Uitvoeringsprogramma PACT VAN TWICKEL 2010 – 2016
2
2
3
Twickel: levend landgoed In Twente ligt het grootste landgoed van ons land. Bossen, boerderijen, lanen, beken, heidevelden, weilanden, watermolens, prachtige tuinen en een kasteel, dat is landgoed Twickel. Al eeuwen lang. Maatschappelijke en economische ontwikkelingen laten zo'n historisch landgoed natuurlijk niet ongemoeid. Allerlei aspecten vragen om een visie op de toekomst. Zoals: de druk op de randen van het gebied vanuit de omliggende steden, de behoefte aan extra ruimte voor wonen, werken en recreatie, de wens om nieuwe natuur en infrastructuur te ontwikkelen, de maatregelen die nodig zijn om het watersysteem voor de toekomst op orde te krijgen, de veranderingen in de landbouw. De provincie Overijssel, de Regio Twente, het waterschap Vechtstromen, het landgoed Twickel en de gemeenten Borne, Hengelo en Hof van Twente, hebben de handen ineengeslagen en samen met de Stichting Twickel een gezamenlijke toekomstvisie opgesteld voor behoud en ontwikkeling van het landgoed in relatie tot de directe (stedelijke) omgeving. De visie is dus niet strikt beperkt tot het grondgebied van Twickel, maar beziet de ontwikkelingen in breder perspectief, vooral in relatie tot het omliggende stedelijke gebied.
3
4
Op 19 maart 2009 tekenden deze partijen de Intentieverklaring Pact van Twickel. Daarmee erkennen zij niet alleen de bijzondere waarde van het landgoed als cultuurhistorisch erfgoed. Zij gaan ook aan de slag om de toekomstvisie handen en voeten te geven. Daarbij staan behoud en versterking van de bijzondere kwaliteiten van het gebied centraal. Om dat te bereiken werken we samen aan de volgende onderwerpen: De bijzondere variatie in cultuurlandschappen wordt beter zichtbaar en sterker gemaakt De landbouw is onmisbaar en heeft perspectief op de toekomst nodig De waardevolle natuur verdient bescherming en versterking, op een manier die past in het gebied Natuurlijke beken worden hersteld en het watererfgoed (watermolens) gekoesterd Dit alles gebeurt op zo’n manier dat bewoners en bezoekers kunnen genieten van deze prachtige omgeving. Er worden nieuwe wandel- en fietsroutes aangelegd Dat levert een aantrekkelijke zone langs de stadsranden op, die tegelijkertijd een bufferzone kan vormen tegen oprukkende bebouwing Grote wegen vormen een markant gegeven in het gebied. Bestaande wegen kunnen beter in het landschap worden ingepast, uitbreiding van wegcapaciteit vraagt zorgvuldige voorbereiding.
Uitvoeringsprogramma en projcten in een notendoop Het werk om deze doelstellingen te verwezenlijken is gestart in 2010 met vier concrete projecten. In het “Uitvoeringsprogramma 2015” zijn daar nog twee nieuwe projecten aan toegevoegd. De zes projecten zijn zo gekozen, dat ze niet alleen elk een afzonderlijk doel realiseren, maar samen ook zo veel mogelijk bijdragen aan alle in de intentieverklaring aangegeven programmadoelen. Als u de projecten hierna bekijkt, zult u de raakvlakken en wederzijdse versterkingen steeds weer tegenkomen. In deze folder geven we meer informatie over elk van deze projecten en de stand van zaken in de uitvoering. Umfassungsweg Renovatie en voltooiing van een historische wandelroute, de Umfassungsweg. Deze route van 9 km geeft een prachtige indruk van het afwisselende landschap. Een routekaart is verkrijgbaar in de landgoedwinkel van Twickel. Dit project is gereed. Grensweg Aanleg van een nieuwe “Umfassungsweg”, langs de grenzen van het landgoed. En met de Nederlandse naam Twickeler Grensweg. Dat levert een fietsroute van 17 km op die langs de stadsranden van Borne en Hengelo slingert. De aanleg gaat samen met een betere landschappelijke inrichting in het gebied. Op een aantal punten sluiten er zijweggetjes aan op de Grensweg, die lokale ommetjes mogelijk maken, zoals in Azelo, op de Zenderensche Esch, in Woolde en Vikkerhoek en in Oele. Dit project is voorjaar 2015 gereed gekomen. Beckum In Beckum zijn de beekdalen van de Hagmolenbeek en de Wolfkaterbeek natuurvriendelijk ingericht. Ze voldoen aan de Europese waterkwaliteitseisen. Er wordt 70 ha nieuwe natuur aangelegd. Ook de landbouwstructuur wordt beter door deze werkzaamheden. De werkzaamheden worden voorjaar 2015 afgerond. Oelerbeek / Oele Ook de Oelerbeek wordt ingericht om te voldoen aan de eisen van waterkwaliteit en natuur. Maar het project is breder dan dat. De leefbaarheid van Oele wordt verbeterd door dit mooie gebied beter af te schermen van de aangrenzende snelweg en het bedrijfsterrein daar achter.
