Toelichting AIF aanvraag ODA Elisabeth Wolffstraat 50
Aanvraag AIF tender - Vereniging Ons Dorp Amsterdam
1
Beste Maarten en Vera, Bij deze willen we jullie alvast hartelijk bedanken voor jullie inzet, geduld en behulpzaamheid om ons te helpen onze aanvraag voor deze tender te formuleren. Ten opzichte van het vorig document zijn we er samen met de architect in geslaagd om iets meer zonnepanelen op ons eigen dak te plaatsen (90 panelen in plaats van 70 panelen). Dit komt ten goede aan onze terugverdientijd. Je overige vragen en opmerkingen heb ik in dit document getracht zo goed mogelijk te beantwoorden (zie hieronder). Helaas kan het programma (VABI software) dat onze duurzaamheid expert Siem gebruikt niet de formules exporteren naar Excel. Wel hebben we het bestand (.epaw) toegevoegd waarin de totale berekening gezien kan worden. Ook heeft hij een document gemaakt met een onderbouwing van de gekozen uitgangspunten. Hij zou graag een en ander telefonisch toelichten bij vragen. Mochten jullie verder nog vragen hebben dan beantwoorden we deze natuurlijk maar al te graag. Ik ben telefonisch te bereiken op 06-13998340 of per email op
[email protected]. Met vriendelijke groeten, Jules Prick Namens alle toekomstige bewoners van Ons Dorp Amsterdam
Bijlagen We hebben de bijlagen bij dit document geprobeerd zo helder mogelijk te houden. Bijlage 3B1 - 20131129 brief aan ODA.pdf Bijlage 3B2a - ODA - 1e Nassaustraat v1.0 20131224.docx Bijlage 3B2b - Samenwerkingsovereenkomst Zon op West v2.1.doc Bijlage 3B3 - 201300701 CASA VO deel 2 63304.pdf Bijlage 3B4 - 201301201 energieadviesSiemGoede.pdf Bijlage 3C - Opties ODA v1.0 20131224.docx Bijlage 4 - ODA ingrepen uitleg.pdf Bijlage 4 - ODA Ingrepen.xls Bijlage 5c - Projectplanning.xlsx Bijlage 6 - cashflow_140109.xlsx Bijlage 6 - EPA-U beschrijving huidige situatie 2-1-2014.pdf Bijlage 6 - EPA-U rapportage 2-1-2014.pdf BIjlage 6 - OnsDorpAmsterdamv10-AIF.epaw
Antwoorden op de opmerkingen van Maarten op onze eerste draft versie Hieronder geven we antwoord op de opmerkingen van Maarten op onze eerste concept versie. Deze antwoorden zijn natuurlijk ook verwerkt in deze huidige tender aanvraag. Opmerkingen Maarten ODA: Algemeen: 100% elektrisch en energieneutraal vergt wat toelichting. Wat is – algemeen beschreven – het voordeel van 100% elektrisch ten opzichte van gas? Gaat het om duurzaam opgewekte stroom? En h 100% elektrisch worden heeft zo zijn voordelen. Elektriciteit kan namelijk door de bewoners van ODA zelf relatief gemakkelijk en duurzaam opgewekt worden, in tegenstelling tot gas. Het doel is om ODA bij oplevering van het project in 83% van zijn eigen energie behoefte te laten voorzien. Zo wordt een stevige duurzaamheids ambitie gerealiseerd in combinatie met ook een interessante financiële investering. Aanvraag AIF tender - Vereniging Ons Dorp Amsterdam
2
Waarom we 'slechts' 83% van onze behoefte willen opwekken en geen 100%? Zo blijft er voor ons de motivatie om steeds zuiniger te willen leven en wordt de kans kleiner om in de toekomst ‘teveel te produceren’ vanwege steeds zuiniger wordende apparaten. 3b. verwijzing naar bijlage, moet 3b zijn Bijlagen zijn aangepast. 3c. Belangrijk hierbij is eerste punt en dan met name ook de lagere energierekening voor alle bewoners. Andere punten hoeven niet. Punten zijn aangepast/weggehaald: Het doel is om een energiezuinig huis op te leveren waarbij de energieopwekking zal worden verricht met behulp van zonnepanelen. De besparingen die met de investering gerealiseerd worden zullen evenredig verdeeld worden onder de huishoudens. De besparing op de energie rekening van de huishoudens wordt weergegeven in bijlage 3C. In het laatste tabblad staat de besparing te zien. Wat wordt vergeleken zijn de maandelijkse kosten met de huidige investering en ingrepen versus de maandelijkse kosten bij de huidige situatie