Uitvoeringsprogramma Sociaal Domein 2016 en 2017

Uitvoeringsprogramma Sociaal Domein 2016 en 2017

Uitvoeringsprogramma sociaal domein 2016 en 2017

1

Inhoudsopgave Kernthema 1 Gezond en vitaal opgroeien, leven en ouder worden in eigen omgeving. 1.2 Positief gezond in Voerendaal 1.3 Sport en bewegen voor jong en oud 1.3 Versterking van de basis 1.4 Versterking van de pedagogische civil society Kernthema 2 Meedoen en samen doen in de kern 2.1 Wijksteunpunten 2.2 Talent werkt 2.3 Vrijwilligers ondersteunen 2.4 Open Club 2.5 MFA Ubachsberg 2.6 Initiatief vanuit de samenleving 2.7 Versterking verenigingsleven 2.8 Doorontwikkeling bibliotheekwerk Kernthema 3 Passende hulp en ondersteuning als dat nodig is 3.1 Inzet Passende hulp en ondersteuning 3.1.1 Netwerkoverleg Sociaal Domein 3.1.2 Doorontwikkeling toegangsteam jeugdhulp en Wmo 3.1.3 Versterking van de ketensamenwerking 3.1.4 Transformatie en innovatie inzet passende hulp 3.1.5 De Uitvoeringsorganisatie 3.2 Monitoring en sturing in het sociale domein 3.3 Doorontwikkeling maatschappelijk werk 3.4 Clientondersteuning in Voerendaal 3.5 Inkoop Wmo: een nieuwe bekostigingswijze 3.6 Mantelzorgondersteuning 4. Overkoepelende onderwerpen 4.1 Samenwerking MPV en cliëntenraden 4.2 Communicatie 5. Reguliere taken


2

Inleiding Alle inwoners in Voerendaal en de manier waarop ze samen wonen, werken en leven, dat is ons sociale domein. Als het gaat over het sociale domein gaat het over de gezondheid, het welzijn, welbevinden, zorgvragen, mogelijkheden, zelfredzaamheid en de talenten van de Voerendalers. De Voerendaalse samenleving is volop in ontwikkeling, inwoners worden ouder en hebben een grote behoefte om zo lang mogelijk autonoom en zelfredzaamheid te leven en mee te doen in de samenleving. Dit heeft niet alleen betrekking op oudere inwoners, maar op alle leeftijdsgroepen. De jeugd, jongvolwassenen, gezinnen, vijftigers, senioren allemaal groepen in de samenleving met eigen behoeften en vragen. De manier waarop zorg en welzijn georganiseerd is, moet hierop worden afgestemd. De kracht van de Voerendaalse samenleving die sinds jaar en dag aanwezig is, zoals de grote betrokkenheid van inwoners bij hun eigen leefomgeving, het verenigingsleven en de grote hoeveelheid betrokken vrijwilligers, sluit hier goed op aan. Het is belangrijk om die kracht optimaal te benutten en te versterken. In dit uitvoeringsprogramma sluiten we door 3 kernthema’s en 25 uitvoeringsplannen aan bij al deze ontwikkelingen en zorgen we voor een heldere en concrete aanpak om onze uitgangspunten in het sociale domein te verwezenlijken. Onze uitgangspunten komen uit de visie op het sociale domein De Kracht van de Gemeenschap (2013). In de beleidsplannen Participatiewet, Wmo en Jeugd vastgesteld door de gemeenteraad in 2014 zijn deze uitgangspunten vertaald per beleidsterrein. Hierbij nog even kort de uitgangspunten op een rij: 1. Van vangnet naar trampoline Versterken van de eigen kracht van burgers, participeren in de samenleving en gebruik maken van sociale netwerken en hier een groter beroep op doen en daar waar het nodig is een vangnet bieden. Het bieden van het vangnet is daar waar mogelijk gericht op het herstellen van de eigen kracht. 2. Dicht bij huis Organisatie van toegang en zorg zoveel als mogelijk op lokaal niveau; ondersteuning en participatie dicht bij de burger. 3. Voorkomen in plaats van genezen Investeren in preventie loont, omdat (nog grotere) problemen voorkomen worden. 4. Zorg en ondersteuning slim en met elkaar in afstemming organiseren Stel de hulpvraag centraal en stem hulp en zorg op de goede manier op elkaar af. Zorg dat dubbelingen voorkomen worden en verschillende ondersteuning elkaar versterkt. 5. Aansluiten bij dat wat er al is De herinrichting sluit aan bij dat wat er al is. Hiervoor brengen we op een overzichtelijke wijze in kaart wat er al gebeurt en zorgen dat dit overzicht beschikbaar is voor de maatschappelijke partners en burgers. Nieuwe ontwikkelingen worden hier zoveel mogelijk bij aangesloten. We hebben het uitvoeringsprogramma ingedeeld in de volgende kernthema’s: 1. Gezond en vitaal opgroeien, leven en ouder worden in eigen omgeving. 2. Meedoen en samen doen in de kernen 3. Passende hulp en ondersteuning als dat nodig is Met deze 3 kernthema’s bieden we een basisindeling waar alle deelprojecten in onder te brengen zijn. We kiezen voor een uitvoeringsprogramma voor een periode van 2 jaar. Dit uitvoeringsprogramma is voldoende ambitieus en zet in op projecten die een langere ontwikkelen implementatietijd vragen. In 2016 en 2017 gaat er veel aandacht in onze aanpak uit naar het versterken van voorliggende voorzieningen die gekoppeld zijn aan zorg en ondersteuning. Denk hierbij aan mantelzorgondersteuning, cliëntondersteuning en het verder ontwikkelen van de wijksteunpunten. Uiteraard zetten we in het uitvoeringsprogramma ook weer sterk in op preventie en versterken van dat wat goed gaat, bijvoorbeeld door het versterken van de pedagogische civil society, het verenigingsleven en ons gezondheidsbeleid. Met kernthema 3 bieden we wederom een integrale aanpak op het gebied van passende hulp en ondersteuning als dat nodig is met daarbij veel Uitvoeringsprogramma sociaal domein 2016 en 2017

3

aandacht voor de transformatie. In hoofdstuk 4 gaan we in op een aantal overkoepelende projecten en in hoofdstuk 5 beschrijven we de reguliere taken die naast het uitvoeren van de beschreven projecten door de afdeling Maatschappelijke ontwikkeling worden uitgevoerd. Hiermee biedt het uitvoeringsprogramma ook een volledig overzicht van de taken en werkzaamheden van de afdeling Maatschappelijke ontwikkeling. Wij kijken uit naar 2016 en 2017 waarbij we samen met inwoners en onze maatschappelijke partners aan de slag gaan met deze plannen. We zijn er van overtuigd dat we hiermee op evenwichtige wijze de kracht van de gemeenschap benutten en versterken en passende hulp en ondersteuning bieden als dat nodig is.


4

Kernthema 1

GEZOND EN VITAAL OPGROEIEN, LEVEN EN OUDER WORDEN IN EIGEN OMGEVING

1.1 1.2 1.3 1.4

Positief gezond in Voerendaal Sport en bewegen voor jong en oud Versterking van de basis Versterking van de pedagogische civil society


5

1.1 Positief gezond in Voerendaal Aanleiding Je vitaal en gezond voelen is één van de belangrijkste basisvoorwaarden in het menselijk leven. Mensen die zich overwegend fit en gezond voelen, dragen graag bij aan de samenleving. Positieve beleving van de eigen gezondheid is een middel om de participatie en zelfredzaamheid te vergroten. Dit vormt een hoofddoel in de decentralisaties in het sociale domein. Omgekeerd helpt maatschappelijke participatie mensen om gezond te leven. Kortom, het voorkomen van gezondheidsproblemen draagt bij aan een gezonde gemeente waarin alle mensen, ongeacht hun sociaal economische status, volwaardig kunnen deelnemen aan maatschappelijke activiteiten. Definitie van gezondheid In de huidige participatiemaatschappij betekent gezondheid meer dan leven zonder een ziekte of beperkingen. Hierdoor is een nieuwe omschrijving van gezondheid ontstaan: ‘gezondheid is het vermogen je aan te passen en je eigen regie te voeren, in het licht van de sociale, fysieke en emotionele uitdagingen van het leven.’ Deze positieve kijk op gezondheid is een goed uitgangspunt voor dit uitvoeringsplan. In plaats van zorgen voor mensen, draait het om zorgen dat mensen hun eigen gezondheid en beperkingen kunnen managen. Hierbij kunnen de volgende factoren meegenomen worden die een positieve invloed hebben op gezondheid: - Een goede start in het leven - Een adequate opleiding - Een inkomen via betaald werk - Participeren in de maatschappij (vrijwilligerswerk, informele zorg, deelname aan het verenigingsleven) - Het hebben van sociale contacten - Een gezonde leefstijl - Een gezonde en veilige leefomgeving Preventie Preventie speelt ook een belangrijke rol in het hebben van een goede gezondheid. Dit in de vorm van bijvoorbeeld (gezondheids)voorlichting, opvoeding en aanpassen van de leefstijl. Zowel in de Wet publieke gezondheid (Wpg), Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) als in de Jeugdwet speelt preventie een belangrijke rol. Door in de uitvoering deze wetten met elkaar te verbinden, kan bevordering van maatschappelijke participatie en van de gezondheid van burgers in een kwetsbare positie versterkt worden. In alle drie de wetten is sprake van samenhang met andere beleidsterreinen zoals onderwijs, sport, veiligheid en wonen. Afspraken maken over een gezamenlijke aanpak is dan ook relevant. Op beleidsniveau worden deze verschillende terreinen integraal benaderd, vooral ook, omdat deze elkaar vaak wederzijds beïnvloeden. Daarnaast speelt de jeugdgezondheidszorg een belangrijke rol bij het signaleren van ontwikkelingsproblemen en opvoedingsproblemen. Een hulpmiddel voor de afstemming op casusniveau is het werken volgens het principe van 1gezin1plan1regisseur. Participatie Met de participatiewet wil het kabinet bereiken dat zoveel mogelijk mensen kunnen meedoen in de samenleving. Zoals eerder is aangegeven, is meedoen goed voor de gezondheid en wie gezond is kan makkelijker meedoen. Werk, inkomen en opleiding bepalen de sociaal economische status (SES) en hebben direct te maken met gezondheid. Hoe lager de SES, hoe meer kans op voorkomende gezondheidsproblemen. Maatschappelijke participatie is daarom een belangrijk onderdeel in gezondheidsbevordering. Gezonde leefstijl Momenteel zijn de infectieziekten grotendeels onder controle, maar vormen ziekten die worden veroorzaakt Uitvoeringsprogramma sociaal domein 2016 en 2017

6

door een ongezonde leefstijl een van de grotere bedreigingen voor de volksgezondheid. Hierop kan worden ingezet door preventief te werk te gaan door de leefstijl van burgers te beïnvloeden en een gezonde leefstijl te bevorderen. Een gezonde leefstijl wordt gevormd door onder andere de volgende aspecten: - Voldoende bewegen - Gezond voedingspatroon - Beperkt alcoholgebruik, niet roken, geen drugsgebruik - Gezond gewicht - Maatschappelijke participatie Uit de regionale Volksgezondheid Toekomst Verkenning (rVTV) is gebleken dat op het gebied van leefstijl onder de Voerendaalse bevolking nog veel te verbeteren valt. Hierbij doelen we vooral op de hoge prevalentie van alcoholgebruik onder jongeren in Voerendaal en de grote prevalentie van overgewicht in onze gemeente. In onderstaande doelstellingen, onder het kopje gezonde leefstijl, staat opgenomen aan welke aspecten de komende 2 jaar gewerkt gaat worden om de leefstijl te verbeteren en daarmee de gezondheidsrisico’s te beperken/gezondheid te bevorderen. Doelstelling Doelstellingen ten aanzien van preventie  Door de regelmatige consultatie van jeugdgezondheidszorg van jeugdigen en ouders worden gezondheidsrisico’s, ontwikkelingsproblemen en opvoedproblemen vroegtijdig opgespoord en aangepakt.  Door de deelname van gezondheidszorg in de ketensamenwerking van het sociale domein, worden ook de aspecten ten aanzien van gezondheid en ontwikkeling meegenomen in de benadering 1gezin 1plan 1regisseur.  Voor gezinnen die meer begeleiding van JGZ nodig hebben, is deze beschikbaar in de vorm van maatwerk en riscozorg.  Diverse doelgroepen worden voorgelicht over gezondheidsaspecten, zoals gezonde voeding, voldoende beweging, veilig medicijn gebruik, valpreventie etc.  Het behouden en verder uitbreiden van een (dekkend) netwerk van AED's en burgerhulpverleners in de gemeente Voerendaal Doelstellingen ten aanzien van participatie  Inwoners worden gestimuleerd om deel te nemen aan activiteiten bij het WSP, verenigingen, Talent Werkt etc.  Inwoners worden geïnformeerd over de positieve relatie tussen participatie en gezondheid. Doelstellingen ten aanzien van het bevorderen van een gezonde leefstijl Jeugd  Het aantal kinderen in de leeftijdscategorie van 5-6 jaar met overgewicht neemt af van 11% naar 5%.  Het aantal kinderen in de leeftijdscategorie van 13-14 jaar met overgewicht neemt af van 21% naar 10%.  Het aantal jongeren in de leeftijdscategorie van 5-14 jaar dat voldoet aan de nationale beweegnorm voor de jeugd neemt toe.  Het aantal jongeren dat groente en fruit eet neemt toe  Afname van alcoholgebruik en daarmee de schadelijke gevolgen van alcoholgebruik onder de 18 jaar.  Er wordt een effectieve samenwerking gerealiseerd tussen Voerendaalse ondernemers, maatschappelijke partners en gemeenten om de gezonde leefstijl bij de jeugd te stimuleren. Ouderen  Het aantal volwassenen (19-64 jaar) met overgewicht neemt af van 46% naar 35%.  Het aantal ouderen met overgewicht neemt af van 62% naar 50%.  Het aantal volwassenen dat voldoet aan de fit- en beweegnorm neemt toe naar meer dan 51%.  Het aantal ouderen dat voldoet aan de fit- en beweegnorm neemt toe naar > 64% Uitvoeringsprogramma sociaal domein 2016 en 2017

7

N.B. Begin 2016 wordt het Regionaal uitvoeringsprogramma Preventie en Handhaving Jeugd, Alcohol en Omgeving vastgesteld. Op Parkstad niveau vindt regionale afstemming plaats over de inhoud hiervan. Het uitvoeringsprogramma Preventie en Handhaving Jeugd, Alcohol en Omgeving moet gezien worden als een onderdeel van dit uitvoeringsplan Herinrichting Sociaal Domein. Een nadere uitwerking van de doelstelling ‘Afname van alcoholgebruik en daarmee de schadelijke gevolgen van alcoholgebruik onder de 18 jaar’ is terug te vinden in het Regionale uitvoeringsprogramma. In dit document wordt daarom hier niet meer op ingegaan. Activiteiten en Planning 2017 roepen we in Voerendaal uit als het jaar van de gezondheid. Gedurende het jaar van de gezondheid worden veel uit te voeren activiteiten binnen onze gemeente gekoppeld aan het onderwerp gezondheid/gezonde leefstijl. Door zoveel mogelijk activiteiten in de gemeente in het teken te laten staan van gezondheid vragen we aandacht voor het belang van een goede gezondheid. Voor een goede organisatie van activiteiten afdeling breed, zal 2016 grotendeels gebruikt worden voor afstemming, planning en voorbereiding. In 2017 vindt vervolgens de uitvoering plaats. Activiteit

Termijn

Ambtelijk verantwoordelijk

Preventie Meander jeugdgezondheidszorg voert voor de 2016 voorbereiding Parkstad gemeenten de jeugdgezondheidszorg voor 2017 uitvoering kinderen van 0 – 4 jaar uit. Hierbij hebben de Parkstadgemeenten aangegeven, dat zij samen met Meander willen onderzoeken of er tot een andere, meer flexibele werkwijze, gekomen kan worden, waar Meander wel alle kinderen en ouders in beeld heeft, maar door inzet naar behoefte, meer tijd beschikbaar heeft voor risicozorg en maatwerk als dit nodig is. Afgesproken is om dit traject van flexibilisering samen te doorlopen in 2016 en in 2017 te starten met de nieuwe werkwijze.

Miriam van Ooijen

Jeugdgezondheidszorg (Meander 0-4 jaar en GGD 4-19) nemen deel aan de netwerkoverleggen jeugd in Voerendaal en de werkwijze 1gezin 1plan 1regisseur, brengen hun expertise in en nemen indien gewenst de casusregie op zich.

Tamara Arets

2016 en 2017

In de wijksteunpunten worden regelmatig 2016 6x per jaar voorlichtingsbijeenkomsten verzorgd voor de 2017 12 x per jaar verschillende doelgroepen gericht op gezondheid en gezonde leefstijl door verschillende partners of gastsprekers. Dit maakt onderdeel uit van het activiteitenprogramma.

Linda Frints

Participatie Bekendheid geven over lokale initiatieven, zoals 2016 en 2017 WSP en vrijwilligerscentrale aan ketenpartners, zoals huisartsen, maatschappelijk werk etc. over participatiemogelijkheden in de gemeente.

Allen

Deelname van inwoners aan activiteiten stimuleren door inzet van buurtbus en stimulerende vrijwilligers

Josien Tillmanns

doorlopend

Opzet en organisatie van een 1e kwartaal 2017 gezondheidsdag/symposium voor inwoners (opening van het jaar van gezondheid) Uitvoeringsprogramma sociaal domein 2016 en 2017

8

Marieke Rademakers/ Mirko Ensinck

Bevorderen van een gezonde leefstijl Bepalen, plannen en afstemmen van uit te voeren activiteiten

1e kwartaal 2016

Afdeling MO

Bepalen en benaderen van samenwerkingspartners

2e kwartaal 2016

Marieke Rademakers

Opstellen van plan van aanpak met betrokkenen

2/3e kwartaal 2016

Marieke Rademakers

Verrichten van voorbereidende werkzaamheden (bijv. 4e kwartaal 2016 gesprekken voeren met scholen, verenigingen etc.) voor uitvoering

Marieke Rademakers

Uitvoeren van activiteiten

1e t/m 4e kwartaal 2017

Marieke Rademakers

1e kwartaal 2016

Marieke Rademakers

Organiseren van een informatiebijeenkomst voor het 2e kwartaal 2016 werven van nieuwe vrijwilligers

Marieke Rademakers

Organiseren van een informatiebijeenkomst voor bestaande vrijwilligers om te voorzien van actuele informatie rondom AED en reanimatie

Marieke Rademakers

AED AED('s) aanschaffen om een dekkend netwerk te krijgen (indien nodig).

2e kwartaal 2016

Partners / uitvoerders Om gezond gedrag te bevorderen en gezondheidsvaardigheden te vergroten, werkt een integrale aanpak met aandacht voor wensen en mogelijkheden van betreffende burgers het beste. De burger is de hoofdrolspeler. Daarnaast levert samenwerking tussen publieke en private partijen veel op. Verschillende partijen op lokaal en regionaal niveau, zoals wijksteunpunten, zorgprofessionals, scholen, (sport)verenigingen, bedrijven, ondernemers en vrijwilligers(organisaties) worden met elkaar in contact gebracht. Zij hebben elkaar en de burger veel te bieden. Dit moet echter wel gestimuleerd en georganiseerd worden, hierin heeft de gemeente een regierol. Naast de uitvoering van een aantal taken op het gebied van gezondheid in het kader van de Wpg, kan de GGD ook buiten dit kader een rol spelen in bevordering van een gezonde leefstijl. Communicatieplan De nieuwe kijk op gezondheid is een belangrijke leidraad in het volksgezondheidbeleid. Het is belangrijk dat deze kijk op gezondheid via diverse kanalen wordt overgebracht op zoveel mogelijk verschillende partners/uitvoerders die een rol spelen in het volksgezondheidsbeleid. Kanalen hiervoor zijn persoonlijke contacten, website, magazine en social media. Daarnaast is het belangrijk om inwoners te betrekken bij de beleidsvorming en communicatie, zodat deze goed aansluit op de vragen en behoeften van inwoners. Kosten/middelen In de begroting zijn reguliere subsidiebedragen opgenomen voor de kernpartners Meander JGZ en GGD. Meander JGZ: €155.878 GGD: € 94.881 Jeugdgezondheidszorg en € 99.315 (kennis en innovatie, seksuele gezondheid, infectieziekten en milieu en gezondheid en participatie) Door het traject flexibilisering dat met Meander JGZ doorlopen gaat worden moet financiële ruimte ontstaan om meer te kunnen inzetten op risicozorg en maatwerk bij jeugdigen en hun gezinnen. In de meerjarenbegroting is budget opgenomen voor het uitvoeringsprogramma Sociaal Domein waarmee de kosten die nodig zijn voor de nieuwe activiteiten, gericht op bevorderen gezonde leefstijl kunnen worden gedekt. Het op te stellen plan van aanpak zal duidelijkheid bieden over de te verwachten kosten. Hierbij dient opgemerkt te worden dat hierbij ook een investering wordt verwacht van de samenwerkingspartners. Verder kan voor eventuele initiatieven in het kader van alcohol- en rookpreventie onder jongeren activiteitenbudget aangevraagd worden. Uitvoeringsprogramma sociaal domein 2016 en 2017

9

Risico's Voor alle onderwerpen geldt dat het noodzakelijk is dat aandacht gehouden moet worden voor de bereikte resultaten. Het behouden van het bereikte resultaat vraagt voortdurende inzet. Het betreft hier geen project dat na een bepaalde periode eindigt. Voorkomen moet worden dat de gedane investering na een aantal jaar verloren gaat. Daarom is het belangrijk dat de activiteiten gericht op een gezonde leefstijl verspreid over meerdere jaren plaatsvinden. Gedurende deze jaren moet een omslag in denken en doen gaan plaatsvinden bij zowel de burger als organisaties. Het naleven van een gezonde leefstijl moet hierdoor ‘normaal’ worden, waardoor de gemeente zich uiteindelijk moet kunnen terugtrekken. Dit proces vraagt veel tijd en geduld.


