S.
; O
Ci
Leden van
commissie Zorg
de
en
E
Cultuur Postadres Provincie Overijssel Postbus 10078 8000 GB
Zwolle
Telefoon 038 425 Telefax 038 425 48
Uw kenmerk
Uw
brief
Doorkiesnummer 425 1823
Bijlagen
Ons kenmerk PS120041574
13 36 56
Datum
180504
Inlichtingen bij hr. J. Pijiman
Onderwerp
Kerntakendiscussie/ toekomst provinciale ondersteuningsstructuur.
u aan een bij de griffie binnengekomen brief aan Gedeputeerde Staten, maar in afschrift gericht aan de Statencommissie Zorg en Cultuur, van Spil Adviesgroep te Zwolle van 12 mei 2004,
Hierbij treft
betreffende bovenvermeld onderwerp. Deze brief wordt ter kennis gebracht van de commissie Zorg en Cultuur ten behoeve van de vergaderingvan 9 juni 2004, met als voorstel deze te betrekken bij de behandeling van Statenvoorstel Resultaten Takendiscussie provincie Overijssel . nr. PS/2004/328 Griffier van Provinciale
ATTENTIE: GEWIJZIGD
RABO Het provinciehuis met stadsbus
lijn
1
is
vanaf het NS-station bereikbaar:
richting Berkum, halte provinciehuis
Zwolle 3973.41.121
Bezoekadres Luttenbergstraat Zwolle
2
Aan
Gedeputeerde Staten Statencommissie Zorg en Cultuur ondernemingsraad van Spil Adviesgroep
het college van
leden van
i.a.a. de i.a.a. de
de
Zwolle, 12
mei 2004
Onderwerp:
Ons kenmerk:
Bijlage(n):
04-073-AZa/ASt
Deel
Strategisch
Raamwerk
Spil
Kerntakendiscussie/ toekomst provinciale ondersteuningsstructuur
Geacht College, Ons
bestuur heeft, na uitvoerige en zorgvuldige beraadslaging, besloten u deze brief te sturen. De meest recente ontwikkelingen in het kader van de kerntakendiscussie dwingen ons daartoe. De voorgenomen bezuinigingen, gekoppeld aan de discussie over de toekomst van de steunfuncties, brengen ons bestuur in een situatie die, willen wij zorgvuldig en
verantwoord handelen, vraagt om duidelijkheid op korte termijn over zowel de financiºn, als over de toekomstige ondersteunings-structuur. Onze vragen richten zich op zowel de inhoud als
de wijze van
op
besluitvorming daaromtrent.
Ten aanzien van de inhoud voorgesteld een bedrag van
is
uitkomst, voor zover ons tot nu toe bekend, dat wordt 500.000 te korten op het Beleidskader Welzijn, waarbij
de
gewezen heer Spil
J.
te
het veld.
vanuit
Onze
wordt op de mogelijkheden van samenwerking. Uit een nader contact met de dat men denkt een groot deel van deze bezuiniging bij kunnen realiseren, terwijl men bij samenwerking graag inhaakt op initiatieven daartoe Kristen begrijpen wij voorts
zorg
op
bezuinigingen
punt wordt in belangrijke mate medebepaald een Organisatie treffen die nauwelijks hersteld
dit
door
het
van
de
is
gegeven crisis
dat de zich
die
2000/
in
2001 heeft voorgedaan. Dit geldt zowel het effect van een mogelijke bezuiniging op onze exploitatie, als het gegeven dat wij niet over enig vermogen kunnen beschikken om de eenmalige kosten van een mogelijke reorganisatie op te vangen. Onder verwijzing naar onze rapportage
over
het
eerste
kwartaal 2004, herhalen
wij hier dat wij
ons dankzij
hard
werken
uitgavenbeleid in financiºle zin goed hebben hersteld. Dit resultaat is bereikt met grote inspanningen van het personeel, in een situatie die gekenmerkt is door veel onzekerheid, een niet optimale werkomgeving en pijnlijke ingrepen. Het feit dat een en een
strikt
omvangrijke bezuiniging wordt aangekondigd, terwijl ieder in onzekerheid blijft over de precieze omvang daarvan, vormt een groot probleem, met een zeer nadelige invloed op en motivatie van
bezoekadres
t».
alle
betrokkenen.