van de school (in zoverre deze vergeleken kunnen worden). Vanaf 2014 wordt er 30 euro per maand bespaard en dit loopt met de jaren op. De zonnepanelen op het dak van ODA zullen verdeeld worden in meerdere groepen panelen waarvan elke groep de stroom zal voorzien van een van de huishoudens. Via de VVE zal er een verrekening plaatsvinden met de overige huishoudens. Belangrijk hier is dat de opbrengst van 1 groep het gebruik van dat huishouden niet overschrijdt. Via deze constructie kan er een opbrengst gerealiseerd worden van 22ct per kWh voor de panelen op eigen dak. Voor de opbrengsten van de zonnepanelen op het dak van Stadsdeel West rekening met 3 mogelijke scenario's (zie ook bijlage 3C); 1. Energie akkoord sec. Hiermee kan een opbrengst van 8ct - 12ct per kWh gerealiseerd worden. (1.5-5,5ct opbrengst + 7,5 ct belasting korting + 2,5ct BTW korting). Deze constructie zal vrijwel niet rendabel zijn. 2. Deal met energieleverancier (Energie akkoord plus). In dit geval wordt er (dezelfde) vaste hoge prijs afgesloten met een leverancier voor de afname van de stroom. In dit geval kan er een opbrengst gerealiseerd worden van 17,5 ct incl BTW (7 ct opbrengst + 7,5ct belasting korting + circa 3ct BTW). Er is reeds een mondelinge toezegging van Amsterdam Energie en ook Greechoice is hierin geinteresseerd. In februrari zullen de concrete besprekingen met Amsterdam Energie en Greenchoice starten. 3. Zon op Nederland variant (deal met Stadsdeel West). Hierbij verkopen we de stroom aan Stadsdeel West en kan er een opbrengst van 12ct per kWh gerealiseerd worden. In de kasstroom zijn alle 3 scenario's doorgerekend. Voor nu lijkt scenario 2 met 17,5ct per kWh een haalbaar scenario. Toch rekenen we de kasstroom berekening met de 12ct uit scenario 3 omdat er voor scenario 2 nog geen officieel contract is gesloten (hoofdstuk 6 en bijlage 6).
4b. In de bijlage 4 staan niet alle maatregelen volgens mij. Zie geen PV bijvoorbeeld. Wanneer worden deze gerealiseerd, tegelijk met oplevering woningen? De maatregelen zijn toegevoegd in een uitgebreid PDF document (Bijlage 4 - ODA ingrepen uitleg.pdf) en een korte Excel (Bijlage 4 - ODA Ingrepen.xls) De planning geeft inzicht in de oplevermomenten (Bijlage 5c - Projectplanning.xlsx)
Aanvraag AIF tender - Vereniging Ons Dorp Amsterdam
3
4 d. Verbetering luchtkwaliteit is wat anders dan CO2 besparing. Hierbij gaat het om bijvoorbeeld het verminderen van uitlaatgassen door minder te rijden. In het algemeen kun je hier stellen dat door een aantal maatregelen er een energie wordt bespaard en duurzame energie wordt opgewekt. Duidelijk. We hebben ‘energy efficiency’ en ‘luchtkwaliteit’ eruit gehaald. Energie efficiency: Installatie 10 individuele warmtepompen & lage temperatuur verwarming Luchtkwaliteit: Verbetering luchtkwaliteit middels CO2 reductie = 101.206 kg per jaar (tov bestaande toestand) 5. a Een lijst met alle maatregelen werkt beter dan twee documenten, bij een lijst kan hier best naar verwezen worden. Bij dit punt graag de verschillende fasen/stappen in het project beschrijven en hoe en door wie deze worden uitgevoerd. Ik mis nu bijvoorbeeld de stappen voor het leggen van PV op de andere daken. Zie bijlage 4 en 5 voor de lijst met de ingrepen die bijdragen aan de duurzaamheid en de stappen voor het aanleggen. NB: De tien appartementen zullen gebouwd worden aan de hand van het duurzaamheid concept ‘seizoensopslag”. In samenwerking met de architect Casa is er een ontwerp gemaakt dat door een ervaren aannemer (aanbesteding zal plaatsvinden in februari) zal worden gerealiseerd gedurende mei tot december 2014; Isoleren van achtergevel, voorgevel, dak en begane grondvloer (waarde Rc=5) Installeren van mechanische ventilatie, vraag gestuurd (trigger door CO2 of vocht) Installatie van lage temperatuurverwarming in de woningen; vloerverwarming, douche WTW en extra