad verwelkomen. En ik herinner me nog zeker de terechte trots van je vrouw en jullie oudste 2 kinderen die bij de beëdiging aanwezig waren. Je bent in de 20 jaar dat je in de stad Breda woont van de stad gaan houden, een stad waar je, naar eigen zeggen, goed mag wonen, werken en recreëren. Je hebt je bezig gehouden met de portefeuilles Verkeer en Vervoer en Sport. En je hebt een aantal knelpunten in een relatief korte tijd weten te adresseren en ingezet op verbetering van de infrastructuur, sportaccommodaties en je was bijvoorbeeld van mening dat er geen goede alternatieven zijn om in Breda van oost naar west te komen. Je stond voor verbetering van verkeersveiligheid maar ook het aanpakken van onnodige regels en bureaucratie. Je bent wel voor strenge handhaving maar ook duidelijk in verkeersregels. En als je vindt dat die er niet zijn, dan moeten er vragen gesteld worden bijvoorbeeld inzake de verkeerssituaties bij de Trambrug in Breda. Voorkomendheid en bescheidenheid kenmerkten je optreden in raads- en commissievergaderingen. En ik vond de gesprekken die ik met jou mocht hebben vaak na afloop erg plezierig en ook meer dan nuttig. Sportief was je ook. Niet alleen liet je je zo nodig overtuigen in debatten met collega’s van andere fracties maar ook mag jouw netto tijd van 2 uur 5,43 seconden in de halve marathon in de Singelloop niet onvermeld blijven. Het ga je goed. Dank je wel.
63 Peter Bakker. Halverwege deze raadsperiode voor GroenLinks in de fractie gekomen. Een aantal jaren bestuursvoorzitter van de politieke groepering en als beleidsadviseur werkzaam bij het Ministerie. In het begin moest je wel wat wennen aan het raadswerk. En de combinatie met je drukke job was niet altijd makkelijk. Maar het wennen ging je goed af. Heldere standpunten over het project Achter de Lange Stallen. En je was de afgelopen periode het eerste en het enige raadslid dat de raadsnotulen gecorrigeerd heeft. Je had een duidelijke inbreng in de raad en je was ook nog actief met het inbrengen van moties en amendementen. Maar: dat wil ik gezegd hebben, je blinkt ook uit in de raad met korte en ook krachtige analyses en inbreng. Kortom: het is jammer dat de Bredase gemeenteraad zo relatief kort van jouw kwaliteiten heeft mogen profiteren. En ook voor jou geldt: Breda is je dank verschuldigd. Het ga je goed. Linda Van Beek. Beste Linda, je bent de afgelopen 4 jaar in de raad zeker niet onopgemerkt gebleven. Als jong politiek talent werd je in 2010 met ruime voorkeursstemmen in de raad gekozen. En na het vertrek van Irène Verkuijlen in 2012 werd je fractievoorzitter. Bovendien werd je ook door je collega’s in de raad benoemd als voorzitter van de tijdelijke commissie Structuurvisie. En jullie hebben met die club buitengewoon goed werk geleverd. In beide functies heb je onmiskenbaar laten zien uit het juiste politieke hout te zijn gesneden en naar mijn mening ook zeer getalenteerd te zijn. En met een heel aardig sprankelend, twinkelend karakter ben je ook nog eens een goed debater die met overtuiging standpunten naar voren brengt. Ik vind dat je het raadswerk op een bewonderingswaardige wijze gecombineerd hebt met je drukke baan bij VNO-NCW, waar ze je ook meer dan waarderen, en met je privéleven, een privéleven waarin je in mei 2013 ook nog eens de trotse moeder werd van een schoon dochtertje, Marie-Line. Uiteindelijk heb je mede vanwege de baan gekozen het raadslidmaatschap te beëindigen. Ik vind het heel jammer voor Breda. Maar het is een besluit wat wel te begrijpen is. Bedankt voor jouw bijdrage aan Breda. En hopelijk mogen we je in de toekomst nog eens begroeten in de toekomst van deze mooie schone stad. Dank je wel. Het ga je goed. Richard Blankenstein. Richard, je trad in 2006 toe tot de gemeenteraad. Je werd lid van de raadscommissie Onderwijs en Economie. In 2010 werd je commissielid van de commissie Maatschappij en Bestuur waarna je na het vertrek van Marja Heerkens terugkeerde als lid van de raad. En met name het beleidsveld onderwijs had je bijzondere belangstelling, en dat nog steeds. Je hebt het raadslidmaatschap gecombineerd met je drukke studie aan de Erasmusuniversiteit wat je ook met verve weet af te ronden. Je hebt veel uren besteed aan de politiek. Maar je bent ook als raadslid enorm gegroeid. En daarnaast ben je ook een man, een ware sociaaldemocraat, die het partijgebeuren in tijden van voor- en tegenspoed nadrukkelijk volgt. Je was woordvoerder bij financiën en je deed dat met veel enthousiasme, overtuiging én kennis. En daarbij kon je met een lach op je gezicht ook wel kritisch zijn richting het college, maar immer gefundeerd en onderbouwd. Bij de werkgroep Cyclische producten heb je veel werk verzet. Ik denk aan het meewerken en meedenken aan het proces rondom de ombouw van de Begroting. Je trad niet altijd op de voorgrond maar je bent wel een enorm hardwerkend en intellectueel denkend, en werkend politicus waarvan niet alleen de eigen fractie maar ook de raad soms de vruchten zeker heeft mogen plukken. En ook jij wist nog tijd te vinden, ja dames en heren, om een hobby met succes te beoefenen. Want het is niet iedereen gegeven,- behalve Jos Koniuszek natuurlijk -, om een halve marathon te lopen in 1 uur en 22 minuten. Ik denk dat niemand in deze zaal aan die tijd gaat tippen. Ik ga in ieder geval die uitdaging niet aan. Richard, dank voor je inzet voor Breda in het algemeen en voor de Bredase politiek in het bijzonder. Het ga je goed. Philip Bos. Philip, je bent in 2010 lid geworden van de gemeenteraad. Breda en de Bredase gemeenteraad hebben je in deze periode leren kennen als een goed debater met ook een buitengewoon sterk analytisch en strategisch vermogen en als iemand die gewoon kan uitstralen dat hij het raadslidmaatschap ook erg leuk vond. In die ene periode dat je in de raad zat, heb je aan diverse onderwerpen een belangrijke bijdrage geleverd. En zo ben je zeer recent nog de belangrijke initiator geweest voor het op de politieke agenda zetten van integriteit. Je hebt een belangrijke aanzet gegeven tot het voeren van de discussie over dit onderwerp. En je hebt je mederaadsleden, het college en de ambtenaren meegenomen in dat