postadres te efoon
e
fax
wehs
,TrJ r /
r
inzet
wordt nog versterkt door ons tweede punt van zorg, het proces van besluitvorming. In de uitkomst van de kerntakendiscussie tot nu toe, missen wij node een visie op de rol en de Dit
ontwikkeling van de provinciale ondersteuningsstructuurwaar Spil onderdeel van is. Van ambtelijke zijde wordt ons desgevraagd medegedeeld, dat deze visie en daarmee perspectief voor Dit zal
op
z n
Spil,
vroegst
pas tot
duidelijk zal
worden
besluitvorming leiden
in in
volgorde, eerst bezuinigingstaakstelling en daarna beleidsontwikkeling, bevreemdt ons alleen, het maakt het ons tegelijkertijd bijzonder lastig om op een zorgvuldige wijze tot beleidsontwikkeling en beleidsuitvoering
te
het
discussies rond de Nota Sociale Actie. de periode september/oktober.Deze
de
niet
komen.
Wij zijn van
mening dat ingrepen in onze Organisatie uitsluitend verantwoord zijn, als zij plaatsvinden vanuit een zinvol en voor Spil werkzaam perspectief op de toekomst. Anders gesteld: maatregelen die uitsluitend op basis van financiºle argumenten genomen zullen worden achten wij, gelet op de situatie waarin onze Organisatie zich bevindt en de context van de ontwikkelingen in het recente verleden, niet verantwoord. Dit klemt temeer, omdat ons, zoals u in onze rapportage over het eerste kwartaal van 2004 heeft kunnen lezen, zorgen maken om de ontwikkeling die daarin te zien is. Deze ontwikkeling is voor ons
wij
bestuur aanleiding ons te bezinnen op maatregelen, ook los van de mogelijke bezuinigingen die vanuit provinciaal kader op ons afkomen. Ook voor die maatregelen geldt echter, dat een zorgvuldige besluitvorming en afwikkeling daarvan slechts kan plaatsvinden op basis van een voor Spil helder en acceptabel toekomstperspectief.
Tegen deze achtergrond verzoeken
wij uw college dringend ons v66r 15 juni te informeren ontwikkeling van de ondersteuningsstructuurin Overijssel wenst te zetten, alsmede over de financiºle consequenties die dit voor onze Organisatie heeft. omdat wij het onder de gegeven omstandigheden niet verantwoord achten om
over uit
Dit
de
lijnen
die
u
besluitvorming pas Als toelichting
bij
brengen
wij
Spil,
voor
na de
de
zomer
te
doen plaatsvinden.
ons verzoek en onze eigen gedachten over het toekomstperspectiefvan graag nog het volgende onder uw aandacht.
Ons
bestuur heeft, aan de hand van een gespreksnotitie van de hand van onze directeur, in december 2003 uitvoerig gesproken over een toekomstperspectiefvan Spil als provinciale steunfunctie welzijn. Onze conclusie daarbij sluit aan op die van de commissie Simons, die aangeeft dat de schakelende en integrerende
provincie temidden van rol van de departementen, gemeenten, maatschappelijke organisaties en bedrijven, essentieel is bij het ontwikkelen en uitvoeren van een adequaat sociaal beleid. Bij het oppakken en verder ontwikkelen van die rol vormen de steunfuncties welzijn, in het rapport Provinciale Instituten voor Maatschappelijke Ontwikkeling genoemd, volgens de commissie een beproefd instrument en wordt aanbevolen het huidige aanbod te continueren, waarbij de onderlinge uitwisseling en samenwerking dient te worden versterkt. In de door ons besproken gespreksnotitie verwijzen
wij u
is
dit
naar
hebben gevoegd
voor
de provincie Overijssel nader
de hierop
betrekking hebbende
en waarin wij een aantal
uitgewerkt. Voor deze uitwerking wij als bijlage bij deze brief
tekst, die
belangrijke passages hebben onderstreept.
