Thema: Netwerken Huub van der Vaart: Ik geloof in een passend team van hulpverleners Symposium: Werk in uitvoering was een succes!

Jaargang 4 • 2014 • nr. 6

Thema: “Netwerken” Huub van der Vaart: “Ik geloof in een passend team van hulpverleners” Symposium: “Werk in uitvoering” was een succes! Juni 2014

1

Nieuwe lijn: Curion Soft meerdagsurinezakken

De pluspunten op een rij: Curion Soft urinebeenzakken

Curion Soft urinebedzak

+ Driekamersysteem; de urine wordt in drie

+ Kruiskraantje; gemakkelijk met één hand te

kamers verdeeld + Hefboomkraantje; een pijl wordt zichtbaar wanneer het kraantje open is

urinebeenzak

+ Structuurfolie en non-woven achterzijde

+ Variabele slang: maximaal 120cm

+ Variabele slang; maximaal 15cm of 60cm

+ Verkrijgbaar in 1500ml

+ Verkrijgbaar in 500ml en 750ml

www.curion.nl

bedienen + Non-woven achterzijde; ook te gebruiken als

Curion is een merk van Medeco B.V.

>> Colofon en inhoud << Colofon

Inhoud 4 Voorwoord Liesbeth Kok, voorzitter CV&V

Conti-Nu is het tijdschrift van en voor de afdeling Continentie Verpleegkundigen en Verzorgenden van de VenVN.. Conti-Nu verschijnt tweemaal per jaar. Het abonnementsgeld bedraagt 30 euro per jaar voor niet leden. Lidmaatschap Het lidmaatschap van de V&VN bedraagt 69,00 euro en van de afdeling CV&V 15 euro. De leden ontvangen tweemaal per jaar het tijdschrift Conti-Nu. Opzeggen van het lidmaatschap en/of abonnement graag schriftelijk voor 1 november bij de V&VN. Adres secretariaat E-mail: [email protected] Bestuur Liesbeth Kok, voorzitter Joke Bergman, vice-voorzitter Marleen van Aken, secretaris Sander Bijleveld, penningmeester Klaasje Adams Margo Kauwenberg Rita de Vries Roelie van Zon

5

Mededelingen bestuur Activiteiten en ontwikkelingen

10

Succesvol symposium CV&V Werk in uitvoering

15 Netwerken “Bij respectvolle omgang met een ander ligt kennis en goodwill voor het oprapen.” 17

Interview met Prof. Dr. Huub van der Vaart “Een competitiestrijd tussen de eerste, tweede en derde lijn is helemaal niet nodig.”

22

Voor u gelezen

24

Interview met huisarts Doreth Theunissen “Continentiezorg moet naar een nieuw systeem”

29

In the spotlight Hanny Cobussen - Boekhorst benoemd tot erelid

Redactie Conti-Nu Liesbeth Kok Wilma van der Meer Bernij van Ooijen Klaasje Adams Suzanne Benci Carolien van der Moolen Tekst Marco Beentjes Vormgeving en layout ZuidamUithof, Houten Eindredactie Liesbeth Kok en Klaasje Adams Druk ZuidamUithof, Houten De redactie behoudt zich het recht voor om artikelen te redigeren en in te korten. Ingezonden artikelen mogen niet meer dan 650 woorden bevatten. Kopieerrechten Artikelen mogen slechts worden overgenomen na schriftelijke toestemming van de redactie.

33 Incontinentieweek Tessa Segeren en José van Koppen nodigen u uit! 35 Ingezonden Een bezoek aan het Leden Contactweekend van de Vereniging Anusatresie 36

Interview met Paul van Houten, specialist ouderengeneeskunde “Continentiezorg in Europa in transitiefase”

41

Strip / Agenda / Sponsoren

ISSN nummer: 2212-8425

Juni 2014

3

>> Voorwoord <<

Liesbeth Kok Voorzitter CV&V

Thema Netwerken

Het is ons weer gelukt! Voor de 3de keer op rij hebben we een uitdagend en inspirerend symposium georganiseerd. “Werk in uitvoering” was dit keer het thema, nou daar weet onze symposium commissie alles van! Er komt een hoop bij kijken om zo’n dag te regelen. We kunnen terugkijken op een goed georganiseerde dag met interessante sprekers en een debat met stellingen om ons na te laten denken wat er allemaal gaande is in ons vakgebied, naast onze dagelijkse werkzaamheden. Met recht “Werk in uitvoering”. Maarten Bouwhuis, de dagvoorzitter, zorgde ervoor dat iedereen aan het woord kon komen. In deze uitgave van de Conti-Nu blikken we uitgebreid terug op deze dag. Dat het bestuur en de commissies van de CV&V iets met werken hebben blijkt ook uit het thema van deze uitgave: “Netwerken”. Er wordt wel gezegd dat het net werken is, maar stel dat je nu je werk met heel veel plezier doet en dat wens ik iedereen toe, dan valt netwerken daar toch zeker ook onder. Zonder dat we er bij stil staan, netwerken we wat af. Ons symposium is natuurlijk 1 groot voorbeeld van netwerken. Je spreekt collega’s uit het hele land. Leuk om elkaar weer te zien en leerzaam om te delen waar jij in je werk mee bezig bent. Vertegenwoordigers van fabrikanten en leveranciers delen met ons hun kennis van nieuwe producten en ontwikkelingen in de markt. Zonder netwerk geen bestuur, geen commissies, geen symposium, geen sprekers. Op het eerste gezicht denk je daar niet aan, maar alles hangt met elkaar samen. Vandaar de keuze voor het thema “Netwerken”. Deze uitgave geeft dus vooral weer hoe een rijk netwerk je mogelijkheden en je kennis vergroot. Ontmoetingen met nieuwe mensen, andere perspectieven en werkwijzen maakt het werk zoveel

4

interessanter en leuker. Er is altijd wat te leren uit wat een ander je geeft, dus ook je professionele en persoonlijke ontwikkeling breng je er een ferme stap mee vooruit. We hebben een interview met de debatleden van 3 april jl.: Professor Dr. Huub van der Vaart, Dr. Paul van Houten en Dr. Doreth Theunissen. Voor de meesten van ons bekende namen in ons vakgebied. Stuk voor stuk, ieder op zijn eigen manier, betrokken bij onze beroepsgroep. Lees wat hen nog meer bezig houdt in hun dagelijks werk met betrekking tot de continentiezorg. Waar houdt het bestuur zich mee bezig? Ontwikkelingen in de zorg. Een terugblik op de ledenvergadering. Gaat het ons lukken om een “Week van de Incontinentie” te organiseren? Dit en nog veel meer in deze Conti-Nu. Veel leesplezier!

Ps. Zet alvast donderdag 9 april 2015 in de agenda, dan netwerken we gewoon weer verder op ons jaarlijks symposium!

Vakblad voor Continentie Verpleegkundigen & Verzorgenden

>> Mededelingen bestuur <<

Activiteiten en ontwikkelingen Bestuur:

Zoals jullie aan de foto kunnen zien missen er een paar gezichten. We hebben afscheid genomen van Paula Mourik en Miranda Beets. Persoonlijke omstandigheden hebben hen doen besluiten deze keuze te maken. Daar hebben we natuurlijk alle begrip voor. Langs deze weg willen we ze nogmaals bedanken voor hun inzet voor onze vereniging. Miranda blijft (gelukkig) aan in de symposium commissie. Joke haar bestuurstermijn zit er eigenlijk op na 9 jaar. Gezien het feit dat het lastig blijft om vervanging te vinden, is in overleg met de leden tijdens de ledenvergadering besloten dat ze nog een jaar aanblijft. Om ervoor te zorgen dat we een club blijven waar af en toe een frisse wind doorheen waait, doen we ook bij deze weer een oproep aan al onze leden. Het is super dat de opkomst van het symposium zo goed gaat de laatste jaren, we merken echt dat er meer betrokkenheid is en daarom zouden we dit graag vertaald willen zien naar deelname in ons bestuur. Dit is ook noodzakelijk voor het bestaansrecht van de vereniging. We hebben een enthousiast bestuur en daarbij is het ook bijzonder leerzaam om in het bestuur deel te nemen; een mooie aanvulling op je CV! Jij kunt het verschil maken als het gaat om patiëntenzorg of het opkomen voor de belangen van de continentieverpleegkundige. Het kost je zeker een bepaalde tijd en het is vrijwilligerswerk met alleen een onkostenvergoeding, maar als het lukt om zaken voor elkaar te krijgen dan is het dat dubbel en dwars waard! Vanuit de industrie hebben we een aantal aanmeldingen gekregen. Daar zijn we natuurlijk blij mee, maar onze voorkeur gaat uit naar continentie verpleegkundigen of verzorgenden die intra- of extramuraal werkzaam zijn, omdat we de verhouding evenwichtig willen houden. Meld je aan, of ga eens in gesprek met één van de bestuursleden. Aanmelden kan via [email protected]

Symposium:

Ons symposium “Werk in Uitvoering” op 3 april jl. was weer een geweldig succes. De positieve evaluatie zorgt weer voor de nodige druk bij de symposiumcommissie, het wordt weer een hele kluif om dit te evenaren. Door een misverstand hadden wij niet het juiste aantal accreditatie punten doorgekregen en hebben we aan iedereen

doorgegeven dat het symposium goed was voor 3 punten. Het zijn er meer. Er worden 5 punten bijgeschreven in het kwaliteitsregister. De aanvraag voor de verpleegkundig specialisten en de ledenvergadering loopt nog. Foto’s en presentaties zijn te vinden op www.conti-nu.nl De ledenvergadering was goed bezocht, al mag het wat ons betreft altijd meer zijn. Het bestuur brengt je op de hoogte wat er allemaal speelt en je kan je stem uitbrengen bij belangrijke beslissingen. Jouw mening telt!

“JOUW MENING TELT” Enquête:

Binnenkort ontvangen al onze leden per e-mail een enquête. We hopen van harte dat iedereen de tijd neemt om deze in te vullen. We zijn benieuwd wat jullie belangrijk vinden, of wij als bestuur aan de wensen en eisen voldoen en wat kan er nog beter? Ook hier telt jouw mening! Laat ‘m dus horen.

UCS:

De UCS opleiding draait voor het 2de jaar. Na een succesvolle afronding vorig jaar waarbij 9 studenten de opleiding voltooiden, is dit jaar een nieuwe groep van start gegaan met 17 studenten. De eerste inschrijvingen voor het nieuwe jaar 2014-2015 zijn al binnen. De CV&V stelt, net als vorig jaar, 1 van onze leden in de gelegenheid om op kosten van de vereniging de opleiding te doen. Een motivatiebrief kan voor 1 juni (blad komt uit na 1 juni) gestuurd worden naar [email protected]

Juni 2014

5

>> Mededelingen bestuur << Zorgverzekeraars:

Het project Cliq (waarbij alle medische hulpmiddelen worden voorzien van een numerieke code, waardoor alle merken onderling eenvoudig zijn te vergelijken) dat door ZN (Zorgverzekeraars Nederland) is geïnitieerd en waarbij wij als CV&V betrokken zijn geweest is tot nader order stil gelegd. Reden hiervoor is dat er een overstijgende richtlijn aan ten grondslag zou moeten liggen. Deze is voor continentie niet beschikbaar. We hebben als afdeling CV&V samen met andere partijen ons best gedaan om hiervoor financiële ondersteuning te vinden, maar dat is helaas niet gelukt. Volgens ZN gaan we gewoon door met Functie gerichte aanspraak. Als CV&V zetten wij hier onze kanttekeningen bij. De invoering van de profielen en dagprijzen laten geen ruimte voor functie gerichte aanspraak door de continentieverpleegkundige; de keuze wordt vooral bepaald door de leverancier(apotheken en medisch speciaal zaken) die allen de verantwoordelijkheid hiervoor hebben gekregen van de zorgverzekeraars. Inmiddels worden we op dit moment door het hele land in meer of mindere mate geconfronteerd met de profielen en dagprijzen voor absorberende opvangmaterialen. Halverwege dit jaar gaat de laatste grote zorgverzekeraar over naar dit systeem. Voor afvoerende producten is dit alleen nog bij CZ van toepassing. We hebben gehoord dat verzekerden bij VGZ een brief hebben gekregen waarin te kennen wordt gegeven dat ze voor de aanvraag van continentiemateriaal naar een bepaalde firma worden verwezen. Voor zover wij het kunnen gaat het hier alleen om de verzekerden die een Bewuzt of Zekur polis (een goedkoper label van VGZ)hebben. Zij kunnen alleen gebruik maken van selectief gecontracteerde aanbieders. Uit het gebied van Menzis krijgen we veel vragen m.b.t. de aantallen been en nachtzakken die voor vergoeding in aanmerking komen. Maximaal 15 dagen nachtzakken per 3 maanden is het advies, dus ongeveer 1 per week. We hebben een kort lijntje met Menzis en dit is hun antwoord: “Hulpmiddelen ten behoeve van de incontinentieproblemen dienen functiegericht te worden voorgeschreven. Dit betekent dat omschreven dient te worden wat het incontinentieprobleem is waarvoor hulpmiddelen worden aangevraagd zodat de leverancier hiervoor de meest passend materialen en aantallen kan leveren”. Blaasspoelvloeistoffen met chondroïtinesulfaat komen weer voor vergoeding in aanmerking. Er is sprake geweest om deze producten uit te sluiten. In januari heeft de rechter aangegeven dat zorgverzekeraars deze vloeistoffen moeten blijven vergoeden totdat er meer evidence-based informatie is over de werking van deze vloeistoffen. De verwachting is dat in de

6

loop van dit jaar meer evidence-based informatie bekend is op basis waarvan een definitief besluit genomen kan worden. De rechter heeft deze uitspraak gedaan op verzoek van de patiënten die samen met een aantal urologen bezwaar hadden aangetekend tegen uitsluiting van de vergoeding van deze blaasspoelvloeistoffen. Richtlijnen: De richtlijn eenmalig katheteriseren is vertaald en we wachten op de laatste offertes om een keus te kunnen maken door wie we het laten drukken. Naar verwachting zal deze uitgave bij al onze leden in het 3de kwartaal op de mat vallen. Leden van de V&VN, afdeling urologie krijgen ook de gelegenheid een exemplaar gratis te ontvangen. Voor niet leden en andere belangstellenden zijn er kosten aan verbonden. Het boekje en de 2 inlegvellen voor CIC zijn herzien. De CV&V heeft dit in beheer. In het verleden was het mogelijk om het PDF bestand bij ons te bestellen, zodat geïnteresseerden het zelf konden laten drukken. Dit is niet altijd even soepel verlopen en daarom hebben wij besloten om dit in eigen beheer te houden. De boekjes kunnen via de vereniging besteld worden. Wij leveren de boekjes vervolgens kant en klaar gedrukt, eventueel voorzien van een logo. We zijn nog in onderhandeling met de drukker en hopen dit ook begin van het 3de kwartaal geregeld te hebben. Er wordt momenteel ook gewerkt aan een kinder-katheterisatie richtlijn. Deze zal ook onder gebracht worden bij de CV&V. Hoe we deze beschikbaar gaan stellen wordt nog besloten. We houden jullie op de hoogte via onze website www.continentie.venvn.nl

V&VN:

Namens de V&VN, afdeling CV&V heeft bestuurslid Margo Kauwenberg zitting in de werkgroep “onnodige zorg”. Dit heeft geresulteerd in een aantal Pilots. Informatie is te vinden op onze website www.continentie.venvn.nl Officieel mogen alleen artsen en verpleegkundig specialisten recepten uitschrijven en mogen wij zelfs geen medische hulpmiddelen voorschrijven. Het wordt gedoogd dat niveau 4 en 5 verpleegkundigen dit doen. De afdelingen diabetes, long en oncologie verpleegkundigen binnen de V&VN zijn hiermee aan de slag gegaan en hebben het voor elkaar gekregen dat zij onder duidelijk gestelde voorwaarden wel mogen voorschrijven. De CV&V heeft zich aangesloten bij de 2 afdelingen die hiervoor in aanmerking wil komen. Het bestuur hoopt jullie met deze informatie weer voldoende op de hoogte te hebben gesteld van alle ontwikkelingen die onze beroepsgroep aangaan.


