Totale heupoperatie Afdeling Orthopedie
Inhoudsopgave Inleiding
4
Het team
4
De heup
4
Hoe werkt de gezonde heup?
4
Wanneer ontstaat pijn in de heup?
5
Noodzaak van een heupoperatie
5
Wat zijn de voordelen van een heupoperatie?
5
Levensduur van een totale heupoperatie
6
Rapid recovery
6
Voor opname
6
Voorlichtingsbijeenkomst
6
Evean
6
Anesthesie
7
Hulpmiddelen
7
De opname
8
Wat neemt u mee?
8
Eten en drinken voor de operatie
8
De operatie
8
Na de operatie
9
Leefregels Fysiotherapie
9 10
Bezoek
11
Het ontslag
11
Verder revalideren
11
Medicatie
11
Informeren huisarts
12
Telefonisch contact
12
Informeren tandarts
12
Poli-afspraak
12
Thuis
12
Complicaties
12
Bijlage 1: oefeningen
14
Inleiding
Een goed resultaat na een totale heupprothese wordt niet alleen bepaald door een
Het team
operatie maar ook door goede nazorg en
Een versleten heup kan erg pijnlijk zijn en
revalidatie. Het gehele team van orthope-
levert vaak beperkingen op in uw dagelijks
den, anesthesiemedewerkers, het verpleeg-
leven. Dit kunnen redenen zijn om in te
kundig team, de fysio- en manueelthera-
grijpen. Een orthopedisch chirurg kan u
peuten en alle andere betrokken medewer-
adviseren om een Totale Heup Prothese
kers van het Waterlandziekenhuis werken
(THP) te laten plaatsen. Deze folder bevat
samen met u om uw operatie tot een suc-
informatie over de ingreep, de opname en
ces te maken. Samen met al deze mensen
de herstelperiode.
willen we u zo comfortabel mogelijk bege-
In het Waterlandziekenhuis zijn 4 orthope-
leiden tijdens de eerste dagen na het plaat-
disch chirurgen die zich in prothesechirur-
sen van een totale heupprothese en voorbe-
gie hebben gespecialiseerd.
reiden op de revalidatie die daarna nodig is.
De heup Hoe werkt de gezonde heup? Het heupgewricht is een kogelgewricht welke bestaat uit een heupkop en een heupkom (zie figuur 1). Het heupgewricht is bekleed met kraakbeen, zodat de heup in staat is om op soepele wijze De heer dr. D.A. van Kampen
De heer drs. R.J. Hillen
allerlei bewegingen te maken. Kraakbeen is een dikke laag glad en verend weefsel. Het heeft een schokdempende functie en maakt dat een gewricht soepel kan bewegen. Dankzij het kraakbeen en door de vorm van het heupgewricht kan de heup zonder problemen zwaar belast worden. De heupkop en heupkom passen perfect in elkaar en worden bij elkaar gehouden
De heer drs. P.J. Damen
De heer drs. M. Bouman
door het gewrichtskapsel en omringende spieren.
• stijfheid bij het opstaan (ochtend- en/of startstijfheid). • moeilijk kunnen lopen. • ’s nacht wakker worden van de pijn. • niet kunnen bukken en/of traplopen. • niet bij de voeten kunnen komen om de sokken en schoenen aan te trekken. Figuur 1
Noodzaak van een heupoperatie In het beginstadium kunnen klachten vaak
Wanneer ontstaat pijn in de heup?
voldoende verholpen worden door middel
Het kraakbeen kan door verschillende
van adviezen, pijnstillers via de huisarts of
oorzaken in kwaliteit achteruit kan gaan.
door middel van fysiotherapie of manuele
Enkele oorzaken kunnen zijn:
therapie. De behandeling is er op gericht
• artrose (gewrichtsslijtage) of achteruit-
om uw beweeglijkheid te behouden of te
gang van het kraakbeen.
vergroten. Hierdoor kunnen de pijnklachten
• reuma (reumatoïde artritis).
afnemen zodat u beter in staat bent om uw
• inzakking van de heupkop (kopnecrose).
activiteiten weer op een verantwoorde wijze
• een breuk (fractuur).
