Bestuur PACT Aalsmeer E-mail:
[email protected] Internet: www.pactaalsmeer.nl
Functieprofiel Raadslid PACT Aalsmeer De fractie van PACT Aalsmeer kent: fractiemedewerkers: leden met politieke affiniteit maar zonder ambitie voor het raadslidmaatschap fractieassistenten: leden met politieke ambities die willen doorgroeien naar raadslid en daarom op de kandidatenlijst staan raadsleden: de gekozen volksvertegenwoordigers De profielschets van een aspirant-raadslid geldt ook voor fractieassistenten en in mindere mate voor fractiemedewerkers die geen ambitie hebben voor het raadslidmaatschap. Het functieprofiel Raadslid PACT Aalsmeer geeft antwoord op de vraag, welke taken een raadslid heeft en welke vaardigheden en eigenschappen een raadslid dient te hebben om goed te kunnen functioneren binnen de fractie van PACT Aalsmeer?
Taken Een gemeenteraadslid heeft globaal drie taken: 1. de volksvertegenwoordigende taak 2. de kaderstellende taak en 3. de controlerende taak Volksvertegenwoordiging Een raadslid is een gekozen volksvertegenwoordiger. Daarom is het belangrijk dat een raadslid altijd goede contacten onderhoud in de samenleving en een mening vormt vanuit verschillende invalshoeken. Hierdoor is hij of zij in staat om ontwikkelingen in de samenleving te signaleren en deze te vertalen in die zaken die inwoners willen en die mogen rekenen op (voldoende) draagvlak. Kaderstelling Een raadslid stelt kaders. Kaders geven de ruimte aan die qua beoogd resultaat of doel, tijd en (financiële) middelen voor de uitvoering beschikbaar worden gesteld. Het college van burgemeester en wethouders is verantwoordelijk voor de uitvoering, informeert de raad bij eventuele problemen en legt achteraf verantwoording af. Vóór 15 november van elk jaar stelt de raad het belangrijkste kader op: de financiële begroting. Controleren De raadsleden controleren het college of zij de doelstellingen uitvoert binnen de door de gemeenteraad gestelde kaders. De gemeenteraad wordt bij haar controlerende taak ondersteund door de Rekenkamer en de accountant. Vóór 15 juli van elk jaar controleert de raad het (financiële) jaarverslag van de gemeente: de jaarrekening.
Functieprofiel Raadslid PACT Aalsmeer versie mei 2013 1/5
BESCHIKBAARHEID Het raadslid investeert voldoende tijd in het raadslidmaatschap. Het betreft hier geen fulltime functie. Landelijk wordt uitgegaan van 24 uur per week. Er wordt deelgenomen aan de gemeenteraadsvergadering (in principe tweewekelijks op donderdagen vanaf 20.00 uur ) en de fractievergadering (op dinsdag voorafgaand aan de gemeenteraadsvergadering vanaf 22.00 uur). Maar even belangrijk is de (volks)vertegenwoordigende functie van het raadslid. Te denken valt aan werkbezoeken, bezoeken van wijkraden, netwerkbijeenkomsten et cetera. De fractieleden zijn in staat om de feitelijk beschikbare tijd voor het raadslidmaatschap met enige flexibiliteit en effectief te besteden.
