Van Eesterenmuseum Jaarverslag 2013
-1-
Van Eesterenmuseum Jaarverslag 2013 * 1. Bestuur 2. Directie en organisatie 3. Activiteiten en projecten 4. Bezoekers 5. Marketing en PR 6. Financiële ontwikkelingen 7. Samenwerkingspartners 8. Verwachtingen voor 2014 9. Dankwoord *
Fietstocht: stop op terras bij Café Oostoever
1
Van Eesterenmuseum Jaarverslag 2013
-2-
Introductie Het Van Eesterenmuseum heeft een boeiend jaar 2013 achter de rug, waarin veel is gebeurd en waarin vooral ook veel nieuwe ontwikkelingen tot stand zijn gekomen. Bestuur en directie brengen daarvan bij deze met veel genoegen verslag uit aan allen die zich bij het museum betrokken weten. 1. Bestuur Samenstelling De samenstelling van het bestuur is in de loop van het verslagjaar een aantal keren gewijzigd. We namen afscheid van Sandra de Vries, die zich vanuit haar museale achtergrond met veel ambitie heeft ingezet voor het ontwikkelen en realiseren van het tentoonstellingenprogramma; van Fred Martin, die vanaf het begin penningmeester is geweest en van Annemiek Hoogland, die een bijdrage heeft geleverd aan de algemene beleidsontwikkeling waarbij zij de nodige kennis heeft ingebracht vanuit haar uitgebreide Amsterdamse netwerk. Tenslotte trad Anouk de Wit in mei af als bestuurslid nadat ook zij zich vanaf het begin enthousiast voor het VEM had ingezet. Het bestuur is hen allen veel dank verschuldigd voor hun grote bijdragen aan het succes van het VEM. Inmiddels is Ivan Nio medio 2013 aangetreden als nieuw bestuurslid. Hij is al lang bewoner van Nieuw-West en hij is medeauteur van de veelbesproken “Atlas Westelijke Tuinsteden” waarin op een unieke manier de geplande en de geleefde stad wordt geanalyseerd. Begin 2014 zal Maha Rahal toetreden als asprirant bestuurslid. Inmiddels zijn de nodige contacten gelegd voor de invulling van de dan nog resterende twee vacatures. Eind 2013 waren de volgende personen lid van bestuur: - Noud de Vreeze (voorzitter) - Eva Vrouwe (secretaris) - Hendrik Battjes (penningmeester) - Ivan Nio (lid) Activiteiten Het bestuur kwam gedurende het verslagjaar 12 maal in vergadering bijeen. Belangrijke onderwerpen van gesprek waren de statutaire taken, de financiële afwikkeling van de stichting in het vorige boekjaar van de museumwoning, de wisseling van administratiekantoor, de diverse sponsorcontacten, aanvullende subsidies voor projecten, contacten met de klankbordgroep en de vrijwilligers, de directiewisseling, de voortgang van diverse activiteiten en projecten en niet te vergeten de verkenningen naar de mogelijkheden van een Van Eesteren Paviljoen aan de Sloterplas Het bestuur heeft tenslotte veel werk gemaakt van het besluit van eind 2012 om een businessplan annex beleidsplan 2014-2016 te ontwikkelen en vast te stellen. Daarbij gaat het om een verkenning van ontwikkelingskansen, uitgaande van een langzaam maar zeker groeiend aanbod van activiteiten waarvoor ook financiële middelen te genereren zijn. Dit plan werd eind 2013 definitief vastgesteld en zal behalve voor de programmering ook consequenties hebben voor de interne organisatie van het Van Eesterenmuseum, met als doel de activiteiten meer dan tot heden het geval was onder te brengen in zo zelfstandig mogelijk werkende units. 2. Directie & Organisatie Hans van der Schaaf De directie werd tot halverwege 2013 gevoerd door Hans van der Schaaf. De Stichting was formeel geen werkgever; de directeur verrichtte zijn werkzaamheden als zelfstandig ondernemer op factuurbasis. Eind 2012 is vastgesteld dat er dwingende fiscale en arbeidsrechtelijke omstandigheden waren die ongewijzigde voortzetting van de samenwerking in de weg stonden. De heer van der Schaaf heeft zijn opdracht om het Van Eesteren Museum bij wijze van spreken uit het niets van de grond te tillen op voortreffelijke wijze uitgevoerd, waarvoor het bestuur hem zeer dankbaar is. Ook heeft het bestuur hem drie opdrachten meegegeven, te weten onderzoek en voorbereiding van de projecten Buitenveldert, uitbouw website annex virtueel museum en als derde de mogelijke plaatsing van het Maison’d Artiste op een locatie bij de Sloterplas. Deze opdrachten zijn door hem in het laatste kwartaal van 2013 nagenoeg afgerond, waarna hij is belast met de realisering van het project Buitenveldert in 2014.