te kunnen uitvoeren. Loophulpmiddelen en
Die degeneratie kan uiteindelijk resulteren
pijnstilling kunnen ook een zinvolle bijdrage
in zoveel beschadiging dat de bewegingen
leveren. Omdat de prothese geen onbeperk-
in de heup niet meer soepel verlopen. Het
te levensduur heeft, wordt de operatie bij
gewricht wordt pijnlijk en stijf waardoor er
jonge patiënten zo lang mogelijk uitgesteld.
klachten gaan ontstaan. We noemen het dan slijtage of artrose. Niet alleen gewrichts-
Wanneer deze behandelingen door het vor-
slijtage leidt tot beschadigingen van het
deren van de slijtage en het toenemen van
kraakbeen. Ontstekingen in het gewricht
klachten niet meer helpen kan uw orthope-
kunnen eveneens leiden tot het aantasten
disch chirurg u een totale heupprothese
van het gewricht.
adviseren.
De meest voorkomende klachten bij heupartrose zijn:
Wat zijn de voordelen van een heup-
• pijn in de liesstreek. De pijn kan uitstra-
operatie?
len naar de bilstreek, het bovenbeen en
De pijn die u had zal vrijwel altijd zeer sterk
de knie.
verminderen. Door de operatie zult u nog
enkele maanden een gevoeligheid rondom
huidlotion of crèmes op het te opereren ge-
de heup kunnen ervaren. De heup wordt
bied smeren. Dergelijke huidverzorgings-
minder stijf dan voor de operatie maar blijft
middelen kunnen de kans op infectie tijdens
vaak minder soepel dan een gezonde heup.
de ingreep vergroten.
Levensduur van een totale heuppro-
Voorlichtingsbijeenkomst
these
Wanneer u op de opnamelijst staat inge-
De levensduur van een heupprothese is
schreven, wordt u schriftelijk of telefonisch
niet precies aan te geven. Deze is onder
uitgenodigd om de voorlichtingsmiddag bij
meer sterk afhankelijk van uw activiteiten:
te wonen. Op de voorlichtingsmiddag
hoe actiever u bent, hoe korter de prothese
wordt u geïnformeerd over uw ingreep, de
meegaat. Zware lichamelijke inspanning
opname, het ontslag en wordt u in de ge-
en sporten kunnen de levensduur beper-
legenheid gesteld om vragen te stellen. De
ken. De kunstheup kan eventueel opnieuw
voorlichtingsmiddag wordt gehouden in de
worden vervangen. Dat vergt een grotere
aanwezigheid van de orthopeed, de fysio-
operatie. Slijtage van het materiaal komt in
therapeut en de specialistisch verpleegkun-
zeer geringe mate voor. De levensduur van
dige. Tijdens de voorlichtingsbijeenkomst
de prothese wordt over het algemeen be-
worden uw meegenomen elleboogkrukken
perkt doordat een van de onderdelen los
op de juiste hoogte gesteld, zodat u voor
gaat zitten. De kans hierop is wisselend: de
de operatie reeds gewend kunt raken en
meeste prothesen die nu geplaatst worden
kunt oefenen in het omgaan met dit loop-
gaan meer dan 15 jaar mee.
hulpmiddel. Indien het niet mogelijk is om met elleboogkrukken te lopen kunt u advies
Rapid recovery
bij ons inwinnen welk hulpmiddel van toepassing kan zijn. De voorlichtingsmiddag duurt
Voor opname
van 15.00 - 16.30 uur. Het kan handig zijn
Na het bezoek aan de orthopeed waarbij
om deze voorlichting bij te wonen samen
u in samenspraak met de orthopeed heeft
met één van uw naasten (partner, zoon,
besloten tot een heupvervanging, wordt u
dochter, vriend of vriendin) omdat u zodoen-
ingeschreven op de opnamelijst. Het is van
de in staat wordt gesteld uw terugkeer naar
belang dat u contact opneemt met de poli-
huis na de operatie goed voor te bereiden.
kliniek Orthopedie vóór uw opname als u één of meerdere wondjes of een infectie heeft. Vanaf de dag voor de operatie mag u geen
EVEAN
3 dagen voor de operatie. Met Ascal en/of
De rapid recovery verpleegkundige zal u
Marcoumar stopt u minimaal 7 dagen voor
aanmelden bij de EVEAN thuiszorg. De
de operatie.