VAARDIGHEDEN Hier wordt aangegeven welke vaardigheden verwacht mogen worden van individuele (aspirant)-raadsleden. 1. Het raadslid is maatschappelijk betrokken, maar onafhankelijk Hij/zij kent zijn omgeving en neemt deel of heeft deelgenomen aan landelijke en lokale maatschappelijke activiteiten. Organiseert of bezoekt netwerkbijeenkomsten. Het raadslid heeft inzicht in wat er leeft in de lokale gemeenschap en weet bovenlokaal te denken en te handelen. Hij/zij blijft onafhankelijk, is gericht op hoor en wederhoor en durft burgerinitiatieven objectief te ondersteunen. 2. Het raadslid weet eigen programmapunten op de politieke agenda van de raad te plaatsen en stelt daarbij prioriteiten. Het raadslid verzamelt actief informatie uit verschillende bronnen binnen de Aalsmeerse gemeenschap. Het is daarbij van belang om keuzes te kunnen maken. Gaat het om een probleem, een incident of een signaal van een dieperliggend probleem? Details of individuele zaken kunnen prima worden doorgeleid naar het college c.q. de ambtelijke organisatie. Het raadslid weet betrokkenen de weg te wijzen in de gemeentelijke organisatie zonder hierbij persoonlijk betrokken te raken. Met name naar meldpunten en de instrumenten die de raad ter beschikking heeft gesteld voor de inwoners. Te denken valt aan spreekrecht in het Beraad, burgerparticipatie en het burgerinitiatief. Een raadslid dient oog te hebben voor het plaatsen van politieke onderwerpen op de maatschappelijke agenda. Gedacht kan worden aan het organiseren of bijwonen van congressen, debatbijeenkomsten, politieke cafés, huiskamerevenementen en dergelijke. Hierdoor kan hij/zij horen en voelen wat zich afspeelt binnen de Aalsmeerse gemeenschap. Hij/zij weet politieke prioriteiten te stellen rekening houdend met het algemeen belang èn de fractiestandpunten. Hij/zij weet het fractiestandpunt tijdens de behandeling van raadsonderwerpen overtuigend te communiceren naar de andere partijen in het politieke speelveld. Ook weet hij/zij bij het opstellen van deze punten verschillende belangen af te wegen. Het raadslid betrekt relevante informatie bij het stellen van kaders voor het collegebeleid. Hij/zij streeft naar het bereiken van de politieke doelen van de fractie en is zich ervan bewust dat daartoe soms compromissen noodzakelijk zijn. Hij/zij heeft een goed historisch geheugen voor het stemgedrag van de eigen en de andere fracties en weet deze kennis in het politieke debat effectief te benutten. Functieprofiel Raadslid PACT Aalsmeer versie mei 2013 2/5
3. Controleert het college en weet een kritische opstelling in te nemen naar de gemeenteraad toe Het raadslid vergaart - door het aanboren van diverse bronnen - actief informatie zonder zich als ombudsman te gedragen. Hij/zij onderhoudt hiertoe een eigen netwerk. Hij/zij is in staat om informatie te interpreteren en politiek te vertalen, hierover een eigen mening te vormen (of een gezamenlijke mening met de fractie) en deze uit te spreken. Het raadslid gaat in alle openheid (in de raadsvergadering en in de samenleving) de discussie aan met het college en andere raadsfracties. 4. Heeft kennis van of affiniteit met één of meerdere aspecten van het lokaal bestuur Het raadslid is bereid om zich in één of meer beleidsterreinen te verdiepen en kennis op te doen van bestuurlijke verhoudingen, de Gemeentewet, de werkprocessen binnen de gemeente en de gemeentefinanciën. Hij/zij weet zijn collega-fractieleden aan te vullen. Immers niemand is op alle terreinen even kundig. Hij/zij weet gebruik te maken van de instrumenten die een raadslid ter beschikking staan (vragenrecht, moties, amendementen, recht op onderzoek, recht op ambtelijke ondersteuning etc.). Het raadslid weet waar de verantwoordelijkheden van de raad ophouden en die van het college beginnen. Hij/zij dient waakzaam te zijn om niet op de stoel van het college of de ambtelijke organisatie te gaan zitten. 