MINISTERIE VAN ONDERWIJS EN VOLKSONTWIKKELING EXAMENBUREAU
UNIFORM EINDEXAMEN MULO 2010
VAK : AARDRIJKSKUNDE DATUM: DONDERDAG 08 JULI 2010 TIJD : 07.45 – 09.00 UUR -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ALGEMEEN 3 1 De tekening geeft de lagen aan waaruit de aarde is opgebouwd.
Ons land heeft natuurlijke grenzen die gevormd worden door rivieren, gebergten en een oceaan. De grenslijn in het zuiden heeft ook een natuurlijk karakter, omdat die gevormd wordt door
4 3 2 1
A B C D
een stroomgebied. de stroomdraad. een waterscheiding. de middenweg.
ZEESTROMEN EN GETIJDEN 4 Met welk nummer is de mantel aangeduid? A B C D
1 2 3 4
Welke bewering is juist ten aanzien van de zeestromen? BEGRENZING 2
Een schip met smokkelwaar bevindt zich op de Corantijnrivier. Welk land is bevoegd om op te treden? A B C D
Zeestromen zijn stromingen in de bovenste lagen van het zeewater.
Brazilië Frans Guyana Guyana Suriname
A Koude zeestromen verplaatsen zich vanuit de evenaar naar de poolgebieden. B Warme zeestromen verplaatsen zich vanuit poolgebieden naar de evenaar. C Zeestromen beïnvloeden het klimaat van kustgebieden waar ze langs stromen. D Zeestromen ontstaan alleen door getijdeverschillen.
5
8
In de tekening zijn vier standen van de maan ten opzichte van de aarde aangegeven.
Twee beweringen over het verhang van een rivier zijn: I In het laagland van ons land is het verhang van de rivieren gering, waardoor er meanders ontstaan.
3
4
2 Aarde
Zon
II In het laagland van ons land is het verhang van de rivieren groot, waardoor deze sedimenteren. Voor I en II geldt:
1
Bij welke maanstanden zal er springvloed op aarde zijn? A B C D
A B C D
Alleen I is juist. Alleen II is juist. I en II zijn beide juist. I en II zijn beide onjuist. 9
stand 1 en 3 stand 1 en 4 stand 2 en 3 stand 2 en 4
Atlantische Oceaan 6
Door de aantrekkingskracht van de maan en de zon rijst en daalt het zeewater afwisselend.
1 3
Hoe vaak per etmaal is de vloedstand in de benedenloop van onze rivieren merkbaar? A B C D
4 2
één keer twee keer drie keer vier keer
RIVIEREN, WATERVALLEN 7 Sommige rivieren laten bij de monding veel modder en zand achter. Indien dit materiaal niet door de zee wordt weggespoeld ontstaat er een A B C D
delta. duin. aestuarium. lagune.
= waterval (sula) De Raleighvallen is een bekende sula, die door toeristen wordt bezocht. Met welk nummer is deze val op de kaart aangegeven? A B C D
nummer 1 nummer 2 nummer 3 nummer 4
10
13
De Marowijnerivier is van grote betekenis voor de leefgemeenschappen langs deze rivier.
Op dit deel van de kaart van Suriname zijn enkele gebergten aangegeven.
Welke activiteit heeft een negatieve invloed op het water van de rivier? A B C D
goudwinning recreatie transport visvangst
4
Stoelmanseiland Tapanahony
Lawa 3
KUSTVORMEN , BERGLANDSCHAP 2
11 1
Langs een kust komen bomen met steltwortels voor, die het slib, dat door de zee wordt aangevoerd, vasthouden. In één van deze gebergten komen bauxiet afzettingen voor.
Zo een kust noemt men een A B C D
hafkust. lagunekust. modderkust. zandkust.
Dit gebergte is aangegeven met nummer A B C D
12
1. 2. 3. 4.