thuiszorgverpleegkundige zal bij u thuis het
In overleg met de arts wordt het anti-stol-
opname gesprek afnemen. Daarnaast zal zij
lingsmiddel na de operatie weer herstart.
informatie geven over de mogelijke zorg die zij kunnen bieden en een advies uitbrengen
Hulpmiddelen
om eventuele (tijdelijke) aanpassingen of
Het is raadzaam om hulpmiddelen een
hulpmiddelen in te zetten.
week voor opname te regelen via uw thuis-
Na dit vrijblijvende gesprek heeft u een vrije
zorgwinkel. De benodigde hulpmiddelen
keuze bij welke thuiszorgorganisatie u de
kunnen zijn:
eventuele (thuis) zorg af wilt nemen.
• elleboogkrukken. Als u geen trap hoeft
Indien de operatie en de opname zonder
te lopen en alleenstaand bent is het ge-
bijzonderheden verlopen, kunt u rekening
bruik van een rollator makkelijker dan
houden met onderstaande ontslagmomen-
krukken.
ten uit het ziekenhuis. Daaraan is het EVEAN-
• een lange schoenlepel.
bezoek gekoppeld (indien u van EVEAN-
• een ‘helpend handje’ (geschikt om
zorg gebruik gaat maken).
bijvoorbeeld schoenen zo neer te zetten
Mensen met een heupprothese verblijven
dat ze gemakkelijk aangetrokken kun-
gemiddeld 2 dagen tot maximaal 3 dagen
nen worden, voor het oprapen van de
na de operatie in het ziekenhuis.
post en krant etc.). • een antislipmat.
Anesthesie In overleg met de anesthesioloog kunt u
Zorg daarnaast voor:
bepalen welke vorm van anesthesie (verdo-
• een gemakkelijke hoge stoel met 2
ving) u kiest. U heeft de mogelijkheid tussen algehele (narcose) of spinale anesthesie
armleuningen. • eventuele hulp in de huishouding (kan
(ruggenprik). De voor- en nadelen kunt u
voor opname geregeld worden via de
bespreken met de anesthesioloog. Als u
gemeente).
antistollingsmiddelen gebruikt dan is het
• eventuele maaltijdvoorziening.
noodzakelijke
• haal losse kleedjes/snoertjes weg of
dat u in overleg met anesthesist stopt met
zorg dat ze bevestigd zijn op een wij-
het innemen daarvan voor de operatie.
ze zodat u er niet over kunt struikelen.
Met Sintrommitis (acenocoumarol) stopt u
De opname
De operatie Ongeveer een half uur voor de operatie
Wat neemt u mee?
krijgt u de medicatie die is voorgeschreven
Wanneer u voor opname komt, neemt u
door de anesthesist. Na een half uur wordt
naast de gebruikelijke zaken als nachtkle-
u in uw bed naar de operatiekamer gere-
ding en toiletartikelen ook mee:
den. In de voorbereidingsruimte van de
• de medicijnen die u thuis gebruikt.
operatiekamer krijgt u een infuus waardoor
• gemakkelijke kleding en stevige ruime
antibiotica wordt gegeven. Er wordt samen
schoenen die vast aan de voet zitten,
met u een vragenlijst doorlopen.
dus geen slippers zonder profiel. Neem geen geld of sieraden mee naar het
Een heupprothese vervangt het versleten
ziekenhuis, want de afdeling kan geen
kraakbeen door middel van het vervangen
kostbaarheden in bewaring nemen.
van de heupkop en de heupkom (zie figuur 2). De prothese is gemaakt van titanium,
U meldt zich op de afdeling B2 Orthopedie.
kunststof (polyethyleen) en/of keramiek.