10

1.2 Sport en bewegen voor jong en oud Aanleiding Jeugd fit en vitaal Sport en bewegen is leuk, door samen sportief bezig te zijn, leg je contacten, heb je plezier en draag je bij aan een goede gezondheid. De afgelopen jaren is ingezet op het verbeteren van de gezondheid en de actieve participatie in de samenleving van onze jeugd. Het zwaarte punt daarbij lag op het ontwikkelen van een stimulerend en aansprekend activiteitenaanbod dat voor en door jeugd en jongeren wordt opgesteld onder begeleiding van de combinatiefunctionaris. De combinatiefunctionaris legt hiervoor verbindingen tussen vrijwilligersorganisaties, zoals buurtorganisaties, sportverenigingen, jeugdverenigingen en professionele organisaties, zoals buitenschoolse opvang en onderwijs. Dit heeft tevens raakvlakken met het versterken van het verenigingsleven. In 2016 en 2017 zal deze aanpak worden voortgezet, waarbij de actieve participatie van jeugdigen zelf bij het opstellen van het aanbod speciale aandacht krijgt. Daarnaast krijgt het bevorderen van een gezonde leefstijl onder de jeugd speciale aandacht, met een hoogtepunt in 2017 het jaar van de gezondheid (zie ook 1.1. bevorderen van een gezonde leefstijl). De combinatiefunctionaris richt het jaarprogramma zodanig in dat verschillende aspecten van een gezonde leefstijl in beeld komen en dat de samenwerkingsrelaties die hij aangaat om het programma ten uitvoer te brengen bijdragen aan het duurzaam realiseren van een gezonde leefstijl. Ouderen fit en vitaal In 2015 zijn activiteiten voor de doelgroep 55-plus ontwikkeld in de kern Klimmen. Dit heeft geresulteerd in een druk bezochte fittest en goed bezette vervolgprogramma’s. Dit aanbod is tot stand gebracht in nauwe samenwerking met de seniorenraad, verenigingen en andere partners. Samen gaan we aan de slag om hier vervolg aan te geven en te komen tot een verbreding over de kernen en het uitbreiden van het bereik. Hierbij is er een zeer nauwe relatie met de doelstellingen genoemd in plan 1.1 onder het kopje bevorderen van een gezonde leefstijl.

Doelstelling  Een activiteitenaanbod op het gebied van sport en beweging voor de totale doelgroep jeugd. Hierbij worden er dus zowel activiteiten aangeboden vanuit de schoolse situatie, de naschoolse situatie als in de vrije tijd/vakanties.  De gemeente Voerendaal heeft een activiteitenaanbod op het gebied van sport en beweging voor de doelgroep 55-plussers, met als speerpunt een sportweek voor senioren.  Verbinden van verschillende vrijwilligersorganisaties, zoals buurtorganisaties, sportverenigingen, jeugdverenigingen en professionele organisaties, zoals buitenschoolse opvang en onderwijs gericht op het bevorderen van een gezonde leefstijl bij de doelgroepen jeugd en ouderen.  Bijdragen aan de positieve gezondheidsbeleving en gezonde leefstijl door voorlichting en advies aan verenigingen en maatschappelijke partners over hun aanpak.  Activeren en betrekken van de jeugd bij het plannen en organiseren van activiteiten.  Het signaleren van risico's in de openbare ruimte; de combinatiefunctionaris maakt ambulante rondes langs de zogenaamde “hangplekken” en onderhoudt contact met de jeugdigen die daar aanwezig zijn. Een belangrijk doel hierbij is om relatie met de jongeren op te bouwen om van daaruit in kaart te brengen welke behoeften jongeren hebben ten aanzien van vrijetijdsbesteding en leefbaarheid.  Verbinden van activiteiten met Centrum voor jeugd en gezin en de pedagogische civil society.


11

Activiteiten en planning Activiteit

Termijn


Ondersteunen en verrijken van sport en bewegingsaanbod in het onderwijs

2016-2017

Mirko Ensinck

Doorontwikkelen van bewegingsaanbod voor 55 2016 plussers en zorgen dat dit een vaste plek krijgt in de sociale infrastructuur. Doorontwikkelen van het aanbod in de kern Klimmen en daarnaast verbreden naar de dorpskernen Ubachsberg-Ransdaal- Voerendaal-Kunrade met in ieder geval een fittest.

Mirko Ensinck

Bestendigen en uitbreiden van het bewegingsaanbod voor 55 plussers samen met de partners in de hele gemeente.

2017

Mirko Ensinck

Opstellen en aanbieden van een aansprekend activiteitenaanbod voor en door jongeren en hierbij de samenwerking zoeken met het CJG en andere netwerkpartners. Hierbij wordt er sterke focus aangebracht ten aanzien van het bevorderen van een gezonde leefstijl.

2016-2017

Mirko Ensinck

Voorbereiden van het jaar van gezondheid voor de doelgroepen jeugd en 55 plus.

3e en 4e kwartaal 2016

Mirko Ensinck

Uitvoeren van het activiteitenaanbod m.b.t. het jaar 2017 van de gezondheid startend met een symposium over gezonde leefstijl voor inwoners van Voerendaal

Mirko Ensinck

Ambulante rondes langs verschillende hangplekken 2016-2017 in de openbare ruimte en daarbij contact leggen met jongeren

Mirko Ensinck

Realisatie beweegtuin ’t Brook en programmering van activiteiten in de beweegtuin in afstemming met lokale ondernemers.

2016

Mirko Ensinck

Evaluatie of de voorgestelde aanpak leidt tot voldoende effect en bereik

Eind 2016

Mirko Ensinck

Partners / uitvoerders • 4 Basisscholen • Buitenschoolse opvang • (Sport)verenigingen • Wijksteunpunten • Sportbonden • Jeugd en Jongeren werkers in de regio • Commerciële partijen (bv fysiotherapeuten, zzp-er voor een instructieles etc.) • Jeugd en jongeren van Voerendaal • Studenten Fontys, Hogeschool Zuyd, CIOS Leeuwenborg • Sintermeertencollege • Ouderenverenigingen • Seniorenraad • Jeugdartsen en huisartsen • CJG • Werkgroep Hart voor Kunrade jeugd Uitvoeringsprogramma sociaal domein 2016 en 2017

12

Communicatieplan De communicatie en het betrekken van de jeugd en jongeren bij het activiteitenaanbod vraagt specifieke aandacht. De ervaring leert dat het moeilijk is om jongeren te betrekken bij het opstellen van een activiteitenaanbod. Hiertoe wordt in ieder geval samengewerkt met jeugdverenigingen en andere verenigingen. Daarnaast worden jongeren benaderd via onderwijs en social media. Tevens vindt er specifieke communicatie plaats over activiteiten via verschillende kanalen (nieuwsbrieven van de scholen, flyers, magazine, website, social media etc). Een ander belangrijk communicatie-aspect is de communicatie met de scholen en verenigingen over de verschillende activiteiten. Voor de communicatie over het beweegaanbod voor de 55-plussers zullen andere middelen worden ingezet. Te denken valt aan wijksteunpunten, Senso, Ouderenverenigingen en weekbladen, maar ook het Voerendaals magazine. Deze doelgroep maakt ook in toenemende mate gebruik van sociale media. Dit medium zal ook zeker worden gebruikt. Kosten/middelen Voor het organiseren van het activiteitenaanbod is een activiteitenbudget van € 12.500 beschikbaar. Voor aanvullende activiteiten voor de doelgroepen, die georganiseerd worden door verenigingen staat de mogelijkheid open om activiteitensubsidie aan te vragen. Daarnaast zijn er voor activiteiten die een gezonde leefstijl bevorderen middelen beschikbaar in de begrotingspost uitvoeringsprogramma sociaal domein (zie ook 1.1). Voor het organiseren van een fittest wordt rekening gehouden met een bedrag van € 15.000,Voor het inrichten van de beweegtuin is budget beschikbaar via het programma Openbare Ruimte. Risico's  De professionele en vrijwillige organisaties die gebruik maken van de ondersteuningsmogelijkheden blijven sterk afhankelijk van de ondersteuning door de combinatiefunctionaris. Hier wordt in de ondersteuning extra aandacht aan besteed volgens het principe van voordoen- samen doen – zelf doen.  De doelgroepen die bereikt zouden moeten worden om een gezonde leefstijl te bevorderen worden onvoldoende bereikt. Hiervoor wordt de samenwerking gezocht met de jeugdarts van de GGD, huisartsen en het onderwijs via de bestaande overleggen.


13

1.3 Project ‘Versterking van de Basis’ Aanleiding Naast de transitie van de jeugdhulp, dient ingezet te worden op transformatie. Een van de kerngedachten rondom transformatie, is het versterken van de voorkant waardoor vroegtijdig hulp ingezet kan worden en er minder gebruik gemaakt hoeft te worden van zwaardere vormen van jeugdhulp. Dit project heeft zich in 2015 gericht op het versterken van die voorkant en wel specifiek op het versterken van organisaties in de basis, namelijk peuterspeelzaalwerk en kinderopvang. Deze organisaties horen bij het normale opgroeien en opvoeden van kinderen in de leeftijd van 2 tot 4 jaar. Juist in deze leeftijdscategorie, is het vroegtijdig zien, onderkennen en aanpakken van ontwikkelingsproblemen van belang. Om deze basis te versterken, is expertise toegevoegd aan peuterspeelzaalwerk en kinderopvang in de vorm van 2 coaches van Radar en Xonar. Deze coaches versterken de vaardigheden van de pedagogische medewerkers van peuterspeelwerk en kinderopvang door informatie-uitwisseling, coaching on the job, gezamenlijke observatie en training. In 2016, zal het project zich ook gaan richten op het verder versterken van de vaardigheden van de pedagogische medewerkers en het versterken van de werkwijze 1gezin 1plan 1regisseur vanuit de peuterspeelzalen en kinderopvang. Daarnaast zal geëxperimenteerd worden met het opstarten van ambulante jeugdhulp in de gezinnen van de peuters vanuit de coaches. In 2017 zullen we inzetten op verbreding van het project naar andere kinderopvangorganisaties en basisscholen. Doelstelling  Door vroege signalering en interventie komen tot een vroegtijdige aanpak voor het kind en het gezin.  Pedagogische medewerkers versterken hun vaardigheden om zorgen over de ontwikkeling van een kind te bespreken en ouders te motiveren voor een verdere aanpak.  De werkwijze 1Gezin 1Plan 1Regisseur versterken binnen de (voor)schoolse voorzieningen door de extra expertise die door de coaches van Radar en Xonar wordt toegevoegd.  Opstarten van ambulante jeugdhulp daar waar dit nodig is.  Het project moet uiteindelijk leiden tot een versterking van de basis en een verminderde instroom in de verschillende vormen van jeugdhulp. Activiteiten en Planning Activiteit

Termijn


Evaluatie persoonlijke ontwikkeling pedagogische medewerkers peuterspeelzaalwerk en kinderopvang middels een enquête

Januari 2016

Tamara Arets

De inzet van de coaches op peuterspeelwerk en kinderopvang vindt vraaggericht plaats en door coaching on the job.

2016 en 2017

Tamara Arets

Starten van het overleg met het basisonderwijs en de 2e kwartaal 2016 andere kinderopvangorganisaties over het verbreden van het project.

Tamara Arets/Miriam van Ooijen

Inzet van coaches verbreden naar basisonderwijs, projectplan opstellen

Januari 2017

Tamara Arets

Februari 2017

Tamara Arets





Introductie van het project binnen het basisonderwijs en andere kinderopvangorganisaties met een startbijeenkomst Evaluatie persoonlijke ontwikkeling interne begeleiders onderbouw basisonderwijs


14



middels het ontwikkelde groei-instrument Communicatie met ouders middels nieuwsbrief basisonderwijs

Bijeenkomsten met projectteam ‘Versterking van de Basis’’, vier keer per jaar

Januari tot en met december 2016

Tamara Arets

Evaluatie project ‘Versterking van de Basis’ met alle betrokken partners en doorontwikkeling

November / december 2016

Tamara Arets

De opgedane kennis en kunde borgen binnen de reguliere overleggen met de partners van de (voor)schoolse voorzieningen en doorontwikkelde aanpak uitvoeren

Begin 2017 en verder

Tamara Arets

Partners / uitvoerders  Peuterspeelzaalwerk Voerendaal  Kinderopvang Humanitas  Kinderopvangorganisaties: Kinderdagverblijf Zoet, BSO de Zonnestraal, BSO Ons plezier kwartier  Basisscholen Cortemich, St. Theresia, Ummer Clumme en Bergop  Radar  Xonar  Gemeente Voerendaal Communicatieplan Het project kent een projectteam bestaande uit het management van peuterspeelzaalwerk, kinderopvang, Radar, Xonar en medewerkers van de gemeente Voerendaal. Dit team komt ongeveer 4 keer per jaar bij elkaar. Aan dit projectteam zullen vertegenwoordigers van de nieuw organisaties worden toegevoegd in de loop van 2016. Er zal een startbijeenkomst worden gepland met de medewerkers van de overige kinderopvangorganisaties en het basisonderwijs. De ouders van de betreffende organisaties worden geïnformeerd via een nieuwsbrief. De voortgang van het project wordt tevens besproken met de partners van de Lokale Educatieve Agenda. Het project is positief ontvangen bij de betrokken organisaties, ouders en kinderen en leidt dit tot positieve resultaten. Het is wenselijk om aan de positieve resultaten aandacht te schenken in de verschillende communicatiekanalen van de organisaties en gemeente. Kosten/middelen Peuterspeelzaalwerk en Kinderopvang Humanitas hebben in 2015 extra middelen ontvangen voor het project ‘Versterking van de Basis’. Hoewel het project in 2016 wordt voortgezet, zullen zij geen extra middelen ontvangen. Het project wordt in 2016 ingepast in de reguliere taken van peuterspeelzaalwerk en kinderopvang. De organisaties Radar en Xonar ontvangen subsidie rondom de inzet van de coaches. In 2016 staat hier voor € 7.000,- begroot. Risico's Door het versterken van de vaardigheden van de pedagogische medewerkers en het toevoegen van de expertise van de coaches van Radar en Xonar aan peuterspeelzaalwerk en kinderopvang, kan het zich voordoen dat in eerste instantie meer problemen rondom de ontwikkeling van kinderen worden gesignaleerd. Dit kan (tijdelijk) leiden tot toename van de instroom naar verschillende vormen van jeugdhulp. Het moge duidelijk zijn dat dit geen reden is om hierop niet te investeren en op de langere termijn leidt dit project tot minder inzet van zwaardere jeugdhulp.


15

1.4 Versterking van de pedagogische civil society Aanleiding In de visie op de herinrichting van het sociale domein wordt een sterke pedagogische civil society als een belangrijke pijler gezien; een samenleving die betrokkenheid toont bij het opgroeien en opvoeden van kinderen en jongeren. In 2015 heeft het versterken van de pedagogische civil society te weinig aandacht gekregen, omdat alle energie is gaan zitten in het organiseren en uitvoeren van de nieuwe taken jeugdhulp. Nu de uitvoering van de nieuwe taken voor het grootste deel georganiseerd is, komt er meer ruimte voor bezinning op dit onderwerp. Eerder is gesteld dat het versterken van de pedagogische civil society een brede opgave is, die in de praktijk echter lastig te duiden blijkt. In 2016 zal er dan ook meer onderzoek naar dit onderwerp worden gedaan. Er dient antwoord te komen op vragen, als:  Hoe zit de pedagogische civil society in Voerendaal eigenlijk in elkaar?  Betrekken onze ouders anderen bij de opvoeding van hun kinderen?  Aan welke ondersteuning is behoefte?  Welke activiteiten rondom het thema opgroeien en opvoeden spreekt ouders aan?  Welke rol kan het Centrum Jeugd en Gezin hierbij spelen? Naar onze mening blijft een van de manieren om de pedagogische civil society te versterken het organiseren van allerlei activiteiten rondom opgroeien en opvoeden. Waar ouders elkaar ontmoeten rondom dit thema komt er ruimte om met elkaar hierover van gedachten te wisselen. Vanuit het Centrum Jeugd en Gezin zal dan ook een jaarplanning worden gemaakt van diverse, afwisselende activiteiten rondom opgroeien en opvoeden. Hierbij zullen we monitoren welke activiteiten het beste aansluiten bij de vragen en behoeften van de Voerendaalse ouders. Van de activiteiten gaat naast het versterken van de pedagogische civil society een preventieve werking uit. Dit past ook binnen de gedachten rondom transformatie. Een groot deel van de activiteiten rondom opgroeien en opvoeden zullen worden uitgevoerd door het Algemeen Maatschappelijk Werk (AMW) van Voerendaal. Dit sluit aan op het onderdeel van het uitvoeringsprogramma met betrekking tot de doorontwikkeling van het AMW (3.3). Doelstelling  Inzicht verwerven in de Voerendaalse pedagogische civil society op basis van de hierboven geformuleerde vragen en het vertalen van de uitkomsten van dit onderzoek naar de daadwerkelijk versterking van de pedagogische civil society in alle kernen van de gemeente Voerendaal.  Het maken van een jaarplanning vanuit het Centrum Jeugd en Gezin met activiteiten rondom het thema opgroeien en opvoeden, waarbij er ruimte dient te blijven voor aanpassingen van deze kalender op basis van de uitkomsten van het onderzoek. Activiteiten en Planning Activiteit

Termijn


Opstellen van jaarplanning met diverse activiteiten rondom opgroeien en opvoeden in samenwerking met het AMW

Januari 2016

Tamara Arets

Onderzoek naar pedagogische civil society:  Behoeftepeiling onder ouders;  Bijeenkomst met kernpartners van het Centrum Jeugd en Gezin om hun breed bij dit onderwerp te betrekken

Januari tot en met maart 2016

Amber Smeets (stagiaire) en Tamara Arets

Vertalen van uitkomsten onderzoek naar het versterking van de pedagogische civil society

April en mei 2016

Amber Smeets (stagiaire) en Tamara Arets

Uitrollen nieuwe aanpak rondom het versterken van de pedagogische civil society (en indien nodig aanpassen jaarplanning)

Vanaf juni 2016 en verder Tamara Arets


16

Opstellen van jaarplanning met diverse activiteiten rondom opgroeien en opvoeden in samenwerking met het AMW

Januari 2017

Tamara Arets

Partners / uitvoerders  Ouders en verzorgers;  AMW Voerendaal onder de vlag van Centrum Jeugd en Gezin Voerendaal;  Fontys Hogeschool Zuyd (afdeling pedagogiek);  Onderwijs  Peuterspeelzaalwerk;  Kinderopvang;  Jeugdgezondheidszorg  Verenigingen, zoals sport en jeugdverenigingen Communicatieplan Ouders en verzorgers zullen via de kernpartners worden benaderd om deel te nemen aan het onderzoek naar de pedagogische civil society. Zij kunnen hier zowel schriftelijk als digitaal op reageren. De kernpartners zullen tijdens een van de regulier bijeenkomsten in diverse werkvormen worden bevraagd op hun ideeën over de pedagogische civil society. Ook zullen zij waar mogelijk worden betrokken bij de uitvoering van de activiteiten rondom opgroeien en opvoeden. Met AMW Voerendaal zullen regelmatig voortgangsgesprekken worden gevoerd over de uitvoering van de taken in de jaarplanning van het Centrum Jeugd en Gezin. Verder wordt via de verschillende communicatiekanalen van de gemeente Voerendaal en het Centrum Jeugd en Gezin informatie geplaatst over de activiteiten die worden georganiseerd rondom opgroeien en opvoeden. De communicatie verloopt zoveel mogelijk via de genoemde kernpartners, bijvoorbeeld via hun nieuwsbrieven. Waar mogelijk wordt de communicatie gecombineerd. Daarnaast wordt in het onderzoek ook aan ouders gevraagd wat voor hun een effectieve wijze van informeren is. Deze informatie wordt dan uiteraard ook benut. Kosten/middelen De kosten voor het uitvoeren van het onderzoek en het uitvoeren van de activiteiten komen ten laste van het budget CJG. Hiervoor is voor zowel 2016 als 2017 € 7.000 gereserveerd. Risico's Er bestaat een risico dat er andere uitkomsten uit het onderzoek naar de pedagogische civil society naar voren komen dan waarop geanticipeerd wordt in het jaarplan 2016. Ouders in Voerendaal hebben bijvoorbeeld geen behoefte aan extra ondersteuning of activiteiten rondom opgroeien en opvoeden. Ook is het mogelijk dat het onderzoek nog steeds onvoldoende houvast geeft om met dit onderwerp aan de slag te gaan. Daarnaast is het mogelijk dat de deelname van ouders en verzorgers aan de activiteiten (in eerste instantie) beperkt zal zijn. Ouders en verzorgers hebben het vaak druk en moeten hierin keuzes maken. Verder bestaat het risico dat vooral de zeer betrokken ouders die het eigenlijk al heel goed doen zullen deelnemen aan de activiteiten, terwijl we ook die ouders willen bereiken die het wat lastiger vinden. De onderzoeksuitslag is in ieder geval meerjarig behulpzaam om te komen tot een goed afgestemd aanbod om de pedagogische civil society te versterken, daarnaast is het belangrijk om veel ouders te bereiken om een gedegen aanbod te verzorgen en daarbij veel aandacht te besteden aan het bereiken van ouders en daarbij uit te gaan van een olievlekwerking.


