CPO Ons Dorp Transformatie van een schoolgebouw uit 1910 tot 10 duurzame woningen op maat Elisabeth Wolffstraat 50 Amsterdam
CASAarchitecten Nieuwpoortkade 2a 1055 RX Amsterdam T 020 - 6060774 W www.casa-architecten.nl E
[email protected] F www.facebook.com/casaarchitecten
CPO Ons Dorp 10 duurzame woningen op maat Voordelen van CPO (Collectief Particulier Opdrachtgeverschap) zijn dat je je droomwoning helemaal naar eigen wens kunt krijgen, dat je het samen met je vrienden kan doen, en dat je dit tegen een erg gunstige prijs kan doen. De bouwgroep Ons Dorp Amsterdam koos na het winnen van de tender van het Stadsdeel voor CASA architecten omdat dit bureau een enorme ervaring met CPO-projecten heeft. Er is gekozen voor een klassieke werkwijze met een meervoudig onderhandse aanbesteding op basis van een bestek. De voordelen van deze werkwijze zijn: een zeer snelle planvorming, een optimale aanneemsom en geen dure after sales of meerwerk tijdens de bouw. De architect heeft in de planvormingsfase in korte tijd veertig individuele gesprekken gevoerd. De volledige vrijheid voor de deelnemers stond bij het ontwerpen van het inbouwpakket voorop. Dit resulteert in tien totaal verschillende woningen, zowel qua indeling als qua afwerking. In het ontwerp is dankbaar gebruik gemaakt van de grote hoogte van de oude schoollokalen. Door een slimme dunne constructie toe te passen, konden er entresols gemaakt worden. Er is veel aandacht aan duurzaamheid besteed: de woningen zijn door het toepassen van warmtepompen met warmtekoude-opslag in de bodem en PV-panelen op het dak vrijwel energieneutraal. De ontwerpfase was zeer intensief. In de zomer van 2013 heeft CASA een haalbaarheidsonderzoek verricht. Dit leverde de bouwgroep voldoende inzicht in de ruimtelijke mogelijkheden, de financiële consequenties en de planning en de te volgen stappen op, om in september van dat jaar de planvorming te starten. De projectleiding werd deels door de bouwgroep zelf gedaan en deels door CASA. De begrote bouwkosten lagen binnen het budget van de groep, het totaal van de kosten lag onder de marktwaarde. De bouwvergunning werd in het voorjaar van 2014 verleend. In april 2014 was de aanbesteding met een gunstig resultaat afgerond. De bouwperiode liep van mei 2014 tot april 2015; de bouwgroep kon hiermee van het tijdelijk verlaagde omzetbelastingtarief profiteren. Ondanks de complexiteit van de verbouwing verliep het bouwproces zonder problemen.
Locatie Elisabeth Wolffstraat 50 Stadsdeel West, Amsterdam Omschrijving Transformatie van schoolgebouw uit 1910 tot 10 luxe stadswoningen Soort CPO Opdrachtegever CPO Ons Dorp Amsterdam Projectarchitect Willem van Gils & Ramon Scharff Projectteam Kees Gooris, John Weijers, Gijs Peters Aannemer Bouwbedrijf van Schaik, Breukelen Constructeur Evers Partners Duurzaamheidsadviseurs Siem Goede & Berrij de Bruijn Programma 10 duurzame woningen op maat Oplevering April 2015 Oppervlakte ± 170 m2 GBO per woning
differentiatie schoolgebouw
isometrie appartement 1
isometrie appartement 3
Interview met zelfbouwer Marjolein Cazemier (bron: Provincie Noord-Holland) Wanneer en hoe zijn jullie gestart? “Bijna drie jaar geleden keek onze initiatiefnemer Marthijn Pool over de schutting van een koopwoning in de Elisabeth Wolffstraat en zag daar een groot schoolplein en een oude school. Dat was altijd zijn droom: een oude school zelf ontwikkelen en verbouwen. Marthijn belde de gemeente en deze vertelde hem dat ze de school gingen verkopen middels een tender aan zelfbouwgroepen.” Hoe is de groep ontstaan? “Marthijn heeft via via tien stellen om zich heen verzameld: en in de zomer van 2012 was de eerste vergadering van onze zelfbouwgroep. Wat ons bond was de wens om in de stad te blijven wonen met onze jonge gezinnen. Genoeg ruimte om te spelen, slaapkamers maar ook leuke buren waar je de babyfoon met een gerust hart kan achterlaten. We hebben 2,5 maand gewerkt aan een projectvoorstel voor de tender van de gemeente Amsterdam. In december kregen we te horen dat we het winnende voorstel hadden ingediend en toen kon het echte werk beginnen. Ons voorstel was: het omtoveren van een 19e eeuwse school midden in de stad naar hypermoderne gezinsappartementen. Daar