ADVERTORIAL

“Ik heb een gevoel van vrijheid. Ik heb meer van de oude Niek terug”. Niek, cathetergebruiker

Niek van den Adel wilde minder tĳd kwĳt zĳn aan het gedoe bĳ catheteriseren en meer tĳd hebben om van het leven te genieten. SpeediCath® Compact Set bleek de ideale oplossing. Niek, 32 jaar, gebruikt catheters sinds 2010. Toen hĳ na enige tĳd vertrouwd was met zelfcatheterisatie, begon hĳ verschillende producten uit te proberen, maar was niet tevreden totdat hĳ in aanraking kwam met SpeediCath® Compact Man. “Ik werd er verliefd op. Het was discreet en gemakkelĳk”, legt hĳ uit. Toen hĳ weer aan het werk ging, werd hĳ met de volgende uitdaging geconfronteerd: “Ik ging aan het werk als hospitality consultant en was hiervoor veel onderweg, dus ik had dringend iets nodig dat ik in de auto kon gebruiken. Er waren wel cathetersets verkrĳgbaar, met catheter en urine-opvangzak in één, maar die zĳn zo groot en gaan gemakkelĳk kapot. Daarnaast wilde ik ook geen lange catheter meer.” SpeediCath Compact Set werd kort daarna geïntroduceerd. “Alles in een product dat het leven gemakkelĳker maakt, is winst”, zegt

Niek. “Met SpeediCath Compact Set zĳn er minder handelingen nodig en alles gaat gewoon sneller. Catheteriseren nam altĳd een kwartier in beslag, nu duurt het 3 tot 4 minuten. Dat is meer zoals het was.” Hĳ merkt op dat hiervoor verschillende redenen zĳn. “Ik hoef niet te knoeien met een losse urine-opvangzak en de catheter is al gecoat. Ook hoef ik de catheter niet aan te raken bĳ het inbrengen en de catheter heeft precies de juiste flexibiliteit.” Als fanatiek handbiker wil hĳ niet veel extra spullen meenemen op de fiets, de omvang van het product vindt hĳ dan ook ideaal. Hĳ heeft ook een nieuwe manier gevonden om de sets mee te nemen. “Ik bewaar een paar cathetersets bĳ mĳn energierepen in een lege waterfles op de fiets,” vertelt hĳ. “Geluk zit niet in je benen” is een gezegde dat Niek heeft bedacht en is tevens de naam van zĳn stichting die

Over SpeediCath ® Compact Set SpeediCath Compact Set is een catheter en urine-opvangzak in één. 88% Van de gebruikers gaf aan dat het gemakkelijk in gebruik is. SpeediCath Compact Set is zowel thuis als buitenshuis te gebruiken. Door het discrete ontwerp is deze set klein genoeg om in een handtas, jas- of broekzak mee te nemen.

zich richt op mobiliteit voor mensen met een beperking. “Het gaat erom je leven weer op te pakken”, legt hĳ uit en geeft aan dat SpeediCath Compact Set hem daarbĳ helpt “het geeft me meer tĳd en een gevoel van vrĳheid.” Voor meer informatie of een gratis proefpakket: Coloplast® Care: 0800-022 98 98, www.coloplast.nl. 1 Product evaluation of SpeediCath® Compact Set, response from 70 HCPs and 550 end-users, Feb. to April 2013.

variabele slanglengte

Nieuw in ons assortiment

HEKURA®Soft non-woven achterzijde voor meer draagcomfort

3 compartimenten: voorkomt klotsen van urine

urinezakken met hefboomkraan

Gratis Proefpakket! Ja, ik wil graag een

proefpakket van de HEKURA®Soft urinezakken ontvangen. dhr. / mevr.

draaibaar hefboomkraantje: eenvoudige bediening met één hand

3-6 dagen te gebruiken

bedrijf / organisatie adres postcode/plaats telefoon e-mail Ik ga ermee akkoord dat mijn gegevens opgeslagen worden. Uiteraard worden uw gegevens vertrouwelijk behandeld en zullen wij deze niet aan derden verstrekken. Ja, ik ontvang graag de nieuwsbrief van Van Heek Medical (Vul s.v.p. uw e-mail adres in).

C0414

doorkoppelbaar naar nachtzak

Vul in en stuur op naar: Van Heek Medical Antwoordnummer 1066 5800 VB Venray

10-04-14 17:08

e a l c n e Viv différe Vrouwen zijn niet allemaal hetzelfde. LoFric® Sense™ is de katheter die medische en leefstijlvoordelen combineert om bij een breder scala van behoeften van vrouwen te passen. Ontdek alle voordelen van LoFric Sense. Veilig – volledige lediging, comfortabel en bewezen veilig voor langetermijn gebruik. Hygiënisch – voor, tijdens en na gebruik. Gemakkelijk – functioneel ontwerp van opbergen tot weggooien. Slim ontwerp en veilig katheteriseren.

Wellspect HealthCare Postbus 656, 2700 AR Zoetermeer, Nederland. Tel. NL: +31 79 363 70 10. Fax NL: +31 79 362 37 48. Tel. BE: +32 3 232 06 15. Fax BE: +32 3 213 30 66. www.lofric.nl

8


© 2012 Wellspect HealthCare, a DENTSPLY International Company. All rights reserved. 76794-NL-0912

ad_210x143_hekura_soft.indd 1

telefoon 088 - 2208822

Overactive bladder (OAB) is a long-term condition that causes many symptoms. The symptoms are due to a sudden and unexpected contraction of the bladder muscle, even when the bladder is not full. Therefore, OAB causes a sudden and unstoppable need to urinate (urinary urgency), with or without actual leakage of urine, even though the bladder may only contain a small amount of urine.

Overactive bladder URINE FROM KIDNEY

Nerve impulses from brain instruct bladder muscle to contract before it is full

Nerve impulses to brain give sensation of urgency before bladder is full

URINE

URETHRA

NL/0047/2014 – May 2014

Our pursuit. Life’s potential.

®

h isc in Kl st te ge

Bewezen

Huidbescherming*

Cavilon

™

Duurzame Barrièrecrème

Vertrouw op bewezen bescherming 3M Cavilon Duurzame Barrièrecrème beschermt de intacte, kwetsbare huid langdurig (48 uur) tegen lichaamsvloeistoffen. Het voorkomt beschadigingen en verzorgt de droge huid.

Artikelnr.

Omschrĳving

Inhoud

ZI-nummer

3391 FF

Duurzame Barrière crème zonder parfum

28 g per tube

15823598

3392 FF

Duurzame Barrière crème zonder parfum

92 g per tube

15823571

www.cavilon.nl

* Cavilon Clinical Evidence Brochure 3M

10504_ad_cavilon_a5l_10.indd 1

15-04-14 15:26

Juni 2014

9

>> Succesvol symposium CV&V <<

‘Werk in uitvoering’ Bijna 290 professionals uit de continentiezorg en de industrie bezochten het jaarlijkse symposium van de CV&V in Spant! in Bussum. Na de Algemene Ledenvergadering had de symposiumcommissie een zeer interessant programma samengesteld met sprekers, een interactief debat en workshops. Tussen de bedrijven door grepen de continentieverpleegkundigen de gelegenheid aan om onderling en met fabrikanten en leveranciers te netwerken. Een verslag van een actuele en inspirerende bijeenkomst. Het is een vrolijk weerzien tussen de leden van de beroepsvereniging van continentieverpleegkundigen en verzorgenden. Vrolijk in het contact met oude en nieuwe bekenden, serieus waar het het inhoudelijke deel van de continentiezorg betreft. Dagvoorzitter Maarten Bouwhuis haalt tijdens de plenaire opening herinneringen op van het vorige symposium en vraagt Liesbeth Kok naar de voortgang met de opleiding tot Urologie Continentie Stomaverpleegkundige (UCS) bij de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen (HAN). “We gaan het tweede jaar in”, antwoordt de voorzitter, die hoopt dat het aantal deelnemers minimaal wordt verdubbeld naar twaalf. Niet alleen om het voortbestaan van de opleiding zeker te stellen, maar met name omdat huidige ontwikkelingen de noodzaak onderschrijven dat continentieverpleegkundigen hoger geschoold zijn in hun vakgebied. Het bestuur van de CV&V zorgt voor een motiverend duwtje in de rug: “Dit jaar wordt opnieuw een gratis opleidingsplaats door onze beroepsvereniging beschikbaar gesteld. Ieder lid kan een motivatiebrief schrijven, waaruit het bestuur de gelukkige kiest.” Erelid Geluk is even later ook af te lezen op het gezicht van Hanny Cubussen-Boekhorst, die door het bestuur tot erelid wordt uitgeroepen, onder andere vanwege haar internationale activiteiten voor de beroepsgroep. De Verpleegkundig Specialist continentie en urinestomazorg bij het Radboud Universitair Medisch Centrum in Nijmegen meldt in een reactie een primeur die met luid applaus wordt begroet: zij is bezig met een promotietraject genaamd ‘conservative treatment programs performed by nurse practitioners’. De uitgelaten stemming maakt plaats voor een zeer serieuze, wanneer Miranda Beets namens de beroepsgroep continentieverpleegkundigen een brief voorleest van een patiënt. Hierin geeft zij meeslepend uitleg van een gênante sociale situatie waartoe incontinentie van urine en van ontlasting kunnen leiden. “Dit is de reden waarom we dit werk doen”, houdt Miranda de aanwezigen voor ogen.

10

Hanny Cobussen-Boekhorst werd door het bestuur uitgeroepen tot erelid


De debatteurs

“De eerste- en tweedelijnszorg zouden dichter bij elkaar moeten komen” Darm(on)gezondheid Verpleegkundig Specialist Lidy van Driel en Natuurgeneeskundig Therapeut Wouter de Jong houden aaneensluitende presentaties over darmgezondheid en darmongezondheid. Wat is nu eigenlijk een gezonde darm? Hoe functioneert deze? Vragen waar Lidy van Driel antwoord op geeft. Wouter de Jong gaat nader in op het effect dat voeding heeft op onze darmen en welke invloed dat heeft op ons lichaam. De inhoud van deze presentaties is terug te lezen op de website www.conti-nu.nl. Veranderende rol continentieverpleegkundige Na de koffiepauze is het tijd voor het grote debat over de rol van de continentieverpleegkundige. Wat is er veranderd, bijvoorbeeld aan het vereiste opleidingsniveau en wat kunnen we nog verwachten? Gaat er een verschuiving plaatsvinden naar de eerste lijn en zo ja: wat zijn daarvan de gevolgen voor ons als continentieverpleegkundigen? Voor het debat zijn drie deskundigen bereid gevonden om hun ervaringen en inzichten met ons te delen: Huub van der Vaart, professor urogynaecologie aan het UMC in Utrecht, oprichter van Alantvrouw en zowel nationaal als internationaal betrokken bij de continentiezorg; Paul van Houten, specialist ouderengeneeskunde, gepromoveerd op de toiletgangproblemen bij zorgbehoevende ouderen en Doreth Teunissen, huisarts / docent-senior onderzoeker Radboud UMC / kaderarts urogynaecologie. Onder leiding van dagvoorzitter Maarten Bouwhuis worden drie prikkelende stellingen gelanceerd, waarover dit drietal samen met de continentieverpleegkundigen in de zaal - in discussie gaat. Stelling 1: De continentieverpleegkundige moet één dag per week bij een huisartsenpost gaan werken. Veel continentieverpleegkundigen blijken voorstanders van deze stelling. Een vragenronde wijst uit dat de lagere drem-

pel, de kortere lijn met de huisarts en mogelijke kostenbesparing als positieve argumenten worden gezien. Tegenstanders zetten hun kanttekeningen bij de frequentie van eenmaal per week of de toepasselijkheid van deze zorg bij de spoedfunctie die een huisartsenpost heeft. Anderen voelen zich meer betrokken bij de afdeling Urologie in het ziekenhuis waar zij werkzaam zijn. Ook Doreth Teunissen vindt de huisartsenpost geen goede plek voor dergelijke ondersteuning, maar vindt de reguliere huisartsenpraktijk wel een goede plaats. “Ik denk dat de continentiezorg in Nederland beter kan en dat dit niet goed van de grond komt als we daarbij alleen van de huisarts uit moeten gaan”, vindt zij. “Geprotocolleerde zorg kan beter door een verpleegkundige dan door een huisarts worden uitgevoerd. Tegelijkertijd is het voor de patiënt heel drempelverlagend als deze tweedelijnszorg binnen de huisartsenpraktijk beschikbaar is.” Huub van der Vaart spreekt zijn twijfels uit over de rol die de continentieverpleegkundige bij de huisarts zou kunnen spelen, afgezet tegen de specialistische rol die zij in het ziekenhuis hebben, met name bij de (uro)gynaecologie. “Ik zou wel graag willen weten wat zij bij de huisarts precies zouden gaan doen”, legt hij uit. “Er is een grote categorie mensen met urine-incontinentie die laag complex is, waarbij geen continentieverpleegkundige betrokken hoeft te worden.” Paul van Houten toont zich een uitgesproken voorstander van verschuiving van continentiezorg naar de eerste lijn. “Incontinentie wordt een steeds groter probleem in onze maatschappij omdat er meer ouderen komen. Dit verhoogt de druk op de continentiezorg, een taak die eigenlijk niet zo goed past bij het dagelijks werk van de huisarts. Onderzoek wijst uit dat meer dan de helft van de mensen die incontinent zijn niet is gediagnosticeerd. Het zou mooi zijn als een continentieverpleegkundige de hele analyse kan doen van het probleem waarom iemand incontinent is, en de coördinatie kan doen van de behandeling die erop volgt.”