17

Kernthema 2

MEEDOEN EN SAMEN DOEN IN DE KERN

2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 2.7 2.8

Wijksteunpunten Talent werkt Vrijwilligers ondersteunen Open Club MFA Ubachsberg Initiatief vanuit de samenleving Versterking verenigingsleven Doorontwikkeling bibliotheekwerk


18

2.1 Wijksteunpunten Aanleiding De transformatie in het sociale domein vraagt om een andere inrichting, namelijk de ondersteuning aan onze inwoners slimmer en effectiever organiseren, dichtbij in de kernen. Bij het organiseren van de zorg dichtbij in de kernen gaan we zoveel als mogelijk uit van de kracht van mensen, van zorgen voor jezelf en zorgen voor elkaar. Wanneer professionele ondersteuning nodig is, moet dat laagdrempelig, op maat en dicht bij de mensen georganiseerd worden. Om dat te bereiken werken we in de komende jaren toe naar een nieuwe sociale infrastructuur. Een essentieel onderdeel van de nieuwe sociale infrastructuur is het wijksteunpunt. Een wijksteunpunt in de kern biedt inwoners een fysieke plek dichtbij huis waar verschillende diensten en functies vanuit de formele en informele sector hun plek vinden. Het is een plek waar mensen elkaar ontmoeten, samen een kopje koffie drinken, meedoen aan een activiteit, informatie en advies kunnen inwinnen, waar algemene voorzieningen worden aangeboden en waar door de ontmoeting tussen (kwetsbare) burgers, professionals en vrijwilligers vroegsignalering plaats kan vinden. De activiteiten in het wijksteunpunt worden ook als instrument ingezet om kwetsbare inwoners te bereiken, problemen te signaleren en indien nodig aan te pakken. Door het uitvoeren van de nieuwe taken, hebben we beter zicht op de specifieke doelgroepen en op wat deze doelgroepen nodig hebben, zoals eenzame inwoners en mantelzorgers, bijvoorbeeld partners van dementerende inwoners. Het is belangrijk om een passend aanbod te verzorgen vanuit de wijksteunpunten en dat aansluit op de verschillende behoeften van kwetsbare inwoners. Het is belangrijk dat burgers de plek van het steunpunt in de buurt als een natuurlijke, toegankelijke plek ervaren. De Wijksteunpunten zijn een laagdrempelige (voorliggende) voorziening voor jong en oud, voor alle inwoners met speciale aandacht voor inwoners met ondersteuningsbehoeften en zorgvragen, voor vrijwilligers, mantelzorgers en mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt etc. Om het bereiken van inwoners te waarborgen is het mogelijk dat een vrijwilliger van het WSP eerst een huisbezoek aflegt en vertelt over de mogelijkheden en het aanbod van het WSP. Vanuit het persoonlijk contact kan de drempel om het WSP te bezoeken worden verlaagd. Daarnaast beschikt het WSP in 2016 over een brengen haal service middels de Buurtbus via het programma Talent Werkt.

Doelstelling • Laagdrempelig inlooppunt met uitnodigend activiteitenaanbod Het wijksteunpunt functioneert als een laagdrempelig inlooppunt waar mensen dagelijks of wekelijks over de vloer komen voor de gezelligheid en/of voor verschillende activiteiten en/of voorzieningen. De samenwerking van partners en vrijwilligers/burgers in combinatie met het aanbieden van een uitnodigend activiteitenaanbod in het wijksteunpunt werkt laagdrempelig en leidt tot een eerdere signalering en daaruit voortvloeiend eerdere dienstverlening. • Preventie & signalering Door middel van het organiseren van zorg en ondersteuning in het wijksteunpunt kunnen door samenwerkende partners (gemeente, professionele partners en hulpverleners, vrijwilligers en andere burgers) problemen als vereenzaming, lichamelijke/geestelijke achteruitgang in een vroeg stadium gesignaleerd worden en indien mogelijk voorkomen worden. • Info & Advies De Voerendaalse burgers kunnen met hun zorgvragen in de wijksteunpunten terecht. Zowel de vrijwilligers als de professionals staan burgers op een adequate manier bij en leiden de (ondersteunings)probleem of vraag door indien nodig. In het wijksteunpunt houden verschillende partners regelmatig spreekuur. In de komende 2 jaar zullen we onderzoeken of de info en advies functie verbreed kan worden met andere terreinen, zoals gemeentelijke dienstverlening, duurzaamheid etc. • Matchen van vraag en aanbod op het vlak van vrijwillige inzet Het wijksteunpunt is een plek waar mensen iets komen halen, maar waar mensen ook iets komen brengen door bijvoorbeeld het doen van vrijwilligerswerk bij activiteiten. Mensen kunnen behalve het zelf organiseren Uitvoeringsprogramma sociaal domein 2016 en 2017

19

van of meehelpen aan een activiteit in het wijksteunpunt zelf ook gebruik maken van de vrijwilligerscentrale. • Algemene voorzieningen De wijksteunpunten beschikken over verschillende algemene (zorg)voorzieningen waar mensen gebruik van kunnen maken (bijvoorbeeld het buurtteam, mantelzorgondersteuning, buurtbus). Uitvoeringsmodel Wijksteunpunten in Voerendaal Voerendaal bestaat uit verschillende dorpskernen, deze kernen hebben hun eigen kenmerken en identiteit. Het wijksteunpunt moet dus ook voor iedere kern op maat ontwikkeld worden en afgestemd worden op bestaande structuren. Het voornemen is om de Wijksteunpunten verder door te ontwikkelen in 2016 en 2017 als centrale uitvoeringsplek en ontmoetingsplaats. Onderstaande functies met de beschreven doelen zouden onderdeel kunnen uitmaken van het “Wijksteunpunt XL variant” gevestigd in de kern Voerendaal-Kunrade. In de kernen Ubachsberg, Klimmen en Ransdaal wordt een WSP in een kleinere opzet gerealiseerd afgestemd op de behoefte en wensen van de kernen. Functies Wijksteunpunt Functie Inloop jong en oud/huiskamer inclusief activiteitenprogramma

Inloop GGZ

Inloop Mantelzorgondersteuning

Inloop/dagbesteding kwetsbare inwoners

Professionele ontmoetingsplaats voor de versterking van de ketensamenwerking Bibliotheek

Informatieverstrekking

Aanmeldpunt voor functies, zoals: - Buurtteam - Buurtbus

Doel  Ontmoeting  Vroegsignalering  Activering, stimulering en ontplooiing  Participatie  Lichte advisering en doorverwijzing Vroegsignalering en professionele ondersteuning voor kwetsbare inwoners met een GGZ achtergrond. Ontmoeting, ondersteuning en educatie voor mantelzorgers. Daarnaast signalering van overbelasting of dreigende overbelasting. Verschillende doelgroepen naast elkaar onder begeleiding (in plaats van/ in combinatie met) dagbesteding/begeleiding als individuele voorziening) Onderling overleg en spreekuren en contact met de vrijwilligers en andere professionals 

Ter beschikking stellen van kennis en informatie  Ontwikkeling en educatie  Bevorderen van lezen en kennismaken met literatuur  Organiseren van ontmoeting en debat  Kennismaken met kunst en cultuur Inwoners ontvangen informatie over veel uiteenlopende thema’s, zoals duurzaamheid, Wmo, etc. Inwoners hebben één duidelijke plek voor alle aanmeldingen van sociale functies.


20

Pop up Geboortewinkel - Welkomwinkel - Duurzaamheidwinkel - Ruilwinkel Verbindingsplek voor verenigingen, ondernemers en andere inwoners

Matching mantelzorgondersteuning en cliëntondersteuning Vrijwilligerscentrale en talentenbank

Inzet talenten vanuit project Talent werkt

Jeugd/Jongeren Kindermiddag Huiswerkbegeleiding Ouders Graffiti muur Jong en oud projecten

Ruimte waar tijdelijke sociale winkelfunctie en/of expositieruimte vervuld kan worden.

Verenigingen, ondernemers en inwoners ondernemen maatschappelijke activiteiten in de samenleving en zoeken actief verbinding met het WSP Coördinatiepunt voor bemiddeling van zorgvrijwilligers Coördinatiepunt – informatievoorziening en advies voor matching vraag en aanbod op het gebied vrijwilligersinzet Buddy-achtige activiteiten/ sociaal buurtteam / respijtzorgvragen (uitjes etc, zorg vrijwilligers)

Vanuit het wijksteunpunt mede invulling geven aan de pedagogische civil society. Elkaar ondersteunen bij het opvoeden en opgroeien. Ruimte voor ontmoeten en activiteiten jongeren

Andere collectieve/voorliggende voorzieningen Repair café Activiteiten in een prettige sfeer en laagdrempelig voor iedereen die tevens de Respijtvoorzieningen functie van voorliggende voorziening kunnen Activiteiten en workshops vanuit hebben. zorgaanbieders, zoals de cursus Vergroten van de zelfredzaamheid. zelfmanagement vanuit Cicero Vrijwilligersacademie, workshops/ cursussen gegeven door vrijwilligers, zoals kook, klus, taal, opvoeding, laag geletterdheid, ICT ICT centrum voor vragen en ondersteuning met computer, ipad, smartphone etc. Taalclub taaleducatie voor anderstaligen Sociale moestuin Groente en fruit verbouwen door kinderen vanuit het onderwijs Groente en fruit verbouwen vanuit Talent werkt Zelf geoogste groente en fruit gebruiken voor het bereiden van maaltijden in het wijksteunpunt

Bevorderen van gezond gedrag en kennis over gezonde voeding (zie ook 1.1) Versterken van participatie, arbeidsfit maken van inwoners voor de arbeidsmarkt, waarbij een zinvolle dagbesteding wordt geboden Gezonde voeding voor kook en eetactiviteiten in de WSP beschikbaar krijgen en gezond koken ook in relatie met bevorderen van een gezonde leefstijl (zie ook 1.1)

Wijksteunpunt Voerendaal-Kunrade Het Wijksteunpunt Voerendaal-Kunrade bevindt zich momenteel in het Kunderhoes. Het WSP bestaat uit een Huiskamer waar men terecht kan met vragen, voor een luisterend oor, of een gezellig praatje. Daarnaast bestaat er de mogelijkheid om gezamenlijk te lunchen, hiervoor betaalt men wel een kleine eigen bijdrage. Naast de Huiskamer vinden er ook maandelijks activiteiten plaats waar de inwoners zich voor kunnen opgeven en aan kunnen deelnemen. Alle activiteiten worden georganiseerd vanuit een wens en behoefte Uitvoeringsprogramma sociaal domein 2016 en 2017

21

van de inwoners van Voerendaal en in het kader van actief burgerschap. We sluiten zoveel mogelijk aan bij de talenten en de passies van de Voerendaalse burgers. Er worden lezingen gehouden, trainingen en workshop gegeven zoals kooklessen, een kluscursus en taallessen. Om laaggeletterdheid te verminderen, is er een taalclub ingericht die Nederlandse lessen verzorgt van Niveau F1 tot NT2. De workshops en lessen worden gegeven door de vrijwilligers en gaan we verbinden met de Talentenbank van Talent Werkt. Verder zijn er iedere maand bijeenkomsten in het kader van mantelzorgondersteuning. Door de uitbreiding van het activiteiten- en cursusaanbod in het WSP en het feit dat er gebruik moet worden gemaakt van één grote ruimte is de ruimte in het Kunderhoes niet geschikt voor een volwaardig WSP. Hiervoor moet er sprake zijn van een warme huiskamer en verschillende ruimtes waar vertrouwelijke gesprekken gevoerd kunnen worden en verschillende activiteiten gelijktijdig kunnen plaatsvinden. Met een nieuwe locatie voor het WSP zullen de mogelijkheden uitbreiden en kunnen ook andere doelgroepen gebruik gaan maken van het WSP (zie functie-overzicht hierboven). Om de ingezette doorontwikkeling te kunnen realiseren gaat de voorkeur uit naar een WSP XL variant zoals bovenstaand beschreven op de locatie Groene Kruisgebouw.

WSP Voerendaal/Kunrade In 2016 ligt de focus op de doorontwikkeling van dit wijksteunpunt inclusief de verhuizing naar de nieuwe locatie. Activiteit

Termijn


Inhoudelijke vorm en werkwijze bepalen doorontwikkeling XL variant

1e kwartaal 2016

Josien Tillmanns

Activiteitenaanbod ontwikkelen

1e kwartaal 2016

Linda Frints/Josien Tillmanns

Werven en ondersteuning vrijwilligers

2016 en 2017

Josien Tillmanns

Overall coördinatie WSP

2016 en 2017

Josien Tillmanns

Kennisniveau en expertise vrijwilligers bevorderen

2016 en 2017

Josien Tillmanns

Informele zorgaanbieders betrekken bij wijksteunpunt

2016 en 2017

Josien Tillmanns

Contacten tussen vrijwilligers en professionals 2016 en 2017 bevorderen

Josien Tillmanns/Kim Voorjans/Tamara Arets

Integreren mantelzorgondersteuning

2016 en 2017

Josien Tillmanns/ Kim Voorjans

Communicatie

2016 en 2017

Josien Tillmanns/Margreeth van der Heijde

Wijksteunpunt Klimmen Het Wijksteunpunt Klimmen bevindt zich momenteel in woonzorgcomplex de Linde. Het WSP bestaat vooralsnog uit een balie (bemand door vrijwilligers) waar inwoners met vragen over wonen, zorg en welzijn terecht kunnen en waar dagelijks ook een professional aanwezig is, zoals de Wmo-consulent en Meander maatschappelijk werk. Daarnaast is er ook wekelijks iemand van de vrijwilligerscentrale en de huurcommissie. Alle aanvragen in de gemeente Voerendaal voor het Buurtteam en de Buurtbus worden via de vrijwilligers van de balie doorgeleid. Daarnaast kan men er terecht voor een kopje koffie / thee en een luisterend oor, of gewoon even een gezellig gesprek. Tevens worden er door Cicero activiteiten georganiseerd waar bezoekers van het WSP ook welkom zijn. Doordat we hier niet beschikken over een eigen ruimte voor activiteiten en dus ook geen eigen activiteitenaanbod kunnen aanbieden, zal het WSP verhuizen naar een nieuwe locatie. Uit de inventarisatie van de wensen en behoeften van de inwoners uit Klimmen blijkt uitbreiding van het WSP noodzakelijk. Het WSP verhuist naar de ruimte van de bibliotheek. Deze ruimte zal samen gebruikt gaan worden door de bibliotheek en het WSP Klimmen. Zolang deze ruimte nog niet operationeel is zal de balie gevestigd blijven in het woonzorgcomplex de Linde en zal een gezellige huiskamer worden gestart vanaf januari in het gemeenschapshuis Op d’r Plats. Uitvoeringsprogramma sociaal domein 2016 en 2017

22

WSP Klimmen In 2016 ligt de focus op de doorontwikkeling van dit wijksteunpunt inclusief de verhuizing naar de nieuwe locatie. Activiteit

Termijn


Inventarisatie van verdere wensen en behoeften van de inwoners van Klimmen in het WSP

1e

kwartaal 2016

Josien Tillmanns

Inhoudelijke vorm en werkwijze bepalen van het WSP

1e kwartaal 2016

Josien Tillmanns

Opening van de nieuwe locatie en nieuwe functies

1e kwartaal 2016

Josien Tillmanns

Coördinatie WSP

2016 en 2017

Josien Tillmanns

Evaluatie en bijstelling WSP Klimmen

4e

kwartaal 2016 4e kwartaal 2017

Josien Tillmanns

Activiteitenaanbod ontwikkelen

1e kwartaal 2016 1e kwartaal 2017


Coördinatie, werving en ondersteuning vrijwilligers

2016 en 2017

Josien Tillmanns

Kennisniveau en expertise vrijwilligers bevorderen

2016 en 2017

Josien Tillmanns

Contacten tussen vrijwilligers en professionals bevorderen

2016 en 2017


Informele zorgaanbieders betrekken bij wijksteunpunt

2016 en 2017

Josien Tillmanns/Kim Voorjans

Communicatie

2016 en 2017

Josien Tillmanns en Margreeth van der Heijde

Wijksteunpunt Ransdaal WSP Ransdaal is per 25 november geopend en gevestigd in 't Wouves. De opzet van het WSP Ransdaal zal anders zijn dan in Klimmen en in Voerendaal-Kunrade, omdat er nauw zal worden samengewerkt met de dagopvang van Meander. Meander verleent 2 dagdelen per week dagopvang in 't Wouves voor inwoners met een indicatie. Ontmoeting zal centraal staan in het WSP en daarnaast kan men hier terecht voor informatie en advies en activiteiten aansluitend bij de wensen en behoeften van de inwoners. Tijdens de openingstijden zijn ook regelmatig professionals aanwezig zoals de Wmo-consulent en Meander maatschappelijk werk. WSP Ransdaal In 2016 en 2017 ligt de focus op de doorontwikkeling van dit wijksteunpunt in samenwerking met Meander. Activiteit Evaluatie en doorontwikkelen van de inhoudelijke vorm en werkwijze m.b.v. vrijwilligers WSP Ransdaal Coördinatie WSP en de vrijwilligers Activiteitenaanbod ontwikkelen i.s.m. verenigingen Kennisniveau en expertise vrijwilligers bevorderen Informele zorgaanbieders betrekken bij

Termijn 1e kwartaal 2016 4e kwartaal 2016 4e kwartaal 2017 2016 en 2017 2016 en 2017

Ambtelijk verantwoordelijk Josien Tillmanns

2016 en 2017

Josien Tillmanns Linda Frints en Josien Tillmanns Josien Tillmanns

2016 en 2017

Josien Tillmanns/Kim


23

wijksteunpunt Contacten tussen vrijwilligers en professionals bevorderen Communicatie

2016 en 2017 2016 en 2017

Voorjans Josien Tillmanns/Kim Voorjans/Tamara Arets Josien Tillmanns/Margreeth van der Heijde