Van tevoren wordt u verteld wanneer en
Om het heupgewricht te bereiken maakt
hoe laat u op de afdeling wordt verwacht.
de orthopedisch chirurg een snede aan de voor- zij- of achterkant van het been. Het
Eten en drinken voor de operatie
versleten heupgewricht wordt verwijderd. In
Als u in de ochtend geopereerd wordt, dan
het bekken plaatst de orthopedisch chirurg
mag u de dag vóór de operatie eten en
een nieuwe kom. In het dijbeen wordt een
drinken tot 2.00 uur (’s nachts).
metalen steel ingebracht met daarop een
Wordt u in de middag geopereerd dan mag
kop. Als de gewrichtskop in de kom is
u vóór 7.00 een licht ontbijt. Dat houdt in
gezet, worden het gewrichtskapsel, de
1 beschuit of 1 broodje met thee of koffie.
spieren en de huid gesloten door middel
Geen melkproducten, ook niet in de koffie.
van hechtingen. De huid wordt onderhuids gehecht en tenslotte geplakt. De heup-
De medicijnen voor de operatie (premedi-
prothese wordt zo in de heup geplaatst
catie) mag u, op de afdeling, met een slok
dat u direct de heup kunt belasten.
water innemen.
De revalidatie kan op die wijze direct na de operatie starten zodat u zo snel en goed mogelijk kunt herstellen van de ingreep.
Start direct na de operatie met oefening 1 tot en met 3 uit bijlage 1 van dit informatieboekje. De oefeningen zijn bedoeld om onder andere de doorbloeding te stimuleren zodat het been zo snel mogelijk slank wordt. Deze oefeningen mogen worFiguur 2 (plaatje THP prothese)
den uitgevoerd met weinig tot geen pijn.
Na de operatie
Leefregels
Na de operatie wordt u naar de uitslaap-
De eerste 6 tot 8 weken na de operatie
kamer gebracht totdat uw toestand stabiel
dient u met een loophulpmiddel (krukken,
is. Er is medicatie afgesproken die u kunt
looprek of rollator) te lopen. Hier volgen en-
krijgen als u pijn heeft of misselijk bent.
kele adviezen die het herstel na uw operatie
Vraagt u gerust naar de mogelijkheden.
en de levensduur van de nieuwe prothese
Na de operatie heeft u een infuus in uw arm.
ten goede komen.
Enige tijd na de operatie mag u, als u wilt,
Na een heupoperatie mag u 6 weken niet:
iets eten. Probeert u in elk geval iets te
• met de benen over elkaar zitten of lig-
drinken. Tijdens uw verblijf vragen wij dage-
gen (geen kleermakerszit).
lijks hoeveel pijn u heeft. Daarvoor vragen
• de heup sterk buigen (bijvoorbeeld wan-
we u een cijfer tussen 1 en 10 aan de pijn
neer u uw kousen en schoenen wilt aan-
te geven. Dit wordt de pijnscore genoemd. Is uw pijnscore hoger dan 4 dan wordt uw pijnmedicatie aanpassen. Het is van belang om de pijn goed onder controle te krijgen
trekken of uw teennagels wilt knippen). • het geopereerde been te ver naar buiten of naar binnen draaien. • hurken.
aangezien bewegen gunstig is voor uw algehele herstel. Ter controle wordt er de
Zonder hulpmiddel staan mag en kan. In
eerste dag na de operatie ’s morgens
overleg met uw fysiotherapeut leert u uw
bloed bij u afgenomen. Uw infuus wordt
loophulpmiddel afbouwen. Fietsen op de
verwijderd als het bloedonderzoek goed is.
hometrainer of op een gewone fiets mag na
Eén van de orthopeden komt dagelijks op
overleg met uw fysiotherapeut. Het is raad-
de afdeling om te zien hoe het met u gaat.
zaam om de eerste weken uit bed te gaan
U kunt al uw vragen aan hem stellen. Deze
aan de kant van het geopereerde been. De
artsenvisite vindt vroeg in de ochtend plaats.
eerste weken wordt aangeraden op de rug te slapen.
Fysiotherapie Het is de bedoeling dat u na de operatie
• U sluit uw niet geopereerde been daarna aan naast het geopereerde been.
direct weer op de been bent. Daarom is het
In de latere fase zet u uw niet geopereerde
belangrijk dat u het lopen met krukken, het
been voorbij het geopereerde been.
in- en uit bed stappen, het traplopen en dergelijke al voor de opname heeft geoefend.