Juni 2014

11

>> Succesvol symposium CV&V << Uit de zaal komt een reactie van een thuiszorgmedewerker die op verzoek van de huisarts en specialisten in het ziekenhuis mensen thuis een bezoekje brengt. “De stelling spreekt van een dag bij de huisarts. Maar dat doe ik liever niet, want ik kan ter plaatse beter inschatten hoe de thuissituatie is. Continentiezorg en thuiszorg zouden dichter bij elkaar moeten komen, alleen is hiervoor geen geld voorhanden.” Paul van Houten: “Verzekeraars zien continentiezorg als een kostenpost. De problemen zijn echter breder dan alleen producten. Er zijn tal van maatschappelijke kosten aan verbonden, bijvoorbeeld mantelzorg. Dat krijgen we maar moeilijk bij hen op het netvlies. Wanneer we alle maatschappelijke kosten meenemen binnen het model, zien we dat de effecten vele malen groter zijn dan de kosten van het continentiemateriaal.” Dagvoorzitter Maarten Bouwhuis oppert een idee vanuit andere sectoren, waar ziekenhuizen nu en dan een gespecialiseerd verpleegkundige detacheren naar de eerste lijn. Is dit ook een optie voor continentieverpleegkundigen? “Dat klinkt heel mooi”, vindt Huub van der Vaart. “Maar je zit wel met de financiering. Je zou de zorg anders in moeten gaan richten. Momenteel zijn we met Bergman Clinics en het UMC bezig aan een pilot waarbij specialisten als consultant bij de huisarts worden geplaatst. Die pilot wordt gefinancierd door de zorgverzekeraar. In een dergelijke setting kun je ook een rol voor een continentieverpleegkundige definiëren.” Stelling 2: Over vijf jaar werken alleen de hbo-geschoolde specialistische verpleegkundigen nog zelfstandig op een polikliniek in het ziekenhuis. Wederom reageren veel verpleegkundigen positief op deze stelling, ditmaal ten teken dat zij de verwachting van dit toekomstbeeld onderschrijven. Of zij er ook blij mee zijn is een andere vraag, zo blijkt bij navraag door de dagvoorzitter. Anderen vinden het een goed plan omdat de verantwoordelijkheden van de verpleegkundigen hiermee goed kunnen worden vastgelegd.

echter gaat over het voorschrijven van medicatie en hulpmiddelen is het een ander verhaal. Dat vereist een kennis- en ervaringsniveau waar maar een aantal verpleegkundigen voor opgeleid zal kunnen worden. De rest van de taken zal door differentiatie in een ziekenhuisteam kunnen worden verdeeld.” Paul van Houten vindt de hbo-eis in de eerstelijnszorg van groter belang dan in de tweede lijn, juist omdat in de veilige omgeving van een ziekenhuis vaak door een team wordt samengewerkt. “Zij kennen elkaar goed en kunnen snel gebruikmaken van elkaars expertise.” Een verpleegkundige uit de zaal merkt op dat het belangrijk is om vast te leggen welke taken de continentieverpleegkundige uit mag voeren. Wat zijn de verantwoordelijkheden voor wie en welk opleidingsniveau hoort daarbij? Bepaalde taken moeten goed worden bewaakt door het medisch domein. Een uitspraak waar ook Huub van der Vaart zich in kan vinden, want, zo zegt hij: “We zitten in een vakgebied waarbij de helft van wat we doen wetenschap is en de andere helft een ‘educated guess’. Dit maakt het opleidingsniveau van de zorgverlener enorm belangrijk om tot de juiste behandeling te komen.” Paul van Houten merkt daarbij op dat het goed is om ons internationaal te oriënteren: “Het systeem met zgn. ‘nurse-led services’ is erg succesvol in de Verenigde Staten”, aldus de specialist ouderengeneeskunde. Daarin zetten Nurse Practitioners de lijnen uit. De vraag dient zich aan hoeveel continentieverpleegkundigen in de zaal daadwerkelijk een hbo opleidingsniveau hebben. Dat blijkt een minderheid te zijn, het merendeel is mbo opgeleid. Verpleegkundig Specialist Hanny Cobussen roept op om het beroepsniveau collectief omhoog te trekken door een vervolgopleiding te doen, waarmee de vorig jaar gestarte UCS-opleiding aan de HAN opnieuw onder de aandacht wordt gebracht. “We worden anders in de toekomst niet meer serieus genomen”, spreekt het kersverse erelid haar bezorgdheid uit. Dit brengt een stevige discussie op gang over het werken op mbo- en hbo-niveau. Wat nu als

“50% van ons werk is een educated guess. Dat onderschrijft de noodzaak van een hbo-opleiding” Tegenstanders vragen zich af of dit wel betaalbaar is, er zijn immers taken die ook minder hoog geschoolden prima ten uitvoer kunnen brengen. Tevens maken zij zich zorgen dat mbo-geschoolde continentieverpleegkundigen met een ruime kennis en ervaring hiermee naar achteren worden geschoven. “Als je deze stelling onderschrijft kun je de helft van de ziekenhuizen sluiten”, reageert Huub van der Vaart. “Als het

12

je bijvoorbeeld een hbo achtergrond hebt en alleen een mbo opleiding tot gespecialiseerd verpleegkundige hebt gevolgd? Is het niet belangrijker om de algehele competenties van de zorgverlener in ogenschouw te nemen? Deze stelling leidt tot applaus. In een reactie blijven zowel de drie deskundigen op het podium als de andere aanwezigen mogelijkheden zien om de taakverdeling zodanig op te splitsen dat er een rol blijft weggelegd voor mbo-opgeleide gespecialiseerd verpleegkundigen.


Stelling 3: In de toekomst bepaalt de zorgverzekeraar de materiaalkeuze van de patiënt. Een heet hangijzer onder de aanwezigen, vanwege de toenemende invloed van de zorgverzekeraars op de voor te schrijven medische hulpmiddelen. Een tendens die helaas niet meer is tegen te houden, lijkt de algemeen heersende gedachte. De reacties uit het publiek lopen maar weinig uiteen: “De zorgverzekeraar krijgt een veel te grote vinger in de pap”, wordt er gezegd, evenals het wat meer genuanceerde: “We moeten als beroepsgroep laten zien wat we kunnen om deze tendens af te remmen.” Doreth Teunissen deelt die bezorgdheid. “De zorgverzekeraar kijkt naar de financiële kant en wij richten ons op wat het beste voor de patiënt is”, aldus de huisarts. “En dat leidt niet altijd tot de kostentechnisch voordeligste keuzes.” Paul van Houten onderschrijft het dreigende toekomstbeeld waarin medische hulpmiddelen door de patiënt zelf moeten worden aangeschaft, afhankelijk van hoeveel er in het basispakket wordt gesneden. Toch is er ook begrip in de zaal voor de kostenbesparende stappen door de zorgverzekeraars, ter compensatie van de erfenis uit het verleden waarin alles klakkeloos werd vergoed. Dit leidt heden ten dage op de polikliniek tot menig discussie: ‘Ik heb er toch gewoon recht op?’ “Er is een omslag in het denken bij patiënten nodig”, luidt een reactie. “Er heerst onrust, mede gevoed door het ontstane spel tussen zorgverzekeraars en leveranciers.” Joke Bergman, vicevoorzitter van de CV&V heeft grote moeite met het gebrek aan transparantie bij de zorgverzekeraars. “We krijgen geen inzage in de behaalde resultaten inzake ‘nuttig gebruik van materiaal’. Als de kostenbesparing leidt tot een grotere premie voor de zorgverzekeraars dan heb ik daar geen vrede mee.” Voorzitter Liesbeth Kok vult aan dat de zorgverzekeraars de - vanuit de beroepsvereniging ingestoken - ‘functiegerichte aanspraak’ volledig omver heeft geworpen door invoering van de dagprijssystematiek, al beweren zij zelf het tegendeel. “Leveranciers worden in deze situatie onvoldoende vergoed”, legt zij uit. “Dagelijks moet in Nederland van de protocollen worden afgeweken ten nadele van patiënten. Zij krijgen daarmee niet de meest geschikte medische hulpmiddelen. En voorschrijvers worden bij het doorvoeren van besparende maatregelen nooit gepolst door de zorgverzekeraars.”

Naar aanleiding hiervan benadrukt Huub van der Vaart het belang om bewijzen aan de zorgverzekeraars te leveren dat met bepaalde productkeuzes betere zorg kan worden geleverd. “Als voorschrijver dien je te meten waar het misgaat en hier de zorgverzekeraars op te wijzen”, aldus de professor. Paul van Houten komt tot slot terug op zijn opmerking in het begin van het debat: “Om tot een goede oplossing te komen zouden we alle maatschappelijke kosten van de continentiezorg goed in kaart moeten brengen. Niet alleen van hulpmiddelen maar ook van belasting op andere gebieden van de gezondheidszorg. “Anders vervallen we steeds opnieuw tot het gemierenneuk om centen door de zorgverzekeraars”, laat hij zich ontvallen.

“Zorgverzekeraars krijgen een veel te grote vinger in de pap” Leven na prostaatkanker Na een lunch met lekkere broodjes en de nodige bezoeken aan stands van de sponsors van dit symposium, wordt het tweede inhoudelijke deel van de bijeenkomst ingeluid met dr. Jack Beck. De uroloog en medisch seksuoloog in het Sint Antonius Ziekenhuis in Utrecht en het Zuwe Hofpoort Ziekenhuis in Woerden spreekt over het leven na een prostaatkankeroperatie en de mogelijke consequenties van de ingreep voor de continentie en het verkrijgen van erecties. Hij bespreekt onder andere farmacotherapeutische behandelopties en corrigerende operaties. Workshops Na een kleine pauze zijn twee workshoprondes gepland, met voor zich sprekende titels: Incontinentieweek Nederland; Evidence based richtlijnen, wat kan/moet je ermee?; Motiverende gespreksvoering; Dagprijzen en vergoedingen continentiemateriaal; Mijn Digipoli; Het Kwaliteitsregister V&V en het deskundigheidsgebied Continentie. De inhoud van deze workshops is – evenals de voordracht van dr. Jack Beck – na te lezen op de website www.conti-nu.nl. Aan het slot van deze dag blijkt de belofte van een dagvullend, actueel en inspirerend programma op alle vlakken nagekomen. De grote opkomst en de buitengewone beleving waarmee de workshops, de sprekers en debaters werden ontvangen onderschrijven een geslaagde dag voor zowel de symposiumcommissie als de leden.

Juni 2014

13

Soms kies je Mini Cath...

...en soms Mini Set!

De oplossing is altijd Mini! Actreen®. Mini katheters - Maxi zelfvertrouwen! Actreen® Mini Cath is de nieuwe discrete oplossing voor dagelijkse katheterisatie op het toilet en Actreen® Mini Set (ook nieuw!) is een katheter met een geïntegreerde opvangzak. Deze is speciaal ontwikkeld voor momenten

waarop uw patiënt geen gebruik van een toilet kan of wil maken. Beide katheters zijn direct gebruiksklaar! De oplossing is altijd Mini, in elke situatie.

B. Braun Medical B.V. | Postbus 659 | 5340 AR Oss | Tel. +31 (0)412 67 25 76 | [email protected] | www.bbraun.nl

14


>> Netwerken <<

Netwerken Hoe doen anderen dat toch? Plotseling hebben zij de oplossing voor een praktisch probleem in hun werk. Of hebben zij de juiste voorwaarden gecreëerd om in een bestaande of nieuwe werkomgeving optimaal te functioneren. Zij krijgen zaken gedaan waar anderen tegen een muur aanlopen of gewoon niet weten hoe ze verder moeten. Het geheim kan schuilen in hun netwerk. Wie bedreven is in netwerken beschikt over een krachtig instrument.