Wijksteunpunt Ubachsberg Op dit moment is er nog geen WSP in Ubachsberg. Dit krijgt zitting in de nog te bouwen MFC te Ubachsberg. Desalniettemin is er een werkgroep via van het leefbaarheidsproject Ubachsberg ontstaan die actief is met het leggen van verbindingen tussen de verschillende (doel)groepen in Ubachsberg. De aanleiding hiervoor is het stimuleren van de samenwerking en contacten teneinde een goede basis te creëren voor de samenwerking binnen o.a. de multifunctionele accommodatie. De werkgroep zal een trekkersrol gaan vervullen bij het WSP in Ubachsberg. Dit heeft al tot concrete activiteiten geleid vooruitlopend op het WSP, zoals het opstarten van een ICT scholingsaanbod, cursusaanbod zelfmanagement etc. Ontmoeting zal centraal staan in het nieuw te realiseren WSP, en daarnaast kan men hier terecht voor informatie en advies en activiteiten (gericht op de wensen en behoeften van de inwoners). WSP Ubachsberg In 2016 ligt de focus op het programma van eisen en wensen m.b.t WSP i.s.m. de inwoners van Ubachsberg Activiteit Termijn Ambtelijk verantwoordelijk Inventarisatie van wensen en behoeften van 1e en 2e kwartaal 2016 Josien Tillmanns de inwoners van Ubachsberg i.r.t. WSP Inhoudelijke vorm en werkwijze bepalen 2e kwartaal 2016 Josien Tillmanns m.b.v. de werkgroep, stichtingsbestuur MFC en andere betrokkenen uit de kern Concept opzet en plan van aanpak WSP 3e kwartaal 2016 Josien Tillmanns Opening en start WSP (inclusief inrichting 4e kwartaal 2016/1e Josien Tillmanns nieuwe locatie) kwartaal 2017 Coördinatie WSP en vrijwilligers 2017 Josien Tillmanns Activiteitenaanbod ontwikkelen i.s.m. 2017 Linda Frints/Josien Tillmanns verenigingen Uitbreiden dienstenaanbod 2017 Josien Tillmanns Werven vrijwilligers, betrekken informele 2017 Josien Tillmanns zorgpartners (incl. vrijwilligersorganisaties) Communicatie 4e kwartaal 2016 en 2017 Josien Tillmanns/Margreeth van der Heijde Partners / uitvoerders Alle partners actief in het sociale domein kunnen op de één of andere manier betrokken zijn bij de WSP’s, dus formele en informele zorgaanbieders, verenigingen, vrijwilligers etc. Communicatieplan  De communicatie over en van de wijksteunpunten verloopt via verschillende informatie- en communicatiekanalen (flyers, website, Magazine, parochieblaadje, Onder Ons, weekblad Parkstad, etc).  Er wordt een beroep gedaan op de partners van de wijksteunpunten en van het wijkteam om de doelstelling, de activiteiten en de voorzieningen vanuit de wijksteunpunten onder de aandacht bij partners en burgers te brengen.  Burgers die een indicatie krijgen voor een collectieve voorziening (bijv. scootmobielpool) of specifieke doelgroepen waarvoor een voorziening wordt gecreëerd (zoals buurtteam, vervoersvoorziening) worden persoonlijk door de gemeente op de hoogte gebracht van de mogelijkheden en werkwijze. Kosten/middelen  Verwacht wordt een kostenpost van € 15.000 voor de opening en oprichting van de twee in 2016Uitvoeringsprogramma sociaal domein 2016 en 2017

24





2017 te openen wijksteunpunten in Klimmen en Ubachsberg uit de reserve Sociaal Domein De kosten voor “WSP XL variant” zijn op dit moment nog niet bekend. Hier wordt separaat een plan voor ontwikkeld. De kosten voor huur van de WSP-ruimten, het activiteitenbudget van alle wijksteunpunten en de onkostenvergoeding van vrijwilligers wordt geschat op € 20.000,- per jaar en wordt gedekt uit het budget uitvoeringsprogramma Sociaal Domein.

Mogelijke risico's Het wijksteunpunt is een samenwerking van de gemeente, haar ketenpartners, maar ook van burgers, verenigingen en ondernemers uit de kern. Om het wijksteunpunt te laten slagen in haar doelstelling zal van alle betrokkenen een grote inspanning noodzakelijk zijn. Vanuit de gemeente wordt zoveel mogelijk geprobeerd om de andere partijen te motiveren, faciliteren en enthousiasmeren. Ook geven wij zoveel mogelijk het goede voorbeeld door activiteiten te organiseren, voorzieningen te creëren en hierbij zoveel mogelijk anderen te betrekken. Maar uiteindelijk is het slagen van het wijksteunpunt toch in grote mate mede afhankelijk van de inspanningen van alle partijen samen. Op dit moment zijn er 40 vrijwilligers actief binnen de WSP-en. De coördinatie en inzet van vrijwilligers is zeer intensief. Vrijwilligers worden geschoold en ondersteund. Desalniettemin is de grote afhankelijkheid van de vrijwilligers kwetsbaar en hier moet rekening mee gehouden worden bij de uitwerking van de plannen en de verwachting ten aanzien van de te behalen resultaten. Het slagen van wijksteunpunten hangt ook af van hoe inwoners zich uitgenodigd voelen het wijksteunpunt te bezoeken voor informatie en advies, ontmoeting, activiteiten of vrijwilligerswerk. Hierom is het belangrijk om de ontwikkeling van WSP's goed te laten aansluiten bij de wensen en behoeften van de verschillende kernen. Succesvolle wijksteunpunten vragen om een flexibele huisvesting, waar zowel groepsactiviteiten als individuele gesprekken mogelijk zijn. Een warme huiskamer, groepsruimte, cursusruimte, spreekkamer en keuken zijn nodig om laagdrempeligheid en een warme ontvangst te bieden. Door de ervaring van de afgelopen periode is duidelijk geworden dat deze voorwaarden wel degelijk gerealiseerd moeten worden om wijksteunpunten door te ontwikkelen. Nieuwe huisvesting of aanpassing van huisvesting brengt extra kosten met zich mee.


25

2.2. Talent Werkt Aanleiding Naar aanleiding van Groen Talent Werkt (de “pilot groen”) heeft de raad in december 2014 besloten dat op basis van de opgedane ervaringen wordt doorontwikkeld naar een breder “Werkbedrijf”. Deze ontwikkeling krijgt gestalte binnen het brede programma Talent Werkt Voerendaal. Talent Werkt is dé paraplu voor alle initiatieven in Voerendaal waardoor mensen met talenten meer kansen krijgen om mee te doen in de samenleving. Het gaat hierbij niet alleen om werk, maar ook om vrijwilligerswerk en het organiseren van en deelnemen aan tal van activiteiten in de verschillende kernen.

Doelstelling Met het programma versterken we het sociaal domein Voerendaal zichtbaar door werkzaamheden te creëren voor vrijwilligers en werkzoekenden, aansluitend op behoeften in de samenleving. Dit doen we samen met het Wijksteunpunt, ondernemers, Vrijwilligerscentrale en alle andere denkbare partners. Doelen die we met het programma willen realiseren zijn:  Werkzoekenden met een uitkering ondersteunen om te gaan werken bij de gemeente, een Wijksteunpunt, een ondernemer of een vereniging, om actief te zijn, zich te ontwikkelen, ervaring op te doen en waar mogelijk kansen te vergroten op eigen inkomen en uitstroom uit de uitkeringssituatie.  Medewerkers van de gemeente, werkgevers, maatschappelijke organisaties, verenigingen en inwoners zijn zich bewust(er) van de gedeelde maatschappelijke verantwoordelijkheid om mensen met een beperking (bijzondere talenten) een kans te geven, zijn nieuwsgierig naar ervaringen en mogelijkheden en dragen hun steentje bij.  Werkgevers onderschrijven de gezamenlijke verantwoordelijk voor het realiseren van de banenafspraak c.q. quotumwet en denken met de gemeente en ISD Kompas mee hoe we dit in Voerendaal kunnen realiseren.  De medewerkers Buitendienst ontwikkelen zich en worden daarin getraind. Bovendien wordt de aansturing en begeleiding van medewerkers versterkt (''van vakdeskundige naar begeleider''). De gemeente behandelt alle medewerkers gelijkwaardig en benut hun mogelijkheden.  We verbreden de inzet van WSW-ers en werkzoekenden Participatiewet binnen de gemeente Voerendaal naar andere afdelingen en met ondernemers samen ook naar inzet buiten de gemeentelijke organisatie. Activiteiten en Planning De Fasen 1 en 2 zijn inmiddels afgerond. In Fase 1 lag het accent op het bestendigen van de aanpak in het groen tot reguliere werkwijze. De werkwijze in het groen is nu een reguliere werkwijze, het team sw-medewerkers is eind 2014 uitgebreid en werkzoekenden van Kompas zijn aan het team Groen toegevoegd. Van begin 2016 tot oktober 2016 loopt een intensief trainingsprogramma voor het team Groen waarmee wordt gewerkt aan o.a. empowerment, coachend begeleiden en coachend leidinggeven. Voor deze trainingen, het ontwikkelen van een ontwikkelings-meetinstrument en een toolbox voor werkgevers heeft gemeente Voerendaal subsidie toegekend gekregen van het A&O fonds. Fase 2 betreft de verkenning van de structuur van en samenwerking binnen Talent Werkt. Talent Werkt is een netwerksamenwerking. Het programma Talent Werkt is een verzameling van verschillende projecten, bestaande en nieuwe. In het programma denken en werken allerlei mensen mee over kansen: niet alleen ambtenaren en raadsleden, ook ondernemers, werkzoekenden, vrijwilligers, inwoners, verenigingen en maatschappelijke organisaties. Samen kijken zij welke kansen uitgewerkt kunnen worden in een project. Het programma Talent Werkt, werkt met een actieteam dat regelmatig bij elkaar komt, met betrokken mensen die hun talenten en ook hun netwerk voor het programma inzetten. Daarnaast zijn er bijeenkomsten, groot en klein, om ideeën te bedenken en uit te werken en om ervaringen en kennis te delen en elkaar te inspireren. Het actieteam ziet veel kansen, bijvoorbeeld door inzet van mensen voor diensten van wijksteunpunten. Nieuwe of bestaande initiatieven en activiteiten, waar inwoners behoefte aan hebben en die de gemeente niet, niet meer of niet alleen kan organiseren. We zien ook mogelijkheden voor samenwerking van en met ondernemers, de Voerendalers bij uitstek voor het ontdekken van kansen en zien van talenten. Hoewel Uitvoeringsprogramma sociaal domein 2016 en 2017

26

hierboven is genoemd dat fase 2 is afgerond, blijven we doorlopend aandacht besteden aan het verkennen van samenwerkingsmogelijkheden en zien we de structuur van Talent Werkt vooral als volgend en afhankelijk van samenwerking. Initiatieven In 2015 zijn twee brede Werkateliers (netwerkbijeenkomsten) georganiseerd waar is nagedacht over initiatieven die de moeite waard zijn om op te pakken/uit te proberen. Een greep uit de projecten welke tot uitvoering zijn gebracht of nog in ontwikkeling zijn: - De buurtbus, bestuurd door werkzoekenden welke ouderen naar activiteiten in het wijksteunpunt vervoeren. - De werkgeverscampagne bedoeld om werkgevers te stimuleren werkzoekende een kans te geven en positieve beeldvorming m.b.t. de doelgroep positief te beïnvloeden. - Het werkgeverskoffer, een tool met instrumenten ter ondersteuning van werkgevers bij het bieden van kansen aan werkzoekenden. - Ondernemers bundelen krachten, het mede organiseren van ondersteuning voor het MKB. - De sociale moestuin, gelinkt aan het wijksteunpunt, tevens als participatie- en ontmoetingsplek. - De Talentenbank waar vraag en aanbod m.b.t. vrijwilligerswerk wordt gebundeld en gematcht. - Te ontwikkelen project rondom doorbreken eenzaamheid. - Te ontwikkelen project rondom veiligheid. De projecten worden ontwikkeld in nauwe samenwerking met de wijksteunpunten en met behulp van inzet van vrijwilligers, stagiairs en werkzoekenden, ook in de projectorganisatie.

Fase 3 uitrol 2016 en 2017

Uitrol bovengenoemde initiatieven vanuit de werkateliers.

Jan 2016-juni 2016

Aanhaken vullen vacature MKB (relatie WSP-PSL) Aanhaken Was- en strijkservice Aanhaken werkbedrijf bij huishoudelijke hulp “huishoudelijk klussenteam”/sociaal buurtteam Aanhaken buurtteam

Juli 2016-dec 2016

Ondersteuning van verenigingen Ontwikkeling samenwerking (onderwijs/uitzendbureaus/MKB, scholen → conciërges)

Jan 2017-juli 2017

“Ondersteuningsteam” voor MKB, verenigingen (administratief, ICT,...)

Doorlopend

Aansluiting bij gemeentelijke projecten

Partners / uitvoerders We maken gebruik van bestaande structuren en brengen verschillende partners bij elkaar. We maken gebruik van talenten welke personen en organisaties te bieden hebben. Samen weten we meer en kunnen we meer, merken we al in de praktijk. Partners met wie we al samenwerken zijn Voerendaalse ondernemers, werkzoekenden, vrijwilligers, de vrijwilligerscentrale, ISD Kompas GR Wozl, het Werkgeversservicepunt Parkstad Limburg, de wijksteunpunten, uitzendbureaus etc. Er wordt constant gewerkt aan uitbreiding van dit netwerk. Communicatieplan Met het netwerk wordt gericht gecommuniceerd d.m.v. nieuwsbrieven. Verder wordt gebruik gemaakt van de eigen facebookpagina, en alle communicatiekanalen van de gemeente (website, magazine, facebook gemeente).

Kosten/middelen Kosten die worden gemaakt voor netwerkactiviteiten en deelprojecten kunnen worden gedekt uit het budget Uitvoeringsprogramma sociaal domein 2016 en 2017

27

uitvoeringsprogramma Sociaal Domein. We reserveren hiervoor een bedrag van € 15.000,- Tijdelijke inhuur voor projectondersteuning bij het programma Talent Werkt (tot 1 juli 2016) wordt uit de reserve Sociaal Domein. De aanpak van het openbaar groen (Groen Talent Werkt) is in de begroting opgenomen onder het programma Openbare Ruimte, product Werkbedrijf.

Risico's Een risico is dat projecten onvoldoende door partners en vrijwilligers worden opgepakt of overgenomen en daardoor moet de nodige ambtelijke capaciteit beschikbaar zijn/blijven. Om dit risico te voorkomen wordt telkens bekeken welke partners projecten mee kunnen trekken dan wel uitvoeren. Ook is aanvullende projectondersteuning ingezet. We zullen echter telkens goed moeten kijken naar het werk dat projecten met zich meebrengen in relatie tot de ambtelijke capaciteit.


28

2.3 Ondersteuning van vrijwilligers Aanleiding Vrijwillige inzet is voor de gemeente Voerendaal niet meer weg te denken uit de samenleving, als vorm van maatschappelijk participatie, maar ook om inwoners extra zorg en ondersteuning te bieden. Daarbij zijn onderlinge hulp van mensen en het versterken van de eigen verantwoordelijkheid en zelfredzaamheid belangrijke pijlers geworden in de samenleving. In Voerendaal is de bereidwilligheid om zich vrijwillig in te zetten hoog afgezet tegen het landelijke gemiddelde. Door de intrinsieke motivatie van deze vrijwilligers en het zelf organiserend vermogen van organisaties, levert het vrijwilligerswerk een krachtige bijdrage aan leefbaarheid, zorg en welzijn in de Voerendaalse samenleving. Aan vrijwillige inzet wordt steeds meer betekenissen toegeschreven: het is onbetaalde arbeid, een uiting van betrokkenheid en idealen van mensen, een manier om maatschappelijk mee te doen, maar ook de kracht van burgers om zaken met & voor elkaar te regelen. Dit gaat echter niet vanzelf. Om de betrokkenheid en de inzet van burgers in stand te houden en te versterken is blijvende ondersteuning van het vrijwilligerswerk noodzakelijk. Het steeds grotere appel op de vrijwillige inzet van de burgers stelt nieuwe én extra eisen aan de ondersteuning van vrijwilligers.

Doelstelling • Adequate ondersteuning van vrijwilligers • Doorontwikkeling ondersteuningsprogramma/plan van aanpak gericht op het werven, coördineren en versterken van de vrijwilligers van de Wijksteunpunten en alle vrijwilligers actief in Voerendaal • Doorontwikkeling vrijwilligersbemiddeling en -ondersteuning in samenwerking met de Vrijwilligerscentrale Alcander • Waarderen van zorgvrijwilligers in het kader van de internationale vrijwilligersdag

Activiteiten en Planning Activiteit

Termijn


Voortzetting Vrijwilligerscentrale met de diensten: werving, bemiddeling, informatie, advies, PR en belangenbehartiging i.s.m. Alcander

2016 en 2017

Josien Tillmanns

Intervisie bijeenkomsten 1x per 6 weken i.s.m. Meander Maatschappelijk Werk

2016 en 2017

Josien Tillmanns

Ondersteuning op maat voor de vrijwilligers i.s.m. Meander Maatschappelijk Werk

2016 en 2017

Josien Tillmanns

Regionale Scholingsaanbod Vrijwilligers i.s.m. regionale Vrijwilligerscentrales Parkstad

2016 en 2017

Josien Tillmanns

Training- en ondersteuningsprogramma zorgvrijwilligers i.s.m. Ruggesteun, MEE, toegangsteam en eventueel andere partners

2016 en 2017


Training- en ondersteuningsprogramma vrijwilligers Wijksteunpunten i.s.m. Meander Maatschappelijk Werk

2e kwartaal en 4e kwartaal 2016 en 2017

Josien Tillmanns

Waarderingsactiviteiten vrijwilligers Wijksteunpunten

2e kwartaal en 4e kwartaal 2016 en 2017

Josien Tillmanns

Waarderingsactiviteit voor de zorgvrijwilligers in Voerendaal (zoals de vrijwilligersdag)

4e kwartaal 2016 en 2017 Linda Frints


29

Partners / uitvoerders De Vrijwilligerscentrale van Alcander biedt vrijwilligersbemiddeling en –ondersteuning aan potentiële vrijwilligers en vrijwilligersorganisaties in nauwe samenwerking met de verenigingsondersteuner. Ondersteuning gericht op persoonlijke effectiviteit van vrijwilligers wordt via Meander maatschappelijk Werk en Ruggesteun georganiseerd. Communicatieplan De communicatie betreffende de vrijwilligersbemiddeling en –ondersteuning via Alcander is opgenomen in een apart communicatieplan waarbij gebruik wordt gemaakt een regionale nieuwsbrief, Radio Parkstad, via de communicatie van de Wijksteunpunten, via de website van de gemeente, Facebookpagina Hart voor Voerendaal, digitale en fysieke verspreiding van flyers en programmaposters, algemene folders en Magazine.

Kosten/middelen Kosten voor het inzetten van de vrijwilligerscentrale van Alcander bedragen € 14.500 per jaar deze komen ten lasten van het budget uitvoeringsprogramma Sociaal Domein. De subsidie voor Stichting Ruggesteun is opgenomen bij de kostenraming voor cliëntondersteuning. De onkostenvergoeding voor de vrijwilligers zijn opgenomen bij de kosteninschatting van de wijksteunpunten (zie 2.1). Voor de deskundigheidsbevordering van de vrijwilligers wordt rekening gehouden met een bedrag van € 4.000 per jaar. Jaarlijks wordt rekening gehouden met een budget van € 2.000, - voor waarderingsactiviteiten voor vrijwilligers en € 5.000 voor het organiseren van een vrijwilligersdag (uitvoeringsprogramma Sociaal Domein).

