UNICEF Nederland Jaarverslag 2008

UNICEF Nederland Jaarverslag 2008

UNICEF Nederland Jaarverslag 2008

STICHTING NEDERLANDS COMITÉ UNICEF TE DEN HAAG JUNI 2009

Water voor ontwikkeling Water. In deze tijd van klimaatverandering is er veel over te doen. We horen over stijgende zeespiegels en overstromingen. Over langdurige droogte en mislukte oogsten. Er is of te veel, of te weinig van. Maar water is áltijd van levensbelang. Toch hebben 884 miljoen mensen niet de beschikking over schoon drinkwater. Dit feit heeft ingrijpende gevolgen. Want door vervuild water worden mensen bijvoorbeeld ziek. Zo overlijdt elke 20 seconden een kind aan de gevolgen van diarree, een ziekte die onder meer wordt veroorzaakt door vuil water. Zieke kinderen kunnen niet naar school, een gebrek aan schoon water zorgt er indirect dan ook voor dat minder kinderen onderwijs volgen. Of het maakt dat ze geen tijd hebben om naar school te gaan, omdat ze elke dag kilometers moeten lopen om water te halen.

UNICEF Nederland • Jaarverslag 2008

4

Met schoon water en sanitaire voorzieningen kunnen ontwikkelingslanden zich aan de armoede ontworstelen. UNICEF helpt hen om dit doel te bereiken door de kinderen in deze landen te helpen. Want zij zijn de vormgevers van de toekomst. Nú investeren in hun levens, zorgt voor een toekomst vol kansen. UNICEF kiest daarbij niet voor één aanpak: voorzieningen voor schoon water, toiletten en hygiëne, medische zorg, onderwijs en bescherming van kinderen tegen ziektes, misbruik, uitbuiting en geweld horen bij elkaar. Elk aspect van onze hulp slaagt alleen als de rest van de maatregelen ook succesvol zijn.

De zorg voor schoon water maakt onlosmakelijk deel uit van UNICEF’s integrale aanpak voor de verbetering van de levens van kinderen. In 2008 heeft UNICEF Nederland onder het motto ‘Schoon water voor elk kind!’uitgebreid aandacht gevraagd voor het tekort aan schoon drinkwater. Deze succesvolle campagne heeft in belangrijke mate bijgedragen aan de resultaten van UNICEF Nederland in 2008. Dit financieel jaarverslag heeft daarom ‘water’ als thema. Water is bovendien een prachtig en veelzijdig onderwerp. Vaak is er te veel van, vaak te weinig. Voor de één is het een vloek, voor de ander een zegen. Maar zonder water overleeft niemand.


Gebrek aan schoon water is dus niet een op zichzelf staand probleem. Daarnaast gaat het vaak hand in hand met slechte hygiënische omstandigheden. Zonder water kun je jezelf en je huis niet schoonhouden, of een wc doorspoelen. Wereldwijd beschikken 2,5 miljard mensen niet over een toilet, waardoor ze voortdurend het risico lopen ziek te worden.

5

6

7


8

Inhoudsopgave 10 12

Voorwoord Visie & missie

Bestuursverslag 18 22 28 42 52

Dit is UNICEF Korte terug- en vooruitblik Resultaten in 2008 Unicef in Nederland Interne organisatie en goed bestuur

Jaarrekening Toelichting op de jaarrekening 2008 Jaarrekening 2008 Toelichting balans Toelichting baten en lasten Toelichting lastenverdeling Accountantsverklaring


66 76 86 96 108 112

9

Voorwoord Kinderen hebben de toekomst. Maar ze zijn vaak ook kwetsbaar en hebben zorg nodig van ouders en familie en binnen hun lokale gemeenschap. Daarbij hebben ook overheden een taak, bijvoorbeeld door te zorgen voor goede gezondheidszorg en onderwijs voor alle kinderen. Helaas is die zorg er maar al te vaak niet of niet voldoende. UNICEF komt overal ter wereld op voor de rechten van kinderen en wil hun positie verbeteren. Door te zorgen voor water en sanitaire voorzieningen; door kindersterfte terug te dringen met vaccinatieprogramma’s; door de overdracht van HIV van moeder op kind te voorkomen en medicijnen te verstrekken; door bij regeringen te pleiten voor betere onderwijsvoorzieningen en kinderarbeid uit te bannen. Dat geldt ook in conflictsituaties, zoals in Darfur, Congo, Sri Lanka, Afghanistan, Pakistan en het Midden-Oosten. Daar is UNICEF verantwoordelijk voor bescherming en zorg voor kinderen. Om kinderen daadwerkelijk een toekomst te geven. Dat kan niet wachten tot later. Want later is nu.


10

Kinderen hebben rechten, overal ter wereld en ook in Nederland. UNICEF Nederland houdt in de gaten of ook Nederland zich houdt aan het Kinderrechtenverdrag waarin de rechten van kinderen zijn vastgelegd. In 2008 heeft de Nederlandse regering zich in een schriftelijke rapportage verantwoord aan het Kinderrechtencomité van de Verenigde Naties. Ook UNICEF Nederland heeft hierover samen met andere organisaties in het Kinderrechtencollectief gerapporteerd. Begin 2009 bleek dat Nederland een goed rapportcijfer haalt, maar dat er nog best iets te verbeteren valt aan de rechten van kinderen: er zijn lange wachtlijsten in de zorg, minderjarige asielzoekers kunnen op straat komen te staan. Kinderen kunnen in Nederland in de gevangenis voor volwassenen terechtkomen. Educatie over kinderrechten is in Nederland nog

Ook 2008 was voor UNICEF Nederland financieel weer een goed jaar. De inkomsten uit eigen fondsenwerving stegen met ruim zes procent en het aantal vaste donateurs steeg tot bijna 300.000. Daarmee heeft UNICEF Nederland een bijdrage van bijna 52 miljoen euro kunnen leveren aan het werk van UNICEF Internationaal. Van alle inkomsten gaat 75 procent naar UNICEF Internationaal. Ruim 8 procent wordt in Nederland besteed aan beleidsbeïnvloeding en kinderrechteneducatie. Bijna 17 procent is nodig voor de fondsenwerving en de kosten van de organisatie. Dat is een mooi resultaat, dat behaald werd dankzij de inzet van vele mensen: onze vrijwilligers en medewerkers, Ambassadeurs, Special Representatives, donateurs, kopers van de UNICEF-kaarten en -cadeaus, de Nationale Postcode Loterij en bedrijven als ING, Ikea, Djoser en uitzend-bureau Content. UNICEF heeft zich kunnen ontwikkelen tot een betrouwbaar merk en is een van de grootste fondsenwervers van Nederland. Ook de Nederlandse overheid is een van de grootste donoren van UNICEF Internationaal en heeft vertrouwen in de effectiviteit van UNICEF in de wereld, zo blijkt uit een recente brief van minister Koenders van Ontwikkelingssamenwerking aan de Tweede Kamer. Daar mogen we gepast trots op zijn.

De huidige wereldwijde economische crisis kan in 2009 en de jaren daarna deze goede resultaten negatief beïnvloeden als bedrijven en consumenten minder te besteden hebben. Kinderen in de wereld worden onevenredig door deze crisis getroffen. Onze financiële betrokkenheid is juist nodig als het economisch minder gaat. UNICEF Nederland wil een teruggang van de inkomsten met veel inzet voorkomen, maar is erop voorbereid, mocht dat toch het geval zijn. Wij zullen een goede balans bewaren tussen de bestedingen aan onze doelstelling en het op sterkte houden van de eigen organisatie. In 2008 zijn in een herstructurering al stappen gezet om de organisatie effectief en doelgericht te houden. In december 2008 heeft Henk Franken, Algemeen Directeur sinds 1999, UNICEF Nederland verlaten. Wij danken hem voor zijn bijdrage aan de ontwikkeling en groei van UNICEF Nederland de afgelopen jaren. Ook in 2009 zullen de directie in een nieuwe samenstelling en alle medewerkers van UNICEF Nederland zich met veel energie inzetten voor de doelstelling van UNICEF: opkomen voor de rechten en goede levensomstandigheden van kinderen, waar ook ter wereld.

Jan Bouke Wijbrandi,

Ingrid Visscher,

algemeen directeur

operationeel directeur


steeds niet in het onderwijsprogramma opgenomen. Nederland houdt zich hiermee niet aan het Verdrag. In een rijk land als Nederland zou dat beter moeten zegt het Kinderrechtencomité. Over dergelijke zaken is UNICEF Nederland voortdurend in contact met de overheid. Gelukkig lijkt het er nu echt op dat er in 2009 een Kinderombudsman komt, die onafhankelijk kan opkomen voor de rechten van kinderen in Nederland.

11

Visie & missie Visie UNICEF streeft naar een wereld waarin alle kinderen volwaardig kind kunnen zijn, en waarin ze volop mogelijkheden hebben om op te groeien tot volwaardige volwassenen, nodig voor een wereld van vrede en voorspoed. Een voorwaarde om dat te bereiken, is de volledige waarborging van de rechten van kinderen. Dat betekent dat elk kind zorg en bescherming krijgt om gezond op te groeien. En dat elk kind naar school kan om weerbaar te worden en zich zo goed mogelijk te ontwikkelen. UNICEF Nederland is ervan overtuigd dat ze door haar sterke positie in Nederland en binnen UNICEF Internationaal een belangrijke rol kan en moet spelen in het bewerkstelligen van goede levensomstandigheden en toekomstmogelijkheden voor kinderen. UNICEF Nederland wil gezien worden als dé organisatie in Nederland die het opneemt voor kinderen en die het leven van kinderen aantoonbaar verandert.


12

Missie In het verlengde van de missie van UNICEF Internationaal, van de overtuigingen van UNICEF Nederland en haar visie luidt de missie van UNICEF Nederland: Als deel van UNICEF Internationaal wil UNICEF Nederland er zijn voor kinderen. UNICEF Nederland doet dit op de volgende wijze: • UNICEF Nederland zet zich in voor de rechten van alle kinderen door een financiële bijdrage en andere steun te leveren aan UNICEF Internationaal. • UNICEF Nederland zet zich in voor de meest kwetsbare kinderen door projecten te financieren die specifiek op deze kinderen zijn gericht. • UNICEF Nederland creëert draagvlak en daadkracht in Nederland voor UNICEF en kinderrechten.


• UNICEF Nederland beschermt met succes de rechten van kinderen in Nederland en binnen het Nederlandse overheidsbeleid.

13

14

15


16


Bestuursverslag

17

Dit is UNICEF UNICEF is de kinderrechtenorganisatie van de Verenigde Naties (VN) en ziet erop toe dat het internationale Verdrag voor de Rechten van het Kind overal ter wereld wordt nageleefd. De organisatie is de motor achter hulpprogramma’s over de hele wereld. UNICEF Nederland draagt bij door voor het werk van UNICEF Internationaal fondsen te werven, bij de overheid te pleiten voor naleving van kinderrechten en door in Nederland voorlichting te geven over het werk van UNICEF en kinderrechten.

UNICEF Internationaal


18

UNICEF komt op voor de rechten van álle kinderen. Het Verdrag voor de Rechten van het Kind - op 20 november 1989 ondertekend door 191 landen die zijn aangesloten bij de Verenigde Naties - is daarbij het uitgangspunt. De unieke combinatie van praktische hulp en politieke lobby is zeer effectief. Als gezaghebbende VN-organisatie spreekt UNICEF overheden en beleids-makers aan op hun verantwoordelijkheid om kinderrechten te respecteren. In circa 155 ontwikkelingslanden is ze actief met hulpprogramma’s op het gebied van water, voeding, gezondheidszorg, onderwijs en bescherming. UNICEF wil daarmee bijdragen aan het behalen van de millenniumdoelen (zie kader) en heeft de volgende speerpunten: • zorg • onderwijs • bescherming • hiv en aids • samenwerking en lobby voor kinderrechten Naast hulp gericht op structurele verbetering geeft UNICEF ook noodhulp bij rampen en crises. UNICEF krijgt geen financiële steun van de Verenigde Naties voor haar werk; ze is volledig afhankelijk van vrijwillige bijdragen van regeringen, bedrijven en particulieren.

Het hoofdkantoor van UNICEF Internationaal is gevestigd in New York. In zo’n 155 landen zijn zogeheten UNICEFveldkantoren gevestigd. Vanuit deze vestigingen worden de hulpprogramma’s gecoördineerd en uitgevoerd. Om de veldkantoren en hulpprogramma’s te financieren werven 36 Nationale UNICEF Comités fondsen. Alle ruim 190 vestigingen rapporteren (in)direct aan het hoofdkantoor in New York.

Nederland 4.291 geregistreerde vrijwilligers, georganiseerd in 74 Regionale Comités voor UNICEF (RCU’s). De vrijwilligers geven gastlessen op scholen, benaderen bedrijven voor samenwerking of verkopen vanuit huis of in winkels de bekende UNICEF-kaarten en -geschenken. Ze organiseren evenementen, onderhouden contacten met de lokale media of zijn verantwoordelijk voor de coördinatie van een RCU. In de hoofdstukken ‘Unicef in Nederland’ en ‘Interne organisatie en goed bestuur’ is meer te lezen over de vrijwilligers.

UNICEF Nederland

Organisatie van UNICEF Nederland De directie van UNICEF Nederland bestaat uit een algemeen en een operationeel directeur. Zij leiden de organisatie en worden daarbij ondersteund door een managementteam en staffunctionarissen. UNICEF Nederland had in 2008 89 betaalde medewerkers in dienst. Vijf van hen maakten in 2008 deel uit van de Ondernemingsraad. Vanuit een onafhankelijke positie houdt de Raad van Toezicht toezicht op UNICEF Nederland. Het grote vrijwilligersnetwerk wordt vertegenwoordigd door de Vrijwilligersraad. Een overzicht van raads- en bestuursleden en hun taken en bevoegd-heden is als bijlage aan dit verslag toegevoegd. Meer informatie over de organisatiestructuur van UNICEF Nederland is te vinden in het hoofdstuk ‘Interne organisatie en goed bestuur’.

Het vrijwilligersnetwerk UNICEF Nederland wordt in haar werk gesteund door een groot aantal vrijwilligers. Eind 2008 telde UNICEF

Millenniumdoelen voor 2015 In 2000 hebben regeringsleiders van 189 landen afgesproken om de belangrijkste wereldproblemenaan te pakken. Daarvoor zijn acht millenniumdoelen opgesteld, die voor 2015 behaald moeten zijn. Het UNICEF-beleid is erop gericht om landen te helpen deze doelen te realiseren. De doelen op een rij: 1. Het aantal mensen dat moet rondkomen van minder dan één dollar per dag, is gehalveerd ten opzichte van 1990. 2. Alle jongens en meisjes volgen basisonderwijs. 3. De ongelijkheid tussen jongens en meisjes, mannen en vrouwen is verdwenen. 4. Het sterftecijfer onder kinderen jonger dan vijf jaar is met tweederde verminderd in vergelijking met 1990. 5. Het sterftecijfer onder zwangere vrouwen en jonge moeders is met driekwart verminderd ten opzichte van 1990. 6. De verspreiding van hiv, aids, malaria en tbc is gestopt. 7. Het aantal mensen dat schoon drinkwater heeft, is verdubbeld. 8. Rijke landen hebben handelsbelemmeringen voor arme landen opgeheven en hun schuldenlast verlicht.


UNICEF Nederland is één van de 36 Nationale UNICEF Comités. De comités werven fondsen voor het werk van UNICEF Internationaal en geven daar voorlichting over. Het Nederlandse comité heeft daarnaast nog een derde taak: pleiten voor naleving van kinderrechten in het Nederlandse binnen- en buitenlandbeleid. In dit jaarverslag wordt beschreven wat UNICEF Nederland in 2008 met deze drie kerntaken heeft bereikt.

19

20

21

Korte terug- en vooruitblik UNICEF zet zich in voor bescherming, gezondheid, gelijkheid en onderwijs voor alle kinderen. Door in Nederland fondsen te werven voor hulpprogramma’s over de hele wereld. Door voorlichting te geven over kinderrechten en over het werk van UNICEF creëert UNICEF Nederland draagvlak en daadkracht voor de naleving van kinderrechten. In 2008 heeft UNICEF Nederland veel resultaten kunnen boeken, zowel resultaten in financiële zin als resultaten op het gebied van voorlichting, pleitbezorging en educatie.

Resultaten


22

De inkomsten van UNICEF Nederland zijn in 2008 met 3,3 procent gestegen ten opzichte van het jaar ervoor. Dat betekent meer geld voor hulp aan kinderen. In 2008 hebben ruim 46.000 nieuwe vaste donateurs (door UNICEF Nederland ‘leden’ genoemd) zich aangemeld. Ruim 25.000 mensen beëindigden hun lidmaatschap, waarmee het totale aantal leden op bijna 300.000 is gekomen. Deze leden zijn onmisbaar voor de continuering van hulpprogramma’s die een structurele verbetering betekenen van de levensomstandigheden en toekomstmogelijkheden van kinderen. In 2008 is een initiatiefwetsvoorstel voor de aanstelling van een Kinderombudsman ingediend, vooral dankzij

intensieve lobby van onder andere UNICEF Nederland. Minister Rouvoet heeft de hoop uitgesproken dat de ombudsman op de twintigste verjaardag van het Verdrag voor de Rechten van het Kind (20 november 2009) daadwerkelijk aan de slag kan. Hij of zij gaat de naleving van het Kinderrechtenverdrag in Nederland bewaken. De pleitactiviteiten van UNICEF Nederland leverden nog een belangrijk succes op: door een intensieve lobby én een publieksactie van UNICEF Nederland heeft de Nederlandse regering een verbod op clustermunitie ondertekend. Dat is vooral van levensbelang voor kinderen in (voormalige) conflictgebieden. Zij zijn vaak het slachtoffer van deze wapens.

Op 18 maart 2008 organiseerde UNICEF Nederland een conferentie in het stadhuis van Rotterdam, samen met het Netherlands Water Partnership (NWP) en Aqua for All. Bewindslieden, beleidsmakers, bedrijven, donoren en maatschappelijke organisaties zochten samen naar oplossingen voor het wereldwijde tekort aan schoon water en sanitaire voorzieningen. Eregast was Zijne Koninklijke Hoogheid Prins Willem-Alexander, voorzitter van de VN-Adviseursgroep voor Water en Sanitatie. De conferentie heeft veel innovatieve ideeën opgeleverd en voor bijna acht miljoen euro aan samenwerkingsverbanden.

Inkomsten en uitgaven

Campagnes

Uitgaven 2008*: Afdrachten aan UNICEF Internationaal Voorlichting, educatie en pleitbezorging Fondsenwervende en uitvoeringskosten Batig saldo

Onder het motto ‘NOOIT MEER BANG’ vroeg UNICEF begin 2008 aandacht voor kinderen in (voormalige) conflictgebieden. Met de opbrengsten van deze campagne heeft UNICEF veel kunnen verbeteren, bijvoorbeeld in Colombia waar nu op grote schaal voorlichting wordt gegeven om zoveel mogelijk mensen voor ongelukken met landmijnen te behoeden. Het netwerk van contactpersonen dat daarvoor is opgezet, biedt ook hulp aan slachtoffers van ongelukken met mijnen en andere explosieven. In 2012 verwacht UNICEF hiermee tachtig procent van de slachtoffers geholpen te hebben of de weg naar hulp te hebben gewezen. Dankzij UNICEF’s pleitbezorging geeft de Colombiaanse overheid steeds meer prioriteit aan mijnvoorlichting en hulpverlening aan slachtoffers.

Inkomsten 2008*: Eigen fondsenwerving exclusief verkoop Verkoop van kaarten en cadeaus Gezamenlijke acties (noodhulp SHO) Acties van derden Renteopbrengsten Totaal

Totaal

46.891 5.664 527 16.014 505 69.601

51.835 5.749 11.642 375 69.601

Hoe heeft UNICEF Internationaal het geld besteed? De Nederlandse bijdrage aan het werk van UNICEF Internationaal gaat naar hulpprogramma’s over de hele wereld. Alle hulpprogramma’s van UNICEF zijn gebaseerd op zes thema’s die moeten bijdragen aan het behalen van de Millenniumdoelen (zie kader pagina 19). Die thema’s zijn: zorg, bescherming, hiv en aids, onderwijs, noodhulp, samenwerking en lobby. Het overzicht hieronder laat zien hoe UNICEF Internationaal de inkomsten in 2008 heeft besteed. Inkomsten UNICEF Internationaal** Donaties regeringen 2.040 Donaties particulieren, bedrijven en organisaties 986 Overige 364 Totaal * Het betreft hier bedragen in duizenden euro’s. Het batig saldo wordt toegevoegd aan de reserves. ** Bedragen in miljoenen US dollars

3.390


UNICEF Nederland voerde in 2008 twee grote publiekscampagnes. In de najaarscampagne stond het thema Water en Sanitatie centraal. Wereldwijd hebben 884 miljoen mensen geen toegang tot schoon drinkwater, zeker 2,5 miljard mensen beschikken niet over sanitaire voorzieningen. Mede daardoor overlijdt elke twintig seconden een kind. Met de actie ‘Schoon water voor elk kind!’ vroeg UNICEF eind 2008 aandacht voor dit probleem. De actie kreeg veel media-aandacht en leverde in november en december 10.000 nieuwe UNICEF-leden op. De campagne zal in het voorjaar van 2009 een vervolg krijgen.

In het overzicht hieronder is te zien hoe de inkomsten en uitgaven van UNICEF Nederland in 2008 zijn verdeeld.