Van Dale omschrijft netwerken als je best doen om zoveel mogelijk invloedrijke mensen te leren kennen. Dat kan een aangeleerd zakelijk kunstje zijn. Maar iedereen - waar dan ook - beschikt al over een netwerk. Familie, collega’s, vrienden en kennissen: het zijn contacten die je door de jaren heen hebt opgebouwd. Al dan niet bewust gebruik je de kennis en ervaring van al deze mensen om telkens een stapje verder te komen in het leven. Netwerken als zorgprofessional ontspruit aan

Er wordt wel gezegd: ‘netwerken is net werken’. Een netwerk goed opbouwen, uitbreiden en effectief gebruiken is te leren. Diverse literatuur kan daarbij richting geven. Een greep hieruit:

“Bij respectvolle omgang met een ander ligt de kennis en goodwill voor het oprapen” hetzelfde principe. In feite begint het met je bewust te zijn van de mogelijkheden die je bestaande netwerk van contacten biedt. Tegelijkertijd zal je je realiseren dat er mogelijkheden liggen om hier sturing in aan te brengen. Je kunt bepaalde contacten optimaler gebruiken. En door je in andere situaties te begeven kun je nieuwe contacten aangaan, die op hun beurt kunnen helpen om jouw doelstellingen te realiseren. Een beroepsvereniging zoals

Netwerken: zo eenvoudig is het (niet) Auteur: Rob van Eeden ISBN13: 9789049100483

Netwerken vanuit je hart Auteur: Ruud Brouwer ISBN13: 9789013098600

Workplace Politics (Engels) Auteur: David Bancroft-Turner ISBN13: 9781903776902

Netwerk Je Weg Naar Succes Auteur: Charles D.A. Ruffolo ISBN13: 9789071501357

Persoonlijk netwerken voor Dummies Auteur: D. Fisher ISBN13: 9789043010405

De essentie van netwerken (Ontwikkel Je Eigen Netwerkstijl) Auteur: Ria De Jong ISBN13: 9789052615493

Juni 2014

15

>> Netwerken << de CV&V is hier zelfs helemaal op ingespeeld en biedt, naast een platform voor ontmoeting met collega’s, ook mogelijkheden om beroep-specifieke kennis te vergaren. Ook regionale netwerkstructuren bieden een schat aan waardevolle kennis en contacten. Maak hier gebruik van en zie: de netwerker is in actie gekomen!

een belangrijke rol, of het nu buiten of binnen een zorginstelling plaatsvindt. Wanneer op een respectvolle manier met de ander wordt omgegaan ligt de kennis en goodwill voor het oprapen. Dát maakt netwerken voor continentieverpleegkundigen een belangrijk middel om het hoofd boven water te houden in de moderne zorgomgeving.

Succesvol netwerken draait om het aangaan en onderhouden van sociale en zakelijke contacten, oprechte interesse en aandacht voor de ander. Informatie ontvangen én geven, want degene die overduidelijk binnen komt vallen met de bedoeling de ander als kruiwagen te gebruiken zal op enige sociale weerstand stuiten. Het blijft tenslotte mensenwerk en daarbij spelen omgangsvormen

Tips voor succesvol netwerken 1. Word lid van de beroepsvereniging CV&V en/of regionale netwerkstructuren 2. Bezoek relevante symposia, seminars en ga naar borrels en congressen. Zorg ervoor dat je er verschillende mensen spreekt en wissel contactgegevens uit

3. Doe je huiswerk. Schrijf op of onthoud wat mensen tegen je gezegd hebben en kom daar een volgende keer op terug. 4. Krijg je een tip, laat de gever dan achteraf weten wat je ermee hebt gedaan en of er iets uit is gekomen 5. Wees genereus: breng zelf ook mensen met elkaar in contact, wie zaait zal oogsten. 6. Vergeet de managers binnen je eigen instelling niet! Maak kenbaar waar je mee bezig bent en wat je wilt bereiken. 7. Onderzoek in hoeverre je sociale netwerken zoals LinkedIn, Facebook en Twitter kunt gebruiken bij het netwerken.

Waar netwerken toe kan leiden! Nog steeds een actief en nuttig contact na het volgen van de opleiding Continentie aan de Antonius Academie te Nieuwegein 2011-2012. Werkbezoeken aan de organisaties waar men werkzaam is, delen van kennis, inspireert en is daarbij ook gezellig!

16


Staand: Ada Hortensius Els vd Burg Ruurdtje Lasschuit Cora de Jong Saskia van Geloof Roy ten Tije Saskia Engels Natasja de Jong Janneke Martens Sandra Meijlink Marina Peters Jolanda Wolf

Rijnlands Revalidatie Centrum Leiden Activite Thuiszorg SCA Brabantzorg (ouderenzorg) Algemeen Ziekenhuis Roosendaal Coloplast Ziekenhuis Dirksland Amphia ziekenhuis Breda UMCG/Beatrixoord Thuiszorg Careyn UMC st Radboud Nijmegen Reinier de Graaf Groep Delft

Zittend: Geertruida Boomsma Marléne Heddes Inge Spoelstra Leonie Hermans

Algemeen ziekenhuis Dokkum Algemeen ziekenhuis Hoorn Algemeen ziekenhuis Sneek St Anna ziekenhuis Geldrop

HAN VDO Opleiding Urologie Continentie en Stoma verpleegkundige (UCS)

“Wat ik heb geleerd komt ten goede aan betere patiëntenzorg.” Wilt u kwalitatief hoogwaardige zorg (blijven) verlenen aan patiënten binnen de werkterreinen urologie-, continentie- en stomazorg? Met de opleiding Urologie, Continentie en Stoma verpleegkundige van HAN VDO ontwikkelt u zich tot verpleegkundige met een specialisatie op UCS-gebied. Hiermee toont u aan het vak van stoma- of continentieverpleegkundige op hbo-niveau uit te kunnen oefenen. Dit is belangrijk gezien de striktere eisen voor verpleegkundigen en de komst van nieuwe beroepsprofielen. Met HAN VDO bereidt u zich voor op uw toekomst als UCS-specialist.

HAN

www.han.nl/vdo

Meer informatie? Op onze website kunt u meer informatie terugvinden over de opleiding en HAN VDO als organisatie. Ga naar www.han.nl/ opleidingen/opleiding/urologie-continentiestoma-verpleegkundige of scan de QR-code. Heeft u specifieke vragen over wat de opleiding Urologie Continentie en Stoma verpleegkundige voor u kan betekenen, neem dan vooral contact met ons op. HAN VDO Opleider voor werkenden in zorg en welzijn T 024 - 353 05 69 E [email protected] Juni 2014

2301730_Adv HAN VDO.indd 1

17

12-12-13 09:16

>> Huub van der Vaart <<

Geloof in een passend team van hulpverleners “Ik geloof niet zozeer meer in het onderscheid maken tussen eerste-, tweede- en derdelijnszorg”, antwoordt prof. dr. Huub van der Vaart wanneer we hem vragen naar zijn visie op de continentiezorg. De hoogleraar urogynaecologie bij het UMC Utrecht en oprichter van Alant Vrouw (tegenwoordig Bergman Clinics) ziet meer toekomst in een overstijgende aanpak. “Ik geloof in een passend team van hulpverleners.” Maar voordat we deze toekomstvisie nader toelichten, duiken we met professor Van der Vaart graag nog even in het vakinhoudelijke deel van de continentiezorg. Zo wordt hij met regelmaat gevraagd om mee te werken aan nationale en internationale onderzoeken. Zijn er recent nog publicaties verschenen die van belang zijn voor de beroepsgroep van continentieverpleegkundigen? Na enig nadenken begint hij met twee onderzoeken van Nederlandse bodem

tie bij wie operatief een bandje werd geplaatst, patiënten die alleen bekkenbodemfysiotherapie hebben gekregen en vrouwen die beide hebben ondergaan. Het ging daarbij met name om de ervaring die zij zelf na 12 maanden hadden. “Deze studie toont aan dat het plaatsen van een bandje veel effectiever is dan bekkenfysiotherapie bij vrouwen met matige tot ernstige stressincontinentie”, aldus Van der Vaart. “31,7% van de vrouwen in het onderzoek hebben

Prof. Dr. Huub van der Vaart, hoogleraar urogynaecologie

“Een competitiestrijd tussen de eerste, tweede en derde lijn is helemaal niet nodig” die in 2013 zijn verschenen. “Zij tonen aan dat urodynamisch onderzoek bij stressincontinentie vóór de operatie niets toevoegt”, vat hij kort samen. “Je kunt je dus afvragen als zorgverlener of je dit beter achterwege kan laten.” Verder is er het onderzoek waar Huub van der Vaart zelf aan heeft meegewerkt: ‘Surgery versus Physiotherapy for Stress Urinary Incontinence’, dat in september 2013 werd gepubliceerd in het toonaangevende blad The New England Journal of Medicine*. In dit onderzoek zijn de resultaten vergeleken tussen vrouwen met stressincontinen-

18

een verbetering ervaren na bekkenbodemfysiotherapie. Bij een operatieve ingreep lag dit percentage op 90,8%. De combinatie van een bandje plaatsen na bekkenbodemfysiotherapie toonde een score van 93,5%. Dus het is zaak om de verschillende mogelijkheden met de patiënt te bespreken, zodat zij zelf de juiste beslissing kan nemen.” Passend zorgteam Na deze vakinhoudelijke update komt het gesprek al snel weer op de toekomst van de continentiezorg. Een onderwerp dat erg leeft bij verpleegkundigen, mede gezien de bevlogenheid die werd


getoond tijdens het symposium van de CV&V op 3 april, waarin dit onderwerp werd aangesneden. Aan de visie van Huub van der Vaart ligt een ruime ervaring ten grondslag, en een recent afgeronde opleiding Managing Healthcare Delivery aan de Harvard Business School. “Voor je het weet ontstaat er een competitiestrijd tussen de eerste, tweede en derde lijn en dat is helemaal niet nodig”, vindt de professor. “Wanneer je de patiënt centraal stelt, en snel kunt onderscheiden hoe complex de continentieproblematiek bij deze persoon is, kun je zo spoedig mogelijk de juiste hulpverlener aan de juiste persoon

“Er heerst onduidelijkheid over wie het best in welke positie zit in de continentiezorg” koppelen. Nu komt iedereen eerst bij de huisarts terecht. Hetgeen tot gevolg heeft dat we met regelmaat in de tweede en derde lijn patiënten tegenkomen die onder behandeling bij de huisarts hadden kunnen blijven als het anders was aangepakt. Andersom geldt precies hetzelfde: er blijven patiënten steken in de eerste lijn die wij bij doorverwijzing goed zouden kunnen helpen. Met de aanpak van een passend zorgteam voorkom je deze onregelmatigheden.” Rol continentieverpleegkundige Van der Vaart vindt het van cruciaal belang voor een efficiënte aanpak om onderscheid te maken tussen lichte, matige en complexe problematiek. Daarin is de licht complexe zorg het best op zijn plek bij de huisarts. Bij matig complexe zorg ziet hij de huisarts graag ondersteund door specialistische hulp. Complexe zorgvragen dienen zo snel mogelijk in het ziekenhuis terecht te kunnen. De rol van de continentieverpleegkundige is daarin afhankelijk van de genoten opleiding. MBO-geschoolden kunnen het care-gedeelte voor hun rekening nemen, zoals het geven van tips en trucs en het aanmeten van verbanden. Terwijl gespecialiseerd verpleegkundigen met een HBO-scholing nog meer bij een

podium participeerde. “Al heerste er onduidelijkheid over wie het best in welke positie zit in de continentiezorg. Is dat in het ziekenhuis of in de thuiszorg, mbo- of hbo-niveau en wie mag welke medicijnen voorschrijven. De kracht van de toekomst is differentiatie tussen milde, gematigde en complexe vormen van incontinentie, waarvoor je verschillende niveaus kunt inzetten. Via de CV&V kunnen gespecialiseerd verpleegkundigen, nurse practitioners en verpleegkundig specialisten hun krachten uitstekend bundelen.” Proefprojecten Om te kunnen beoordelen op welke fysieke locatie de zorgverleners het best tot hun recht komen zijn in het land verschillende proefprojecten opgestart. Eén daarvan betreft een samenwerkingsverband tussen huisartsen en medisch specialisten in de omgeving De Bilt. Daar is zorgverzekeraar Achmea als financier bij betrokken. Specialisten van Bergman Clinics en het UMC worden daarbij als consultant bij de huisarts geplaatst. Van der Vaart: “Er moet hierbij ook training worden gegeven aan bijvoorbeeld praktijkondersteuners op het gebied van de continentiezorg. Daarom neem ik de continentiever-

apotheken. “Bijna alle studies op dit gebied tonen meerwaarde aan. Ik weet dat er honderdduizenden vrouwen in Nederland zijn die problemen hebben met continentie. Een meerderheid van hen - met dagelijkse klachten - krijgt geen hulp en zoekt haar toevlucht in verbanden. Het is van groot belang om dit te signaleren. Het is echter een probleem om continuïteit in deze aanpak te brengen vanwege het kostenplaatje. We moeten vastleggen wat de meerwaarde is en door middel van goede protocollen, die eerste, tweede en derde lijn-overstijgend zijn, bewijzen dat de totale zorg goedkoper kan worden. Allereerst door besparingen in de levering van absorberend verband, maar zeker ook efficiëntie door minder doorverwijzingen met deels dubbele diagnosestelling.” Informatie interpreteren Tot slot ziet Van der Vaart voor de CV&V een rol om de UCS-opleiding zo goed mogelijk op het toekomstbeeld af te stemmen. “Kennis vergaren leert je om informatie die je op congressen krijgt voorgeschoteld zelf goed te interpreteren en een discussie op niveau te kunnen voeren. De continentiezorg is een vrij jong vakgebied waarin iedereen

“Het plaatsen van een bandje is veel effectiever dan bekkenfysiotherapie bij vrouwen met matige tot ernstige stressincontinentie” behandeling betrokken kunnen worden, van lichamelijk onderzoek doen tot het inzetten van behandeltrajecten en medicatie voorschrijven. Een opleidingsafhankelijke rol die ook tijdens het debat op het CV&V-symposium uitgebreid ter sprake is gekomen. “Tijdens het debat met de continentieverpleegkundigen viel mij op dat er bijna geen tegengestelde meningen waren”, aldus Huub van der Vaart, die met veel genoegen als één van de deskundigen in het debat op het

pleegkundige van Bergman Clinics mee in dat traject. Op wat voor manier we het uiteindelijk ook gaan invullen: Er ligt een waardevolle rol voor de continentieverpleegkundige bij de huisarts voor het oprapen. Als je tenminste definieert voor welke patiëntencategorieën en bij welke problemen zij moeten worden ingezet.” Een ander project waar Van der Vaart bij betrokken was betreft de plaatsing van continentieverpleegkundigen bij

zijn eigen ideeën hanteert over wat goed is. Een professionalisering van de statuur van de CV&V is nodig. Het moet aansluiten op de praktijkbehoefte. Daarin zal ook de UCS-opleiding zich moeten bewijzen.” Het onderzoek ‘Surgery versus Physiotherapy for Stress Urinary Incontinence’ van prof. dr. Van der Vaart, is online in te zien via www.nejm.org.