Op deze wereldkaart zijn vier gebergten gearceerd. KLIMAAT EN PLANTENGROEI 14 1
2
9
4
3
In welk gebergte ligt het hoogste punt van de aarde? A B C D
in gebergte 1 in gebergte 2 in gebergte 3 in gebergte 4
Welke volgorde in de kringloop van het water is juist bij het ontstaan van convectieregens? A opstijging van warme lucht – afkoeling – condensatie – wolkenvorming – regen. B opstijging van warme lucht – afkoeling – wolkenvorming – condensatie– regen. C opstijging van warme lucht – condensatie – afkoeling – wolkenvorming – regen. D opstijging van warme lucht – wolkenvorming – afkoeling – condensatie– regen.
15
17 30°
30°
N.O.P.
90°
N.O.P. 0°
1
N.P.C.
0°
Z.O.P.
Z.O.P. 30°
2
30°
K.K.K. 30°
30°
N.O.P.
3
N.O.P. 0°
S.K.K.
Z.O.P. 30°
4
90°
Passaten zijn winden die constant waaien vanuit een bepaalde richting. In welk gebied in de tekening komen deze winden voor? gebied 1 gebied 2 gebied 3 gebied 4
30°
windrichting
Z.P.C.
A B C D
0°
Z.O.P.
Bekijk de vier tekeningen. Welke geeft de juiste weergave van de wet van Buys Ballot? A B C D
tekening 1 tekening 2 tekening 3 tekening 4 18
Op beide halfronden groeit op 25° breedte een vegetatiesoort die typisch is voor deze breedte. 16 Welke vegetatiesoort is dit? A B C D
wind
naaldwouden savannevegetatie tropisch regenwoud woestijnvegetatie
loefzijde
MIDDELEN VAN BESTAAN berg
wind zee
De tekening stelt een gebergte voor. Welk regentype komt voor aan de loefzijde van de berg? A B C D
cyclonische regens moessonregens reliëfregens zenithale regens
19 We kunnen de industrie indelen naar de grondstoffen die verwerkt worden. De agrarische industrie verwerkt A B C D
aardolie tot diesel. aluminium tot potten en pannen. bomen tot triplex. klei tot bakstenen.
20
22
Atlantische Oceaan 1
De Staatsolie Maatschappij Suriname heeft als belangrijkste activiteit het winnen van aardolie. In welk district komen de productieve olievelden voor?
3 2 4
A B C D
Marowijne Para Saramacca Wanica 23
De totale bevolking van een land bedroeg in een bepaald jaar 500.000. Het geboortencijfer was 25. In verschillende gebieden in ons land wordt er goud gewonnen. In welk gebied is IAM Gold actief? A B C D
in gebied 1 in gebied 2 in gebied 3 in gebied 4
21 Het eco-toerisme in ons land kan een belangrijke bron van inkomsten worden, vanwege de ongerepte natuur en unieke cultuur. Welk district is het meest geschikt voor ecotoerisme? Coronie Paramaribo Sipaliwini Wanica
A B C D
5 x 25 50 x 25 500 x 25 5000 x 25 24
DISTRICTEN, BEVOLKING, MILIEU
A B C D
Hoeveel kinderen werden in dat jaar geboren?
Meneer Kers is geboren in Albina. Na jaren te hebben gewoond in Frans Guyana keert hij terug naar zijn geboorteplaats om zich daar blijvend te vestigen. Meneer Kers noemen we een A B C D
emigrant. immigrant. remigrant. transmigrant. 25
Bij de kleinschalige goudwinning maakt men veel gebruik van kwik, hetgeen schadelijk is voor het milieu. Voor welk bestaansmiddel is het gebruik van kwik schadelijk? A B C D
bosbouw eco-toerisme kostgrondjeslandbouw riviervisserij
AMERIKA’S, CARIBISCH GEBIED, AZIË
28 Bekijk deze kaart van Brazilië.
26 De Verenigde Staten van Amerika maakt deel uit van het werelddeel Noord-Amerika. Op welk deel van de aardbol ligt dit land? A B C D
0°
op het noordoostelijk halfrond op het noordwestelijk halfrond op het zuidoostelijk halfrond op het zuidwestelijk halfrond
●Brasilia
27
Rio de Janeiro
● Bekijk deze kaart.