2
Van Eesterenmuseum Jaarverslag 2013
-3-
Anouk de Wit Na de voltooiing van de ontwikkelingsfase van het museum treedt nu een nieuwe fase in van consolidatie en verdere uitbouw op basis van de bestaande structuren. In de loop van 2013 is besloten om een sollicitatieprocedure voor een nieuwe directeur te starten, die ertoe leidde dat Anouk de Wit in de loop van de zomer part time kon worden benoemd op basis van een detacheringcontract bij DRO van de gemeente Amsterdam. Zij kende de interne organisatie reeds als ex-bestuurslid en omdat zij in de laatste maanden van 2012 bij afwezigheid van Hans van de Schaaf tijdelijk als interim-directeur had gefunctioneerd. Bovendien beschikt zij over een breed netwerk van contacten met voor het VEM relevante personen en instellingen, en dankzij haar opleiding als architectuurhistorica en haar jarenlange dienstverband bij het toenmalige NAI en bij de Dienst Ruimtelijke Ordening van de gemeente Amsterdam over de vakinhoudelijke kennis en ervaring die in deze nieuwe fase van het museum vereist zijn. Eind augustus kon zij na een zorgvuldige selectieprocedure worden aangesteld als nieuwe directeur. Zij kreeg onder meer als opdracht mee zich in te zetten voor de realisering van de financiële doelstelling van het bedrijfsplan en de daarvoor nodige fondsenwerving. De eerste resultaten daarvan kwamen eind 2013 binnen in de vorm van positieve berichten van subsidiegevers voor een publicatie en film over Goed Wonen, een nieuwe website, een architectuurgids samen met ARCAM en een Van Eesterenfestival in Buitenveldert. Overige betaalde medewerkers Tijdens de interim-fase heeft Mieke van der Mark de zaken gedurende enige weken als museumcoördinator zelfstandig waargenomen. Kort te voren was zij door de Stichting Van Eesterenmuseum als zodanig in dienst genomen, nadat zij al enkele jaren als vrijwilligster actief was geweest. Zij volgde in die functie Ellen van Slagmaat op, die in maart Amsterdam en daarmee ook het museum verliet. Ook voor Charlotte de Haan en Truus Verboom zijn de vrijwilligerscontracten omgezet in een dienstverband bij de stichting. De vraag hoe lang deze dienstverbanden voortgezet kunnen worden is mede afhankelijk van het succes van de subsidiewerving, maar het bestuur vertrouwt erop dat dit in elk geval voor het jaar 2014 geen problemen zal opleveren. Net als de directeur zijn ook deze drie dames aangesteld op part time basis. Vrijwilligers Ook in 2013 werd de directeur ondersteund door een grote groep vrijwilligers met elk een eigen opdracht. Deze vrijwilligers leveren uiteindelijk de onmisbare inspanning waarmee het Van Eesterenmuseum draaiend gehouden wordt. Zij dragen zodoende ook bij aan het draagvlak bij buurtbewoners voor de vele activiteiten van het museum. Vrijwilligers vormen de drijvende kracht achter het Van Eesterenmuseum. Met het Businessplan kan de komende jaren doelgericht worden gewerkt aan verdere professionalisering van de organisatie, maar uitgangspunt blijft dat het museum een vrijwilligersmuseum zal blijven. Eind 2013 waren meer dan 60 vrijwilligers actief in het Van Eesterenmuseum. Er is sprake van weinig verloop en de groep is zeer divers samengesteld. In 2013 is een aantal keer plenair overleg met de vrijwilligers geweest. Op zo’n avond komen gemiddeld 35 mensen bijeen. Naast het bespreken van inhoudelijke zaken vormen die avonden ook een belangrijk moment van ontmoeting. Half oktober is er een vrijwilligersuitje naar Alblasserdam georganiseerd om het Huis van Zessen van Van Eesteren te bezoeken. Daar werd iedereen warm onthaald door de vrijwilligers van Huis van Zessen, waar rondom de dubbelexpo over De jonge Cornelis een intensieve samenwerking mee was ontstaan. (Zij brachten ook een tegenbezoek aan Slotermeer). Het jaar werd afgesloten met een kerstborrel. De sfeer in de groep vrijwilligers is bijzonder energiek, betrokken en enthousiast te noemen. Maar door de veelheid van activiteiten en het succes dat deze activiteiten hebben, ontstaat wel een aanzienlijke druk op de directeur, de betaalde medewerkers en de leidinggevende vrijwilligers. Om die reden is in de meerjarenbegroting een geleidelijke toename voorzien van het personeelsbudget. Coördinatoren Heel 2013 functioneerde een maandelijks coördinatorenoverleg met vaste coördinatoren voor de museumbezetting, de rondleidingen, PR, de museumwoning en de ontvangst van groepen en de verhuur van de museumruimte. Eens per kwartaal sluiten ook beheerder, winkel- en educatie- coördinatoren aan. Daarmee is een stafoverleg ontstaan, waarin de taken en werkzaamheden periodiek afgestemd en gedelegeerd worden.