Traplopen
Voor en tijdens uw opname in het zieken-
Om trap te kunnen lopen moet u goed
huis, maar ook na ontslag is het nodig oefe-
kunnen omgaan met elleboogkrukken. De
ningen te doen die uw functioneren met de
volgorde van het traplopen is als volgt:
nieuwe prothese kunnen verbeteren. Deze
Trap oplopen
oefeningen staan in bijlage 1 benoemd. Op
• Ga dicht bij de eerste trede staan aan
de dag van de operatie komt de fysiotherapeut aan uw bed om de oefeningen met
de kant van de leuning. • Neem de kruk op een horizontale wijze
u door te nemen en om de eerste stappen
over in de andere hand, zodat u 2 kruk-
te zetten in het revalideren. Het doel van
ken met 1 hand draagt. Pak met de
de fysiotherapeut is om u te ondersteunen zodat u: • veilig en zelfstandig kunt lopen met een loophulpmiddel. • als u thuis moet kunnen traplopen, leren
vrije hand de trapleuning vast. • Zet de niet geopereerde zijde op de eerste traptrede. • Sluit vervolgens het geopereerde been bij samen met de kruk.
we u veilig en zelfstandig traplopen met elleboogkrukken.
Trap aflopen
• oefentherapie zelfstandig kunt uitvoeren.
• Ga dicht bij bovenste trede staan aan
Lopen met een looprek/elleboogkrukken
• Neem de kruk op een horizontale wijze
de kant van de leuning. De volgorde van het lopen met een looprek
over in de andere hand, zodat u twee
met elleboogkrukken is hetzelfde in de
krukken met 1 hand draagt. Pak met de
eerste fase. De latere fasen leert u onder begeleiding van uw fysiotherapeut in de thuissituatie. • U zet eerst het looprekje/de elleboogkrukken een paslengte naar voren. Vervolgens plaats u het geopereerde tussen het loophulpmiddel.
10
vrije hand de trapleuning vast. • Zet de kruk gevolgd door het geopereerde been neer een trede lager. • Sluit vervolgens met het niet geopereerde been aan.
• er is sprake van een goede wondgenezing. Het bovenstaande wordt beoordeeld door de arts, de verpleegkundige en de fysiotherapeut. Verder revalideren De afgelopen dagen heeft u een goede basis opgebouwd om thuis verder te revalideren. Wanneer er met u is afgesproken dat u naar een verpleeghuis gaat, zult u daar verder revalideren. Als u thuis verder gaat met revalideren is het van belang om voor opname fysiotheraBezoek
pie te regelen. Mensen die deelnemen aan
De contactpersoon wordt gebeld zodra u
het Orthonet/CQC traject hebben al afspra-
weer op de afdeling bent na de operatie.
ken met een fysiotherapeut bij een van de
Waarschijnlijk krijgt u de dag van de ope-
Kernpraktijken of andere praktijken die zijn
ratie bezoek van familieleden en vrienden.
aangesloten bij Orthonet (zie www.wlz.nl).
Wij adviseren u het bezoek te beperken,
U krijgt van de fysiotherapeut van het zie-
zodat u en uw kamergenoten voldoende
kenhuis een overdracht thuisgestuurd voor
rust krijgen.
uw fysiotherapeut in de thuissituatie. Het is
Er mogen niet meer dan 2 bezoekers bij
de bedoeling dat u thuis snel (her)start
een patiënt.
met fysiotherapie. Verpleegkundige bijzonderheden worden, indien nodig, door-
Het ontslag
gegeven zodat de thuiszorg of de verpleeg-
Om naar huis te mogen moet u zelfstandig
kundigen van het nazorgadres de zorg
bepaalde activiteiten kunnen uitvoeren.
kunnen overnemen.