Juni 2014

19

advertentie_VVN_continentie_a5.pdf 1 6-6-2014 12:38:02

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

20


Juni 2014

21

>> Voor u gelezen <<

Welkom bij 2theloo! www.2theloo.com/nl

Je kent het wel. Je bent onderweg en zoekt een schone wc. Vaak nog niet zo eenvoudig! Daarom is er nu 2theloo: frisse toiletwinkels in binnensteden, winkelcentra en trein- of tankstations. Bij 2theloo vind je behalve altijd schone wc’s en wasruimtes, ook een winkel met toilet gerelateerde producten, gifts en gadgets en soms een koffiecorner. Voor ouders met kinderen hebben we de familie-wc en voor mensen met een beperking is er een aangepaste wc.

“Vergeleken bij alle aandacht voor koken en eten steekt die voor spijsverteren en poepen schril af. Net alsof al wat naar binnen gaat er nooit meer uit komt. Poep bevindt zich in het verdomhoekje waar eerder de seks huisde. Grootste obstakel bij praten over poep is net als toen bij seks de taal: buiten het vulgaire en medische is er weinig jargon. Maar net zoals seks naast voortplanting vooral het genot dient, is ook de ontlasting een bron van voldoening. Poep is een prachtig, veelzijdig onderwerp dat zowel vanuit de biologie en het milieu als vanuit de geschiedenis en de kunsten benaderd kan worden. Het vergt alleen wel de blik van Midas Dekkers, die als geen ander in staat is om van het onwaarschijnlijkste materiaal (dood en vergankelijkheid, rood haar, bestialiteit) boeken te maken die aan het denken zetten en aan het lachen maken. De kleine verlossing is een uniek boek over een zeer alledaags onderwerp: ‘Met de stoelgang is onze taak volbracht.’ ISBN10 9045026481 / ISBN13 9789045026480

Midas Dekkers heeft een nieuw boek uitgegeven “De kleine verlossing of de lust van ontlasten” waarin hij op zijn eigen kritische en humoristische wijze verteld over poep. Atlas Contact 256 blz 21,99 euro

Gratis app Gratis App beschikbaar, de “WC Finder”! Een app, waar alle openbare wc’s in de directe omgeving in staan. Je kunt met deze app ook zelf een toilet aanmelden.

22


Het Moli assortiment van HARTMANN: Actieve bescherming voor de huid Incontinentie kan de kwaliteit van leven van getroffenen ernstig beïnvloeden, maar deze invloed kan worden beperkt door het juiste incontinentieproduct te kiezen. Zo combineert de vernieuwde MoliForm® en MoliCare® Premium soft lijn van HARTMANN een textielachtige, zachte buitenlaag met unieke “active skin protection” eigenschappen. Wat leidt tot een geheel nieuw niveau van draagcomfort. Huidvriendelijk met anti-bacteriële eigenschappen Het Moli assortiment van HARTMANN heeft een speciale absorberende kern met een huidvriendelijke toplaag van pH5,5. Dit helpt de beschermende zuurmantel van de huid te stabiliseren daar waar dat het meest nodig is: ter hoogte van de schaamstreek. Deze lichtzure pH-huidneutrale waarde voorkomt tegelijkertijd de groei van bacteriën, wat zorgt voor een gezondere huid.

Ongeëvenaarde ademende eigenschappen Het zachte, non-woven materiaal in het heupgebied van de MoliCare lijn is extreem luchtdoorlatend. Dit zorgt voor een gezond huidklimaat en beperkt het risico van huidirritaties. Dermatologisch getest & hypoallergeen Alle Moli incontinentieproducten worden uitgebreid dermatologisch getest en de vernieuwde MoliForm® en MoliCare® Premium soft lijn zijn zelfs hypoallergeen. Moli incontinentieproducten kunnen daarom veilig ingezet worden bij zelfs het meest gevoelige huidtype. Met Moli van HARTMANN is huid in goede handen. Meer weten over Moli incontinentieproducten van HARTMANN? 024 711 20 00 [email protected] www.paulhartmann.nl

Ademende bescherming, zekerheid en comfort voor dag en nacht

Unieke 3-delige absorptiekern, houdt de huid droog Huidvriendelijke absorptiekern met anti-bacterieel effect Geurneutraliserend Zeer ademende materialen voor een gezond huidklimaat Zachte textielachtige materialen voor een aangenaam gevoel op de huid Dermatologisch getest

Juni 2014

23

>> Interview Doreth Teunissen <<

“Continentiezorg nieuw systeem” Tijdens het symposium van de CV&V op 3 april werd gediscussieerd over geschikte constructies om de continentiezorg beter te laten aansluiten op de behoefte van de doelgroep. Doreth Teunissen, huisarts, docentsenior onderzoeker bij het Radboud UMC en kaderarts urogynaecologie, debatteerde op uitnodiging mee als deskundige. “In de eerstelijnszorg ligt de basis voor de aanpak van het probleem”, aldus Teunissen. Zij promoveerde in 2006 op urineincontinentie bij ouderen in de huisartsenpraktijk, en kwam tot de conclusie dat slechts een deel van hen hulp krijgt.

“Het was heel leuk om aan mee te werken”, kijkt Doreth Teunissen terug op het debat in Bussum. “Ik heb zo’n opzet met een debat tijdens een symposium eigenlijk niet eerder meegemaakt, maar het is een uitstekend middel om de bezoekers van het symposium bij actuele onderwerpen in de zorg te betrekken.”

Oorzaken De oorzaak van het probleem is volgens Teunissen drieledig: allereerst blijkt de huisarts vaak pessimistisch over het effect van behandeling, met name bij ouderen. Dit resulteert in de neiging om bij klachten direct incontinentiemateriaal voor te schrijven. Ten tweede

Doreth Teunissen, huisarts, docentsenior onderzoeker en kaderarts urogynaecologie

echter ouderen, een doelgroep waarop de richtlijn minder goed toepasbaar is. “Incontinentie bij ouderen ligt vaak veel

“Ik ben er geen voorstander van om de continentieverpleegkundige al bij de basis in te zetten” Ook over de inhoud is zij goed te spreken. “We hebben een groot probleem in Nederland en eigenlijk wereldwijd. Een groot deel van de patiënten met incontinentie krijgt onvoldoende of geen zorg. Als we dat aan willen pakken moet in de toekomst het nodige veranderen. Het is zeer nuttig om samen te discussiëren over hoe de continentiezorg beter kan worden opgetuigd.”

24

zijn patiënten vaak al blij met deze voorgeschreven materialen. Zij denken vaak dat incontinentie onlosmakelijk samenhangt met het verstrijken der jaren. Ten derde houden huisartsen de richtlijn aan in het diagnosticeren en behandelen van incontinentie. Een richtlijn die is ontwikkeld met vrouwen van middelbare leeftijd als uitgangspunt. Het grootste deel van de patiënten met continentieproblemen betreft


ingewikkelder”, zegt Doreth Teunissen. “Zij zijn in de regel niet gemotiveerd om een oefentherapie te doen of een operatie te ondergaan. Er zijn natuurlijk meerdere mogelijkheden, maar daar heeft de huisarts in de regel te weinig kennis van. Zo kan een aanpak van continentie-bevorderende factoren vaak al resultaat geven, bijvoorbeeld het aanpassen van medicatie, zorgen dat de toilet beter bereikbaar is, toilet-

moet naar een “De stap naar de huisarts is laagdrempeliger. Zo kun je meer mensen bereiken” adviezen, behandeling van obstipatie, etc. Al deze factoren bij elkaar hebben tot gevolg dat de continentiezorg in de huidige opzet niet voldoet.” Zoekend naar de meest optimale aanpak werd tijdens het debat de stelling belicht dat continentieverpleegkundigen een rol zouden kunnen spelen door een dag per week bij de huisarts aanwezig te zijn. “Er kunnen best andere zorgverleners bij de eerstelijnszorg worden betrokken”, reageert Teunissen voorzichtig. “Maar ik heb wel mijn twijfels of dit vanaf de eerste stap een continentieverpleegkundige

moet zijn. Naar aanleiding van mijn promotieonderzoek is in Deventer een project gedaan waarin is gekeken hoe het beviel om een praktijkondersteuner bij de continentiezorg te betrekken. Deze bracht volgens een protocol alle factoren rondom de incontinentie in kaart. Met deze gegevens in de hand kon snel advies worden uitgebracht. Soms hele simpele adviezen, waarmee de patiënt al een heel eind op weg werd geholpen. Dit is een rol die een praktijkondersteuner of een wijkverpleegkundige prima kan vervullen. De meer basale continentiezorg.”

Trapsgewijze constructie Wanneer voor het voetlicht komt dat de patiënt tot de categorie mensen behoort die een meer complexe vorm van incontinentie heeft, dan kan volgens Teunissen de gespecialiseerde continentieverpleegkundige worden ingeschakeld. Wanneer deze op zijn of haar beurt vastloopt kan weer een trede worden geklommen op een trapsgewijze constructie van steeds gespecialiseerdere zorgverlening. Teunissen: “Ik ben er geen voorstander van om de continentieverpleegkundige al bij de basis in te zetten. Incontinentie is een onderwerp dat met veel taboe is omgeven, het is voor

Juni 2014

25

>> Interview Doreth Teunissen << mensen moeilijk om erover te praten. De stap voor de patiënt naar de huisartsenpraktijk is laagdrempeliger vanwege de bekende omgeving en de bekende gezichten. Dat is echt een groot voordeel als je zoveel mogelijk mensen met continentieproblemen wilt bereiken. Daarnaast is het voor de huisarts door de koppeling van computersystemen heel gemakkelijk om te achterhalen wie bij de apotheek continentiemateriaal heeft verkregen. Je zou deze mensen actief kunnen benaderen en proberen te achterhalen welke problematiek erachter schuilt. Op deze manier zorg je ervoor dat zo weinig mogelijk mensen tussen wal en schip raken.”

Doorzettingsvermogen Het door Doreth Teunissen geschetste systeem blijkt in Nederland goed te realiseren. Ook vinden in heel Nederland uiteenlopende initiatieven plaats om hier een opzet mee te maken. “Het ontbreekt zeker niet aan ideeën, initiatieven of mensen die dit uit willen rollen”, aldus Teunissen. “Het ontbreekt vooralsnog aan doorzettingsvermogen en langetermijnvisie van de zorgverzekeraars. Veel regionale initiatieven om de continentiezorg anders vorm te geven blijken effectief te zijn, maar krijgen de kans niet om op te bloeien door het stopzetten van de financiering door de zorgverzekeraar. We moeten proberen om alle niveaus via lobby en

“Ik heb nog nooit contact gehad met een continentieverpleegkundige in mijn regio” “Dat lijkt mij de ideale situatie”, besluit zij haar uiteenzetting. “Maar”, voegt zij daar realistisch aan toe, “dit toekomstbeeld lijkt vooralsnog niet binnen bereik. De continentiezorg is voor de zorgverzekeraars een onaantrekkelijk onderwerp waar telkens besparingen op worden doorgevoerd. Gelukkig worden er op een niveau hoger dan de zorgverzekeraar verschillende pogingen gedaan om duidelijk te maken dat continentiezorg niet alleen een rekensom is van wel of geen continentiemateriaal verstrekken. Een zienswijze waar de zorgverzekeraar vooralsnog de schouders voor ophaalt. Wanneer je alle – aan incontinentie gerelateerde – kosten in die rekensom opneemt; zoals het leed, de grote belasting op mantelzorgers en de zorgverleners in verzorgingshuizen, kom je tot een veel grotere kostenpost waar met een beter georganiseerd systeem flink op kan worden bespaard. Tegelijkertijd kunnen we de kwaliteit van leven van deze mensen enorm verbeteren. Het is fijn als hier van hogerhand aandacht voor is en dat de druk naar de verzekeraars kan worden opgevoerd om hier iets mee te doen.”

26

netwerken te overtuigen van het nut van deze initiatieven.” Netwerken. Het is een uitspraak die in deze uitgave van Conti-Nu met enige regelmaat terugkeert. Niet geheel toevallig, gezien het belang van het netwerken voor de beroepsgroep van continentieverpleegkundigen in de huidige ontwikkelingen van de zorg. Reden voor de redactie om Doreth Teunissen te vragen naar haar persoonlijke ervaring. “Incontinentie is een onderwerp dat mijn volle aandacht heeft”, luidt het antwoord. “Wanneer in de regio Deventer nascholing moet worden gegeven of anderszins iets rondom het onderwerp wordt georganiseerd, ben ik er nagenoeg altijd bij betrokken. Vanuit mijn functie als kaderarts heb ik veel contact met bekkenbodemfysiotherapeuten, urologen en gynaecologen. En omdat ik in het Radboud UMC Nijmegen onderzoek doe heb ik veelvuldig contact met onderzoekers en wetenschappers in deze regio. Vanuit al deze netwerken stel ik mij op de hoogte van ideeën die elders


in Nederland worden opgezet en kan ik proberen om ze ‘deze kant’ op te halen. De korte lijnen met urologen en gynaecologen vergemakkelijken het overleg in de aanpak hoe we dat in de regio het best vorm kunnen geven of verder kunnen verbeteren.” Jezelf kenbaar maken “Nu ik er goed over nadenk heb ik echter nog nooit contact gehad met een continentieverpleegkundige in de regio…” merkt zij tot slot ineens op. Vanuit haar perspectief als huisarts is dat een gemiste kans. “Het is voor huisartsen altijd goed om mensen te kennen die veel kennis hebben van incontinentieproblematiek, medische hulpmiddelen en allerhande aanverwante zaken. Dat overlegt gemakkelijk en verwijst ook gemakkelijk”, legt zij uit. “Mijn advies voor de continentieverpleegkundige luidt dan ook: maak goed kenbaar dat je er bent! Het is heel handig voor ons om je gezicht te kennen en te weten dat je benaderbaar bent voor vragen.” De beste methode om dit te doen is volgens Doreth Teunissen een bezoekje afleggen aan huisartsen in de omgeving. “Persoonlijk kennismaken blijft nu eenmaal veel beter ‘hangen’ dan een briefje sturen. Dat laatste werkt wel enigszins en kost wellicht veel minder tijd, maar als je er toch al tijd aan wilt besteden is het beter om de meest effectieve methode te kiezen. Je kunt ook op een symposium in de buurt je gezicht laten zien en vertellen wie je bent en wat je doet. Dit kan een vruchtbare samenwerking voor alle partijen opleveren.”

