VERSLAG VERGADERING REIZIGERS ADVIES RAAD Datum
:
28 april 2011
Opgesteld door :
J. van den Heuvel – All-Round Office Management BV
Aanwezig
P. Lankhorst (voorzitter), B. vd Meulen (secretaris), F. Bouma (2 secretaris) Rover: C.Vonk (Amsterdam), G. Ras (Waterland), O.Chalebyani (Zaanstreek), H. Jansma (Amstel- en Meerlanden), A. Everaarts; Ver. Stadsvervoerbelang: J.Rol, A.W.Markus, E. Raaman-Vreugdenhil, J. Hageman, V. v. Lamoen, R. de Vrieze; SBO Noord-Holland: B. Jonker, A. Goudriaan, T. Bruins; ANBO Amsterdam: J. Duppen, N. Bakker; Cliëntenbelang Amsterdam: D.M.M. Cohen Rapoport, B. Weggeman; Fietsersbond: M. Verweij; LSVB: E. Pepic, D. Meelker;
:
e
Voor agendapunt 2: W. Werkman (DIVV) en M. van Bremen (GroupA-Fabrique) Voor agendapunten 3: P. de Winter (SRA), A. Bolier, I. Keur (GVB) Ook aanwezig: dhr B.L.C.J. Chevellerau (BGH) Afwezig
:
D. van Dijk, M. Waalewijn en M. v.d. Dool
1. Opening/mededelingen De voorzitter, dhr Lankhorst, opent de vergadering en heet iedereen welkom. De presentielijst gaat rond. Berichten van verhindering zijn binnengekomen van D. van Dijk, M. Waalewijn en M. v.d. Dool. Het plaatsvervangend lid dhr v. Lamoen verschijnt later. Uit te delen stukken e De 2 secretaris, dhr Bouma, heeft stukken uitgedeeld behorende bij de diverse agendapunten en ter kene nisname; A8 is het nieuwe RAR-reglement. Dhr Verweij wijst erop dat bij C2 m.b.t. het Stationseiland de 2 bladzijde ontbreekt. De secretaris zoekt uit of de volledige brief is verstuurd naar het projectbureau. Mededelingen Dhr Meelker meldt dat de Opstapper waarschijnlijk weer gaat rijden, gefinancierd door particulier bedrijven (hotels) en het stadsdeel Centrum. Vaststellen van de agenda Mw Ras wil onder 11 het Vervoerplan van EBS bespreken en dhr Markus onder 13 de OV-Chipkaart. Actie leden secretaris leden
Afspraken Inventariseren opleidingsbehoefte Uitzoeken afspraak telefonische bereikbaarheid klantenservice GVB Voorstellen om bezuinigingen op te vangen indienen bij secretaris
Op agenda Zie memo In advies
Presentaties 2. Infrastructuur, voorstel verbeteren metrotoegangen Oostlijn Vorig jaar is het generieke ontwerp gepresenteerd. Vandaag presenteert dhr Van Bremen het voorlopig ontwerp voor de renovatie van 5 ondergrondse en 11 bovengrondse stations. Doelstellingen zijn: verbeteren van de identiteit van de metro, sociale veiligheid en comfort, en eenvoud van onderhoud en beheer. Om dit te bereiken wordt gewerkt aan meer rust en overzicht, meer licht, terugdringen van verrommeling door clustering van losse elementen, apparaten en wandvullingen en meer openheid op straatniveau. De renovatie wordt uitgevoerd aan toegangen, verdeelhallen en perrons. Dhr Van Bremen toont voor een aantal stations schetsen van het beoogde resultaat. De presentatie is als hand-out uitgedeeld. Vragen en opmerkingen Dhr Verweij vraagt of bij het nieuwe dakje boven de ingang Nieuwmarkt rekening wordt gehouden met dat ingangen dezelfde herkenbaarheid moeten hebben als stations voor de N/Z-lijn. Dhr Van Bremen zegt dat wordt afgestemd met architectenbureau Benthem&Crouwel. Op CS zullen elementen van de N/Z-lijn en de Verslag RAR vergadering 28 april 2011
Pagina 1 van 6