3
Van Eesterenmuseum Jaarverslag 2013
-4-
De boekhouding Boekhouding en loonadministratie zijn per l januari 2013 opgedragen aan het Amsterdamse kantoor ASK, dat deze zaken verzorgt voor vele tientallen instanties in de kunstensector. Zodoende beschikken zij als bedrijf ook over de nodige expertise om de leiding van het Van Eesterenmuseum te adviseren bij allerlei praktische administratieve onderwerpen zoals subsidiekwesties en arbeidscontracten. De samenwerking met de huisaccountant is voortgezet. 3. Activiteiten en projecten 3a. Debatten en informatieavonden Discussieplatform Ook in 2013 was het Van Eesterenmuseum het platform voor het debat over de toekomst van NieuwWest en het informatiecentrum over de geschiedenis en de toekomst van de westelijke Tuinsteden van Amsterdam. De Van Eesteren Gesprekken vormden opnieuw een belangrijke vaste activiteit in de vormgeving van deze dubbele ambitie. Ook organiseerde het museum debat met derden, en nam het deel aan het Kennisplatform Wederopbouwgebieden van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. Van Eesteren Gesprekken - 30 januari; “Hedendaags onderwijs in naoorlogse schoolpanden” met Jeroen Schilt, Wilma Kempinga en met Tjeerd Wessel van Stichting Mevrouw Meijer. - 2 februari; de nieuwe vleugel van de Slotermeerschool met Lauro Favata en Leonardo Kappel van Architectenbureau Skets. - 23 maart; schoolgebouw de Globe in Osdorp met Liesbeth van der Pol en Patrick Canon. Deelnemers komen meer te weten over de bouw en de totstandkoming van dit bijzondere project en er wordt een toelichting gegeven op de functie en architectuur van het gebouw. - 15 mei; “De diverse Dobbebuurt” met Ineke Teijmant en Bart Bozelie. - 12 juni; over het oeuvre van scholenbouwer Ben Ingwersen, met een inleiding van Jaap Evert Abrahamse en een bijdrage van Yteke Spoelstra over een aantal scholen in Amsterdam West. - 25 september; oorsprong, schoonheid & gebruik van water in Nieuw-West in het kader van 60 jaar water in Nieuw-West. Landschaps- en waterschap architecten Pieter Boekschooten en Mirjam Koevoet gaan op zoek naar de waarde van het water voor Nieuw-West. - 16 oktober; De Jonge Van Eesteren. Sprekers Sandra Guarda en Vincent van Rossem. - 14 november; ‘Cornelis van Eesteren, hoe hij was en werkte’, gesprek onder leiding van Maurits de Hoog met voormalige studentassistenten van Cornelis van Eesteren, te weten Gerrit Oorthuys, Klaas Visser, Max van den Berg en Pieter de Gier. Publicisten Franziska Bollerey, Vincent van Rossem en Zef Hemel. - 12 december; hergebruik van het religieus erfgoed in de westelijke tuinsteden, met als casus het Catharina Complex. Hans Berger doet een aantal concrete voorstellen voor een nieuwe bestemming. - 18 december; CIAM en de rol van Van Eesteren hierbij. Spreker Kees Somer. Sinds 2012 worden van alle Van Eesteren Gesprekken verslagen gemaakt die worden gepubliceerd op de website. Daarbij worden ook papieren versies gemaakt als Van Eesteren Cahiers. 3b. Tentoonstellingen Het tentoonstellingsprogramma De tentoonstellingen - Goed Wonen – smaak is een kwestie van opvoeding van 8 november 2012 tot 1 juli 2013 De expositie werd geopend in aansluiting op de realisatie van de modelwoning in de Freek oxstraat eind 2012. De expositie toonde een verhaal over woninginrichting, idealisme en design voor het volk. Met werk van toonaangevende fotografen uit de jaren ’50 en ’60 onder wie Jan Versnel, Arjé Plas en Ed Suister.