23

Een andere reden om tevreden terug te kijken op 2008 is het feit dat de ambitieuze begroting van 52 miljoen euro aan afdrachten aan UNICEF Internationaal op een haar 30,2% Azië overig na is gehaald. Na een kleine afvlakking van de groei in 3,7% Europa en Centraal-Azië 2007 is de lijn naar boven weer hersteld. De structurele 3,7% Wereldwijd 5,1% Midden-Oosten en Noord-Afrika inkomsten van UNICEF Nederland zijn met 6,1 procent gegroeid. Dit is vooral te danken aan het feit dat het aan5,0% Zuid- en Midden-Amerika tal leden nog steeds groeit (hoewel die groei wel afvlakt 52,3% Afrika sub-Sahara door een groeiend aantal opzeggingen) en aan de groei van de inkomsten uit nalatenschappen (39 procent ten Bestedingen per speerpunt opzichte van 2007). 20,3% Onderwijs 10,5% Bescherming 9,3% Lobby en samenwerking Ontwikkeling organisatie 6,4% Hiv en aids UNICEF Nederland heeft het afgelopen jaar verder ge52,4% Zorg bouwd aan de versteviging van haar interne organisatie. 1,1% Overige De onderlinge samenwerking tussen teams en afdelingen is verbeterd. Ook in 2009 zal de verdere professionalisering van de organisatie een belangrijk aandachtspunt zijn. Trends en ontwikkelingen Het bestaande meerjarenbeleidsplan wordt bijvoorbeeld In onze samenleving staat de effectiviteit van ontwikkeherzien en meer in lijn gebracht met het beleid van lingshulp steeds meer ter discussie. OntwikkelingshulpUNICEF Internationaal. Dit zal de basis vormen voor organisaties staan daardoor volop in de schijnwerpers. de jaarplancyclus die alle afdelingen jaarlijks doorlopen. De roep om transparantie is groter dan ooit. Goede en heldere communicatie over resultaten en kosten - onder In 2008 zijn belangrijke stappen gezet om het merk meer in een jaarverslag - is een eerste vereiste voor UNICEF aan te passen aan deze tijd. Er is een merkentransparantie. UNICEF Nederland laat daarom haar jaarstrategie en corporate communicatiebeleid ontwikkeld. verslag jaarlijks toetsen door de jury van de Transparant Vanaf juni 2009 zal voor iedereen in Nederland zichtbaar Prijs, een onafhankelijke organisatie die jaarverslagen worden dat UNICEF Nederland met meer urgentie van goede doelen beoordeelt op inzichtelijkheid en en emotie in haar communicatie naar buiten zal treden toegankelijkheid. Voor het jaarverslag van 2007 kreeg en voortdurend concrete resultaten zal laten zien, een UNICEF Nederland van deze jury een acht. belangrijke stap in de groeistrategie van UNICEF. Deze verandering gaat gepaard met het aanboren van UNICEF Nederland let daarnaast goed op kostenbeheernieuwe kanalen en middelen. Daarbij zijn een verdere sing. De kosten voor eigen fondsenwerving in 2008 uitbouw van de online strategie en een nieuw, actueel bedroegen 17,8 procent (in 2007 18,8 procent) van de opbrengsten uit eigen fondsenwerving. Dat is ruim bene- internetplatform belangrijke focuspunten. den de norm van het Centraal Bureau Fondsenwerving (CBF) van maximaal 25 procent. Het CBF controleert of goede doelen verantwoord met giften en donaties Vooruitblik naar 2009 omgaan. UNICEF Nederland beschikt over het CBF keur. en actiepunten De kosten voor beheer en administratie bedroegen in UNICEF Nederland kan terugkijken op goede resultaten 2008 3,1 procent van de totale bestedingen. in 2008. Maar uiteraard zijn er ook punten die verdere Bestedingen per regio


24

Organisatie De verdere professionalisering van de organisatie heeft vorm gekregen in een nieuwe organisatiestructuur. Helaas is het nog niet gelukt om de organisatie ook in personele sfeer op alle fronten te verstevigen: bepaalde cruciale posities zijn in 2008 nog niet vervuld. Daarmee hebben essentiële processen vertraging opgelopen. In de eerste helft van 2009 hoopt UNICEF Nederland alle vacatures vervuld te hebben. Fondsenwerving De groei van het aantal mensen dat lid wordt van UNICEF Nederland is nog steeds hoog, maar er is ook sprake van een stijgend aantal opzeggingen. In 2008 kwamen er 46.100 nieuwe leden bij, maar er waren ook 25.400 leden die aangaven geen vaste donateur meer te willen zijn. Dit relatief hoge verloop baart zorg. In 2009 zal daarom binnen het marketing- en communicatiebeleid intensief gekeken worden naar manieren waarop UNICEF Nederland leden langdurig aan zich kan binden. Daartoe zal in 2009 onder meer een kwalitatief en kwantitatief onderzoek starten waarin de huidige communicatiemiddelen onder de loep genomen worden. Verkoop De afname van de opbrengsten uit de verkoop van kaarten en producten is een punt van aandacht. Om de zichtbaarheid van de UNICEF-kaarten verder te verbeteren, gaat UNICEF voor de Benelux een samenwerking met Hallmark aan. Als gevolg daarvan zullen UNICEFkaarten het gehele jaar te koop zijn via verschillende retailkanalen, naast de al bestaande verkoop via de webshop, mailings en de UNICEF-vrijwilligers. Ook kan veel verbeterd worden in de logistieke organisatie, enerzijds in de eigen systemen en in de webshop, anderzijds in de verbetering van de toelevering van producten vanuit het hoofdkantoor in Genève.

Zakelijke Markt Een belangrijk verbeterpunt in de samenwerking met het Nederlandse bedrijfsleven vormt de ontwikkeling van de breedte van het partnerschap. De gangbare focus op de financiële bijdrage van partners moet plaats maken voor samenwerking die daarnaast ook meer gericht is op de inhoudelijke component en het daadwerkelijk verbeteren van de leefomstandigheden van kinderen wereldwijd. Een adequate strategie voor het pro-actief benaderen van de markt en het maken van keuzes in partnerschappen is daarvoor een belangrijk aandachtspunt binnen de organisatie. Online communicatie Het aantal bezoekers aan de websites van UNICEF Nederland is in het afgelopen jaar fors teruggelopen. Vrijwel alle sites - maar met name de corporate sites www.UNICEF.nl en www.UNICEF-inside.nl - lieten dalende bezoekerscijfers zien. De teruggang is te wijten aan een verouderd internetplatform en de veelheid van websites. In 2009 wordt een nieuwe online strategie ontwikkeld. Op basis daarvan zal een nieuw, actueel internetplatform gerealiseerd worden. Educatie UNICEF Nederland heeft in de afgelopen jaren een aantal zeer succesvolle activiteiten richting de kinderdoelgroepen ontwikkeld. Deze activiteiten vertonen onderling echter nog te weinig samenhang. In 2009 zal een nieuwe doelgroepstrategie ontwikkeld worden voor zowel de kinderals de jongerendoelgroep. Deze strategie zal tot een systematischer en synergetischer aanpak moeten leiden. Pleitbezorging Pleitbezorging voor kinderrechten in Nederland is bij UNICEF Nederland succesvol gebleken. De beïnvloeding van het buitenlandse politieke beleid en het effect dat dit beleid op kinderrechten heeft, is nog niet op het gewenste niveau. In 2009 wil UNICEF Nederland vooral ook op dit punt verdere concrete stappen zetten.


verbetering behoeven en waar verdere professionalisering van de organisatie in 2009 gewenst is.

25

26

27

Resultaten in 2008 UNICEF Nederland werft fondsen om het werk van UNICEF Internationaal mede mogelijk te maken. Daarom ging ook in 2008 het overgrote deel van de inkomsten naar de internationale UNICEF-organisatie. Een kleiner deel ging naar specifieke programma’s die UNICEF Nederland direct steunde. In dit hoofdstuk staat een aantal voorbeelden daarvan. Verder een overzicht van de resultaten van de inspanningen van UNICEF Nederland om kinderrechten hoger op de politieke agenda te krijgen. Het hoofdstuk wordt besloten met een samenvatting van de activiteiten die in 2008 zijn ingezet om bredere steun voor het werk van UNICEF te krijgen.

UNICEF Internationaal en de bijdrage uit Nederland


28

In elk land waar UNICEF Internationaal hulpprogramma’s voor kinderen uitvoert, wordt een landenprogramma opgesteld voor een periode van vijf jaar. UNICEF Internationaal inventariseert - samen met partnerorganisaties en de regering van het betreffende land - welke hulp op welke plek nodig is. De meeste activiteiten binnen zo’n landenprogramma worden gefinancierd uit de algemene middelen van UNICEF Internationaal. Van al het geld dat UNICEF Nederland in 2008 heeft afgedragen aan UNICEF Internationaal is 74,1 procent terechtgekomen in deze algemene middelen. De overige 25,9 procent zijn afgedragen geoormerkte bijdragen voor specifieke projecten binnen bestaande landenprogramma’s. Die projecten kiest UNICEF Nederland samen met de internationale organisatie, waarbij erop wordt gelet dat geografisch en thematisch het hele werkterrein van UNICEF Internationaal

bestreken wordt. Hoewel de prioriteiten van het desbetreffende UNICEF-landenkantoor leidend zijn, wordt ook gekeken of de projecten aansluiten bij campagnes van UNICEF Nederland en passen bij de behoefte van veel particulieren, bedrijven en andere partners die graag een specifiek UNICEF-programma steunen.

Afspraken met UNICEF Internationaal De relatie tussen UNICEF Nederland en UNICEF Internationaal is vastgelegd in het zogenoemde Recognition Agreement. Het daaraan gekoppelde Cooperation Agreement regelt de onderlinge samenwerking, het mandaat van UNICEF Nederland, de afdrachtverplichting en de (financiële) verantwoordingen.

Hoe heeft UNICEF Internationaal de afdrachten van UNICEF Nederland besteed? Het merendeel van de afdracht van UNICEF Nederland (ruim 74 procent) is naar de hulpprogramma’s van UNICEF wereldwijd gegaan. Die programma’s zijn gebaseerd op de speerpunten: zorg, onderwijs, bescherming, hiv en aids en samenwerking en lobby. Op pagina 23 staat precies aangegeven hoe en waar UNICEF Internationaal de inkomsten van UNICEF Nederland in 2008 heeft besteed. Projecten met directe steun van UNICEF Nederland Met 25,9 procent van de totale Nederlandse afdracht aan UNICEF Internationaal is in 2008 directe steun gegeven aan specifieke programma’s. Hieronder staat een overzicht van de bestedingen in Nederland en afdrachten aan UNICEF Internationaal in 2008 (bedragen in duizenden euro’s).

Bestedingen door UNICEF Nederland 2008* Voorlichting, educatie en lobby in Nederland 5.749 Afdrachten algemene middelen 38.413 Afdrachten geoormerkte bijdragen speerpunten 9.703 Afdrachten geoormerkte bijdragen noodhulp 3.719

2007** 5.761 37.396 8.932 3.573

Totaal bestedingen

55.662

57.584

*Bedragen in duizenden euro’s *De cijfers van 2007 zijn aangepast als gevolg van de nieuwe richtlijn 650. Zie pagina 77 voor meer informatie over deze richtlijn.

Geoormerkte bijdragen van UNICEF Nederland in 2008 met een verdeling per regio Regio Bedrag* Percentage Europa en Centraal Azië 1.892 14% Azië overig 2.409 18% Afrika sub-Sahara 5.401 40% Zuid- en Midden-Amerika 3.389 25% Midden-Oosten en Noord-Afrika 235 2% Interregionaal 96 1% Totaal

13.422

100%

*Bedragen in duizenden euro’s

Bijdrage UNICEF Nederland per speerpunt in 2008 Speerpunten UNICEF-programma’s Bedrag* Percentage Zorg 3.364 25% Onderwijs 3.953 29% Hiv, aids en kinderen 834 6% Bescherming 1.552 12% Noodhulp 3.719 28% Totaal *Bedragen in duizenden euro’s

13.422

100%


Inkomsten en bestedingen van UNICEF Internationaal In 2008 bedroegen de totale inkomsten van de internationale UNICEF-organisatie 3.390 miljoen US dollar. Ruim 29 procent hiervan kwam van de particuliere sector, 60 procent van overheden en 11 procent uit andere bronnen. De bestedingen van UNICEF Internationaal in 2008 waren wereldwijd ruim 3.098 miljoen US dollar. Hiervan ging 91 procent (2.808 miljoen US dollar) naar hulpprogramma’s voor kinderen. Zeven procent van de totale inkomsten werd besteed aan de ondersteuning van programma’s, zoals personeels- , reis- en materiaalkosten. Tot slot is 2 procent van de inkomsten besteed aan management- en administratiekosten op de hoofdkantoren in New York en Genève (Europese hoofdkantoor).

29

Ruim 74 procent van de totale afdrachten van UNICEF Nederland ging in 2008 naar de algemene UNICEF-organisatie en werd wereldwijd besteed aan talloze projecten. Hieronder ziet u een aantal belangrijke resultaten. •

• •

•

•

•

• • •


30

• •

UNICEF haalde binnen het samenwerkingsverband ‘Roll Back Malaria’ meer dan 2 miljard US dollar op voor de bestrijding van malaria. Het geld is onder meer besteed aan muskietennetten, medicijnen, voorlichting en onderzoek. UNICEF heeft in 2008 in 48 landen maar liefst 19 miljoen muskietennetten verspreid. UNICEF heeft met haar vaccinatieprogramma’s meer dan tweederde van alle kinderen in de ontwikkelingslanden bereikt. UNICEF organiseerde in 50 landen (waar preventieve gezondheidszorg nog niet goed is verankerd in het nationale beleid) gezondheidsdagen voor kinderen om ze onder meer in te enten, hun groei te controleren en muskietennetten uit te delen. UNICEF steunde in 101 landen activiteiten voor de promotie van schoon water, toiletten en hygiëne. Daarnaast zorgde UNICEF ervoor dat 3,6 miljoen mensen gebruik konden maken van nieuwe water- en sanitaire voorzieningen. 2008 was het Internationale Jaar van de Sanitatie. UNICEF was mede-organisator van de Dag van het Handenwassen, waaraan wereldwijd maar liefst 200 miljoen mensen hebben meegedaan. UNICEF heeft in 2008 haar hulpverlening op het gebied van hiv en aids uitgebreid naar 102 landen. In 79 landen werd vorig jaar op middelbare scholen voorlichting gegeven over het voorkomen van hiv. Dankzij UNICEF is in Egypte, Mozambique, Nigeria en Sudan een uitgebreide kinderbeschermingswet aangenomen. UNICEF hielp 64 landen bij het mogelijk maken van geboorteregistratie en bij de promotie ervan. UNICEF heeft in 2008 ervoor gezorgd dat in 38 landen ernstig ondervoede kinderen thuis konden worden behandeld met kant-en-klare therapeutische voeding zoals ‘Plumpy’nut, een zeer voedzame pasta op basis van pinda’s en verrijkt met vitamines en mineralen. UNICEF heeft vorig jaar ten opzichte van 2007 63 procent meer van deze voedingsmiddelen ingekocht. UNICEF leidde in 2008 lobby-activiteiten voor het voorkomen van seksueel geweld in de Democratische Republiek Congo. Ook in 2009 zal UNICEF hiermee doorgaan. UNICEF voerde noodhulpoperaties uit in 37 landen, onder meer in Ethiopië, Sri Lanka, Nepal, Zimbabwe, De Republiek Congo (DRC). UNICEF zorgde daarbij onder meer voor 5,6 miljoen kinderen voor schoon water en sanitatie, voor 3,1 miljoen kinderen voor onderwijs en voor 15,2 miljoen kinderen voor gezondheidszorg.

Een aantal voorbeelden van projecten die UNICEF Nederland in 2008 gesteund heeft met geoormerkte bijdragen.

Burkina Faso: schoon water en sanitair

In Burkina Faso wordt twintig procent van de kinderen niet ouder dan vijf jaar. De belangrijkste oorzaak: ziekten als gevolg van een gebrek aan schoon drinkwater en sanitaire voorzieningen. Slechts dertien procent van de bevolking heeft toegang tot hygiënisch sanitair; op het platteland is dat nog geen zes procent. Een gebrek aan kennis over het belang van hygiëne speelt daarbij een belangrijke rol.

Thema Zorg Wat Schoon water en sanitaire voorzieningen om kindersterfte te voorkomen Waar Burkina Faso Resultaat 2008 Er zijn 10 nieuwe waterpunten aangelegd, waardoor 3.000 mensen toegang tot schoon drinkwater krijgen. UNICEF heeft verder gezorgd voor 2.000 duwkarren. Zeker 32.000 mensen kregen toegang tot sanitaire voorzieningen en 2.700 vrouwen ondergingen training om hygiëne en het gebruik van latrines te promoten. Bijdrage UNICEF Nederland € 525.304 in 2008


Wat doet UNICEF? UNICEF zorgt voor water en sanitaire voorzieningen in zeventig gemeenschappen in de provincie Ganzourgou. Omdat vooral vrouwen en kinderen water halen, krijgen zij duwkarren om jerrycans op te vervoeren. Daarnaast ontwikkelt UNICEF voorlichtingsmaterialen en leidt vrouwen uit de gemeenschap op om hygiëne en het gebruik van latrines te promoten. De lokale bevolking wordt nauw bij de activiteiten betrokken: ze beslissen mee waar waterpunten komen, bouwen zelf sanitaire voorzieningen en zijn verantwoordelijk voor het onderhoud.

31

Ethiopië: noodhulp bij ondervoeding

Aanhoudende droogte en hoge voedsel- en brandstofprijzen vormen een dodelijke combinatie in de Hoorn van Afrika. Een van de zwaarst getroffen landen is Ethiopië. In het voorjaar van 2008 kampte de bevolking met extreme droogte, later in het jaar zorgden juist overstromingen ervoor dat oogsten mislukten, veestapels verdronken en tienduizenden mensen ontheemd raakten. Miljoenen mensen werden afhankelijk van voedselhulp, zeker 75.000 kinderen raakten ernstig ondervoed. Wat doet UNICEF? UNICEF werkt samen met de lokale autoriteiten en andere hulporganisaties om vooral kinderen en hun moeders te helpen. Zo zorgt UNICEF onder meer voor therapeutische voeding, schoon drinkwater, sanitaire voorzieningen, zeep en waterzuiverings-middelen. Daarnaast helpt UNICEF met medicijnen ziektes als diarree, malaria en worminfecties voorkomen. UNICEF zorgt ook voor tenten, bedden en dekens voor ontheemde families.


32

Thema Zorg Wat Noodhulp bij ondervoeding als gevolg van aanhoudende droogte en overstromingen Waar Ethiopië Resultaat 2008 62.500 ernstig ondervoede kinderen in ruim 400 districten zijn met speciale voeding gered. Ambulante gezondheidsteams hebben meer dan 1,4 miljoen mensen bereikt met gezondheidszorg, voedsel, schoon water en sanitatie. Met antibiotica en middelen om cholera te bestrijden en uitdroging door diarree te voorkomen zijn 25.000 kinderen beschermd tegen deze ziektes. Bijdrage UNICEF Nederland € 978.873 in 2008

Jemen: meer meisjes naar school

In Jemen gaan veel meisjes niet naar school of ze maken school niet af. Vooral op het platteland is de situatie zorgwekkend. Scholen zijn vaak moeilijk bereikbaar en in slechte staat van onderhoud. Armoede en eeuwenoude tradities leiden ertoe dat ouders hun dochters liever thuishouden. Ook het tekort aan vrouwelijke leerkrachten veroorzaakt schoolverzuim onder meisjes. Ouders die hun dochters wel naar school laten gaan, halen hen er vaak na een paar jaar weer vanaf, bijvoorbeeld omdat zij thuis moeten helpen met het huishouden. De ongeletterdheid in Jemen is daardoor groot: op het platteland is meer dan 75 procent van alle vrouwen analfabeet.

Thema Onderwijs Wat Goed en kindvriendelijk onderwijs voor alle kinderen, met speciale aandacht voor meisjes Waar Jemen Resultaat 2008 Bijna 60.000 kinderen gaan weer naar school, 110 scholen doen mee met het programma voor kindvriendelijk onderwijs, 377 jonge vrouwen zijn begonnen met een lerarenopleiding. Bijdrage UNICEF Nederland € 234.580 in 2008


Wat doet UNICEF? In vijf plattelandsprovincies helpt UNICEF bij de ontwikkeling van een kindvriendelijk onderwijssysteem. UNICEF organiseert trainingen voor onderwijzers, scholen worden opgeknapt en vrouwen worden gestimuleerd om lerares te worden. Daarnaast laat UNICEF met voorlichting zien hoe belangrijk het is dat ook meisjes onderwijs krijgen. In buitenschoolse activiteiten motiveren kinderen elkaar om naar school te gaan. Het programma richt zich nadrukkelijk op de emancipatie van vrouwen en meisjes, bijvoorbeeld door vrouwelijke leiders van de gemeenschap in te zetten als rolmodel.