Minder is meer.

Dit is wat we bedoelen. De VaPro Pocket intermitterende katheter biedt alle voordelen van een normale katheter maar wordt geleverd in een handzame verpakking. Hygiënisch en veilig katheteriseren nu in pocket formaat. Gemak in de pocket · Hygiënisch, veilig en nu ook gemakkelijk mee te nemen. · Een 40cm katheter in een verpakking van slechts 14 x 10,5 cm. Hygiënisch No Touch - principe · Het beschermende hoesje om de katheter maakt katheteriseren zonder aanraken mogelijk. · De beschermende tip overbrugt de eerste 15 mm van de urinebuis en beschermt de steriele katheter bij het inbrengen.

Voor een proefpakket bel: 0800 52 30 352 of kijk op: hollister.nl

Juni 2014

27

Anouk Rongen Klantenservice

MediReva is dé leverancier van medische hulpmiddelen en verzorgingsmaterialen in Nederland. Wij zijn gespecialiseerd op het gebied van stoma, continentie en retentie, diabetes, wond, en voeding. Onze mensen denken uitsluitend in de beste oplossingen en doen hun werk met passie. Wij behandelen u zoals we zelf ook behandeld willen worden. MediReva combineert dan ook professionele dienstverlening met persoonlijke aandacht. Bel gerust met een van onze mensen, 0800 - 0 201 201 [gratis] en ervaar het zelf. Of kijk op medireva.nl

Uw beste hulpmiddelen zijn onze mensen 28 Vakblad voor Continentie Verpleegkundigen & Verzorgenden

>> In the spotlight <<

Hanny Cobussen - Boekhorst Zij is bepaald geen onbekende binnen de beroepsvereniging van continentieverpleegkundigen. In de jaren 90 was zij acht jaar lang lid van het bestuur, gevolgd door vier jaar lidmaatschap van de symposiumcommissie. Tijdens het symposium van 3 april jl. werd Hanny Cobussen zelfs uitgeroepen tot erelid, vanwege haar (inter)nationale inzet voor onze beroepsgroep. Waar werk je? “Ik ben als verpleegkundig specialist werkzaam op de afdeling Urologie van het Radboud Universitair Medisch Centrum in Nijmegen. Daar ben ik met name werkzaam op de polikliniek, waar ik mij richt op zowel kinderen als volwassenen met continentieproblemen. Tot mijn groep patiënten behoren o.a. ook kinderen met genitale aandoeningen zoals blaasextrophie en spina bifida. Ik voer verpleegkundige taken uit, zoals coaching en het aanleren van zelfkatheterisatie. Als verpleegkundig specialist stel ik zelf de behandelingen in voor bepaalde groepen patiënten en begeleid ik hen gedurende het gehele traject. Daarnaast doe ik veel aan scholing, binnen en buiten het ziekenhuis.”

Je doet zelf verpleegkundig onderzoek. Kun je daar iets meer over vertellen? “Tijdens een EAUN-congres heb ik samen met twee collega’s een onderwerp ingediend: ‘Which factors make clean intermittend (self) catheterisation successful’. Hier wonnen we een prijs voor en dan moet je het onderzoek natuurlijk ook uitvoeren! Dit onderzoek vindt over verschillende tijdsintervallen plaats, waardoor we in april op het EAUN-congres onze eerste resultaten naar buiten hebben kunnen brengen. Het is heel leuk en leerzaam om te doen. Het geeft inzicht in de patiëntengroep en of ingesteld beleid voldoet. Daarnaast zijn er al enkele artikelen gepubliceerd waarvan ik eerste of tweede auteur ben. Deze zijn op Pubmed te vinden.”

Je hebt een nationale, nietcommerciële patiënten-folder zelfkatheterisatie ontwikkeld? “Een healthcare onderzoek in ons ziekenhuis toonde acht jaar geleden het belang aan van een goede nietcommerciële patiënten-folder voor zelfkatheterisatie. De ontwikkeling hiervan heb ik als afstudeeropdracht van mijn opleiding uitgevoerd. Inmiddels zijn er nieuwe richtlijnen verschenen en heeft een collega nieuw onderzoek gedaan, waardoor de folder een update kon gebruiken. Als grondlegger was het leuk om hier opnieuw mee bezig te zijn, samen met een aantal collega’s. De nieuwe folder zal medio 2014, samen met de vertaalde richtlijn ‘intermitterende katheterisatie’ van de EAUN worden verspreid.”

Met name jouw betrokkenheid in werkgroepen heeft het bestuur doen besluiten om je tot erelid uit te roepen. “Richtlijnen zijn enorm belangrijk. Vanuit enthousiasme spring ik vaak op een rijdende trein en later denk ik wel eens: ‘God, waar ben ik aan begonnen?’ Zo heb ik in het verleden meegewerkt aan de evidence based richtlijnen voor verblijfskatheters, intermitterend katheteriseren, urinestoma’s en condoomkatheters. Momenteel zit ik in de werkgroep die zich bezighoudt met de richtlijn voor intermitterend katheteriseren bij kinderen. Deze zal tijdens het congres van de European Society for Paediatric Urology (ESPU) in Innsbruck worden gepresenteerd en zal tevens op de website van de CV&V

worden gepubliceerd. Daarnaast ben ik als inhoudsdeskundige betrokken bij de totstandkoming van de verpleegkundige richtlijn voor blaasmanagement bij revalidanten.” Wat motiveert je om hier telkens tijd voor vrij te maken? “Het geeft toch veel energie. Deze betrokkenheid maakt je werk leuker, interessanter. Je blijft leren en je doet ontzettend veel leuke contacten op in binnen- en buitenland.” Tijdens het symposium vertelde je dat je bezig bent met een promotietraject genaamd ‘conservative treatment programs performed by nurse practitioners’. “Artsen hebben mij daarin gestimuleerd en naar verwachting vindt dit volgend jaar plaats. Inmiddels heb ik al een review over dit onderwerp geschreven aan de hand van wetenschappelijke artikelen. Het is een hele uitdaging, je bent op een heel ander level bezig met je vakgebied. Het zou goed voor onze beroepsgroep zijn wanneer er een aantal verpleegkundigen binnen de continentiezorg onderzoek doet en wellicht ook nog promoveert. Dat zegt namelijk veel over de inhoud van het beroep. Het laat aan de buitenwereld zien dat we als verpleegkundige beroepsgroep flink aan de weg timmeren.” Wat zou je nog willen doen in de komende jaren? “Ik zou graag met onderzoek bezig willen blijven, naast mijn werk. Want patiëntenzorg is en blijft ontzettend leuk!”

“Achteraf denk ik wel eens: God, waar ben ik aan begonnen” Juni 2014

29

Care at home

„Doelen stellen en ze dan bereiken – dat maakt me sterk. SafetyCat Active helpt me om succesvol te zijn.“ DAVID SCHERER 17 jaar, Rolstoelatleet

ANTWOORDCOUPON Stuur dit formulier in een portvrij envelop naar: Teleflex Medical B.V., Conti-Nu Antwoordnummer 1171 · 1200 VB Hilversum Telefoon 088 0021500 · Fax 088 0021510 [email protected] · www.teleflex.com Of bestel uw proefpakket via: www.telefl ex-homecare.nl

De SafetyCat Active is een innovatieve katheter die vrijheid, mobiliteit en veiligheid biedt voor actieve mensen.

SAFETYCAT® ACTIVE

VRAAG VRIJBLIJVEND EEN PROEFPAKKET AAN: Maat: Charrière

.......................................................................................................................

Dhr / Mevr

.......................................................................................................................

Adres

.......................................................................................................................

Postcode-Plaats

.......................................................................................................................

Telefoon

.......................................................................................................................

Emailadres

.......................................................................................................................

SafetyCat ® Active voor uw mobiliteit en veiligheid De SafetyCat Active is de eerste katheter die gebruiksklaar wordt geleverd in een praktische verpakking. Kies de nieuwste innovatie van Telefl ex.

De persoonlijke gegevens die u opgeeft zullen gebruikt worden om uw aanvraag te beantwoorden en worden in het adressenbestand van Teleflex opgenomen om u op de hoogte te houden van onze activiteiten. U kan kennis nemen van uw eigen gegevens en op elk moment hebt u toegangsrecht, een recht tot rechtzetting of u kan een verzet aantekenen voor wat uw persoonlijke gegevens betreft.

Ervaar Curan Lady Dé compacte vrouwenkatheter

Vraag vrijblijvend een gratis proefpakket aan: - 100% lekvrij - Eenvoudig te openen - Elegant en discreet

✁

Naam: ............................................................................................ Adres: ............................................................................................ Woonplaats: ................................................................................... Tel: ................................................................................................ E-mail: ........................................................................................... Kies uw proefpakket:  Curan Lady ch.10

Curan wordt exclusief gedistribueerd door:

30

www.curan.nl

 Curan Lady ch.12  Curan Lady ch.14 Stuur deze bon gratis naar: Huikeshoven Medical Antwoordnummer 332, 4000 VB Tiel. Of bestel uw proefpakket via: www.curan.nl


Vagblad continentiezorg 210 x 148 mm

Gepan instill –

Effective GAG-replenishment

®

de Nr. 1 GAG-aanvullingstherapie1   

Snelle verbetering van de symptomen2 Eenvoudig toe te passen Vele jaren therapie-ervaring

For a colourful life www.gepan-instill.com

Geneesmiddelen sinds 1835

Gepan® instill: 40 ml steriele natriumchondroïtinesulfaatoplossing (0,2%) voor instillatie in de blaas; Medical Device ter tijdelijke aanvulling van de GAG-laag. Voor te schrijven door een arts. G. Pohl-Boskamp GmbH & Co. KG, Kieler Strasse 11, 25551 Hohenlockstedt, Duitsland

Pohl-Boskamp B.V. Polarisavenue 83e 2132 JH Hoofddorp Telefoon 023 568 5850 Telefax 023 568 5855 E-Mail [email protected] www.gepan-instill.com

1 2

Farminform 2011, The Netherlands Nordling J & van Ophoven A; ArzneimForsch/DrugRes 2008; 58: 328-335

Juni 2014

31

De Standaard in PTNS. » Urgent® PC is het enige in Nederland beschikbare Percutane Tibiale Zenuwstimulatie systeem met aangetoonde klinische resultaten voor OAB en FI » Consistente resultaten in 3 RCT’s, 3 duurzaamheid studies, 2 meta-analyses en meer dan 50 peer-reviewed artikelen » Effectief voor de behandeling van verhoogde mictiedrang en frequentie en urge-incontinentie-symptomen die vaak met OAB samenhangen » Ook effectief voor de behandeling van fecale incontinentie » Tot 80% van de patiënten heeft baat bij de behandeling » Uitkomsten vergelijkbaar met geneesmiddelen, maar zonder droge mond en obstipatie

Neuromodulatiesysteem www.uroplasty.com Urgent PC is een behandeling voor de overactieve blaas, met symptomen als overmatige aandrang tot urineren, frequente mictie en aandrangincontinentie. Mogelijke bijwerkingen zijn tijdelijk van aard en bestaan uit lichte pijn en ontsteking van de huid op de plek waar de stimulatie plaatsvindt. De meeste patiënten ondervinden echter geen bijwerkingen. ATTENTIE: Raadpleeg de bijsluiter of de website www.uroplasty.com voor de volledige gebruiksaanwijzing, bewaarinstructies, waarschuwingen, indicaties, contra-indicaties, voorzorgsmaatregelen, bijwerkingen en uitsluitingen van garanties. Urgent en Uroplasty zijn gedeponeerde handelsmerken van Uroplasty, Inc. ©2014 Uroplasty, Inc. All rights reserved. 25056A-NL 01/14

25056A-NL.indd 1

0473

3-2-2014 10:06:21

>> Incontinentieweek <<

Incontinentieweek Nederland Inleiding/aanleiding Veel collega’s in het land geven wel eens een lezing aan patiëntengroepen, professionals of organiseren inloopmiddagen. In het Amphia ziekenhuis doen wij dat niet anders. Wij hebben dit jaar alleen de activiteiten rondom urine incontinentie gebundeld. We gaven die week de naam “incontinentieweek”. In deze week was er in de centrale hal een stand te bezoeken van Stichting Bekkenbodem Patiënten SBP en er was een lezing voor professionals en voor patiënten. Daarnaast speelde de voorstelling “het verlies van Vivianne”. Hier hadden enkele patiënten een uitnodiging voor ontvangen. Door de vele positieven reacties ontstond het idee om er een jaarlijks terugkerende week van te maken. Misschien zelfs wel op landelijk niveau. Met deze insteek hebben we 3 april in Bussum een workshop gegeven om te inventariseren hoe onze collega’s daar over denken. Tijdens deze workshop stonden er 6 stellingen centraal. Door middel van een brainstormsessie kon hierop gereageerd worden. Samenvatting • De meerwaarde voor een landelijke incontinentieweek voor alle geïnteresseerden* werd als groot gezien. Het zou taboedoorbrekend kunnen zijn, laagdrempelig en door de aanwezigheid van een groep met dezelfde interesse/ problemen kan er sprake zijn van lotgenotencontact. Ook zien de mensen al een continentieverpleegkundige die ze evt. in een later stadium nog eens terug zien. Dit is dan voor hun al een bekend gezicht. • De kennisoverdracht van de continentieverpleegkundigen naar collega’s en geïnteresseerden werd ook als meerwaarde gezien, net als profilering van de organisatie en beroepsgroep en de bekendheid van het maatschappelijk probleem. • Er was veel discussie over wie deze week zou moeten organiseren en wie er in de ‘werkgroep’ deelnemen. • De organisatie kan bestaan uit: continentieverpleegkundigen, leden van een bekkenbodemteam, patiëntenvereniging, fabrikanten, medisch speciaalzaken, zorgverzekeraars, verpleeg- en verzorgingshuizen (ouderenzorg). Ook werd de beroepsvereniging genoemd. Deze is echter ter ondersteuning van de beroepsgroep en niet zozeer voor de patiënten. • De samenstelling van de werkgroep komt vrijwel overeen met de samenstelling van de organisatie. Als aanvulling werd het hele netwerk rondom de geïnteresseerden* genoemd.