4
Van Eesterenmuseum Jaarverslag 2013 -
-5-
- Fotowedstijd: Nieuw-West Water – ’De grachten van Nieuw West’ van 20 juli tot 29 september In 2013 vierde Amsterdam dat de grachten in de binnenstad 400 jaar bestaan. Nieuw West heeft ook grachten en die bestaan 60 jaar. Die grachten zijn, net als de wegen, de lange lijnen van West. Ze verbinden de gebouwen, de parken en de Sloterplas met elkaar en met de omgeving. Het water is vaak bijzonder ingepast in de groene en gebouwde omgeving. Er zijn huizen te ontdekken die over het water heen gebouwd zijn, bruggen met kunstzinnige elementen, maar ook prachtige doorkijkjes met bijzonder groen. In de expositie werd een impressie gegeven van de kwaliteiten van het water, dit keer niet in beeld gebracht door professionals, maar door betrokken bewoners en bezoekers.
Winnende foto fotowedstrijd Bart Bakker
-
‘De Jonge Van Eesteren – ontmoeting met de avant-garde’ van 5 oktober tot 9 januari 2014 Deze dubbeltentoonstelling kwam tot stand ter ere van de heropening van het Huis van Zessen in Alblasserdam in samenwerking met de Van Eesteren, Fluck & Van Lohuizen Stichting. De jonge Cornelis van Eesteren ontwierp Huis Zan Zessen samen met Theo Van Doesburg in 1923. Van Eesteren ontnoette Van Doesburg in Weimar tijdens zijn reis door Europa nadat hij de Prix de Rome gewonnen had. Tijdens deze reis leerde Van Eesteren de kopstukken van de Europese avant-garde en De Stijl kennen. Huis Van Zessen is door het primaire kleurgebruik een cruciaal ontwerp in de ontwikkleing van de principes van De Stijl. In de periode waarin Van Eesteren met Van Doesburg samenwerkte werd tevens de kiem gelegd voor het functionalisme dat de jonge Van Eesteren later toepaste als stedenbouwkundige voor de Westelijke Tuinsteden, het huidige Amsterdam Nieuw-West.
Opening Dubbeltentoonstelling Huis van Zessen
5
Van Eesterenmuseum Jaarverslag 2013
-6-
Voorzitter Noud de Vreeze en penningmeester Hetndrik Battjes van het museumbestuur (l) en Barbara Aukes, programmacoordinator van het Van Eesterenmuseum en Greet, coördinator van bezoeken aan Huis van Zessen in de tuin van Huis van Zessen.
3c. Thematische routes Algemeen Core business van het Van Eesterenmuseum is samen (leren) kijken naar de omgeving. Op heel verschillende manieren, wandelend, fietsend, varend of met een bus, steeds met wisselende thema’s en begeleid door verschillende deskundigen. Dat leidt steeds tot verschillende invalshoeken en perspectieven: dat van de architect/stedenbouwkundige, de kunstenaar, de bioloog of de stadsecoloog, de betrokken bestuurder of ambtenaar of de historicus, maar zeker ook dat van de bewoner. de jongere die zijn ervaringen wil delen of de oudere die herinneringen ophaalt. De kern van de activiteiten en programma’s hangt samen met het kijken naar de stad en daarvoor op pad gaan met bezoekers en deskundigen. De vrijwilligers die de rondleidingen organiseren nemen elk hun eigen ervaring en expertise mee. Deze aanpak kan model staan voor het ‘unique sellingpoint’ van het Van Eesterenmuseum. Thematische wandelingen Waren in 2013 gericht op projecten van de Amsterdamse School, moderne woningarchitectuur op het Java-eiland, het beschermde stadsgezicht, de VEM-museumwoning Plein 40-45, de Kolenkitbuurt, Kunst in de Openbare ruimte, De Dobbebuurt, en de Aireyblokken, broedplaats De Vlugt en de buurt rond het Kerkgebouw De Ontmoeting. Excursies bij de Van Eesteren Gesprekken - 18 mei; bezoek de Dobbebuurt, Museumwoning en de Aireyblokken. - 28 september; fietsexcursie, “Oorsprong, schoonheid & gebruik van water in Nieuw-West’ met de landschaps- en waterarchitecten Pieter Boekschooten en Mirjam Koevoet. - 16 november; busexcursie naar Huis van Zessen in Alblasserdam Fietstochten - 21 september ‘Langs de Heilige Huisjes in West’. De kerkgebouwen vertellen het verhaal over de totstandkoming van dit wederopbouwgebied. O.l.v. Rob Loos en Jasmin Sporer. - 22 juni ‘Polders, dijken en vaarten’. 