Uw herstel moet voldoen aan de volgende voorwaarden:
Medicatie
• u kunt zelfstandig en veilig lopen, trap-
Het is van belang dat u de voorgeschreven
lopen, in- en uit bed stappen. • u kunt zelfstandig en veilig gaan zitten en opstaan uit een stoel. • u bent koortsvrij.
antistolling iedere dag gebruikt tot 4 weken na de operatie. Wanneer u antistolling gebruikt krijgt u hierover instructies. Indien nodig krijgt u een recept mee voor pijnstil-
11
lers. Thuis kunt u in ieder geval als pijnstil-
Thuis(verwachtingen)
ling paracetamol gebruiken, maximaal 4 x 2
Houd u er rekening mee dat u thuis nog
tabletten van 500 mg per dag.
snel vermoeid zal zijn. Wissel activiteit met rust af. Wanneer u pijn heeft, neem dan op
Informeren huisarts
vaste tijden pijnstilling in. Veel mensen ge-
Bij ontslag krijgt u een voorlopig ontslagbe-
ven aan een stijf en dik been te hebben.
richt mee voor de huisarts. De orthopeed
Regelmatig bewegen helpt hiertegen.
stelt de huisarts, via een brief, op de hoog-
Verwacht niet teveel van uzelf. Het krijgen
te van uw ingreep en de opnameperiode.
van een prothese is een zware ingreep en vraagt veel inspanning en geduld.
Telefonisch contact Ongeveer een week na ontslag wordt u ge-
Complicaties
beld door de verpleegkundige om te vragen
Eén van de mogelijke complicaties na de
hoe het met u gaat en of u nog klachten
operatie is het krijgen van trombose.
en/of vragen heeft. Mocht u voor of na die
Om trombose te voorkomen krijgt u na de
tijd nog vragen hebben, belt u dan met de
operatie 4 weken lang antistollingmedicatie
afdeling Orthopedie.
voorgeschreven. De antistolling bestaat uit een injectie die 1 maal per dag toege-
Informeren tandarts
diend dient te worden. Instructie over het
Wij vragen u om zelf uw tandarts en mond-
injecteren krijgt u op de afdeling. In overleg
hygiënist op de hoogte te stellen van de
kan de thuiszorg deze injectie ook thuis
ingreep. De tandarts en mondhygiënist
komen geven. Als u deze medicatie al voor
kunnen bij risicovolle ingrepen, wat betreft
de operatie gebruikte dan worden deze
het infectiegevaar, besluiten om u preven-
voortgezet.
tief antibiotica te geven. Hiervoor is een
Naast infecties zijn er nog enkele andere
speciale folder beschikbaar, deze staat ook
complicaties die tijdens en na uw opname
op de website: www.wlz.nl onder het kopje
kunnen ontstaan:
van de Orthopedie.
• een bloeding; direct of enkele dagen na de operatie.
Poli-afspraak U komt 6 tot 8 weken na de operatie terug
• wondlekkage, welke soms het gebruik van antibiotica noodzakelijk kan maken.
voor controle bij de orthopeed op de poli-
• een trombosebeen ofwel een stolsel in
kliniek. Er wordt dan een controlefoto ge-
een bloedvat in uw been. Ondanks de
maakt op de Röntgenafdeling. Deze af-
antistolling kan deze complicatie toch
spraak krijgt u mee naar huis.
soms voorkomen.
12
• er is een kans op uitvalsverschijnselen
meestal niet veel van merkt. Er zijn be-
als gevolg van beschadiging of oprek-
paalde ziekten of aandoeningen die vaker
ken van de zenuw. Deze uitvalsverschijn-
bacteriën in de bloedbaan veroorzaken.
selen kunnen tijdelijk maar soms zelfs
Deze zijn dan ook gevaarlijker voor een ge-
van blijvende aard zijn. Dit is een zeer
wrichtsprothese. In dat geval is het dan ook
zeldzame complicatie.
raadzaam om antibiotica te gebruiken.
• loslating van de prothese. Dit kan voor-
Als u een infectie ergens in uw lichaam
komen vele jaren na het plaatsen van
heeft of als u vermoedt dat er een ont-
uw prothese. De levensduur van de
steking opkomt, dan doet u er verstandig
prothesen is flink toegenomen door
aan dit snel met uw huisarts of tandarts te
gebruik van slijtvastere materialen.
bespreken. Het kan noodzakelijk zijn om
• dijbeenbreuk: bij het plaatsen van de
snel met antibiotica te starten om deze
steel in het dijbeen kan een breuk ont-
infectie te behandelen en zo het risico van
staan. Dit gebeurt soms bij mensen met
infectie, via de bloedbaan, bij de prothese
botontkalking en/of bij correctie-operaties.