4
5
Oelerbeek / Overpark Ter hoogte van Kasteel Twickel loopt de Oelerbeek door het Overpark, een geliefd wandelgebied. Hier worden wandelpaden en bruggetjes verbeterd, boomgroepen onderhouden, lanen aangeplant en waterpartijen gebaggerd. Een deel daarvan is inmiddels klaar. Het werk wordt in 2016 afgerond. Stadsrand Delden. Er is een plan ontworpen met concrete maatregelen om de barrière, die de N346 vormt minder storend te maken en historische verbindingen te herstellen.. Die rondweg zorgt voor een scheiding tussen de kern van Delden en het buitengebied: park en kasteel Twickel. De weg doorsnijdt letterlijk de Deldeneresch, terwijl hij meer naar het oosten een stuk van het kasteelpark afsnijdt. De werkzaamheden worden in 2016 uitgevoerd. De landbouw is een economische pijler van het landgoed. Ontwikkelingen als schaalvergroting en productverbreding gaan aan de pachters op Twickel niet voorbij. Werken aan een vitale en duurzame landbouw is daarom belangrijk. Samen met de pachters op het landgoed zijn concrete maatregelen uitgewerkt die daaraan bijdragen.
Stuurgroep Pact van Twickel op werkbezoek (februari 2014)
5
6
Wandelend kennismaken met Twickel in al zijn facetten: loop de historische Umfassungsweg Het werk aan de wandelroute, de zogeheten Umfassungsweg, begon in 1890. In opdracht van de toenmalige eigenaar van het landgoed ontwierp de Duitse architect Eduard Petzold een 9 kilometer lange wandelroute rondom het landgoed. Omdat de architect kort na de start van het werk overleed is de route toen niet afgemaakt. Tijd dus om het werk te voltooien!
De wandelroute laat zien dat ‘bewaren' ook ontwikkelen is: de route is niet alleen hersteld, maar ook afgemaakt. Dit illustreert de gedachte uit het Pact van Twickel. Iedereen vindt het belangrijk dat karakteristieke waarden behouden blijven. Want Twickel betekent niet alleen natuur en landschap, maar ook cultuurhistorie, water, landbouw en recreatie. Tegelijk vinden er ook nieuwe ontwikkelingen plaats. De route is uitgezet met eiken palen in de traditie van het landgoed. Een routekaart is verkrijgbaar in de landgoedwinkel van Twickel.
Projectinformatie Dit project is in het voorjaar van 2011 afgerond. Sindsdien wordt er veel gebruik gemaakt van deze wandelroute.
6
7
De route De route doorkruist ook delen van het landgoed die voorheen niet voor bezoekers toegankelijk waren. Wie de route wandelt, krijgt een goede indruk van de afwisselende landschappen van Twickel. Het pad voert langs het parkgebied tegenover het kasteel, het bosgebied de Ruwe Braak, de boomweides van de Azelermeen, gaat over de Azelerbeek en over de nieuwe brug over de Twickelervaart, door het Koematenveld (een nat heidegebied) en ten slotte over de Deldeneresch. Het beste is om de route te lopen tegen de wijzers van de klok in.