15 km lange fietstocht o.l.v. landschapsarchitecte Mirjam Koevoet. - 10 november bezoek bijzondere kunstwerken zoals bruggen en beschoeiing. O.l.v. Pieter Boekschooten en Mirjam Koevoet. Week van de Stad. Vaartochten Met schipper Richard Verkerk en Wouter van der Wulp, Nieuw-West gezien vanaf het water. Inclusief Sloterplas, de Natureluur en Hotel Buiten. 3d. Ad hoc activiteiten en deelname aan programma’s van anderen. - Vertelmiddag Winter bij Van Eesteren, door Erik Swierstra aan de hand van beelden uit zijn archief. - Verhalenvoorstelling: drie generaties vertellen over werk en passie: 60 jaar werk in Nieuw West. - De Uitmarkt
6
Van Eesterenmuseum Jaarverslag 2013
-7-
- Museumnacht: Senang Nieuw-West, verhalen van de bewoners van de Westelijke Tuinsteden die in de jaren vijftig uit Indonesië naar Nederland emigreerden. - Van Eesteren Sterrenrit *****. Westelijke Tuinsteden rondrit met authentieke bus en 50’s borrel. Gidsen: Isabel van Lent en Paulus de Wilt. - Open Monumentendag. Kerkgebouw De Ontmoeting vierde haar 50ste verjaardag. Gids Rob Loos belichtte de architectuur en kunsttoepassingen. Aansluitend was er een wandeling door de buurt door Rob Loos en Cor Boots. - Uitgave boekje “Er is eens….” Over de totstandkoming van de VEM-museumwoning, en “De jonge Van Eesteren”, bij de gelijknamige tentoonstelling in samenwerking met de EFL-stichting - 2e cursus Architectuurgeschiedenis in 5 delen met aanvullend wandeling. o.l.v. drs. Geert van Boxtel.
De bus de Eagle met daarin gids Paulus de Wilt tijdens De Van Eesteren Sterrenrit***** en de Uitmarkt op Museumplein
3e.Werken aan projecten In de loop van 2013 is gewerkt aan de ontwikkeling van de volgende vijf projecten die in 2014 van start zullen gaan. - Publieksprogramma voor Buitenveldert, als tweede grootschalige deelgebied van het AUP. Dankzij vereende inspanning van bestuur, directie, projecttrekker Van der Schaaf , bewonersgroep Bijzonder Buitenveldert en Stadsdeel Zuid is het gelukt afspraken te maken over uitbreiding van ons aandachtsgebied en heeft het Statdsdeel Zuid hiervoor een subsidie van 50.000 euro ter beschikking gesteld. Vanaf 22 juni start daar het Van Eesterenfestival, waarin ontmoeting en kijken naar de gebouwde omgeving centraal staan. Het streven is een deel van het festivalprogramma vast in het museumaanbod op te nemen, onder andere door het activeren van een groep vrijwilligers in Buitenveldert. - Publicatie en film over de traditie van Goed Wonen, als ondersteuning van de presentatie van de Museumwoning. - ‘Plannen voor West’, waarin jonge ontwerpers zullen worden uitgenodigd om een eigen opgave voor een kansrijke ruimtelijke interventie in de Westelijke Tuinsteden te definiëren en uit te werken. - Nieuwe website en een progamma voor verdergaande digitale presentatie van het Van Eesterenmuseum, het ‘virtuele museum’. - Het voortgaande onderzoek naar de mogelijkheden van een Van Eesteren Paviljoen aan de Sloterplas. Het plan was aanvankelijk gepresenteerd tijdens de zogenaamde ‘Sloterplasconferentie’ in 2012 en daarna deden Woningbouwverenigingen Stadgenoot en De Alliantie het aanbod om bij te dragen aan de stichtingskosten van een multifunctioneel paviljoen, waarin ook het Van Eesterenmuseum onderdak zou kunnen krijgen. In 2013 zijn diverse gesprekken gevoerd met andere organisatie en instellingen die wellicht zouden willen participeren in de ontwikkeling en het gebruik van zo’n paviljoen. De belangstelling daarvoor bleek aanvankelijk gering, maar bij een rondgang langs allerlei personen en instellingen uit het netwerk van het Van Eesterenmuseum bleek eind 2013 dat het door velen toch een interessant en kansrijk initiatief werd gevonden. Daarom is toen besloten om toch werk te maken van een serieus en breed opgezet onderzoek naar de haalbaarheid van het idee. De verwachting is dat in het begin van de zomer een goed onderbouwd besluit genomen kan worden.