64 traject. En recentelijk hoorde ik nog in Den Haag hoezeer de inbreng van Breda daarin is gewaardeerd. Maar ook de bijdrage in de raadswerkgroep Cyclische producten werd gewaardeerd. Je hebt, wat dat betreft, je altijd sterk gemaakt en met succes ingezet voor de verdere ontwikkeling van instrumenten voor de raad als het ging om Grondbeleid en de werkgroep Aanbesteding nieuwe accountant. Je huidige baan vergt veel tijd en energie van je. En je hebt de conclusie getrokken dat keuzes gemaakt moesten worden. Hoewel, met een nieuwe fractie die zo groot groeit, ach…, Philip, ik wens je veel succes in je verdere carrière. Ik vond het persoonlijk buitengewoon prettig samenwerken met je. En ik denk dat dat ook voor de andere leden van de raad gegolden heeft. Het is jammer dat je stopt met de lokale politiek. Maar ik hoop oprecht dat lokaal je kwaliteiten niet verloren gaan op welke wijze dan ook voor het openbaar bestuur. Zeer veel dank. Ruth Giebels. Hoewel geen woordvoerder Cultuur, kleeft dat thema toch als een soort aura aan je. Ook binnen de raadswerkgroep Regio was je erg actief. Niet alleen in Breda maar ook tijdens raadsledenbijeenkomsten in de regio, liet je in je bijdrage het belang van de regio en de regionale samenwerking altijd met veel enthousiasme doorklinken. Want als er iemand het belang en de meerwaarde van gemeentelijke regionale samenwerking onderkende, dan behoor jij ook daartoe. Typerende begrippen voor je optreden als raadslid zijn: enthousiast, bruggenbouwer, impulsief en actief, soms denk ik wel eens nauwelijks in toom te houden, en daarbij, en dat is wel heel goed, spreekt mij wel aan, heb je de hele commissie en zelfs de raad op sleeptouw weten te nemen. En of het nu was bij de afgelopen Nieuwjaarsreceptie of bij de activiteiten binnen Meet & Match. Memorabel vind ik nog wel het moment dat je, liggend op het talud, achter de Mytylschool de Schalm, luid uiting geeft aan je plezier van dat moment, namelijk varens planten. Naast iemand met ideeën, ben je dus ook wel een doener. En daarbij valt op dat je over een groot netwerk beschikt. Iedereen kent Ruth en Ruth kent iedereen, van de Koningin tot Guusje met haar hoed. Dank voor je bijdrage en ook je positieve energie die je met je hebt meegebracht. Gaston de Jong. Ja, een raadslid om trots op te zijn. Het is zeker niet gemakkelijk om als eenmansfractie in de raad goed te functioneren. Desondanks was jij een trouwe bezoeker van commissies en werkbezoeken en ook bij de werkgroepen Regio en Cyclische producten waaraan je deelnam. Je verzaakte nooit en je was opvallend door je constructieve, bescheiden maar altijd positieve inbreng. Ook je volksvertegenwoordigende rol in de raad nam je zeer serieus. Want nagenoeg bij ieder werkbezoek of bij iedere informatiebijeenkomst was je aanwezig. Meestal kwam je fietsend naar het Stadserf. En dat is toch best wel een rit vanuit het noorden van Teteringen. Maar blijkbaar niet voor jou. In de raad had je vaak een korte en ook krachtige boodschap. Je had niet veel woorden nodig om je mening te uiten. Gaston, we weten dat je je hebt aangesloten bij de fractie BOB. Dus wellicht dat we je in de toekomst nog gaan tegenkomen in de politieke arena. Dank voor de vele uren die je de afgelopen jaren in het raadswerk hebt gestoken. Het ga je goed, ook in je nieuwe fractie. Dick Vuijk. We kennen je als een rustige vent die over het algemeen bondig zijn punt maakt, rustig, ingetogen, maar verre van onopvallend, hoewel dat beeld in de hectiek van de raad wel soms ontstond. Er gaat zeker meer schuil achter jouw ogenschijnlijke rust. Zo weet misschien niet iedereen dat je enige bekendheid geniet als Sauwelaer in het Bosuilendorp. De liefhebber van het genre kan ik de You Tube filmpjes zeker aanraden. Misschien verklaart dit ook wel dat ik je tweets soms 2 keer moet lezen voor ik die begrijp. En daarbij bedien je je wel van een heel persoonlijke en authentieke stijl. Opvallend was natuurlijk je fietstocht naar Santiago de Compostella, de Jacobsroute volgend. Je hebt hem in ieder geval afgelegd. Een prestatie van formaat waarop je je zinnen had gezet en die uitstekend te volgen was via de sociale media. Of deze tocht in het teken stond van boetedoening dan wel meer een combinatie was van recreatief en sportief bezig zijn met vrienden in je geliefde Frankrijk, laat ik in het midden. Maar we kennen je natuurlijk wel als zeer betrokken bij de dorpen en ook de regio. Je naam zal hier in de raad voor altijd verbonden blijven aan de Galderse Meren en aan de strijd om het open houden van de balies in de dorpen. En natuurlijk niet te vergeten het door jullie toegepaste protestinstrument van structureel gesplitst stemmen in de 2 mansfractie. Wat mij betreft, een uiterste vorm van politieke nuance en getuigend van het principe dat ieder lid van de raad hoort te stemmen zonder last of ruggenspraak. Ik ga er overigens van uit dat je binnenkort weer als commissielid verwelkomd mag worden. Je blijft uiteraard van harte welkom, met dank voor je verrichte raadswerk.
