Uittreksel uit: Praktijkbeschrijving ‘Boeien en Binden’, Fontys Hogescholen
Reflectie vooruit Verbeteringen
Voorstellen voor verbetering
Algemeen: - Gesprekken vroeger in de tijd plannen; we denken aan meerdere momenten vanaf eind april; - Vragenlijst kennismaken digitaliseren en vooraf online laten invullen door studenten; - Evaluatielijsten digitaliseren en minder open vragen opnemen t.b.v. efficiëntere verwerking gegevens. - Exitprocedure tijdig bespreken met SLB’ers en kwaliteitszorg. Afspraken maken over verzamelen, bespreken en verwerken exit-vragenlijsten. - No-shows reduceren door bijv. vooraf het programma te mailen met de namen van ingedeelde studenten binnen heldere programma-onderdelen. Komst laten bevestigen. - Tijdens het kennismakingsgesprek meer focus op activering van de aspirant-student d.m.v. TIP door de SLB’er aan het eind van het gesprek. Niet alleen meegeven maar ook goed bespreken en SMART maken. Studenten PTH: - Vooraf de info toesturen, zodat je bij kennismaking tijd voor andere activiteiten hebt; - graag een overzicht van minoren en een lesrooster als voorbeeld; - naast voltijdopleiding ook richten op deeltijdopleiding. - meer ouderejaars studenten inzetten; briefing studenten vooraf; - aanpassing programma carrousel n.a.v. evaluatiegegevens: geen uitgebreide infocorner; focussen op gesprekken/ speeddaten. Studenten ICT: - Meer info over wat de opleiding gaat inhouden; een goed voorbeeld van een ‘normale dag bij HS ICT’. - oefeningen in de praktijk laten doen; niet alleen informatie geven. Studenten FLOT: - Na het kennismakingsgesprek nog een gesprek rond tentamenweek. - Nodig volgende keer alle nieuwe studenten uit. - Meer ouderejaars om mee te praten; geen eerstejaars die het niet gehaald hebben. Studenten TNW: - Vragenlijst eerder geven. - Vertel wat meer over de projecten. - Eerder feedback vragen. SLB’ers FLOT: - Over het nut van testen nadenken en vooral vastleggen wat er verder mee moet
gebeuren. - alle studenten voortaan uitnodigen. SLB’ers TNW: - Het een en ander eerder regelen. - Veel studenten zijn niet komen opdagen. - n@tschool voegde niet zoveel toe >> niet meer inplannen. - Eerder feedback vragen over kennismaking (evaluatieformulier). Lessons learned
Wat hebben we er van geleerd?
Do’s
Wat moeten anderen zeker doen?
Onze grootste les is dat je, als aanvragend instituut, goed moet bezinnen aleer te beginnen. Allereerst dient goed verkend te worden of de projectgroep, inclusief projectleider, tijd en ruimte krijgen om het project tot een succes te maken. Dat betekent dat vanaf de eerste brainstorm over de projectaanvraag alle deelnemende partijen betrokken dienen te worden. Uitwerking in detail in een Controlling Document kan dan aan de projectleider overgelaten worden, maar wel steeds met terugkoppeling naar diegenen die de klus uiteindelijk moeten gaan klaren. [...] Algemeen devies: Keep It Simpel (KIS) en Keep it Practical (KIP). • • •
•
• Don’ts
Wat moeten anderen zeker niet doen?
Aspirant-studenten welkom heten en persoonlijke aandacht geven. Draagvlak borgen op alle niveaus: van management t/m studenten. Kennismakingsactiviteiten docenten (kennismakingsgesprekken a.d.h.v. een vragenlijst), ouderejaars, alumni en beroepsuitoefenaars organiseren. Het is een uitgelezen gelegenheid om wederzijds verwachtingen af te stemmen en je ‘al een beetje thuis te gaan voelen’ bij je toekomstige opleiding. Een training aan SLB’ers geven zodat zij echt betrokken worden bij de uitvoering en daarover kunnen uitwisselen is een aanrader. Binden en Boeien is een aansprekend devies!