7
Van Eesterenmuseum Jaarverslag 2013
-8-
4. Bezoekers In totaal hebben in 2013 ruim 3500 mensen het museum bezocht of deelgenomen aan activiteiten. Dat is ruim 500 meer dan in 2012. Het aantal bezoekers nam toe na de opening van de museumwoning en na de deelname aan de Uitmarkt. 5. Marketing en PR Organisatie PR-activiteiten Voor het Van Eesterenmuseum zijn marketing en PR belangrijke middelen om een groot publiek te bereiken: het museum moet zichtbaar zijn en zoveel mogelijk mensen en instellingen moeten kennis kunnen nemen van de activiteiten en evenementen. In 2013 waren 5 vrijwilligers onder leiding van een coördinator betrokken bij het opstellen en verspreiden van persberichten, webredactie, twitter, facebook. Daarmee worden digitale, sociale en reguliere media intensief benaderd. Vanwege het grote belang van PR en marketing is in 2013 de behoefte aan een betaalde kracht met een stevige expertise steeds groter geworden. Die is gevonden in de persoon van Iwan Daniëls, die deze taken al vanaf het begin als vrijwilliger heeft behartigd. Met hem is een overeenkomst aangegaan voor 4 uur per week. Zoals bij 3d vermeld is in de loop van 2013 is ook een brede verkenning uitgevoerd naar nieuwe middelen van digitale presentatie van wat het van Eesterenmuseum te bieden heeft. Onder de titel “VEM digitaal museum” zal die verkenning in 2014 tot besluiten moeten leiden over een nieuwe website. In de pers Het Van Eesterenmuseum is in 2013 veelvuldig zichtbaar geweest in de media. Via de persberichten worden onze activiteiten steevast geplaatst door stadsdeelgerichte media, als eerste de Westerpost en verder Nice Nieuw-West, de CreAmClub Nieuwsbrief. Ook worden onze activiteiten op een aantal portals en websites geplaatst en gepubliceerd in stedelijke media, zoals van Arcam, Ons Amsterdam en Nul20, waarmee we Amsterdammers bereiken die zich voor de geschiedenis en architectuur van hun stad interesseren. In de landelijke media worden we vermeld op de websites van Ruimtevolk en ArchiNed. Hiermee bereiken we beroepsgroepen van architecten en stedenbouwers en andere geïnteresseerden in ruimtelijke ordening en architectuur. Hoogtepunt in de media-aandacht vormde de opening van de expositie over “De jonge Cornelis” met artikelen in de Telegraaf en het Parool. In september kwam AT5 langs in het kader van het programma ‘de straat van’ voor een aflevering gewijd aan de Burgemeester De Vlugtlaan. In oktober besteedde het programma ‘Koffietijd’ aandacht aan de museumwoning. Met presentatrice Pernille Lalau werd een heel eigen item in de jaren vijftig woning opgenomen. In de sociale media De mededelingen van het museum op Facebook worden gemiddeld gelezen door ca. 80 mensen per bericht. Per maand bereiken we zo’n 400 mensen. Pakweg de helft daarvan zijn nieuwe bezoekers. Rond alle activiteiten wordt er geregeld getwitterd, van enkele weken ervoor tot tijdens een bijeenkomst of evenement zelf. Er zijn in 2013 1500 tweets verzonden. Op 31 december hadden we 1500 volgers. Maandelijks worden een nieuwsbrief en uitnodigingen verstuurd voor het Van Eesteren Gesprek; fietstochten, cursussen etc. aan meer dan 1000 adressen. Het gaat om personen en instellingen waarmee wordt samengewerkt en/of die aan een van de activiteiten hebben deelgenomen en graag op de hoogte blijven onze activiteiten. 6. Financiële ontwikkelingen Subsidiegevers en ondersteunende organisaties Voor het Van Eesterenmuseum is het verheugend dat de startsubsidie van het stadsdeel Nieuw-West sinds 2012 is omgezet in een hogere structurele subsidie, te weten € 95.000. Die bijdrage is ook in 2013 gekomen. Daarnaast ontvangt het museum structureel € 50.000,- van de EFL-stichting. Zonder deze subsidies zou het museum niet kunnen bestaan, ze vormen het financiële fundament van het museum. Naast deze ‘vaste’ subsidies zijn in het verslagjaar de volgende eenmalige subsidies ontvangen. - Van de EFL-Stichting € 25.000 om een professionaliseringsslag te kunnen maken zoals omschreven in het bedrijfsplan.