Oostlijn bij elkaar komen. De dakjes zijn o.m. ter bescherming van de roltrappen. Niet iedereen is het ermee eens. In het VO is het voorstel wel opgenomen. Dhr Chalebyani wijst op het belang van informatie- en sos-knoppen bij de kaartautomaten en de poortjes. Dhr Van Bremen zegt dat zowel in het betaalgebied als in het niet-betaalgebied een knop komt, zodat mensen niet opgesloten raken. Het gebruik wordt nog onderzocht. Voor de vindbaarheid is het logischer dat de palen worden opgenomen in de cluster van informatievoorzieningen. Dhr Van Bremen weet dat de RAR in een brief heeft aangedrongen op de extra liften en wacht de reactie daarop af. Bij een positief antwoord wordt de extra lift geplaatst. Vanwege de bezuinigingen is de kans op dit moment klein. De schacht blijft behouden voor eventuele plaatsing in een later stadium. Dhr Cohen vraagt naar de passagiersinformatiedisplays. Dhr Van Bremen gaat daar zelf niet over maar weet wel dat plek voor displays is ingeruimd in de verdeelhal. Dhr Everaarts mist zitplaatsen en klokken op de schetsen. Dhr Van Bremen zegt dat op elk perron 20 zitplekken komen. De vormgeving is nog niet klaar. De klokken blijven waarbij deze op de bovengrondse stations voorgesteld is deze op de lift te plaatsen. Dhr Everaarts pleit voor het weglaten van reclame op de wanden bij de trappen. Dhr Van Bremen zegt dat boven de trappen geen reclame-uitingen meer komen maar tegeltableaus. Dhr Verweij vraagt of bij de lijnennetkaart ook een kaart van de omgeving komt te hangen. Volgens dhr Van Bremen is dat een eis en komt er een omgevingskaart in de hal. Dhr Markus pleit voor omgevingskaarten op de perrons zodat reizigers weten naar welke uitgang ze moeten lopen. Verdere opmerkingen en vragen kunnen naar de voorzitter worden gemaild. Hij zit in het supervisieteam voor de renovatie Oostlijn. 3. Bezuinigingen, resultaten overlegrondes Dhr De Winter houdt een presentatie over de stand van zaken. Aan de orde komen: omvang bezuinigingen 2011-2020, bezuinigingen in 2012 en bezuinigingen in 2013 en verder. Naast de generieke kortingen (5% BDU en vervallen 1,1% jaarlijkse groei) moet op de concessie Amsterdam vanaf 2013 € 27 mln en vanaf 2015 € 54 mln, eenmalig maar doorwerkend tot 2020, worden bezuinigd. De onderhandelingen met het Ministerie van I&M verlopen taai en laten vooralsnog geen speelruimte in deze bezuinigingseisen. Met alle concessies zijn sessies gehouden over taakstelling en besparingsmogelijkheden. De Stadsregio stelt een bijdrage aan de bezuinigingen naar rato voor. Daarbij dragen grote concessies meer bij dan kleinere; concessies met een lagere kostendekkingsgraad besparen meer dan concessies met een hoge kostendekkingsgraad. Aan de hand van schema’s laat hij de doorvertaling en werkhypotheses zien. Vervoerders moeten nog overeenstemming bereiken over de opbrengstendervingen en kostencalculaties. De Regioraad moet zich nog uitspreken over de tijdshorizon vanaf 2013 en de verdeling tussen programma’s (infra, OV en Verkeer- en Vervoerbeleid). De discussie gaat over efficiency of schrappen. RAR-leden krijgen een exemplaar van de presentatie toegezonden. Hierin staat tevens de planning voor verdere bespreking van de voorstellen, behandeling in de Regioraad en uitwerking. Vragen en opmerkingen Dhr Duppen stelt dat deze omvang van bezuinigen zijn weerga niet kent en vindt het onbegrijpelijk dat er niet duidelijker stelling wordt ingenomen. Hij vindt het zorgelijk dat maatschappelijk protest tegen de bezuinigingen uitblijft en is van mening dat elke organisatie daarin zijn verantwoordelijkheid moet nemen. Deze stellingname wordt door alle leden gedeeld. Dhr Vonk roept de RAR en alle afzonderlijke organisaties op een vuist te maken richting Den Haag over de bezuiniging van 120 mln in de grote steden. Dhr Markus stelt voor die vuist te maken samen met de ROCOV’s Rotterdam en Haaglanden. De voorzitter stelt voor na te