23½° Z.B.
4 3
De hoofdstad van Brazilië heeft overwegend een 1
A B C D
savanneklimaat. steppeklimaat. toendraklimaat. tropisch vochtig klimaat.
2
29 Twee beweringen over Caricom landen zijn: In welk land komt de hoogste waterval voor? A B C D
land 1 land 2 land 3 land 4
I
Tot de More Developed Countries (MDC) binnen de Caricom, worden die landen gerekend die een betere economische ontwikkeling hebben zoals Barbados.
II Haïti wordt ingedeeld bij de Less Developed Countries (LDC) omdat de economische ontwikkeling in dit land minder gunstig is. Voor deze beweringen geldt: A B C D
Alleen I is juist. Alleen II is juist. I en II zijn beide juist. I en II zijn beide onjuist.
30 Het Caribisch gebied bestaat uit eilanden en vastelandgebieden. Welk vastelandgebied behoort tot het Caribisch gebied?
GRAADNET EN COSMOGRAFIE 34 In de tekening zijn vier plaatsen in het graadnet aangegeven. 58° W.L.
A B C D
Belize Venezuela Jamaica Dominicaanse Republiek
54° W.L. P
Q R
31 Laaggelegen kuststeden in Japan worden vaak geteisterd door vloedgolven. Hoe worden deze vloedgolven genoemd? A B C D
Welke plaats ligt op de hoogste geografische breedte? A B C D
geisers orkanen troggen tsunami’s
20°N.B.
S
plaats P plaats Q plaats R plaats S 35
INTERNATIONALE ORGANISATIES
Men kan gebruik maken van het graadnet om de ligging van plaatsen aan te geven. Welke plaats ligt op 20° O.L. en 40° N.B.?
32 0°
20°
40°
Op 25 mei 2010 zijn in ons land algemene geheime en vrije verkiezingen gehouden.
60°
Welke internationale organisatie houdt meestal toezicht tijdens de verkiezingen? A B C D
● S
40° ●R
IDB OAS VN UNHCR
0°
33
20°
P ●
Welke internationale organisatie werkt samen met de overheid en NGO’s aan het woningbouw programma voor lagere inkomens? EU IDB ILO UNDP
20°
Q ●
A B C D
60°
40° 60°
A B C D
plaats P plaats Q plaats R plaats S
36
39
De geografische ligging van plaats P is 55° W.L. en 6° N.B. De geografische ligging van plaats W is 78° W.L. en 37° N.B. De tijd in plaats W is 12 uur n.m.
In de tekening zijn verschillende posities van de aarde ten opzichte van de zon in de loop van het jaar aangegeven.
Hoe laat is het in P? A B C D
III
10.28 uur 11.32 uur 13.32 uur 10.24 uur
IV II
37 I
In de tekening is de maan voor de helft verlicht door de zon. Op aarde is de volle maan te zien.
•4 • 1
• Maan
Bij welke positie heeft New York, die op 41° N.B. ligt, lange dagen? A B C D
positie I positie II positie III positie IV
3
40
•2
Op welke plaats in de tekening bevindt de aarde zich? A B C D
In de tekening zijn drie planeten van ons zonnestelsel aangegeven.
plaats 1 plaats 2 plaats 3 plaats 4
AARDE
x
y
38 De aarde roteert in 24 uren om haar as. Welke bewering over de aardrotatie is juist? Door de aardrotatie
y is de grootste planeet.
A heeft het zuidelijk halfrond in december winter. B heeft ons land loodrechte zonnestanden. C komt de zon in het oosten op. D verschuift de loodrechte zonnestand tussen de keerkringen.
Wat is juist van planeet x? A B C D
x is een binnenplaneet van de aarde. x is een buitenplaneet van Jupiter. x draait om de aarde. x is ook bekend als de rode planeet.