33

Madagaskar: voorkomen van malaria

In Madagaskar sterven ieder jaar ongeveer 7.500 kinderen aan malaria. De ziekte vormt ook een grote bedreiging voor zwangere vrouwen; malaria is levensgevaarlijk voor zowel moeders als hun ongeboren kinderen. Geïmpregneerde muskietennetten bieden de beste bescherming. De meeste Malagassiërs hebben echter geen geld om muskietennetten te kopen, en velen van hen ontbreekt het aan kennis over het belang van deze bescherming. Malaria is zo’n groot probleem in Madagaskar, dat ook de economische gevolgen groot zijn. Wat doet UNICEF? UNICEF richt zich vooral op de preventie van malaria. Door gratis geïmpregneerde muskietennetten te verspreiden en door op grote schaal voorlichtingscampagnes te organiseren. In de regio’s Atsimo, Andrefana en Ihorombe krijgen alle kinderen van vijf jaar en jonger bij hun vaccinatie een gratis muskietennet. Kraamklinieken delen muskietenneten uit aan alle zwangere vrouwen die er komen. Gezondheidswerkers worden opgeleid om vrouwen en kinderen te leren hoe ze malariabesmetting zoveel mogelijk kunnen voorkomen.


34

Thema Zorg Wat Malariapreventie voor kinderen en volwassenen Waar Madagaskar Resultaat 2008 Er zijn al 39.000 muskietennetten verspreid. 85.000 mensen werden bereikt met voorlichting over het gebruik van netten en malariapreventie. Bijdrage UNICEF Nederland € 253.055 in 2008

Ook in Nederland is UNICEF actief. In 2008 heeft UNICEF Nederland een overlegronde opgestart met de ministers Rouvoet voor Jeugd en Gezin en Koenders van Ontwikkelingssamenwerking en met de ambtenaren van hun beider ministeries. Tijdens deze bijeenkomsten is gesproken over kinderrechten en ontwikkelingssamenwerking. Ook in 2009 zal UNICEF Nederland bij de Nederlandse regering aandacht blijven vragen voor deze onderwerpen.

Resultaten in Nederland Het Verdrag voor de Rechten van het Kind (hierna Kinderrechtenverdrag) vormt de basis voor de rechtspositie van álle kinderen, dus ook voor kinderen in Nederland. Net als ieder jaar voerde UNICEF Nederland in 2008 intensief lobby om kinderrechten hoger op de politieke agenda te krijgen. In 2008 werd een aantal opvallende successen behaald. De indiening van een initiatiefwetsvoorstel om een Kinderombudsman aan te stellen bijvoorbeeld, en een Nederlands verbod op clustermunitie. Het zijn belangrijke stappen op weg naar een betere toekomst voor álle kinderen. Er is zicht op een Kinderombudsman Samen met andere organisaties pleit UNICEF Nederland al jaren voor het aanstellen van een Kinderombudsman: een onafhankelijk instituut dat waakt over de naleving van het Kinderrechtenverdrag in Nederland. Die lobby heeft in 2008 vruchten afgeworpen. In januari 2009 na het in ontvangst nemen van het mede door UNICEF Nederland opgestelde Jaarbericht Kinderrechten 2008 heeft minister Rouvoet voor Jeugd en Gezin het belang van zo’n instituut erkend. In november is een initiatiefwetsvoorstel ingediend om een Kinderombudsman aan te stellen. Naar verwachting wordt deze in 2009 aangesteld. Kinderen en het vreemdelingenbeleid In 2008 vroeg UNICEF Nederland hernieuwde aandacht voor de positie van kinderen van uitgeprocedeerde

asielzoekers. Nog altijd kunnen die samen met hun ouders in detentie worden gehouden voordat ze het land worden uitgezet. Dit is in strijd met het Kinderrechtenverdrag. Een andere reden voor zorg betreft de rechten van kinderen die illegaal in Nederland verblijven. Op 20 november, de Dag voor de Rechten van het Kind, organiseerde UNICEF Nederland samen met Defence for Children International Nederland (DCI) een manifestatie om aandacht te vragen voor deze kinderen. Eerder in 2008 is een officiële klacht ingediend tegen de Nederlandse overheid bij het Europees Comité voor Sociale Rechten: doordat ‘illegale’ gezinnen zijn uitgesloten van sociale voorzieningen en opvang, zet Nederland kinderen letterlijk op straat. In oktober heeft het Comité de klacht ontvankelijk verklaard.

VN-Kinderrechtencomité deelt onze zorgen In oktober reisde het Kinderrechtencollectief (KRC) samen met een jongerendelegatie af naar het VN-Kinderrechtencomité in Genève. Het Comité toetst elke vijf jaar of regeringen het Kinderrechtenverdrag daadwerkelijk naleven. Het KRC bracht - voorafgaand aan die toetsing - de zorgen van kinderrechtenorganisaties over die naleving in Nederland onder de aandacht met een rapport. In januari 2009 liet het Comité weten dat het deze zorgen deelt: wachtlijsten in de jeugdzorg zijn onacceptabel en jongeren mogen niet onder het volwassenen strafrecht berecht worden. Het Comité maakt zich ook zorgen over het opsluiten van ‘illegale’ kinderen en over de opvang van minderjarige slachtoffers van (seksuele) uitbuiting. Positief is het Comité over de komst van een Kinderombudsman en het benadrukt dat deze herkenbaar en goed bereikbaar moet zijn voor kinderen. UNICEF Nederland • Jaarverslag 2008

Overleg met de Nederlandse regering

Het Kinderrechtencollectief is een coalitie ter bevordering van kinderrechten en bestaat uit UNICEF Nederland, Defence for Children International Nederland, de Landelijke Verenging van Kinder- en Jongerenrechtswinkels, de Nationale Jeugdraad, Plan Nederland, Save the Children Nederland, Jantje Beton, Cordaid en de Stichting Kinderpostzegels Nederland met als adviseur het Nederlands Jeugdinstituut.

35


36

Kinderen in Tel Kinderrechten als basis voor lokaal jeugdbeleid – dat is de gedachte achter Kinderen in Tel, een initiatief van onder meer UNICEF Nederland, Jantje Beton en Defence for Children International Nederland. In maart presenteerde deze coalitie voor de derde keer de resultaten van een onderzoek naar de leefomstandigheden van jongeren in Nederland. Daaruit bleek dat in 2006 het aantal jongeren in een uitkeringssituatie was toegenomen. Ook het schoolverzuim was gestegen, net als het aantal kinderen dat vanwege een delict voor de rechter moest verschijnen. Kinderen in Tel dringt er bij gemeenten en overheid op aan om kinderen te laten profiteren van investeringen in wijken.

Nederland stopt met clusterbommen UNICEF Nederland maakt deel uit van de Cluster Munitie Coalitie. Deze coalitie zet zich in voor een compleet verbod op de clusterbom, een projectiel dat uiteenvalt in vele kleinere bommen en veel humanitair leed veroorzaakt. De explosieven maken veel slachtoffers onder spelende kinderen. Mede onder druk van de coalitie heeft minister van Defensie Van Middelkoop in mei 2008 besloten om de clusterbom uit het Nederlandse wapenarsenaal te verwijderen. In aansluiting op dit besluit ondertekende Nederland in december samen met 93 andere landen in Oslo de Conventie over Cluster Munitie. Dit verdrag is cruciaal om clustermunitie uiteindelijk echt een halt toe te roepen.

Kinderen in asielzoekerscentra In Nederland verblijven er doorlopend mensen in een asielzoekerscentrum (azc) in afwachting van hun aanvraag voor verblijf. Hoewel het uitgangspunt is dat het verblijf in een azc kort is (maximaal een half jaar), gaat het in de praktijk om periodes van jaren. Dat betekent dat duizenden kinderen een deel van hun jeugd doorbrengen in een azc. Over de situatie van de kinderen die in gezinsverband in een azc leven, ontbreekt vooralsnog een compleet beeld. Daarom is in 2008 het onderzoeksproject ‘Kind in azc’ opgezet. Het project is erop gericht om de situatie van kinderen in de centra in beeld te brengen en te verbeteren. Het onderzoek wordt uitgevoerd in opdracht van UNICEF Nederland, Stichting Kinderpostzegels Nederland en het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA).

Pact tegen commerciële seksuele uitbuiting Seksuele uitbuiting van kinderen is te stoppen. Dat was de boodschap van het Derde Wereldcongres Tegen Seksuele Uitbuiting van Kinderen, in november in Rio de Janeiro. UNICEF Internationaal is een van de organisatoren van dit jaarlijks terugkerende congres. De Nederlandse delegatie sprak er vooral over een effectievere aanpak van kinderhandel. Het congres resulteerde in het ‘Rio de Janeiro Pact tegen commerciële seksuele uitbuiting van kinderen’. Het document heeft geen bindende status maar is wel sterk leidend, onder andere voor het VNKinderrechtencomité.

Kinderrechten in het Nederlandse buitenlandbeleid UNICEF Nederland spreekt de Nederlandse overheid ook voortdurend aan op naleving van het Kinderrechtenverdrag in het Nederlandse buitenlandbeleid. Dat die oproep wordt gehoord, bleek in 2008.

Meer geld voor de opvang van aidswezen Op het Afrikaanse continent hebben zeker twaalf miljoen kinderen één of beide ouders verloren door aids. De opvang van deze kinderen - vaak door familie of mensen uit de omgeving - wordt steeds moeilijker. Het aantal weeskinderen blijft groeien en de armoede neemt toe. UNICEF Internationaal helpt getroffen families met het succesvolle Cash Transfer-systeem: een kleine financiele bijdrage voor gezinnen die deze kinderen opvangen. Samen met het Better Care Network heeft UNICEF Nederland gesprekken gevoerd met de Tweede Kamer over deze vorm van hulp. Mede naar aanleiding van die gesprekken heeft de regering besloten om acht miljoen euro beschikbaar te stellen voor deze social protection.

Voorlichting, educatie en promotie UNICEF Nederland wil niet alleen een breed draagvlak voor het werk van UNICEF Internationaal creëren, maar ook daadkracht: door volwassenen, jongeren en kinderen aan te zetten tot nadenken en handelen in het belang van kinderen en hun rechten. Om dat te bereiken, richt UNICEF Nederland zich op voorlichting, educatie en promotie. Hieronder staat een aantal voorbeelden van activiteiten die in 2008 op dat gebied zijn ingezet. Nationale Spreekbeurtactie Ieder jaar organiseert UNICEF Nederland de Nationale Spreekbeurtactie, altijd op of rond 20 november - de Dag voor de Rechten van het Kind. Met behulp van speciaal door UNICEF Nederland ontwikkeld lesmateriaal houden leerlingen van basisscholen een spreekbeurt over een specifiek kinderrecht. De spreekbeurtactie stond in 2008 in het teken van het recht op schoon water. In 2008 deden circa 140.000 kinderen op 1.357 basisscholen mee aan de actie. Die had een paar nieuwe onderdelen. Zoals de SpreekbeurtQuiz op www.spreekbeurtactie.nl. Een ander nieuwtje was het UNICEF Kids United diner: 63 kinderen/teams meldden zich via de website aan als chef-kok en nodigden familie en vrienden uit voor een diner. De gasten betaalden voor dat diner via de website. Op die manier haalden de chef-koks in totaal 886,50 euro op voor het werk van UNICEF Internationaal.

Junior Songfestival Op 4 oktober 2008 keken 570.000 mensen in Nederland naar de finale van het Junior Songfestival van de AVRO. Naar de twee halve finales keken eerder 325.000 en 423.000 mensen. Voor het tweede achtereenvolgende jaar waren alle bel- en sms-inkomsten (ruim 46.800 euro) van de telefonische stemmen van kijkers bestemd voor het werk van UNICEF Internationaal. Tijdens de liveuitzendingen vroeg UNICEF Nederland op verschillende manieren aandacht voor het belang van schoon drinkwater en sanitatie, het thema van de najaarscampagne. De presentatie van de shows was in handen van UNICEF Special Representative Sipke Jan Bousema. UNICEF loop De UNICEF loop, een evenement waarbij kinderen zich laten sponsoren voor een specifiek UNICEF-project, is al meer dan dertig jaar een succes. De formule draait op de inzet van een groot aantal die de UNICEF loop in heel Nederland organiseren. In 2008 liepen 25.000 kinderen mee om geld in te zamelen voor hulp aan kinderen in conflictgebieden. De totale opbrengst was bijna 638.000 euro. UNICEF Kids United Club UNICEF Kids United is voor UNICEF Nederland een belangrijk kanaal om voorlichting te geven aan kinderen. Eind 2008 telde de kinderclub 12.436 leden, ruim 400 meer dan in 2007. In 2008 kregen de leden van UNICEF Kids United voor tien euro per jaar vijf keer het clubblad UNICEF Kids United Magazine thuisgestuurd. Kinderen die met hun ouders of verzorgers een Djoser Juniorreis maken, worden door Djoser automatisch lid gemaakt van het blad. In 2008 kregen zo ruim 1.900 kinderen een abonnement. Een belangrijke andere informatiebron is www.kidsunited.nl.


Betere zorg voor tehuiskinderen in Bulgarije UNICEF Internationaal helpt de Bulgaarse overheid bij de hervormingen van het zorgsysteem voor kinderen met een lichamelijke en/of geestelijke handicap. Mede naar aanleiding van deze succesvolle hulp besloot de Nederlandse regering te helpen bij de inspanningen in Bulgarije. Op 9 september 2008 tekenden beide landen een overeenkomst, waarin staat dat Nederland een programma van UNICEF Internationaal en de Bulgaarse overheid steunt met eenmalige donatie van 300.000 euro.

37

Digitaal lesmateriaal Voor de groepen één tot en met acht van de basisschool heeft UNICEF Nederland lesmateriaal ontwikkeld. Leerkrachten kunnen het materiaal downloaden via www.UNICEF-indeklas.nl. In 2008 had deze website ruim 17.000 unieke bezoekers (ruim 4.700 minder dan in 2007). UNICEF zet het lesmateriaal in om kinderen bewust te maken van kinderrechten en van de levensomstandigheden van leeftijdgenoten in ontwikkelingslanden. Ook wil ze kinderen aanmoedigen samen met hun klasgenoten in actie te komen voor UNICEF.

Schooltv-Weekjournaal Ieder jaar maakt het Schooltv-Weekjournaal (Teleac/ NOT), rond de Dag voor de Rechten van het Kind, een uitzending over kinderrechten en het werk van UNICEF Internationaal. De uitzending van 2008 sloot aan bij de campagne ‘Schoon water voor elk kind!’. Presentator Jurre Bosman onderzocht in Nepal hoe het daar is gesteld met de beschikbaarheid van schoon drinkwater. Tussendoor maakte hij uitstapjes naar Nederland en naar Burkina Faso, het land dat tijdens de najaarscampagne van UNICEF Nederland extra in de belangstelling stond.

De resultaten van UNICEF Nederland: wat hebben we in 2008 bereikt?

Kinderrechten in het Nederlandse buitenlandbeleid • De Nederlandse regering tekent een verbod op clustermunitie. • UNICEF Nederland, de Nederlandse overheid en andere organisaties gaan intensiever samenwerken in de strijd tegen internationale kinderhandel en seksuele uitbuiting van kinderen. • De Nederlandse regering stelt acht miljoen euro beschikbaar voor families in Afrika die aidswezen en andere kwetsbare kinderen opvangen. • Nederland helpt UNICEF Internationaal en de Bulgaarse overheid bij de hervorming van de zorg voor kinderen met een lichamelijke of geestelijke handicap.

Kinderrechten in Nederland • Er ligt een initiatiefwetsvoorstel voor de aanstelling van een Kinderombudsman. • Het Europees Comité voor Sociale Rechten verklaart een klacht tegen het Nederlandse beleid rond kinderen zonder verblijfsvergunning ontvankelijk. • Met een onderzoek naar de situatie van kinderen in Nederlandse asielzoekerscentra wordt een eerste stap gezet op weg naar verbetering daarvan. • ‘Kinderen in Tel’ genereert politieke aandacht voor problemen van kinderen in Nederland.


38

Draagvlak en daadkracht in Nederland • 140.000 kinderen op 1.357 basisscholen doen mee aan de Nationale Spreekbeurtactie. • Het goed bekeken Junior Songfestival genereert financiële steun en aandacht voor het werk van UNICEF Internationaal. •

25.000 kinderen laten zich sponsoren voor UNICEF tijdens de Nationale UNICEF loop.


Vooruitblik en doelen UNICEF Nederland blijft ook in 2009 in dialoog met de Nederlandse politiek. Daarmee willen we onder andere het volgende bereiken: • Kinderrechten zijn opgenomen in verkiezingsprogramma’s, beleidsprogramma’s en de Rijksbegroting. • Er worden aantoonbare beleidswijzigingen doorgevoerd op UNICEF-thema’s rond kinderrechten en ontwikkelingssamenwerking. • De aanbevelingen van het VN-Kinderrechtencomité om de kinderrechten in Nederland en op de Nederlandse Antillen te verbeteren worden nageleefd. • De overheidsbijdrage aan internationale hulp op gebied van kinderrechten groeit. • UNICEF Nederland viert het twintigjarige bestaan van het Verdrag voor de rechten van het Kind op 20 november, de Dag voor de rechten van het Kind. • Rapportage van de bevindingen van het onderzoek ‘Kind in azc’.

39

40

41

UNICEF in Nederland Ook in 2008 ontving UNICEF Nederland financiële en niet-financiële steun van tal van particulieren, bedrijven en stichtingen. In dit hoofdstuk laat UNICEF Nederland zien wat daaraan vooraf ging. Welke activiteiten zijn in 2008 ontplooid op het gebied van fondsenwerving? En welke middelen zijn ingezet om aandacht te vragen voor kinderrechten en het werk van UNICEF Internationaal?

Fondsenwerving bij Nederlands publiek Positie UNICEF Binnen de groep goede doelen in Nederland neemt UNICEF wat betreft fondsenwerving een prominente plek in. Dit bleek de afgelopen tien jaar onder andere uit een flinke groei van de opbrengsten uit eigen fondsenwerving. Hiermee steeg UNICEF Nederland op de ranglijst met andere organisaties van een negende positie naar een derde positie in 2007 (achter KWF Kankerbestrijding en het Rode Kruis; bron: CBF, 2008).

Steun van particulieren UNICEF Nederland heeft een actieve achterban van meer dan een miljoen huishoudens. Op verschillende manieren dragen zij bij aan het werk van UNICEF Internationaal. Financieel via hun lidmaatschap, het overmaken van giften of het kopen van kaarten en andere UNICEFartikelen. Maar ook niet-financieel, bijvoorbeeld door zich in te zetten als UNICEF-vrijwilliger. Particulieren zorgen voor het grootste deel van de inkomsten van UNICEF Nederland.

Leden Van alle particulieren die actief aan UNICEF Nederland bijdragen, is ruim twee derde vaste donateur. UNICEF Ne42

derland noemt deze groep ‘leden’. Leden steunen de organisatie structureel met een bijdrage van gemiddeld 97 euro per persoon per jaar. In 2008 meldden zich 46.100 nieuwe leden. Dat is iets minder dan de doelstelling voor 2008 (49.000 nieuwe leden). Aangezien tegelijkertijd 25.400 leden afscheid namen van de organisatie, was er in 2008 een netto ledengroei van 20.700. Daarmee kwam het aantal UNICEF-leden eind 2008 in totaal op 294.200. Overigens is er geen sprake van lidmaatschap in de juridische zin omdat UNICEF Nederland een stichting is. De groei van het ledenbestand is vooral te danken aan succesvolle telemarketing en huis-aan-huiswerving. Naast andere fondsenwervende middelen zoals direct mail en internet, leverde ook televisieaandacht nieuwe leden op. Na de uitzending van een speciale TROS TV Show op 27 juni - en de herhaling ervan op 11 oktober meldden zich circa 6.300 nieuwe UNICEF-leden aan.

Nalatenschappen: erfstellingen en legaten UNICEF Nederland zet zich actief in om het publiek te attenderen op de mogelijkheid om de kinderrechtenorganisatie op te nemen in het testament, onder meer via een brochure die vrij verkrijgbaar is bij notarissen en belastingadviseurs. In 2008 ontving UNICEF Nederland ruim 6,7 miljoen euro van mensen die kinderen een betere toekomst schenken door hun nalatenschap.

Fonds op Naam Sinds 1988 biedt UNICEF Nederland vermogende particulieren via het Fonds op Naam de mogelijkheid om een deel van een programma te financieren. In een notariële akte wordt vastgelegd dat periodiek een deel van het ingelegde bedrag vrijkomt ten bate van het uitverkoren programma. UNICEF Internationaal zorgt in ruil voor de uitvoering van het programma en houdt de eigenaar van het fonds via UNICEF Nederland op de hoogte van de vorderingen. De bijdragen vanuit het Fonds op Naam bedroegen in 2008 25.000 euro, net zoveel als in 2007.

Werving via televisie Televisieaandacht voor UNICEF leidde in 2008 - naast publiciteit voor de organisatie - ook tot giften en nieuwe leden. Hoogtepunten waren de volgende uitzendingen: TV Show Op 27 juni zond de TROS een speciale TV Show uit voor UNICEF. Het doel van de uitzending was om wereldwijd 90.000 kinderen naar school te helpen. De TV Show werd gepresenteerd door Ivo Niehe vanuit de Koninklijke Schouwburg in Den Haag. In totaal zagen 1.202.000 kijkers de uitzending, werden 6.312 mensen lid en werd er in totaal 82.752 euro aan giften ontvangen. RTL-week Van 9 tot en met 20 november besteedde RTL 4 aandacht aan de watercampagne van UNICEF Nederland. De zender deed dat via de programma’s RTL Boulevard, Ik Hou van Holland, Life & Cooking en Miljoenenjacht. Hoogtepunt was de speciale uitzending RTL Boulevard For UNICEF op vrijdag 14 november, die geheel in het teken stond van UNICEF. In deze periode hebben 10.063.000 kijkers* de campagneboodschap gezien. *Dit is een optelsom van het aantal kijkers per avond.