Tijdens de afgelopen maanden is ons uit overleg op directieniveau gebleken, dat een groot van de Overijsselse steunfuncties hecht aan voortzetting van de huidige vorm en werkwijze van de ondersteuningsstructuur. Men overweegt daarbij samenwerking vooral gestalte te geven door ondersteunende processen bij ØØn organisatie onder te brengen.
deel
2
van
3
11II.n,
Dit
toekomstperspectief, een verzameling
omvang
relatief kleine (als gevolg van
bezuinigingen
in
nog teruglopende) zelfstandige eenheden,
die elk een eigen, deels zelfs aan een omgeving die roept om een heldere, integrale en probleemgerichte benadering en om een alternatief voor de schier eindeloze projectencarrousel, sluit voor ons onvoldoende aan bij het beeld van de commissie Simons en de economische realiteit die wij voor de komende jaren voorzien.
overlappend,
aanbod
willen blijven doen
van de in voorbereiding zijnde Wet Maatschappelijke Ondersteuning, bepleit ons bestuur op korte termijn te starten met de ontwikkeling van een in omvang beperkt, doch hoogwaardig Provinciaal Centrum voor Maatschappelijke Ontwikkeling dat zowel de maatschappelijke groeperingen als de gemeenten en de professionele aanbieders van zorgen en welzijnsdiensten kan ondersteunen bij hun zoektocht naar nieuwe arrangementen. Indien uw College niet tijdig inspeelt op deze ontwikkeling door op korte termijn in te zetten op de vorming van een daarop afgestemde Vanuit deze
realiteit en
die
ondersteuningsstructuur,
achten
wij de
vier jaar) te laat is om de daarin zo provincie nog te kunnen oppakken. Ons ontwikkeling van een dergelijk initiatief.
weten rol
In
over
als
afwachting van
mogelijkheid daartoe (te noodzakelijke schakelende en integrerende bestuur levert graag een bijdrage aan de
kans groot dat de volgende
uw berichten verblijven
wij.
Hoogachten
(_
/0
A.E. V
3
van
3
Lf
Tekst
afkomstig
uit:
Concept Strategisch
Raamwerk
voor Spil
d.d. 30
oktober 2003
Voor een provinciale steunfunctie als Spil is het provinciaal beleid zeer bepalend. De provincie Overijssel zet blijkens het Onderhandelingsakkoord Ruimte voor Actie en de Perspectiefnota als 2004, in op Sociale en maatschappelijke deelname en Leef kwaliteit als kernwaarde leidende inhoudelijke principes. Perspectiefnota worden voorts verschillende beleidsthema s benoemd die als baken kunnen dienen voor de uitwerking daarvan. Thema s als burger, inspraak en interactief bestuur, gebiedsgericht werken, veiligheid, samenwerking, wervende steden, platteland in ontwikkeling, vitaliteit kleine kernen,
Qua werkwijze
investeren
is
dit
leidende principe
Besturen met rendement .
de
lijn zien, waarbij een Op moment van schrijven van Provinciale is bovendien de Startnotitie Sociale Actie bijna gereed, waarmee deze punten. Verwacht Staten de richting kan aangeven voor het uitwerken van nader beleid op mag worden dat daarmee ook meer duidelijkheid ontstaat inzake de wijze waarop men in Overijssel de komende jaren vorm wil geven aan de provinciale regisserende, stimulerende en
zorg
in
steunfunctie deze notitie
als
subsidiºrende deze
Bij
te
en de
kan
laten een
inzetten.
daarbinnen.
uitwerking
houden
meerwaarde
duidelijk haar
Spil
rol
eerste
uitwerkingen daarvan
In
zal
ook de
rol
worden, waarbij men rekening ogenblik, zowel vanuit het veld, als van de
de steunfuncties betrokken
van
heeft met de praktische eisen
op
dit
provincie.
Daarbij
zal,
om
daar een
v
orschot op
te
nemen, gedacht moeten worden aan thema s
als:
Bottomup werken Vraaggericht werken Integraal werken Kwafiteitsgericht werken
Bottomup werken, beleidsuitvoering van steunfuncties
overgenomen, overheden en
zal er
het betrekken van de burger bij beleidsvoorbereiding en meer aandacht moeten krijgen. Daarbij dient de professionele inbreng op gericht te zijn dat de verantwoordelijkheid van die burger niet wordt
maar dat deze wordt ondersteund.
De
burger ervaart het optreden
van
instellingen als ØØn geheel en heel concreet. Een sectorale benadering vanuit de overheid en het professionele veld vormt, naast beleidsmatig taalgebruik een geweldige hindernis in het voorbereiden en uitvoeren van beleid samen met burgers en hun groeperingen
Een
onafhankelijke schakel
die
kan
inkaderen en verbinden
en tegelijkertijd als
monitor/wekker
oplossing ligt daarbij niet in het van uitbreiden de professionele ondersteuning binnen de diverse maatschappelijke groeperingen, maar in verheldering van de positie van de steunfuncties enerzijds en de maatschappelijke groeperingen anderzijds, gekoppeld aan een regie van de provincie op de kan
dienen voor de concrete voortgang
samenwerking
is
essentieel. De
tussen professionele steunfuncties en de maatschappelijke groeperingen.