65 Beste Arend, jij maakt inmiddels al weer 8 jaar deel uit van de gemeenteraad en wij hebben kennis met jou mogen maken en met al jouw talrijke talenten. Om het eerst maar eens bij het raadswerk te houden. Tijdens raads- en commissievergaderingen viel je scherpe stijl van debatteren op, scherp maar ook analytisch. Helder, beheerst en doelgericht zijn woorden om die stijl te typeren. Een knap debater. Maar ook de term standvastig. Jij week nooit af van de kern, de rode lijn van je betoog. En daarbij slaagde je er tijdens het debat ook vaak goed in om naar je collega’s in de raad te luisteren. Een combinatie die niet altijd eenvoudig blijkt in deze raadszaal. De afgelopen periode waren Wijkontwikkeling en Cultuur jouw speerpunten. En in deze dossiers, met name rondom de kandidaatstelling Brabant Culturele Hoofdstad 2018, vervulde jij de controlerende rol van een gemeenteraadslid met verve. Arend, buiten de raadszaal heeft je maatschappelijke carrière inmiddels al een vlucht genomen. Je bent nu directeur van de Academy for Leisure van de NHTV. En dat is dan ook een van de redenen dat jij voor de verkiezingen hebt aangegeven om een stap terug te willen doen in jouw politieke loopbaan. Ik vind dat spijtig maar ik begrijp het wel. Het directeurschap vergt veel tijd en energie. Maar het brengt je ook tot alle uithoeken van de wereld. En ja, op zo’n zakenreis kan het dan zo maar voorkomen dat jij een rustige vlucht vanaf Shanghai denkt te hebben en dan op de vluchthaven plots de burgemeester van Breda tegen het lijf loopt. Arend, ik wil nog een aantal zaken niet onvermeld laten. Niet alleen weet jij als dj het partijcongres van de Partij van de Arbeid aan het swingen te krijgen, - ik vrees iets te laat, maar goed -, je bent ook een begenadigd voetballer. En mede onder jouw aanvoerderschap en de brutaliteit van Thierry Aartsen heeft Breda het geschopt tot een mythische eerste plaats op het zaalvoetbaltoernooi voor raadsleden in Venlo in 2011. En in 2012 stond onze raad met maar liefst 3-0 voor tegen NAC tijdens de Streetcup voor dak- en thuislozen, tot het moment dat jij voor het eerst gewisseld werd. Toen ging het helemaal mis. Arend, succes in je verdere carrière. En ik ben er van overtuigd en ik hoop dat op enigerlei wijze je veel voor de stad Breda wil en zal blijven betekenen. Het ga je goed. Solveig Van Mourik-Van de Bruggen, Solveig, jouw afscheid van de raad is een bewuste keuze vanwege je werk dat je heel vaak naar het buitenland brengt. Velen met mij weten dat die beslissing je zwaar is gevallen. Je bent echt verknocht aan het politieke werk, maar misschien nog veel meer aan de mensen. Jij bent een mensenmens. En die verknochtheid paarde je ook aan nauwgezetheid en punctualiteit. De stukken voor de raad en de commissie bereidde je altijd terdege en tijdig voor. En daarbij was je ook nog vaak een graag gezien gast bij de medewerkers van de griffie. De punctualiteit kwam ook tot uiting in het penningmeesterschap van de fractie. Je hebt je toegelegd op de werkvelden Buitenruimte en Verkeer en Vervoer. En recent maakte je je nog sterk voor de bewoners van de binnenstad als het ging om de bezoekersregeling en het vergunningparkeren. Je bent een echte teamspeler. Dat bewees je ook nog eens door je bereidheid in de zomervakantie van 2011, het dossier, het lastige dossier Thuiszorg over te nemen. En dat heb je met nieuwe energie weer opgepakt. Je was ook teamspeler in de toenmalige commissie Milieu en Mobiliteit toen de voorzitter, zijnde jouw fractiegenoot, te laat ter vergadering bleek te zijn en jij desgevraagd zonder morren de leiding overnam. Kortom, we gaan een goede en constructieve en loyale collega missen. Dank voor al datgene wat je in onze stad hebt betekend. Het ga je goed. Sandra Van Oosterhout. Sandra, de term stemmenkanon is de afgelopen week al een aantal keren gevallen. Een unieke prestatie die je op je conto mag schrijven. Voor wie het zich niet herinnert, hieronder lag als basis de slogan: weten wat er leeft, werken aan wat er speelt. Dit heb je ook meer vorm gegeven in het woordvoerderschap Openbare Ruimte maar ook betrokkenheid bij studentenwoningen en de Woonvisie. Je bijdrage, en dat past ook bij je karakter, was rustig, weloverwogen maar ook stijlvol. Ook dat is een belangrijke karaktereigenschap voor mooi politiek bedrijven. Daarnaast ben je ook jarenlang als voorzitter actief geweest in het project Jeugd en Politiek. En ik ben er toch trots op dat wij morgenavond ook weer veel jongeren welkom mogen heten in de nieuwe raad met een gemiddelde leeftijd van 43 jaar. Daarmee onderscheidt Breda zich ook ten opzichte van vele andere gemeenten. Ik weet niet wat jouw inbreng daarin is geweest, maar toch. Eerder deze vergadering hebben we je nog mogen zien in de rol en horen bij de afronding van dit project Jeugd en Politiek. Je kiest er voor om afscheid te nemen als raadslid om ook ruimte maken voor andere bezigheden en aspecten in het leven, waaronder je baan bij de Hogeschool Inholland en je gezinsleven, een