Een start maken over 5 instituten heen. Samenwerken is op zich al een project gebleken. En dan is werken onder enorme tijdsdruk niet zo handig. [...] • Tussentijds wisselen van bemensing, zeker geen wisseling projectleiding; kost erg veel tijd en ergernis. •
Tabel 11: Redeneerketen met procesevaluatie Interventie
Mechanisme
Outcome
Procesevaluatie met verwijzingen naar bijlagen
1) Invullen van vragenlijst
Door de vragenlijst in te vullen moet de aspirantstudent zijn/haar interesses, motieven en verwachtingen die samenhangen met de studiekeuze expliciet verwoorden. De "vertaling" van een mogelijk diffuus beeld staat hier centraal.
Persoonlijk overzicht van de keuzemotieven van de aspirantstudent
De Vragenlijst Kennismaken (deliverable 1-07) voorziet heel duidelijk in de behoefte om op een heldere manier de keuzemotieven van de aspirantstudent boven tafel te krijgen. Met name de vragen 2) over vooropleiding; 3) oriëntatie op opleiding; en 5) studie en vrije tijd; laten de student reflecteren op keuzemotieven. De a.s. student weet dat hij daar aansluitend een gesprek met een SLB’er over gaat voeren, waardoor naar ons idee er heel serieus wordt ingevuld en beargumenteerd.
2) Gesprek met SLB'er
De aspirant-student maakt persoonlijk kennis met een vertegenwoordiger van de gekozen studie en ervaart sociale binding.
Grotere inzetbereidheid tijdens de start van de studie Student voelt zich meer verbonden met de gekozen studie. Ervaart eigenaarschap/ verantwoordelijkheid om het tot succes te maken
Zowel de a.s. studenten als de gespreksvoerders vanuit de opleiding waren onverdeeld enthousiast over de gevoerde gesprekken. SLB’ers gaven aan dat er goede vragen werden gesteld en ze met behulp van de ingevulde vragenlijst een goed beeld kregen van de student in relatie tot de vereisten van de opleiding. Dat kon direct ter sprake worden gebracht en leidde dan ook aan het eind van het gesprek tot een TIP,
De aspirant-student krijgt gelegenheid om vragen te stellen over de inhoud, opbouw, moeilijkheidsgraad, werkwijze, enz. van het studieprogramma en kan op deze manier nagaan of dit aansluit bij eigen verwachtingen t.a.v. de studie
De student voelt zich bevestigd in zijn/haar studiekeuze Student kan op basis van realistisch studiebeeld/beroepsbe eld tot een keuze komen; Student kan op basis van realistisch studiebeeld/beroepsbe eld besluiten om studie niet te doen, en heeft inzicht in alternatieve studiemogelijkheden binnen het bètadomein.
SLB'er kan aan de hand van de ingevulde vragenlijst een inschatting maken over de reële haalbaarheid van de studie door de aspirantstudent.
SLB'er geeft een advies tav studiekeuze.
die op schrift meeging met de student. Ontdekte kwaliteiten leverden een schriftelijk geformuleerde TOP op. Studenten vonden het gesprek met de SLB’er, naast het gesprek met een ouderejaars/alumnus, de beste activiteit tijdens de kennismakingscarrou sel. Veel studenten gaven spontaan aan in het gesprek dat ze ‘er zin in hadden te starten’. In totaal was er maar één student die aangaf dat de opleiding een tweede keus was. Het advies: “volg je eerste keus” is opgevolgd. Het moment van het gesprek, eind juni, leverde niet veel echte twijfelaars op. Binnen de FLOT is een student na het gesprek niet naar het bètadomein gegaan, maar is geswitcht naar de economische lerarenopleiding binnen hetzelfde instituut. Wel zijn er verschillende TIPS gegeven om wiskunde/ natuurkunde bij te spijkeren tijdens de zomer. SLB’ers geven in hun evaluatie aan dat de vragenlijst in combinatie met het gesprek voldoende zicht geeft op de haalbaarheid van de gekozen studie door de student. Soms is er ook zorg
3) Ouderejaarsstudent/ alumnus
Door persoonlijke kennismaking met een ouderejaarsstudent/ alumnus die vertelt uit eigen ervaring gaat de studie meer leven, krijgt een "gezicht".