Vraaggericht werken
betekent contacten verantwoordelijkheid laten voor de thema s dien
aangaan met het veld, daar de men in de vorm van ondersteuning
kan
vervolgens daar zo goed mogelijk op inspelen. Dit betekent dat provinciale de ruimte moet hebben om de contacten met het veld aan te gaan, deze contacten niet uitsluitend op ad-hoc basis te hebben, maar ze te kunnen uitbouwen tot duurzame relaties, om vervolgens die relaties te kunnen gebruiken om ook provinciale en/of gebruiken
en
ondersteuning
landelijke
thema s
kennis/aanbod
en
in te in
brengen. De
werkwijze andersom, de steunfuncties hebben ze het veld op om die boodschap kwijt te raken
dat kader zoeken
1
van
3
werkt, in
hoe goed bedoeld ook,
de vragen
vervolgens kleinere
Bij
van over
heel vaak blokkerend.
de dagelijkse praktijk. Op tot de
orde van
instellingen en
z n
best
Men hoort
voelt zich niet gehoord
men aan
de dag of besluit de volgende
gemeenten
en
bij
keer
wat de
er
en niet gezien
gezegd wordt
tijd
beter
te
maatschappelijke groeperingen treedt
en
gaat
gebruiken . dit
effect
zeer snel op Een ontwikkeling waarbij de inspanningen van de steunfuncties van tevoren zo smart , dus gericht, mogelijk moeten worden neergezet in de vorm van inhoudelijke projecten is op zich niet slecht, maar zal altijd in een goede verhouding moeten plaatsvinden met, en voorafgegaan
worden
door,
echt vraaggericht, dus open, werken.
vraaggericht werken
heel
Waarbij overigens geldt dat ook goed en duidelijk verantwoord kan worden.
Integraal werken betekent voorkomen dat de grenzen tussen vaak inhoudelijk afgebakende sectoren van de ambtelijke en professionele circuits vertragend of belemmerend werken op de voorbereiding en uitvoering van concrete projecten. Integraal werken betekent ook dat beleid en uitvoering meer op elkaar zijn afgestemd. Dat is een buitengewoon lastige opgave. Grenzen zijn niet alleen inhoudelijk van aard, maar hebben ook een fysieke (werken vanuit verschillende locaties), culturele (taal, gebruiken) en politieke (belangenLgeld dimensie. Het betekent dat bestaande sectoren aan elkaar koppelen in de vorm van overleg voorafgaand aan en tijdens de uitvoering van beleid vaak niet voldoende is en dat geldt mijns inziens ook als het initiatief om meer gebiedsgericht te gaan werken daartoe beperkt blijft. Een tussenschakel van een onafhankelijke
functie als verbinder, voortgangsmonitor en procesbewaker Een provinciale steunfunctie kan die rol goed vervullen.
onmisbaar.
Ook
is
daarbij
steunfuncties geldt evenwel dat de praktijk van sociaal beleid en de niet samenvalt met de inhoudelijke indeling van deze functies naar jeugd, vrijwilligers,minderheden, sport, diversiteit, ouderen of wat dies meer zij. De huidige maatschappelijke thema s en de wens om deze meer bottomup, integraal, gebiedsgericht en vraaggericht aan te pakken, vraagt een integrale aanpak vanuit de voor
provinciale
beleving van
de burger veelal
provinciale steunfuncties. Ook in de uitwerking van de Perspectief nota in de verschillende beleidsthema s komt dit duidelijk naar voren. Dit gegeven verdraagt zich niet goed met de huidige grenzen tussen de verschillende steunfuncties die, zo leert een korte blik op de verschillen tussen de verschillende provincies, langs zeer willekeurige lijnen bepaald zijn. bottomup, vraaggericht en integraal werken daadwerkelijk belangrijk zijn, dan vraagt dat een bundeling van de op maatschappelijke ontwikkeling gerichte steunfuncties.