66 meer dan te respecteren keuze. En ongetwijfeld zal daarbij je motto fit is not a destination, it’s a way of life ook de nodige aandacht krijgen. Veel dank Sandra, voor 2 raadsperioden van continue inzet voor onze mooie stad Breda en haar inwoners. Het ga je goed. Joyce Van der Sanden. Joyce, een goed raadslid, een goed volksvertegenwoordiger, een goed controleur van het college, ja, die moet boos kunnen worden. Functioneel boos worden natuurlijk. En dat lukte jou prima. Ik durf zelfs te stellen: als de mate van boosheid de kwaliteit van een bestuurder bepaalt, dan was jij zo af en toe van Olympisch niveau. Maar in alle ernst Joyce, die oprechte verontwaardiging, - want zo moet ik dat toch natuurlijk noemen -, komt bij jou voort denk ik uit een diep gevoel van verbondenheid met je achterban, zo’n diep gevoel zelfs dat het een keer is voorgekomen dat je uit de raad bent weg gebeend. Maar gelukkig was je weer snel terug want een gebrek aan verantwoordelijkheidsgevoel heb jij zeker niet. Jouw optreden is vanaf het begin zo authentiek geweest dat denk ik niemand heeft getwijfeld aan de redenen waarom jij hier in deze raad je werk hebt gedaan zoals je dat hebt gedaan: voor de mensen in de stad die het minder hebben, die een steuntje kunnen gebruiken en die op jou rekenen om hun belang naar voren te brengen. En dat heb je met verve gedaan. Want wat heb jij je ingezet voor een beter armoedebeleid. Met ludieke acties zoals die keer met de kinderschoentjes. Acties ja, want actie was toch wel hetgeen jou heel veel energie gaf. Dicht bij de achterban, geen geneuzel, geen regeltjes. Maar ook voor het onderwijsveld waarbij jij kritisch het beleid inzake de doordecentralisaties hebt gevolgd. Uiteindelijk was je niet te groot om ook de waardering uit te spreken voor de goede elementen in het bereikte resultaat en de inbreng daarbij van anderen. Maar ook je expertise als P & O vrouw heb je in de laatste 4 jaar in kunnen zetten, vooral als lid van de werkgeverscommissie van de raad. En daar sprak kennis en wijsheid uit. Ik heb nauw met je daarin mogen samenwerken en dat vond ik heel plezierig. Voor dit alles wil ik je enorm bedanken, net als voor alle andere inspanningen. Het ga je goed. Maurice Spapens. Beste Maurice, ook jij hebt inmiddels het raadslidmaatschap 8 jaar lang vervuld. Je hebt je verdiept in vele onderwerpen, uiteenlopend van Cultuur, Verkeer en vervoer, Bouwen en wonen en Sociale zaken en welzijn. In je bijdragen in de commissies spatte je bevlogenheid er met regelmatig af. Ook in de raad. Jij toonde keer op keer met overtuiging betrokkenheid bij de kwesties die je namens je fractie aan de kaak stelde. En hoewel jij het debat in de raad zeker niet schuwde, was jij ook bedreven in je taken als volksvertegenwoordiger. En recentelijk demonstreerde je dat nog eens met je inzet voor het werk van Rahal Lamlih, de man die maaltijden uitdeelt aan de dak- en thuislozen. Soms pittig, maar je was er. En de discussies ging je niet uit de weg. Als raadslid heb jij op uitstekende wijze de rol van gastheer vervuld door verschillende insprekers wegwijs te maken in onze spelregels voor inspraak. En daarnaast stak je je enthousiasme voor de werkgroep Jeugd en Politiek nooit onder stoelen of banken. De missie om jongeren in de stad kennis te laten maken met de lokale democratie, was bij jou ook goed besteed. En je was dan ook terecht zo trots als een pauw dat de leerlingen van het Stedelijk Gymnasium, die jij dit jaar hebt begeleid, de eerste prijs bij het project Jeugd en Politiek in de wacht sleepten. Maurice, ik weet dat deze krappe raadszaal tijdens lange vergaderingen soms een crime voor je was. Maar bijkomstig voordeel hiervan was wel dat dit je fractie soms een extra zeteltje in de raad opleverde in de vorm van een krukje voor je knie. Maurice, ik wil je danken voor je inzet in de afgelopen jaren en wens je bovenal veel creativiteit toe in je loopbaan als kunstenaar. Maar bovenal wens ik jou een goede gezondheid toe. Dank voor alles. John Stubenitsky. Beste John, wat moeten de kijkers van de uitzendingen toch gedacht hebben als ze jou aan het woord hoorden. Dat Breda was overgenomen door Rotterdam. Niets is minder waar. Vanaf het moment dat jij, geboren in Nieuw-Helvoet, het tegenwoordige Hellevoetsluis, hier in Breda neerstreek, is het proces van Bredanaar worden begonnen. Inmiddels ben jij misschien wel meer Bredanaar dan menig mens wiens wieg in Brabantpark, Ginneken of Princenhage heeft gestaan. En dat komt door jouw ongelooflijke gave om overal in de stad aanwezig te zijn. Eerst sprak je vanuit je rol als ondernemer en winkelier heel veel mensen in de stad. Later heb jij het uitlaten van je hondje daarvoor een mooi excuus gevonden. Je stak het tijdens jouw jaren als raadslid niet onder stoelen of banken dat je eigenlijk boven andere taken de voorkeur gaf aan het volksvertegenwoordigende deel van je werk. En dat hebben we ook bij jouw staat van dienst inzake moties gemerkt. Om in een veel gebruikte beeldspraak te blijven: als er inwoners zijn die zich druk maken om de stoeptegels, dan schaamde jij je er