denken over de wijze waarop. Dhr Vonk stelt dat met deze draconische bezuinigingen grenzen van concessies en vervoergebieden vervagen en hij vraagt de Stadsregio de regie te nemen in het beter afstemmen van vervoersplannen van de verschillende concessies. Dhr De Winter zegt dat discussie over afstemming op samenlooptrajecten al wordt gevoerd en deelt mee dat het DB zelf nog een beeld moet vormen over bezuinigingen ook op andere programma’s. Het bevreemdt dhr Chalebyani dat de vervoerder in de Zaanstreek minder rendabele lijnen schrapt. De pijn zou meer verdeeld moeten worden over de goedlopende lijnen. Volgens de voorzitter doet zich dan de minste opbrengstenderving voor want anders zou er nog meer bezuinigd moeten worden. Dhr Pepic vraagt of na 10 jaar bezuiniging teruggegaan kan worden naar het huidige niveau. Dhr De Winter antwoordt dat het regeerakkoord niet verder gaat dan 2020. De bezuinigingen zijn gekoppeld aan die periode. Dhr Verweij vraagt of ondanks de bezuinigingen activiteiten worden bedacht om meer mensen van het OV gebruik te laten maken. Dhr De Winter zegt dat in contracten van vervoerders staat dat ze een groei moeten waarmaken van het aantal reizigers. Marketing blijft nodig. Daarom wordt ook doorgegaan met uitbreiding van reizigersinformatie. Dhr Chevellerau vraagt of rekening wordt gehouden met dun bezette lijnen in grote gemeenten als Meerlanden. Dhr De Winter weet dat geprobeerd wordt te kijken naar Verslag RAR vergadering 28 april 2011
Pagina 2 van 6
lijnen met een sociale functie. Mw Ras vindt het beleid van de Stadsregio t.a.v. het nachtnet onduidelijk. Eerst is er een uitbreiding geweest, nu wordt er bezuinigd en EBS biedt aan weer 7 nachten in de week te gaan rijden. De secretaris weet dat in het PvE geen nachtnet wordt gevraagd. Dhr Chalebyani refereert eraan dat ooit is besloten een efficiënter nachtnet te realiseren. Volgens dhr De Winter is het nachtnet nauwelijks bezet en past het niet in deze tijd om hierin te investeren. In Waterland zit het in het aanbod van EBS. Dhr Hageman vindt dat ingezet moet worden op noodzakelijk vervoer. Verder pleit hij voor aandringen op samenwerking tussen concessies. Dhr Markus wijst op de veel succesvollere autolobby. Hij vindt het een denkfout van de OV-organisaties dat nu meegedacht wordt over bezuinigingsoplossingen. Volgens de voorzitter heeft de RAR de keuze tussen buiten de bezuinigingsdiscussie blijven of invloed uitoefenen. Het lijkt hem op dit moment verstandig om als RAR een opvatting te hebben, maar voegt daar direct aan toe dat de afzonderlijke organisaties zich moeten laten horen richting de politiek. Toelichting directeur GVB artikel FD Dhr Bolier is aanwezig op uitnodiging van de RAR om zijn uitspraken in het Financieel Dagblad over de bezuiniging op dunne lijnen toe te lichten. Hij zegt dat 90% van de inhoud klopt. Hij heeft meegewerkt aan het artikel omdat hij vindt dat het veel te stil is rond de bezuinigingen, ook bij de RAR. Discussie is nodig over waarop wel en niet wordt bezuinigd. Hij vindt acceptatie en alleen meedenken over besparingen een verkeerde beweging. Er moet wat gebeuren, anders is het te laat. De regering beweegt niet. Als alle bezuinigingen worden doorgevoerd loopt het niet goed af voor het OV. De bus wordt het grootste slachtoffer. Dhr Bolier toont sheets over de bezuinigingsopdracht voor 2012. Als alles doorgaat, zakt het exploitatiebudget voor Amsterdam met 70 mln. Dat betekent dat 40-50% van het OV verdwijnt. Reizigersaantallen groeien wel. De laatste sheet gaat over autobezit