Als
Kwallteitsgerfcht werken betekent resultaatgericht werken, op basis van heldere doelen uitgaande van heldere rolen en taakdefinities. definities. Dit houdt in voldoen aan de verwachtingen van de afnemers, maar ook aan die van de wetgever en van professionele vereisten. Het betekent eveneens verstandig omgaan met middelen en transparant zijn in het rekenschap en
van inspanningen en resultaten. Kwaliteitsgericht werken vergt veel van een organisatie een eenmalige, maar continue inspanning. Veel kleinere organisaties komen daar in onvoldoende mate aan toe en in veel grote organisaties is kwaliteitsgerichtwerken, als men geven en
is
niet
daar al structureel invulling aan wil geven, een uitsluitend papieren operatie. Op de schaal van werken_van_de_provinciale steunfuncties in Overijssel is, voor zover ik dat kan overzien, nog veel te winnen aan kwaliteitsgerichtwerken en de optimale omvang daarvoor is in veel gevallen zeker niet bereikt
2
van
3
Een
bijzonder gegeven
rangschik,
is
bij
de provinciale steunfuncties dat
de positie ten opzichte van de afnemers.
ik
ook onder kwaliteitsgerichtwerken daargelaten is het
Uitzonderingen
werkgebied bepaald door
de provinciale grenzen. Binnen die grenzen komt men veelal telkens dezelfde partijen en spelers tegen. Kwalitatief werken in die situatie legt een bijzonder accent op het kunnen aangaan van duurzame relaties en dat in een bestuurlijk-politiek krachtenveld. Dat
is
een
niet
geringe opgave,
die
tevens inhoudt, dat de relatie met de provincie,
maar
ook
met het veld niet uitsluitend een zakelijke opdrachtgever/opdrachtnemer relatie kan zijn. Een provinciale steunfunctie is een vast onderdeel van de provinciale samenleving en moet als
zodanig ook geaccepteerd,
onafhankelijk
als
kwalitatief
bestuurderskant als aan schaalgrootte van
gesteund
en ingeschakeld
verantwoord werken, van het management.
stelt
worden.
hoge
eisen
Ook vanuit de Overijsselse steunfuncties niet optimaal. die
Voor het geheel van functies
en relaties tussen
provincie,
maatschappelijke groeperingen en steunfuncties, lijkt een afstemming en kwaliteit onder de huidige omstandigheden
die
Vanuit
gemeenten, inzet op en het
dit
gegeven zowel
aan zowel de invalshoek bezien
lijkt
de
instellingen,
bundeling, kanteHng, geschetste provinciale beleid
een voor de hand liggende optie bundeling
in
de zin van het
samengaan
van
de primair op
maatschappelijke ontwikkeling
geºnte, professionele steunfuncties tot een ook door de commissie Simons bepleit Provinciaal Instituut voor Maatschappelijke Ontwikkeling Overijssel (PRI MO); kanteling in de zin van een integrale gebiedsgerichte aanpak waarin een Provinciaal Instituut voor Maatschappelijke Ontwikkeling de functie op zich neemt om als verbindende schakel tussen instellingen, overheden enerzijds en maatschappelijke groeperingen anderzijds te gaan fungeren.
agendering
Dit
geschiedt
lijn van een gebiedsgerichte aanpak met aandachtspunt. Dit schakelen wordt gevoed
via de
en actie als centraal
sociale vanuit een
inhoudelijke verbinding met verschillende sectoren of velden en de landelijke ontwikkelingen daarbinnen alsmede de contacten met onze doelgroepen waarin naar aard en aanpak onderscheiden kunnen worden grote gemeenten, kleine gemeenten, grote brede instellingen, kleine of categorale instellingen alsmede de groep overig (bijvoorbeeld
woningbouwcorporaties, zorginstellingen, onderwijs, etc.); afstemming in de zin van een afstemming tussen provinciaal instituut en eveneens door provincie gesteunde maatschappelijke groeperingen zoals vrouwenorganisaties,
de
jongerenorganisaties, consumentenen en patiºntenfederaties, Overijsselse Vereniging voor Kleine Kernen en maatschappelijke activeringsorganisaties en een inzet gericht op verbetering van de resultaatgerichtheid, professionaliteit, heldere procedures en verantwoording, alsmede het periodiek meten kwaliteit
in
de zin van
afnemerstevredenheid
etc.,
het geheel
ondersteund door een
van
certificeringstraject.
3
van
3