5. Is aanspreekbaar op zijn/haar politieke keuzes en die van zijn/haar fractie Hij/zij kijkt even kritisch naar het eigen functioneren als naar het functioneren van de raadsfractie. Waar mogelijk stelt hij/zij in alle openheid aanpassingen voor zonder de loyaliteit naar de eigen fractie uit het oog te verliezen. Het raadslid legt actief en ongevraagd verantwoording af aan de eigen achterban en de bevolking over politieke keuzes van de fractie en hem/haarzelf. Hij/zij weegt bij voortduring belangen tegen elkaar af. 6. Is integer Het raadslid is zich bewust van zijn/haar publieke functie. Integriteit is het uitgangspunt van zijn/haar denken en handelen. Het raadslid is alert op (de schijn van) belangenverstrengeling, en geeft gevraagd en ongevraagd openheid van zaken. Zo nodig onthoudt het raadslid zich van stemming. 7. Staat open om te leren en is daarom bereid om constant in ontwikkeling te blijven Het raadslid staat open om te leren en zich de nodige vaardigheden (spreken in het openbaar, debatteren etc.) aan te eigenen. Het raadslid kan flexibel omgaan met zijn (fractie)standpunten. Deze zijn niet statisch. Er moet ruimte zijn voor ontwikkeling en voortschrijdend inzicht. 8. Communicatieve vaardigheden Het raadslid kan goed luisteren naar problemen die leven onder de bevolking. Daarbij kan hij/zij snel ontdekken of er een individueel of algemeen probleem aan ten grondslag ligt. Het raadslid weet in heldere taal te communiceren, zodanig dat ook het publiek de politieke discussies en overwegingen kan volgen tijdens het politieke werk. Hij/zij schuwt het niet om in het openbaar te spreken. Functieprofiel Raadslid PACT Aalsmeer versie mei 2013 3/5
PERSOONLIJKHEID: Hier wordt aangegeven welke karaktereigenschappen van belang zijn. 1. Leergierig, kritisch, uit zijn/haar mening op onafhankelijke wijze Het raadslid heeft een actieve interesse in zijn omgeving en zoekt graag dingen uit. Hij/zij durft fouten te maken en toe te geven, en weet flaters te vermijden. Hij/zij durft een eigen (fractie)standpunt in te nemen en is zich bewust van het politieke effect van het (voorbarig) uitten van een standpunt. 2. Schept plezier in discussie, heeft lef om zijn standpunt te verdedigen én waar nodig te wijzigen Het raadslid schept plezier in het politieke debat en in onderhandelingen met de bevolking, het bedrijfsleven en maatschappelijke organisaties, de overige raadsleden en het college. Hij/zij is in staat persoonlijke standpunten en die van de fractie te verwoorden en te verdedigen. Hij/zij staat open voor tegenargumenten en weet deze op waarde te schatten. 3. Is in staat te relativeren en is aanspreekbaar op eigen functioneren Het raadslid is niet snel uit het veld geslagen wanneer hij/zij anderen niet weet te overtuigen. Hij/zij beschikt over draagkracht en incasseringsvermogen. Ook bij een verloren punt blijft het raadslid overeind. Hij/zij heeft oog voor de wijze waarop het politieke spel wordt gespeeld. Hij/zij relativeert kritiek en kan tegenslagen incasseren. Enige zelfkritiek is hem/haar niet vreemd en hij/zij is voor anderen aanspreekbaar op het eigen functioneren. Hij/zij laat zich niet gek maken door wat anderen van hem/haar denken en weet strategisch om te gaan met externe kritiek. 4. Beschikt over een zekere mate van creativiteit, openheid, inlevingsvermogen en gevoel voor politieke verhoudingen Het raadslid ziet uitdaging in nieuwe (politieke) instrumenten en ontwikkelingen, maar ook in vastgelopen, moeilijke bestaande situaties. Hij/zij gebruikt creativiteit bij het omgaan met zowel nieuwe als bestaande instrumenten en situaties. Hij/zij staat open voor nieuwe ideeën en beschikt over inlevingsvermogen in andere spelers in het politieke bedrijf: burgers, maar ook ambtenaren, wethouders, andere raadsfracties en de burgemeester. Hij/zij streeft ernaar goede relaties met deze personen te onderhouden. Echter dit mag nooit ten koste gaan van zijn onafhankelijk handelen.
Functieprofiel Raadslid PACT Aalsmeer versie mei 2013 4/5
Voorwaarden Om als raadslid voor de fractie van PACT Aalsmeer in aanmerking te komen moet men: 18 jaar of ouder zijn niet uitgesloten zijn van het kiesrecht lid zijn van PACT Aalsmeer met volledig stemrecht bereid zijn afstand te doen van functies die niet verenigbaar zijn met het uitoefenen van het raadslidmaatschap de politieke uitgangspunten van PACT Aalsmeer volledig en zonder voorbehoud onderschrijven het programma van PACT Aalsmeer actief willen uitvoeren actief mee te werken in de verkiezingscampagne van PACT Aalsmeer meelopen met de huidige fractie en bijwonen van fractievergaderingen en raadsvergaderingen.
Functieprofiel Raadslid PACT Aalsmeer versie mi 2013 5/5