7
8
Op de grens tussen stad en land Twickeler Grensweg
Van Azelo tot Oele kun je langs de rand van het landgoed fietsen of wandelen. Of langs de rand van de stad natuurlijk, het is maar hoe je het bekijkt. De Twickeler Grensweg is in feite de nieuwe ‘Umfassungsweg’. De stad is in 100 jaar flink uitgebreid, tot aan de rand van het landgoed. Dat levert een heel afwisselend schouwspel op. De Twickeler Grensweg helpt om de rand van het landgoed beter toegankelijk te maken. De route van 17 km start (of eindigt) in Azelo, en slingert dan achtereenvolgens langs de Zenderensche Esch, het Burensche Veld, door Woolde, het Genseler en Oele en eindigt (of start) bij de Oelermolen. De afwisseling in het landschap zal u verbazen. De grensweg voert door het kampenlandschap, essenlandschap, beekdallandschap, jonge heideontginningen en de broekgebieden. U komt langs een retraitecentrum, een klooster, een jachthaven, een snelweg, het Twentekanaal, de Azelerbeek en de Oelerbeek, een waterretentiegebied (met vogelkijkhut) en een natuurbalkon bij het Burensche Veld. De buurtschap Oele, met de oude Oelermolen, is een plaatje. Kenmerkend voor de route is de beplanting met prunus, die in het voorjaar in bloei staat.
Twentekanaal
8
9
Het is ook goed mogelijk om delen van de route te lopen of fietsen. Vanuit elke stadsrand is wel een ‘ommetje’ mogelijk. Er zijn drie tunnels onder de A1/A35 opgeknapt, zodat het geen griezelig avontuur meer is om er doorheen te fietsen: de tunnel in het verlengde van de Azelosestraat in Borne (bij Dusseldorp) en twee tunnels in de Burenweg in Woolde (onder de A35 en de A1). De route van Woolde naar Oele kan ook ‘binnendoor’ worden gelopenof gefietst: door het gezondheidspark (met bijv. de voorstadhalte van de NS als opstappunt) en de wijk Vikkerhoek langs het Twentekanaal. De route is duidelijk aangegeven en ook opgenomen in het knooppuntennetwerk van de Regio Twente en in de wandelroutekaart van de gemeente Hengelo. Bij het begin- en eindpunt en ook op verschillende punten langs de route kunt u de auto parkeren.
Borne, Zenderensche Esch
Hengelo, Woolde
Projectinformatie Het project is voorjaar 2015 afgerond. De verschillende landschapstypen van Twickel zijn zichtbaar en beleefbaar gemaakt De recreatieve functie van de stadsrand is versterkt Er ligt een fijnmazig netwerk van informele verbindingen (aantrekkelijke groene voetpaden) tussen stad en landgoed (de ‘radialen’) diverse recreatieve voorzieningen, zoals een vogelkijkhut en een natuurbalkon, de route biedt kansen voor ondernemers wegnemen van obstakels voor recreatief gebruik, zoals het vriendelijker maken van de tunnels onder de snelwegen
9
10
Beekherstel in Beckum Maar niet alleen beekherstel. Er is zo’n 70 ha nieuwe natuur ingericht en de landbouwstructuur kon ook profiteren van de nieuwe inrichting van het gebied. Door Beckum stromen de Hagmolenbeek en de Wolfkaterbeek. Dat waren tot voor kort waterlopen met een ‘landbouw’uitstraling: functioneel en zo recht mogelijk, zodat het water snel kon wegstromen. Nu zijn het weer echte beken. Landbouw is hier belangrijk, en tegelijkertijd ben je echt in een natuurlijke omgeving. De beken zijn opnieuw ingericht: breder en minder diep, met flauwer aflopende oevers en slingerend door het landschap. Daarmee voldoen zij aan de eisen van de Europese Kaderrichtlijn Water. In samenhang daarmee is de landbouwkundige situatie verbeterd en het landschap verfraaid. Twee pachtbedrijven zijn naar elders vertrokken. Dat biedt ruimte voor de blijvers. Het gebied wordt aantrekkelijker voor recreatieve activiteiten, of juist het ondergaan van rust. Het kent veel wandelmogelijkheden, bijvoorbeeld vanaf de parkeerplaats aan de Haaksbergerstraat bij Beckum.