Campagnes 2008 UNICEF Nederland voerde in 2008 fondsenwervende campagnes in februari en november. In de maand februari vond een herhaling plaats van de campagne die in november het jaar ervoor werd geïntroduceerd: de NOOIT MEER BANG campagne waarmee aandacht werd gevraagd voor kinderen die opgroeien in (voormalige) conflictgebieden. In november 2008 vroeg UNICEF Nederland aandacht voor het tekort aan schoon water en sanitaire voorzieningen. Deze actie kreeg veel publiciteit op radio, televisie en in dagbladen.

43

Grote giften Jaarlijks ontvangt UNICEF Nederland grote giften van vermogende particulieren, vermogensfondsen, stichtingen en instellingen. Deze giftgevers zijn doorgaans sterk verbonden met het werk van UNICEF. UNICEF Nederland zorgt ervoor dat zij zo goed mogelijk op de hoogte worden gehouden van het werk dat UNICEF wereldwijd voor kinderen verricht. In 2008 werd 0,6 miljoen euro aan grote giften ontvangen. In 2007 was dat 1 miljoen euro.

Fondsenwerving particulieren 2008 in cijfers Kosten eigen fondsenwerving particulieren

€ 5,3 miljoen

Opbrengsten fondsenwerving particulieren: Leden en notariële schenkingen Direct response campagnes en spontane giften Nalatenschappen en legaten Vermogenden

€ 28,4 miljoen € 4,8 miljoen € 6,7 miljoen € 0,6 miljoen

Totaal opbrengsten fondsenwerving particulieren

€ 40,5 miljoen


44

Verkoop van UNICEF-artikelen Ook in 2008 verkocht UNICEF Nederland kaarten en geschenken. De verkoop van deze artikelen - zowel aan particulieren als aan bedrijven - zorgt ieder jaar voor een substantiële bijdrage aan de inkomsten. De totale brutowinst uit verkoop was in 2008 5,7 miljoen euro.Dat is 1 miljoen euro minder dan in 2007. De afzetmarkt voor kaarten en geschenken wordt ieder jaar kleiner en de concurrentie neemt toe. Daarom blijft UNICEF Nederland zoeken naar nieuwe mogelijkheden om de verkoop te stimuleren. In 2008 is de basis gelegd voor een samenwerking met Hallmark. Als gevolg daarvan zullen in 2009 op tal van plekken losse UNICEF-kaarten verkrijgbaar zijn via de detailhandel. Ook is in 2008 gewerkt aan een vernieuwing van de webshop en aan efficiëntere logistieke processen.

UNICEF Nederland biedt haar verkoopartikelen aan via de webshop (www.UNICEFshop.nl). Een ander belangrijk verkoopkanaal wordt gevormd door de vrijwilligers. Zij verkopen vanuit huis, vanuit UNICEF-winkels, supermarkten, winkelcentra en braderieën. UNICEF-kaarten zijn ook te koop in Postkantoren, de Bruna, woonwarenhuis IKEA en Wereldwinkels. Samenwerking met bedrijven Bedrijven geven steeds vaker uiting aan hun maatschappelijke betrokkenheid door samen te werken met een goed doel. Het betrouwbare imago van UNICEF, de focus op kinderen en het grote internationale bereik maken UNICEF Nederland tot een aantrekkelijke partner. Binnen zo’n partnerschap willen bedrijven vaak een specifiek UNICEF-programma steunen dat aansluit bij hun eigen profiel. Naast financiële steun bieden bedrijven ook steeds vaker kennis en kunde aan. Daarmee is de samenwerking met het bedrijfsleven voor UNICEF Nederland meer dan alleen een belangrijke bron van inkomsten. De samenwerkingsverbanden met bedrijven resulteerden in 2008 in een bijdrage van ruim 5,5 miljoen euro. Hieronder staan enkele voorbeelden van de manier waarop UNICEF Nederland in 2008 heeft samengewerkt met strategische partners. ING Onderwijs geeft kinderen een toekomst. Daarom zet ING zich als internationale partner in om zoveel mogelijk kinderen toegang te bieden tot kwalitatief goed onderwijs. Middels het wereldwijde maatschappelijke programma ING Chances for Children spant ING zich in om voor elk van haar medewerkers een kind naar school te helpen. Dankzij de samenwerking met UNICEF hebben in Ethiopië, Brazilië en India al honderdduizenden kinderen toegang tot scholing gekregen. Het personeel van ING zet zich actief in voor UNICEF met fondsenwervende evenementen en vrijwilligerswerk. ING Chances for Children verdubbelt alle bijdragen van ING medewerkers aan UNICEF. Ook de ING Amsterdam Marathon stond in 2008 geheel in het teken van UNICEF. Heel Amsterdam kleurde tijdens de marathon UNICEF-blauw. En UNICEF Nederland mocht haar jaarlijkse campagne

inspiratiedag voor vrijwilligers organiseren in het hoofdkantoor van ING in Amsterdam. IKEA is sinds jaren een partner van UNICEF. Op internationaal niveau steunt IKEA structureel UNICEF-projecten op het gebied van onderwijs in bijvoorbeeld India en Angola. IKEA Nederland steunt UNICEF onder meer door de verkoop van UNICEF-kaarten en knuffelbeesten, maar ook met de opbrengsten van de fooienpotten die in alle IKEA-vestigingen staan. Van elk pakje kaarten dat verkocht wordt, gaat 4,50 euro rechtstreeks naar UNICEF-programma’s. Per knuffel gaat 1 euro naar UNICEF en Save the Children. Reisorganisatie Djoser werkt sinds 1993 op verschillende manieren samen met UNICEF Nederland. Kern van de samenwerking is de vrijwillige bijdrage voor UNICEF die Djoser aan iedere reiziger vraagt. Aan het eind van het jaar verdubbelt Djoser het totaal van die donaties. De bijdragen van Djoser zijn in 2008 ingezet ten bate van een UNICEF-onderwijsprogramma voor meisjes in Jemen. Content doneert jaarlijks een vaste bijdrage ter ondersteuning van een UNICEF-onderwijsprogramma in Bolivia. Daarnaast organiseert Content ook andere activiteiten ten bate van UNICEF, waaronder een actiemand waarin alle Content-medewerkers fondsen en leden werven voor UNICEF Nederland. Daarnaast kon UNICEF Nederland in 2008 dankzij Content uitzendkrachten inhuren tegen kostprijs. Wavin en Aqua for All zijn belangrijke partners van UNICEF. Wavin is in Europa marktleider op het gebied van kunststof leidingsystemen. Stichting Aqua for All bundelt geld en kennis van de Nederlandse watersector ten behoeve van de verbetering van voorzieningen voor drinkwater en sanitair in ontwikkelingslanden. Wavin doneert naast geld ook producten aan UNICEFprogramma’s die zij ondersteunt. Aqua for All verdubbelt het bedrag dat Wavin aan UNICEF doneert. De donatie van Wavin is in 2008 besteed aan water- en sanitatie-

programma’s in Mali en Papoea-Nieuw-Guinea. Werkmaatschappijen van Wavin in Nederland en Frankrijk hebben extra bijgedragen met eigen wervingsacties waarbij personeel en klanten actief betrokken waren. Procter & Gamble is een internationale samenwerkingspartner van UNICEF. Net als voorgaande jaren zet het merk Pampers zich in om tetanus uit te bannen. Tijdens een actieperiode wordt voor ieder verkocht pak Pampers een tetanusvaccinatie aan UNICEF geschonken. Daarnaast heeft UNICEF in het najaar samen met Procter & Gamble leden geworven en een fondsenwervende actie georganiseerd bij vestigingen van de Makro. Dit heeft veel nieuwe leden opgeleverd. Feyenoord is sinds 2002 een partner van UNICEF Nederland. In 2008 werd ter ere van het honderdjarige bestaan van de voetbalclub een galadiner georganiseerd, waarvan de opbrengst voor UNICEF was. Met dit geld ondersteunt Feyenoord programma’s in Ghana op het gebied van hiv- en aidsvoorlichting en schoon drinkwater.

De Nationale Postcode Loterij UNICEF Nederland is sinds 1993 één van de goede doelen van de Nationale Postcode Loterij. In totaal keerde de Nationale Postcode Loterij over 2008 ruim 244 miljoen euro uit aan 66 goede doelen-organisaties op het gebied van mens en natuur. In 2008 ontving UNICEF Nederland een donatie van ruim 15 miljoen euro van de loterij. Dit bedrag is een algemene bijdrage voor het werk van UNICEF. Naast financiële steun krijgt UNICEF ook hulp van de Nationale Postcode Loterij bij de voorlichting over haar wereldwijde werk voor kinderen. Zo besteedde de Postcode Loterij in 2008 in haar uitzendingen en communicatiemiddelen aandacht aan de watercampagne van UNICEF. In augustus 2008 trad UNICEF Special Representative Trijntje Oosterhuis op in het openlucht theater Caprera in Bloemendaal voor winnaars van de loterij.

45

Samenwerkende Hulporganisaties (SHO) UNICEF Nederland vormde in 2008 samen met zeven andere hulporganisaties in Nederland de Samenwerkende Hulporganisaties (SHO). Deze organisaties kunnen bij grote rampen besluiten om gezamenlijk actie te voeren. Op 6 mei 2008 hebben de SHO gironummer 555 opengesteld voor de slachtoffers van de cycloon Nargis in Myanmar. Bij de ramp kwamen ruim 140.000 mensen om (bron: overheid Myanmar). In totaal werden 2,4 miljoen mensen ernstig getroffen door de cycloon. De actie bracht 3,7 miljoen euro op. Het geld is onder meer besteed aan tenten, voedsel, water, waterzuiveringstabletten, medicijnen en muskietennetten. UNICEF Myanmar heeft de Birmese overheid geholpen bij het openstellen van tijdelijke veilige lesplekken. Daardoor konden bijna 400.000 basisschoolleerlingen zonder oponthoud met het nieuwe schooljaar beginnen. De samenwerking heeft er ook toe bijgedragen dat er voldoende water en sanitaire voorzieningen waren, waardoor de uitbraak van besmettelijke ziektes in de kiem kon worden gesmoord. Een ander belangrijk onderdeel van de hulp aan Mynamar was het operationeel maken van een database met de gegevens van kinderen die door de ramp alleen waren komen te staan. Daardoor konden veel kinderen herenigd worden met familie. Verder zijn er kindvriendelijke plekken ingericht in de getroffen gebieden, waar kinderen samen konden spelen en begeleiding kregen bij hun geestelijk herstel van de ramp.


46

De SHO-leden die samenwerkten voor Myanmar waren: Kerk in Actie, Cordaid/Mensen in Nood, het Nederlandse Rode Kruis, Oxfam Novib, Tear, Stichting Vluchteling, Terre des Hommes en UNICEF Nederland.

Bestedingen Tsunami-gelden In december 2008 presenteerden de SHO de negende en tevens laatste rapportage over de bestedingen van de opbrengsten van de tsunami-actie. In deze eindrapportage maken de SHO inzichtelijk wat de effecten zijn geweest van de hulpverlening die is gegeven na de Tsunami-ramp in december 2004. Naar schatting drie miljoen mensen hebben hulp ontvangen van de SHO. Die hulp zorgde er niet alleen voor dat getroffenen weer een dak boven hun hoofd kregen en in hun onderhoud konden voorzien, maar ook dat ze toegang kregen tot gezondheidszorg, schoolmaterialen en –gebouwen, ziekenhuizen, medicijnen, voedsel, schoon drinkwater en andere middelen van levensonderhoud. UNICEF Nederland besteedde een bedrag van 24 miljoen euro. Verantwoording van de tsunami-bestedingen van UNICEF Nederland (januari 2005 t/m december 2007)* Totaal UNICEF Nederland € 24 miljoen Baten Afkomstig van SHO actie giro555 Bijdrage ministerie van Buitenlandse Zaken Rentebaten Totaal baten

€ 23.234 € 678 € 104 € 24.016

Kosten Kosten voorbereiding en coördinatie Totaal beschikbaar voor hulpactiviteiten

€ 1.414 € 22.602

Besteding Noodhulp Wederopbouw Besteed na afrekeningsdatum (31-12-2007) Niet besteed en terugbetaald aan SHO Totaal besteding

€ 3.440 € 19.129 € 14 € 19 € 22.602

* Bedragen in duizenden euro’s

Wereldwaterdag 2008 Ter gelegenheid van Wereldwaterdag organiseerde UNICEF Nederland, samen met het Netherlands Water Partnership (NWP) en Aqua for All, op 18 maart een conferentie in het stadhuis van Rotterdam. Het thema: ‘Samen in actie voor water en sanitatie’. Bewindslieden, beleidsmakers, bedrijven, donoren en maatschappelijke organisaties waren uitgenodigd om samen naar oplossingen te zoeken voor het wereldwijde tekort aan voorzieningen voor schoon water en sanitatie. Eregast was Zijne Koninklijke Hoogheid Prins Willem-Alexander, voorzitter van de VN-Adviseursgroep voor Water en Sanitatie. Rotterdam UNICEF Stad Van 5 november 2008 tot en met 20 november 2009 helpen Rotterdam en UNICEF elkaar. UNICEF helpt Rotterdam kindvriendelijker te worden en Rotterdam helpt UNICEF geld inzamelen. In 2008 is de basis gelegd voor tal van evenementen en acties waarmee in 2009 zal worden gestart.

Websites UNICEF Nederland biedt informatie aan over haar organisatie, taken, rol en hulpprogramma’s op onder meer drie websites. UNICEF.nl In 2008 trok de algemene website www.UNICEF.nl in totaal 425.042 bezoekers; in 2007 waren dat er 458.659. De site wordt dagelijks geactualiseerd met nieuwsberichten over het werk van UNICEF, kinderrechten en ontwikkelingssamenwerking. Ook zijn er dossiers te vinden over specifieke thema’s, zoals clusterbommen en kindsoldaten. De projectenpagina’s geven informatie over de diverse hulpprogramma’s. UNICEF-inside.nl Op www.UNICEF-inside.nl konden bezoekers ook in 2008 meekijken over de schouders van reporters die UNICEF-programma’s bezochten. Dat maakte het mogelijk een goed beeld te krijgen van hulpverlening in de praktijk. In 2008 werd onder meer verslag gedaan in woord, beeld en geluid van een bezoek aan Burkina Faso. De site trok in 2008 28.500 bezoekers, in 2007 waren dat er 74.230.

kidsunited.nl Speciaal voor kinderen is er www.kidsunited.nl. Deze website is onderdeel van het concept Kids United, de UNICEF-club voor kinderen van acht tot twaalf jaar. Alle kinderen kunnen op de site terecht voor informatie en Bewustwording van Nederlands nieuwsberichten over kinderrechten en het werk van publiek en overheid UNICEF. Maar ook voor tips om actie te voeren voor UNICEF Nederland geeft voorlichting over het werk van leeftijdgenoten in ontwikkelingslanden. Op het prikbord UNICEF en over kinderrechten. Bovendien ziet UNICEF kunnen bezoekers een berichtje achterlaten, ze kunnen Nederland erop toe dat het Verdrag voor de Rechten van online spelletjes spelen of kleurplaten downloaden. het Kind wordt nageleefd in Nederland en in het buitenIn 2007 trok de site 102.032 bezoekers. De site trok in landbeleid van de Nederlandse regering. Om het Nederlandse publiek te bereiken, zet UNICEF Nederland uiteen- 2008 48.910 bezoekers. De club heeft ook een eigen Hyves-domein met meer dan 1600 ‘vrienden’. lopende publicaties in, maar ook congressen en andere bijeenkomsten. Bovendien maakt UNICEF Nederland gebruik van haar invloed en contacten om bij de overheid te pleiten voor de naleving van kinderrechten.


Evenementen Ieder jaar organiseert UNICEF Nederland bijeenkomsten rond UNICEF-gerelateerde thema’s. Daarnaast neemt de organisatie ook actief deel aan congressen en bijeenkomsten waar kinderrechten en ontwikkelingshulp centraal staan.

47

Fondsenwerving: wat is in 2008 in Nederland bereikt? • Het ledenaantal is netto met 20.700 toegenomen. • Particulieren hebben 40,5 miljoen euro gedoneerd. • Bedrijven hebben 5,5 miljoen euro gedoneerd. • De bruto winst uit verkoop is 5,7 miljoen euro. • Evenementen (inclusief de UNICEF loop) hebben 0,76 miljoen euro opgeleverd. • Grote giftgevers hebben 0,6 miljoen euro gedoneerd. • De Nationale Postcode Loterij heeft 15 miljoen euro gedoneerd. Vooruitblik en doelen in Nederland voor 2009 • De actieve achterban van UNICEF Nederland (het aantal leden, donateurs, vrijwilligers, kopers en kinderen) stijgt jaarlijks met tien procent. • Er komen 30.000 nieuwe leden bij. • Het aantal verkoopkanalen wordt uitgebreid. Bewustwording: wat is er in 2008 in Nederland bereikt? • Een speciale TV Show voor UNICEF trok in juni 2008 ruim 1,2 miljoen kijkers. • Van 9 tot 20 november werd in verschillende programma’s van RTL 4 aandacht gevraagd voor de watercampagne van UNICEF Nederland. Vooruitblik en doelen voor 2009 • De corporate website www.UNICEF.nl wordt vernieuwd. • De nieuwe merkenstrategie wordt verder ontwikkeld en geïmplementeerd. • Tachtig procent van de mensen is bekend met het werk van UNICEF Internationaal. • Het percentage Nederlanders dat UNICEF Nederland ziet als dé kinderrechtenorganisatie van Nederland is met vijf procent gegroeid. UNICEF Nederland • Jaarverslag 2008

48

Publicaties voor volwassenen Om volwassenen in Nederland te informeren over het werk van UNICEF en kinderrechten is in 2008 een aantal publicaties uitgebracht. Het magazine KINDEREN EERST! is daar een voorbeeld van.

Ambassadeurs en Special Representatives UNICEF Nederland krijgt bij het uitdragen van haar doelen, het voeren van fondsenwervende acties en het geven van voorlichting hulp van een aantal bekende Nederlanders. Vaste Ambassadeurs zijn conferencier Paul van Vliet en actrice en regisseuse Monique van de Ven. Zij zijn voor het leven benoemd en zetten zich al jaren op vrijwillige basis in. Daarnaast krijgt UNICEF Nederland steun van vier Special Representatives: televisiepresentator Sipke Jan Bousema, zangeres Trijntje Oosterhuis, presentator en cabaretier Jörgen Raymann en radio-dj Edwin Evers. Ook zij zetten zich in 2008 vrijwillig in om aandacht te vragen voor kinderrechten en het werk van UNICEF. Zo was Monique van de Ven in maart 2008 gasthoofdredacteur bij RTL Boulevard. Jörgen Raymann trad in juni 2008 samen met zijn dochters op in een speciale TROS TV Show voor UNICEF van Ivo Niehe. En Paul van Vliet presenteerde half november 2008 het door hem geïnitieerde boek ‘Kinderen van de Wereld’, waar veertig bekende schrijvers en theatermakers aan bijdroegen.


Magazine KINDEREN EERST! UNICEF Nederland beschikt over één frequente uitgave waarin ze vier keer per jaar leden, abonnees en andere geïnteresseerden informeert. Het magazine heet KINDEREN EERST! en brengt lezers ieder kwartaal op de hoogte van het werk van UNICEF wereldwijd, van het nieuws omtrent kinderrechten en van UNICEF-acties. In 2008 verscheen KINDEREN EERST! in een gemiddelde oplage van 106.250 stuks. De edities Zomer en Najaar hadden oplages van respectievelijk 70.000 en 25.000.

49

50

51

Interne organisatie en goed bestuur UNICEF Nederland is de afgelopen jaren sterk gegroeid. Er zijn meer activiteiten ontplooid en de inkomsten zijn toegenomen. Die groei stelt nieuwe eisen aan de interne organisatie. Daarom is het afgelopen jaar verder gebouwd aan een versteviging van UNICEF Nederland. De eisen met betrekking tot toezicht en goed bestuur zijn in 2008 verder aangescherpt. In de Verantwoordingsverklaring in dit hoofdstuk verantwoordt de directie van UNICEF Nederland de wijze waarop drie principes voor goed bestuur invulling hebben gekregen.

Organisatiestructuur


52

In 2008 kreeg een nieuwe organisatiestructuur vorm (zie organogram). Een aantal nieuwe afdelingen werd operationeel: • Kinderrechten en Programma’s is een inhoudelijke spil van de organisatie en fungeert als kenniscentrum rondom kinderrechten en programma’s. • Marketing en Communicatie werkt samen met de rest van de organisatie om zoveel mogelijk mensen aan te zetten tot daadkracht en financiële steun voor kinderen en hun rechten. • Corporate Communicatie omvat communicatie- en mediabeleid, persvoorlichting en evenementen. • Binnen de afdeling Operationele Zaken heeft informatie- en projectenbeleid een plaats gekregen. Ook Facilitaire Zaken, Service & Informatie en inkoop behoren tot de taken van deze afdeling.

De herstructurering heeft in 2008 de nodige inspanning van de organisatie gevraagd. Nieuwe structuren, nieuwe teams en op veel plekken nieuwe medewerkers zorgden voor de afsluiting van een lange intensieve periode van reorganisatie. In de eerste helft van 2009 wordt de nieuwe structuur geëvalueerd.

organogram

directie

operationele zaken

directiesupport

inkoop en facility management

projecten informatiemanagement

corporate communicatie

financiën

controlling

ICT

P&O

service en informatie

kinderrechten en programma’s

marketing en communicatie

vrijwilligers organisatie

pleitbezorging

particuliere markt

regionale comités UNICEF

programma support

zakelijke markt

educatie

cummunicatie

documentatie

verkoop

53

Personeel De uitstroom van personeel is in 2008 afgenomen: 16 (2007: 20). In 2008 waren er gemiddeld 4 meer fte’s dan in 2007 (72). De totale formatie komt daarmee uit op 76 fte’s. In 2008 is een aantal vacatures ingevuld door uitzend- of interim-krachten: tot eind 2008 waren 11 mensen tijdelijk ingehuurd voor functies op verschillende niveaus.