en gebruik van het OV. Van reizigers op metro en tram heeft 40% een auto en dus een alternatief. Voor busreizigers is het percentage fors lager. Hij concludeert dat met schrappen van buslijnen, mensen met de laagste inkomens het meest gedupeerd worden. Dat heeft hij in het interview willen aangeven. Vragen en opmerkingen Volgens dhr Rol toonde de onlangs gehouden staking, waarbij 40% van het OV stillag, goed aan hoe de toekomst eruit kan komen te zien. Dhr Pepic schrikt van het geschetste plaatje en vindt dat in de discussie meer aandacht moet komen voor de bus. Dhr Van Lamoen vraagt of GVB behalve met het ministerie ook met de Kamercommissie praat en of er een gezamenlijke lobby is. Dhr Bolier zegt dat gesprekken zijn gevoerd met de minister, de top 5 van het Ministerie I&M en met alle Kamerfracties, woordvoerders en voorzitters. De regeringsfracties houden zich onvermurwbaar vast aan het regeerakkoord. De voorzitter noemt de oproep van dhr Bolier helder en zegt dat nog gekeken wordt naar de beste vorm om eraan gehoor te geven. Concessiegebied Amstel- & Meerlanden (Connexxion) 4. Vervoerplan 2010, concept advies Het advies is gebaseerd op de vandaag uitgedeelde versie 0.5 van het vervoerplan. Mw Jansma zegt dat in het overleg tussen gemeenten nog knelpunten zijn over de fine tuning. Dhr De Winter weet dat de voorstellen voor het lokale vervoer breed worden gedragen. Over kosten en opbrengsten wordt nog gesproken. De RAR stemt in met het advies. De werkgroep wordt gemandateerd voor het aanbrengen van eventuele veranderingen door wijzigingen in het Vervoerplan. Concessiegebied Zaanstreek (Connexxion 6. Vervoerplan 2012, concept advies Mw Ras zegt dat het advies is opgesteld in nauw overleg met de werkgroep AML. Veel komt overeen. De presentatie over de bezuinigingen gehoord te hebben, wil ze aan het advies toevoegen dat mocht onverhoopt extra geld beschikbaar komen, dit ten goede moet komen aan het OV en niet aan iets anders. De werkgroep zorgt voor de formulering van een ook aan de andere adviezen toe te voegen zin. Verder wordt de zin op pag.3 over het nachtnet aangescherpt. De RAR gaat niet akkoord met het schrappen van de donderdagnacht. Tot slot merkt mw Ras over de bezuinigingen op dat veel papier wordt verspild met het uitgeven van verschillende versies van de vervoerplannen. De RAR stemt verder in met het advies. Concessiegebied Amsterdam (GVB) 8. Bezuinigingen 2012, concept advies Dhr Vonk zegt dat gisteren het vervoersplan met GVB en de Stadsregio is besproken maar dat nog geen Verslag RAR vergadering 28 april 2011
Pagina 3 van 6
definitieve reactie kan worden gegeven. Cijfers over bedreigde lijnen zijn nog niet bekend. De werkgroep krijgt het mandaat om het advies uit te werken. Vóór verzending zal het aan de andere leden worden voorgelegd. Concessiegebied Waterland (Arriva) 10. Materieel, adviesverzoek keuze uitvoering ontsluitende buslijnen Mw Ras zegt dat de groene bus (afbeelding 3) slecht zichtbaar is en door de werkgroep is afgewezen. Verder vindt ze dat onderscheid moet blijven bestaan tussen de Q-liner en de andere lijnen van het R-net. De bussen rijden met een verschillend tarief. Over de kleurkeuze (rood-wit-blauw of geel) voor de ontsluitende lijnen vraagt ze de RAR-leden te stemmen. Dhr Markus vindt niet dat van de RAR een marketingadvies gevraagd kan worden. De voorzitter concludeert dat de meerderheid kiest voor de meest zichtbare gele bussen. Dhr Vonk merkt op dat de het materieel van de R-lijnen nog niet aan de eisen voldoet. Dit punt moet aan de Stadsregio kenbaar gemaakt worden. 