Risico's De aanpak is maatwerk dat wil zeggen dat de vrijwilligers als geen ander weten welke persoonlijke ondersteuning zij nodig hebben om hun werk als vrijwilliger te kunnen blijven doen. Dit kan leiden tot onverwachte vragen/uitkomsten waarmee de gemeente dient om te gaan


30

2.4 Open Club Aanleiding Vanuit de samenleving is het initiatief ontstaan om voor de kernen Ransdaal en Klimmen te komen tot een Open Club, na de initiatieffase is door veel betrokken partners uit Klimmen en Ransdaal de ambitieuze intentie uitgesproken om samen te komen tot deze Open Club voor deze 2 kernen. Een Open Club is een club met een divers aanbod, waar alle inwoners kunnen komen en participeren, zonder lid te zijn van een specifieke vereniging binnen deze Open Club. Hierbij is door de betrokken partners een voorkeursvariant aangegeven waarbij verschillende organisaties en voorzieningen op het gebied van onderwijs en sport samen gaan in een nieuwe accommodatie. Het combineren van deze organisaties en voorzieningen heeft ruimtelijke en fysieke consequenties die verder uitgewerkt moeten worden. Deze fase start vanaf 2016 als definitiefase. Parallel hieraan loopt het uitwerken van het maatschappelijk concept. Het maatschappelijk concept beschrijft het nut en noodzaak van deze voorziening in de Klimmense en Ransdaalse samenleving. Voor welke doelgroepen biedt de Open Club welke activiteiten. Het maatschappelijk concept heeft ook oog voor de plek van de voorziening in de samenleving en dus ook voor de consequenties van het verplaatsen van voorzieningen. Het maatschappelijke concept is concreet, ambitieus en inspirerend. Hierdoor draagt het bij aan het enthousiasme van inwoners en projectgroepleden en geeft het alle betrokkenen een concreet doel om naar toe te werken. Met het gezamenlijke doel voor ogen is het ook makkelijker om te komen tot gezamenlijk afstemming en soms over het eigen club of organisatie belang heen te stappen als dit bijdraagt aan het realiseren van het algemene doel. Doelstelling 

Realisatie van een Open Club voor de kernen Ransdaal en Klimmen met grote betrokkenheid en inbreng van inwoners, verenigingen, maatschappelijke partners en ondernemers met als doel verbinding tussen verenigingen, onderwijs en andere maatschappelijke organisaties aanbrengen waardoor deze maatschappelijke functies elkaar versterken.


Termijn


In kaart brengen van de maatschappelijke 1e en 2e kwartaal 2016 component van een Open Club en realisatie van een inhoudelijk plan

Extern procesbegeleider/Miriam van Ooijen

Starten met een aantal onderzoeken, zoals inmeten 1e en 2e kwartaal 2016 van het terrein, locatieanalyse, beleidsscan, quickscan archeologie, quickscan bodem, quickscan water, quickscan milieucontouren en externe veiligheid, quickscan flora en fauna, ruimtelijk programma van eisen, ruimtelijk ontwerp, voorlopig en definitief ontwerp, stichtingskostenraming.

Erik Wolters

Planvorming


Erik Wolters

Besluitvorming over definitieve plan

1e kwartaal 2017

Erik Wolters

Aanbesteding

2e kwartaal 2017

Erik Wolters

Realisatie nieuwbouw en aanleg van het park

2017

Erik Wolters

Partners / uitvoerders Inwoners, verenigingen, ondernemers, maatschappelijke partners, Innovo en scholen van Klimmen en Ransdaal, extern procesbegeleider, Huis voor de Sport en verschillende afdelingen binnen de gemeente.


31

Communicatieplan Het project vraagt heldere en duidelijke communicatielijnen. Deze zullen in eerste instantie gericht zijn op het verkrijgen van draagvlak, invulling van een gezamenlijk concept en het versterken van het gemeenschappelijke teamgevoel. Verder in het proces zal de communicatie meer gericht worden op informeren over voortgang, overlast tijdens de bouw ed. In de laatste fase zal de communicatie vooral gericht zijn op het informeren over de functies en de pr van de Open Club. Tijdens het gehele proces blijft het onderling goed informeren en iedereen betrekken bij de ontwikkelingen het belangrijkste aandachtspunt.

Kosten/middelen Pas als het definitieve plan gereed is, is er zicht op de totale kosten voor de realisatie van de Open Club. Voor de definitiefase wordt rekening gehouden met de kosten voor een externe procesbegeleider en het inschakelen van een externe partij voor de voorbereidingsonderzoeken.

Risico's Het is een groot en omvangrijk project, met een enorme maatschappelijke en financiële impact. Bij dit project zijn veel partijen betrokken en spelen veel verschillende belangen. Daarnaast vraagt het veel samenwerking van verschillende disciplines in het gemeentehuis. Dit maakt dat samenwerking, draagvlak en afstemming tot de kritische succesfactoren behoren. Hier moet vanaf het begin van het project zeer veel aandacht naar uit gaan.


32

2.5 MFC Ubachsberg Aanleiding In de raadsvergadering van januari 2014 heeft de raad besloten krediet beschikbaar te stellen voor de realisatie van een centrumfunctie in de kern Ubachsberg in de vorm van een MFC. Voor de uitwerking van dit project werden 3 werkgroepen samengesteld die zich richten op: 1. Bouwkundige zaken en fysieke verbinding tussen de fanfarezaal, ouderensoos, peuterspeelzaal en basisschool. 2. Het oprichten van een stichting ten behoeve van het beheer en de exploitatie inclusief het opstellen van een begroting. 3. Het verbinden van verschillende doelgroepen en verenigingen. In de raadsvergadering van juni 2015 heeft de raad het voorstel met de keuze voor het voorkeursscenario bekrachtigd en het definitieve krediet hiervoor vastgesteld. Doelstelling De leefbaarheid in de kern Ubachsberg versterken waarbij specifieke aandacht is voor de ontwikkelingen binnen het sociale domein.


Termijn


Programma van wensen en eisen van gebruikers en mogelijk toekomstige gebruikers vertalen naar een ontwerp.

1e kwartaal 2016

Erik Wolters/bouwpartner

Definitieve begroting

2e kwartaal 2016

Erik Wolters

Opstellen bestek, gunning

2e

kwartaal 2016

Erik Wolters

Realisatie

3e

kwartaal 2016

Erik Wolters

Partners / uitvoerders • Verenigingen Ubachsberg • Stichtingsbestuur MFC • Werkgroepen: gebouw, exploitatie en verbindingen leggen • Ouderensoos in relatie tot wijksteunpunt en als gebruiker van MFC • Basisschool • Peuterspeelzaal • Bouwpartner Communicatieplan Er vindt regelmatig overleg en afstemming plaats met de verschillende werkgroepen. Wanneer de plannen meer concreet zijn, worden de inwoners van Ubachsberg door middel van informatieavonden geïnformeerd over het project, de doelstellingen, de voortgang en de oplevering. Kosten/middelen Voor de uitvoering van het project is € 880.000,- beschikbaar gesteld (inclusief werving fanfarezaal ad. € 50.000). Risico's Wanneer de kosten van het ontwerp aanzienlijk hoger zijn dan het krediet en eventuele aanvullende subsidies, moeten concessies aan het ontwerp worden gedaan hetgeen van invloed kan zijn op verschillende aspecten waaronder: uitstraling, beleving, multifunctionaliteit en gebruik. Vooralsnog is dit echter niet aan de orde. Uitvoeringsprogramma sociaal domein 2016 en 2017

33

2.6 initiatief vanuit de samenleving Aanleiding Voerendaal heeft burgerkracht en burgerverantwoordelijkheid hoog in het vaandel, daarbij streven we naar de ontwikkeling waarbij de verwachting van de overheid die voor alle problemen oplossingen kan bieden afneemt en de verwachtingen ten aanzien van de oplossingen die burgers kunnen bieden toeneemt. Burgers dienen hierbij uitgenodigd en uitgedaagd te worden om zelf initiatief te nemen in hun leefomgeving. Actief burgerschap is een proces dat begint bij burgers die verantwoordelijkheid nemen voor hun eigen leefomgeving en die daardoor dé grote kracht naast overheid en bedrijfsleven zijn. Dit vraagt om een andere houding van ons als gemeente: de rol van handhaver en autoriteit verschuift meer naar een rol van facilitator, die vanuit een positieve grondhouding initiatieven ondersteunt. Daarom ontwikkelen we binnen het gemeentehuis een interne ondersteuningsstructuur, waardoor initiatieven op adequate wijze worden gefaciliteerd en ondersteund. Als gemeente inspireren, faciliteren en ondersteunen we initiatieven vanuit de samenleving. We hebben het over de brede maatschappelijke ontwikkeling waarbij alle mogelijke initiatieven en ideeën vanuit de samenleving ontstaan en niet alleen over het formele burgerinitiatief. De gemeente dient het goede voorbeeld te geven en als gelijkwaardige partner het dialoog aan te gaan. Anders doen leidt tot anders denken. De interne ondersteuningsstructuur is gericht op:  Wegnemen van bureaucratische belemmeringen  Beschikbaar stellen van professionele ondersteuning  Beschikbaar stellen van het activiteitensubsidie  Fysieke ruimte ter beschikking stellen in het WSP  Open attitude voor initiatieven en deze waarderen Initiatief vanuit verenigingen Burgers organiseren zichzelf veelal in verenigingsverband. Denk dan aan de reguliere sporten cultuurverenigingen. Een bijzondere categorie vormen de buurtverenigingen. Zij zijn een belangrijke schakel bij het vertalen van maatschappelijke ontwikkelingen naar bewoners en vice versa. Zij kunnen ook een rol vervullen bij de fysieke en sociale leefbaarheid in de kernen. Steeds vaker nemen vrijwilligers(organisaties)/verenigingen publieke taken over en bedenken ze nieuwe vormen van dienstverlening voor hun gemeenschap. Burgerinitiatief Een burgerinitiatief is een activiteit van burgers die; uit ideële beweging ontstaat, u it eigen beweging wordt ontplooid, een meerwaarde heeft voor de gemeenschap en in het publieke domein ontstaat. Buurtgericht werken De eerste stap naar een bewonersgestuurde wijkontwikkeling is een gezamenlijke zoektocht naar kansen en mogelijkheden via het leggen van contact en creëren van betrokkenheid. Voelen burgers betrokkenheid, dan komen ze in actie: initiatief en verantwoordelijkheid nemen wordt eenvoudiger als inwoners eigenaar zijn van een ontwikkeling of probleem. Dit willen we als gemeente stimuleren, ondersteunen en versterken. De Voerendaalse aanpak, bij de pilot in Kunrade, heeft van meet af aan ingespeeld op de betrokkenheid van de actieve burgers die zich voor een beperkte tijdspanne en voor een concreet doel met andere inwoners van Voerendaal willen verbinden om te werken aan de knelpunten en wensen van de bewoners van de buurt met als doel het vergroten van de leefbaarheid en het vergroten van de sociale cohesie naar aanleiding van de uitkomsten van het leefbaarheidsonderzoek. Deze laagdrempelige aanpak is er op gericht om burgers uit te nodigen en om ze in beweging te laten komen. Bij deze pilot gericht op inwoners gestuurde wijkontwikkeling is een combi van buurtgericht werken en burgerinitiatieven aan de orde. Dit heeft geleid tot het concreet oppakken en uitwerken van 3 initiatieven. In 2016 en 2017 zullen we de ervaringen van de pilot Hart voor Kunrade die in 2015 plaatsgevonden hebben naar de andere kernen en initiatieven verbreden.


34

Doelstelling • Versterken van leefbaarheid en vitaliteit in de kernen •

Versterken van de zelfredzaamheid en mogelijkheden om langer thuis te blijven wonen

•

Versterken van saamhorigheid en betrokkenheid op elkaar

•

Als afgeleide hiervan een duurzaam en betaalbaar voorzieningenniveau in stand houden in de hele gemeente voor alle inwoners voor alle domeinen.

Subdoelen hierbij zijn:    

Het bevorderen van de sociale betrokkenheid en medeverantwoordelijkheid bij de wijk/buurt en haar bewoners, bewoners onderling en tussen bewoners en de gemeente. Bevorderen van goede communicatie, samenwerking en afstemming tussen gemeente, bewoners, buurt- en vrijwilligersorganisaties/verenigingen, met daarbij in acht genomen dat we gelijkwaardige partners zijn van elkaar. Het stimuleren van de ontwikkeling van initiatieven vanuit verenigingen, inwoners en andere betrokkenen. Versterken van onze eigen rol door het ontwikkelen van de interne ondersteuningsstructuur door coaching en ontwikkeling.


Termijn


Aan de slag met buurtverenigingen. Vanuit het draagvlak dat in 2015 is gecreëerd, wordt voortgebouwd en ingespeeld op het stimuleren en ontwikkelen van initiatieven (zie ook 2.7)

2016 en 2017

Linda Frints

Uitzetten Buurtpreventie-app met buurtverenigingen

2016

Linda Frints

Initiatieven vanuit Hart voor Kunrade verder begeleiden en ontplooien.

1e kwartaal 2016

Josien Tillmanns

Gedeelde ambities en passies in de kern Ubachsberg inventariseren en bundelen (dit ook in samenhang met voorbereidingen WSP Ubachsberg zie ook 2.1).

2e kwartaal 2016

Josien Tillmanns

Betrekken van actieve sleutelfiguren met een brede achterban kern Ubachsberg

2e kwartaal 2016

Josien Tillmanns

Inrichten denktank/platform Ubachsberg

3e kwartaal 2016

Josien Tillmanns

Plan van Aanpak Passie-ontbijt/High Tea /Netwerkborrel kern Ubachsberg opstellen en voorbereidingen uitvoeren.

3e

kwartaal 2016

Josien Tillmanns

Organiseren en uitvoeren Passie-ontbijt/ High Tea/Netwerkborrel samen met de denktank/platform kern Ubachsberg

4e kwartaal 2016

Josien Tillmanns

Gedeelde ambities en passies in de kern Ubachsberg inventariseren en bundelen.

4e kwartaal 2016

Josien Tillmanns

Evaluatie pilot Passie-ontbijt/ High Tea/Netwerkborrel 1e kwartaal 2017 kern Ubachsberg

Josien Tillmanns

Faciliteren en coachen initiatieven voortkomend uit het passie-ontbijt/ High Tea/Netwerkborrel kern Ubachsberg

Vanaf 1e kwartaal 2017

Josien Tillmanns

Signaleren van potentieel aan burgerinitiatieven

2016 en 2017

Allen/Josien Tillmanns


35

Faciliteren en coachen van burgerinitiatieven

2016 en 2017


Uitdragen succesvolle burgerinitiatieven

2016 en 2017


Stimuleren burgers tot burgerinitiatief

2016 en 2017


Coordinatie schouwen in de kernen

2016 en 2017

Josien Tillmanns/Dominic Neven

Vergelijkbare initiatieven pilot kernen Kunrade & Ubachsberg in de kern Klimmen en Voerendaal opzetten

2017

Josien Tillmanns

Partners / uitvoerders • Burgers • Verenigingen • Buurtverenigingen • Ondernemers • Partners in Wijksteunpunten • Vrijwilligers van de Wijksteunpunten • Bezoekers Wijksteunpunten • Gemeente • Wijkagenten Communicatieplan De communicatie maakt onderdeel uit van de totale communicatie over de herinrichting van het sociale domein. Over het signaleren, stimuleren en succesverhalen van burgerinitiatieven zal specifiek gecommuniceerd worden via verschillende kanalen.

Kosten/middelen Voor het uitvoeren van dit deelplan zijn kosten nodig voor het organiseren van de buurtgerichte aanpak. Deze worden geraamd op € 5.000 in 2016 en € 10.000 in 2017. Deze komen ten laste van het budget uitvoeringsprogramma Sociaal Domein. Daarnaast kunnen burgers voor hun initiatief subsidie aanvragen uit het activiteitenbudget. Risico's Dit plan heeft geen risico, maar wel een kritische succesfactor. De mate waarin deze aanpak al dan niet succesvol is en aansluit bij de behoeften en wensen van de burgers in de verschillende kernen is afhankelijk van de initiatieven die hiertoe worden genomen en de bereidheid die er is om hieraan (vrijwillig) mee te werken.


36

2.7 Versterking verenigingsleven Aanleiding In het licht van de maatschappelijke ontwikkelingen is het verenigingsleven van onschatbare waarde in onze gemeenschap. Betrokken zijn bij een vereniging is ontspannen en draagt bij aan het welbevinden. Het is fijn om samen te sporten, te musiceren, te ontmoeten en te ontwikkelen. Het verenigingsleven is van grote waarde voor de leefbaarheid en sociale cohesie en levert ook een maatschappelijke bijdrage op het gebied van zorg en ondersteuning. De verenigingen vormen de oren en ogen van de gemeenschap en een belangrijk netwerk. Om nu en in de toekomst een sterk verenigingsleven in onze gemeente te behouden zetten we in op de ondersteuning van verenigingen door een verenigingsondersteuner en subsidiebeleid. In de notitie toekomstbestendig verenigingsleven beschrijven we de wijze waarop deze ondersteuning georganiseerd wordt. Doelstelling Sterk en toekomstbestendig verenigingsleven in onze gemeente, waarbij de verenigingen gezamenlijk naar de kansen en mogelijkheden zoeken binnen de maatschappelijke ontwikkelingen. Hiertoe zet de gemeente verenigingsondersteuning in met de volgende effecten voor verenigingen: - In gezamenlijkheid problematiek/vragen kunnen aanpakken, waarbij de verenigingsondersteuner een gelijkwaardige (sparrings)partner is en goed weet wat er leeft en speelt. - Een vast aanspreekpunt hebben binnen de gemeente. - Meer verbindingen kunnen leggen met andere verenigingen, organisaties en de gemeente. - Gefaciliteerd en geïnspireerd worden, naar behoefte. Activiteiten en Planning Activiteit

Termijn


Themagerelateerde bijeenkomsten met de buurtverenigingen (2 keer per jaar)

2e kwartaal en 3e kwartaal Linda Frints 2016 en 2017

Themagerelateerde bijeenkomsten met verenigingen 2016 en 2017 algemeen (2 keer per jaar of naar behoefte verenigingen).

Linda Frints

Verbinding leggen tussen verenigingen en Wijksteun- 2016 en 2017 punten (gehele jaar door)


Activiteitensubsidie: advies, ondersteuning, inspireren nieuwe activiteiten en/of doorontwikkeling van huidige activiteiten

4e Kwartaal 2016 en 2017 Linda Frints

Organisatie Vrijwilligersdag Informele zorgvrijwilligers 4e kwartaal 2016 en 2017 Linda Frints Vraaggerichte ondersteuning van verenigingen

2016 en 2017

Linda Frints

Doorontwikkeling subsidiebeleid op basis van feedback van de verenigingen

2016 en 2017

Linda Frints

Zomerfestival/Burgemeester Strous Cultuurprijs: cul- 1e en 2e kwartaal 2016 tureel festival dat met en door de culturele verenigingen wordt georganiseerd (juni 2016)

Partners / uitvoerders Verenigingen, bibliotheek, Wijksteunpunten, Vrijwilligerscentrale Uitvoeringsprogramma sociaal domein 2016 en 2017

37

Linda Frints

Communicatieplan  Nieuwsbrief  Persoonlijke afspraken  Website  Social Media kanalen  Magazine  Persberichten Kosten/middelen In principe zijn er bij de uitvoering van de werkzaamheden van de verenigingsondersteuner geen financiële middelen nodig. Indien er vanuit de versterkings- en stimuleringsactiviteiten van de verenigingsondersteuning extra activiteiten ontstaan is hiervoor de activiteitensubsidie beschikbaar. Voor het organiseren van het zomerfestival is een bedrag van € 25.000,- gereserveerd. Risico's Een risico is dat de adoptiefase niet bereikt wordt. De verenigingsondersteuner legt steeds de nadruk op het feit dat het initiatief bij de verenigingen ligt en dat de verenigingsondersteuner ondersteunt, faciliteert, verbindingen legt en inspireert. Bij een groot gedeelte werkt deze aanpak goed, echter, het blijkt ook dat sommige verenigingen dit lastig vinden en zich (te) afhankelijk opstellen. Er moet voor gewaakt worden dat verenigingen niet te veel blijven leunen op de verenigingsondersteuning.


38

2.8 Doorontwikkeling bibliotheekwerk Aanleiding Op 1 januari 2015 is de Wet stelsel openbare bibliotheekvoorzieningen (Wsob) van kracht geworden. Deze wet neemt openbare bibliotheekvoorzieningen die onderling verbonden zijn als uitgangspunt. De wet bepaalt dat de lokale bibliotheken, de provinciale ondersteuningsinstellingen en de Koninklijke Bibliotheek (KB), voor wat betreft haar taak tot het in stand houden van de landelijke digitale bibliotheek, één netwerk vormen van openbare bibliotheekvoorzieningen. Om relevant te blijven in de toekomst moet de bibliotheeksector zich vernieuwen, aanwezig zijn in het digitale domein en aansluiting vinden bij digitale media. Er is discussie over die toekomst, over de meerwaarde van de fysieke bibliotheek en het tijdperk van ontlezing en digitalisering. Door de samenloop van de WsoB, de ontwikkelingen in het Sociaal Domein en de wens meer rendement uit het bibliotheekwerk te halen, heeft Gemeente Voerendaal de keuze gemaakt het huidige bibliotheekwerk tegen het licht te houden en te onderzoeken waar de kansen en mogelijkheden liggen om de (maatschappelijke) rol van de bibliotheek te verbreden en haar effectiever in te zetten. Hierbij wordt de verankering van de bibliotheek en samenwerking met andere samenwerkingspartners binnen de gemeenschap als uitgangspunt genomen. Doelstelling  Een lokale bibliotheek die een duidelijke plek heeft binnen de gemeenschap en waarin de kosten in verhouding staan met de baten.  De bibliotheek vervult een rol om maatschappelijke opgaven aan te pakken, zoals de bestrijding van laaggeletterdheid en leesbevordering. Deze maatschappelijke taken worden toegevoegd aan de bibliotheek als aantrekkelijke voorziening voor inwoners en bezoekers van gemeente Voerendaal.  Bij het herorganiseren van de bibliotheek gaan we uit van behoefte en betrokkenheid van de inwoners van de gemeente. Het is noodzakelijk om uit te gaan van wat er al is en het leggen van slimme verbindingen (Bibliotheek koppelen aan andere maatschappelijke voorzieningen binnen de gemeente). Activiteiten en Planning Activiteit

Termijn


Notitie bibliotheekwerk richting toekomst gelet op de 1e en 2e kwartaal 2016 opgaven in het sociale domein en daaraan gekoppeld een uitvoeringsplan in samenwerking met het bibliotheekwerk opstellen.