Projectinformatie De werkzaamheden worden voorjaar 2015 afgerond.
10
11
Oelerbeek /Oele; meer dan een watermolen Beek. De buurtschap is vooral bekend om zijn oude watermolen. Waar een watermolen is, is water: de Oelerbeek. Deze beek stroomt tot aan de Noordmolen op Twickel, daarna heet hij Azelerbeek. Het waterschap gaat de Oelerbeek opnieuw inrichten om de waterkwaliteit te verbeteren. Dat vraagt om maatregelen zoals: verondiepen, verbreden, glooiende oevers aan één kant, steile overs op een andere plek. Voor vissen is de watermolen meer een hindernis dan een bezienswaardigheid. Daarom zal om de molen heen de Ommevloed worden benut als route voor de vissen. Voor beekherstel is ruimte nodig. Deze ruimte is schaars in Oele, want we willen de landbouw ook niet beperken, maar juist ontplooiingsmogelijkheden bieden (zie verderop het project Landbouw). Buurtschap. Maar: het gebied is méér dan een beek en een watermolen. Ten zuiden van het Twentekanaal is het een prachtig gelegen en besloten buurtschap, met kleine weggetjes, heggen en fraaie boerderijen. ‘Helaas’ grenst het aan één kant aan de snelweg A35 en daarachter verrijst een industrieterrein. Die verstoren de rust met geluid, licht en ‘horizonvervuiling’. De inwoners van Beckum en Oele hebben een dorpsplan opgesteld. Daarin hebben ze de wens uitgesproken om de snelweg minder zichtbaar en hoorbaar te maken. Binnen ons programma Twickel: Levend Landgoed gaan we proberen aan die wens te voldoen, Door een ‘zichtwal’ aan te leggen die landschappelijk goed past in het gebied. Dat is een belangrijke ontwerp-opgave. Met alle betrokken partijen, en ondersteund door het Atelier Overijssel, wordt deze opgave dit voorjaar uitgewerkt, zodat we in het najaar 2015 met een goed ontwerp kunnen beginnen met de aanleg. Het is ook de bedoeling om de kwaliteit van de beek en het gebied nog meer beleefbaar te maken. Je moet dan denken aan het landschap, voetpaden, beplanting e.d.
Oele, Oelerbeek en watermolen
Projectinformatie Dit project wordt gerealiseerd in de jaren 2015 en 2016 , onder voorbehoud dat er voldoende grond (in vierkante meters) beschikbaar kan komen. De afscherming van de snelweg kan misschien langer duren, afhankelijk van het beschikbaar komen van de benodigde grond (in kubieke meters). 11
12
Oelerbeek /Overpark .
