Transities in de ouderenzorg: verantwoordelijkheden van burgers 26 juni 2014
Programma
15:00 uur
Welkom door dagvoorzitter Prof. dr. Katrien Luijkx
15:10 uur
Presentatie sprekers: Lilian Linders Ad Pijnenborg
15:50 uur
Discussie
16:45 uur
Afsluiting en borrel
Prof. dr. Katrien Luijkx
Prof. dr. Katrien Luijkx Sociale Wetenschappen •
Toegepast
Ouderen •
Langdurige verzorging, kwetsbaarheid, kleinschalig wonen, laatste levensfase
Tranzo •
Sinds 2004, per 1-11-’13 bijzonder hoogleraar
AW en leerstoel Ouderen(zorg)
Ambitie In samenwerking met organisaties: •
Kennis over leefwereld van ouderen
•
Innovaties ontwikkelen en evalueren
•
Voldoende ruimte voor zelfredzaamheid en eigen regie
Bijdragen aan de transitie in de ouderenzorg
Transitie in de ouderenzorg
Meer zorg met minder mensen Vraagsturing Decentralisatie
Eigen verantwoordelijkheid
Lilian Linders
Het versterken van informele zorg: een paradoxaal uitgangspunt
[email protected]
Lilian Linders Lector Beroepsinnovatie Social Work Fontys Hogeschool Sociale Studies 06 50242166
26 juni 2014
Tranzo Zorgsalon Transities in de ouderenzorg: de verantwoordelijkheid van ouderen 9
Ter introductie: Lectoraat beroepsinnovatie Social Work 1. Maatschappelijke ondersteuning - Wmo werkplaats - Implementatieproject - mantelzorgonderzoek
2. Bijzonder Domein Beroepsinnovatie Jeugdzorg en – Welzijn, gefinancierd door 8 werkveldpartners op gebied van jeugdzorg, jeugdwelzijn en jeugdgezondheidszorg 10
Druk op de samenleving neemt toe •
Extramuralisering gaat door Evenals langer zelfstandig wonen ouderen
•
Transities (één gezin, een plan, één regisseur) - Decentralisatie AWBZ-WMO: meer kwetsbare groepen in de samenleving - Transities jeugdzorg: opvoeden in en door de samenleving - Uitvoering Participatiewet naar gemeenten
•
Veel meer kwetsbare groepen onder de vlag van gemeente, die tegelijkertijd moet bezuinigen
11
Beleid bemoeit zich steeds meer met het informele •
Zo zelfredzaam mogelijk zijn
•
Meer eigen verantwoordelijkheid nemen
•
Eigen kracht inzetten
•
En ook de samenleving moet hierin zijn verantwoordelijkheid nemen dus meer mantelzorg en vrijwilligerswerk 12
De wijk • Meer kwetsbare ouderen in de wijk
• Sociale wijkteams, multidisciplinaire wijkteams, generalistenteams… • Wijkactiviteiten sluiten vaak niet aan bij kwetsbare ouderen • Fysieke afstand ouderen/kinderen/familieleden en geïndividualiseerd buurschap 13
Wat hebben mantelzorgers nodig? •
Goeie zorg voor zorgvrager
•
Regelzaken, bureaucratische romplslomp
•
Luisterend oor
•
Begrip, respect, gezien en gehoord worden
•
Verlangen naar ondersteuning door en via huisartsen 14
Discrepantie ondersteuningsvraag en - aanbod
Mantelzorger Wil geen respijt Is vraagverlegen Wil regie houden Last van regeldruk Luisterend oor nodig Onlosmakelijk verbonden met zorgvrager
Aanbieder Biedt respijt Op afstand Aanbodgericht Bureaucratisch Vakjargon Isoleert mantelzorger en zorgvrager 15
Aanbevelingen •
Sluit aan bij beleving, ook in taalgebruik. Mensen voelen zich geen mantelzorger maar ‘partner van’ of ‘kind van’
•
Hou er rekening mee dat het primaire belang van de mantelzorger goeie zorg is aan zorgvrager
•
Bijna elke cliënt heeft naasten: betrek hen dan ook
16
Aanbevelingen •
Mantelzorgers spreken hun ‘burgerkracht’ al aan. Wees actieve wegwijzer bij verkrijgen van ondersteuning
•
Help hen bij aanpak regelzaken zorg: equivalent ‘organizers’ in huishouden
•
Lang niet altijd ‘grote’ interventies nodig. Begrip, goed gesprek, luisterend oor, is vaak genoeg
17
Informele zorg als onderwerp van beleid: •
Word zelfredzamer en val meer terug op je buren, vrienden, familie
•
Eigen kracht wordt gelanceerd als iets nieuws dat we nu (eindelijk eens) moeten gaan aanspreken
•
Het accent op eigen verantwoordelijkheid heeft ongewenst neveneffect
•
Het ‘professionaliseren van vrijwilligers’ en ‘verplichte mantelzorg’ 18
Vragen?
19
Ad Pijnenborg Ambassadeur Zorgcoöperatie Hoogeloon en Voorzitter Stichting Samen Anders Zorg
De ouderen hebben het ‘heft in eigen hand’
Agenda 2014 •
26 september
Zorgsalon: ‘Transities binnen de jeugdzorg; wie is nu eigenlijk de kapitein?’
•
10 oktober
Oratie Prof. dr. Katrien Luijkx
•
7 november
Oratie Prof. dr. Hendrik Roozen
•
27 november
Zorgsalon: ‘Transities en innovaties in het zorgstelsel’
Kijk voor de volledige agenda op www.tilburguniversity.edu/tranzo