hotfills en radiatoren waar nodig (dit levert een aanzienlijke verlaging op van stookkosten). Individuele warmtepompen, gecombineerd met een boiler, aangesloten op een bodembron voor de seizoensopslag van warmte (hierbij vervalt de CV/gasbehoefte) Installatie en aanleg van 256 m2 sedumvegetatiedak onder de PV zonnepanelen (dit verhoogt het rendement van de PV zonnepanelen). De zonnepanelen zullen aangelegd worden door een partij gespecialiseerd in PV (aanbesteding zal plaatsvinden in Maart). Alles omtrent de aanleg van de PV panelen zoals de aanbesteding, bemiddeling en contracten met Stadsdeel West en de energie maatschappij zal worden verzorgd door Zon Op Nederland. De PV installatie zal rond half januari opgeleverd worden. Installatie van PV zonnepanelen. 200 PV panelen zullen samen 45.000 KWh aan elektriciteit opwekken. Hiervan worden 90 panelen op het dak van ODA geïnstalleerd, en 110 panelen op een dak dat door Stadsdeel West ter beschikking wordt gesteld (hiermee zal ODA in 83% van zijn eigen energiebehoefte gaan voorzien) Amsterdam Energie heeft reeds mondeling toegezegd om de stroom die opgewekt wordt op het dak van het stadsdeel af te nemen tegen een hoog tarief en zo te ‘transporteren’ naar de Elisabeth Wolffstraat 50. Zo behoort een opbrengst van 17,5 ct per kWh tot de mogelijkheden. NB: In de kasstroom berekening is rekening gehouden met een opbrengst van 'slechts' 12ct per kWh indien een dergelijk contract toch geen doorgang zal vinden bij een tegenvallend scenario. De energie zal verdeeld worden over de verschillende huishoudens door middel van verrekening per VVE. 5b. Uit de bijlage haal ik niet dat het om bewezen techniek gaat, een korte zin/toelichting in het aanvraag formulier zou een aanvulling zijn. Daarnaast kort een beschrijving dat de werkzaamheden door (officiële) installateurs wordt uitgevoerd en er geen complexe omstandigheden zijn. De technische installaties die hier worden toegepast worden veelvuldig gebruikt en zijn eerder bij andere projecten toegepast (zoals het project Justus van Effenstraat in Rotterdam, een rijksmonument met 154 woningen dat met deze techniek is gerealiseerd. www.justuskwartier.nl). Daarnaast worden alle werkzaamheden uitgevoerd door officiële gecertificeerde installateurs en zijn er verder geen complexe bouwtechnische omstandigheden in het vooruitzicht. De aanbestedingen zullen uitgezet worden in februari en maart. 5c. Geen bijlage Bijlage is gemaakt – Zie Bijlage 5c - Projectplanning.xlsx
Aanvraag AIF tender - Vereniging Ons Dorp Amsterdam
4
6g en 7a. Op basis waarvan is de aanname van de huidige woningen label G? Het is nu een schoolgebouw toch? De meest recente cijfers over het energie gebruik van de school zijn toegepast in de berekeningen. Toelichting voor de keuzes van de gegevens is te vinden in de bijlagen. Mochten de berekeningen niet helder zijn, stelt Siem Goede, onze duurzaamheidadviseur, zich graag ter beschikking om het telefonisch toe te lichten. Bijlage 6 - EPA-U beschrijving huidige situatie 2-1-2014.pdf Bijlage 6 - EPA-U rapportage 2-1-2014.pdf Graag de formules ook in de excel (tabblad 1), ik kan nu niet zien hoe de getallen tot stand komen. Helaas kan het programma (VABI software) dat onze duurzaamheid expert Siem gebruikt niet de formules exporteren naar Excel. Wel hebben we het bestand toegevoegd waarin de totale berekening gezien kan worden. Dit bestand kan met VABI software geopend worden en is volgens Siem een veelgebruikte software. BIjlage 6 - OnsDorpAmsterdamv10-AIF.epaw