Overpark
Vanaf de provinciale weg N346 tot aan de Noordmolen hoeft de Oelerbeek zelf niet opnieuw ingericht te worden. Wel is het daar een waardevol bestanddeel van het park van Twickel (het ‘Overpark’). Samen met de vlakbij gelegen Twickelervaart overigens, vroeger een ‘scheepvaartroute’ die eindigde bij Carelshaven. Het is de bedoeling aan de noordkant van de provinciale weg bij Hotel Carelshaven een vijver aan te leggen die deze historische plek markeert (zie project Stadsrand Delden). Verder wordt er gewerkt aan verbetering van wandelpaden en nieuwe bruggen in het parkgebied en is de lanenstructuur versterkt. Ook wordt aandacht besteed aan de passage van kleine dieren over of onder het Twentekanaal, de spoorlijn en de provinciale weg
12
13
Delden: stadsrand in het groen Stad Delden wordt aan alle kanten omsloten door het landgoed Twickel. Het kasteel park zelf grenst aan het historische centrum van Delden. Een unieke situatie! De provinciale wegen N346 (Rondweg Delden) en N741 (Europalaan), met een half klaverblad waar zij elkaar kruisen, vormt echter een flinke barriere voor zowel stad als kasteel. Er is flink gestudeerd op mogelijkheden om de weg te verdiepen of te versmallen, maar dat blijkt in de huidige omstandigheden onbetaalbaar. In de plannen zoals ze er nu uitzien ligt daarom de nadruk op het verbeteren van de landschappelijke en sociale samenhang tussen stad en landgoed. Het projectplan voorziet in een combinatie van verschillende maatregelen.
De eenheid van de Deldeneresch meer zichtbaar maken De es loopt vanaf de bosrand in het noorden tot direct aan de Europalaan en de Langestraat. De landschappelijke beplanting vermindert de zichtbaarheid van de es aan de Deldense kant. Door verwijderen van bomen en bosschages wordt de openheid benadrukt. Op andere plekken benadrukken bomen en bosjes juist die openheid en de natuurlijke begrenzing daarvan. De ‘informele’ parkeerplaats bij de Diepenweg/Rijssenseweg wordt verplaatst naar de Molenstraat. Vanaf de Rondweg is slecht zichtbaar dat de weg een hoger gelegen es doorsnijdt. Door het natuurlijke maaiveld van de es dichter tot aan de weg te brengen en de taluds steiler te maken, wordt dat beter zichtbaar gemaakt.
Deldener Esch
13
14
De eenheid van het kasteelpark benadrukken Het valt een voorbijganger niet op dat het kasteelpark niet eindigt bij de Rondweg, maar aan de andere kant doorloopt tot aan de Hengelosestraat. De dubbele bomenrij langs de Twickelerlaan en de hoger gelegen Rondweg belemmeren het zicht daarop. Verlagen van de Rondweg naar maaiveld is duur en complex. Wel kan het weiland aan de zuidkant meer glooiend omhoog lopen tot aan de weg, waardoor het hoogteverschil minder opvalt. Door de bomenrij langs de Twickelerlaan te verwijderen en de bomenrij langs de Hengelosestraat juist te versterken, wordt de eenheid van het park benadrukt. Deze bomensingel dient ook om de vleermuisroute van west naar oost in stand te houden.
De nieuwe voetbrug in de Twickelerlaan
De relatie van Delden met het landgoed versterken Op een aantal punten komen er nieuwe oversteekplaatsen over de Rondweg en worden de bestaande aantrekkelijker gemaakt. Van oost naar west zijn dat: Een voetbrug in het verlengde van de Twickelerlaan, die aansluit op de Nieuwe Weg richting station. Deze brug is in 2014 gebouwd en herstelt een historische route van kasteel naar station. In het verlengde van de Marktstraat komt een nieuwe brug voor voetgangers en fietsers, die achter langs de volkstuintjes aansluit op de Watertorenstraat. De bestaande brug in de Watertorenstraat wordt aangepast aan het bestaande wegbeeld van de Bornsestraat en de nieuw in te richten Molenstraat.