• Iedereen vond dat de incontinentieweek landelijk ingevoerd moet gaan worden om meer bekendheid aan het onderwerp te geven, taboe weg te halen, laagdrempelig en de betrokkenheid van ouderen te vergroten. • Er werden diverse opties gegeven voor de naamvoering van deze week, zoals ‘content met mijn continentie’, ‘continentie de baas’, ‘continentieweek’, ‘uw blaas de baas’. Als opmerking werd hierbij geplaatst of het begrip ‘continentie’ wel duidelijk is voor de geïnteresseerden*. • Het direct landelijk aansluiten bij de internationale World Continence Week is niet vanzelfsprekend. Mogelijk kunnen we eerst informatie, ervaring en kennis bij hun halen voor het landelijk opzetten. De verwachtingen en invulling van een incontinentieweek is ook niet duidelijk. • De bereidheid tot actieve deelname was helaas erg laag. Er werd wel de zin van ingezien, maar de angst voor het ontbreken van tijd had de overhand. Er werd aangegeven dat het belangrijk is om bekendheid aan het onderwerp te geven en de verplichting vanuit professie, beroepsvereniging. Conclusie De meerwaarde voor een landelijke incontinentieweek wordt zeker gezien. Helaas is de bereidheid tot een actieve deelname voor het opzetten en invullen van een landelijke incontinentieweek heel laag. Als reden wordt met name aangegeven, het ontbreken van tijd en personeel. Alle aanwezigen vonden dat er wel een landelijke incontinentieweek ingevoerd moet worden om meer bekendheid aan het probleem te geven, betrokkenheid van geïnteresseerden te vergroten, taboe te doorbreken en als profilering van de organisatie en beroepsgroep. Wie deze kar moet gaan trekken, daar wordt verschillend over gedacht. Een samenstelling kan bestaan uit: continentieverpleegkundige, patiëntenvereniging, fabrikant/medisch speciaalzaak en een lid uit het bekkenbodemteam (mdl arts, gynaecoloog, uroloog, seksuoloog, bekkenfysiotherapeut, etc.). Tessa Segeren en José van Koppen

Afronding

We zijn nu op zoek naar enthousiaste collega’s die met 4 a 5 mensen dit idee willen gaan uitwerken. Ben jij degene die de incontinentieweek op de kaart zet? Meld je dan nu aan! stuur dan een mail naar [email protected] (?) *waar geïnteresseerden staat kan ook patiënt of cliënt gelezen worden.

Juni 2014

33

Last van urineverlies? Depend for Men Shields is speciaal ontwikkeld voor mannen met verlies van druppeltjes urine.

Anatomisch gevormd voor bescherming daar waar nodig

Dun & Discreet

Blijft goed zitten door de brede plakstrook

NU VERKRIJGBAAR Kijk op www.depend.nl

Depend for Men Shields is het nieuwste en lichtste verband uit de verbandrange van Depend for Men. Door de speciaal ontworpen anatomische vorm, vangt hij daar waar mannen het, het hardste nodig hebben de urine op. Deze Shields zijn niet alleen ultra dun & discreet maar ook zeer zacht & comfortabel. Daarnaast blijven de Shields perfect zitten door de brede plakstrook. Kijk voor meer informatie op www.depend.nl of bel met het Depend Advies Centre 0318 - 697 456.

Productcode: 1589

® Wettig gedeponeerd handelsmerk Kimberly-Clark Worldwide, Inc. © 2014 KCWW

34


>> Ingezonden << Waar een interview toe kan leiden!

Een bezoek aan het Leden Contactweekend van de Vereniging Anusatresie In december heeft er een interview gestaan in een blad van een Medisch Speciaalzaak waarin Joke Bergman en Margo Kauwenberg beiden hun ervaring en visie over de continentiezorg deelden. Hierbij haalden ze ook de taboesfeer aan, die nog steeds rond urine- en ontlastingsverlies hangt. Dit interview is gelezen door het bestuur van de Vereniging Anusatresie (AnoRectale Malformatie, ARM) en zij vroegen vervolgens of zij tijdens het jaarlijkse Leden ContactWeekend een presentatie wilden geven over schaamte, taboe en hulpmiddelen. Joke en Margo, zeiden volmondig “Ja!” Hier het verslag! Op een zonnige zaterdag in maart werden we in Soest verwacht. De leden konden zich inschrijven voor onze workshop en we waren blij verrast dat de zaal bijna vol zat. Het onderdeel schaamte en taboe gaf veel stof tot discussie en het was mooi te zien hoe ouders en ervaringsdeskundigen elkaar tips gaven over hoe je hier mee om kunt gaan. Het publiek had een open en kritische houding, hoorden elkaar aan en deed daar zijn voordeel mee. Wat ons opviel was de openheid, heel bijzonder. Ook mooie voorbeelden, bijvoorbeeld hoe ouders het onderwerp ontlastingsincontinentie hadden aangepakt op het moment dat het kind naar school ging om de medeleerlingen in te lichten; op een manier van “iedereen heeft wel wat”; de één heeft een bril, de ander loopt een beetje moeilijk en weer een ander

heeft een beugel. Niet het kind met ontlastingsincontinentie bijzonder maken, maar de aandacht leggen op alle kinderen en het breder trekken; en dat iedereen erbij hoort en ook iedereen wel iets heeft. Zo werden alle kinderen en ouders in de klas erbij betrokken, prachtig! Wat we voorbereid hadden over hulpmiddelen kon maar kort behandeld worden omdat het eerste deel van de presentatie (schaamte en taboe) veel aandacht en tijd nodig bleek te hebben. Geen nood, het was een prachtige dag en na de lunch hebben we de materialen buiten op een picknicktafel uitgestald en daar de uitleg erbij gegeven. Dit gaf veel aanloop en discussie, ook over vergoedingen en de verschillen tussen Nederland en de andere landen van de Benelux. Het vergoedingensysteem kan er zelfs toe leiden dat er een mitrofanoff aangelegd wordt in tegenstelling tot het rectaalspoelen. In de middag hadden we nog een spreekuur waarbij er gelegenheid was voor 1-op-1 vragen waardoor er op persoonlijke situaties ingegaan kon worden. Ter voorbereiding op deze dag moesten we weer in de boeken/computer en dat was heel leerzaam. Wat hebben we geleerd: • anusatresie is niet alleen een probleem van een niet of verkeerd aangelegde anus, de problemen kunnen zich in het hele bekkenbodem voordoen • De aanlegproblemen kunnen mis-

schien verholpen worden, maar dat wil niet zeggen dat dan voor de toekomst alles verbeterd is: controle verlies over flatus, ontlasting kunnen het hele leven beïnvloeden • Op latere leeftijd problemen: blaasstoornissen, bij eventuele kinderwens en rondom seksualiteit Met deze presentatie hebben wij ons als Beroepsvereniging CV&V kunnen profileren, maar wij hebben zelf net zoveel geleerd van deze ontmoeting. Het was een delen van kennis en ervaring. Ook hebben we weer ondervonden hoe belangrijk lotgenotencontact is. Niet alleen om elkaar van tips & trics te kunnen voorzien, maar zoals de oprichter van de vereniging zei: “Ik dacht eerst dat ik de enige was met dit probleem totdat ik iemand ontmoette die hetzelfde probleem bleek te hebben.. Toen besefte ik dat het er meer moesten zijn”. Wat moet je je dan eenzaam voelen als je denkt dat je de enige bent met dit probleem. Dat is toch ook wat wij nog vaak horen in de spreekkamer, “Zijn er meer mensen met dit probleem dan?” We hebben het dan niet alleen over ontlastings-incontinentie maar ook over urine-incontinentie. Dit toont aan dat er nog steeds veel aan de weg te timmeren valt. Margo & Joke

Juni 2014

35

>> Interview met Paul van Houten <<

Continentiezorg in transitiefase Gevoed door internationaal onderzoek wordt een verschuiving verwacht in de manier waarop continentiezorg wordt aangeboden. Dr. Paul van Houten maakte met vele andere internationale deskundigen een ‘optimum continence service specification’, gevolgd door een economische analyse die de haalbaarheid in Nederland onderschrijft. “Blijf niet in oude patronen denken en kijk naar de uitdagingen”, drukt hij de continentieverpleegkundigen op het hart. “Je wilt niet in de positie komen dat je je kans hebt gemist.” “Mijn veld van expertise is continentiezorg bij kwetsbare ouderen”, begint Paul van Houten zijn uiteenzetting. Hij is specialist ouderengeneeskunde, gepromoveerd op de toiletgangproblemen bij zorgbehoevende ouderen. In mei 2011 publiceerde hij samen met medisch journalist Aliëtte Jonkers het boekje ‘Toiletgang bij dementie’, een naslagwerk dat aftrek vindt bij een brede groep zorgverleners; van mantelzorgers tot verpleegkundigen. De laatste tijd heeft hij veel aandacht besteed aan de bovengenoemde ‘optimum continence service specification’, die begin april in Madrid werd gepresenteerd tijdens het Global Forum on Incontinence. “Er was weinig bekend over hoe je continentiezorg in een land het best kunt organiseren en wat dat dan oplevert”, legt hij uit. “We hebben onderzoeken vergeleken en een economische analyse gemaakt van wat het best zou werken.” Voor de specification selecteerde het team vier groepen: 1. Volwassenen met urge- of stressincontinentie 2. Ouderen en cognitief beperkte patiënten

36

3. Neurologische patiënten, bijvoorbeeld mensen met een dwarslaesie 4. Volwassenen en ouderen met fecale incontinentie

deze aandoening nogal wat consequenties voor de mensen die ermee te maken krijgen. In zijn totaliteit is de invloed van incontinentie op onze

“50 procent krijgt geen analyse en behandeling aangeboden” Voor ieder van deze groepen hebben de deskundigen onderzocht hoe de zorg het beste kan worden ingericht. “Groep 1 moet laagdrempelig bij de eerste lijn terecht kunnen”, zegt Paul van Houten. “Bij ouderen is het probleem vaak breder. Er is bijvoorbeeld sprake van co-morbiditeit of gebruik van geneesmiddelen die gevolgen hebben voor de continentie. Groep 3 zal bij de specialist terechtkomen die het neurologische ziektebeeld behandelt. Van daaruit kan de patiënt verder worden verwezen. Bij fecale incontinentie wordt een aanpak gehanteerd die varieert tussen de werkwijze bij groepen 2 en 3. Over de laatste groep is overigens niet veel gepubliceerd.” Maatschappelijke invloed Wereldwijd blijken 400 miljoen mensen incontinent te zijn. Zoals bekend heeft


maatschappij enorm. De problematiek in de verschillende landen loopt uiteen, afhankelijk van hoe het in de sector is geregeld. Maar indien we ons even tot Nederland beperken, dan blijkt dat bij zowel groep 1 als groep 2, dus volwassenen en ouderen & cognitief beperkte patiënten met urine-incontinentie, een groot probleem optreedt. Bij 50 procent van hen vindt geen analyse plaats en zij krijgen geen behandeling aangeboden! “Dat zou de huisarts moeten doen, maar dat gebeurt niet op een dusdanig niveau dat patiënten optimale kansen krijgen”, aldus Van Houten. “De eerstelijnszorg heeft het er moeilijk mee. Nederland staat daar niet alleen in; het is in feite de rode draad door de wereldwijde literatuur.” Er zijn echter ook landen die betere resultaten

in Europa boeken. “In de Verenigde Staten is er een door verpleegkundigen opgezette service waar de continentiezorg wordt gegeven door nurse practitioners. Zij nemen een aantal taken over die voorheen was voorbehouden aan artsen, zoals lichamelijk onderzoek en het voorschrijven van medicijnen binnen een bepaald kader. Daarmee kunnen ze de anamnese, coördinatie en een deel van de behandeling uitvoeren. Tevens kunnen zij goede adviezen geven over incontinentiemateriaal. Je krijgt hiermee dus een verschuiving van de huisarts naar de verpleegkundige. Let wel: ik praat nu over verpleegkundigen in de thuiszorg. De aanpak via nurse-led services is voor groepen 1 en 2 zeer efficiënt, blijkt uit Amerikaans onderzoek. Beren op de weg Het ligt voor de hand om dit model van de continentiezorg ook in Nederland toe te passen. Onze wetgeving maakt dat in ieder geval mogelijk, gezien de verantwoordelijkheden die verpleegkundig specialisten kunnen dragen. Toch vindt een mogelijke implementatie wel wat beren op de weg. Ten eerste de poortwachtersfunctie die de huisarts in Nederland bekleedt. Ten tweede is het opleidingsniveau van de Nederlandse continentieverpleegkundige in de regel niet toereikend. Er is maar een aantal gespecialiseerd verpleegkundigen in Nederland hoog genoeg opgeleid om de leiding van de nurse-led services op zich te nemen. En tenslotte moet dit uiteindelijk ook nog

Dr. Paul van Houten, specialist ouderengeneeskunde: “De positie van de continentieverpleegkundige moet veranderen”

worden bekostigd, hetgeen betekent dat de zorgverzekeraars juist moeten investeren in de continentiezorg, een sector waar jaarlijkse bezuinigingen eerder regel dan uitzondering zijn.

Om de zorgverzekeraars te overtuigen van de investeringsnoodzaak in de continentiezorg zegt Van Houten dat de totale kosten van deze aandoening op onze maatschappij enorm zijn, veel

Juni 2014

37

Ik kan weer lekker wandelen met de hond!