hoort duurzaamheid helemaal bij: zonnepanelen op het dak, warmtepomp in de grond en 3 dubbel glas!” Waar ben je het meest trots op? “Dat we binnen planning en kosten zijn gebleven. Daarvoor hebben we heel strak moeten sturen als groep: snel professionaliseren en hard werken. De zelfbouwers hadden allemaal een taak die paste bij hun competenties: zoals bijvoorbeeld buurvrouw Esther die controller is in haar dagelijks werk en de financiële commissie aanstuurde. Ik zat eerst in het bestuur maar heb al snel gezegd dat ik beter in de bouwcommissie kon gaan zitten: laat mij maar lekker productie draaien! Dat het huis en pand zo ontzettend mooi is geworden voelt als een fantastische beloning voor het harde werk. “ Wat viel het meest tegen en waarom? “Eigenlijk zijn we er op bijna alle punten goed met elkaar uitgekomen, behalve de collectieve tuin. Dat hebben we niet goed doorgepraat en blijft een pijnlijk punt binnen de groep. Aan de andere kant, als dat het enige is, valt het allemaal wel mee!” Welke tip(s) heb je voor andere zelfbouwers? “Organiseer je in verschillende commissies en overleg volgens strikte regels. Zo moesten wij alle besluiten 48 uur voor elk overleg indienen middels een voorstel tot besluit (een voorblad met daarop probleemstellen, oplossing en gevraagd besluit). Verder namen we alle besluiten middels het consentmodel. Dan vraag je geen toestemming voor een bepaalde oplossing, maar vraag je of bewoners zwaarwegende bezwaren hebben. Ik ben ontzettend trots dat we door dit overlegmodel te gebruiken nog nooit een besluit middels stemming hebben genomen.” Zou je zelfbouw aanraden bij je vrienden? “Absoluut! Als je niet bang bent om je tijd op te geven, moeilijke beslissingen niet schuwt en graag intensief met je nieuwe buren samenwerkt; is zelfbouw ontzettend gaaf!”
bestaande situatie
eerste verdieping bestaande situatie
bestaande voorgevel
bestaande achtergevel
bestaande situatie
Doorsnedes
Bestaane situatie
nieuwe voorgevel
nieuwe achtergevel
begane grond N
Begane grond Nieuwe situatie
2
4
6
8
10
begane grond N
Begane grond (entresol) Nieuwe situatie
2
4
6
8
10
appartement 1 MV
begane grond
begane grond (entresol)
eerste verdieping
eerste verdieping (entresol)
N
Plattegrond Appartement 1
2
4
6
8
10
appartement 2 begane grond
begane grond (entresol)
N
Plattegrond Appartement 2
2
4
6
8
10
appartement 2
appartement 2
appartement 3 begane grond
begane grond (entresol)
N
Plattegrond Appartement 3
2
4
6
8
10
appartement 3
appartement 3
appartement 3
appartement 3
appartement 4 MV
begane grond
begane grond (entresol)
eerste verdieping
eerste verdieping (entresol)
N
Plattegrond Appartement 4
2
4
6
8
10
eerste verdieping MV
N
Eerste verdieping Nieuwe situatie
2
4
6
8
10
eerste verdieping N
Eerste verdieping (entresol) Nieuwe situatie
2
4
6
8
10
appartement 5 MV
eerste verdieping
eerste verdieping (entresol)
N
Plattegrond Appartement 5
2
4
6
8
10
appartement 5
appartement 5
appartement 6 MV
eerste verdieping
eerste verdieping (entresol)
N
Plattegrond Appartement 6
2
4
6
8
10
appartement 6
appartement 6
appartement 6
appartement 6
appartement 7 MV
eerste verdieping
eerste verdieping (entresol)
tweede verdieping
tweede verdieping (entresol)
N
Plattegrond Appartement 7
2
4
6
8
10
appartement 7
appartement 7
appartement 7
appartement 7
appartement 10 HWA
eerste verdieping
eerste verdieping (entresol)
tweede verdieping
tweede verdieping (entresol)
N
Plattegrond Appartement 10
2
4
6
8
10
appartement 10
appartement 10
appartement 10
appartement 10
tweede verdieping N
Tweede verdieping Nieuwe situatie
2
4
6
8
10
tweede verdieping N
Tweede verdieping (entresol) Nieuwe situatie
2
4
6
8
10
appartement 8 HWA
tweede verdieping
tweede verdieping (entresol) / zolder
N
Plattegrond Appartement 8
2
4
6
8
10
appartement 8
appartement 8
appartement 8
appartement 9 HWA
tweede verdieping
tweede verdieping (entresol) / zolder
N
Plattegrond Appartement 9
2
4
6
8
10
voorgevel nieuw
Voorgevel
Nieuwe situatie
2
4
6
8
10
voorgevel nieuw
voorgevel nieuw
voorgevel nieuw
voorgevel nieuw
achtergevel nieuw
Achtergevel Nieuwe situatie
2
4
6
8
10
achtergevel nieuw
doorsnedes
Doorsnede AA - BB Nieuwe situatie
2
4
6
8
10
trappenhuis
trappenhuis
CPO Groep