67 helemaal niet voor om over die stoeptegels te beginnen in de gemeenteraad. En zo durf ik te stellen dat jij heel wat oprecht betrokken mensen in de stad geholpen hebt bij problemen of uitdagingen, op je eigen kleinschalige manier gebogen over je papiertje of de laatste jaren op je iPad. Je hebt zo heel wat inwoners laten zien dat het zin heeft om een raadslid aan te spreken. Ik wil hier heel even de motie over de Parijse karren noemen. Of wat dacht je van het kwijtscheldingsbeleid voor zzp ers. Geslaagde interventies van jou, John. Maar er is ook wel eens wat mislukt van jouw experimenten. Want was jij het niet die voorstelde om de in beslag genomen wiet met winst te gaan verkopen in de stad? Ach, wie weet wat er gebeurt als minister Opstelten nog eens door de bocht gaat. Jij vindt en vond het menselijk aspect van het raadslidmaatschap erg belangrijk. Het mocht ook gewoon gezellig zijn in en om de raad. De Nieuwjaarsreceptie voor de inwoners in alternatieve stijl schrijf ik dan ook voor een flink deel aan jou toe, John. Of moet ik zeggen dat de gehaktballetjes van Marjo daarbij doorslaggevend waren? Ik weet het, je zult het raadslidmaatschap zeker missen in het begin. John, en andersom zal de raad jou ook missen. Maar anderzijds heb ik er veel vertrouwen in dat je met de kano op het dak van je terreinwagen naar heel wat spannendere plaatsen zult rijden dan naar het Stadserf. Want daar is toch niks te varen. Het ga je goed. Frans Szablewski je bent een sociaaldemocraat in hart en nieren. Je blijft altijd jezelf, je neemt geen blad voor de mond, je hebt, zoals de zegswijze luidt, het hart op de tong, voor ons, maar zeker ook voor de mensen in de stad, voor wie je het per saldo toch allemaal doet. En je bent altijd gemakkelijk benaderbaar. In de raad waren jouw thema’s Veiligheid, Werkgelegenheid en Dienstverlening. Maar je aarzelde niet om als je dat nodig vond je ook te mengen in de debatten over het sociale domein. Ook was je een zeer constructief lid van de raadswerkgroep voor het Grondbeleid. En je had zeer kritische bijdragen met betrekking tot het proces van de organisatie ontwikkeling zoals de gemeente dat heeft doorlopen. Maar Frans, je was niet alleen gewoon raadslid, je was 4 jaar lang ook voorzitter van de raadscommissie Ruimte, een strikt, ik zeg het nadrukkelijk, onafhankelijke en onpartijdige functie. Dat je dan ook altijd een rode sjaal om had, deed daar voor jouw gevoel niets aan af. En er is geen mens die zich jou kan voorstellen zonder rode shawl. Volgens mij ben je er mee geboren. Je liet er nooit een misverstand over bestaan dat je als voorzitter wel graag handelde in de geest maar niet naar de letter van het reglement van orde. Je hecht zeer aan het democratisch instrument van inspreken in raadscommissies. En wat dat betreft, heb je vele inwoners achter het spreekgestoelte mogen verwelkomen. Je behandelde hen met respect, gaf zo nodig extra ruimte. Je stond maar een keer met verbazing in je ogen en met de mond vol tanden toen er eind vorig jaar een inspraakbijdrage in dansante vorm werd gepresenteerd. Naar de commissieleden overigens en zeker ook naar de wethouders trad je soms wel wat strenger op. Maar dat was dan volgens jou altijd om te proberen hun bijdragen kernachtig en to the point te laten zijn, niet alleen voor het vlot verlopen van de vergadering maar ook voor de duidelijkheid naar de mensen op de vaak politieke tribune, publieke tribune. Omdat het om mensen gaat, is jouw levensmotto Frans. Een samenleving die opkomt voor elkaar, geen verschil maakt tussen afkomst, religie of geslacht en die zorgzaam is voor zwakkeren in de samenleving. Dat is waar je je voor wil inzetten. Ik vind het wel treffend in dat opzicht dat je bij het werkbezoek aan De Blauwe Kamer je gitaar meenam, met de bewoners muziek ging maken, en vervolgens nog vele malen op eigen initiatief daar terug bent gegaan om de mensen een aangenaam muzikaal uurtje te bezorgen. Dat tekent jou ook als warm en sociaal bewogen mens. Ik ben ervan overtuigd dat jij in je vakbondswerk bij FNV Bondgenoten je levensmotto daadwerkelijk gestalte zult blijven geven. Het ga je goed en dank je zeer. Rien Hendrickx. Beste Rien, over teeltondersteunende voorzieningen en ook voor de invoering van de nieuwe Wet Ruimtelijke Ordening vergunningplichtige activiteiten als diepploegen en graslandscheuren, maakt niemand je wat wijs, zelfs je trouwe opponent Sietzke niet. Maar ook in het dossier glastuinbouw toonde jij je een echte ervaringsdeskundige die pal stond voor de belangen van de agrarische ondernemers in met name het buitengebied, jouw buitengebied van Breda. Wat wil je overigens ook als voormalig glastuinbouwer die zelf zijn bedrijf moest opgeven vanwege de aanleg van de hogesnelheidslijn langs de A16? Ook de door de provincie Noord Brabant geëntameerde functieverruiming voor het buitengebied genoot je warme belangstelling. Je had kennis van zaken. En voor wat betreft de landinrichting aanvaardde je op verzoek van diezelfde provincie een vertrouwensvolle nevenfunctie. En ik weet uit verschillende hoeken dat je dat op een buitengewone