Aspirant-student beschouwt toekomstige studieplek niet als een organisatie of als een gebouw, maar als een plek waar uitwisseling met medestudenten plaatsvindt
4) Schriftelijke informatie
De aspirant-student kan aan de hand van de aangereikte informatie de juistheid van eigen studiekeuze bevestigen
De aspirant-student voelt zich bevestigd in zijn/haar keuze
uitgesproken, bijv. over een grote bijbaan, een sportcarrière naast de studie. Daar kon het nu tijdig over gaan. Het speeddaten (TNW en ICT) en de gesprekken (PTH en FLOT) met ouderejaars en alumni van de opleiding leverden zeer geanimeerde gesprekken op, soms zelfs een spontane rondleiding door het gebouw. Deze wel geplande maar niet gestuurde activiteiten scoorden heel hoog bij alle bezoekers en ook bij ouderejaars/alumni. Ze willen graag nog een keer komen! Daar we het informele karakter wilden benadrukken is er alleen een kopie van de ingevulde vragenlijst met een TOP (geconstateerde kwaliteit passend bij de studie) en een TIP (advies) aangereikt en toegelicht na het gesprek met de SLB’er. Onderaan de lijst stond het emailadres van betreffende SLB’er, zodat er altijd nog een vraag gemaild kon worden. In de infocorner kon de student naar eigen interesse digitale en/of schriftelijke informatie bekijken. Op de sites van de opleidingen is aanvullend veel informatie te vinden en daar werden de studenten nog eens op gewezen.
5) Enkele tests
De aspirant-student kan aan de hand van de aangereikte informatie gaan twijfelen over eigen studiekeuze
De aspirant-student neemt zijn/haar keuze in heroverweging
Daar we te maken hadden met reeds ingeschreven studenten waren er weinig twijfelaars. We weten natuurlijk niet wat de reden van de wegblijvers is geweest om niet te komen. Daar is niet achteraan gebeld. Misschien een idee voor de volgende ronde. Naar ons idee is invullen vragenlijst en een gesprek met SLB’er voldoende om de twijfel te bespreken en eventueel af te zien van de gekozen studie (bij MBOstudenten speelt het gevraagde bètaniveau een rol in het afzien van de studie; mbo’ers waren niet bij deze pilot betrokken).
Aspirant-student kan aan de hand van de aangereikte informatie geïnteresseerd raken in/ gemotiveerd worden voor een andere studie in het bètadomein.
De aspirant-student overweegt/ besluit om een andere, verwante studie te kiezen
Zie opmerkingen bij 4)
Aspirant-student kan aan de hand van de uitkomsten van de tests nieuwe inzichten ontwikkelen omtrent studiekeuze; zich bevestigd voelen in juistheid van zijn/haar studiekeuze
De aspirant-student houdt vast aan oorspronkelijke keuze of heroverweegt keuze.
De gehanteerde Vragenlijst Kennismaken is niet te typeren als een test, maar geeft zeker wel aanknopingspunten om de geschiktheid van de student voor de gekozen studie nog eens goed onder de loep te nemen. Bij heroverweging studiekeuze zouden SLB’ers een rol kunnen spelen, omdat zij voorbereid
waren op het eventueel doorverwijzen naar a) een geschiktere keuze binnen het bètadomein en b) naar een andere relevante keuze binnen Fontys Hogescholen.