In dit nummer o.a.:
Toptalent op de Plantage Ontwikkelings Volg Model Station Zuid Vakanties 2015-2016
OBS de Plantage I Plantagepolder 1 I 3991 ZE Houten T: 030-2436894 I E:
[email protected] I www.obsdeplantage.nl
Mei 2015
Voorwoord
Toptalent op de Plantage
Een jaar is zo voorbij. Terugblikkend op het afgelopen jaar denk ik terug aan momenten die mij energie hebben gekost. Je werkt hard, met hart, ziel en doel op de juiste plaats, met integriteit, en toch is de uitkomst soms heel anders dan verwacht. Handelen in het moment en verwachtingenmanagement zijn termen die mij te binnen schieten. Het zijn mooie woorden wanneer je van een afstand naar de materie kijkt. Dergelijke woorden terzijde geschoven gaat het echter om één belangrijk begrip in het onderwijs, in contact met collega’s, leerlingen en ouders; verbinding. Waar de verbinding en een gezamenlijk doel ontbreken, lekt energie weg.
Een belangrijke opdracht aan de school van de 21e eeuw is: Leer kinderen “leren”, dan leer je ze ook hoe ze zich kunnen aanpassen aan de wereld van morgen! Het streven van de Plantage is om de talenten van ieder individueel kind zo optimaal mogelijk tot zijn recht te laten komen. Gebruik maken van talenten bevordert het zelfvertrouwen en daarmee het welzijn van ieder kind. Kinderen die zich op school prettig en veilig voelen, presteren doorgaans in alle opzichten beter dan kinderen die niet lekker “in hun vel zitten”. Die gedachte is in hoge mate bepalend voor de inrichting van ons pedagogisch klimaat. Hoogbegaafden blinken uit op verschillende gebieden, er zijn ook leerlingen die vaak maar op één vakgebied uitblinken. In dat geval spreken we over getalenteerde of begaafde leerlingen. Binnen het basisonderwijs in Houten spreken wij van toptalenten, kinderen die beschikken over één en soms meerdere talenten, die erkend en herkend moeten worden. Op de Plantage hebben we als doel kinderen binnen het basisonderwijs te laten ontwikkelen door; Meer- en hoogbegaafde leerlingen te herkennen en erkennen. Hen binnen ons daltononderwijs een toepasbaar, uitdagend leeraanbod aan te bieden. Deze leerlingen te leren leren, zodat ze zich op cognitief gebied en op sociaal-emotioneel gebied optimaal kunnen ontplooien.
Denkend aan de momenten die mij het afgelopen jaar energie hebben gegeven, denk ik aan de momenten waarin ik met hetzelfde hart, ziel en doel op de juiste plaats, in écht contact was met ouders, leerkrachten en kinderen, in verbinding, dezelfde taal sprekend, om onze gezamenlijke doelen te bereiken. Het lijkt een open deur wanneer ik spreek over het gezamenlijke doel en het kind centraal, echter gaat dit echt niet vanzelf. Het vraagt van ons allen een open en oprecht contact waarin we kunnen uitspreken wat niet goed voelt en waarin we moeten uitspreken waar we blij mee zijn, trots op zijn en mogen vieren waar we samen onze kinderen hebben kunnen begeleiden in hun ontwikkeling. Samenwerken is een van de pijlers van ons daltononderwijs. Geef ik u een inkijkje in een van mijn diep gekoesterde wensen, dan zie ik een school waarin wij op basis van onze daltonpijlers, (zie www.dalton.nl) maar voornamelijk op basis van samenwerking, volledig in verbinding met elkaar, sprekend in dezelfde taal, open, kritisch, eerlijk en zuiver zijn, naar onszelf en naar elkaar. Laten we samen ons best doen… Joeri van Beek Directeur
Signaleren Bij welke kleuters zien we een ontwikkelingsvoorsprong? Van welke leerlingen (groep 3 t/m 8) vermoeden we dat ze (hoog)begaafd zijn? We willen deze leerlingen zo vroeg mogelijk herkennen.