68 wijze hebt weten vorm te geven. Je was ook, mag ik het zo zeggen, voor het CDA niet alleen de man van Effen maar ook een echte stemmentrekker. En in 2010 werd jij met meer dan ruime voorkeurstemmen gekozen. Omdat je eerst na de collegevorming van 2002 in de raad van 16 mei werd beëdigd, zijn het op een paar maanden na 3 raadsperioden geweest dat we van je onverstoorbare inbreng in raad en commissies mochten profiteren. En met een droge opmerking op zijn tijd wist je vele lachers op je hand te krijgen. Memorabel is denk ik ook wel de manier waarop je het penningmeesterschap van de fractie gestalte gaf. Wars van digitalisering werkte je nog steeds met een ouderwets en reusachtig kasboek voor al je grootboekrekeningen, zonder dat dit ten koste ging van de betrouwbaarheid van de cijfers. Want ze verdwijnen nooit van het scherm. Samen met je vrouw en enkele bevriende stellen ga je altijd graag fietsen in het mooie buitengebied van de Baronie van Breda. En ik wil je daar zeker nog eens tegenkomen als ik me probeer voor te bereiden op deelname voor een korte afstand aan de Singelloop. Rien, ook jij was een van de nestors van deze raad. Ik heb jou altijd zeer prettig gevonden in de omgang, constructief, humorvol en met een grote kennis, een ware belangenbehartiger voor de agrarische sector. Het ga je goed. Piet Hein Scheltens. Jij Piet Hein, bent sinds 2002 onafgebroken lid geweest van de gemeenteraad en daarmee ook een van de prachtige nestors. En als het aan jou ligt, had je ook nog wel even door willen gaan. En ik denk er eigenlijk net zo over. Maar er zijn binnen GroenLinks regels waar zelfs jij blijkbaar niet onderuit kunt en ook dat is goed. Piet Hein, als fietskoerier ben je in de stad heel herkenbaar en voor gemeenteraad en college ook onmiskenbaar en onmisbaar. Want zonder fietskoerier geen vergaderstukken, zonder vergaderstukken geen vergaderingen. Wat natuurlijk ook weer niet wil zeggen dat we door jou zo veel moeten vergaderen. Je was altijd betrokken bij de mensen in de stad. Je bent graag gezien en ook als commissievoorzitter absoluut uit het juiste hout gesneden. Je voelde in de functie de discussie altijd goed aan en wist als dat nodig was met je humor vaak ook even de spanning te breken. En bovendien mochten we altijd een beroep op je doen als er een andere klus gedaan moest worden: een informatiebijeenkomst voorzitten, delegatie-leider zijn, kortom je was er. Piet Hein, ik heb altijd erg prettig met je samen gewerkt en ik weet zeker dat dat voor de hele raad geldt. Ik ga de voorbesprekingen met jou als commissievoorzitter zeker nu al missen want soms konden dan nog wel eens zaken geregeld worden, bijvoorbeeld om agendapunten eerder op de agenda te plaatsen. Maar goed, ik hoop je nog vaak tegen te komen in de stad, al of niet met je fantastische aluminium bakfiets. Bedankt voor alles wat je voor jouw stad en onze stad hebt gedaan. Erkal Üçerler. Erkal, jou kunnen we met recht de nestor van de Bredase gemeenteraad noemen. In 1994 dook je naam voor het eerst op in de Bredase politiek op een kandidatenlijst van jouw partij, het CDA. Vanaf 1997 zat je voor die partij in de raad. Vervolgens was je vanaf 1999 tot 2002 even weg want je was lid van Provinciale Staten. En toen was je weer terug. Je bent in die jaren uitgegroeid tot een allround raadslid. Want de onderwerpen waarvoor jij je hebt ingezet, variëren nogal. Zo heb je 6 jaar geleden veel moeite gedaan om de problemen met de stadsverwarming op de agenda te zetten. Je hebt je ook bezorgd getoond over de opslag van vuurwerk in Zandberg. En je hebt je hard gemaakt voor het handhaven van de Turkse zenders in het zenderpakket van Casema. Maar waar we je vooral van kennen, dat zijn de onderwerpen Sport, Integratie en Veiligheid, het benaderen van het allochtonenbeleid vanuit het veiligheidsperspectief. En jij hebt een overduidelijke mening over het coffeeshopbeleid. En daarover hebben we menigmaal met commissie en raad goede discussies mogen hebben. Wat misschien nog wel het meest kenmerkende voor jou is, is dat je zeer volhardend bent in het verdedigen van je standpunten. Je was ondanks je soms zachte stemgeluid, waarbij je wel iedereen dwong om goed naar je te luisteren, niet snel van je stuk te krijgen. En tot slot dames en heren, wat u misschien nog niet wist, maar wat ook de verdienste van Erkal is, dat is die gezellige karakteristieke lucht van gebakken vis op de weekmarkt. Want met name dankzij Erkal is in 2004 de marktverordening aangepast waardoor het toegestaan werd dat er op de weekmarkten gebakken en gebraden mocht worden. Dus om die reden zullen we als we over de markt lopen, waarschijnlijk jou niet snel vergeten. En op de Bredase voetbalvelden, al of niet van kunstgras, zullen we je ook nog vaak treffen als trotse vader en supporter van een trotse eerste elftalspeler. Ik wens je een goede reis naar je vaderland Turkije toe waarvoor je over enkele dagen vertrekt om op familiebezoek te gaan.