Mathot levert producten voor: Stoma Continentie Wond Compressietherapie Orthopedie Alphen aan den Rijn Medicorner Alphen Sterrenlaan 166, 2402 BC Alphen a/d Rijn, telefoon 088 - 008 58 50 Amsterdam Lucas Andreas Ziekenhuis Jan Tooropstraat 164, 1061 AE Amsterdam, telefoon 088 - 008 58 30 Den Haag Zoutmanstraat 39a, 2518 GL Den Haag, telefoon 088 - 008 58 60 Haarlem A. Hofmanweg 40, 2031 BL Haarlem, telefoon 088 - 008 58 70 Hoofddorp Spaarne Ziekenhuis Spaarnepoort 1, 2134 TM Hoofddorp, telefoon 088 - 008 58 40 Uithoorn Gezondheidscentrum Waterlinie Koningin Maximalaan 30 K, 1421 LC Uithoorn, telefoon 088 - 008 58 80 (Let op voorheen: Provincialeweg 30 K)

Utrecht Oudegracht (tolsteegzijde) 255, 3511 NM Utrecht, telefoon 088 - 008 58 90 Wassenaar v.Z.v. Nyeveltstraat 221, 2242 LG Wassenaar, telefoon 088 - 008 58 60 Zoetermeer Gezondheidscentrum Buytenwegh Kentgensplein 26, 2717 HS Zoetermeer, telefoon 088 - 008 58 60

samen zorgen sinds 1897 38

mathot.nl


Hoofdvestiging & centraal magazijn: A. Hofmanweg 40 2031 BL Haarlem, T 088 008 58 00 F 088 008 58 25 E [email protected]

>> Paul van Houten interview << breder dan alleen de levering van wat incontinentiemateriaal. “We hebben het dan bijvoorbeeld over maatschappelijke kosten zoals overbelasting van de mantelzorg, de uitval van mensen uit bedrijfsprocessen en de consequenties van depressieve gevoelens, die onmiskenbaar nauw met continentiepro-

stem verheffen en optimale zorg afdwingen, maar zij zijn op dit gebied nu nog onzichtbaar. We moeten patiënten motiveren zich te verenigen en hen overtuigen van het feit dat zij daarmee een belangrijke rol kunnen spelen in de toekomst van de continentiezorg.”

“In de V.S. boekt men goede resultaten met nurse-led services” blematiek samenhangen. De invoering van dagprijzen is een goed voorbeeld van een ingreep die slechts uit één invalshoek van het totale plaatje is voortgekomen. Men moet bereid zijn om de samenhang van alle gerelateerde kosten te zien en mee te nemen in de overweging.” Positieve invloed op kosten In het financiële model van de ‘optimum continence service specification’ hebben de deskundigen, waaronder Paul van Houten, alle samenhangende kosten natuurlijk wel meegenomen. Aan het hele traject is anderhalf jaar gewerkt, onder andere in samenwer-

Andere rol voor verpleegkundige Verder zal volgens de specialist ouderengeneeskunde de positie van de continentieverpleegkundigen veranderen. Naast dat de nurse-led services in veel gevallen een hoger opleidingsniveau vragen van de verpleegkundigen, moet het overgrote deel van de continentiezorg in de toekomst in de eerste lijn plaatsvinden. Momenteel werken de meeste continentieverpleegkundigen in de tweede lijn of in de industrie. Nu al komt er een steeds grotere druk op de eerstelijnszorg, vanwege de ontwikkeling dat mensen langer thuis blijven wonen. Paul van Houten voorziet een verdere toename van deze druk, en

“Patiëntenverenigingen kunnen veranderingen afdwingen bij de politiek” king met KPMG en de Erasmus Universiteit. Uit de specification blijkt een aanzienlijke positieve invloed van het optimale continentiezorg-model op de totale kosten voor de gezondheidszorg. Buiten de kostenbesparingen heeft de aanpak consequenties voor de kwaliteit van leven van iedere afzonderlijke patiënt. Ondanks deze onderbouwing en het draagvlak blijft het lastig om in te schatten wanneer Nederland kan gaan profiteren van deze conclusies. “Het grootste probleem is dat de patiënten die lijden aan incontinentie relatief onzichtbaar zijn”, aldus Van Houten. “Het aangrijppunt voor verandering ligt bij de politiek. De patiënten moeten hun

roept continentieverpleegkundigen op om zelf te bekijken hoe zij in de veranderende situatie een rol van betekenis kunnen spelen.

Het belang van een goed netwerk is hierbij niet te onderschatten. Zowel binnen als buiten de gezondheidszorgomgeving. “Er vindt een grote verschuiving plaats van de zorgsector naar de welzijnssector”, legt hij uit. “Het is voor de beroepsgroep zaak om te bekijken hoe je op dit nieuwe raakvlak van welzijn en zorg van nut kunt zijn. Dit is geen individuele taak, hiervoor is een krachtenbundeling nodig en overleg met de gemeenten. Verder moeten er kennis en steun worden overgedragen aan de personen die de hulp gaan uitvoeren, bijvoorbeeld de mantelzorgers. Ook in het faciliteren van het welzijnsniveau is een belangrijke rol weggelegd voor de continentieverpleegkundigen. Bij ouderen is het tenslotte zo dat het grootste deel van de continentiezorg wordt uitgevoerd door mantelzorgers.” Kansen en uitdagingen “Al met al bevinden we ons met de continentiezorg in een transitiefase”, concludeert Paul van Houten. Dat brengt onherroepelijk veranderingen met zich mee voor de zorgverleners, waar menigeen wellicht nog wat onwennig tegenover staat. Toch benadrukt hij dat het nieuwe zorgmodel mooie kansen en uitdagingen bevat voor wie ervoor open staat. “Blijf niet in het oude patroon hangen”, luidt zijn boodschap aan de beroepsgroep. Ontdek de mogelijkheden, pak de kansen die er liggen en maak er wat moois van!”

Een samenvatting van de ‘optimum continence service specification’ is terug te vinden op www.gfiforum.com

Juni 2014

39

>> Verslag <<

EAUN

Stockholm april 2014 Joke Bergman, vicevoorzitter van de CV&V heeft namens het bestuur de EAUN bezocht. Ze heeft verschillende lezingen bijgewoond en was aanwezig op de vergadering die was belegd voor alle besturen van de Europese verenigingen. Verder heeft ze tussen de bedrijven door flink kunnen netwerken. Hier volgt een beknopt verslag: Per Abrahamsson (Zweden), voorzitter van de EAU, opende de vergadering. Per gaf aan dat de urologie niet van 1 specialist is, maar een multidisciplinaire behandeling vereist. Hij ziet de gespecialiseerde verpleegkundige als een belangrijk onderdeel van deze setting. Daarnaast zullen er meer taken overgedragen worden naar de verpleegkundige, doordat er meer behandelingen komen en omdat de urologische aandoeningen een meer chronisch karakter krijgen. Denk hierbij aan beter behandelbare kanker, kinderen die op jonge leeftijd door kanker getroffen worden en zorg op maat in de thuissituatie. Kate Fitzpatrick (Ierland), voorzitter van de EAUN onderschreef de woorden van Per en vulde aan dat juist de verpleegkundigen de zorg persoonlijk maken. In een discussie over opleidingen tot verpleegkundige, zo mogelijk gespecialiseerd, bleek dat hier binnen Europa verschillend mee wordt omgegaan. Dit varieert van opleidingen vanaf 16 jaar op mbo niveau, tot masteropleidingen. In veel landen is er geen specifieke opleiding, men leert in de praktijk. Zweden heeft een nationale opleiding voor urologie en stoma. De discussie over de noodzaak van de gespecialiseerde verpleegkundige kwam ook aan bod. Hier werd door de landen heel verschillend over gedacht. De EAUN werkt aan scholing, maar nationale voorschriften zijn altijd leidend.

40

Jaarlijks stelt de EAUN een bijdrage beschikbaar om onderzoek mogelijk te maken. Line Lydom (Denemarken) heeft onderzoek gedaan of het eerder geven van voeding na een radicale cystectomie leidt tot eerder ontslag. Uit haar onderzoek kwam naar voren dat dit geen verschil maakt. Hanny Cobussen en Edith van Wijlick (Nederland) doen onderzoek naar factoren die van belang zijn voor het succesvol laten verlopen van zelfkatheteriseren. Ze zijn op dit moment volop bezig de gegevens te analyseren en hopen in 2015 met de onderzoeksresultaten te komen. Stefano Terzoni (Italië) gaf een lezing over het verkleinen van het gat tussen de wetenschap en de praktijk. Hij vertelde over richtlijnen die met alle goede bedoelingen zo breed mogelijk worden gemaakt, maar dat het daarom ook vaak lang duurt voordat dit in de praktijk opgepakt wordt. Giulia Villa (Italie) legde uit dat je voorlopers nodig hebt om veranderingen teweeg te brengen. Om deze richtlijnen in de praktijk in te voeren zijn leiders nodig die het initiatief nemen. Door bijvoorbeeld diegene die minder betrokken zijn in een werkgroep erbij te halen, heeft men een beter inzicht in de weerstand en kan er ingegaan worden op deze weerstanden. Hanny Cobussen (Nederland) vertelde dat de richtlijn over eenmalig kathe-


teriseren nu wordt vertaald in het Nederlands en daarna op verschillende locaties in Nederland wordt gepresenteerd. Hiermee kan iedereen kennis nemen van de nieuwste ontwikkelingen op dit gebied. Weten waar de kennis te vinden is, is belangrijk. Nog belangrijker is de kennis toe te passen. Afwijken van de kennis mag, als het maar goed onderbouwd kan worden. Er was veel belangstelling voor het item: de neurogene blaas. Spreker, Marcus Drake, uroloog (GB). De “neurogene blaas” is een overkoepelende aandoening waarbij de blaasinnervatie gestoord is. Dit kan leiden tot vele vormen van continentiestoornissen; van verlies tot retentie, maar net zo ernstig zijn de nierfunctiestoornissen die (als sluipmoordenaar) kunnen optreden. Het volgen van de nierfunctie, maar ook de blaasfunctionaliteit met een UDO is onmisbaar bij neurogene blaaslijden. De conclusie is dat scholing en gedragsveranderingen noodzakelijk zijn en dat deze begeleiding valt onder de verantwoordelijkheid van verpleegkundigen. De Post EAUN is op 16 juni a.s. Het programma is te vinden op www.oncowijs.nl. De EAUN is er trots op dat er in Nederland al voor de 3de keer een Post EAUN wordt georganiseerd. Dit heeft nu ook navolging in enkele andere landen.

>> Conti-nu / Agenda / Sponsoren <<

>> Agenda 2014 << Agenda congressen, beurzen, symposia, scholingen en bijeenkomsten in 2014. 16 juni 2014

Post EAUN, Amersfoort

1 september 2014 The international SCI-Nurse Conference 2014 (pre-conference to ISCoS 2014) 2-4 september 2014 Annual conference of the International Spinal Cord Cociety (www.iscos.org) 12 tot 15 okt. 2014 SIU Glascow 21 november 2014 Symposium Urologie 11 november 2014 Najaarssymposium Stomaverpleegkundigen

Sponsoren 2014 Sponsoren van de CV&V zijn bedrijven die jaarlijks financiële ondersteuning bieden aan de CV&V. Sponsoren hebben bepaalde voorrechten. Informatie over de diverse sponsorcontracten kunt u opvragen bij

sponsorencvenv@ conti-nu.nl

Gouden Sponsoren

Mediq CombiCare Mediq Medeco SCA

Zilveren Sponsoren

BBraun Coloplast Hollister Kimberly Clark Mathot Medical4you MediReva Paul Hartmann

Bronzen Sponsoren

Abena Healthcare bv Wellspect Bettercare Bosman Huikeshoven Pohl Boskamp Teleflex TZMO Uroplasty Allergan Van Heek 3M Nederland

Juni 2014

41

De betrouwbaarheid van Qufora bij Medical4You

Medical4You in Beuningen is de Nederlandse leverancier van Qufora urinebeenzakken en urinebedzakken. Beide urine-opvangzakken zijn makkelijk te herkennen aan de paarse kleur. Kenmerkend voor de beenzakken zijn de zeer eenvoudig te bedienen hefboomkraan en de superzachte non-woven achterkant. De bedzak voor meerdaags gebruik is voorzien van een slang die probleemloos naar wens van de gebruiker in te korten is. Onlangs is het assortiment uitgebreid met het Qufora Irrigatiesysteem voor anale irrigatie (QISBASIS) en het Qufora Irrigatiesysteem mini (QISMINI).

42

Wilhelminalaan 41 • 6641 DE Beuningen • T 024 - 675 09 25 • I www.medical4you.nl • E [email protected] Vakblad voor Continentie Verpleegkundigen & Verzorgenden

Verzorgend Wassen met WASHandJOY

Net zo schoon en fris, veel beter voor mijn huid

Comfortabel, schoon & hygiënisch Nu ook voor verzorging thuis of in het verzorgingshuis • • • • •

Verkrijgbaar bij de apotheek Door reinigende en verzorgende lotion, net zo schoon & fris en beter voor de huid Minder belastend voor gebruiker én verzorger Bespaart tijd én wasgoed Ideaal voor mensen die minder mobiel zijn, pijn hebben of op bed verzorgd worden Gratis proefverpakking ontvangen? Mail [email protected] o.v.v. proefverpakking WASHandJOY ‘Conti-Nu’.

In plaat van was s s met wat en er & zeep

Juni 2014

43

Bouwen met Mediq CombiCare Verantwoordelijkheid

Resultaat

Zorgmanagement Orginaliteit Innovatie Optimisme Deskundigheid

Marktleiderschap

Klantgerichtheid

Focus Samenwerken Toewijding

Mediq CombiCare levert een breed pakket aan diensten en producten binnen stoma-, continentie- en wondzorg. Uitgangspunt is uw wens. De doelstelling van Mediq CombiCare is om daar zo efficiënt mogelijk op in te spelen.

44


Specialist in stoma-, continentie- en wondzorg

Mediq CombiCare Postbus 468, 2800 AL Gouda Zorgadvieslijn 0800 - 6 226 226 [email protected] www.mediqcombicare.nl

Thema: Netwerken Huub van der Vaart: Ik geloof in een passend team van hulpverleners Symposium: Werk in uitvoering was een succes!

Recommend Documents