8
Van Eesterenmuseum Jaarverslag 2013
-9-
- Stadsdeel Nieuw-West heeft in totaal € 21.500 toegezegd voor drie van de hiervóór onder 3e genoemde projecten, te weten de architectuurgids van West, de nieuwe website en de film en brochure over Goed Wonen. Aan deze projecten zal in 2014 gewerkt worden. - Het Stimuleringsfonds voor Creatieve Industrie (voorheen SFA Stimuleringsfonds voor de Architectuur) stelde eind 2013 € 16.432 ter beschikking voor het vervaardigen van de film en brochure over Goed Wonen. Deze bijdrage is gereserveerd in 2015 voor de realisatie van bovengenoemde producten. Het financiële beleid Voor de financiële ontwikkelingen wordt verwezen naar het financiële jaarverslag van de accountant. Daaruit blijkt dat in het verslagjaar een resultaat is geboekt van afgerond € 24.000. Die meevaller is veroorzaakt door diverse toevallige en eenmalige factoren, waaronder het gegeven dat de nieuwe directeur later is aangetreden dan aanvankelijk verondersteld. Het resultaat komt deels ten goede aan projecten en tentoonstellingen in 2014 en wordt voor de rest toegevoegd aan het eigen vermogen, dat naar verhouding tot de omzet nog steeds te laag is. Het jaar 2013 is ook administratief-technisch gezien zonder problemen verlopen, dankzij de inzet van het eigen personeel en het administratiekantoor ASK. Aan de hand van kostenbewakingen wordt de financiële stand van zaken in de loop van elk jaar twee keer beoordeeld met als peildata 1 mei en 1 oktober. Dat stelt het bestuur in staat om het beleid indien nodig tussentijds bij te stellen. De toegezegde subsidies zijn tijdig ontvangen en voor het jaar 2013 kon wederom een sluitende begroting worden vastgesteld. Het bestuur realiseert zich dat het huidige aantal activiteiten uitbreiding behoeft om op de duur als Van Eesterenmuseum toekomst te hebben. De financiële basis zal daartoe verbreed moet worden. In 2013 is hiermee al een begin gemaakt door de bovengenoemde, succesvolle fondsenwerving waardoor de begroting 2014 voorziet in een totale omzet die ongeveer anderhalf keer zo groot is als die van 2013. Het eigen inverdienvermogen lag op 12%, het streven is om in 2014 een hoger percentage te halen. Om dit laatste van de grond te krijgen moet worden gezocht naar mogelijkheden om de eigen inkomsten te verhogen. Om structurele personeelskosten niet afhankelijk te maken van ad-hoc subsidies lijkt verhoging van het totaal aan structurele subsidies in een verdere toekomst gewenst. Aan de meeste genoemde opties is in het verslagjaar gewerkt. Voor de sponsorwerving werd de samenwerking met het bureau CultuurSupport voortgezet. En voor de ontwikkeling van projectplannen wordt gewerkt met een vast schema van definities, ambities en planningen. In het hiervoor genoemde businessplan annex marketingplan is onder meer een aantal ‘Project Markt Combinaties’ ofwel PCM’s beschreven waarmee het museum zelf inkomsten kan genereren voor nog te ontwikkelen projecten. Ook daarmee is in het verslagjaar een begin gemaakt. In de loop van 2014 zal het businessplan naar behoefte worden bijgesteld. Het plan bevat ook een onderbouwde meerjarenbegroting. Deze draagt een indicatief karakter; de daarin veronderstelde toekomstige subsidies en eigen verdiensten zullen één voor één waargemaakt moeten worden. Het geheel is dus op te vatten als een inventarisatie van beleidsvoornemens en als prikkel voor bestuur, directie en vrijwilligers om zich daarvoor met hart en ziel in te zetten. 