69 Voor de toekomst al het goede; het was een genoegen om met jou te mogen werken. Dank je wel. André Lips. Beste André, wat moet ik als voorzitter nu aan warme herinneringen aan jouw tijd als Bredase raadslid boven halen die jij zelf nog niet hebt toevertrouwd aan de plaatselijke pers in dat prachtige artikel kort geleden in BN De Stem? Overigens jij bent iemand, een open boek, met die geweldige foto van jou naast Leo Beenhakker. Don Leo en Don André. André, je hebt je sporen verdiend; dat staat voor iedereen buiten kijf. Je bent een authentiek volksvertegenwoordiger en je hebt veel gedaan. Maar voordat ik aan die reeks begin, wil ik je eerst prijzen voor iets dat niet in het krantenartikel stond, je luide aanstekelijke lach die voor menig collega raadslid vaak een opkikkertje was tijdens lange vergaderingen. Ik ga dit niet imiteren. Maar ik weet zeker dat we het nog wel een paar keer zullen horen. Na het wegvallen, veel te vroeg, van Joep Augenbroe in 2007, werd jij commissievoorzitter van Bouwen en Wonen. En dat beleidsterrein heeft altijd op jouw interesse kunnen rekenen. In je voorzitterschap wat je overigens altijd fantastisch inhoud hebt weten te geven, had je nogal een eigen stijl. Je liet daarbij ruimte voor debat en toonde je echt ook een maatje voor de griffier die naast je zat. En zomaar plotseling kon jij dan je stem verheffen, wat ik ook wel eens heb mogen meemaken, en heel duidelijk aangeven dat het genoeg was: “Nee, ik wil dat u nu aangeeft wat uw advies is”. Als voorzitter maar ook als raadslid was jij ook niet altijd lief voor wethouders, en ook niet voor die van je eigen partij. Insprekers, - en daar herken ik wel iets in bij jou -, insprekers daarentegen, vond jij per definitie sympathiek en hadden altijd een streepje voor. Zo heb je bewust de tijd heerlijk genegeerd toen bij een van de discussie over de fameuze maisdoolhof een voetballer van zeer gevorderde leeftijd kwam pleiten voor het veld van hem en zijn makkers. Een hele andere en minstens even mooie kant van jou hebben we gezien toen we als raadsleden bij de opening van een politiek seizoen met een temperatuur van ik geloof 35 graden met cliënten van Amarant gingen midgetgolfen. Jij ontfermde je 100% over iemand die heel moeilijk contact kon maken maar die zich bij jou overduidelijk uitstekend op zijn gemak voelde. En de verzorgster zei aan het einde van de middag: wat heeft die man gepresteerd. Hij kan meer dan soms wij kunnen. Ik zei: dan moet je vragen of hij bij jullie komt werken. Maar ook dat is een gave, een gave van een warm mens, een betrokken mens, die soms heel open alles benadert. Je bent na vandaag verre van verloren voor de CDA politiek want je gaat aan de slag als afdelingsbestuurder. Ik denk dat het goed is dat de afdeling op die manier blijft profiteren van jouw ruime ervaring in de Bredase politiek, een man met vele lijnen, vele lijnen in die samenleving. Een prachtige loopbaan in de raad ligt nu achter je, wat meer dan genoeg was voor Zijne Majesteit om jou te benoemen tot lid in de Orde van Oranje Nassau. Mag ik je uitnodigen om naar voren te komen? En daarbij ook even de echtgenote. Misschien mag ik ook even je echtgenote vragen want ik geloof dat je dat toch ook wel een beetje met elkaar doet. Sietzke Schokker. O, o, o, Sietzke Schokker. Jij was, en dat zeg ik namens de hele raad, met heel veel respect, de zegen maar ook de plaag voor menig wethouder en ambtenaar. Van de talloze opmerkingen die jij door de jaren heen op bestemmingsplannen hebt gehad, bleken de meeste, en dat moet echt gezegd worden, in een keer oprecht een ware verbetering. En enkele andere werden onderwerp van bezwaar- en beroepschriften. Tot zelfs de raad van State toe. Sietzke, in je optreden voor GroenLinks was je altijd doelbewust, grondig, principieel maar ook oprecht betrokken. Het gaat om onze aarde, de toekomst en onze kinderen en kleinkinderen. Zo grondig dat ik sommige raadsleden ervan verdacht eerst even naar jou te willen luisteren voordat hun eigen bijdrage kwam. Want meestal bevatte jouw bijdrage wel iets leerzaams voor hen. Een uitzondering wil ik maken voor je collega, en mag ik toch zeggen na vanavond jouw vriend, Rien Hendrickx met wie je heel wat robbertjes gevochten hebt over de volwaardigheid van een agrarisch bedrijf. Nut en noodzaak van tunnelkassen en de definitie dames en heren, ik weet niet wat het allemaal inhoudt, van doorgroeigebied. Samen stuwden jullie je ademloos luisterende collega’s nog wel eens tot grote hoogte in vakkennis. Maar die vakkennis heb je trouwens voor een groot gedeelte ook opgedaan tijdens jouw jaren in het Provinciaal Bestuur als lid van Provinciale Staten. Met jouw goede voorbereiding, dossierkennis, maar ook jouw vasthoudendheid, heb je zowel daar als hier in de raad heel wat lastige dossiers een wending kunnen geven. En ook in Den Bosch wordt met respect en waardering over jouw rol als volksvertegenwoordiger gesproken. Het was niet altijd makkelijk. Maar dat betekent wel dat er iemand is die wat levert. Mag ik een recent voorbeeld geven. In haar regenpak op de fiets door de stromende regen kwam Sietzke naar het stadhuis om haar papieren handtekening te zetten onder het door haar ingediende initiatiefvoorstel tot verruiming van de spelregels rondom burgerinitiatieven, te weten het toestaan van digitale handtekeningen.