Linda Frints

Integratie Bibliotheek gecombineerd met de WSP’s Voerendaal-Kunrade en Klimmen

2016 en 2017

Linda Frints

Verhuizing jeugdcollectie Klimmen naar Basisschool


Linda Frints

Implementatie van bibliotheekbeleid/uitwerken van nieuwe functies

2016 en 2017

Linda Frints

Partners / uitvoerders Bibliotheek Voerendaal, vrijwilligerscentrale, wijksteunpunten en de Voerendaalse basisscholen Communicatieplan In de eerste fase vindt de communicatie plaats tussen bibliotheek, gemeente en andere kernpartners. Deze communicatie is gericht op het verkrijgen van draagvlak en een gezamenlijke visie en plan van aanpak. Daarnaast zal een behoeftepeiling plaats moeten vinden onder inwoners en gebruikers van de huidige bibliotheek via verschillende kanalen.


39

Kosten/middelen Jaarlijks ontvang de bibliotheek een bedrag ad. € 230.000,-

Risico's Bibliotheekwerk is een klassieke discipline, dit betekent dat voor de verandering van deze functie aandacht besteed moet worden aan de acceptatie en het verwerven van draagvlak voor de vernieuwing bij inwoners en de medewerkers (professionals en vrijwilligers) van de bibliotheek. Er moet dus rekening gehouden met het tempo waarin de nieuwe ontwikkelingen plaats kunnen vinden. Hierbij is het belangrijk dat de bibliotheek zich voldoende betrokken voelt en er een gedeelde visie ontstaat. Wanneer de bibliotheek en het WSP samen 1 nieuwe organisatie gaan vormen is het belangrijk om ook aandacht te besteden aan teambuilding.


40

Kernthema 3

PASSENDE HULP EN ONDERSTEUNING ALS DAT NODIG IS 3.1 3.1.1 3.1.2 3.1.3 3.1.4 3.1.5

Inzet Passende hulp en ondersteuning Netwerkoverleg Sociaal Domein Doorontwikkeling toegangsteam jeugdhulp en Wmo Implementatie procescoördinatie / Versterking van de ketensamenwerking Transformatie en innovatie inzet passende hulp De Uitvoeringsorganisatie

3.2 3.3 3.4 3.5 3.6

Monitoring en sturing in het sociale domein Doorontwikkeling maatschappelijk werk Clientondersteuning in Voerendaal Inkoop Wmo: een nieuwe bekostigingswijze Mantelzorgondersteuning


41

3.1. Inzet passende hulp en ondersteuning 3.1.1. Netwerkoverleg Sociaal Domein Aanleiding De gemeente Voerendaal kent sinds 2013 een Sociaal Wijkteam. Dit team bestaat uit de consulenten Wmo, de procescoördinator Sociaal Domein en een aantal partners van de gemeente Voerendaal, zoals Meander Maatschappelijk Diensten, Kompas en Meander Thuiszorg. Binnen het sociaal wijkteam worden casussen besproken vanuit de invalshoeken van de verschillende partners met als doel te komen tot een gezamenlijk plan van aanpak. In 2015 is ingezet op de doorontwikkeling van het Sociaal Wijkteam door het organiseren van teambuilding, het invoeren van methodieken voor het bespreken van casussen, het bevorderen van de deskundigheid rondom 1Gezin 1Plan 1Regisseur en de Zelfredzaamheid-matrix en het organiseren van diverse inspiratiebijeenkomsten. In Voerendaal blijft het Sociaal Wijkteam vooral een netwerkoverleg waarin het aantal casussen dat wordt besproken laag blijft. Deelnemers geven aan dat zij vooral behoefte hebben aan momenten om elkaar te zien, te netwerken en eventuele informatie uit te wisselen. Omdat de naam Sociaal Wijkteam een ander beeld oproept, namelijk meer een team met een spreekuur waar je voor alle vragen op het gebied van zorg en welzijn kunt binnen lopen, en de behoefte binnen Voerendaal anders lijkt te zijn, wordt gekozen om i.p.v. het wijkteam in te zetten op Netwerkoverleg Sociaal Domein. Dit netwerkoverleg zullen we verder doorontwikkelen. Eind 2015 zijn al wat stappen in deze richting gezet door het toevoegen van het Netwerkoverleg Overlast van de Woningstichting en de Politie aan het overleg van het Sociaal Wijkteam. In 2016 zullen verdere stappen worden gezet. Doelstelling



Informatie uitwisselen, thema’s bespreken rondom de drie decentralisaties, casuïstiek overleggen, deskundigheid bevorderen maar vooral elkaar ontmoeten en leren kennen met als doel hulp en ondersteuning verbeteren.


Termijn


Organiseren van maandelijkse bijeenkomsten voor 2016 en 2017 het Netwerkoverleg Sociaal Domein met ruimte voor:  Netwerken  Informatie-uitwisseling  Thema’s 3D  Casuïstiek  Deskundigheidsbevordering

Tamara Arets

Opstellen van een convenant / privacyprotocol voor het Netwerkoverleg Sociaal Domein

Begin 2016

Tamara Arets

Het aansluiten van nieuwe partners op het Netwerkoverleg Sociaal Domein

2016 en 2017

Tamara Arets

Partners / uitvoerders  Consulenten Wmo en Jeugd van de gemeente Voerendaal;  Algemeen Maatschappelijk Werk Voerendaal; Uitvoeringsprogramma sociaal domein 2016 en 2017

42

       

Cicero; Meander Thuiszorg; Mondriaan; ISD Kompas Huisartsen; Woningstichting; Politie; Partners rondom jeugd, zoals onderwijs en jeugdgezondheidszorg.

Communicatieplan De communicatie met de partners van het Netwerkoverleg Sociaal Domein verloopt via procescoördinator Sociaal Domein. Zij vormt de verbindende schakel. Binnen het netwerkoverleg worden verschillende werkvormen aangewend om thema’s te bespreken en deskundigheid te bevorderen. Indien het thema hierom vraagt, sluit het toegangsteam jeugd aan op dit overleg. Ook andere partners op het gebied van jeugd kunnen indien nodig aansluiten. Voor deze groep worden echter ook aparte netwerkoverleggen georganiseerd. Kosten/middelen Middelen voor deskundigheidsbevordering en sprekers in verband met thema’s en facilitering van vergaderingen (ruimte en lunch) . Hiervoor wordt rekening gehouden met een budget van € 2.000 ten laste van het budget Uitvoeringsprogramma Sociaal Domein.

Risico's Het is van belang om voldoende draagvlak te krijgen en te behouden voor een dergelijk netwerkoverleg, met andere woorden, men moet de meerwaarde (blijven) ervaren. Dit betekent dat er voldoende interessant aanbod moet zijn voor alle partners binnen het Sociaal Domein. Deelname aan het netwerkoverleg kan door interne drukte onder druk komen te staan.


43

3.1.2 Doorontwikkelen Toegangsteams Jeugd en Wmo Aanleiding Gemeente Voerendaal kent 2 zogenaamde Toegangsteams, teams die vanuit hun deskundigheid het proces van de inzet van passende hulp voor Voerendaalse inwoners begeleiden. Toegangsteam Jeugd Begin 2015 heeft de gemeente Voerendaal in het kader van de transitie jeugdhulp een Toegangsteam Jeugd opgericht. Dit toegangsteam bestaat uit consulenten Jeugd en Gezin van de gemeente Voerendaal, de procescoördinator en maatschappelijk werkers van het Algemeen Maatschappelijk Werk Voerendaal. Dit team behandelt alle meldingen en aanvragen voor individuele voorzieningen jeugd. Dit team heeft in de loop van 2015 een grote ontwikkeling doorgemaakt. Er staat een echt team, waarin goed wordt samengewerkt. Ook wordt er gezamenlijk goed afgewogen welke voorzieningen er al dan niet worden toegekend. Gezien de bulk aan nieuwe werkzaamheden, zeker in verband met de herindicaties van alle overgangscliënten en de bulk aan informatie die de transitie met zich mee heeft gebracht, is er weinig ruimte geweest voor transformatie binnen de individuele casussen. Dit is een aandachtspunt voor 2016 en verder. De eigen kracht en het sociaal netwerk van ouders en jeugdigen dienen meer te worden aangesproken. De medewerkers van het team hebben handvatten nodig om hiermee aan de slag te kunnen gaan. Er wordt gedacht aan een training op het gebied van sociale netwerkstrategieën (zie ook 3.1.4). Toegangsteam Wmo De gemeente heeft niet alleen de jeugd als een nieuwe doelgroep binnen gekregen, maar ook de Wmo kent nieuwe doelgroepen op het gebied van begeleiding en dagbesteding. In de loop van het jaar, is er behoefte ontstaan aan meer afstemming tussen de consulenten Wmo. Daarom is er een toegangsoverleg Wmo gestart. Hieraan nemen de consulenten Wmo, de procescoördinator Sociaal Domein en de beleidsadviseur Wmo deel. Ook in dit overleg wordt gezamenlijk afgewogen welke voorzieningen al dan niet worden toegekend en ook de transformatie vraagt hier nog aandacht. Daarnaast is het werken met 1Gezin 1Plan 1Regisseur binnen de Wmo vooralsnog geen gemeengoed, omdat dit voor de “oude Wmo doelgroep” vaak geen meerwaarde had. Vooral de nieuwe doelgroepen van de Wmo hebben vaak problemen op meerdere gebieden. Een breed plan van aanpak en meer casemanagement is wenselijk. In 2016 en verder zal hiervoor aandacht zijn. De toegangsteams Jeugd en Wmo dienen daarnaast meer op elkaar aan te sluiten. De wijze van het beoordelen van voorzieningen is grotendeels hetzelfde. Er kan veel van elkaar worden geleerd. In dat kader kan tevens gedacht worden aan het uitwisselen van ervaringen met consulenten Jeugd en Wmo van andere gemeenten. Daarnaast hebben we te maken met cliënten die vanaf hun 18e levensjaar niet meer onder de Jeugdwet vallen maar onder de Wmo, Participatiewet, of zelfs nog overgaan naar andere wetten. We zullen moeten zorgen voor een vloeiende overgang voor deze inwoners. Dit kan alleen maar als de consulenten integraal samenwerken (binnen 1Gezin 1Plan 1Regisseur). Tenslotte dient er een goed netwerk te zijn rondom de Toegangsteams Jeugd en Wmo. Hierin wordt deels voorzien door het Netwerkoverleg Sociaal Domein. Er zal echter meer samenwerking moeten worden gezocht met de zorgaanbieders waarvoor een individuele voorziening wordt afgegeven (zie ook 3.1.3) Doelstelling    

Het doorontwikkelen van de Toegangsteams Jeugd en Wmo op het gebied van transformatie en in het bijzonder thema’s als eigen kracht, sociaal netwerk en innovatieve arrangementen ontwikkelen, door het aanbieden van een deskundigheidsbevordering. Het organiseren van gezamenlijke overleggen tussen de toegangsteams Jeugd en Wmo zowel binnen als buiten de gemeente Voerendaal met als doel van elkaar te leren. Een werkwijze ontwikkelen rondom de overgang van een 18-jarige vanuit Jeugdwet naar de Wmo met als doel een vloeiende overgang. Het optimaliseren en beschrijven van de werkprocessen rondom Jeugd en Wmo en wenselijke verbeteringen doorvoeren in Zorgned. Uitvoeringsprogramma sociaal domein 2016 en 2017

44


Termijn


Het organiseren van wekelijkse overleggen van de Toegangsteam Jeugd en Wmo (afzonderlijk)

2016 en 2017

Tamara Arets

Het organiseren van gezamenlijke overleggen van de Toegangsteams Jeugd en Wmo rondom specifieke thema’s, twee keer per jaar

2016 en 2017

Tamara Arets

Het organiseren van werkbezoeken aan consulenten 2016 en 2017 jeugd en Wmo van andere gemeenten, twee keer per jaar

Tamara Arets

Het organiseren van de training rondom sociale netwerkstrategieën (zie ook 3.1.4)

Tamara Arets

Voorjaar 2016

Een werkwijze ontwikkelen rondom de overgang van Begin 2016 een 18-jarige vanuit Jeugdwet naar de Wmo en andere wetten

Kim Voorjans, Miriam van Ooijen en Tamara Arets

Beschrijven van werkprocessen op het gebied van Jeugd en Wmo, verbeteringen doorvoeren in registratiesysteem Zorgned en verdere implementatie van de module Rondom

Tamara Arets


Partners / uitvoerders  Consultenten Wmo en Jeugd van de gemeente Voerendaal;  Algemeen Maatschappelijk Werk;  Andere gemeenten;  Netwerkoverleg Sociaal Domein;  Zorgaanbieders. Communicatieplan De medewerkers van de toegangsteams zijn bereikbaar via Het Wmo-loket en het CJG. De gemeente communiceert actief over de inzet van passende hulp via Wmo-loket en CJG. De procescoördinator sociaal domein is de verbindende schakel tussen de teams. De afstemming met inwoners, gezinnen, zorgaanbieders en andere betrokkenen gebeurt zoveel mogelijk via ronde tafeloverleggen en in directe afstemming. Kosten/middelen De kosten voor de Sonestratraining worden opgenomen in 3.1.4. Aan de inzet van de toegangsteams zijn verder geen kosten verbonden. Risico's De transformatie staat onder druk als het aantal meldingen en aanvragen toeneemt. Er moet voldoende ruimte gecreëerd worden voor diepgang en deskundigheidsbevordering.


45

3.1.3 Implementatie procescoördinatie / Versterken van de ketensamenwerking Aanleiding Procescoördinatie richt zich vooral op het verbeteren van de samenwerking tussen hulpverleners en instanties, zodat er integraal, efficiënter en meer oplossingsgericht wordt gewerkt binnen het sociaal domein. Tot nu toe is de aandacht vooral op het interne proces gericht geweest, op het ontwikkelen van de toegang Jeugd, het Sociaal Wijkteam (vanaf nu Netwerkoverleg Sociaal Domein), het implementeren van 1Gezin 1Plan 1Regisseur en de Zelfredzaamheid-matrix en het inrichten van het registratiesysteem Zorgned. Hoewel op deze gebieden nog veel dient te gebeuren, komt er meer ruimte om te investeren in een nog verder gevorderde ketensamenwerking. Hierbij moet vooral gedacht worden aan de samenwerking met de zorgaanbieders die de individuele voorzieningen uitvoeren. Hier is veel te behalen op het gebied van innovatie, transformatie en de implementatie van 1Gezin 1Plan 1Regisseur. Er wordt bijvoorbeeld nog teveel in producten gedacht en te weinig gekeken naar hetgeen de cliënt / het gezin nodig heeft. Er is maatwerk nodig. Om deze samenwerking te bevorderen is het noodzakelijk om met deze zorgaanbieders in overleg te treden en de visie van de gemeente Voerendaal over te dragen. Daarnaast is er aandacht nodig voor de verbinding tussen het zogenaamde lokale veld, Veilig Thuis en het Veiligheidshuis. Door de transities lijkt het steeds minder duidelijk wat deze organisaties voor het lokale veld kunnen betekenen en lijkt er ook steeds meer overlap op te treden in doelgroepen en werkzaamheden. Hierbij wordt samenwerking met de regio van belang geacht. Doelstelling

 

 

Het borgen van de implementatie van 1Gezin 1Plan 1Regisseur binnen het Sociaal Domein van de gemeente Voerendaal door het regelmatig aanbieden van workshops / deskundigheidsbevordering. Het overdragen van de visie van de gemeente Voerendaal en het bevorderen van de implementatie van 1Gezin 1Plan 1Regisseur naar de zorgaanbieders van de individuele voorzieningen, bijvoorbeeld door het organiseren van netwerkbijeenkomsten en het afleggen van individuele bezoeken. Het zorgdragen voor een goede verbinding tussen het lokale veld, Veilig Thuis en het Veiligheidshuis. Het zorgdragen voor een optimaal digitaal berichtenverkeer van het Gegevensknooppunt en de Collectieve Routeervoorziening.


Termijn


Het organiseren van workshops rondom 1Gezin 1Plan 1Regisseur, minstens twee keer per jaar

2016 en 2017

Tamara Arets

Het verbeteren van de samenwerking met zorgaanbieder van individuele voorzieningen

2016 en 2017

Kim Voorjans, Miriam van Ooijen en Tamara Arets

Verbinden van lokale veld, Veilig Thuis en Veiligheidshuis

1e helft 2016

Tamara Arets

Digitale ketensamenwerking optimaliseren door het Begin 2016 berichtenverkeer via het Gegevensknooppunt (GGK) en de Collectieve Routeervoorziening (Corv)

Partners / uitvoerders  Toegangsteams Jeugd en Wmo;  Netwerkoverleg Sociaal Domein;  Zorgaanbieders. Uitvoeringsprogramma sociaal domein 2016 en 2017

46

Tamara Arets

Communicatieplan Workshops diverse werkvormen. Individuele werkbezoeken maar ook bijwonen en/of organiseren van netwerkbijeenkomsten.

Kosten/middelen Voor de facilitering van de workshops en netwerkoverleggen wordt rekening gehouden met een bedrag van € 500, - ten laste van het budget Uitvoeringsprogramma Sociaal Domein. Risico's Om te komen tot efficiënte en effectieve ketensamenwerking zijn we afhankelijk van de medewerking van veel verschillende partijen. Deze samenwerking wordt extra moeilijk gemaakt door de inkoop van zorg op een grotere schaal, waardoor we rekening moeten houden met de afspraken die in een groter verband worden gemaakt, bijvoorbeeld in de dienstverleningsovereenkomsten en ontwikkeltafels. Dit leidt niet altijd tot een soepel samenwerkingsproces.


47

3.1.4 Transformatie en innovatie inzet passende hulp Aanleiding Eén van de grote opgaven in het sociale domein is het vorm en inhoud geven aan de transformatie en innovatie. Een omslag in cultuur, denken en handelen op het gebied van zorg en welzijn. De kern van de transformatie is vraaggericht te werk gaan, geen standaardoplossingen bieden, maar echt maatwerk. We gaan samen met onze inwoners op zoek naar wat iemand echt nodig heeft en welke oplossingen hiervoor mogelijk zijn. De oplossingen zijn niet standaard en vragen creativiteit en innovatiekracht. Bij voorkeur worden oplossingen geboden vanuit eigen kracht of het eigen netwerk of bijvoorbeeld als informele zorg. Professionele zorg kan als aanvulling hierop geboden worden, het adagium hierbij is zo licht als mogelijk en zwaar als nodig. Dit vraagt een andere werkwijze voor zorgaanbieders, hulpverleners en consulenten, maar vraagt ook om een omslag in de samenleving. We gaan er vanuit dat niet alle problemen opgelost kunnen en hoeven worden door dure en professionele inzet. Dit vraagt een andere instelling van burgers en hulpverleners. Voor de implementatie van de transformatie wordt apart en transformatieplan ontwikkeld; Focus op transformatie: 10 stappen naar verandering. Doelstelling • • • • •

In alle zorgplannen zijn elementen van transformatie herkenbaar (eigen kracht, inzet netwerk, netwerk versterking, innovatief aanbod etc.). In het zorgaanbod worden meer maatwerkoplossingen geboden en deze worden gemonitord. Samen met zorgpartners worden innovatieve mogelijkheden verkend en uitgeprobeerd. Medewerkers zijn in staat om inwoners met zorgvragen op een nadere manier te benaderen en meer gebruik te maken van eigen kracht. Een andere wijze van bekostiging wordt voorbereid en zo mogelijk ingevoerd, waardoor het toepassen van maatwerkoplossingen extra gestimuleerd wordt.