14
15
Het viaduct over de Rondweg
Het viaduct over de Rondweg ter hoogte van de weg naar Almelo (N741) bestaat eigenlijk uit twee bruggen. Het westelijke deel blijft in gebruik als provinciale weg. Het oostelijke deel kan helemaal worden ingericht voor langzaam verkeer, omdat er in de nieuwe situatie geen parallelweg meer nodig is. De Molenstraat wordt namelijk opnieuw ingericht en ontsloten met een rotonde op de Europalaan. Behalve voor de mens zal ook voor dieren de Rondweg minder een obstakel gaan vormen. Er is aandacht voor faunapassages over en onder de weg (zie ook project Oelerbeek). De Rondweg zelf wordt van verkeerslicht (bij Servo) tot verkeerslicht (bij Carelshaven) voorzien van geluidsreducerend asfalt. Tenslotte is er aandacht voor cultuurhistorische elementen. Er komt een vijver aan de noordkant van de Rondweg tegenover Carelshaven en de Stichting Esmolen wordt gesteund om in het noordelijke klaverblad de historische esmolen weer op te bouwen. Projectinformatie De werkzaamheden worden uitgevoerd door de provincie Overijssel, de gemeente Hof van Twente en het landgoed Twickel. De plannen worden in samenhang ter visie gelegd in de periode maart/april 2015, zodat iedereen zich een beeld kan vormen en de gelegenheid krijgt desgewenst een zienswijze in te dienen. De werkzaamheden zullen volgens de huidige planning in de volgende perioden worden uitgevoerd: Herinrichten Molenstraat en Watertorenbrug: tweede helft 2015 Rotonde Europalaan en Marktstraatbrug voorjaar 2016 Groenwerkzaamheden tussen herfst 2015 en voorjaar 2016 Ophogen van de es en de taluds zal waarschijnlijk enkele jaren in beslag nemen en is afhankelijk van het beschikbaar komen van grond (kubieke meters).
15
16
Zonder pachters geen landbouw, zonder landbouw geen landgoed De landbouw is een belangrijke economische pijler van het landgoed. Ontwikkelingen als schaalvergroting en specialisatie gaan aan de pachters op Twickel niet voorbij. Werken aan een vitale en duurzame landbouw is daarom belangrijk. Aan de andere kant staat de landbouw in het overwegend kleinschalige landschap van Twickel onder druk. Het wordt steeds moeilijker om binnen de eisen die het landschap stelt marktconform te produceren. De meeste agrarische bedrijven richten zich momenteel op het produceren van melk voor de wereldmarkt. Ondernemers die zich richten op niches in de (streek-) markt zijn er nog niet zo veel. Bij het nadenken over de ontwikkeling van de landbouw op Twickel is uiteraard geluisterd naar de ideeën en wensen van de pachters. Die zijn samengebracht onder de volgende 5 thema’s:
Kavelverbetering Behoud van het karakteristieke landschap op Twickel is enerzijds datgene waarvoor het Pact van Twickel is opgericht, maar anderzijds ook een steeds grotere belemmering voor de toekomstbestendigheid van de agrarische bedrijven. Er is weinig ruimte voor vergroting van het bedrijfsareaal. Daarom wordt geïnvesteerd om de bruikbaarheid van de percelen voor de landbouw te vergroten. Dat kan door het aanpassen van de bereikbaarheid, bewerkbaarheid, aaneengesloten ligging. Waar gewenst en mogelijk worden landschappelijke elementen zo verplaatst, dat de boer makkelijker kan werken èn het landschap toch intact blijft. Er is in 2014 een proef uitgevoerd. Geïnteresseerde ondernemers werken samen met het Landgoed aan een vervolg daarop. Duurzaam beheer van bodem en water De productiviteit van de agrarische bedrijven kan worden verhoogd door een duurzaam gebruik van de bodem en een nauwkeuriger beheer van het water. Er komt meer kennis beschikbaar over de factoren die de bodemvruchtbaarheid bepalen. En het water kan steeds beter op een kleinschalige manier worden beheerd door de boer zelf, waarmee zowel de agrarische productie als het waterbeheer zijn gediend. Deze kennis wordt ontsloten en beschikbaar gesteld aan de ondernemers op een manier die concreet op hun bedrijf toepasbaar is. Een groep ondernemers is in gesprek met waterschap Vechtstromen om met deze kennis op hun bedrijf aan het werk te gaan. 16