70 Jarenlang was je bij elk werkbezoek van de commissie Ruimte. En daarbij heb je de eretitel verworven van koningin van de regio, meer dan verdiend. En het punt waarop jij daarbij hamerde, was democratische legitimatie nietwaar, en terecht. En wat dacht je van je strijd tegen leegstand en tegelijkertijd nieuwbouw van kantoorgebouwen? Ook in buurgemeente Oosterhout heb jij op dat vlak je mannetje gestaan. Als ik jouw naam noem, noem ik de naam van een duaal raadslid. Maar zelfs zonder die wetswijziging dualisering, had jij al die instelling dat een wethouder, ongeacht zijn kleur, recht heeft op jouw eerlijke en kritische verhaal. In de raadszaal, vaak enigszins verscholen achter wat langere mensen op de rij voor je, wist je toch altijd het woord te vragen en te krijgen, correct, met bescheiden stem, maar ook doelbewust. Binnenkort verhuis je naar het Utrechtse om dichter te gaan wonen bij je grootste schatten, je kleinkinderen. Want je bent ook en vooral een GroenLinkse moeder en oma. Dat en niets anders dan die positieve omstandigheid is de reden dat je stopt met het als raadslid werken voor deze mooie stad. Sietzke, ik twijfel er niet aan of heel veel andere mensen gaan nu genieten van jouw drive en betrokkenheid en misschien nog wel de politiek in Utrecht maar in ieder geval je kinderen en kleinkinderen. Sietzke, de stad Breda is jou als raadslid zeer veel verschuldigd. En daarom heeft het Zijne Majesteit behaagd jou te benoemen tot lid in de Orde van Oranje Nassau. Mag ik je uitnodigen naar voren te komen? Dames en heren, Ine Van Hasselt. Beste Ine, lieve Ine, elke raadsperiode kent wel een grande dame, een politica en een bestuurder die zonder de rest van de raadsleden tekort te doen, door haar openheid, benaderbaarheid en statuur kleur geeft en een gezicht geeft aan het werk van de gemeenteraad in de stad, een ware ambassadeur. In de afgelopen raadsperiode was jij voor mij, en ik weet zeker namens de hele raad Ine, die grande dame. Op prettige en toegankelijke wijze vervulde jij de rol van vice raadsvoorzitter op verschillende momenten. Onder meer tijdens mijn langdurige ziekte, heb je mij als voorzitter van de raad waargenomen en ook geïnformeerd. Op al die momenten Ine, kreeg ik steeds terug dat je dat op een meer dan voortreffelijke wijze deed. En je zou denken: een raad kan heel goed een voorzitter uit haar midden kiezen. Vernieuwing en modernisering hoort. Ik hoop dat dat ook doorgezet wordt de komende jaren. Ik bewonder persoonlijk jouw gave om te schakelen tussen rollen. Want ik maakte het jou ook niet altijd makkelijk tijdens een raadsvergadering met onze wisseltrucs. Op het ene moment stond je als plaatsvervangend voorzitter boven de partijen en moest je, als dat nodig was, je fractiegenoten aan de orde houden, en op het andere moment werd jij zelf weer geacht om als woordvoerder vol overtuiging je liberale standpunt uit te dragen. Dat je daar altijd in geslaagd bent, is oprecht een compliment waard maar ook een teken dat je dat zeer gewetensvol altijd deed. Na 14 jaar raadslidmaatschap, want je was als raadslid ook actief in de gemeente Teteringen, vind je dat de volgende generatie bestuurders het mag overnemen. En daar hebben we vorige week nog over gesproken. Een hele wijze opvatting. Ine, wat zal jij soms met weemoed terug denken aan je discussie in de commissie met, ik noem maar een voorbeeld, Frans Szablewski. Je hebt vele functies binnen het raadswerk bekleed, waarvan niet de minste waren het voorzitterschap van de raadscommissie Maatschappij. En jawel, ook het zorgen voor goede opvolgers als voorzitter van de selectiecommissie van de VVD. Veel waardering is er ook voor dat jij, hoewel je toch wist dat dit je laatste raadsperiode zou zijn, tot in de laatste maanden en weken, een trouwe deelnemer bent geweest aan werkbezoeken, commissieactiviteiten, nieuwjaarsreceptiedingen en al die zaken die aandacht behoefden. Actief bij de werkgeverscommissie. Ik heb goed naar de raadsgriffier geluisterd toen die zei dat hij in jou als voorzitter van de Bredase Werkgeverscommissie met jou en je collega’s een goed, rustig en betrouwbaar werkgever heeft gehad. Ine, zoals we jou hebben mogen leren kennen, loyaal aan de raad, rustig als bestuurder, maar bovenal betrouwbaar. Heel veel dank daarvoor. En het heeft Zijne Majesteit dan ook behaagd jou te benoemen voor al je verdiensten tot lid in de Orde van Oranje Nassau. Dank voor het vertrouwen wat je eenieder hebt gegeven, maar ook in de relatie tussen ons. Ik heb dat zeer gewaardeerd. Dames en heren, leden van de raad. Met deze woorden heb ik stil gestaan bij het vertrek van de leden van de raad. Het kostte tijd maar ik vind dat zij dit ook allen oprecht verdiend hebben. Ik realiseer me dat ik misschien toch hier en daar mogelijk tekort heb gedaan. Er zijn ongetwijfeld nog woorden die gesproken hadden kunnen
71 en mogen worden. Maar tegelijkertijd, laten we dat vaststellen, zit het vooral in datgene wat we met elkaar beleefd hebben en ervaren hebben. En wat mij betreft, waren de afgelopen 4 jaren wederom bijzonder en in alle opzichten de moeite waard. Ik toon u graag mijn grote waardering voor alle uren die u heeft geïnvesteerd maar ook voor de inspanningen die ieder van u als raadslid heeft gedaan. Ik wil daarbij ook nadrukkelijk de commissieleden en ook de leden van het college betrekken die al of niet terug keren in de nieuwe bestuursperiode. U allen past dank voor al uw inspanningen. Mijn dank en waardering wil ik ook graag met een tastbaar blijk daarvan onderstreping geven. Wie kent niet de schuttersstukken van de beroemde Hollandse schilders uit de Gouden Eeuw. Ook werden toen al de notabelen in vergadering bijeen geportretteerd. Die oerhollandse traditie wordt vandaag de dag voortgezet door beeldend kunstenaar Pia Sprong. Met haar opvallend rode haar dook ze op tijdens de raadsvergaderingen om in een waas van geheimzinnigheid stuk voor stuk de leden van de raad en het college te tekenen. In haar atelier, een oud gemaal midden in het polderlandschap van het Groene Hart, werkte ze haar tekeningen uit. Het resultaat is een bijzonder uniek kunstwerk dat een 4 jaar durende raadsperiode markeert. Sta mij toe de eerste ingelijste tekening aan te bieden aan uw plaatsvervangend voorzitter, waarna de bodes zo vriendelijk zullen zijn u allen eenzelfde afscheidsattentie aan te reiken. Voordat we dadelijk …, Ik zal eerst dit aanbieden. Voor nu zijn we bijna aan het einde van deze vergadering. Ik wil u vragen, leden van de raad, om als eerste de raadszaal te verlaten en beneden naar de hal te gaan voor het maken van de traditionele groepsfoto. Aansluitend wil ik alle aanwezigen uitnodigen om in de trouwzaal afscheid te nemen van de raadsleden maar ook om de gedecoreerden persoonlijk de hand te schudden en te feliciteren met het bijzondere dat hen vanavond is overkomen. VII.
SLUITING.
Dames en heren, mij rest niets anders dan de laatste vergadering van deze raadsperiode te sluiten en u allen het allerbeste voor de toekomst toe te wensen. De stad Breda en haar inwoners is u dank verschuldigd. Het gaat u goed. Aldus vastgesteld in de openbare vergadering van , voorzitter
, griffier.