Het gasverbruik van de referentiewoning lijkt veel te hoog (gem. woning in A’dam van 50m2 is 1800 m3) Het totale gasverbruik is herberekend door Siem op basis van EPA gegevens (zie bijlagen Bijlage 6 - EPA-U beschrijving huidige situatie 2-1-2014.pdf en bijlage 6 - EPA-U rapportage 2-1-2014.pdf) Het huidige gasverbruik komt nu op 39.284 m3. De huidige appartementen van ODA zijn tussen de 100m2 en 140m2 groot en de plafondhoogtes zijn 4,8m. Dit verklaart mede het huidige relatief hoge energie verbruik. Er lijkt weinig extra elektriciteit te worden gebruikt voor de warmtepompen, enkele 100en kWh en per woning. Deze vraag heb ik neergelegd bij onze technische adviseur Berrij. Hieronder zijn antwoord: Hoi Jules, Ik heb vanmorgen met Siem de gehele EPA doorgenomen. Hierin is ook de prognose berekend van het energieverbruik van de verwarming en warm tapwater. De verbruiken van de benodigde warmte, warm tapwater en de hulpenergie (circulatiepompen en bronpompen) is aangegeven in de EPA-W berekening. Deze waarden zijn gegeven in MJ. Bij het toepassen van een warmtepomp worden deze waarden omgerekend naar kWh en gecorrigeerd met het rendement (COP) van de warmtepomp. Het komt er dan op neer dat voor de 10 appartementen het energieverbruik van de warmtepompen 36.125 kWh bedraagt. De schiltransmissie moet ik nog doen. Ik krijg nog de gegevens van de gevel zijnde (gesloten gevel, glas,vloer, dak, etc.) met bijbehorende oppervlakte zodat er een definitieve selectie van de warmtepompen per appartement gemaakt kan worden. De totalen zullen weer overeenkomen met de EPA-W. Wordt de opgewekte elektriciteit op het eigen dak direct op de collectieve meter gebruikt (tbv. Warmtepompen) op vindt er saldering naar de huishoudens plaats? In de eerste situatie lijkt een rekenprijs van 22 cent te rechtvaardigen. De zonnepanelen op het dak van ODA zullen verdeeld worden in gelijke groepen panelen waarvan elke groep de stroom zal voorzien van een van de huishoudens. Via de VVE zal er een verrekening plaatsvinden met de overige huishoudens. Belangrijk hier is dat de opbrengst van 1 groep het gebruik van dat huishouden niet overschrijdt. Via deze constructie kan er een opbrengst gerealiseerd worden van 22ct per kWh voor de panelen op eigen dak.
Aanvraag AIF tender - Vereniging Ons Dorp Amsterdam
5
Onduidelijk is hoe de besparing van gas als inkomsten voor de VvE gaat fungeren. Het gasverbruik lijkt erg hoog ingeschat en hiermee wek je de suggestie dat dit bedrag (+/- €40.000 – 70.000 per jaar) door de huishoudens jaarlijks ingelegd moet worden. Hoeveel gaan de VvE leden jaarlijks bijdragen? In de cashflow file is een berekening toegevoegd waarin is aangegeven wat de maandelijkse bijdrage en besparing gaat worden voor de huishoudens. De elektriciteit die elders wordt opgewekt (zon op west) komt terug in een kWh prijs toch? Zo ja dan kan die niet 22 cent zijn. In een gunstig geval is deze 15 cent per kWh. Voor de opbrengsten van de zonnepanelen op het dak van Stadsdeel West rekening met 3 mogelijke scenario's (zie ook bijlage 3C); 1. Energie akkoord sec. Hiermee kan een opbrengst van 8ct - 12ct per kWh gerealiseerd worden. (1.5-5,5ct opbrengst + 7,5 ct belasting korting + 2,5ct BTW korting). Deze constructie zal vrijwel niet rendabel zijn. 2. Deal met energieleverancier (Energie akkoord plus). In dit geval wordt er (dezelfde) vaste hoge prijs afgesloten met een leverancier voor de afname van de stroom. In dit geval kan er een opbrengst gerealiseerd worden van 17,5 ct incl BTW (7 ct opbrengst + 7,5ct belasting korting + circa 3ct BTW). Er is reeds een mondelinge toezegging van Amsterdam Energie en ook Greenchoice is hierin geinteresseerd. In februrari zullen de concrete besprekingen met Amsterdam Energie en Greenchoice starten. 3. Zon op Nederland variant (deal met Stadsdeel West). Hierbij verkopen we de stroom aan Stadsdeel West en kan er een opbrengst van 12ct per kWh gerealiseerd worden. In de kasstroom zijn alle 3 scenario's doorgerekend. Voor nu lijkt scenario 3 met 12ct per kWh het meest haalbare scenario. Voor meer informatie, zie hier de kasstroom berekening (hoofdstuk 6 en bijlage 6).
Aanvraag AIF tender - Vereniging Ons Dorp Amsterdam
6