17
Karakteristieke erven Pachters worden gestimuleerd bij te dragen aan de instandhouding van de cultuurhistorische ‘Twickelerven’ en ‘Twickelschuren’. De karakteristieke schuren die niet meer functioneel zijn voor de landbouw worden steeds vaker gebruikt als rommelhok of komen leeg te staan. Dat is niet goed voor de instandhouding. Zowel de landbouw als het landschap zijn er bij gebaat dat ze op een slimme manier weer beter bruikbaar zijn voor de landbouw. Dat geldt bijvoorbeeld ook voor kuilplaatsen die landschappelijk en bedrijfsmatig op een verkeerde plek liggen en de erfindeling in het algemeen. Geinteresseerde ondernemers stellen samen met het Landgoed een plan met begroting op. Energie Door als pachters de handen ineen te slaan en gezamenlijk te investeren in het verwijderen van asbest, het plaatsen van zonnepanelen en energiebesparende maatregelen, kunnen zij zowel goedkoper als duurzamer met energie omgegaan. Er zijn ook contacten gelegd met onder andere de energiecoöperatie Hof van Twente (ECHT). Het blijkt op dit moment nogal wat voeten in de aarde te hebben om zelf opgewekte energie door te leveren. Terwijl het dakoppervlak van de stallen groot genoeg is om meer energie op te wekken dan voor eigen gebruik nodig is. Maar we houden de vinger aan de pols.Een groep ondernemers komt in onderlinge samenwerking met een concreet voorstel bij het Pact van Twickel.
Pachters in de projectgroep landbouw
Beleef Twickel Het geweldige landschap van Twickel is niet alleen een belemmering, maar kan ook onderdeel zijn van het bedrijfskapitaal van de ondernemers. Zij kunnen er aan mee helpen om rustzoekers en toeristen naar het gebied te ‘lokken’. Er zijn al enkele initiatieven zoals bed&breakfast, een eigen kaasmakerij, een wijngaard. Er is ruimte voor meer, vooral als zij elkaar versterken door een veelzijdig aanbod en onderlinge samenwerking. Samenwerking met lokale ondernemers in Delden en in de stadsrand van Borne en Hengelo kan hun aanbod nog aantrekkelijker maken. Een groep ondernemers is gestart om samen een businessplan op te stellen. Projectinformatie In 2013 en 2014 is de sector ‘doorgelicht’. Op basis daarvan heeft Landgoed Twickel een landbouwvisie opgesteld en het Pact van Twickel een projectplan. Een projectgroep met daarin 4 pachters, de rentmeester van het landgoed en de provincie Overijssel werkt aan de uitvoering (en betaling) van de plannen. Het waterschap Vechtstromen heeft een innovatief project ‘Landbouw op peil’ opgezet, waarin op verzoek van het Pact van Twickel ook het onderdeel bodemvruchtbaarheid is opgenomen. De werkzaamheden worden in 2015 en 2016 uitgevoerd.
17
18
Overige gegevens Vanaf 2010 is gestart met het opstellen en uitvoeren van de in deze folder genoemde projecten. De kosten worden gedragen door alle deelnemende partijen in het Pact van Twickel en de pachters op het landgoed. Kosten van het Pact van Twickel 2010 – 2015 (in euro’s x 1.000) Umfassungs
Grensweg
Beckum
Oelerbeek/ Oele Overpark
Stadsrand delden
Landbouw
totaal
1.870
1.900
1.715
2.545
885
9.215
weg
300
Deelnemende partijen in het Pact van Twickel (februari 2015) Provincie Overijssel, voorzitter Hester Maij, gedeputeerde Stichting Twickel Maurits van den Wall Bake, bestuursvoorzitter Regio Twente Jan Bron, lid dagelijks bestuur Waterschap Vechtstromen Jan van Hoek, lid dagelijks bestuur Gemeente Hof van Twente Wim Meulenkamp, wethouder Gemeente Hengelo Marcel Elferink, wethouder Gemeente Borne Herman Mulder, wethouder
Deze folder is gemaakt door het programmateam Pact van Twickel Provincie Overijssel Postbus 10078 8000GB Zwolle www.overijssel.nl/twickel
[email protected] 038 499 8581 Zie ook www.twickel.nl Maart 2015
18