11. Vervoerplan EBS Mw Ras weet dat na gunning van de concessie aan EBS een bezuinigingsdoelstelling van 10% is opgelegd. Toch zegt de vervoerder op alle lijnen meer aanbod te hebben dan nu het geval is. Ze vraagt zich af of EBS dit kan waarmaken. Arriva reed met verlies. Dhr Chalebyani wil inzicht in de keuzes die de Stadsregio i.h.k.v. de bezuinigingen heeft gemaakt t.o.v. het oorspronkelijke bod. Volgens de secretaris is het oorspronkelijke bod niet openbaar. In juni houdt EBS een presentatie in het CP. De voorzitter concludeert dat de werkgroep het mandaat krijgt om het advies verder af te wikkelen. Het concept zal voor verzending aan alle leden worden gestuurd. Algemene onderwerpen 12. Klantenwaardering, resultaat OV-klantenbarometer 2010 De voorzitter constateert dat deelnemers het OV op alle items gemiddeld met een 7 hebben beoordeeld. Het valt dhr Jonker op dat voor de Zaanstreek (pag. 53) geen ster is gegeven voor informatie en veiligheid. De vervoerder zal zich hiervoor beter moeten inzetten. Dhr Chalebyani denkt dat bij meer respons waarschijnlijk een lagere waardering gegeven zou zijn. In de andere stadsregio’s waren meer respondenten. De informatie wordt voor kennisgeving aangenomen. 13. OV-Chipkaart Dhr Markus wijst op de door de Tweede Kamer aangenomen motie (A7) m.b.t. de landelijke regeling voor mensen met een verstandelijke beperking, dementerenden en autisten. Hij vraagt de RAR de Stadsregio te verzoeken om constructief mee te werken aan de uitvoering van de motie. De RAR gaat akkoord. Overige onderwerpen 14. Uitnodigingen Zie uitnodigingen. . 15. Werkgroepen • Dhr Cohen moet op de lijst nog worden toegevoegd aan de werkgroep Ontwerp ondergrondse metro. De werkgroep komt binnenkort bij elkaar. • Dhr Everaarts stelt voor de werkgroepen Bezuinigingen Amsterdam en Vervoerplan Amsterdam bij elkaar te voegen. Hij wil zelf deelnemen. • Dhr Vonk meldt uit de werkgroep N/Z-lijn dat het stuk over de Amstelveenlijn op punten wordt aangepast en zal worden doorgestuurd. • Dhr Chalebyani wijst op het stuk over reizigersinformatie in de bus (A2) en stelt voor een nieuwe werkgroep in te stellen. Het thema wordt gekoppeld aan de werkgroep Regionale Lijnennetkaart. • Voor het R-net wordt een nieuwe werkgroep ingesteld. Deelnemers zijn: de heren Cohen, Markus, Chalebyani en de dames Ras en Jansma. Het voorzitterschap wordt nog bepaald. • De werkgroep Vervoerplan Waterland wordt opnieuw ingesteld. Deelnemers zijn: de dames Ras en Bruins en de heren Verweij en Chalebyani. • Leden van de werkgroep Zaanstreek en DRIS zijn op bezoek geweest bij Surtronics. Mw Ras vraagt of zij recht hebben op een vergoeding. De voorzitter stelt voor het in de agendacommissie te bespreken. • Bij de werkgroep Toegankelijkheid moet de naam Calandt vervangen worden door Bruins. Verslag RAR vergadering 28 april 2011
Pagina 4 van 6
16. Jaarplanner Er zijn geen opmerkingen. 17. Opleidingsbehoefte leden RAR Sinds het wegvallen van het OPC worden geen cursussen meer aangeboden. De vraag ligt voor aan welke opleidingen behoefte is. Symposia die worden aangeboden zijn over het algemeen te duur. RAR-leden hebben belangstelling voor een gezamenlijke studiedag met ROCOV-NH over grensoverschrijdende lijnen ( zie memo 17). 