Personeel in cijfers Fte’s (gemiddeld) Fulltime medewerkers Parttime medewerkers Totaal aantal medewerkers

2008 76 35 54 89

2007 72 35 48 83

Vrouwen Mannen

69 20

59 24

Personeelsbeleid In 2008 is geïnvesteerd in de verdere ontwikkeling van medewerkers. Er hebben assessments plaatsgevonden op basis waarvan persoonlijke ontwikkelplannen zijn geformuleerd. De tevredenheidsmeting die voor 2008 gepland stond, zal plaatsvinden in mei 2009. De extra ondersteuning van leidinggevenden bij de begeleiding van zieke werknemers in 2008 heeft vruchten afgeworpen: het ziekteverzuimpercentage is gedaald. De doelstelling om dit percentage terug te brengen tot 4,5 procent is ruimschoots gehaald. Ook het percentage langdurig ziekteverzuim daalde. Dit is een belangrijke ontwikkeling in het voorkomen van arbeidsongeschiktheid. Door snel en effectief in te grijpen bij dreigend langdurig ziekteverzuim bewaakt UNICEF het re-integratieproces conform de richtlijnen van de Wet Poortwachter. De bewaking van het proces bleef in 2008 uitbesteed aan een externe professional. Ziekteverzuim in cijfers Ziekteverzuim Meldingsfrequentie 54

2008 3,27% 1,32

2007 5,38% 1,93

Medezeggenschap In februari 2008 is een nieuwe Ondernemingsraad (OR) gevormd; de vorige leden hadden hun zittingstermijn van twee jaar volbracht. Een van de vijf leden is herkozen, de andere leden zijn nieuw. In 2008 bestond een groot deel van de werkzaamheden van de OR uit de herstructurering van UNICEF Nederland. De directie heeft op 31 januari 2008 een adviesaanvraag ingediend voor de herstructurering, de migratie van het personeel en het nieuwe organogram. De OR heeft daarop een positief advies gegeven, mits een aantal adviezen van de OR werd opgevolgd. In goed overleg heeft de directie een besluit genomen en met de OR afgesproken het proces van herstructurering en migratie in januari 2009 te evalueren. Veder heeft de OR zich beziggehouden met het initiatief van de directie tot een klokkenluidersregeling en een verzoek tot instemming met betrekking tot de urenregistratie. De OR heeft op het laatste verzoek positief gereageerd. De klokkenluidersregeling wordt in 2009 gefinaliseerd. De ‘participerende’ medezeggenschap die in 2007 formele bestendiging kreeg, is ook in 2008 het uitgangspunt geweest. De medezeggenschap van de OR van UNICEF is meer dan het voldoen aan wettelijke verplichtingen; de raad draagt positief, proactief en constructief bij aan het welzijn van de organisatie. UNICEF als werkgever Met een gemiddelde arbeidsduur van 6,78 jaar blijken de medewerkers van UNICEF Nederland trouw aan de organisatie. Bij de werving en selectie van nieuwe medewerkers worden hoge eisen gesteld aan communicatieve en sociale vaardigheden, maatschappelijke betrokkenheid en zakelijkheid. UNICEF wil gedreven professionals aan zich binden die beschikken over uitstekende vakkennis. Beloningsstructuur en personele kosten Medewerkers worden ingeschaald in een van de circa dertig functiereeksen en functieniveaus. De twaalf salarisschalen zijn qua hoogte en opbouw getoetst binnen de branche en aan die van enkele vergelijkbare organisaties in Nederland. Gekoppeld aan de hoge eisen die UNICEF Nederland stelt aan haar medewerkers, kiest de organi-

Directiebeloning De arbeidsvoorwaarden van de algemeen en operationeel directeur zijn vastgelegd door de Raad van Toezicht. Het salaris van de algemeen directeur, in dienst sinds 15 november 2008, bedroeg 117.280 euro op jaarbasis, exclusief het totaal van sociale lasten, pensioenen ziektekostenpremies van 28.500 euro. Het salaris van de operationeel directeur was 112.620 euro op jaarbasis (exclusief sociale lasten, pensioenen ziektekostenpremies, deze bedroegen 27.350 euro). Uitgangspunt bij de bepaling van de directiebeloning zijn de richtlijnen van de Vereniging van Fondsenwervende Instellingen (VFI), die in 2005 zijn opgesteld op basis van het advies van de Commissie Wijffels. De richtlijnen richten zich op het verband tussen de complexiteit van de organisatie en de hoogte van de directiebeloning. Bovendien schrijven ze een maximum aan de salariëring voor. Beide salarissen van de huidige directie voldoen aan het advies van de Commissie Wijffels. Jan Bouke Wijbrandi volgde als algemeen directeur Henk Franken op, die als statutair directeur uit dienst is getreden. Het salaris van de heer Franken bedroeg 147.500 euro op jaarbasis (exclusief sociale lasten, pensioenen ziektekostenpremies, deze bedroegen 31.500 euro). Deze salariëring was niet in overeenstemming met het advies van de commissie Wijffels aangezien de heer Franken in 1999 in dienst kwam, terwijl de code Wijffels in 2005 van kracht werd. De Raad van Toezicht heeft een vertrekregeling getroffen met de heer Franken. Vergoeding Raad van Toezicht De zeven leden van de Raad van Toezicht krijgen geen vergoeding voor hun werkzaamheden.

Bestuur en management De directie van UNICEF Nederland bestaat uit een algemeen directeur en een operationeel directeur. Samen vormen zij het bestuur en leiden de organisatie. Daarbij worden ze ondersteund door een managementteam (MT) en staffunctionarissen. De Raad van Toezicht houdt toezicht op de directie en op de algemene gang van zaken binnen Unicef Nederland. Verder is binnen UNICEF Nederland een ondernemingsraad actief als medezeggenschapsorgaan voor de medewerkers. Een Vrijwilligersraad adviseert bij de ontwikkeling en uitvoering van het vrijwilligersbeleid. Directie De operationeel directeur richt zich primair op het functioneren van de interne werkorganisatie, inclusief het vrijwilligersnetwerk. Het aandachtsgebied van de algemeen directeur is primair extern gericht. Zijn werkgebied bestrijkt de Nederlandse samenleving en de internationale UNICEF organisatie. Ook strategievorming behoort tot zijn takenpakket. Raad van Toezicht De Raad van Toezicht stelt het beleid van UNICEF Nederland vast en ziet toe op de uitvoering van dat beleid, het bestuur en de algemene gang van zaken. De taken en bevoegdheden van de Raad, zoals opgenomen in de statuten, zijn vastgesteld conform de regelgeving in de Code Goed Bestuur (zie kader op pagina 58). De leden van de Raad van Toezicht worden door de Raad zelf benoemd. Audit Commissie Twee leden van de Raad van Toezicht hebben zitting in de Audit Commissie (de heren Van der Veer, voorzitter, en Beuving). De commissie houdt toezicht op de directie als het gaat om: • de werking van de interne risicobeheersings- en controlesystemen • de financiële informatieverschaffing • de relatie met de externe accountant


satie voor een beloningsbeleid waarbinnen de salarissen doorgaans in het bovenste kwart van de markt liggen. Met de ontwikkeling van een nieuw beoordelingssysteem, worden vanaf 2008 niet alleen de resultaten, maar ook de competenties van medewerkers beoordeeld. Alle medewerkers vallen onder een standaard collectieve pensioenregeling, ondergebracht bij Pensioenfonds Zorg en Welzijn (PFZW).

55

Samen met de directie vergadert de Audit Commissie vier keer per jaar, ongeveer twee weken voorafgaand aan de bijeenkomsten van de Raad van Toezicht. Daarbij worden tussentijdse financiële resultaten, de jaarrekening en de begroting besproken.

In de gezamenlijke vergadering met de Vrijwilligersraad is het algemene beleid ten aanzien van de Vrijwilligersorganisatie aan de orde geweest, evenals het jaarplan Vrijwilligersorganisatie 2009.

Hieronder volgt een overzicht van de voornaamste conclusies en besluiten van de Raad van Toezicht in 2008: • benoeming van mevrouw W. Maas als lid van de Raad van Toezicht • benoeming van de heer J.B. Wijbrandi als algemeen directeur van de Stichting UNICEF Nederland Vrijwilligersraad • goedkeuring vermogensbeleid De Vrijwilligersraad adviseert de organisatie bij de ontwik• goedkeuring jaarrekening en jaarverslag 2007 keling en uitvoering van het vrijwilligersbeleid. Daarmee • goedkeuring herstructurering organisatie heeft het vrijwilligersnetwerk een adviserende stem in Unicef Nederland het vrijwilligersbeleid. De Vrijwilligersraad draagt twee • goedkeuring jaarplan 2009 leden voor aan de Raad van Toezicht. Jaarrekening 2007 De jaarrekening 2007 is besproken met de Audit Commissie. De externe accountant nam deel aan dat Statuten gesprek en presenteerde zijn bevindingen. De Raad van De benoemingsprocedure, onderlinge relatie, verdeling Toezicht heeft het jaarverslag en de jaarrekening vervolvan verantwoordelijkheden tussen bestuurder, toezichtgens goedgekeurd. Beide zijn in juni 2008 gepubliceerd. houders en vrijwilligersnetwerk zijn vastgelegd in de Remuneratie Commissie De Remuneratie Commissie wordt gevormd door twee leden van de Raad van Toezicht: de heer Geert Jansen en mevrouw Willemijn Maas. De commissie adviseert de Raad van Toezicht bij het beloningsbeleid van de directeuren.

statuten en een huishoudelijk reglement. De statuten worden volgens vastgestelde criteria getoetst door de Executive Director van UNICEF Internationaal.

Verslag van de Raad van Toezicht en Audit Commissie UNICEF Nederland • Jaarverslag 2008

56

In 2008 heeft de Raad van Toezicht zeven keer vergaderd met de directie en één keer met de directie en de vrijwilligersraad. Tijdens de reguliere vergaderingen zijn de volgende agendapunten besproken: • algemene gang van zaken • tussentijdse financiële resultaten (kwartaalcijfers en latest estimates) • vrijwilligerszaken • transparantie • jaarplan 2009

Jaarplan en begroting 2009 Het Meerjarenbeleidsplan 2007-2010 heeft als basis gediend voor het opstellen van het jaarplan en de begroting voor 2009. Over het verslagjaar 2008 is voor het eerst de nieuwe verplichte Richtlijn 650 van de Raad voor de Jaarverslaggeving toegepast (zie kader). De begroting voor 2008 was al opgesteld conform de nieuwe richtlijn.

Het vrijwilligersnetwerk van UNICEF Nederland Vrijwilligers zijn de katalysator én het gezicht van UNICEF Nederland. Mede dankzij hun belangeloze inzet kan UNICEF kinderen blijven helpen. Eind 2008 waren er 4.291 vrijwilligers actief in Regionale UNICEF Comités. Dat is een lichte daling van 24 vrijwilligers ten opzichte van 2007. Ook in 2009 zal UNICEF vrijwilligers werven.

Regionale UNICEF Comités en de Vrijwilligersraad De vrijwilligers van UNICEF Nederland zijn georganiseerd in 74 Regionale Comités voor UNICEF (RCU’s). Elk comité bestaat uit een coördinatieteam met in ieder geval een voorzitter, een secretaris, een penningmeester en (afhankelijk van de omvang van het comité) een aantal leden. De coördinatieteams van elke provincie komen minstens twee keer per jaar bij elkaar om te bespreken wat er op provinciaal niveau speelt en welke activiteiten eventueel te combineren zijn. Uit elke provincie heeft een afgevaardigde zitting in de Vrijwilligersraad, het adviesorgaan dat zich richt op het vrijwilligersbeleid van UNICEF Nederland. Zij zijn door de RCU’s gekozen. De raad bestaat uit dertien personen: twaalf afgevaardigden uit de provincies en één jongerenraadslid.

Het jongerenraadslid is afkomstig uit het studentennetwerk van UNICEF Nederland en wordt benoemd door de Vrijwilligersraad. De raad vergadert vier keer per jaar met het hoofd van de afdeling Vrijwilligersorganisatie en de operationeel directeur van UNICEF Nederland. De Vrijwilligersraad vergadert één keer per jaar met de Raad van Toezicht. De raad heeft inspraak en adviesrecht over zaken die van belang zijn voor vrijwilligers. De Vrijwilligersraad mag twee personen voordragen aan de Raad van Toezicht. Binnen de afdeling Vrijwilligersbeleid en -organisatie van UNICEF Nederland werken vier regioconsulenten die de schakel vormen tussen het vrijwilligersnetwerk en het hoofdkantoor. Zij adviseren en ondersteunen de RCU’s bij zaken als de werving en training van nieuwe vrijwilligers, het oprichten van goed werkende coördinatieteams en de organisatie van activiteiten. De omvang van de regionale comités loopt erg uiteen. Het grootste RCU (Eindhoven e.o.) telt 219 vrijwilligers, het kleinste 12 (Hoogeveen e.o.). Om efficiënter te kunnen werken, stimuleert UNICEF Nederland de comités

De nieuwe Richtlijn 650 Vanaf verslagjaar 2008 past UNICEF de nieuwe Richtlijn 650 van de Raad voor de Jaarverslaggeving toe. Als gevolg hiervan is onder meer de presentatie van de cijfers in de jaarrekening aangepast (zie pagina 66). Kosten worden nu toegerekend naar de doelstelling waarvoor ze gemaakt zijn en naar een aantal andere rubrieken, zoals acties van derden, beleggingen en beheer en administratie. De kosten voor beheer en administratie worden weergegeven in een percentage van de totale kosten. De opbrengsten uit verkoop horen vanaf 2008 bij de baten eigen fondsenwerving en worden niet meer weergegeven met hun netto opbrengst, maar met de bruto winst. De cijfers van 2007 zijn aangepast zodat ze beter vergeleken kunnen worden met die van 2008. De nieuwe richtlijn verplicht UNICEF ook een verantwoordingsverklaring op te nemen. Deze staat op pagina 58 in dit jaarverslag.


Van alle vrijwilligers is 91 procent vrouw, de gemiddelde leeftijd is 58. Omdat UNICEF het belangrijk vindt dat haar vrijwilligersbestand divers is samengesteld, worden ook vrijwilligers onder jongeren (waaronder studenten) geworven. In 2008 waren er studenten actief in Groningen, Amsterdam, Utrecht, Rotterdam, Leiden, Eindhoven en Den Haag. In 2009 wordt ingezet op uitbreiding van het aantal studententeams.

57

Vrijwilligers om zoveel mogelijk in cijfers* samen te werken. 2008 Aantal Regionale Comités 74 Aantal geregistreerde vrijwilligers 4.291 UNICEF loop-medewerkers 234 Verkoop aan bedrijven 145 Verkoop aan particulieren 1.175 Algemeen medewerkers 2.433 Voorlichtingsmedewerkers 443 Vrijwilligers met coördinatietaken 585

2007 74 4.315 228 167 1.171 2.472 457 569

* Veel vrijwilligers hebben meerdere functies

Activiteiten voor vrijwilligers Ook in 2008 zijn de vrijwilligers zo goed mogelijk vanuit kantoor ondersteund. • In september vond de jaarlijkse informatiedag voor vrijwilligers plaats in het hoofdkantoor van ING om het thema van de najaarscampagne zo goed mogelijk toe te lichten. Aanvullend daarop ontvingen de vrijwilligers een special met informatie over de campagne. • In de loop van 2008 zijn verschillende introductiecursussen en vaardigheidstrainingen gegeven ter bevordering van de deskundigheid. • Promotie- en hulpmaterialen (zoals tentoonstellingen, kleding, banners) zijn ge-update en vrij beschikbaar gesteld. • De vrijwilligers zijn op de hoogte gehouden van de laatste ontwikkelingen via UNICEF Berichten, een blad met informatie voor en over vrijwilligers dat vijf keer per jaar verschijnt. UNICEF Nederland • Jaarverslag 2008

58

Opbrengsten In 2008 bracht de vrijwilligersorganisatie ruim 3 miljoen euro bijeen via verkoop, de UNICEF loop en overige fondsenwerving. Afstemming jaarplannen Behalve de financiën stemmen de RCU’s ook hun jaarplannen af op dat van UNICEF Nederland. In 2008 konden drie comités door omstandigheden niet tijdig aan die afstemming bijdragen.

Verantwoording Met ingang van 1 juli 2008 is UNICEF verplicht om naast de jaarstukken ook een verantwoordingsverklaring op te stellen. In deze verantwoordingsverklaring legt het bestuur verantwoording af over hoe drie principes voor goed bestuur invulling hebben gekregen. Die principes zijn: • Duidelijke scheiding tussen toezicht houden, besturen en uitvoeren. • Optimalisatie van besteding van middelen, zodat effectief en efficiënt gewerkt kan worden aan het realiseren van de doelstelling(en). • Streven naar optimale relaties met belanghebbenden. Hieronder is de verantwoordingsverklaring van de directie (het bestuur) van UNICEF Nederland ingevoegd.

Verantwoordingsverklaring 2008 Toezicht houden, besturen en uitvoeren UNICEF Nederland onderschrijft de Code Goed Bestuur voor Goede Doelen (Code Wijffels). In het besturingsmodel van UNICEF Nederland zijn de functies toezicht houden, besturen en verantwoorden gescheiden, conform de principes van goed bestuur, zoals in de Code Wijffels vastgelegd.

Code Goed bestuur Het Nederlandse publiek stelt hoge eisen aan integriteit, openheid en transparantie van ideële organisaties. Op initiatief van de Vereniging van Fondsenwervende Instellingen (VFI) heeft de Commissie Code Goed Bestuur voor Goede Doelen (Commissie Wijffels) daarom het advies Code Goed Bestuur opgesteld. Het advies, dat in juni 2005 werd gepresenteerd, geeft normen aan voor de inrichting en het functioneren van goed bestuur. Het advies geeft ook aan wat de relatie moet zijn tussen bestuur en toezicht en hoe organisaties verantwoording moeten afleggen over het beleid. In 2008 is deze code vervlochten met het CBF-keurmerk. UNICEF heeft de adviezen van de Code Goed Bestuur overgenomen.

Raad van Toezicht en directie De Raad van Toezicht ziet toe op het functioneren van de directie en de algemene gang van zaken. De directie is belast met het besturen van de Stichting Nederlands Comité UNICEF. Samenstelling en bezoldiging Raad van Toezicht De Raad van Toezicht van UNICEF Nederland bestaat uit maximaal acht personen. De samenstelling van de Raad (profiel en achtergrond) is geregeld in de statuten van de stichting. Momenteel zijn zeven personen lid van de Raad van Toezicht; voor het achtste lid bestaat een vacature. De leden van de Raad ontvangen geen bezoldiging. De zittingstermijn bedraagt vier jaar, met de mogelijkheid tot tweemaal verlengen.

Externe richtlijnen en toezicht Naast de eerder genoemde Code Wijffels houdt UNICEF Nederland zich bij de uitvoering van haar taken aan de volgende richtlijnen. • Gedragscode VFI (zie kader) • Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving (zie kader) • Reglement CBF-Keur (zie kader) Extern toezicht vindt plaats door: • accountantscontrole door PWC Accountants • UNICEF Internationaal (jaarlijkse evaluatie van Joint Strategic Plan)

Samenstelling en beloning directie De directie bestaat uit twee statutaire directeuren, een algemeen directeur en een operationeel directeur. Beiden hebben een dienstverband voor onbepaalde tijd. Bij de beloning van de directie zijn de uitgangspunten van het beloningskader zoals geformuleerd in de Code Wijffels gehanteerd.

Gedragscode VFI UNICEF Nederland hanteert de gedragscode van de Vereniging van Fondsenwervende Instellingen (VFI). Kernwoorden uit deze code: respect, openheid, betrouwbaarheid en kwaliteit. Het uitgangspunt hierbij is dat UNICEF zoveel mogelijk middelen aan het goede doel besteedt en daarover eerlijk, volledig, juist en begrijpelijk verantwoording aflegt aan donateurs. De middelen die UNICEF daarvoor inzet, zijn van hoge kwaliteit. De code betekent ook dat UNICEF kinderen die in communicatie-uitingen worden gepresenteerd, altijd in hun waarde laat.

Verantwoording De directie rapporteert ieder kwartaal aan de Raad van Toezicht over de voortgang en de realisatie van het vastgestelde jaarplan en bijbehorende begroting. Het jaarverslag en de jaarrekening worden door de directie opgesteld en door de Raad van Toezicht vastgesteld.

Raad voor de Jaarverslaggeving De Raad voor de Jaarverslaggeving (RJ) is het uitvoerend orgaan van de Stichting voor de Jaarverslaggeving. Deze heeft als doel de kwaliteit van de externe verslaggeving van niet-beursgenoteerde organisaties en bedrijven in Nederland te bevorderen.

Evaluatie Zelfevaluatie door de Raad van Toezicht vindt jaarlijks plaats, zo ook in 2008. Met de leden van de directie vindt jaarlijks een functioneringsgesprek plaats. Relatie Unicef Nederland en Unicef Internationaal De relatie tussen UNICEF Nederland en UNICEF Internationaal is vastgelegd in het zogenoemde Recognition Agreement. Het daaraan gekoppelde Cooperation Agreement regelt de onderlinge samenwerking, het mandaat van UNICEF Nederland, de afdrachtverplichting en de (financiële) verantwoordingen.