Voor het signaleren in de groepen 1 t/m 8 wordt gebruikt gemaakt van:
Gegevens peuterspeelzaal/kinderdagverblijf Intakeformulier Kennismakingsgesprek met ouders Menstekening kleuters Kleutervolgsysteem OVM Methodetoetsen & Citotoetsen Observaties in de klas Informatie van ouders
DHH Daarnaast gebruiken we het volgende signaleringsinstrument: het Digitaal Handelingsprotocol Hoogbegaafdheid, het DHH. Op een drietal vaststaande momenten in de basisschooltijd zal de leerkracht de zogenaamde quickscan van zijn klas maken. Wanneer een leerling met dit instrument gesignaleerd wordt, wordt de ouder hiervan op de hoogte gesteld. Compacten/verrijken Begaafde en hoogbegaafde leerlingen hebben vaak minder uitleg, oefening en herhaling nodig dan de reguliere methodes aanbieden. De lesstof kan worden gecompact. Zo blijft de leerling gemotiveerd en wordt er genoeg tijd over gehouden voor de verrijkende en verdiepende leerstof. Vanaf groep 3 werken de leerlingen bijvoorbeeld met Rekentijgers om de rekenvaardigheden te verbreden en te verdiepen. Bij de kleuters wordt gewerkt met de zgn. denkkast. In deze kast staan zorgvuldig gekozen materialen waar deze kleuters uit kunnen kiezen tijdens het spelen en werken in de klas. De kleuters uit verschillende groepen kunnen samenwerken. Daarnaast gebruiken de leerkrachten in de kleutergroepen zogenaamde denksleutels. Denksleutels zijn sleutels met daarop een vraag of opdracht die kinderen aanzet tot creatief, analytisch en praktisch denken. Vrijwel alle kinderen zijn bekend met het begrip “sleutel” als een ding dat je gebruikt om iets te openen. De denksleutels gebruiken we om ons denken te openen.
Acadin Vanaf groep 4 werken toptalenten ook met Acadin. Dit is een digitale leeromgeving. Toptalenten kunnen samen met de leerkracht kiezen uit rijke, uitdagende leeractiviteiten op o.a. vak-/interessegebied, leerniveau, leer- en denkvoorkeuren. De kinderen kunnen de opdrachten individueel of samen maken. Op vaste tijden wordt het werk besproken met de leerkracht. Wanneer een leerling met Acadin werkt, is dat niet vrijblijvend. Daltonlab Na de zomervakantie start het Daltonlab op De Plantage. Dit wordt een rijke leeromgeving voor alle kinderen. Ook voor onze toptalenten komt hier een groot aanbod aan materiaal dat de leerlingen prikkelt om te ontdekken en te leren leren. Karin ten Boer Monique Lemmens Toptalentcoaches
Grand Départ: Tour Experience De Tour de France komt eraan. Dit jaar start deze in Utrecht. Er worden allerlei activiteiten georganiseerd rondom deze start en één ervan is De Grand Départ Tour Experience. Deze dag die in de Jaarbeurs wordt gehouden is speciaal voor de basisscholen. De groepen 5, 6 en 8 gaan hier naar toe. De kinderen krijgen een totaalprogramma dat alles te maken heeft met de Tour de France en fietsen in z`n algemeenheid. Eddie Heerings Adjunct-directeur
Ontwikkelings Volg Model In groep 1 en 2 maken we gebruik van het zgn. OVM. Dit observatie-instrument om de ontwikkeling van kleuters structureel in kaart te brengen. In het OVM staan alle stappen die kleuters in hun ontwikkeling moeten doormaken, per ontwikkelingsgebied weergegeven. De leerkracht observeert in welke fase de kinderen zich bevinden en registreert deze gegevens. Met dit instrument is een ontwikkelingsvoorsprong of - achterstand helder te signaleren en kan het leerstofaanbod beter worden afgestemd op het kind. Wij gebruiken het OVM al een flink aantal jaren als leerlingvolgsysteem in de kleuterbouw. In de tussentijd heeft het digitale systeem een flinke verandering ondergaan. Hierdoor kregen we in de doorgaande lijn geen goed beeld meer. Samen met een consultant van het OVM hebben we dit schooljaar deze ‘bugs’ aangepakt en helder gekregen. Ook bleek dat wij erg veel ontwikkelingslijnen bijhielden. Sommige lijnen overlappen en anderen zijn meer toegespitst op bv. het speciaal onderwijs. Samen hebben we het aantal teruggebracht naar 16 lijnen:
zelfbeleving zelfstandigheid, autonomie emotioneel welbevinden spelontwikkeling samenspel en samenwerken taakgericht gedrag grote motoriek fijne motoriek auditieve waarneming visuele waarneming taalinhoud taalgebruik tijdsoriëntatie ruimtelijke oriëntatie ontluikende geletterdheid tellen en ordenen
Acht daarvan vullen wij in als het kind 6 weken naar school gaat. Twee keer per schooljaar vullen we alle hierboven genoemde lijnen in; halverwege en aan het eind van het schooljaar. Deze lijnen fungeren als leidraad bij het rapport en in gesprekken met ouders. Ook in de overgang naar groep 3 geeft het overzicht een duidelijk beeld van de ontwikkeling van het kind. Het OVM biedt naast het invullen van de ontwikkelingslijnen nog andere functies, zoals bv. die van digitaal planningsinstrument. Wij zijn die dag bezig geweest om te kijken of we onze eigen groepsplannen, gebaseerd op de doelen van onze methode ‘Kleuterplein’ onder kunnen brengen in het OVM. Daardoor kunnen we de ontwikkeling, het leerproces en het onderwijsaanbod van onze kleuters bijhouden en de planning hierop afstemmen in hetzelfde instrument. Op de studiedag hebben we hier een begin mee gemaakt en de komende tijd gaan we dit verder ontwikkelen. Susan Mulder Coördinator kleuterbouw
Station Zuid Per schooljaar 2014- 2015 werken wij in de groepen 4 met de methode Station Zuid. Station Zuid is een methode voor voortgezet technisch lezen. Technisch lezen is de fase in het leesonderwijs die volgt op aanvankelijk lezen en wordt gekenmerkt door het vlot kunnen verklanken van woorden en zinnen. Goed technisch kunnen lezen is belangrijk. Het heeft effect op het begrijpend lezen, het gedrag, de schoolloopbaan en het maatschappelijk functioneren. Kinderen leren lezen, zodat ze lezen kunnen gebruiken om te leren.
3 Leerlijnen Station Zuid is gebaseerd op drie leerlijnen:
de leerlijn technisch lezen; de leerlijn vloeiend lezen; de leerlijn leesbevordering.
De leerlijnen sluiten aan op de leerlijn aanvankelijk lezen van groep 3. De leerlijn technisch lezen is afgestemd op de verschillende AVI leesniveaus. Het startniveau in groep 4 is E3. Daarmee sluit Station Zuid aan op het eindniveau van aanvankelijk lezen in groep 3. De leerlijn vloeiend lezen is van belang, omdat een kind met alleen het snel koppelen van letters aan klanken er nog niet is. Een kind leest pas vloeiend wanneer het tijdens het lezen niet alleen decodeert, maar ook in staat is betekenis te verlenen aan de tekst. De leerlijn leesbevordering schenkt aandacht aan het motiveren om te lezen. De kinderen worden hierbij uitgedaagd om hun eigen smaak en voorkeuren te ontwikkelen. Kinderen die veel en gevarieerd lezen, lezen beter.
Daarna gaan de sterke lezers zelfstandig aan het werk. De overige leerlingen oefenen verder met de leerkracht. Op dinsdag wordt de lesstof van de maandag herhaald. De instructie van de leerkracht is over het algemeen iets korter op deze dag. De leerlingen gaan eerder zelfstandig aan het werk. De zwakke lezers krijgen extra instructie van de leerkracht. Op woensdag staat de les altijd in het teken van de leerlijn leesbevordering. De kinderen krijgen verschillende soorten teksten en verhalen aangeboden. Ze leren daar een mening over te vormen. Lezen ze graag stripverhalen? Waarom dan? Zijn er ook stripverhalen waar je iets van kunt leren? Wat is poëzie? Zomaar een aantal voorbeelden van vragen die aan de orde komen. De kinderen leren wat ze leuk vinden aan lezen en worden uitgedaagd en gemotiveerd. Op donderdag en vrijdag wordt er een nieuwe leesafspraak aangeboden. De lessen zien er qua vorm hetzelfde uit als op maandag en dinsdag.