Termijn


Realisatie transformatieplan: Focus op transformatie: 1e kwartaal 2016 10 stappen naar verandering

Miriam van Ooijen

Implementatie van het transformatieplan

2016 en 2017

Miriam van Ooijen

Voorbereiden van andere wijze van bekostiging (zie ook 3.5)

2016

Kim Voorjans en Miriam van Ooijen

Training Sonestra voor medewerkers van de toegangsteams en implementatie van de methodiek

1e en 2e kwartaal 2016 (training) 2016 en 2017 (implementatie)

Tamara Arets

Transformatie en innovatie bij zorgaanbieders stimuleren door versterking van het partnerschap, zorgvernieuwing (van aanbodgericht naar vraaggericht) en implementatie uitgangspunten coördinatie van zorg.

2016 en 2017

Kim Voorjans en Miriam van Ooijen

Partners / uitvoerders Zorgaanbieders Partners in het voorliggende veld


48

Communicatieplan De hele omslag in de samenleving vraagt een zeer zorgvuldige communicatie. Hierbij zijn er een aantal kernboodschappen van belang:  Goede zorg ook voor de toekomst mogelijk en betaalbaar houden.  We kijken niet naar het probleem, maar naar mogelijkheden, dit vatten we breed op, dus ook met hulp vanuit het netwerk.  Maatwerk betekent ook dat er geen recht op zorg meer is, maar een compensatieplicht er ontstaat verschil tussen inwoners, de hele omslag heeft veel te maken met omgaan met verschillen.  Voor inwoners die zorg nodig hebben, blijft zorg beschikbaar. Deze kernboodschappen moeten in zoveel mogelijk communicatie-uitingen terugkomen op veel verschillende manieren en door alle partners in de zorg. Het is belangrijk dat de gemeente hier steeds aandacht aan blijft schenken. Kosten/middelen De basistraining Sonestra kost € 7.000 per cursusgroep van 18 deelnemers. Deze kosten worden ten laste gebracht van het budget uitvoeringsprogramma Sociaal Domein. Om kosten te besparen kunnen we nagaan of de training samen met een collega gemeente gegeven kan worden. Voor 2017 zou er sprake zijn van een vervolgcursus, dit is in de vorm van supervisie en gaat om een bedrag van € 3.000.

Risico's Om de gewenste transformatie te krijgen moet geïnvesteerd worden in een sterk voorliggend veld, leefbaarheid en preventie, terwijl nog niet duidelijk of de beoogde transformatie ook bereikt gaat worden en daadwerkelijk minder zwaardere zorg nodig is. Hierdoor kan sprake zijn van dubbele kosten (investering en zorgkosten). Het lukken van de transformatie is afhankelijk van de adoptie door partners en burgers. Het laten slagen van deze transformatie zal veel tijd kosten. Het doorvoeren van innovatie in het aanbod van zorgaanbieders brengt aanvankelijk veel onzekerheid met zich mee voor de partners en de cliënten. Dit vraagt uiteraard wel gezamenlijk optrekken en afstemmen.

3.1.5. De Uitvoeringsorganisatie Aanleiding Vanaf januari 2015 voert de gemeente nieuwe taken uit die voorkomen uit de Participatiewet, Jeugdwet en Wmo. 2015 heeft in het teken gestaan van inrichten van de processen en het registratiesysteem en leren kennen van de nieuwe doelgroepen en werkwijze. Voor 2016 en 2017 zien we een doorontwikkeling op het gebied van integraliteit en transformatie voor ogen. Op 1 januari bestaat de uitvoeringsorganisatie uit: Team Wmo (4 Wmoconsulenten*1 voor 2.83 fte en 0,78 fte administratieve ondersteuning). Team Jeugd (2 jeugdconsulenten 0,8 fte*2 en medewerkers van Meander maatschappelijk werk). De Participatiewet wordt uitgevoerd door de uitvoeringsorganisatie Kompas. *1 Het team Wmo bestaat uit 4 medewerkers met een elkaar aanvullende expertise. Op dit moment richten 2 medewerkers zich meer op de doelgroep met begeleidingsvragen en 2 medewerkers op de doelgroep fysieke ondersteuningsvragen. Uiteindelijk willen we de expertise onderling verbreden, door uitwisseling en collegiale consulatie *2 De toegangsmedewerkers jeugd worden door de gemeente Simpelveld en Voerendaal samen ingezet. Door deze samenwerkingsrelatie beschikken we over 2 medewerkers, met elkaar aanvullende expertise, die elkaar onderling kunnen vervangen en zijn we minder kwetsbaar.

Doelstelling Uitvoeringsprogramma sociaal domein 2016 en 2017

49

      

Ontwikkelen tot een integraal werkende uitvoeringsorganisatie die voorziet in passende maatwerkvoorzieningen voor inwoners. Om te komen tot maatwerk wordt een gezinsplan/individueel plan gearrangeerd met betrokkenheid van zorgaanbieders en andere betrokken organisaties. Consulenten ondersteunen en coachen inwoners bij het benutten van eigen kracht en het netwerk bij het oplossen van beperkingen. Innovatieve oplossingen worden op proef geïndiceerd en geëvalueerd. Het cliëntenregistratiesysteem is ondersteunend aan het volledige proces inzet van passende hulp en levert de juiste management informatie op. Het landelijke gegevensknooppunt (GGK) waarmee zorgtoekenning en facturatie met zorgaanbieders eenduidig en veilig geregeld kan worden is volledig operationeel. Het administratieve proces van PGB toekenning en betaling via de SVB verloopt vloeiend en sluit aan op onze eigen administratie.


Termijn


Volgen van de cursus Sonestra door alle toegangsmedewerkers en implementatie van de medewerkers

2016 (basiscursus) 2017 (vervolg cursus)

Tamara Arets

Implementeren werkproces met operationeel GGK

1e kwartaal 2016

Tamara Arets

Intervisiebijeenkomsten gericht op gebruik gezinsplan en innovatieve maatwerkvoorzieningen

2016 en 2017

Tamara Arets

Administratieve processen perfectioneren

2016

Kim Voorjans/Miriam van Ooijen/Tamara Arets

Partners / uitvoerders Meander maatschappelijk werk Gemeente Simpelveld Communicatieplan Inwoners worden geïnformeerd over het inzetten van zorg door persoonlijk contact met het KCC, de administratieve ondersteuning, consulenten en de folders die hierover ontwikkeld zijn. Kosten/middelen De kosten voor de cursus Sonestra zijn opgenomen bij 3.1.4 Transformatie en innovatie inzet van passende hulp. Voor het gebruik van het cliëntregistratiesysteem Zorgned is € 23.000 inclusief de koppeling voor het GGK structureel opgenomen in de begroting. Risico's Voor het inrichten van de processen en systemen zijn we afhankelijk van de beschikbaarheid van het GGK, de samenwerking met de SVB en mogelijkheden van Zorgned. In de praktijk bestaan er knelpunten in de optimale samenwerking van de systemen. Hierdoor worden de systemen die de uitvoeringsorganisatie moeten ondersteunen vaker doel op zich.


50

3.2 Monitoring en sturing in het sociale domein Aanleiding Met de ingang van de nieuwe Wmo, Jeugdwet en Participatiewet, op 1 januari 2015, is de gemeente verantwoordelijk geworden voor een groot deel van alle hulp en ondersteuningsvragen van haar inwoners en het daaraan gekoppelde budget. Een enorme verantwoordelijkheid die qua omvang een zeer groot deel van het totale gemeentelijke takenpakket en budget omvat. Daarom is adequate monitoring en sturing op de uitvoering van de taken, de kwaliteit en het budget van groot belang. Hierbij is enerzijds het aspect van rechtmatigheid belangrijk, maar vooral ook het aspect van doelmatigheid. Lukt het de gemeente om de omslag, de transformatie, in de samenleving ten aanzien van zorg en welzijn te realiseren? Lukt het om alle inwoners passende hulp en ondersteuning te bieden indien dit nodig is? Lukt het om een sterk sociaal fundament in de samenleving te leggen, waardoor de leefbaarheid en zelfredzaamheid groot is? Hier moet iedere dag op gestuurd worden en we willen regelmatig betrouwbare informatie om te zien hoe ver we met deze opgaven zijn.

Doelstelling

   

Aan de hand van vastgestelde prestatie-indicatoren in het sociale domein hebben we inzicht in de uitvoering van inzet van passende hulp en het realiseren van de transformatie. We hebben inzicht in de kwaliteit van de geboden zorg door zorgaanbieders en door onze eigen lokale toegang. We hebben periodiek (4x per jaar) inzicht in de budgetuitputting. We hebben voldoende beschikbare informatie, waardoor de gemeenteraad, het college en ambtelijk gestuurd kan worden binnen het sociale domein


Termijn


Implementeren van de vastgestelde prestatieindicatoren

1e half jaar 2016

Miriam van Ooijen

Periodiek verzamelen van monitorinformatie ten aanzien van de prestatie-indicatoren

4x per jaar in 2016 en 2017

Miriam van Ooijen

Evaluatie en aanpassing van prestatie-indicatoren

2e helft 2016 en 2017

Miriam van Ooijen

Sturingsafspraken maken op basis van monitorinfo en uitwerken

4x per jaar 2016 en 2017 Miriam van Ooijen

Partners / uitvoerders  Afdeling Control  Inkoopteam Maastricht (centrumgemeente Jeugd)  Voorzitter rekenkamercommissie Communicatieplan Bij dit deelplan is de interne communicatie met andere afdelingen, collega’s de gemeenteraad en het inkoopteam van de gemeente Maastricht erg belangrijk. Kosten/middelen Voor monitoring en sturing wordt in eerste instantie nog geen budget geraamd. Het is mogelijk dat het Uitvoeringsprogramma sociaal domein 2016 en 2017

51

registratiesysteem Zorgned, niet alle management informatie kan leveren en hier nog een aanpassing op gedaan moet worden. Risico's Het risico van een monitorings- en sturingssysteem is dat daarmee de indruk wordt gewekt dat alle risico’s in beeld zijn en daarmee minimaal. Dat is natuurlijk niet zo. Het systeem is bedoeld om optimaal te sturen en daarmee zo min mogelijk risico te lopen, maar de gemeente blijft kwetsbaar voor onvoorziene grote zorgvragen en daarmee grote uitgaven, grote druk op de toegang door plotselinge aanmelding van veel cliënten tegelijkertijd, bezwaar en beroepsprocedures door de rechtsongelijkheid die ogenschijnlijk kan ontstaan etc.


52

3.3. Doorontwikkeling Maatschappelijk Werk Aanleiding Naar aanleiding van het visiedocument ‘Algemeen maatschappelijk Werk Voerendaal anno 2014’ is afgesproken dat de concretisering van genoemd document wordt vertaald in een uitvoeringsprogramma. Voor 2016-2017 wordt het uitvoeringsprogramma van AMW opgenomen in het totale uitvoeringsprogramma van het Sociaal Domein. Het AMW is en blijft immers een kernpartner van de gemeente Voerendaal als het gaat om de 3 decentralisaties. Het AMW is een spin in het web binnen de totale zorgnetwerkstructuur van de gemeente Voerendaal en wordt als partner van het netwerkoverleg Sociaal Domein en toegangsteam Jeugd ook steeds meer op deze wijze in stelling gebracht. Om aan te sluiten op de ontwikkelingen binnen het Sociale Domein dient het AMW zich meer en meer in te zetten op het verbinden van informele zorg (vrijwilligers en mantelzorgers) en formele zorg (AMW zelf) en het creëren van groepswerk c.q. collectieve, preventieve oplossingen. Doelstelling 

 

 

Het ondersteunen van vrijwilligers binnen de gemeente Voerendaal door het bieden van intervisie, themabijeenkomsten, training en aanwezigheid binnen de wijksteunpunten. Dit zowel voor de vrijwilligers verbonden aan de wijksteunpunten en het buurtteam als voor vrijwilligers verbonden aan andere organisaties en de vrijwillige clientondersteuners (zie ook 3.4). Hiervoor is de samenwerking met de coördinator van de wijksteunpunten en met de Vrijwilligerscentrale van belang. Een actieve bijdrage leveren aan het verhogen van de vrijwillige inzet in Voerendaal door het werven van vrijwilligers uit de eigen bestanden. Het ondersteunen van mantelzorgers binnen de gemeente Voerendaal door het toeleiden van mantelzorgers naar de wijksteunpunten en andersom zelf ook ondersteuning bieden aan mantelzorgers, het leveren van een bijdrage aan de bijeenkomsten voor mantelzorgers en er voor zorg dragen dat de mantelzorger is uitgerust voor zijn/ haar taak (zie ook 3.6). Het tot stand brengen van een samenwerking met Kompas in een meer verweven vorm door het gezamenlijk opstellen van groepsgewijze cursussen. Het signaleren van problemen binnen de Voerendaalse samenleving waarvoor een collectieve oplossing kan worden bedacht, denk aan de taalclub die in 2015 is ontstaan voor burgers van Voerendaal met onvoldoende beheersing van de Nederlandse taal.

Buiten deze doelstellingen, levert het AMW een belangrijke bijdrage aan het Netwerkoverleg Sociaal Domein (3.1.1), het Toegangsteam Jeugd (3.1.2), de Pedagogische civil society door het aanbieden van groepswerk gericht op opgroeien en opvoeden (1.4) én de Clientondersteuning in Voerendaal (3.4). Dit zijn aparte onderdelen van dit uitvoeringsprogramma. Activiteiten en Planning Activiteit        

Termijn


Inventarisatie van actieve vrijwilligers Werven van vrijwilligers Aanbieden van intervisie, themabijeenkomsten en trainingen Bezoeken van wijksteunpunten


Josien Tillmanns / Tamara Arets

Inventarisatie van actieve mantelzorgers Aanbieden van themabijeenkomsten en trainingen Verbinding maken met organisaties op het gebied van respijtzorg


Kim Voorjans / Tamara Arets

Overleg met Kompas inzake inventarisatie problematiek


Marloes van Gerwen / Tamara Arets


53



Ontwikkelen van passend groepswerk

Partners / uitvoerders  Wijksteunpunten  Vrijwilligerscentrale  Organisaties op het gebied van respijtzorg  Partners binnen het Sociaal Domein zoals huisartsen, Kompas enz. Communicatieplan Er zullen regelmatig voortgangsgesprekken met het AMW worden gevoerd over de uit te voeren taken. Waar nodig vindt er extra overleg plaats met de betreffende medewerker. Burgers, cliënten en (netwerk)partners worden op verschillende manieren geïnformeerd. Denk hierbij aan informatie via huis-aan-huisbladen, maar ook het delen van informatie binnen het netwerkoverleg Sociaal Domein Kosten/middelen Geen extra middelen begroot, passend binnen reguliere werkzaamheden en subsidie AMW € 240.000 per jaar.

Risico's AMW Voerendaal is een duidelijke spin in het web. De organisatie is echter klein. Naast de nieuwe taken moet er voldoende ruimte en tijd over blijven voor de ondersteuning en begeleiding van individuele cliënten. Indien de toeloop van het aantal cliënten fors toe neemt, komt de ontwikkeling en de uitvoering van de nieuwe taken onder druk te staan.


54

3.4 Cliëntondersteuning in Voerendaal Aanleiding Cliëntondersteuning is het onafhankelijk bijstaan van inwoners met zorgvragen, met informatie, advies en algemene ondersteuning. Dit versterkt de zelfredzaamheid en participatie en het verkrijgen van een zo integraal mogelijke dienstverlening op het gebied van maatschappelijke ondersteuning, preventieve zorg, zorg, jeugdhulp, onderwijs, welzijn, wonen, werk en inkomen. Cliëntondersteuning wordt kosteloos ter beschikking gesteld voor alle inwoners. Het belang van de betrokkenen is uitgangspunt bij de cliëntondersteuning. Vanaf 2016 kiezen we voor een nieuwe manier van cliëntondersteuning. Hierbij gaan informele en formele cliëntondersteuning hand in hand en wordt de coördinatie over de volledige cliëntondersteuning gevoerd door Meander maatschappelijk werk. Zij beoordelen de vragen en kiezen voor inzet van cliëntondersteuning via informele zorg (vrijwilligers van De Zonnebloem, Ruggesteun, Buddyzorg, Horizon, het wijksteunpunt, de jeugdbuddy’s of de gezinsondersteuner) of zij pakken zelf de vraag op en bieden zelf cliëntondersteuning aan. Naast het matchen van ondersteuningsvragen van inwoners aan informele cliëntondersteuning, coachen zij de vrijwilligers die de ondersteuning geven en bieden zij een vangnet voor de informele cliëntondersteuning. Een bijzondere vorm van cliëntondersteuning is de mantelzorgondersteuning. Deze is apart uitgewerkt in 3.6, omdat het hier om een specifieke doelgroep gaat, die speciale aandacht verdient.

Doelstelling

    

Een laagdrempelige en toegankelijke informatievoorziening voor alle inwoners met vragen op het gebied van zorg en welzijn. Inwoners hebben een beter inzicht in hun eigen zorgvraag. Inwoners voelen zich beter ondersteund bij hun zoektocht naar passende hulp en ondersteuning. De zelfregie en eigen kracht worden versterkt door de inzet van de cliëntondersteuning. Inwoners worden indien zij dit wensen ondersteund bij het opstellen van een persoonlijk plan/familie groepsplan.


Termijn


Uitvoeren van nieuwe werkwijze cliëntondersteuning 1e half jaar 2016 met ondersteuning van stichting MEE

Tamara Arets/Kim Voorjans/Miriam van Ooijen

Evaluatie nieuwe werkwijze en doorvoeren van aanpassingen

Mei 2016

Miriam van Ooijen

Opstellen informatie over cliëntondersteuning in de gemeente Voerendaal

1e half jaar 2016

Miriam van Ooijen/Margreeth van der Heijde

Ondersteunen en expertise versterking vrijwillige cliëntondersteuners

2016 en 2017

Miriam van Ooijen/Kim Voorjans

Uitvoeren cliëntondersteuning met eventueel aanpassingen

2017

Miriam van Ooijen

Partners / uitvoerders  Meander Maatschappelijke Diensten  Stichting MEE  Stichting Horizon  De Zonnebloem Uitvoeringsprogramma sociaal domein 2016 en 2017

55

  

Ruggesteun Buddyzorg Parochies

Communicatieplan Inwoners worden op de hoogte gebracht van de mogelijkheden van cliëntondersteuning via de bevestigingsbrief die zij ontvangen na het doen van een melding/ondersteuningsvraag bij de gemeente. Daarnaast maakt de gemeente de mogelijkheden van cliëntondersteuning bekend via het gemeentelijk Magazine, de website en eventuele andere kanalen, waar promotie logisch is. In de loop van 2016 wordt een flyer over cliëntondersteuning opgesteld en verspreid.

Kosten/middelen Voor de uitvoering van cliëntondersteuning volgens dit nieuwe plan is een totaalbedrag van € 50.000 per jaar begroot.

Risico's Het uitvoeren van dit plan heeft zo ver wij kunnen overzien geen risico’s wel een aantal belangrijke randvoorwaarden, zoals voldoende geschikte vrijwilligers beschikbaar krijgen, voldoende aanspraak op cliëntondersteuning, waardoor we vrijwilligers ook echt kunnen inzetten en voldoende tijd en ruimte om de expertise van MEE te kunnen overdragen naar maatschappelijk werk en de vrijwillige ondersteuners.