CBF-Keur UNICEF Nederland bezit het keurmerk van het Centraal Bureau Fondsenwerving (CBF). Dit keurmerk geeft aan dat er toezicht plaatsvindt op het bestuur, beleid, de bestedingen, fondsenwerving en verslaglegging van UNICEF Nederland. Een belangrijk criterium voor het keurmerk is dat een organisatie over een periode van drie jaar gemiddeld maximaal 25 procent van het gedoneerde geld besteedt aan kosten voor eigen fondsenwerving. Er mag dus per saldo niet meer dan 0,25 euro worden uitgegeven om 1 euro te innen. Met 17,8 procent bleef UNICEF Nederland ook in 2008 ruimschoots onder de norm van het CBF. 59

Optimalisatie van bestedingen Op basis van de Cooperation Agreement tussen UNICEF Nederland en UNICEF Internationaal heeft UNICEF Nederland in 2008 75 procent van haar inkomsten afgedragen aan de internationale organisatie. Het resterende percentage betreft bestedingen in Nederland ten behoeve van voorlichting, educatie en pleitbezorging (8,3 procent) en directe en uitvoeringskosten (16,7 procent). UNICEF Nederland hanteert een gedegen stelsel van planning en control, dat qua systematiek en terminologie is afgestemd op de internationale organisatie. Er wordt gewerkt met een Meerjarenbeleidsplan, waarin doelstellingen zijn geformuleerd die bijdragen aan de missie van UNICEF Nederland. Elke doelstelling gaat gepaard met een aantal concreet te behalen resultaten. Per doelstelling zijn strategieën opgesteld, met specifieke maatstaven, waarmee de voortgang kan worden gemeten. Het Meerjarenbeleidsplan wordt jaarlijks geëvalueerd en herijkt op basis van de realiteit en ambities op dat moment. Op basis van de te behalen resultaten uit het Meerjarenbeleidsplan stelt de directie jaarlijks kaders voor het jaarplan vast. Het jaarplan wordt ieder jaar voor het komend kalenderjaar opgesteld. Het Meerjarenbeleidsplan, het jaarplan en de begroting worden door de Raad van Toezicht vastgesteld en goedgekeurd. In 2008 is een Balanced Scorecard geïntroduceerd, met prestatie-indicatoren die zijn afgeleid uit de te behalen resultaten en maatstaven uit het Meerjarenbeleidsplan. Het gaat hierbij om financiële en niet-financiële indicatoren die het management belangrijke stuurinformatie bieden. UNICEF Nederland • Jaarverslag 2008

60

Relaties met belanghebbenden UNICEF Nederland hecht aan goede contacten met alle belanghebbenden van de organisatie, zowel intern als extern. De belanghebbenden van UNICEF Nederland zijn onder te verdelen in: Interne belanghebbenden. Zij bevinden zich binnen de organisatie, zoals de werknemers, vrijwilligers, UNICEF

Internationaal, de leden van de Raad van Toezicht en die van de Vrijwilligersraad. Externe belanghebbenden. Dit zijn belanghebbenden van buitenaf, zoals particuliere donateurs en leden, zakelijke donoren en partners, leveranciers en media. Interface belanghebbenden. Belanghebbenden zoals externe toezichthouders, overheden en politici, die door middel van weten regelgeving invloed kunnen uitoefenen op de organisatie en op het kinderrechtenbeleid. Voor de verschillende groepen belanghebbenden ontwikkelt UNICEF Nederland diverse communicatiemiddelen die specifiek op de doelgroep zijn afgestemd. Deze middelen vinden op vele manieren hun weg naar de doelgroep. Naast persoonlijk contact gaat het hier om de websites van de organisatie, (digitale) nieuwsbrieven, folders en brochures, persberichten, magazines en verschillende (voortgang)rapportages. Voor alle belanghebbenden maakt UNICEF Nederland jaarlijks een overzicht, waarin een bondig en toegankelijk beeld wordt gegeven van de resultaten en activiteiten van het afgelopen jaar. In dit jaaroverzicht wordt tevens verwezen naar het jaarverslag en de daarbij horende jaarrekening. Het jaarverslag en de jaarrekening worden aan een geselecteerd aantal belanghebbenden toegestuurd en is verder voor een ieder op de website van UNICEF Nederland beschikbaar. Op aanvraag kan het ook in print worden toegestuurd. In het jaarverslag legt UNICEF Nederland verantwoording af over de al dan niet behaalde organisatiedoelstellingen en de besteding van gelden. Voor de inname en verwerking van klachten, vragen en opmerkingen hanteert UNICEF Nederland een klachtenprocedure, die waarborgt dat alle vragen, klachten en opmerkingen naar aard en onderwerp worden gesorteerd en direct bij de juiste medewerker terechtkomen. Vervolgens wordt bewaakt hoe de afhandeling wordt uitgevoerd. Momenteel wordt een nieuwe procedure opgezet, met een centraal registratiesysteem. Dit gebeurt op zo’n manier dat het lerend vermogen van de organisatie wordt verbeterd.

BIJLAGE 1

Lijst met leden van de directie en MT Algemeen directeur Henk Franken en operationeel directeur Ingrid Visscher vormden tot medio november 2008 samen de directie. Wegens ziekte werd de heer Franken van januari tot medio november vervangen door interim-manager Koos Mink. Vanaf 15 november is Jan Bouke Wijbrandi toegetreden tot de directie. Nevenfuncties J.B. Wijbrandi: • lid Bestuur Samenwerkende Hulpoganisaties/SHO (Den Haag); • lid Raad van Commissarissen Westhoek Wonen (Mijdrecht); • lid (voorzitter) Stichting E-Motive (Amsterdam).

Lijst met leden van de Raad van Toezicht Dit is het ledenoverzicht per 31 december 2008. Dhr. C.J. Beuving, voormalig voorzitter van de Raad van Bestuur van Fortis Bank Nederland (Holding) NV, is lid sinds 8 maart 2004 en herkiesbaar per maart 2010. Nevenfuncties: • lid Raad van Commissarissen Direct Wonen BV (Den Haag); • lid Raad van Commissarissen NIBE-SVV (Amsterdam); • lid Raad van Commissarissen Currence BV (Amsterdam); • voorzitter bestuur Stichting Pensioenfonds Fortis Bank Nederland (Utrecht); • lid Raad van Advies Woman Capital (Abcoude); • lid Raad van Advies Larive International BV (Zeist); • partner Larive Venturing BV (Zeist); • voorzitter Stichting onderhoud de Nieuwe Kerk (Amsterdam); • penningmeester Nederlands Gereformeerde Kerk (Zeist); • bestuursvoorzitter Stichting Tearfund Nederland (Zeist); • bestuursvoorzitter Stichting Microfinanciering in Nederland (Almelo). Mevr. S. Hess, zelfstandig coach, is benoemd op voordracht van de Vrijwilligersraad, lid sinds 28 februari 2006 en herkiesbaar per december 2011. Nevenfunctie: • directeur CoachesinNederland.nl

Dhr. G.J. Jansen (voorzitter), commissaris van de Koningin in de provincie Overijssel, is lid sinds 1 januari 2005 en herkiesbaar per december 2010. Nevenfuncties: • voorzitter Raad voor Verkeer en Waterstaat; • voorzitter Federatie Welstand; • voorzitter Waarderingskamer; • voorzitter CDA Bestuurdersvereniging; • bestuurslid InnovatieNetwerk; • bestuurslid Nationaal Groenfonds; • lid Raad van Advies Universiteit Twente. Dhr. W.A.J. Janssen, zelfstandig communicatieadviseur, is benoemd op voordracht van de vrijwilligersraad en was tot 20 november 2008 ook lid van de Vrijwilligersraad. Hij is lid sinds 30 september 2004 en herkiesbaar per oktober 2010. Nevenfuncties: • senior expert Nederlandse Senior Experts (PUM - Programma Uitzending Managers) te Den Haag; • freelance onderzoeker Intomart GfK. Mevrouw W. Maas, algemeen directeur van de AVRO, is lid sinds 4 februari 2008. Nevenfuncties: • lid Raad van Toezicht Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid; • bestuurslid NINTES (netwerkorganisatie voor jonge bestuurders en managers); • lid bestuur I Care Producties; • lid bestuur BV Programmabladen AKN; • lid bestuur St. AKN.

Mevr. W. Sorgdrager (secretaris), lid van de Raad van State, is lid sinds 14 december 2002 en herkozen per december 2008. Nevenfuncties: • lid European Commission Against Racism and Intolerance (van de Raad Europa); • lid Raad van Toezicht Universiteit Twente; • lid Raad van Toezicht Mondriaan Onderwijsgroep; • lid bestuur Stichting Arbo Unie; • lid Raad van Advies Hay-Group; • lid Raad van Toezicht Hogeschool Rotterdam; • lid bestuur Multatuli-genootschap; • voorzitter commissie Doorlichting VWS regelgeving. Dhr. B. van der Veer (vice-voorzitter),was tot 1 oktober 2008 voorzitter van de Raad van Bestuur KPMG NV en de EMA Regio. Is lid sinds 8 december 2001 en in november 2007 benoemd voor de derde termijn. Nevenfuncties: • lid Raad van Commissarissen Aegon NV; • lid Raad van Commissarissen TomTom NV; • lid Raad van Commissarissen Siemens Nederland NV; • lid Commissie Monitoring Talent naar de Top; • bestuurslid Fonds 4 en 5 mei; • lid Raad van Toezicht Stichting Amsterdams Historisch Museum; • lid Raad van Advies Stichting Nieuwe Kerk Amsterdam.

61

62

63


64


Jaarrekening

65

Toelichting op de jaarrekening 2008

Ontwikkelingen in 2008


66

UNICEF Nederland mag trots zijn op haar financiële resultaten in 2008, en trots op haar achterban, die UNICEF in 2008 weer ruimhartig heeft gesteund. De ambitieuze begroting van € 52 miljoen aan afdrachten aan UNICEF Internationaal is, ondanks de verslechterende economische omstandigheden, op een haar na gehaald. Daarnaast kan UNICEF Nederland haar continuïteitsreserve versterken met € 0,4 miljoen. Na de lichte daling in de afdrachten in 2007 is de lijn naar boven weer hersteld. De eigen fondsenwerving is in 2008 gegroeid met 6,7 procent. Het aantal mensen dat zich als nieuw lid liet inschrijven, is onverminderd hoog (ruim 46.000 in 2008 tegenover 49.000 in 2007). Dit alles bij een percentage

kosten eigen fondsenwerving van 17,8 procent, ruim onder het maximum dat het CBF stelt voor het behouden van het CBF-keurmerk. De groei in structurele inkomsten (vaste donateurs en UNICEF Kids United) is in 2008 6,1 procent. Wel vindt hier een afvlakking plaats ten gunste van eenmalige en minder voorspelbare inkomsten. Vanaf eind 2008 neemt het aantal opzeggingen door vaste donateurs toe. Deze lagere groei van structurele inkomsten wordt opgevangen door onder andere de groei in nalatenschappen (€ 6,7 miljoen in 2008 ten opzichte van € 4,8 miljoen in 2007, een groei van maar liefst 39 procent) en opbrengsten uit mailings.

Afdrachten aan UNICEF Internationaal x € 1.000,-

Afdrachten in € 1.000,-

55.000

50.000

45.000

40.000

35.000

30.000 2000

2001

2002

2003

2004

2005

De verkopen zijn de enige inkomstenbron van UNICEF Nederland die een teruggang vertonen. Dit blijkt ook uit bijgaande grafiek. De opbrengsten uit direct response blijven ongeveer stabiel. De impact van de financiële crisis is in 2008 nog niet duidelijk merkbaar geweest. Wel zien we enige effecten, zoals het al eerder genoemde hoger verval bij de vaste

2006

2007

2008

donateurs, en een teruggang van de verkoopopbrengsten. In beide gevallen spelen echter ook andere factoren een rol. UNICEF Nederland heeft zich voorbereid op eventuele gevolgen van de crisis voor haar inkomsten, en heeft hiervoor een aantal scenario’s opgesteld (zie Vooruitzichten 2009 op pagina 72). Om de crisis en de afvlakking van de structurele inkomsten het hoofd te bieden, zal UNICEF Nederland haar inspanningen op het gebied van innovatie nog verder intensiveren.

Ontwikkeling opbrengsten vanaf 2004

350

250

200 Verkoop 150

Directe respons Vaste donateurs Nalatenschappen

100

Zakelijke markt Totaal eigen FW

50 2004

2005

2006

2007

2008


Index ten opzichte van 2004

300

67

Toelichting per doelstelling UNICEF Nederland heeft haar organisatie ingericht om vijf doelstellingen te halen. In de jaarrekening zijn de baten en lasten toegerekend naar deze doelstelingen. Doelstelling 1: Financiële steun aan alle kinderen Binnen deze doelstelling vindt de fondsenwerving plaats en de afdracht aan UNICEF Internationaal. Hieronder vindt u de verdeling van de opbrengsten van UNICEF Nederland in 2008. Inkomsten in % van 69,6 miljoen 1% 23% 1% 8% 67%

Rentebaten Acties van derden (NPL) Gezamelijke acties (Noodhulp SHO) Verkoop Eigen fondsenwerving (exclusief verkoop)

Eigen fondsenwerving De eigen fondsenwerving van UNICEF Nederland groeit gestaag en kwam in 2008 uit op € 52,6 miljoen (2007: € 49,2 miljoen). De belangrijkste inkomstenbron bij UNICEF Nederland blijven de donaties van de vaste donateurs, bij UNICEF ‘leden’ genoemd. Samen gaven deze vaste donateurs in 2008 € 28,4 miljoen, tegenover € 26,7 miljoen in 2007. Het aantal vaste donateurs bedraagt per eind 2008 294.200. In 2008 betekende dit een netto aanwas van 20.700 donateurs; begroot was 30.000. In 2007 groeide het donateursbestand nog met 30.500 donateurs. We zien dus een afname van de groei in vaste donateurs. Om hieraan het hoofd te bieden, zal UNICEF Nederland in 2009 meer aandacht schenken aan het behoud van vaste donateurs en initiatieven nemen om meer vaste donateurs te verwerven.

60.000

Verdeling opbrengsten eigen fondsen werving (inclusief verkoop)

50.000

40.000

30.000

20.000

10.000


68

0 2004

2005

2006

Evenementen Zakelijke markt Nalatenschappen Vaste donateurs Direct mail Verkoop

2007

2008

2008 B

2.018 2.751 1.914

% tov Begroting 78% 82% 83%

% tov 2007 82% 85% 88%

6.683

81%

85%

Bruto winst verkopen

2008

Begroting

2007

Particulieren Vrijwilligers Bedrijven inclusief retail en drukkerijen

1.645 2.336 1.683

2.111 2.864 2.035

5.664

7.010

De opbrengsten aan direct response mailings liggen in 2008 boven begroting: € 4,8 miljoen bij een begroting van € 4,2 miljoen (2007: € 4,5 miljoen). Met name de noodhulpmailing voor Ethiopië had met € 1,2 miljoen aan opbrengst een goed resultaat. De opbrengsten van bedrijven liggen met € 5,5 miljoen bijna op begroting (€ 5,9 miljoen) en fors hoger dan in 2007 (€ 4,0 miljoen). Hierin opgenomen is voor € 0,35 miljoen aan sponsorbijdragen, onder meer voor banken advieskosten en voor uitzendkrachten. Een aantal voor 2008 begrote partnerschappen zal in 2009 worden gerealiseerd.

de opkomst van mail en digitale kaarten. Daarnaast is de verwachte groei in retail in 2008 niet doorgezet. Bij de verkoop aan particuliere klanten neemt de concurrentie toe. Er zijn afgelopen jaar veel nieuwe producten op de markt gekomen ten bate van het goede doel. Bij onze leverancier waren er leveringsproblemen. Juist in de piektijd waren veel producten niet leverbaar. Ook vrijwilligers hebben hierdoor omzet gemist. Vanaf 2009 gaat Hallmark UNICEF-kaarten verkopen. UNICEF Nederland verwacht door dit nieuwe partnerschap nieuwe klanten aan zich te binden.

In 2008 heeft UNICEF Nederland een aantal succesvolle evenementen georganiseerd, zowel fondsenwervende evenementen zoals de UNICEF loop, als ook evenementen die niet-financiële doelstellingen hebben. Een voorbeeld van deze laatste is Wereldwaterdag waarbij het aangaan van samenwerkingsverbanden een belangrijk resultaat was. Als gevolg van deze keuze zijn de opbrengsten van evenementen in 2008 lager dan in 2007 en lager dan begroot.

Acties derden Als gevolg van de waardevolle samenwerking met de Nationale Postcode Loterij ontving UNICEF Nederland in 2008 een bijdrage van ruim € 15 miljoen.

Gezamenlijke acties In 2008 heeft de SHO-actie gevoerd voor de slachtoffers van de overstroming in Myanmar. Uit deze actie ontving UNICEF Nederland bijna € 0,5 miljoen. Conform Richtlijn 650 van de Raad voor de Jaarverslaggeving zijn deze opbrengsten bruto opgenomen. Het aandeel van UNICEF Nederland in de kosten van de SHO zijn (naar rato) te vinden als kosten gezamenlijke acties.


De verkoopopbrengsten vertoonden een dalende lijn. Als gevolg van de nieuwe Richtlijn 650 van de Raad voor de Jaarverslaggeving rapporteren we bij de verkopen niet meer de netto omzet maar de bruto winst. De bruto winst van de verkopen is gedaald van € 6,7 miljoen in 2007 naar € 5,7 miljoen in 2008. Begroot was € 7,0 miljoen. De verkoopopbrengsten groeiden de laatste jaren niet mee met de overige opbrengsten. Nog onduidelijk is in hoeverre de financiële crisis hierin een rol speelt. Er worden ook minder kaarten verstuurd als gevolg van

UNICEF Internationaal Van UNICEF Internationaal ontving UNICEF Nederland bijna € 1 miljoen aan ‘investment funds’. Dit betreft een bijdrage van de internationale organisatie aan innovatieve fondsenwervende projecten, die zonder deze bijdrage niet zouden kunnen worden uitgevoerd.

69

Kosten eigen fondsenwerving Directe kosten M & FW en verkoop exclusief PSD subsidie

8.000

6.000

4.000

2.000

0 2004

2005

2006

2007

2008

Bedrijven Nalatenschappen

Media inkoop

Leden

Marktonderzoek

Direct mail

Verkoop

2008 B

Het kostenpercentage eigen fondsenwerving (CBFpercentage) is in 2008 uitgekomen op 17,8 procent. Dit is beduidend lager dan de begroting (18,9 procent) en 2007 (18,8 procent). Het CBF-percentage wordt vanaf 2008 als gevolg van de nieuwe Richtlijn 650 anders berekend dan voorgaande jaren. Zo worden de kosten voor Beheer en administratie nu niet meer meegenomen in de kosten eigen fondsenwerving. Volgens de nieuwe berekening komt het CBF-percentage van 2007 uit op 18,8 procent (volgens de oude rekenmethode was dat 21 procent). In 2008 is sterk gelet op het rendement van de te voeren activiteiten. UNICEF Nederland heeft gekozen voor activiteiten met een hoog rendement, om hiermee de beschikbare middelen zo efficiënt mogelijk in te zetten. Daarnaast is een begrote merkcampagne wel deels voorbereid, maar is de uitvoering ervan doorgeschoven naar 2009. Dit heeft ook lagere kosten tot gevolg gehad. Doelstelling 2: Invloed op de Nederlandse regering UNICEF Nederland heeft, met succes, flink aan de weg getimmerd wat de lobbyactiviteiten betreft. Dit is ook zichtbaar in een stijging van de kosten van deze doelstelling. De teams Pleitbezorging en Programma Support zijn in 2008 goed op sterkte gekomen, wat zich uit in een toename van de uitvoeringskosten (van bijna € 0,5 miljoen in 2007 naar ruim € 0,6 miljoen in 2008). Aangezien voor deze versterkte teams de strategievorming nog moest worden afgerond, zijn de begrote directe kosten niet alle gerealiseerd.


70

Doelstelling 3: Steun kwetsbare kinderen Onder deze doelstelling vinden veel van de werkzaamheden ten behoeve van de geoormerkte middelen plaats, van de samenwerking met veldkantoren en de projectselectie tot aan de overmaking van gelden en de rapportage. Het Programma Supportteam, dat hierin een belangrijke rol speelt, is in 2008 pas op sterkte gebracht. Mede hierdoor zijn de uitvoeringskosten ten behoeve van deze doelstelling toegenomen met 119.000 euro.

Doelstelling 4: Draagvlak en daadkracht voor kinderrechten Eén van de activiteiten ten bate van deze doelstelling was het Junior Songfestival. Deze jaarlijkse wedstrijd naar het beste lied voor en door kinderen zorgde ervoor dat UNICEF bij veel kinderen en hun ouders in beeld werd gebracht. De kosten hiervan (€ 165.000) waren niet begroot. Hiervoor zijn verschillende andere budgetten benut, zodat dit niet tot een overschrijding van de totale kosten heeft geleid. Een deel van het budget voor Eigen publicaties (€ 169.000) is niet benut. In de begroting waren budgetten opgenomen voor hogere oplages en meer inserts. Deze zijn uiteindelijk niet gerealiseerd. Doelstelling 5: Kinderen in Nederland De toegenomen sterkte van het team Pleitbezorging vindt ook zijn weerslag in de toegenomen kosten van deze doelstelling, met name de uitvoeringskosten (€ 0,6 miljoen in 2008 tegen € 0,5 miljoen in 2007). Een belangrijke bron van directe kosten is de samenwerking met andere organisaties, zoals Defence for Children. In 2008 is het onderzoeksproject ‘Kind in azc’ (asielzoekerscentra) gestart. UNICEF Nederland leidt dit project, waaraan verder het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) en Stichting Kinderpostzegels deelnemen.