7. Samenwerkingspartners Externe instellingen waarmee wordt samengewerkt - Arcam (bekijk je wijk; onderwijsproject voortgezet onderwijs) - Bureau Monumenten en Archeologie (bekijk je wijk en Open Monumentendagen) - Amsterdam Museum (onderwijsprogramma voor basisscholen ‘mijn Stad’, klankbord bij opzet museumwoning) - Zinaplatform (catering van bezoekende groepen, support bij Wijksafari) - De Van Eesteren, Fluck en Van Lohuizen Stichting (lezingen, representatie, sponsoring) - Woningcorporatie De Alliantie (museumwoning) - Woningcorporaties Stadgenoot, De Alliantie en Stadsdeel Nieuw-West (cultuurcentrum langs Sloterplas) - Broedplaats De Vlugt en Urban Resort - Museumnacht
9
Van Eesterenmuseum Jaarverslag 2013
- 10 -
Comité van aanbeveling De Stichting kent een Comité van Aanbeveling waarin personen deelnemen die om uiteenlopende redenen een band hebben met de Westelijke Tuinsteden. Dit Comité heeft de volgende samenstelling: - Vincent van Rossem, hoogleraar in de geschiedenis van de bouwkunst - Esther Agricola, directeur Bureau Monumenten & Archeologie, Amsterdam - Ineke Teijmant, stadssocioloog Universiteit van Amsterdam - Yttje Feddes, landschapsarchitect en rijksadviseur voor het Landschap - Mels Crouwel, architect/directeur Benthem Crouwel - Henk Spaan, oud bewoner - Lex Pouw, voormalig voorzitter Raad van Bestuur Ymere - Paul Spies, directeur Amsterdams Historisch Museum - Franziska Bollerey, hoogleraar architectuur en stedenbouwgeschiedenis Met sommige commissieleden is in de loop van 2013 bilateraal contact geweest. In de loop van 2014 zal het Comité worden uitgenodigd om plenair bij elkaar komen voor een gedachtewisseling met het bestuur over de wenselijkheid van het ambitieuze, maar nog tamelijk onzekere project van een Van Eesterenpaviljoen aan de Sloterplas. Klankbordgroep Het bestuur heeft in het verslagjaar enkele keren gesproken met de ‘klankbordgroep’, bestaande uit de buurtbewoners die destijds het initiatief hebben genomen tot de stichting van het museum. Afgesproken is dit overleg in het vervolg op meer gestructureerde wijze voort te zetten. Het is de bedoeling om in elk geval het jaarverslag en de begroting te bespreken in dit door het bestuur gewaardeerde overleg. 8. Verwachtingen 2014 Met de subsidies en toezeggingen die eind 2013 binnenkwamen is het in 2014 mogelijk een aantal nieuwe plannen te realiseren die een impuls kunnen geven aan samenwerkingsverbanden in de stad en die opnieuw oproepen tot bezoek aan het museum; zie hiervóór bij punt 3e. In het Businessplan, dat in het najaar van 2013 is gepresenteerd en verspreid onder belangstellenden, worden kansen en ontwikkelingsmogelijkheden gekoppeld aan kosten en inkomsten. Zoals opgemerkt zal dit toekomstplan niet alleen consequenties hebben voor de programmering van het museum, maar ook voor de taken van de betaalde krachten en vrijwilligers en daarmee mogelijk ook voor de personele bezetting. In 2014 zal het haalbaarheidsonderzoek naar de mogelijkheden van een VEM-paviljoen aan de Sloterplas worden afgerond en dan zal ook duidelijk worden welke ambities ten aanzien van een herkenbare huisvesting van het Van Eesterenmuseum waargemaakt kunnen worden. 9. Dankwoord Het bestuur dankt onze subsidiegevers, betaalde krachten, vrijwilligers en alle overige partners bij deze voor hun loyale, vaak genereuze en altijd enthousiaste medewerking en ziet de toekomst van het Van Eesterenmuseum met vertrouwen tegemoet. Amsterdam, 15 April 2013 Bestuur en directie van het van Eesterenmuseum, Noud de Vreeze, Voorzitter, Anouk de Wit, directeur
10