56

3.5 Inkoop Wmo: een nieuwe bekostigingswijze Aanleiding Hulp bij het huishouden, begeleiding, dagbesteding en logeeropvang De gemeenten Heerlen, Simpelveld, Onderbanken, Landgraaf en Voerendaal hebben in 2012 voor de jaren 2013-2015 gezamenlijk de inkoop voor hulp bij het huishouden gedaan. Tevens is er de mogelijkheid om voor 3 maal 1 jaar te verlengen. De gemeente Voerendaal maakt afspraken voor een verlenging voor tenminste 1 jaar. De gemeenten Heerlen, Onderbanken, Voerendaal, Nuth, Simpelveld en Landgraaf hebben in 2014 voor de jaren 2015 en 2016 gezamenlijk de inkoop voor begeleiding, dagbesteding en logeeropvang gedaan. Voor 2017 dient deze dienstverlening opnieuw ingekocht te worden. Momenteel worden wensen en mogelijkheden geïnventariseerd voor wat betreft een (gezamenlijke) Wmoinkoop vanaf 2017 voor zowel de hulp bij het huishouden als de begeleiding en dagbesteding in één aanbestedingsprocedure. In 2016 gaan we voor de inkoop van hulp bij het huishouden ervaring opdoen met de bekostigingssystematiek van trajectfinanciering. Doelgroepenvervoer Eind 2016 loopt de contractperiode voor het openbaar vervoer (OV) af. Het regiotaxivervoer maakt hier nu nog onderdeel van uit. De provincie heeft het openbaar vervoer opnieuw aanbesteed en de nieuwe contracten gaan medio december 2016 in. Echter, vanaf de ingangsdatum van het nieuwe contract OV maakt het regiotaxivervoer hier geen onderdeel meer van uit. De gemeenten dienen dit nu zelf aan te besteden. Er wordt op Limburgse schaal samengewerkt om dit gezamenlijk aan te besteden. Aangezien de gemeenten ook andere vormen van vervoer organiseren (leerlingenvervoer en dagbestedingsvervoer) wordt er gekoerst op een Limburgse regiecentrale waar de verschillende vervoerssoorten onderdeel van gaan uitmaken. Besluitvorming door de raden vindt begin 2016 plaats. De planning voor de uitwerking volgt bij het besluitvormingstraject. Doelstelling Hulp bij huishouden, Begeleiding, Dagbesteding, Logeeropvang De gemeenten zijn op zoek naar een manier van inkopen/bekostigen waarbij zo min mogelijk tijd wordt besteed aan administratieve processen zoals controles en facturatie. Tegelijkertijd zijn we op zoek naar een manier die de gewenste prikkel stimuleert, namelijk vraaggerichte zorg en maatwerk zonder standaardoplossingen. Dit sluit aan bij de transformatiedoelen van de gemeente. Daarnaast zoeken we naar een systeem dat voorkomt dat zorgaanbieders worden geprikkeld om zoveel mogelijk zorg te leveren. Zo lang er nog per uur wordt afgerekend zullen zorgaanbieders zich logischerwijze blijven inspannen om zo veel mogelijk te leveren. Een bekostigingsmethode die weinig administratieve handelingen vraagt en waarbij geen prikkel is om zoveel mogelijk zorg te leveren is de populatiegebonden bekostiging. De kracht van deze wijze van bekostigen zit onder meer in het feit dat geen gedetailleerde verantwoording van de geleverde zorg nodig is. Besluitvorming rondom wijze van bekostiging dient nog plaats te vinden. Hierbij dient er ook een besluit genomen te worden of we de zorg voor 2017 alleen gaan inkopen of samen met regiogemeenten. Doelgroepenvervoer Zelfredzame burgers met een (mobiliteits)beperking hebben doelgroepenvervoer nodig om te kunnen deelnemen aan activiteiten in de samenleving. Deze burger is gebaat bij een uniform en kwalitatief goed georganiseerd (doelgroepen)vervoer waarbij sprake is van een transparante regie van gemeenten. Limburgse gemeenten gaan het Regiotaxi-vervoer gezamenlijk aanbesteden om een kwalitatief goed en uniform product te bieden.


57


Termijn


Uitwerking inkoopmodel Wmo

Januari t/m maart 2016

Kim Voorjans

Inkooptraject Wmo

April t/m december 2016

Kim Voorjans

Inkoopafspraken/contracten zorgaanbieders Wmo

December 2016

Kim Voorjans

Besluitvorming traject inkoop doelgroepenvervoer 32 Januari 2016 raden

Kim Voorjans

Inkooptraject doelgroepenvervoer

Februari t/m november 2016

Kim Voorjans

Inkoopafspraken/contracten vervoerders en regiemodel

Medio december 2016

Kim Voorjans

Partners / uitvoerders Parkstad gemeenten Limburgse gemeenten Zorgaanbieders Vervoerders Communicatieplan Burgers worden zoveel mogelijk geïnformeerd op de daarvoor gebruikelijke wijze voor de gemeente: via de website, publicaties in Gezien, Onder Ons, de Parochieblaadjes, folders&flyers, de wijksteunpunten, verenigingen en (vrijwilligers)organisaties, 1e lijnszorgaanbieders, en de leveranciers van de betreffende producten

Kosten/middelen De kosten worden gedekt uit de daarvoor bestemde budgetten.

Risico's Zorginhoudelijk streven we naar zo min mogelijke overlast/verandering voor de burger. Echter, voor de burger kan dit de zoveelste verandering op rij zijn. Bijvoorbeeld als gevolg van gewijzigde gecontracteerde zorgaanbieders. Heldere en transparante communicatie is van groot belang. Zeker in geval van een regiecentrale doelgroepenvervoer op Limburgse schaal die gefaseerd (wellicht per vervoerssoort of per regio) ingevoerd gaat worden. Het zal niet haalbaar zijn dat voor alle Limburgers tegelijkertijd al het doelgroepenvervoer op dezelfde wijze georganiseerd wordt. Goede communicatie is noodzakelijk om verwarring te voorkomen.


58

3.6 Mantelzorgondersteuning in Voerendaal Aanleiding Mantelzorgondersteuning is al erg belangrijk in onze samenleving, er wordt al heel veel mantelzorg geleverd. Het is te verwachten dat hier in de toekomst nog een groter beroep op wordt gedaan, omdat mensen langer thuis blijven wonen. Zorgvragers doen een steeds groter beroep op hun naasten, en de mantelzorgers worden hierdoor langer, vaker en zwaarder belast. Per 1 januari 2015 is de Wmo 2015 ingegaan. Deze nieuwe Wmo benoemt niet alleen nadrukkelijk het belang van mantelzorgondersteuning maar geeft daarvoor ook de handvatten, namelijk Vinden, Versterken, Verlichten en Verbinden. Bovendien vraagt de Wmo 2015 niet alleen om een andere invulling van mantelzorgondersteuning, maar ook om een andere manier van werken. Niet langer ligt de nadruk op ‘zorgen voor’, het gaat veel meer over ‘zorgen dat’ inwoners zo zelfstandig mogelijk kunnen functioneren. Doelstelling Vanaf 2007 t/m 2015 is aan Het Steunpunt Mantelzorgondersteuning uitvoering gegeven door MeanderGroep ZL. Vanaf 1 januari 2016 gaat de gemeente Voerendaal de regie over Het Steunpunt voor Mantelzorgers zelf voeren. Met behulp van geschoolde/professionele vrijwilligers worden de inloopbijeenkomsten en themabijeenkomsten ingevuld. De coördinatie/aansturing van deze vrijwilligers valt onder dezelfde (gemeentelijke) coördinator als de vrijwilligers van de verschillende wijksteunpunten. In 2016 wordt een notitie / plan van aanpak opgesteld waarin ons mantelzorgbeleid voor 2016 en 2017 beschreven wordt. Hierin wordt naast de continuering van de huidige activiteiten en voorzieningen speciaal aandacht besteed aan de volgende onderdelen: 1. Vinden en bereiken van mantelzorgers: het bereiken van mensen die voor een naaste zorgen is een voorwaarde om hen te kunnen ondersteunen. In de notitie worden methoden en acties uitgewerkt om zoveel mogelijk mantelzorgers te bereiken. Er wordt o.a. gebruik gemaakt van 1elijnszorgaanbieders als zogenaamde vindplaatsen van mantelzorgers. Middels een enquête en interviews met de bij ons bekende mantelzorgers worden vervolgens de behoeften in kaart gebracht. 2. Versterken van de positie en regie van mantelzorgers d.m.v. het aanbieden van bijvoorbeeld workshops aan zowel mantelzorgers als (vrijwillige) cliëntondersteuners, die mantelzorgers in staat stellen beter om te gaan met allerhande zorgdilemma’s. Te denken valt aan onderwerpen zoals mindfulness, zorg in balans, omgaan met verwachtingen, regieversterking, etc. 3. Verlichten van mantelzorgers door middel van een (preventief) ondersteuningsaanbod dat mantelzorgers faciliteert om hun mantelzorgtaken uit te (blijven) voeren. We brengen de huidige respijtvoorzieningen en -mogelijkheden in kaart en stellen mede op grond van de uitkomsten van het behoeftenonderzoek de eventuele witte vlekken vast. In samenwerking met vrijwilligersorganisaties worden extra respijtvoorzieningen ontwikkeld, zoals een nieuwe flexpool van vrijwilligers verbonden aan Ruggesteun voor korte, incidentele mantelzorgtaken. 4. Verbinden van informele en formele ondersteuning en zorg door middel van samenwerking tussen Wmo- en jeugd-consulenten, maatschappelijk werk, wijkverpleegkundige, vrijwilligersorganisaties zoals stichting Ruggesteun, Buddyzorg, Horizon, Zonnebloem en de vrijwilligers in de wijksteunpunten (zie ook 3.4).


Termijn


Notitie/plan van aanpak mantelzorgbeleid

1e / 2e kwartaal 2016

Kim Voorjans en Josien Tillmanns

Enquête/behoeftenonderzoek onder reeds geregistreerde mantelzorgers

1e kwartaal 2016

Stagiaire/vrijwilliger

Mantelzorgers opsporen middels acties omschreven in notitie




59

Enquête/behoeftenonderzoek onder nieuw geworven 3e / 4e kwartaal 2016 mantelzorgers


Aanbod samenstellen van informatiebijeenkomsten/ dialoogbijeenkomsten/cursussen/workshops voor mantelzorgers inzake regieversterking in samenwerking met maatschappelijk werkl


Stagiaire/vrijwilliger/Maat schappelijk werk

Ondersteuningsaanbod respijtvoorzieningen uitbreiden i.s.m. bijvoorbeeld Ruggesteun


Kim Voorjans/Josien Tillmanns

Verbinden van informele en formele zorg d.m.v. gesprekken en onderzoeken samenwerkingsmogelijkheden



Bieden van kwaliteit en continuïteit van bestaande en 2017 nieuwe mantelzorgondersteunende voorzieningen samen met maatschappelijk werk


Partners / uitvoerders  Wmo/Jeugd-medewerkers  Vrijwilligersorganisaties zoals Stichting Ruggesteun, Buddyzorg, Horizon, Zonnebloem, etc.  Wijkverpleegkundigen  1e lijnszorgaanbieders, zoals o.a. huisartsen  Maatschappelijk werk  Wijksteunpunten Voerendaal Communicatieplan Voor het onder de aandacht brengen van de te organiseren inloopbijeenkomsten, themabijeenkomsten, workshops, de (respijt)voorzieningen en andere activiteiten worden verschillende kanalen gebruikt; de gemeentelijke website, de wijksteunpunten, het Magazine, wijksteunpunten, etc. Voor de enquête/behoeftenonderzoek maken we gebruik van zogenaamde vindplaatsen van mantelzorgers zoals huisartsen, wijkverpleegkundigen en andere 1e lijnszorgaanbieders.

Kosten/middelen In het op te stellen plan van aanpak wordt ook een kostenraming gemaakt. De kosten worden ten laste gebracht van het budget uitvoeringsprogramma Sociaal Domein

Risico's Het Steunpunt Mantelzorg werd tot en met 2015 uitbesteed aan MeanderGroep Z-L. Vanaf 1 januari 2016 wordt de regie over Het Steunpunt voor Mantelzorgers door de gemeente Voerendaal zelf gevoerd. Er wordt voor wat betreft de coördinatie een koppeling met de Wijksteunpunten gemaakt. Dit brengt een grotere verantwoordelijkheid met zich mee. Daarnaast streven we naar meer samenwerking met vrijwilligers(organisaties). Dit brengt meer afstemming en samenwerking met zich mee. Hierin schuilt een risico dat de ambtelijke capaciteit niet voldoende blijkt en/of dat de samenwerking met vrijwilligers(organisaties) niet naar verwachting verloopt.


60

4 Overkoepelend 4.1 Samenwerking MPV en cliëntenraden Aanleiding Het maatschappelijk platform Voerendaal (MPV) is een breed adviesorgaan dat het college van B&W en de gemeenteraad adviseert over het te maken beleid van de gehele sociale domein, de implementatie en evaluatie ervan. Het MPV is in oktober 2014 met haar taken gestart. Zij adviseert breed over alle thema’s op het sociale domein. Het maatschappelijk platform bestaat uit inwoners van de gemeente Voerendaal en zij zijn geselecteerd op hun grote betrokkenheid bij onderdelen van het sociale domein. Bij de advisering op het gebied van de Participatiewet is het MPV niet/nauwelijks betrokken. Hier zijn met name de cliëntenraden van Kompas en de WSW aan zet. Het is belangrijk om in de toekomst te zorgen voor een goede samenwerking tussen deze raden en het MPV. Voor jeugdigen is het platform CLIC, cliënt centraal in jeugdhulp beschikbaar. Zij behartigen de belangen van jeugdigen en hun ouders in jeugdhulp en denken mee hoe je jeugdigen bij beleidsontwikkeling kunt betrekken. Doelstelling   

Door brede advisering vanuit het MPV en de cliëntenraden op het volledige terrein van het sociale domein kan de gemeente haar beleid en beleidsuitvoering beter afstemmen op wensen en behoeften vanuit de samenleving. Door samenwerking met cliëntenraden en MPV wordt de communicatie over beleid nog beter afgestemd op de behoeften van inwoners. Het maatschappelijk platform gaat de cliëntenraden niet vervangen. Echter, samenwerking en/of uitwisseling van kennis en uitgangspunten kan de meningsvorming ten goede komen.


Termijn


Maken van verbinding tussen de cliëntenraden en het MPV

2016

MPV zelf

Communicatie klankbordgroep vanuit het MPV betrekken bij alle vormen van informatievoorziening vanuit het sociale domein

2016 en 2017

Miriam van Ooijen

Samenwerking met MPV en cliëntenraden rondom nieuw en regulier beleid

2016 en 2017

Kim Voorjans

Partners / uitvoerders  MPV  Cliëntenraad Kompas  Cliëntenraad Wsw  CLIC Communicatieplan Het communicatieplan bestaat uit 2 onderdelen. Enerzijds de communicatie met het MPV en de cliëntenraden zelf en anderzijds de communicatie met inwoners waarover het MPV en de raden kunnen adviseren. Het MPV ondersteunt de gemeente bij publicaties die zij doet, door mee te lezen en denken over de wijze en de inhoud van de informatie. Uitvoeringsprogramma sociaal domein 2016 en 2017

61

Kosten/middelen Voor het MPV is jaarlijks een bedrag van € 9.100,- geraamd. Dit bedrag is bedoeld voor een vergadervergoeding voor de leden van het MPV en eventuele kosten voor deskundigheidsbevordering. Risico's Voor de goede samenwerking met het MPV is het belangrijk om hen al vroegtijdig te betrekken bij plannen en ontwikkelingen in het sociale domein. Zo kunnen zij hun adviesrol het beste vervullen. Wanneer zij pas laat in het traject om advies gevraagd worden kan dit leiden tot vertraging in de besluitvorming of een situatie waarin het MPV zijn adviesrol niet goed kan vervullen of het advies niet voldoende meer verwerkt kan worden in het plan vanwege de tijdsdruk of afspraken die al gemaakt zijn met andere samenwerkingspartners.


62

4.2 Communicatie Naast de inhoudelijke opgaven brengt alle ontwikkeling in het sociale domein ook uitdagingen met zich mee op het vlak van communicatie. Het is belangrijk dat inwoners weten waar ze terecht kunnen voor informatie over zorg en welzijn. Verder zullen we met elkaar vorm moeten geven aan samenleving, waarin iedereen naar eigen vermogen meedoet en naar elkaar omziet. Inwoners, organisaties en verenigingen krijgen een grotere rol. Verder is het belangrijk om interne doelgroepen mee te nemen in de cultuuromslag en te laten groeien in een (aan)gepaste houding en rolopvatting. Dit betekent ook dat er – naast de nodige informatievoorziening – meer wordt ingezet op interactieve communicatie.

Doelstelling Duidelijke informatievoorziening over de inzet van passende hulp, hierbij is er aandacht voor het principe van maatwerk en eigen kracht • Promotie en gezamenlijke ontwikkeling van voorzieningen, activiteiten en initiatieven in het sociale domein. Inwoners, organisaties en interne doelgroepen inspireren en activeren om te participeren; stimuleren van (beeldvorming over) eigen kracht en initiatieven vanuit de samenleving. • Afstemming communicatie met andere betrokkenen (zorginstellingen, maatschappelijke organisaties, regionale samenwerkingsverbanden etc.) • Partners (incl. 1e lijnszorg) zijn op de hoogte van deze uitgangspunten:  De gemeente Voerendaal gaat uit van de eigen kracht en de eigen verantwoordelijkheid van de burgers.  Als mensen niet in staat zijn om op eigen kracht het probleem op te lossen dan wordt samen met de consulenten naar een oplossing gezocht in voorliggende voorziening, algemene voorzieningen, vrijwilligersorganisaties, het eigen netwerk, etc. Pas als dit geen oplossing voor het probleem biedt wordt de mogelijkheid van een individuele voorziening in acht genomen.  We willen bereiken dat burgers eerst zelf proberen het probleem op te lossen alvorens ze bij de gemeente om ondersteuning vragen. Daarbij willen we bereiken dat burgers het denken in voorzieningen loslaten. •


Termijn


Communicatie betreffende activiteiten die horen bij Afhankelijk van de specifieke onderwerpen in het uitvoeringsprogramma planning van het onderwerp

Afhankelijk van het onderwerp

Serie informatiebijeenkomsten in de kernen volgens een nieuw concept.

2e kwartaal 2016

Miriam van Ooijen

Gezamenlijk periodiek bepalen welke communicatieactiviteiten passen bij de fase van implementatie en cultuuromslag en hier een kwartaalplanning op maken, zoals:  Themapagina's in weekblad 1Voerendaal  Speciale uitgave van het Voerendaalse magazine  Hart voor elkaar  Lokale huis-aan-huis bladen, zoals parichieblad

Ieder kwartaal

Miriam van Ooijen

Contact met ketenpartners over communicatie en hier samen afstemming in vinden.

2016 en 2017

Miriam van Ooijen/Margreeth van der Heijde


63

Partners / uitvoerders • Medewerkers afdeling Maatschappelijke Ontwikkeling en afdeling Communicatie • Ketenpartners, vrijwilligers, regionale partners, verenigingen, voorliggend veld Communicatieplan In de communicatie over de veranderingen is een aantal inhoudelijke hoofdlijnen te onderscheiden: • Uitgangspunt is kwaliteit en maatwerk in de zorg • Bezuinigingen zijn nodig voor een toekomstbestendig zorgsysteem • Zien, benutten en stimuleren van de betrokkenheid van inwoners (individueel en in georganiseerd verband) Deze hoofdlijnen keren terug in zowel de overkoepelende communicatie als in de communicatieactiviteiten die horen bij specifieke onderwerpen uit het uitvoeringsprogramma. De communicatie wordt zoveel mogelijk afgestemd met overige communicatielijnen van partnerorganisaties en op regionaal/nationaal niveau. In de toonzetting zijn de accenten: • gelijkwaardigheid en interactie met andere actoren • begrip en inlevingsvermogen voor vragen en zorgen van inwoners • inspirerende en wervende insteek als het gaat om eigen kracht en initiatieven vanuit de samenleving Kosten/middelen Middelen voor communicatie zijn merendeels gekoppeld aan de verschillende deelplannen in dit uitvoeringsprogramma. Daarnaast is rekening gehouden met overkoepelende communicatie-activiteiten voor het sociaal domein in het budget uitvoeringsprogramma Herinrichting Sociaal Domein. Risico's Duidelijke communicatie over de veranderingen draagt bij aan acceptatie van de nieuwe situatie en stimuleert een actieve inbreng van alle betrokkenen. Dit verkleint het risico op gerechtelijke procedures en bevordert de samenwerking met alle actoren.


64

5. Reguliere taken Naast de in dit uitvoeringsprogramma genoemde projecten, voert de afdeling maatschappelijke ontwikkeling ook een aantal reguliere taken uit in het sociale domein. Om een volledig beeld te geven van het sociale domein noemen we deze taken hier in alfabetische volgorde. -

Accommodatiebeheer en -beleid; regie over onderhoud en beheer van gemeentelijke accommodaties Beleid leerplichtwet Beleid werk en inkomen/Particiaptiewet Beleid en uitvoering Wmo Beleid en uitvoering jeugdwet Beleid en uitvoering Wet kinderopvang Beleid peuterspeelzaalwerk Huisvesting statushouders Leerlingenvervoer Onderwijsbeleid Onderwijshuisvestingsbeleid Speelvoorzieningenbeheer en –beleid; regie over beleid, onderhoud en beheer speelvoorzieningen in de gemeente Subsidiebeleid en uitvoering Volksgezondheidsbeleid


65

Uitvoeringsprogramma Sociaal Domein 2016 en 2017

Recommend Documents