Uitvoeringskosten De uitvoeringskosten worden, zoals voorgeschreven in de Richtlijn 650, toegerekend aan de doelstellingen en de overige categorieën. Ze zijn daarom opgenomen in bovenstaande toelichting bij de kosten eigen fondsenwerving en de bestedingen aan de doelstellingen. Ter wille van het inzicht staat hieronder een toelichting op de belangrijkste ontwikkelingen in de uitvoeringskosten. Uitvoeringskosten UNICEF Nederland 10.000

8.000

6.000

4.000

2.000

0 2004

2005

2006

2007

2008

2008 B

Verkoopkosten en vrijwilligersorganisatie Overige uitvoeringskosten Personeelskosten

Bestedingen in Nederland

4.000

2.000

0 2004

2005

2006

2007

2008

2008 B

Overige kosten

Eigen publicaties

Programma support

Persvoorlichting

Pleitbezorging

Voorichtingscampagnes

Jeugd en educatie

Pubicaties in publieksmedia

De kosten voor interim-personeel en uitzendkrachten waren in 2008 € 0,25 miljoen lager dan 2007 maar € 0,5 miljoen hoger dan begroot. De oorzaak hiervan is de herstructurering die UNICEF Nederland in 2008 heeft doorgevoerd, met als gevolg dat vacatures enige tijd niet konden worden ingevuld. De formatie is nu vrijwel compleet, en UNICEF Nederland verwacht in 2009 het bedrag aan tijdelijk personeel flink te kunnen beperken.


De totale personeelskosten waren € 0,5 miljoen hoger dan begroot, en € 0,27 miljoen hoger dan in 2007. Hiervan waren de kosten voor vast personeel in 2008 € 0,1 miljoen hoger dan begroot. Per eind 2008 telde UNICEF 78,87 fte’s, tegenover 70,47 per eind 2007.

6.000

71

De huisvestingskosten zijn hoger uitgekomen dan begroot en eveneens hoger dan in 2007. Naast een aantal kleine verbouwingen die nodig waren als gevolg van de herstructurering is ook een aantal investeringen gedaan in de verbetering van de werkomgeving van medewerkers. De accountants- en advieskosten waren € 0,1 miljoen hoger dan begroot, maar wel lager dan 2007. Ook hiervoor wordt in 2009 een daling voorzien.

Sinds eind 2006 stond deze op € 3,6 miljoen. Herberekening wijst uit, dat een bedrag van € 4,5 miljoen noodzakelijk is om indien nodig de noodzakelijke continuïteit te waarborgen. Door de dotatie van € 0,4 miljoen zetten wij een flinke stap naar het op peil brengen van deze reserve. UNICEF Nederland streeft ernaar om de reserve in drie jaar op het gewenste peil te brengen.

Vooruitzichten 2009 De verkoop- en verzendkosten zijn ruim € 0,1 miljoen hoger uitgekomen dan begroot. Door de dalende verkopen kon UNICEF Nederland minder verzendkosten bij klanten in rekening brengen, terwijl de kosten zelf nauwelijks daalden. Daarnaast heeft UNICEF Nederland te maken gehad met een stagnerende levering, wat geleid heeft tot extra kosten. Bij de vrijwilligersorganisatie heeft in 2008 minder nadruk gelegen op het werven van nieuwe vrijwilligers, en meer op het bieden van nieuwe vormen van vrijwillige inzet. Dit heeft geleid tot minder wervingskosten en minder kosten voor de training van vrijwilligers. Maar ook tot een lichte daling van het aantal vrijwilligers, dat nu net iets onder de 4.300 komt. In 2009 gaat UNICEF Nederland zich hernieuwd inzetten voor het werven van vrijwilligers. Doordat de geplande ICT investeringen later zijn geëffectueerd dan gepland, zijn de afschrijvingskosten in 2008 € 0,1 miljoen lager dan begroot en eenzelfde bedrag lager dan in 2007.


72

Afdracht Het saldo van opbrengsten, kosten en bestedingen voor 2008 is € 52,2 miljoen. De Raad van Toezicht van UNICEF Nederland heeft besloten om dit jaar de continuïteitsreserve te versterken met € 0,4 miljoen. De afdracht aan UNICEF Internationaal komt daarmee uit op 75% van onze opbrengsten, conform de afspraak met UNICEF Internationaal. Per eind 2008 heeft de tweejaarlijkse herberekening van de continuïteits-reserve plaatsgevonden.

Zoals vele andere organisaties merkt UNICEF Nederland de gevolgen van de financiële crisis. Het aantal vaste donateurs dat zijn of haar bijdrage stopt, neemt toe. Tegelijk zijn nog steeds veel mensen overtuigd van de noodzaak om kinderen wereldwijd te steunen, hetgeen blijkt uit de onverminderd hoge groei in aantallen nieuwe donateurs en uit de goede respons op direct respons acties. De effecten van de financiële crisis op de inkomsten zijn onzeker. Daarom is geen meerjarenbegroting opgenomen. Het realiteitsgehalte hiervan is op dit moment zo gering dat het de gewenste inzichtelijkheid eerder beperkt dan vergroot. Dat betekent niet dat UNICEF Nederland niet nadenkt over de nabije en verdere toekomst. Naast de begroting 2009, die hiernaast staat, heeft UNICEF Nederland een tweetal scenario’s opgesteld die de opbrengsten in kaart brengen in het geval de economische situatie verder verslechtert. Op basis van deze scenario’s zal UNICEF Nederland waar nodig ook ingrijpen in de kosten. Leidend hierbij zijn de afspraken met UNICEF Internationaal met betrekking tot de afdrachten, en een acceptabele hoogte van het kostenpercentage eigen fondsenwerving (CBF-percentage). In 2009 wordt het Meerjarenbeleidsplan herijkt en aangepast. Een nieuwe meerjarenbegroting zal hiervan onderdeel uitmaken.

Stichting Nederlands Comité UNICEF - Begroting 2009 2009 begroting

2008 werkelijk

59.605 0 15.970 0 350

52.555 527 16.014 0 505

75.925

69.601

55.932 823 809 4.166 1.054

51.835 756 744 3.371 878

62.784

57.584

10.672 26 100 0 5

9.347 79 46 0 2

10.802

9.474

2.364

2.168

75.950

69.226

Resultaat

-25

375

Onttrekking Fonds op naam Dotatie aan continuïteitsreserve

-25

-25 400

3,1% 17,9% 28,9% 75,0% 82,7%

3,1% 17,8% 28,2% 75,0% 82,7%

Bedragen in duizenden euro’s Baten: Baten uit eigen fondsenwerving Baten uit gezamenlijke acties Baten uit acties van derden Subsidies van overheden Baten uit beleggingen

Lasten: Besteed aan doelstellingen: 1: financiële steun aan alle kinderen 2: invloed Nederlandse regering m.b.t. internationaal beleid 3: steun aan meest kwetsbare kinderen 4: draagvlak kinderrechten 5: kinderen in Nederland

Werving baten: Kosten uit eigen fondsenwerving Kosten uit gezamenlijke acties Kosten uit acties van derden Kosten verkrijging subsidies van overheden Kosten uit beleggingen

Beheer en administratie Kosten beheer en administratie

Som der lasten

Percentage beheer en administratie Kostenpercentage eigen fondsenwerving (CBF-norm) Kostenpercentage interne efficiëntie Afdrachten UNICEF Internationaal in procenten Doelbestedingen in procenten van totale opbrengsten

73

74

75

Jaarrekening 2008 Inhoud 76 86 96 108 112


76

Jaarrekening 2008 Toelichting balans Toelichting baten en lasten Toelichting lastenverdeling Accountantsverklaring

Richtlijn 650 van de Raad voor de Jaarverslaggeving De jaarrekening 2008 is ingericht op basis van de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving, Fondsenwervende Instellingen. waarbij de nieuwe richtlijn 650 in 2008 voor het eerst is toepgepast. Als gevolg van de toepassing van deze richtlijn is in de jaarrekening het volgende gewijzigd: • Baten en lasten worden toegerekend aan de doelstellingen en aan de rubrieken Werving baten en Beheer en administratie • Alle opbrengsten worden bruto weergegeven • De verkopen behoren tot de eigen fondsenwerving en worden niet meer gerapporteerd met hun netto opbrengst maar met de bruto winst • Het fonds activa bedrijfsvoering is opgegaan in de continuïteitsreserve De cijfers van 2007 zijn overeenkomstig aangepast.

Waarderingsgrondslagen Waardering van activa en passiva vindt plaats tegen nominale waarden, tenzij anders is vermeld. Uitgangspunt voor de waardering vormen de historische kostprijzen, met uitzondering van de post Beleggingen. Deze worden met ingang van het jaar 2008 gewaardeerd tegen actuele waarde. De ontvangen of toegezegde baten worden verantwoord in het jaar van ontvangst c.q. toezegging tenzij anders vermeld. De baten uit nalatenschappen worden verantwoord in het jaar waarin de omvang ervan betrouwbaar kan worden vastgesteld; baten (vorderingen) belast met vruchtgebruik worden nog niet als zodanig verantwoord. De lasten zijn gebaseerd op historische kostprijzen en worden verantwoord in het jaar waarin de verplichtingen zijn aangegaan. De bestedingen worden verantwoord in het jaar waarin de verplichtingen, samenhangend met de in dat jaar te realiseren opbrengsten, zijn aangegaan. Hierbij is maatgevend dat UNICEF Nederland verplicht is mimaal 75% van de baten af te dragen aan Unicef Internationaal. De financieringen voor specifieke hulpprojecten (Other Resources) worden binnen de internationale organisatie op kasbasis verantwoord. Het eigen vermogen wordt aangehouden in overeenstemming met de normen van de VFI Richtlijn Reserves Goede Doelen; waarbij de continuïteitsreserve niet hoger mag zijn dan anderhalf maal de jaarlijkse kosten van de werkorganisatie. De continuïteitsreserve van UNICEF blijft hier ruim onder. Alle bedragen luiden in duizenden euro’s, tenzij anders aangegeven.

Stichting Nederlands Comité Unicef te ‘s-Gravenhage

77

Balans per 31 december 2008 (na voorgestelde saldobestemming) bedragen in duizenden euro’s

31 december 2008

31 december 2007

738 3.022

650 3.739

3.760

4.389

176 10.299 180 13.336

42 11.824 25 6.949

23.991

18.840

27.751

23.229

ACTIVA Materiële vaste activa Financiële vaste activa

VLOTTENDE ACTIVA Voorraden Vorderingen en overlopende activa Belastingen en sociale premies Liquide middelen

TOTAAL


78

bedragen in duizenden euro’s

31 december 2008

31 december 2007

4.044

3.644

4.044

3.644

125

150

125

150

19.531 3.028 171 852

15.902 2.441 405 687

23.582

19.435

27.751

23.229

PASSIVA Reserves en fondsen Continuïteitsreserve

Fonds op naam

Overige schulden UNICEF International Crediteuren Belastingen en sociale premies Overige schulden en overlopende passiva

TOTAAL


Fondsen

79

Staat van baten en lasten 2008 Werkelijk 2008

Begroting 2008

Werkelijk 2007

Baten uit eigen fondsenwerving Baten uit gezamelijke acties Baten uit acties van derden Subsidies van overheden Baten uit beleggingen

52.555 527 16.014 505

53.255 16.700 405

49.242 118 16.839 949 240

Som der baten

69.601

70.360

67.388

51.835 756 744 3.371 878

52.002 668 703 3.857 856

49.901 597 614 3.732 818

57.584

58.086

55.662


BATEN

LASTEN (Besteed aan doelstellingen) Financiële steun alle kinderen Invloed op overheid Steun kwetsbare kinderen Draagvlak kinderrechten Kinderen in Nederland


80

Werkelijk 2008

Begroting 2008

Werkelijk 2007

9.347 79 46 2

10.072 17 100 5

9.241 1 11 4

9.474

10.194

9.257

2.168

2.080

2.369

2.168

2.080

2.369

69.226

70.360

67.288

RESULTAAT

375

-

100

Het resultaat wordt gedoteerd resp. onttrokken aan: Continuïteitsreserve Fonds op Naam

400 25-

-

100

WERVING BATEN Kosten eigen fondsenwerving Kosten gezamelijke acties Kosten uit acties derden Kosten van beleggingen

BEHEER EN ADMINISTRATIE Kosten beheer en administratie

Som der lasten

375

100



81

Kasstroomverzicht (directe methode) 2008


KASSTROOM UIT OPERATIONELE ACTIVITEITEN ontvangsten Ontvangsten en donaties 69.096 Besteed aan doelstellingen in Nederland Kosten werving baten Kosten beheer en administratie Afdracht aan UNICEF International (ex Fonds op naam) Subtotaal

uitgaven 5.749 9.474 2.168 51.810

67.148 -5.761 -9.257 -2.369 -49.901

105

-140

Ontvangen interest Ontvangen op beleggingen

373 186

109 131

Subtotaal

559

240

454

100

Kasstroom uit operationele activiteiten

KASSTROOM UIT INVESTERINGSACTIVITEITEN Investeringen materiële activa Des-investeringen materiële activa Investeringen financiële activa Des-investeringen financiële activa Kasstroom uit investeringsactiviteiten UNICEF Nederland • Jaarverslag 2008

82

2007

293

-124 6

717 424

-118

OVERIGE MUTATIES Voorraden Vorderingen Belastingen en sociale premies (pensioenen) Fondsen op naam Voorzieningen Kortlopende schulden Overige mutaties Afschrijvingen

ontvangsten 1.525 -

Geldmiddelen per 1 januari Geldmiddelen per 31 december

TOENAME / AFNAME GELDMIDDELEN

uitgaven 134 155

206 556 -

25

-194

4.147

842

5.358

1.410

205

304 54

Koers- en omrekenverschillen op geldmiddelen

NETTO KASSTROOM

2007

203

6.387

1.899

6.949 13.336

5.050 6.949

6.387

1.899 UNICEF Nederland • Jaarverslag 2008

2008


83

84

85

Toelichting Balans 31 december 2008

31 december 2007

466 5

466 -

Aanschafwaarde per 31 december

471

466

Cumulatieve afschrijving per 1 januari Afschrijving

229 55

175 54

Cumulatieve afschrijving per 31 december

284

229

237 187

291 237

2.146 288 -

2.114 124 -92


2.434

2.146

Cumulatieve afschrijving per 1 januari Afschrijving Afschrijving over desinvesteringen

1.733 150 -

1.561 250 -78


1.883

1.733

413 551

553 413


ACTIVA Materiele activa Verbouwingen Aanschafwaarde per 1 januari Investeringen

Boekwaarde per 1 januari Boekwaarde per 31 december

Inventaris en transportmiddelen Aanschafwaarde per 1 januari Investeringen Desinvesteringen


86


Voor de afschrijvingen berekend over de aanschafwaarde worden de volgende percentages gehanteerd: Verbouwingen 10% Inventarissen en transportmiddelen 10 - 33 1/3%

31 december 2008

31 december 2007

2.612 293 -

2.580 124 -92


2.905

2.612

Cumulatieve afschrijving per 1 januari Afschrijving Afschrijving over desinvesteringen

1.962 205 -

1.736 304 -78


2.167

1.962

650 738

844 650


Materiële vaste activa Totaal Aanschafwaarde per 1 januari Investeringen Desinvesteringen


Financiële vaste activa

De aard van het vermogen bepaalt mede de uitgangspunten (looptijd, hoofdsomgarantie) van het beleggingsbeleid. Het beleggingsbeleid van UNICEF Nederland is gericht op een maximaal rendement bij minimale risico’s. Dit beleid wordt als volgt geconcretiseerd: • Het vermogensbeheer is in handen gelegd van een professionele externe partij en vindt plaats aan de hand van de door UNICEF Nederland aangegeven richtlijnen • De beleggingen kennen een tijdshorizon van 1 tot 8 jaar, afhankelijk van de vermogenscomponent waaraan de belegging is gekoppeld • De samenstelling van de beleggingen, waarin mede de verschillende looptijden zijn vertaald, is als volgt: - obligaties en andere vastrentende waarden (worden aangehouden tot aflossing): minimaal 80% - liquiditeiten (vrij opvraagbare beleggingsrekening): naar inschatting vermogensbeheerder • Gerelateerd aan het bovenvermelde risico-mijdende profiel geldt als rendementsdoelstelling minimaal 4% netto gemiddeld per jaar gebaseerd op het gemiddelde rendement van langlopende staatsobligaties


Het bestuur van Unicef Nederland heeft in 2002 besloten een bedrag ter grootte van het totaal van het de continuïteitsreserve (inclusief het fonds activa bedrijfsvoering) aan te houden in de vorm van beleggingen.

87

De samenstelling van beleggingen kan alsvolgt worden weergegeven: SAMENSTELLING VAN DE BELEGGINGEN*)

2008

2007

“Garantiefix” Obligaties Overige vastrentende waarden

2.222 800

600 2.339 800

Totaal beleggingen (beurswaarde)

3.022

3.739

Vanaf 2008 worden de beleggingen gewaardeerd op beurswaarde. Als gevolg hiervan zijn de beleggingen afgewaardeerd met € 117.351. De liquiditeiten die in het kader van de vermogensbeheerovereenkomst worden aangehouden vormen een integraal onderdeel van het beleggingsbeleid en het streven naar rendementsoptimalisatie. De nominale waarde van de beleggingen was als volgt: NOMINALE WAARDE VAN DE BELEGGINGEN*)

2008

2007

“Garantiefix” Obligaties Overige vastrentende waarden

2.339 800

600 2.339 800

Totaal beleggingen (nominale waarde)

3.139

3.739

De “Garantiefix” is medio 2008 afgelopen.


88

*) bedragen in duizenden euro’s

VLOTTENDE ACTIVA Voorraden Deze post betreft de voorraad “Nationale producten”, eigendom van UNICEF Nederland. De voorraad is gewaardeerd tegen historische kostprijzen, waar nodig onder aftrek van een voorziening voor incourantheid (2008: € 11.241 - 2007: € 20.000). UNICEF Nederland houdt voorts voorraden wenskaarten en andere artikelen in consignatie. De juridische en economische eigendom van deze zogenaamde “PFP producten” ligt bij de internationale UNICEF organisatie. Daarom zijn deze voorraden in de balans opgenomen tegen verkoopwaarde onder aftrek van een verplichting jegens Unicef Private Fundraising & Partnerships. De waarde van de voorraden en de verplichting is als volgt: WAARDE VAN DE VOORRADEN EN DE VERPLICHTING*) Nationale producten tegen kostprijs PFP producten (Consignatie) tegen verkoopwaarde Af: verplichting jegens Unicef PFP Totaal

2008

2007

176 1.413 -1.413

42 2.108 -2.108

176

42

De in de balans gepresenteerde voorraden betreffen uitsluitend “voorraden in gebruik voor de doelstellingen”.

VORDERINGEN EN OVERLOPENDE ACTIVA*)

2008

2007

Regionale Unicef Comité’s Debiteuren Overige vorderingen en overlopende activa

1.108 654 8.537

1.850 585 9.389

10.299

11.824

Totaal

De Regionale UNICEF Comité’s in Nederland houden ten behoeve van UNICEF Nederland voorraden en liquide middelen aan. De post Debiteuren bestaat uit vorderingen op klanten van met name Unicef producten, onder aftrek van een voorziening voor oninbaarheid van € 58.173 (2007: € 40.435).


Vorderingen en overlopende activa

89

De overige vorderingen en overlopende activa zijn als volgt te specificeren: OVERIGE VORDERINGEN EN OVERLOPENDE ACTIVA*)

2008

2007

Nationale Postcode Loterij Nalatenschappen en legaten Te ontvangen inkomsten Overige vorderingen en vooruitbetaalde kosten

1.554 4.954 1.312 717

2.622 3.123 3.269 375

Totaal

8.537

9.389

De vordering op de Nationale Postcode Loterij is gebaseerd op de definitief toegezegde bijdrage over het verslagjaar. De per balansdatum nog te ontvangen opbrengsten uit nalatenschappen en legaten betreffen formele toezeggingen waarvan de omvang betrouwbaar kon worden ingeschat en die grotendeels in 2009 definitief zullen worden afgewikkeld. Onder ‘Overige vorderingen’ is in 2008 een bedrag ad € 282.119 (2007: € 1.105.861) opgenomen uit hoofde van een toegezegde bijdrage van het Ministerie van Buitenlandse Zaken (Ontwikkelingssamenwerking). BELASTINGEN EN SOCIALE PREMIES*)

2008

2007

Vooruitbetaalde pensioenpremie

180

25

Totaal belastingen en sociale premies

180

25

2008

2007

Hoofdbankier Overige banken Deposito’s en spaarrekeningen Kas

10.616 1.991 722 7

4.552 1.694 700 3

Totaal liquide middelen

13.336

6.949

LIQUIDE MIDDELEN*)


90

De per balansdatum aangehouden deposito’s en spaartegoeden zijn in principe dagelijks opvraagbaar. *) bedragen in duizenden euro’s

PASSIVA Reserves CONTINUÏTEITSRESERVE*)

2008

2007

Stand 01 januari Bij: dotaties Stand 31 december

3.644 400 4.044

3.644 3.644

De continuïteitsreserve wordt aangehouden als financiële buffer om de continuïteit van de activiteiten te waarborgen en zo te kunnen blijven voldoen aan de minimale afdrachtverplichting van 75% van de baten. Hiertoe is een reële inschatting gemaakt van de doorlopende zakelijke verplichtingen die gedurende een jaar zouden moeten worden voldaan. Vanaf 2008 bevat de continuïteitsreserve tevens het Fonds Activa Bedrijfsvoering. De benodigde reserve wordt tweejaarlijks herzien. Bij de herberekening op basis van de kosten van 2008 is de minimale reserve berekend op € 4.550.000. Om de continuïteitsreserve op het gewenste peil te brengen wordt in 2008 € 400.000 toegevoegd aan deze reserve. De continuïteitsreserve blijft ruim onder de door de VFI aanbevolen norm van anderhalf maal de uitvoeringskosten van de organisatie.