18. Verslag vergadering 24 maart 2010 Tekstueel en naar aanleiding van: Pag. 1, actielijst: volgens mw Ras zou de secretaris de verslagen verwerken over de geschouwde busstations Zaandam en Sloterdijk. Pag. 3, punt 9, aan de voorlaatste zin moet worden toegevoegd: dat de RAR breder nadenkt. Verder wil dhr Chalebyani de zin aangevuld zien met zijn vraag aan de Stadsregio waar op andere punten dan exploitatie kan worden bezuinigd. Pag. 3 bovenaan: mw Ras moet nog contact opnemen met dhr Van Os over de reacties van Surtronic. Pag. 5, actiepunt 16: dhr Chalebyani had gevraagd haast te maken met uitzoeken van de ontwikkelingen rond nachtnet en abonnementen. De voorzitter stelt dat als veel vragen worden gesteld, het moeilijker wordt om prioriteiten te stellen. Hij vraagt de leden daarmee rekening te houden. Het verslag wordt gewijzigd vastgesteld. 19. Rondvraag • Dhr Everaarts vraagt waarom de rapportages over busstations Zaanstad en Sloterdijk alleen naar de gemeenten en niet naar NS, ProRail en vervoerders worden gestuurd. De andere leden stemmen in met het idee dit wel te doen. • Dhr Cohen zou graag marketingbureau Newcom van GVB uitnodigen. Hij wil weten waarom behalve de RAR ook gebruik gemaakt wordt van een OV-panel. De voorzitter zegt dat het aan GVB is hoe zij informatie inwinnen en stelt voor de vraag in het consumentenplatform te stellen. Volgens dhr Vonk is het bij alle vervoerders een gebruikelijke methode. De voorzitter bedankt aanwezigen voor hun komst en inbreng en sluit de vergadering om 19.15 uur.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
Actie secretaris secretaris secretaris secretaris Leden secretaris secretaris secretaris secretaris werkgroep werkgroep secretaris secretaris secretaris secretaris Ras secretaris secretaris secretaris secretaris
Afspraken Schouw nieuwe halte Kraaiennest Uitwerkingsplan analoge klokken op vertrekhaltes opstellen Lijst verantwoordelijkheidsverdeling uit rapport Ombudsman voorleggen Stadsregio Stationsmanager CS uitnodigen voor toelichting sluitingstijden CS doorgangen Strijdigheid OV-beleid en OV-uitvoering per gemeente naar secretaris Uitzoeken haltes tram op Damrak en Martelaarsgracht Status brief aan dIVV inzake liften en mogelijk toevoegen boeteclausule Ontwikkeling tramsporen nabij Wertheimpark nagaan Verdeling werkgroepen t.b.v. deelplannen implementatie GVB cie Amsterdam Organiseren schouw nieuwe bushaltes Zuidtangent Reactie RAR op voorgesteld tarievenbeleid T.z.t. verzenden telcijfers gebruik nieuwe route Zuidtangent Amstelveen Brief naar Arriva over niet functioneren afhaalmachines Ontwikkelingen nachtnet en abonnementen (Arriva) Stand van zaken Regionale lijnennetkaart versie 2011 Reacties RAR leden op abri’s en DRIS voorzieningen Zaanstad opvragen bij Surtronic Resultaten schouw busstation Zaandam verwerken in brief naar de gem Zaanstad Reactie ontwerp verzamelgebouw busstation Sloterdijk Resultaten schouw busstation Sloterdijk verwerken in brief naar de gem Amsterdam Uitgevoerde quickscan ov knooppunten rondsturen en onderwerp agenderen
Verslag RAR vergadering 28 april 2011
Pagina 5 van 6
NIEUWE AKTIES 21 22 23 24 25 26 27 28 29
werkgroep secretaris werkgroep secretaris secretaris secretaris secretaris secretaris secretaris
Advies voorstel renovatie stations Oostlijn opstellen Partners zoeken in reizigersbezwaar tegen bezuinigingen Reactie op dure ombouw Amstelveenlijn Advies vervoerplan AML 2012 afronden en verzenden Advies vervoerplan Zaanstreek 2012 afronden en verzenden Advies bezuinigingen en vervoerplan Amsterdam 2012 afronden en verzenden Advies kleurstelling bussen ontsluitende lijnen EBS opstellen Advies vervoerplan Waterland EBS 2012 afronden en verzenden Brief naar SRA verzoek medewerking aan begeleidingskaart
Verslag RAR vergadering 28 april 2011
Pagina 6 van 6