Differentiatie Om bij de verschillende leerbehoeften van kinderen te kunnen aansluiten, hanteert Station Zuid drie differentiatieniveaus:
Zwakke lezers. Dit zijn kinderen die onder het beheersingsniveau van de jaargroep lezen. Gemiddelde lezers. Dit zijn kinderen die lezen op het beheersingsniveau van de jaargroep. Sterke lezers. Dit zijn kinderen die boven het instructieniveau van de jaargroep lezen. Instructie van de leerkracht De lessen van Station Zuid hebben gedurende de week een duidelijke opbouw: Op maandag staat er een nieuwe leesafspraak centraal. Deze leesafspraak kan bijvoorbeeld zijn: Hoe lees je woorden als stemmetje en gummetje? Alle kinderen krijgen instructie van de leerkracht.
Zwakke lezers krijgen binnen de methode begeleide (in)oefening en verlengde instructie. Gemiddelde lezers maken voldoende vorderingen binnen de reguliere aanpak van de methode. Sterke lezers lezen goed tot zeer goed en behoeven uitdaging bij en onderhoud van hun leesvaardigheid.
Data juni/juli 2015 12-6
Digibordsoftware De lessen van Station Zuid worden ondersteund door gebruik van het digibord. Verschillende woordbetekenissen worden geïllustreerd met behulp van leuke plaatjes. Op deze manier wordt ook de woordenschat van de kinderen op een speelse manier ontwikkeld. Drie keer per week start de les met een ankerverhaal. Dit verhaal heeft een doorlopend thema, de brandweerkazerne Station Zuid. Kinderen beleven hier tal van avonturen. De tekst wordt voorgelezen. De leesafspraken van die week zijn altijd geïntegreerd in het voorleesfragment. Op deze manier komen de kinderen al onbewust in aanraking met de woordjes, voordat ze er zelf mee aan het werk gaan. U bent welkom! Bent u nieuwsgierig naar de methode Station Zuid? Wilt u meer zien en ontdekken of heeft u een vraag over het leesonderwijs in groep 4? U bent van harte welkom om na schooltijd een kijkje te komen nemen in een van de groepen 4. De leerkrachten staan u graag te woord. Niels Bachofner Leerkracht groep 4
bezoek groepen 5, 6 en 8 aan Grand Départ Tour Experience 17-6 MR/OR overleg 22-6 schoolreis groepen 5 t/m 8 23-6 schoolreis groepen 3 en 4 24-6 schoolreis groepen 1 en 2 24-6 – schoolkamp groepen 8 26-6 26-6 rapporten gaan mee 29-6 inloop groepen 4 30-6 inloop groepen 3 2-7 rapportavond 3-7 wenmiddag 13.00 – 14.00 uur 6-7 afscheidsavond groep 8B 7-7 afscheidsavond groep 8A 10-7 start zomervakantie, `s middags vrij
Vakanties 2015-2016 Komend schooljaar zijn de volgende vakanties en vrije dagen bekend. De meeste studiedagen van het team (lees: vrije dagen voor de leerlingen) zijn nog niet ingepland. Hierover volgt later bericht. Herfstvakantie: 19 oktober t/m 23 oktober 2015 Kerstvakantie: 21 december 2015 t/m 1 jan 2016 Voorj.vakantie: 22 feb t/m 26 feb 2016 Goede Vrijdag: 23 maart t/m 28 maart 2016 + Pasen + 2 studiedagen Koningsdag: 27 april 2016 Meivakantie: 2 mei t/m 16 mei 2016 (incl. Pinksteren) Zomervakantie: 11 juli t/m 19 augustus 2016