te voorkomen. Ook als u geen ontsteking heeft, is het bij
Bij onderstaande problemen, tot 6 weken
sommige behandelingen raadzaam van te-
na ontslag, neemt u contact op met de
voren antibiotica in te nemen om het risico
verpleegkundige van de afdeling Ortho-
op infectie te verkleinen (preventie). Lang
pedie of de Spoedpost:
niet altijd is dat nodig. Vraag dat aan uw
• als de pijn in het operatiegebied toe-
behandelend huisarts of tandarts.
neemt in combinatie met roodheid en eventueel koorts. • bij een dik, glanzend en pijnlijk onderbeen (trombosebeen).
Nog vragen? Mocht u nog vragen hebben naar aanleiding van deze brochure dan kunt u die stellen tijdens de voorlichtingsbij-
• wondlekkage.
eenkomst.
Om ervoor te zorgen dat uw prothese zo
Tevens kunt u met uw vragen, óók na de
lang mogelijk meegaat, adviseren wij u
opname, terecht op telefoonnummer
onder bepaalde omstandigheden antibio-
(0299) 457 187 op maandag t/m vrijdag
tica te gebruiken. Dit is bedoeld om een
van 12.00 - 16.00 uur.
bacteriële infectie bij de prothese te voorkomen. Een infectie kan ontstaan door een
Bij dringende vragen kunt u terecht bij de
tijdelijke aanwezigheid van bacteriën in de
verpleegkundige van de afdeling Orthope-
bloedbaan. Dit komt veel vaker voor dan
die: (0299) 457 812.
de meeste mensen denken omdat men er
13
BIJLAGE 1: oefeningen Het is van belang om zo vroeg mogelijk te starten met oefenen zodat u zo fit mogelijk bent voor de operatie. Oefening 1 t/m 3 mag u direct na de operatie starten. Oefening 4 t/m 9 mag u vanaf de eerste dag postoperatief starten met de fysiotherapeut waarna u het zelf kan herhalen. Oefening 1 Beweeg tenen en voeten op en neer (de benen stilhouden): 10 keer, 5 keer per dag herhalen. Oefening 2 Ga zoveel mogelijk gestrekt liggen. Nu de billen samenknijpen 5 - 10 keer, 5 seconden, 5 keer per dag. Oefening 3 Leg uw been gestrekt neer, waarbij u de knieholte naar beneden drukt en zo de bovenbeenspieren aanspant. Het niet-geopereerde been mag gebogen op het bed staan: 5 - 10 keer, 5 seconden, 5 keer per dag.
Oefening 4 Trek uw knie rustig op in de richting van de borst. Buig niet verder dan 90 graden in de heup (haaks). Schuif met de hak over het bed. 5 - 10 keer, 3 keer herhalen.
Oefening 5 Beweeg uw been zover mogelijk naar buiten (spreiden). Tenen/voeten blijven omhoog wijzen. Schuif met de hak over het bed: 5 - 10 keer, 3 keer herhalen.
14
Oefening 6 Ga goed achter in de stoel zitten. Strek de knie en maak het been zo recht mogelijk. Been 5 seconden vasthouden in strekstand: 10 - 20 keer, 3 keer herhalen.
Oefening 7 Bij deze oefeningen staat u en gebruikt u een stoel, tafel of bed als steun. Beweeg het geopereerde been voor/achterwaarts. Let op dat u uw bekken niet optrekt. Probeer uw been lang te houden: 10 - 20 keer, 3 keer herhalen.
Oefening 8 Bij deze oefeningen staat u en gebruikt u een stoel, tafel of bed als steun. Beweeg het geopereerde been zijwaarts. Let op dat u uw bekken niet optrekt. Probeer uw been lang te houden: 10 - 20 keer, 3 keer herhalen.
Oefening 9 geen afbeelding beschikbaar
Bij deze oefeningen staat u en gebruikt u een tafel, het aanrecht of bed als steun. U gaat op de tenen staan en weer terug. 10 - 15 keer, 3 keer herhalen.
15
Colofon Dit is een publicatie voor patiënten van het Waterlandziekenhuis Informatie www.waterlandziekenhuis.nl e-mailadres:
[email protected] 23898 augustus 2015