Totaal reserves per 31 december

4.044

3.644

FONDS OP NAAM*)

2008

2007

Stand 01 januari Bij: dotaties Af: onttrekkingen Stand 31 december

150 25 125

50 100 150

Het “Mieke Ringoet Fonds” wordt conform de eisen van de verstrekker in de periode 2008-2011 aangewend voor een project in Bolivia. De overige fondsen op naam zijn bestemd voor onderwijs in Afrika.

Totaal fondsen per 31 december

125

150


Fondsen

91

KORTLOPENDE SCHULDEN*)

2008

2007

15.902 -12.772

14.071 -14.071

Restant verplichting vorig boekjaar

3.130

-

Af te dragen lopend boekjaar Afdrachten inzake lopend boekjaar

51.835 -35.434

49.892 -33.990

Restant verplichting lopend boekjaar

16.401

15.902

Afdracht verplichting per 31 december

19.531

15.902

2008

2007

Omzetbelasting Loonheffing & sociale lasten Overige

122 47 2

129 143 133

Totaal belastingen en sociale premies

171

405

2008

2007

Te verrekenen subsidies Geneve Te betalen kosten Nationale Postcode Loterij Verplichtingen personeel Te betalen overige kosten

6 303 543

60 25 336 266

Totaal overige schulden en overlopende passiva

852

687

UNICEF International Afdracht verplichting per 1 januari Afdrachten inzake vorig boekjaar

BELASTINGEN EN SOCIALE PREMIES*)

OVERIGE SCHULDEN EN OVERLOPENDE PASSIVA*)


92

*) bedragen in duizenden euro’s

Niet uit de balans blijkende rechten en verplichtingen UNICEF Nederland heeft per balansdatum langlopende verplichtingen uit hoofde van de huur van bedrijfsgebouwen, inventarissen en transportmiddelen. De hiermee verbonden lasten bedragen circa € 500.000 per jaar; de resterende looptijd varieert van 2 (lease van transportmiddelen) tot 10 jaar (huur van bedrijfsgebouwen) en de kosten worden jaarlijks geïndexeerd.


Met UNICEF veldkantoren zijn enkele meerjarenafspraken gemaakt betreffende de financiering van hulpprojecten uit campagneopbrengsten. De feitelijke afdrachten en verplichtingen voorvloeiend uit de opbrengsten in het betreffende campagnejaar zijn verwerkt in deze jaarrekening onder de afdrachten respectievelijk afdrachtverplichtingen. De afdrachten en verplichtingen voortvloeiend uit toekomstige opbrengsten worden in het jaar van realisatie van deze opbrengsten verantwoord, conform de waarderingsgrondslagen.

93

94

95

Toelichting Baten&Lasten Werkelijk 2008

Begroting 2008

Werkelijk 2007

Baten uit eigen fondsenwerving Machtigingen Notariele schenkingen Vermogenden Direct response acties Bedrijvenactiviteiten Evenementen Nalatenschappen Bruto winst verkoop Overige

27.447 912 614 4.834 5.500 760 6.695 5.664 129

28.712 950 4.205 5.863 1.200 5.100 7.010 215

25.683 1.054 1.017 4.467 4.021 1.213 4.814 6.683 290

Totaal baten uit eigen fondsenwerving

52.555

53.255

49.242


BATEN

In de opbrengsten Bedrijvenactiviteiten is een bedrag van € 347.901 (2007: € 119.137) begrepen aan diensten die door bedrijven om niet aan UNICEF Nederland zijn geleverd. Hetzelfde bedrag is opgenomen onder de uitvoeringskosten.


96

Bruto winst verkoop Door UNICEF Nederland worden wenskaarten en andere artikelen in consignatie verkocht. De juridische en economische eigendom van deze zogenaamde “PFP Producten” liggen bij de internationale UNICEF organisatie tot het moment van verkoop. De productiekosten van de verkochte PFP Producten worden in eerste instantie gedragen door de internationale UNICEF organisatie. Over de geschatte kostprijs van deze Producten wordt BTW afgedragen. Daarnaast worden geboortekaartjes en andere in Nederland geproduceerde artikelen verkocht. De kostprijs van deze ‘nationale producten’ wordt in mindering gebracht op de verkoopomzet.

Begroting 2008

Werkelijk 2007

PFP Producten Aanschafwaarde per 1 januari Investeringen Desinvesteringen

4.018 489 1.142

-40 7.974

5.215 487 1.356

Totaal PFP Producten

5.649

7.934

7.058

765

-

526

6.414

7.934

7.584

-306 -90 -122

-379 -150 -150

-528 -74 -129

5.896

7.255

6.853

-374

-360

-323

5.522

6.895

6.530

142

115

153

5.664

7.010

6.683

Nationale Producten Bruto opbrengst Af:

Verstrekte kortingen Kostprijs nationale producten Omzetbelasting PFP Producten

Netto opbrengst Verwervingskosten Bruto winst Giften verkoop Bruto winst inclusief giften

De bruto winst inclusief giften kan als volgt worden gespecificeerd naar de drie voornaamste verkoopkanalen: Particulieren Vrijwilligersnetwerk Zakelijke markt

1.645 2.336 1.683

2.111 2.864 2.035

2.018 2.751 1.914

5.664

7.010

6.683


Werkelijk 2008


97

Baten uit gezamelijke acties Onder dit hoofd is opgenomen het Unicef-aandeel in de opbrengst van noodhulp-acties uitgevoerd door de Samenwerkende Hulporganisaties (SHO). In 2008 is één actie gehouden, namelijk voor Myanmar. Daarnaast heeft UNICEF een bedrag ontvangen uit een latere verdeling van een actie uit 2006. Conform de richtlijn 650 zijn de baten van de Myanmar actie bruto opgenomen. Dat wil zeggen dat UNICEF de kosten van de SHO voor deze actie naar rato in de eigen kosten heeft genomen (kosten gezamenlijke acties). De opbrengsten zijn met eenzelfde bedrag verhoogd.


98

Werkelijk 2008

Begroting 2008

Werkelijk 2007

Baten uit gezamelijke acties Baten SHO

527

-

118

Totaal baten uit gezamenlijke acties

527

-

118

Baten uit acties van derden Nationale Postcode Loterij reguliere bijdrage Nationale Postcode Loterij belopbrengsten Investeringsbijdrage PFP

15.000 32 982

15.500 1.200

15.410 28 1.400

Totaal baten uit gezamenlijke acties

16.014

16.700

16.839


Naast de reguliere bijdrage en de belopbrengsten heeft UNICEF ook een bedrag van € 1.393.650 toegewezen gekregen uit de extra trekking over 2008 van de Nationale Postcode Loterij. Dit bedrag wordt ontvangen en verantwoord in 2009. De investeringsbijdrage PFP betreft een bijdrage van UNICEF Internationaal voor buitengewone fondsenwervende acties.

Subsidies van overheden Project Bolivia

-

-

949

Totaal baten subsidies van overheden

-

-

949

Baten uit beleggingen Rente r/c en deposito Opbrengst obligaties

319 186

135 270

109 131

Totaal baten uit beleggingen

505

405

240

De renteopbrengsten zijn hoger dan begroot en tevens hoger dan 2007 vanwege een hoger saldo aan liquide middelen. De opbrengst obligaties is enerzijds verhoogd door de vrijval van de Garantiestructuur (€ 186.819), anderzijds heeft er een afwaardering van de beleggingen plaatsgevonden die ten laste is gebracht van deze post. Met ingang van 2008 worden de beleggingen gewaardeerd op beurswaarde. Dit heeft geleid tot een vermindering van de waarde van de beleggingen van UNICEF Nederland met € 117.351.

TOTAAL BATEN

69.601

70.360

67.388


Dit betreft een financiering door het ministerie van Buitenlandse Zaken (Ontwikkelingssamenwerking) van een project in Bolivia met een looptijd van drie jaren (2005-2007) ter waarde van in totaal $ 5.730.000. Het project zal in 2009 worden afgesloten. Voor de slottermijn is een vordering opgenomen van € 282.119 ($ 396.940).

99

Werkelijk 2008

Begroting 2008

Werkelijk 2007

Financiële steun alle kinderen UNICEF Algemene middelen UNICEF Geoormerkte middelen UNICEF Noodhulp

38.413 9.703 3.719

38.502 10.800 2.700

37.396 8.932 3.573

Totaal lasten financiële steun alle kinderen

51.835

52.002

49.901


LASTEN (besteed aan doelstelingen)

Financiële steun alle kinderen Van de totale opbrengsten worden gelden afgedragen aan de internationale UNICEF organisatie, waar de fondsen worden toegewezen aan UNICEF hulpprojecten wereldwijd. De afdrachten zijn gebaseerd op richtlijnen die zijn overeengekomen met UNICEF internationaal. Deze richtlijnen bepalen dat van de opbrengsten uit zowel verkopen als fondsenwerving minimaal 75% afgedragen dient te worden. Invloed op overheid Uitvoeringskosten Voorlichtingscampagnes Persvoorlichting Pleitbezorging Overige kosten

624 5 82 45

510 6 103 49

470 2 4 98 23

Totaal lasten invloed op overheid

756

668

597

De doelstelling luidt volledig: UNICEF Nederland oefent substantiële invloed uit op de Nederlandse regering m.b.t. het internationale beleid op het gebied van kinderrechten.


100

Steun kwetsbare kinderen Uitvoeringskosten Voorlichtingscampagnes Persvoorlichting Eigen publicaties Jeugd en educatie Pleitbezorging Overige kosten

656 5 7 21 10 45

562 6 15 24 47 49

537 2 4 17 29 2 23

Totaal lasten steun kwetsbare kinderen

744

703

614

De doelstelling luidt volledig: UNICEF Nederland verwerft en biedt in toenemende mate financiële en niet-financiële steun aan programma’s t.b.v. de meest kwetsbare kinderen.

Werkelijk 2008

Begroting 2008

Werkelijk 2007

Draagvlak kinderrechten Uitvoeringskosten Publicaties in publieksmedia Voorlichtingscampagnes Persvoorlichting Eigen publicaties Jeugd en educatie Overige kosten

1.680 244 760 70 122 371 124

1.802 280 882 86 265 437 105

1.797 272 758 59 291 525 30

Totaal lasten draagvlak kinderrechten

3.371

3.857

3.732


De doelstelling luidt volledig: UNICEF Nederland creëert bewustwording bij het Nederlandse publiek m.b.t. kinderrechten en het verdrag van de rechten van het kind, en wordt door het Nederlandse publiek gezien als autoriteit op dit gebied.

Kinderen in Nederland Uitvoeringskosten Voorlichtingscampagnes Persvoorlichting Eigen publicaties Jeugd en educatie Pleitbezorging Overige kosten

596 20 7 21 189 45

510 25 15 24 233 49

502 2 17 16 29 229 23

Totaal lasten kinderen in Nederland

878

856

818

De doelstelling luidt volledig: UNICEF Nederland beschermt met succes de rechten van kinderen in Nederland.

Percentage besteed aan doelstellingen

57.584 82,7%

58.086 82,6%

55.662 82,6% UNICEF Nederland • Jaarverslag 2008

TOTAAL LASTEN (besteed aan doelstellingen)

101

Werkelijk 2008

Begroting 2008

Werkelijk 2007

Kosten eigen fondsenwerving Uitvoeringskosten Voorlichtingscampagnes Overige kosten Directe kosten

3.349 123 23 5.852

3.022 124 34 6.892

3.124 35 21 6.061

Totaal kosten eigen fondsenwerving Percentage (CBF) kosten eigen fondsenwerving

9.347 17,8%

10.072 18,9%

9.241 18,8%

Kosten gezamelijke acties Kosten Program Support Directe kosten SHO

4 75

17

1

Totaal kosten gezamelijke acties

79

17

1


LASTEN (werving baten)

Deze kosten betreffen, behalve accountantskosten t.b.v. de afrekening van de tsunami actie, ook de naar rato toegerekende kosten van de SHO. Het gaat hierbij om een bedrag van € 41.561.


102

Kosten uit acties derden Directe kosten NPL

46

100

11

Totaal kosten uit acties derden

46

100

11

Kosten van beleggingen Kosten beleggingen

2

5

4

Totaal kosten van beleggingen

2

5

4

TOTAAL LASTEN (werving baten)

9.474

10.194

9.257

Kosten beheer en administratie Uitvoeringskosten

2.168

2.080

2.369

Totaal kosten beheer en administratie

2.168

2.080

2.369

TOTAAL LASTEN (beheer en administratie)

2.168 3,1%

2.080 3,0%

2.369 3,5%

Percentage beheer en administratie

Overige toelichting bedragen in duizenden euro’s

Werkelijk 2008

Begroting 2008

Werkelijk 2007

2.674 1.638 31 170 54 959

2.877 1.813 259 90 100 1.309

2.357 2.055 44 90 27 1.331

5.526

6.448

5.904

458 187 41

591 285 45

448 185 39

686

921

672

46 75

100 -

11 -

121

100

11

6.333

7.469

6.587

244 662 78 136 412 271 15 166

260 688 154 295 536 334 67 65

272 361 93 323 602 327 2 15

1.984

2.399

1.995

Marketingkosten Directe kosten donateurs Directe kosten mailings Directe kosten bedrijven Directe kosten evenementen Directe kosten nalatenschappen Overige directe kosten

Directe kosten verkoop particulieren en vrijwilligers Directe kosten verkoop bedrijven Directe kosten geboortekaartjes

Directe kosten NPL Directe kosten SHO

Totaal marketing kosten

Directe kosten tbv bestedingen in Nederland Directe kosten Publicaties in publieksmedia Directe kosten Voorlichtingscampagnes Directe kosten Persvoorichting Directe kosten Eigen publicaties Directe kosten Jeugd & educatie Directe kosten Pleitbezorging Directe kosten Program support Directe kosten Overig Totaal directe kosten bestedingen

De post Directe kosten Publicaties in publieksmedia betreft voorlichting via de kanalen van de Nationale Postcode Loterij.

TOTAAL DIRECTE KOSTEN

8.317

9.868

8.582


DIRECTE KOSTEN

103

Werkelijk 2008

Begroting 2008

Werkelijk 2007

Afschrijvingen Verbouwingen Inventaris

54 151

300

54 250

Totaal afschrijvingen

205

300

304

Personeelskosten Bruto loon Sociale lasten Pensioenlasten Overige

3.934 455 555 1.333

3.829 461 560 899

3.601 394 461 1.552

Totaal personeelskosten

6.277

5.749

6.008

89 78,9 75,9

95 81,2 76,5

83 70,5 72,0


UITVOERINGSKOSTEN

Aantal personeelsleden ultimo verslagjaar Aantal fte’s ultimo verslagjaar Gemiddeld aantal fte’s

Beloning van de directieleden over 2008: Algemeen directeur J.B. Wijbrandi (sinds 15-11-2008) Operationeel directeur I. Visscher Algemeen directeur H. Franken (tot 15-12-2008):

15 113 141 269

De beloning van de huidige directieleden, dhr. Wijbrandi en mw. Visscher, is conform de Code Wijffels zoals geconcretiseerd in de Adviesregeling Beloning Directeuren van de VFI. Per 15 december 2008 heeft dhr. Franken UNICEF verlaten. In verband met het beëindigen van zijn dienstverband is met hem een vertrekregeling overeengekomen ten bedrage van € 202.869. Een toelichting op de directiebeloning vindt u in het jaarverslag op pagina 55.


104

Huisvestingskosten Huur pand J. van den Eyndestraat 73 Energie en water Onderhoud en beveiliging Catering en overig

440 62 122 125

621 92

434 61 112 119

Totaal huisvestingskosten

749

713

726

Begroting 2008

Werkelijk 2007

Kosten vrijwilligers organisatie Trainingen en informatie Materialen Ondersteuning Algemene kosten RCU’s

165 25 22 102

177 38 83 67

152 45 20 73

Totaal vrijwilligers organisatie

314

365

290

Verkoop kosten Kosten RUC’s Reklame materiaal Logistieke kosten Kosten voorraadbeheer Overig

81 30 173 504 13

55 103 480 42

50 16 138 441 21

Totaal verkoop kosten

801

680

666

Verwervingskosten t.l.v. bruto winst

-374

-360

-323

Verkoopkosten in kostentoerekening

427

320

343

Algemene kosten Communicatie kosten Reis- en verblijfkosten ICT kosten Kantoorkosten Accountants- en advieskosten Baten en lasten voorgaande jaren

146 147 241 183 392 -9

161 145 227 227 278 -

156 123 185 199 447 20

Totaal algemene kosten

1.100

1.038

1.130

TOTAAL UITVOERINGSKOSTEN

9.072

8.485

8.801

Financiële kosten Beleggingskosten

2

5

4

TOTAAL FINANCIËLE KOSTEN

2

5

4


Werkelijk 2008


105

106

107

Toelichting Lastenverdeling bedragen in duizenden euro’s

LASTEN

Doelstelling

1

2

3

4

5

Subsidies en bijdragen Afdrachten Directe kosten Personeelskosten Uitbesteed werk Huisvestingskosten Kantoor -en algemene kosten Overige uitvoeringskosten *) Afschrijving en rente **)

51.835 -

132 475 5 54 75 15

88 476 5 57 81 21 16

1.691 1.176 26 144 171 124 39

282 446 10 51 75 14

Totaal

51.835

756

744

3.371

878

*) Bevat de verkoopkosten en de kosten van de vrijwilligersorganisatie. **) Bevat tevens de beleggingskosten.


108

Afdrachten Marketing en Communicatie Uitvoeringskosten Directe kosten Kinderrechten en programma’s Uitvoeringskosten Directe kosten Corporate Communicatie Uitvoeringskosten Directe kosten Vrijwilligersorganisatie Directie en ondersteuning Totaal

Doelstellingen 1 Financiële steun alle kinderen 2 Invloed op overheid 3 Steun kwetsbare kinderen 4 Draagvlak kinderrechten 5 Kinderen in Nederland

100%

75%

0%

0%

0%

0%

2% 0%

2% 1%

13% 11%

3% 0%

25% 12%

19% 6%

40% 56%

16% 26%

7% 1% 0% 5%

7% 1% 9% 6%

46% 56% 13% 12%

16% 3% 0% 6%

1%

1%

5%

1%

Werving baten Eigen fondsen werving

Gezamelijke acties

Acties derden

Beheer en administratie

Werkelijk 2008

Begroting 2008

Werkelijk 2007

Subsidies Beleggingen

5.999 2.189 31 285 275 490 78

79 -

46 -

-

2

1.411 27 158 423 106 43

51.835 8.317 6.173 104 749 1.100 741 207

52.002 9.868 5.607 142 713 1.038 685 305

49.901 8.582 5.911 97 726 1.130 633 308

9.347

79

46

-

2

2.168

69.226

70.360

67.288

0%

0%

0%

0%

0%

0%

100%

80% 86%

0% 1%

0% 1%

0% 0%

0% 0%

0% 0%

100% 100%

0% 0%

0% 0%

0% 0%

0% 0%

0% 0%

0% 0%

100% 100%

4% 39% 34% 20%

0% 0% 0% 0%

0% 0% 0% 0%

0% 0% 0% 0%

0% 0% 0% 0%

20% 0% 44% 51%

100% 100% 100% 100%

14%

0%

0%

0%

0%

3%

100%


De toerekening van de lasten naar de doelstellingen gebeurt op de volgende wijze: 1 De huisvestings-, ICT- en P&O-kosten worden verdeeld over de organisatie op basis van aantallen medewerkers. 2 Per team worden verschillende kostensoorten onderscheiden. Deze worden volgens een verfijnd systeem van percentages toegerekend naar de doelstellingen, gezamenlijke acties, acties derden, subsidies overheden,beleggingenen beheer & administratie. 3 Bij de toerekening wordt voor een groot deel de VFI aanbeveling ‘Toepassing richtlijn 650’ gevolgd. Op basis van de situatiebij Unicef wordt hier waar nodig van afgeweken. 4 De percentages per afdeling zijn een aggregatie van bovengenoemd systeem van doorbelasting.

109

110

111

Accountantsverklaring


112

113


Colofon Tekst UNICEF Daphne Groenendijk Mandy Rijnders Eduard van Rooijen

Beeld UNICEF beeldbank

Eindredactie UNICEF Johanna Jansma Mandy Rijnders

Ontwerp LOS Marieke Bokelman

Gedicht Sibren van Vliet, groep 8 Nassauschool in Groningen

Zoals water Zoals water valt de wereld naar beneden zoals water druppel voor druppel mens voor mens zoals water komen we bij elkaar en gaan we verder zoals water zitten we in elkaar

UNICEF Nederland Jaarverslag 2008

Recommend Documents